V KK 439/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:04-02-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III K 241/08 IV K 1612/07 IV Ka 1085/10 XXV K 838/07
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V KK 439/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 stycznia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Skoczkowska (przewodniczący)
SSN Roman Sądej (sprawozdawca)
SSA del. do SN Dorota Wróblewska
Protokolant Anna Kowal
po rozpoznaniu na posiedzeniu, w trybie art. 535 § 5 k.p.k., w dniu 29 stycznia
2013r.,
w sprawie A. D.
o wydanie wyroku łącznego,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego,
od wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 5 sierpnia 2010 r.,
utrzymującego w mocy wyrok łączny Sądu Rejonowego w P.
z dnia 16 lutego 2010 r.,
uchyla zaskarżony wyrok w części utrzymującej w mocy
wyrok Sądu pierwszej instancji w zakresie orzeczenia o karze
łącznej grzywny, uchylając jednocześnie to orzeczenie zawarte w
punkcie drugim wyroku Sądu Rejonowego.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w P. z dnia 16 lutego 2010r.
połączono kary pozbawienia wolności oraz kary grzywny orzeczone wobec A. D.
wyrokami Sądu Rejonowego z dnia 15 października 2007r., sygn. XXV K 838/07, z
dnia 21 listopada 2007r., sygn. IV K 1612/07 oraz wyrokiem Sądu Rejonowego z
dnia 16 stycznia 2008r., sygn. III K 241/08, orzekając karę łączną w wysokości 2 lat
i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wysokości 80
stawek dziennych po 20 złotych (pkt 2).
Wyrok ten zaskarżony został w całości apelacją A. D., a w części dotyczącej
kary, apelacją jego obrońcy.
Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 5 sierpnia 2010r., sygn. IV Ka 1085/10,
wyrok Sądu pierwszej instancji został utrzymany w mocy.
Kasację od wyroku Sądu Okręgowego wniósł Prokurator Generalny.
Zaskarżył on wyrok w części utrzymującej w mocy wyrok łączny Sądu Rejonowego
w zakresie połączenia kar grzywny na korzyść skazanego.
Prokurator Generalny podniósł zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na
treść wyroku naruszenia przepisów prawa procesowego – art. 433 § 1 k.p.k. oraz
art. 440 k.p.k. – polegającego na dokonaniu nienależytej kontroli odwoławczej i
utrzymaniu w mocy rażąco niesprawiedliwego wyroku Sądu pierwszej instancji w
zakresie połączenia kar grzywien, wydanego z naruszeniem prawa materialnego, to
jest art. 85 k.k. i art. 72 § 2 k.k., poprzez połączenie grzywien orzeczonych
wyrokami w sprawach XXV K 838/07 i IV K 1612/07, pomimo braku ku temu
przesłanek, gdyż grzywny te nie podlegały wykonaniu wobec prawomocnego
zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonych kar pozbawienia wolności.
Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w części
utrzymującej w mocy wyrok Sądu Rejonowego w zakresie zawartego w punkcie 2
orzeczenia kary łącznej grzywny oraz uchylenie rozstrzygnięcia o połączeniu kar
grzywny zawartego w wyroku Sądu pierwszej instancji.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego była zasadna w stopniu oczywistym,
uzasadniającym jej uwzględnienie w trybie art. 535 § 5 k.p.k. Wprawdzie zbędne
było wskazywanie, jako rażąco naruszonego również art. 440 k.p.k., skoro wyrok
Sądu a quo A. D. zaskarżył w całości, a zatem obowiązkiem Sądu ad quem była
pełna jego kontrola, jednakże pozostałe wskazane w kasacji przepisy zostały
naruszone w sposób oczywisty, określony dyspozycją art. 523 § 1 k.p.k.
3
Wyrokami Sądu Rejonowego z dnia 15 października 2007r., XXV K 838/07
oraz z dnia 21 listopada 2007r., sygn. IV K 1612/07 kary grzywny orzeczono na
podstawie art. 71 § 1 k.k. Były to zatem grzywny o charakterze akcesoryjnym,
niepodlegające wykonaniu w razie zarządzenia wykonania kar pozbawienia
wolności – art. 71 § 2 k.k. Taka właśnie sytuacja miała miejsce w odniesieniu do
obu powyższych wyroków, w których orzeczono kary pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem wykonania, a odpowiednio postanowieniami z dnia 27
kwietnia 2009r. oraz z dnia 10 kwietnia 2009r., orzeczono o zarządzeniu wykonania
tych kar. Z dokumentacji zawartej w aktach wykonawczych tych spraw wynika, że
początkowo kary grzywny w tych sprawach zostały zmienione na zastępcze kary
pozbawienia wolności, ale po zarządzeniu wykonania kar pozbawienia wolności
orzeczono o umorzeniu postępowań co do wykonania kar zastępczych.
