Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 102/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 stycznia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jarosław Matras
SSN Jacek Sobczak
Protokolant Katarzyna Głodowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika,
w sprawie A. S.
skazanego wyrokiem łącznym
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 16 stycznia 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w W.
z dnia 20 września 2011 r.,
uchyla pkt. I do III zaskarżonego wyroku i sprawę w tej części
przekazuje Sądowi Rejonowemu w W. do ponownego
rozpoznania.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem łącznym z dnia 20 września 2012 r., Sąd Rejonowy w W. ustalił,
że A. S. został skazany dziewięcioma wyrokami różnych sądów rejonowych w tym:
wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 11 maja 2007 r., sygn. akt II K 184/07, za czyn
popełniony w dniu 22 lipca 2005 r., na karę 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności
(pkt 6 wstępnej części wyroku łącznego) i wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 12
czerwca 2007 r., sygn. akt II K 210/06, za czyn popełniony w okresie marzec 2005 r.
– 5 sierpnia 2005 r., na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania oraz 40 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu
wysokości jednej stawki na 10 złotych, przy czym postanowieniem z dnia 16
września 2009 r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności (pkt 7 wstępnej
części wyroku łącznego), a następnie:
I.Na zasadzie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył kary pozbawienia wolności
orzeczone wyrokami opisanymi w pkt 6 i 7 wstępnej części wyroku i w ich
miejsce wymierzył skazanemu karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia
wolności;
II. Na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet kary łącznej zaliczył okresy
odbywania kar pozbawienia wolności: od 10 października 2005 r. do 6 lipca
2006 r., od 17 czerwca 2009 r. do 12 listopada 2009 r., od 12 maja 2010 r. do
23 listopada 2010 r. i od 12 listopada 2009 r. do 12 maja 2010 r.;
III. Orzekł, że w pozostałej części wyroki opisane w pkt 6 i 7 części
wstępnej wyroku podlegają odrębnemu wykonaniu;
IV. Na zasadzie art. 572 k.p.k. postępowanie w pozostałej części umorzył;
V. Rozstrzygnął o kosztach obrony skazanego z urzędu.
Orzeczenie to nie zostało zaskarżone i uprawomocniło się w dniu 24
listopada 2011 r.
Kasację w części dotyczącej opisanego wyżej rozstrzygnięcia w pkt I o karze
łącznej wniósł na niekorzyść skazanego Prokurator Generalny, który zarzucił
rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie prawa karnego
materialnego, a mianowicie art. 86 § 1 k.k., poprzez wymierzenie skazanemu w pkt
I kwestionowanego wyroku, na podstawie tego przepisu, kary łącznej 2 lat i 6
miesięcy pozbawienia wolności, to jest kary niższej od najwyższej z kar
wymierzonych za poszczególne przestępstwa, która wynosiła 2 lata i 8 miesięcy
pozbawienia wolności. W konsekwencji tak sformułowanego zarzutu skarżący
3
wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym
zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w W.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego jest oczywiście zasadna, bowiem
zaskarżony wyrok zapadł z rażącą obrazą prawa karnego materialnego, która miała
istotny wpływ na treść tego orzeczenia.
Zgodnie z art. 86 § 1 k.k. sąd wymierza karę łączną w granicach od
najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy.
Najwyższą karą jednostkową wymierzoną skazanemu w ramach zbiegu objętego
karą łączną była kara 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności (pkt 6 części
wstępnej wyroku łącznego). Zważywszy na to, że drugim orzeczeniem objętym
wyrokiem łącznym wymierzono skazanemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,
kara łączna pozbawienia wolności mogła zostać wymierzona w granicach od 2 lat i
8 miesięcy do 3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności. W tej sytuacji wymierzenie w
pkt I zaskarżonego wyroku kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności
stanowiło oczywistą obrazę przywołanego wyżej przepisu art. 86 § 1 k.k., co
zresztą lojalnie przyznał Sąd Rejonowy w W. w uzasadnieniu swojego wyroku.
W zaistniałej sytuacji konieczne stało się uchylenie wyroku Sądu
Rejonowego w W. w zaskarżonej części, tj. rozstrzygnięcia o karze łącznej, i
przekazanie sprawy w tym zakresie wymienionemu Sądowi do ponownego
rozpoznania. Uchylenie także pkt II i III zaskarżonego orzeczenia nie stanowi
przekroczenia granic zaskarżenia (w kasacji wskazuje się jedynie pkt I wyroku),
ponieważ rozstrzygnięcia o zaliczeniu okresów odbywania kary pozbawienia
wolności na poczet kary łącznej oraz wskazanie, że zbiegające się wyroki w
pozostałej części podlegają odrębnemu wykonaniu, mają charakter akcesoryjny w
stosunku do orzeczenia o karze łącznej pozbawienia wolności.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w W. będzie
zobowiązany do respektowania zasad wymiaru kary łącznej wynikających z treści
art. 86 § 1 k.k.
Wniosek obrońcy z urzędu o przyznanie kosztów obrony w postępowaniu
przed Sądem Najwyższym nie został rozpoznany, ponieważ wyrok kasatoryjny nie
jest orzeczeniem kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 626 § 1
k.p.k., co oznacza, że kwestia ta powinna stać się przedmiotem rozstrzygnięcia
Sądu rozpoznającego sprawę o wydanie wyroku łącznego.
4