Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 31/12
POSTANOWIENIE
Dnia 6 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło
w sprawie z powództwa Telekomunikacji Polskiej Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej
o nałożenie kary pieniężnej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 6 marca 2013 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 3 lutego 2012 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
2. zasądza od Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej na
rzecz powoda Telekomunikacji Polskiej S.A. z siedzibą w W.
kwotę 180 sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 3 lutego 2012 r. oddalił apelację Prezesa
Urzędu Komunikacji Elektronicznej (Prezes Urzędu) od wyroku Sądu Okręgowego
– Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 18 kwietnia 2011 r., 22/07 w
sprawie z odwołania Telekomunikacji Polskiej S.A. z/s w W. (powód) od decyzji
Prezesa Urzędu.
Prezes Urzędu decyzją z dnia 21 lutego 2007 r. nałożył na powoda na
podstawie art. 210 ust. 1 w związku z art. 209 ust. 1 pkt 13 i 14 oraz art. 48 ust. 1,
art. 61 ust. 2, art. 46 ust. 3 pkt 3 lit c) i art. 221 ust. 1 pkt 1 lit. l) Prawa
2
telekomunikacyjnego karę pieniężną w wysokości 338.970.000 złotych za
niewypełnienie 1) obowiązku regulacyjnego w zakresie przedstawienia Prezesowi
Urzędu do zatwierdzenia cennika usługi Neostrada tp oraz regulaminu świadczenia
usługi Neostrada tp; 2) obowiązku regulacyjnego w zakresie określanie cen usługi
Neostrada tp na podstawie kosztów ich świadczenia; 3) wymagań dotyczących
ustalania cen, o których mowa w art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego, w
odniesieniu do usługi utrzymania łącza przy świadczeniu samej usługi Neostrada
tp.
Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyrokiem z dnia
18 kwietnia 2011 r. uwzględnił odwołanie powoda i uchylił powyższą decyzję.
W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że uznał za trafny
zarzut naruszenia art. 221 ust. 1 pkt 1 lit l) w związku z art. 48 ust. 1 w związku z
art. 43 ust. 3 pkt 4 w związku z art. 48 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego w związku
z art. 27 dyrektywy 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca
2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności
elektronicznej (dyrektywy ramowej) (Dz. Urz. UE L 108, s. 33, dalej jako dyrektywy
2002/21) i art. 16 dyrektywy 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7
marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami
łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywy o usłudze powszechnej)
(Dz. Urz. UE L 108, s. 51, ze zm., dalej jako dyrektywa 2002/22) przez przyjęcie, że
na powodzie spoczywają obowiązki określone w art. 46 ust. 3 pkt 3 lit c) oraz ust. 4
i art. 48 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego. Zgodnie z wyrokiem Trybunału
Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 6 maja 2010 r. w sprawie C-545/08
Komisja p. Rzeczpospolitej Polskiej za sprzeczne z art. 16 i 17 dyrektywy 2002/22
w związku z art. 16 i 27 dyrektywy 2002/21 należało uznać, że usługi
szerokopasmowego dostępu do Internetu nie są usługami „publicznej telefonii
stacjonarnej”. W konsekwencji Sąd Okręgowy przyjął, że na powodzie nie ciążył
obowiązek regulacyjny w zakresie przedstawiania Prezesowi Urzędu do
zatwierdzenia cennika usługi Neostrada tp oraz regulaminu świadczenia tej usługi.
Nie było zatem podstaw do nałożenia na powoda kary pieniężnej na podstawie art.
209 ust. 1 pkt 13 Prawa telekomunikacyjnego.
