Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KO 80/12
POSTANOWIENIE
Dnia 14 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Puszkarski
w sprawie z wniosku skazanego H. S.
o wznowienie postępowania
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 14 marca 2013 r.
zażalenia skazanego
na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału III Izby Karnej Sądu Najwyższego z
dnia 7 stycznia 2013 r., sygn. akt III KO 80/12, uznające za bezskuteczny wniosek
o wznowienie postępowania
p o s t a n o w i ł:
utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
H. S., skazany w postępowaniu zakończonym prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 27 października 2010 r., wystąpił pismem z dnia 12
września 2012 r. o przyznanie mu obrońcy z urzędu w celu złożenia wniosku o
wznowienie postępowania. Po ustaleniu, że sytuacja materialna skazanego jest
rzeczywiście trudna, Przewodniczący Wydziału III Izby Karnej Sądu Najwyższego
na podstawie art. 81 § 1 k.p.k. w zw. z art. 78 § 1 k.p.k. i art. 545 § 2 k.p.k.
wyznaczył obrońcę z urzędu dla H. S. Po zbadaniu sprawy obrońca złożył opinię
stwierdzającą brak podstaw do sporządzenia i wniesienia wniosku o wznowienie
postępowania; następnie Przewodniczący Wydziału III Izby Karnej Sądu
Najwyższego zawiadomił skazanego o stanowisku obrońcy oraz na podstawie
art. 120 § 1 k.p.k. wezwał go do uzupełnienia w terminie 7 dni braku formalnego
wniosku z 12 września 2012 r. o wznowienie postępowania przez sporządzenie i
podpisanie wniosku przez adwokata z wyboru, pod rygorem uznania wniosku za
bezskuteczny. W zakreślonym terminie skazany nie zastosował się do tego
2
wezwania, wobec czego Przewodniczący Wydziału III Izby Karnej Sądu
Najwyższego zarządzeniem z dnia 7 stycznia 2013 r., sygn. akt III KO 80/12, na
podstawie art. 120 § 2 k.p.k. uznał za bezskuteczny wniosek H. S. z dnia 12
września 2012 r. o wznowienie postępowania.
Skazany złożył zażalenie na to zarządzenie. Wnosząc o „rozpatrzenie”
zażalenia i „danie możliwości do wznowienia procesu” podniósł, że nie ponosi
„żadnej winy lub odpowiedzialności” za nieuzupełnienie braku pisma, które złożył.
Nadto poinformował, że uzgodnił z obrońcą z urzędu, iż przekaże mu informację,
która miała zostać przedstawiona we wniosku jako argument przemawiający za
wznowieniem postępowania, ale przebywając w zakładzie karnym nie był w stanie
w umówionym dniu telefonicznie skontaktować się z obrońcą.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że treść pisma sporządzonego
przez H. S. wskazuje, iż jego zasadniczym celem było doprowadzenie do
przyznanie mu obrońcy z urzędu w celu złożenia wniosku wznowienie
postępowania. Słusznie jednak Przewodniczący Wydziału III Izby Karnej Sądu
Najwyższego potraktował pismo także jako wniosek o wznowienie, bowiem
przemawiało za tym uregulowanie zawarte w art. 118 § 1 k.p.k. w sytuacji, gdy
skazany nie ograniczył się do prośby o wyznaczenie obrońcy z urzędu, ale też
wywodził, że wznowienie postępowania w jego sprawie jest konieczne i przedstawił
okoliczności, które, jego zdaniem, przemawiają za takim postąpieniem.
Przechodząc zaś do meritum należy stwierdzić, że zażalenie nie zasługuje na
uwzględnienie, bowiem zaskarżone zarządzenie znajduje oparcie w powołanym w
jego treści przepisie prawa. Pismo złożone przez H. S., potraktowane jako wniosek
o wznowienie postępowania, nie mogło otrzymać biegu, bowiem nie odpowiadało
wymaganiu określonemu w art. 545 § 2 k.p.k., który stanowi, że wniosek o
wznowienie postępowania, jeżeli nie pochodzi od prokuratora, powinien być
sporządzony i podpisany przez adwokata albo radcę prawnego. Art. 120 § 2 k.p.k.
nakazuje uznać pismo nieodpowiadające wymogom formalnym, przy czym brak jest
tego rodzaju że pismo nie może otrzymać biegu – za bezskuteczne, jeżeli osoba,
od której pochodzi, wezwana do usunięcia braku pisma w ciągu 7 dni (termin
określony w art. 120 § 1 k.p.k.) i pouczona o skutkach nieuzupełnienia braku w
terminie, nie zastosuje się do przekazanego jej wezwania, tj. nie usunie w
zakreślonym terminie wytkniętego braku pisma. Skoro H. S., należycie pouczony,
3
nie złożył w terminie 7 dni (także i później) wniosku o wznowienie postępowania
podpisanego przez adwokata, nie było innej możliwości, niż uznać za bezskuteczny
wniosek, który skazany sam sporządził. Wymienione wyżej przepisy nakazywały
oprzeć zaskarżone zarządzenie na kryteriach czysto formalnych, bez badania
przyczyn, dla których skazany nie usunął braku pisma. Nie mają zatem znaczenia
podniesione przez skarżącego argumenty, w szczególności, że z powodów od
niego niezależnych nie zastosował się do przekazanego mu wezwania.
Niewątpliwie, twierdząc że nie ponosi „żadnej winy” za nieuzupełnienie braku
pisma, skazany ma na myśli brak środków na opłacenie obrońcy z wyboru, jednak
jest istotne, że właśnie z tego powodu wcześniej wyznaczono mu obrońcę z
urzędu, co – niezależnie od faktu, że obrońca nie znalazł podstaw do wznowienia
postępowania – umożliwiło mu realizowanie prawa do obrony. Sygnalizowane
przez skarżącego trudności w nawiązaniu kontaktu z obrońcą są bez związku z
oceną zaskarżonego zarządzenia, można wszakże wspomnieć, że nie było
przeszkód, by oczekiwaną przez obrońcę informację skazany przekazał drogą
korespondencyjną.
Z tych względów orzeczono jak na wstępie.