Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KO 12/13
POSTANOWIENIE
Dnia 20 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Dołhy (przewodniczący)
SSN Józef Szewczyk
SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
w sprawie A. T.
oskarżonej z art. 212 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 20 marca 2013 r.,
wniosku Sądu Rejonowego w O.
o przekazania sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu
na podstawie art. 37 k.p.k.
postanowił
wniosku nie uwzględnić.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w O., postanowieniem z dnia 11 lutego 2013 r., zwrócił się do
Sądu Najwyższego o przekazanie, w trybie art. 37 k.p.k., sprawy A. T. do
rozpoznania Sądowi Rejonowemu w D. W uzasadnieniu wniosku wskazał, że
oskarżona która mieszka w D., nie stawia się na kolejne terminy rozprawy z uwagi
na niemożność zapewnienia opieki nad dwojgiem dzieci, z których młodsze ma 8
miesięcy. W tej sytuacji, zdaniem sądu występującego z wnioskiem, dobro wymiaru
sprawiedliwości, przez które należy również rozumieć potrzebę szybkiego
przeprowadzenia i zakończenia procesu, przemawia za przekazaniem sprawy
innemu sądowi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek nie jest zasadny i nie zasługuje na uwzględnienie.
2
W orzecznictwie Sądu Najwyższego rzeczywiście ugruntowane jest
zapatrywanie, że dobro wymiaru sprawiedliwości, o jakim mowa w art. 37 k.p.k.
przemawia za przekazaniem sprawy innemu, niż miejscowo właściwy, sądowi
równorzędnemu również wtedy, gdy wymaga tego potrzeba szybkiego
przeprowadzenia i zakończenia procesu karnego, który okazuje się mało realny bez
odejścia od zasady właściwości miejscowej sądu (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z 26 stycznia 2006 r., II KO 48/04, OSNKW 2006, z.2, poz.23). Nie
powoduje to jednak, że zmianie ulega wyjątkowy charakter instytucji z art. 37 k.p.k.,
stąd też przepis ten nie może podlegać wykładni rozszerzającej. Zatem
uruchomienie tej regulacji i w konsekwencji odstąpienie od ogólnej zasady
rozpoznawania sprawy przez sąd właściwy, może nastąpić tylko w razie zaistnienia
sytuacji świadczącej jednoznacznie o tym, że pozostawieniu sprawy w gestii tego
sądu sprzeciwiałoby się dobro wymiaru sprawiedliwości. Oznacza to, że również
ocena przesłanki sprawnego i skutecznego przeprowadzenia postępowania karnego,
jako leżącej w interesie wymiaru sprawiedliwości i przemawiającej za skorzystaniem
z instytucji unormowanej w art. 37 k.p.k., powinna cechować się zdecydowaną
wyrazistością wniosków. To jednak w niniejszej sprawie nie nastąpiło.
Przedstawiony przez Sąd Rejonowy w O. przebieg postępowania w tej
sprawie, łącznie z podaniem przyczyn niestawiennictwa oskarżonej na
poszczególnych terminach rozprawy oraz podejmowanych czynnościach,
zmierzających do zapewnienia stawiennictwa oskarżonej na rozprawie, wskazuje
bowiem na to, że Sąd ten w istocie powołuje się na względy techniczno-
organizacyjne utrudniające postępowanie. Skoro oskarżona nie stawia się na
rozprawie (nie może być na rozprawę doprowadzona) z uwagi na niemożność
zapewnienia opieki nad dziećmi na czas przeprowadzenia rozprawy, to przyczyna ta
może być aktualna również w razie ewentualnego przeniesienia procesu do sądu
właściwego według miejsca jej zamieszkania. Już to przekonuje, że Sąd występujący
z inicjatywą w trybie art. 37 k.p.k. powołuje się na względy, które mogą i powinny być
przezwyciężone przez ten Sąd. Z pewnością nie uzasadniają one przekazania
sprawy w trybie art. 37 k.p.k. Sądowi Rejonowemu w D., ani innemu sądowi
równorzędnemu.
Dlatego też należało postanowić, jak na wstępie.
3