3
Sąd Okręgowy uznał także, że Prezes Urzędu nie wykazał, iż ustalona przez
powoda opłata za utrzymanie łącza dla usługi Neostrada tp, w przypadku
niekorzystania z usługi telefonicznej w dostępie analogowym na tym łączu, jest
oparta na niejasnych, nieprzejrzystych i dyskryminujących kryteriach. Skoro koszty
pętli abonenckiej są alokowane do usługi POTS, to powód nie miał podstaw do
wliczania ich ponownie do kosztów usługi Neostrada tp. Sąd Okręgowy wyraził
także pogląd, że art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego nie daje podstaw
Prezesowi Urzędu do kwestionowania wysokości poszczególnych kosztów, gdyż
obowiązek nałożony na dostawcę publicznie dostępnych usług
telekomunikacyjnych dotyczy wyłącznie kryteriów ustalania cen, a więc
mechanizmu tworzenia cen, a nie ich wysokości. Dlatego nie było podstaw do
nałożenia na powoda kary pieniężnej z art. 209 ust. 1 pkt 14 Prawa
telekomunikacyjnego.
Prezes Urzędu zaskarżył wyrok Sądu Okręgowego apelacją. Zaskarżonemu
wyrokowi zarzucił naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., art. 233 § 1 k.p.c., art. 47964
§ 1 i 2
k.p.c. w związku z art. 4 ust. 1 dyrektywy ramowej, art. 210 § 3, 217 § 1 i 2, 233 § 1,
236 oraz art. 47964
§ 2 k.p.c., a także art. 209 ust. 1 pkt 14 w związku z art. 61 ust.
2 Prawa telekomunikacyjnego, art. 61 ust. 2 i 3 Prawa telekomunikacyjnego. Powód
wniósł o oddalenie apelacji.
Oddalając apelację Prezesa Urzędu Sąd Apelacyjny wyjaśnił, że usługi
dostępu do szerokopasmowego internetu nie są usługami objętymi zakresem
zastosowania art. 221 ust. 1 pkt 1 lit. l) Prawa telekomunikacyjnego, ponieważ
usługi te nie były objęte decyzjami regulacyjnymi wydanymi na podstawie Prawa
telekomunikacyjnego 2000. Powołując się na wyrok Trybunału Sprawiedliwości z
dnia 6 maja 2010 r. w sprawie C-545/08 Komisja Europejska p. Rzeczpospolitej
Polskiej Sąd Apelacyjny wskazał, że w wyroku tym Trybunał orzekł, iż umożliwiając
regulowanie detalicznych taryf za usługi szerokopasmowego dostępu do internetu
bez uprzedniej analizy rynkowej, Rzeczpospolita Polska naruszyła art. 16 i 17
dyrektywy 2002/22. Na tej podstawie Sąd Apelacyjny przyjął, że obowiązki
regulacyjne określone w art. 46 ust. 3 pkt 3 i 4 Prawa telekomunikacyjnego w
odniesieniu do świadczenia usługi Neostrada tp nie mogły powstać – w stosunku do
powoda - na podstawie art. 221 ust. 1 pkt 1 lit. l) Prawa telekomunikacyjnego.
4
Nałożenie tych obowiązków było jednak możliwe wyłącznie po uprzednim
wyczerpaniu procedury prawnej obejmującej między innymi analizę rynku.
Ponieważ decyzja taka nie została wydana, na powodzie nie ciążyły wskazane w
zaskarżonej decyzji obowiązki regulacyjne. W konsekwencji nie było podstaw do
nałożenia kary pieniężnej z tego tytułu. Uchybienie to uzasadniało zaś uchylenie
zaskarżonej decyzji.
Sąd Apelacyjny wyjaśnił, że uchylenie zaskarżonej decyzji w całości było
konieczne z tej przyczyny, że Prezes Urzędu wymierzył powodowi karę pieniężną
za naruszenie wszystkich obowiązków wymienionych w decyzji łącznie, nie
wskazując wysokości kary wymierzonej za każde ze stwierdzonych naruszeń.
Powoduje to, że nie jest możliwe ustalenie, jaką karą pieniężną wymierzył Prezes
Urzędu powodowi za naruszenie wymagań dotyczących ustalania cen, o których
mowa w art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego.
