Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 32/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący)
SSN Małgorzata Gierszon
SSN Roman Sądej (sprawozdawca)
Protokolant Anna Janczak
po rozpoznaniu na posiedzeniu, w trybie 112 kpw w zw. z art. 535 § 5 kpk
w dniu 19 lutego 2013r.,
w sprawie M. K.
ukaranego z art. 121 § 1 k.w.
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść ukaranego, w części
dotyczącej orzeczenia o obowiązku zapłaty,
od prawomocnego wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w W. z dnia 24 kwietnia
2012 r.,
- uchyla punkt drugi zaskarżonego wyroku;
- wydatkami postępowania kasacyjnego obciąża Skarb
Państwa.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego w W. z dnia 24 kwietnia 2012r. M.
K. został uznany za winnego tego, że w dniu 17 maja 2011r. w W., pomimo
nieuiszczenia dwukrotnie nałożonej kary pieniężnej, po raz trzeci w ciągu roku, bez
zamiaru uiszczenia należności wyłudził przejazd środkami transportu komunikacji
miejskiej na szkodę ZTM, na łączną kwotę 504,28 zł; czyn ten zakwalifikowano z art.
121 § 1 k.w. i na podstawie tego przepisu ukarano obwinionego karą 100 zł
grzywny; w punkcie drugim wyroku, na podstawie art. 121 § 3 k.w. zobowiązano
obwinionego do zapłaty na rzecz ZTM kwoty 504,28 zł w terminie 3 miesięcy od
uprawomocnienia się orzeczenia; obwiniony został zwolniony od kosztów sądowych
postępowania.
Wyrok ten, bez zaskarżenia, uprawomocnił się w dniu 16 maja 2012r.
Kasację od wyroku, na korzyść M. K., w części dotyczącej orzeczenia o
obowiązku zapłaty, wniósł Prokurator Generalny. Podniósł w niej zarzut rażącego i
mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisu prawa materialnego –
art. 121 § 3 k.w. – polegającego na orzeczeniu na podstawie tego przepisu
obowiązku zapłaty od ukaranego za wykroczenie z art. 121 § 1 k.w. M. K. w sytuacji,
gdy przepis art. 121 § 3 k.w. przewiduje możliwość orzeczenia takiego obowiązku
jedynie w razie popełnienia wykroczenia określonego w § 2 tego artykułu.
Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej
części.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja była zasadna w stopniu oczywistym, uzasadniającym jej
uwzględnienie w trybie art. 112 k.p.w. w zw. z art. 535 § 5 k.p.k.
Przepis art. 121 § 3 k.w. jednoznacznie stanowi, że „w razie popełnienia
wykroczenia określonego w § 2 można orzec obowiązek zapłaty równowartości
wyłudzonego mienia”. M. K. prawomocnie przypisano popełnienie wykroczenia
przewidzianego w art. 121 § 1 k.w. W tej sytuacji przepis art. 121 § 3 k.w. nie mógł
stanowić podstawy prawnej do orzeczenia obowiązku zapłaty. Obowiązek zapłaty
jest innym środkiem karnym, przewidzianym w art. 28 § 1 pkt 6 k.w. Z treści art. 28
§ 2 k.w. wynika, że środki karne można orzec, jeżeli są one przewidziane w
przepisie szczególnym, a orzeka się je, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Skoro
zatem ustawodawca przewidział, że obowiązek zapłaty można orzec jedynie w
przypadku popełnienia wykroczenia z art. 121 § 2 k.w., a nie w przypadku
3
popełnienia wykroczenia przewidzianego w paragrafie pierwszym tego artykułu, to
zawarte w punkcie drugim zaskarżonego wyroku orzeczenie o obowiązku zapłaty
na rzecz ZTM kwoty 504,28 zł, pozbawione było prawnej podstawy. Powołanie
zatem art. 121 § 3 k.w. jako podstawy orzeczenia środka karnego w rażący sposób
ten przepis naruszało, a jednocześnie miało istotny wpływ na treść wyroku.
Spełnienie przesłanek przewidzianych w art. 111 k.p.w. implikowało konieczność
uchylenia wyroku w zaskarżonej części (art. 112 k.p.w. w zw. z art. 537 § 1 k.p.k.),
bez wydawania orzeczenia następczego.
Wydatki postępowania kasacyjnego obciążają Skarb Państwa – art. 119
k.p.w. w zw. z art. 638 k.p.k.