IV CZ 146/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-05-2013
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 146/12
POSTANOWIENIE
Dnia 27 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Wojciech Katner (przewodniczący)
SSN Maria Szulc
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa H. D.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego w B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 lutego 2013 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie trzecim wyroku
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 12 kwietnia 2012 r.,
1) uchyla zaskarżone postanowienie;
2) przyznaje adwokatowi A. K. – G. od Skarbu Państwa - Sądu
Okręgowego w B. kwotę 600 zł (sześćset) podlegającą
podwyższeniu o podatek od towarów i usług (VAT) tytułem
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny zasądził od powoda na rzecz
pozwanego kwotę 5400 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego,
podając że zwolnienie powoda od kosztów sądowych nie zwalnia go od obowiązku
zwrotu kosztów przeciwnikowi wygrywającemu sprawę.
Powód w zażaleniu zarzucił naruszenie art. 109 k.p.c. przez uznanie, że
roszczenie pozwanego o zwrot kosztów nie wygasło, chociaż w postępowaniu
przed Sądem Apelacyjnym nie złożył wniosku o ich zasądzenie. Ponadto wadliwa
wykładnia art. 102 k.p.c. była przyczyną nierozważenia wszystkich okoliczności
sprawy, których ocena prowadzi do wniosku, że słusznym było nieobciążanie
powoda kosztami postępowania apelacyjnego. Domagał się zmiany
kwestionowanego postanowienia przez uchylenie go i odstąpienie od obciążenia
powoda obowiązkiem ich zapłaty.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest uzasadnione.
Sąd dokonuje rozstrzygnięcia o kosztach procesu w każdym orzeczeniu
kończącym sprawę w instancji, stosownie art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c.
O zwrocie stronie kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw i celowej
obrony sąd orzeka na jej wniosek, jeśli jest reprezentowana przez adwokata, radcę
prawnego lub rzecznika patentowego (art. 109 § 1 k.p.c.), stosując jedną z zasad
przewidzianych w art. 98 do 1041
i art. 107 k.p.c., a wybór właściwej zasady
uzależniony jest od wyniku sporu. W rozpoznawanej sprawie Sąd Apelacyjny
przyjął za podstawę orzeczenia o kosztach postępowania apelacyjnego zasadę
odpowiedzialności za jej wynik na tym etapie postępowania (art. 98 § 1 w związku
z art. 391 § 1 k.p.c.). Uszło jednak jego uwagi, że pozwany reprezentowany przez
radcę prawnego, nie złożył ani spisu kosztów ani wniosku o zasądzenie kosztów
postępowania w tej instancji. Nie było zatem podstaw do obciążania powoda
obowiązkiem ponoszenia kosztów, których zwrotu nie domagał się przeciwnik
wygrywający sprawę. W tej sytuacji bezprzedmiotowe było, także w ramach
rozpoznawania zażalenia, rozważanie istnienia przesłanek do zastosowania art.
102 w związku z art. 391 § 1 k.p.c. k.p.c., ponieważ wiąże się ono z obowiązkiem
zwrotu kosztów przeciwnikowi, który nie powstał, z uwagi na brak wymaganego
wniosku.
3
Z powyższych względów Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie
w oparciu o art. 39816
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., i z mocy § 6 pkt 4 w związku
z § 13 ust. 1 pkt 2 oraz § 19 i 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz. U. Nr 163, poz.1348 ze zm.) orzekł o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej
w postępowaniu zażaleniowym.
db
POSTANOWIENIE
Dnia 27 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Wojciech Katner (przewodniczący)
SSN Maria Szulc
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa H. D.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego w B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 lutego 2013 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie trzecim wyroku
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 12 kwietnia 2012 r.,
1) uchyla zaskarżone postanowienie;
2) przyznaje adwokatowi A. K. – G. od Skarbu Państwa - Sądu
Okręgowego w B. kwotę 600 zł (sześćset) podlegającą
podwyższeniu o podatek od towarów i usług (VAT) tytułem
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny zasądził od powoda na rzecz
pozwanego kwotę 5400 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego,
podając że zwolnienie powoda od kosztów sądowych nie zwalnia go od obowiązku
zwrotu kosztów przeciwnikowi wygrywającemu sprawę.
Powód w zażaleniu zarzucił naruszenie art. 109 k.p.c. przez uznanie, że
roszczenie pozwanego o zwrot kosztów nie wygasło, chociaż w postępowaniu
przed Sądem Apelacyjnym nie złożył wniosku o ich zasądzenie. Ponadto wadliwa
wykładnia art. 102 k.p.c. była przyczyną nierozważenia wszystkich okoliczności
sprawy, których ocena prowadzi do wniosku, że słusznym było nieobciążanie
powoda kosztami postępowania apelacyjnego. Domagał się zmiany
kwestionowanego postanowienia przez uchylenie go i odstąpienie od obciążenia
powoda obowiązkiem ich zapłaty.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest uzasadnione.
Sąd dokonuje rozstrzygnięcia o kosztach procesu w każdym orzeczeniu
kończącym sprawę w instancji, stosownie art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c.
O zwrocie stronie kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw i celowej
obrony sąd orzeka na jej wniosek, jeśli jest reprezentowana przez adwokata, radcę
prawnego lub rzecznika patentowego (art. 109 § 1 k.p.c.), stosując jedną z zasad
przewidzianych w art. 98 do 1041
i art. 107 k.p.c., a wybór właściwej zasady
uzależniony jest od wyniku sporu. W rozpoznawanej sprawie Sąd Apelacyjny
przyjął za podstawę orzeczenia o kosztach postępowania apelacyjnego zasadę
odpowiedzialności za jej wynik na tym etapie postępowania (art. 98 § 1 w związku
z art. 391 § 1 k.p.c.). Uszło jednak jego uwagi, że pozwany reprezentowany przez
radcę prawnego, nie złożył ani spisu kosztów ani wniosku o zasądzenie kosztów
postępowania w tej instancji. Nie było zatem podstaw do obciążania powoda
obowiązkiem ponoszenia kosztów, których zwrotu nie domagał się przeciwnik
wygrywający sprawę. W tej sytuacji bezprzedmiotowe było, także w ramach
rozpoznawania zażalenia, rozważanie istnienia przesłanek do zastosowania art.
102 w związku z art. 391 § 1 k.p.c. k.p.c., ponieważ wiąże się ono z obowiązkiem
zwrotu kosztów przeciwnikowi, który nie powstał, z uwagi na brak wymaganego
wniosku.
3
Z powyższych względów Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie
w oparciu o art. 39816
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., i z mocy § 6 pkt 4 w związku
z § 13 ust. 1 pkt 2 oraz § 19 i 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz. U. Nr 163, poz.1348 ze zm.) orzekł o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej
w postępowaniu zażaleniowym.
db