Dodatkowo Sąd Apelacyjny wskazał, że podziela stanowisko Sądu
Okręgowego, zgodnie z którym Prezes Urzędu nie udowodnił naruszenia przez
powoda wymogów wynikających z art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego, opłata za utrzymanie łącza powinna zostać ustalona
przez powoda w sposób odpowiadającym kryteriom wynikającym z tego przepisu.
Nie można jednak upatrywać naruszenia tych kryteriów jedynie w tym, że wysokość
opłaty za utrzymanie łącza w przypadku świadczenia przez powoda samej usługi
Neostrada tp różni się od wysokości opłaty za utrzymanie łącza w przypadku
świadczenia usługi Neostrada tp wraz z usługą telefoniczną w dostępie
analogowym. Świadczenie usługi samej Neostrady tp nie podlega bowiem regulacji
przez Prezesa Urzędu, zatem jej wycena, w tym wycena wysokości opłaty za
utrzymanie łącza, wynika wyłącznie z uwarunkowań rynkowych. Natomiast w
przypadku świadczenia przez powoda usługi Neostrada tp łącznie z usługą
telefoniczną w dostępie analogowym, opłata za utrzymanie łącza ustalana jest na
podstawie kosztów świadczenia tej usługi, ponieważ stanowi część składową opłaty
za świadczenie usługi telefonicznej w dostępie analogowym, która to usługa
podlega regulacji Prezesa Urzędu. W konsekwencji zaś powód zobowiązany jest
ustalić cenę za utrzymanie łącza telefonicznego (w ramach usługi telefonicznej w
dostępie analogowym) na podstawie kosztów świadczenia tej usługi w przypadku,
5
gdy świadczy klientowi usługę dostępu do szerokopasmowego internetu
równocześnie z usługą telefonii stacjonarnej, natomiast nie jest zobowiązany do
wyceniania usługi utrzymania łącza po kosztach jej świadczenia wówczas, gdy
świadczy jedynie usługę dostępu do internetu.
Prezes Urzędu zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną w
całości. Wnosząc o przyjęcie jej do rozpoznania, Prezes Urzędu powołał się na
przesłankę z art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. Jako istotne zagadnienia prawne Prezes
Urzędu wskazał dwa problemy. Po pierwsze, czy Prezes Urzędu nakładając w
drodze decyzji karę pieniężną na podstawie art. 209 Prawa telekomunikacyjnego i
ustalając wysokość tej kary zgodnie z art. 210 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego,
może w jednej decyzji administracyjnej wymierzyć karę wyłącznie za jeden czyn,
czy też dopuszczalne jest wymierzenie w jednej decyzji jednej kary za więcej niż
jedno naruszenie Prawa telekomunikacyjnego oraz czy w takiej sytuacji organ
regulacyjny powinien wskazywać w sentencji decyzji lub jej uzasadnieniu wysokość
kary za każde ze stwierdzonych naruszeń oraz wysokość kary łącznie? Po drugie,
czy aby mogło dojść do nałożenia na dostawcę publicznie dostępnych usług
telekomunikacyjnych kary pieniężnej na podstawie art. 209 ust. 1 pkt 14 Prawa
telekomunikacyjnego w związku z ar. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego,
przesłanki wskazane w art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego muszą być
spełnione łącznie, czy też podstawą do nałożenia kary pieniężnej na podstawie art.
209 ust. 1 pkt 14 Prawa telekomunikacyjnego jest ustalenie przez dostawcę usług
telekomunikacyjnych cen świadczenia tych usług z pominięciem choćby z jednej z
nich, a ponadto wyjaśnienie, czy przesłanki ustalania cen świadczenia usług
telekomunikacyjnych wskazane w art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego
dotyczą wszystkich usług telekomunikacyjnych czy też tylko tych, które są objęte
regulacją Prezesa Urzędu?