W tym stanie rzeczy bezspornym jest, że połączenie kar grzywien
orzeczonych tymi wyrokami, z grzywnami orzeczonymi wyrokiem Sądu
Rejonowego z dnia 16 stycznia 2008r., sygn. III K 241/08, nie znajdowało żadnej
podstawy prawnej. Dla jasności można dodać, że w tej ostatniej sprawie grzywny
orzeczono na podstawie art. 33 § 2 k.k. oraz samoistną na podstawie ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii, łącząc je w karę łączną grzywny w wysokości 50
stawek dziennych po 30 złotych. Dla wykonania tej kary grzywny nie ma więc
żadnego znaczenia fakt, że i w tej sprawie orzeczono karę pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a następnie zarządzono jej wykonanie.
W wyroku łącznym Sądu Rejonowego orzeczono łączną karę grzywny w
wysokości 80 stawek dziennych po 20 złotych, a więc w wysokości istotnie wyższej
niż kara orzeczona w sprawie III K 241/08.
Błędnego orzeczenia o karze łącznej grzywny w wyroku łącznym Sądu
Rejonowego nie dostrzegł Sąd odwoławczy, chociaż kwestia ta mieściła się w
granicach apelacji wniesionej przez A. D. Tym samym Sąd ad quem, utrzymując w
mocy błędny w omawianym zakresie wyrok Sądu a quo, naruszył zarówno prawo
procesowe – art. 433 § 1 k.p.k., jak i prawo materialne – art. 85 k.k. w zw. z art. 71
§ 2 k.k. W tej sytuacji oczywistym pozostaje, że bezpodstawne utrzymanie w mocy
wyroku orzekającego karę łączną grzywny obejmującą grzywny wymierzone w tych
trzech sprawach, miało istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku.
Implikacją tego stanu rzeczy musiało być uchylenie zaskarżonego wyroku
4
w części utrzymującej w mocy wyrok Sądu pierwszej instancji w zakresie
orzeczenia o karze łącznej grzywny, a jednocześnie uchylenie tego orzeczenia
zawartego w wyroku Sądu Rejonowego. Uchylenie orzeczenia o karze łącznej
grzywny zawartego w wyroku łącznym Sądu pierwszej instancji powoduje, że
wykonaniu podlega wyłącznie kara grzywny (też łączna) orzeczona wyrokiem Sądu
Rejonowego z dnia 16 stycznia 2008r., sygn. III K 241/08.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak w części
dyspozytywnej wyroku.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 stycznia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Skoczkowska (przewodniczący)
SSN Roman Sądej (sprawozdawca)
SSA del. do SN Dorota Wróblewska
Protokolant Anna Kowal
po rozpoznaniu na posiedzeniu, w trybie art. 535 § 5 k.p.k., w dniu 29 stycznia
2013r.,
w sprawie A. D.
o wydanie wyroku łącznego,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego,
od wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 5 sierpnia 2010 r.,
utrzymującego w mocy wyrok łączny Sądu Rejonowego w P.
z dnia 16 lutego 2010 r.,
uchyla zaskarżony wyrok w części utrzymującej w mocy
wyrok Sądu pierwszej instancji w zakresie orzeczenia o karze
łącznej grzywny, uchylając jednocześnie to orzeczenie zawarte w
punkcie drugim wyroku Sądu Rejonowego.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w P. z dnia 16 lutego 2010r.
połączono kary pozbawienia wolności oraz kary grzywny orzeczone wobec A. D.
wyrokami Sądu Rejonowego z dnia 15 października 2007r., sygn. XXV K 838/07, z
dnia 21 listopada 2007r., sygn. IV K 1612/07 oraz wyrokiem Sądu Rejonowego z
dnia 16 stycznia 2008r., sygn. III K 241/08, orzekając karę łączną w wysokości 2 lat
i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wysokości 80
stawek dziennych po 20 złotych (pkt 2).
Wyrok ten zaskarżony został w całości apelacją A. D., a w części dotyczącej
kary, apelacją jego obrońcy.
Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 5 sierpnia 2010r., sygn. IV Ka 1085/10,
wyrok Sądu pierwszej instancji został utrzymany w mocy.
Kasację od wyroku Sądu Okręgowego wniósł Prokurator Generalny.
Zaskarżył on wyrok w części utrzymującej w mocy wyrok łączny Sądu Rejonowego
w zakresie połączenia kar grzywny na korzyść skazanego.