Uzasadniając potrzebę rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy pierwszego
zagadnienia prawnego Prezes Urzędu podnosi, że zgodnie z art. 210 ust. 2 Prawa
telekomunikacyjnego ustalając wysokość kary pieniężnej Prezes Urzędu
uwzględnia zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu i jego
możliwości finansowe. Przepisy Prawa telekomunikacyjnego nie przewidują w
zakresie nakładania kar pieniężnych jakichkolwiek modyfikacji dotyczących
6
sentencji, czy treści uzasadnienia decyzji w stosunku do wymogów wynikających z
art. 107 § 1 k.p.a. Zdaniem Prezesa Urzędu, zaskarżona w niniejszej sprawie
decyzja zawiera wszystkie elementy, o których mowa w art. 107 § 1 k.p.a. Jej
sentencja jest jasna, precyzyjna i zrozumiała. Określono w niej, że Prezes Urzędu
nakłada na powoda karę pieniężną w wysokości 338.970.000 zł za niewypełnienie
dwóch obowiązków regulacyjnych oraz wymogów wynikających z art. 61 ust. 2
Prawa telekomunikacyjnego. Nie ma zatem wątpliwości co do tego na kogo, za co i
w jakiej wysokości kara została nałożona. Uzasadnienie decyzji wskazuje zaś
szczegółowo powody, dla których Prezes Urzędu karę nałożył, oraz jej wysokość.
W ocenie Prezesa Urzędu, nie ma żadnych przeszkód, by organ regulacyjny,
stwierdziwszy w jednym postępowaniu, że podmiot, w stosunku do którego toczy
się postępowanie w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej, dopuścił się więcej niż
jednego naruszenia przepisów Prawa telekomunikacyjnego, nałożył na ten podmiot
jedną karę za wszystkie stwierdzone naruszenia. Nie ma też przepisu, który
nakazywałby Prezesowi Urzędu wskazanie w jakiej wysokości kara wymierzona
jest za każde ze stwierdzonych naruszeń. Tymczasem Sąd Apelacyjny w
uzasadnieniu wyroku wyjaśnił, że uchylenie zaskarżonej decyzji w całości było
konieczne z tej przyczyny, że Prezes Urzędu nie wskazał w uzasadnieniu decyzji
wysokości kary wymierzonej za każde naruszenie, co powoduje, że nie jest
możliwe ustalenie, jaką karę pieniężną wymierzył powodowi za naruszenie art. 61
ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego.
W zakresie drugiego zagadnienia prawnego Prezes Urzędu podnosi w
uzasadnieniu wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, że zgodnie z
art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego ceny usług telekomunikacyjnych ustalane
są przez dostawców publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych na
podstawie przejrzystych, obiektywnych i niedyskryminujących kryteriów. Zdaniem
Prezesa Urzędu, z przepisu tego wynika, że przy ustaleniu cen świadczenia usług
telekomunikacyjnych konieczne jest spełnienie przez przedsiębiorcę wszystkich
wymienionych w tym przepisie kryteriów. Ustalenie cen przez dostawcę z
naruszeniem któregokolwiek z tych wymogów obliguje Prezesa Urzędu do
nałożenia kary pieniężnej na podstawie art. 209 ust. 1 pkt 14 Prawa
telekomunikacyjnego. Tymczasem Sąd Apelacyjny w ogóle nie odniósł się w
7
uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do przesłanek wskazanych w art. 61 ust. 2
Prawa telekomunikacyjnego, a jedynie wspomniał o przesłance dyskryminacji. W
ocenie Sądu, do sposobu określenia cen ma zastosowanie jedynie ta, jedna z
trzech, przesłanka wymieniona w art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego. Z
uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika, czy przesłanki wskazane w art. 61
ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego muszą być spełnione łącznie, czy też podstawą
do nałożenia kary pieniężnej na podstawie art. 209 ust. 1 pkt 14 Prawa
telekomunikacyjnego może być pominięcie choćby jednej z nich.
Powód w piśmie procesowym przygotowanym w odpowiedzi na skargę
kasacyjną Prezesa Urzędu wniósł o wydanie postanowienia o odmowie przyjęcia
skargi do rozpoznania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Skarga kasacyjna Prezesa Urzędu nie kwalifikowała się do przyjęcia celem
jej merytorycznego rozpoznania.
Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej Prezesa Urzędu opiera się na
przesłance, o której mowa w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. Zgodnie z utrwalonym
orzecznictwem Sądu Najwyższego w przypadku powołania się na występowanie w
sprawie istotnego zagadnienia prawnego, pełnomocnik skarżącego ma obowiązek
przedstawienia odpowiedniego wywodu jurydycznego, który ma odpowiadać
wymogom ukształtowanym w odniesieniu do instytucji przedstawienia zagadnienia
prawnego przez sąd odwoławczy na podstawie art. 390 k.p.c. (zob. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2012 r., III SK 17/12; z dnia 13 grudnia
2012 r., III SK 23/12 i cytowane tam orzecznictwo). Wymóg przedstawienia
odpowiednio uargumentowanego uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania na podstawie art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. podyktowany jest
publicznoprawnym charakterem postępowania kasacyjnego. Rozpoznając skargi
kasacyjne Sąd Najwyższy działa w interesie publicznym, kontrolując prawidłowość
stosowania prawa przez Sądy niższych instancji, zapewniając jednolitość wykładni
oraz wnosząc wkład w rozwój prawa i jurysprudencji. Dlatego zadanie wnoszącego
skargę kasacyjną nie wyczerpuje się na wymyśleniu problemu prawnego
8
nawiązującego do podstaw skargi kasacyjnej, czy przedstawieniu w uzasadnieniu
stosownego wniosku polemiki ze stanowiskiem Sądu drugiej instancji. Aby
przekonać Sąd Najwyższy o potrzebie rozpoznania skargi kasacyjnej i rozwiązania
sformułowanego w niej zagadnienia prawnego, konieczne jest przedstawienie
odpowiedniego wywodu wykazującego nie tylko preferowany przez skarżącego
sposób rozstrzygnięcia zagadnienia, ale także wadliwość rozwiązania
postawionego problemu przy wykorzystaniu zapatrywań wyrażonych w
uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sądu drugiej instancji.
Uzasadnienie wniosku Prezesa Urzędu o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania nie spełnia powyższych wymogów, ponieważ w odniesieniu do obu
zagadnień prawnych sprowadza się do prezentacji zapatrywań Sądu drugiej
instancji i polemiki z nimi. Brak natomiast odpowiednio uargumentowanej,
jurydycznej analizy sformułowanych w skardze problemów prawnych, wraz z
propozycją ich rozwiązania w sposób odmienny, od zapatrywań wyrażonych w
wyroku Sądu Apelacyjnego.
Wypada dodatkowo stwierdzić, że zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu
Najwyższego dotyczącym wymogów, jakim powinien odpowiadać zarówno wniosek
o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania jak i uzasadnienie tego wniosku,
zagadnienie prawne powinno dotyczyć problemu prawnego objętego podstawami
skargi kasacyjnej, mającego oparcie w stanie faktycznym sprawy oraz treści
uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sądu drugiej instancji.
W tym zakresie Sąd Najwyższy zauważa, że sformułowane w skardze
kasacyjnej Prezesa Urzędu zagadnienia prawne nawiązują do dwóch
podstawowych założeń zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego.