Prokurator Generalny podniósł zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na
treść wyroku naruszenia przepisów prawa procesowego – art. 433 § 1 k.p.k. oraz
art. 440 k.p.k. – polegającego na dokonaniu nienależytej kontroli odwoławczej i
utrzymaniu w mocy rażąco niesprawiedliwego wyroku Sądu pierwszej instancji w
zakresie połączenia kar grzywien, wydanego z naruszeniem prawa materialnego, to
jest art. 85 k.k. i art. 72 § 2 k.k., poprzez połączenie grzywien orzeczonych
wyrokami w sprawach XXV K 838/07 i IV K 1612/07, pomimo braku ku temu
przesłanek, gdyż grzywny te nie podlegały wykonaniu wobec prawomocnego
zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonych kar pozbawienia wolności.
Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w części
utrzymującej w mocy wyrok Sądu Rejonowego w zakresie zawartego w punkcie 2
orzeczenia kary łącznej grzywny oraz uchylenie rozstrzygnięcia o połączeniu kar
grzywny zawartego w wyroku Sądu pierwszej instancji.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego była zasadna w stopniu oczywistym,
uzasadniającym jej uwzględnienie w trybie art. 535 § 5 k.p.k. Wprawdzie zbędne
było wskazywanie, jako rażąco naruszonego również art. 440 k.p.k., skoro wyrok
Sądu a quo A. D. zaskarżył w całości, a zatem obowiązkiem Sądu ad quem była
pełna jego kontrola, jednakże pozostałe wskazane w kasacji przepisy zostały
naruszone w sposób oczywisty, określony dyspozycją art. 523 § 1 k.p.k.
3
Wyrokami Sądu Rejonowego z dnia 15 października 2007r., XXV K 838/07
oraz z dnia 21 listopada 2007r., sygn. IV K 1612/07 kary grzywny orzeczono na
podstawie art. 71 § 1 k.k. Były to zatem grzywny o charakterze akcesoryjnym,
niepodlegające wykonaniu w razie zarządzenia wykonania kar pozbawienia
wolności – art. 71 § 2 k.k. Taka właśnie sytuacja miała miejsce w odniesieniu do
obu powyższych wyroków, w których orzeczono kary pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem wykonania, a odpowiednio postanowieniami z dnia 27
kwietnia 2009r. oraz z dnia 10 kwietnia 2009r., orzeczono o zarządzeniu wykonania
tych kar. Z dokumentacji zawartej w aktach wykonawczych tych spraw wynika, że
początkowo kary grzywny w tych sprawach zostały zmienione na zastępcze kary
pozbawienia wolności, ale po zarządzeniu wykonania kar pozbawienia wolności
orzeczono o umorzeniu postępowań co do wykonania kar zastępczych.
W tym stanie rzeczy bezspornym jest, że połączenie kar grzywien
orzeczonych tymi wyrokami, z grzywnami orzeczonymi wyrokiem Sądu
Rejonowego z dnia 16 stycznia 2008r., sygn. III K 241/08, nie znajdowało żadnej
podstawy prawnej. Dla jasności można dodać, że w tej ostatniej sprawie grzywny
orzeczono na podstawie art. 33 § 2 k.k. oraz samoistną na podstawie ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii, łącząc je w karę łączną grzywny w wysokości 50
stawek dziennych po 30 złotych. Dla wykonania tej kary grzywny nie ma więc
żadnego znaczenia fakt, że i w tej sprawie orzeczono karę pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a następnie zarządzono jej wykonanie.
W wyroku łącznym Sądu Rejonowego orzeczono łączną karę grzywny w
wysokości 80 stawek dziennych po 20 złotych, a więc w wysokości istotnie wyższej
niż kara orzeczona w sprawie III K 241/08.
Błędnego orzeczenia o karze łącznej grzywny w wyroku łącznym Sądu
Rejonowego nie dostrzegł Sąd odwoławczy, chociaż kwestia ta mieściła się w
granicach apelacji wniesionej przez A. D. Tym samym Sąd ad quem, utrzymując w
mocy błędny w omawianym zakresie wyrok Sądu a quo, naruszył zarówno prawo
procesowe – art. 433 § 1 k.p.k., jak i prawo materialne – art. 85 k.k. w zw. z art. 71
§ 2 k.k. W tej sytuacji oczywistym pozostaje, że bezpodstawne utrzymanie w mocy
wyroku orzekającego karę łączną grzywny obejmującą grzywny wymierzone w tych
trzech sprawach, miało istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku.
Implikacją tego stanu rzeczy musiało być uchylenie zaskarżonego wyroku
4
w części utrzymującej w mocy wyrok Sądu pierwszej instancji w zakresie
orzeczenia o karze łącznej grzywny, a jednocześnie uchylenie tego orzeczenia
zawartego w wyroku Sądu Rejonowego. Uchylenie orzeczenia o karze łącznej
grzywny zawartego w wyroku łącznym Sądu pierwszej instancji powoduje, że
wykonaniu podlega wyłącznie kara grzywny (też łączna) orzeczona wyrokiem Sądu
Rejonowego z dnia 16 stycznia 2008r., sygn. III K 241/08.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak w części
dyspozytywnej wyroku.