Zgodnie z pierwszym z nich, w przypadku nałożenia przez Prezesa Urzędu
w jednej decyzji kar pieniężnych za przedmiotowo różne naruszenia obowiązków
wynikających z Prawa telekomunikacyjnego, Prezes Urzędu zobowiązany jest
wskazać, w jakiej wysokości wymierzył przedsiębiorcy kary pieniężne za każde ze
stwierdzonych w decyzji naruszeń. Założenie to powiązane jest z
niezakwestionowanym w skardze kasacyjnej Prezesa Urzędu oraz nieobjętym
wnioskiem o przyjęcie jej do rozpoznania zapatrywaniem Sądu drugiej instancji,
zgodnie z którym na powodzie nie ciążyły obowiązki regulacyjne w odniesieniu do
9
usługi Neostrada tp. Prezes Urzędu nie miał zatem podstaw do nałożenia kary
pieniężnej z art. 209 ust. 1 pkt 13 Prawa telekomunikacyjnego. Skoro zaś Prezes
Urzędu nie mógł nałożyć kary pieniężnej z art. 209 ust. 1 pkt 13 Prawa
telekomunikacyjnego, jego decyzja powinna zostać uchylona, ponieważ zarówno
na podstawie sentencji decyzji, jak i jej uzasadnienia nie można ustalić, w jakiej
wysokości Prezes Urzędu nałożył na powoda karę pieniężną za naruszenie art. 61
ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego.
Do tej podstawy zaskarżonego wyroki nawiązuje pierwsze zagadnienie
prawne, dotyczące sposobu kształtowania treści decyzji, na mocy której Prezes
Urzędu nakłada karę pieniężną na adresata art. 209 ust. 1 pkt 1-32 Prawa
telekomunikacyjnego. Sąd Najwyższy stwierdza jednak, że z uzasadnienia
zaskarżonego wyroku nie wynika, by Sąd Apelacyjny uznał, że Prezes Urzędu
może w jednej decyzji administracyjnej wymierzyć karę wyłącznie za jedno
zachowanie sankcjonowane art. 209 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego. Związek z
przedmiotem niniejszej sprawy oraz wykładnią prawa dokonaną przez Sąd
Apelacyjny wykazuje tylko ten element pierwszego zagadnienia prawnego skargi
kasacyjnej Prezesa Urzędu, który odnosi się do kwestii, „czy organ regulacyjny
powinien wskazywać w sentencji decyzji lub jej uzasadnieniu wysokość kary za
każde ze stwierdzonych naruszeń oraz wysokość kary łącznie?”. Odpowiedź na tak
postawione pytanie jest oczywista i wynika zarówno z przepisów obowiązującego
prawa, jak i dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego dotyczącego
standardu ochrony praw przedsiębiorcy w sprawach dotyczących kar pieniężnych.
Skoro art. 209 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego wymienia w kolejnych punktach
czyny podlegające karze pieniężnej („kto … podlega karze”), zaś art. 210 ust. 2
Prawa telekomunikacyjnego wskazuje ogólne kryteria, jakimi powinien kierować się
Prezes Urzędu przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej („ustalając wysokość kary
pieniężnej, Prezes UKE uwzględnia …”), nie budzi jakichkolwiek wątpliwości Sądu
Najwyższego, że wysokość kary pieniężnej musi być połączona bezpośrednio z
konkretnym czynem wymienionym w art. 209 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego. W
sytuacji, gdy Prezes Urzędu w jednym postępowaniu w sprawie nałożenia kary
pieniężnej stwierdza dopuszczenie się przez przedsiębiorcę różnych czynów
sankcjonowanych karą pieniężną na podstawie art. 209 ust. 1 Prawa
10
telekomunikacyjnego, musi zrelatywizować kryteria wymiaru kary pieniężnej do
każdego zindywidualizowanego naruszenia stwierdzonego w wydawanej przez
siebie decyzji. W przeciwnym razie nie można mówić o adekwatności wymierzonej
kary do czynu podlegającego karze pieniężnej, co z kolei uniemożliwia sądową
weryfikację proporcjonalności nałożonej kary pieniężnej. W konsekwencji, mając na
względzie, że odpowiedź na pierwsze z przedstawionych zagadnień prawnych jest
zdaniem Sądu Najwyższego oczywista, należy przyjąć, że podniesiony przez
Prezesa Urzędu pierwszy problem prawny nie ma waloru istotnego zagadnienia
prawnego.
Zgodnie z drugim założeniem leżącym u podstaw orzeczenia Sądu drugiej
instancji, Prezes Urzędu nie wykazał, by powód dopuścił się naruszenia art. 209
ust. 1 pkt 14 Prawa telekomunikacyjnego w związku z art. 61 ust. 2 Prawa
telekomunikacyjnego. Z okoliczności faktycznych i prawnych sprawy nie wynika, by
ustalona przez powoda cena za utrzymanie łącza w przypadku świadczenia samej
usługi Neostrada tp miała dyskryminujący charakter. Prezes Urzędu przyjął
bowiem, że kryteria z art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego spełnia tylko opłata
za utrzymanie łącza, której wysokość jest taka sama niezależnie od tego, czy jest
ona pobierana w ramach świadczenia usługi telefonicznej wraz z usługą Neostrada
tp, czy też pobierana jest w związku ze świadczeniem samej usługi Neostrada tp.
Do powyższego założenia interpretacyjnego nawiązuje drugie zagadnienie
prawne konstruowane przez Prezesa Urzędu na podstawie art. 209 ust. 1 pkt 14
Prawa telekomunikacyjnego w związku z ar. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego.
W zagadnieniu tym Prezes Urzędu koncentruje się na charakterze (kumulatywnym
albo rozłącznym) wymienionych w art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego
kryteriów ustalania cen świadczonych usług przez dostawcę publicznie dostępnych
usług telekomunikacyjnych oraz na zakresie przedmiotowym art. 61 ust. 2 Prawa
telekomunikacyjnego (wszystkie usługi telekomunikacyjne, czy tylko takie usługi,
które są poddane regulacji Prezesa Urzędu). W przekonaniu Sądu Najwyższego,
powyższe zagadnienie prawne rozmija się z wynikającymi z zaskarżonego wyroku
zapatrywaniami prawnymi. Z uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego nie wynika
bowiem, by traktował on trzy wymienione w art. 61 ust. 2 Prawa
telekomunikacyjnego kryteria kształtowania cen, jako kryteria rozłączne.
11
Skoncentrowanie się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku na kryterium
„niedyskryminacji” wynika zaś ze znaczenia, jakie Prezes Urzędu przypisał właśnie
temu kryterium w decyzji o nałożeniu kary pieniężnej. Ponadto, zasadniczym
motywem dla oddalenia apelacji Prezesa Urzędu (w zakresie dotyczącym zarzutu
naruszenia art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego) było niewykazanie przez
Prezesa Urzędu za pomocą odpowiednich dowodów wspartych argumentacją
jurydyczną, że wymienione w art. 61 ust. 2 Prawa telekomunikacyjnego kryteria
kształtowania cen zostały przez powoda niedopełnione. To zaś oznacza, że
wniosek o przyjęcie do rozpoznania skargi kasacyjnej Prezesa Urzędu nie ujawnia
istotnego zagadnienia prawnego sprawy w rozumieniu art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c.,
gdyż postawione w tym wniosku drugie pytanie jest nieadekwatne do podstaw
zaskarżonego rozpatrywaną skargą kasacyjną wyroku Sądu Apelacyjnego w
Warszawie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 27 września 2012 r., III SK
8/12).
Uznając, iż powód nie zdołał wykazać, że zachodzi potrzeba rozpoznania
jego skargi przez Sąd Najwyższy, z mocy art. 3989
§ 2 k.p.c. należało orzec jak w
sentencji. O kosztach postępowania kasacyjnego rozstrzygnięto stosownie do art.
108 § 1 w związku z art. 398²¹ k.p.c. oraz § 13 ust. 4 pkt 2 w związku z § 18 ust. 2
pkt1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze
zm.).