Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KZ 21/13
POSTANOWIENIE
Dnia 14 czerwca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Stanisław Zabłocki
w sprawie T. J.
skazanego z art. 145 § 2 kk z 1969r.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 14 czerwca 2013 r.,
zażalenia oskarżyciela posiłkowego J. S.
na zarządzenie Przewodniczącego II Wydziału Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 9
maja 2013 r., o odmowie przyjęcia wniosku o wznowienie postępowania w sprawie
VIII K …/90 b. Sądu Rejonowego w Ł.
p o s t a n o w i ł :
utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym zarządzeniem Przewodniczący II Wydziału Karnego Sądu
Apelacyjnego odmówił przyjęcia kolejnego wniosku oskarżyciela posiłkowego J. S.
o wznowienie postępowania w sprawie VIII K ../90 b. Sądu Rejonowego w Ł.,
podając jako przyczynę odmowy to, iż we wniosku takim strona powinna wskazać
okoliczności, które stanowić miałyby podstawę wznowienia, zaś te, które zostały
podniesione przez oskarżyciela posiłkowego nie mieszczą się w ustawowych
podstawach wznowienia określonych w Rozdziale 56 Kodeksu postępowania
karnego.
W zażaleniu wniesionym na to zarządzenie oskarżyciel posiłkowy nie
sprecyzował żadnego konkretnego zarzutu odwoławczego, a jedynie raz jeszcze
2
opisał okoliczności wypadku, któremu uległ w dniu 6 grudnia 1989 r., tak jak je
odtworzył po latach. Jednocześnie w przedostatnim zdaniu swego pisma,
zatytułowanego zażalenie, J. S. przyznaje, iż innych okoliczności nie jest w stanie
podać, a zatem, nie może spełnić wymogu, o którym mowa w zaskarżonym
zarządzeniu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zaskarżone zarządzenie jest zasadne, a zatem należało utrzymać je w mocy. Po
pierwsze, oskarżyciel posiłkowy nie przedstawił w swym zażaleniu żadnego
konkretnego zarzutu odwoławczego, którego podzielenie mogłoby prowadzić do
wzruszenia kwestionowanego zarządzenia. Po drugie, organ wydający zarządzenie
oparł je na słusznym założeniu, iż to osoba wnioskująca o wzruszenie
prawomocnego wyroku powinna wskazać jedną z ustawowych podstaw
uzasadniających wznowienie postępowania (chyba, że w sprawie zachodzi jedna z
tzw. bezwzględnych przyczyn uchylenia orzeczenia, nakazująca wznowienie
postępowania z urzędu na podstawie art. 542 § 3 k.p.k.). Nie idzie przy tym o
obciążenie tej osoby obowiązkiem precyzyjnego zakwalifikowania jej żądania (tj.
wskazania konkretnego przepisu, który stanowić miałby podstawę wznowienia), ale
po prostu o podanie sądowi, choćby w prostych słowach, takich okoliczności, które
potencjalnie mogłyby zostać uznane za ustawową podstawę wznowienia. Wymogu
takiego w oczywisty sposób nie spełnia pismo J. S., złożone w dniu 8 lutego 2013 r.
do Sądu Apelacyjnego, do którego to pisma odwołując się oskarżyciel posiłkowy
żąda wznowienia postępowania. Istotne jest również to, że przed kilkoma
miesiącami oskarżyciel posiłkowy w oparciu o pismo o podobnym charakterze, nie
podając żadnych konkretnych okoliczności, które mogłyby wskazywać na istnienie
ustawowych podstaw do wzruszenia prawomocności wyroku, żądał już wznowienia
postępowania, a wyznaczony dlań wówczas pełnomocnik z urzędu, posiadający
uprawnienia adwokackie, po zbadaniu akt sprawy nie znalazł żadnych podstaw do
sporządzenia i podpisania wniosku o wznowienie postępowania.
Przewodniczący II Wydziału Odwoławczego Sądu Apelacyjnego zasadnie
odmówił zatem przyjęcia kolejnego pisma oskarżyciela posiłkowego jako wniosku o
wznowienie postępowania. W podobnej konfiguracji procesowej Sąd Najwyższy
utrzymał w mocy zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o wznowienie
3
postępowania, stwierdzając w tezie swego postanowienia z dnia 28 maja 2009 r., III
KZ 22/09 (OSNKW 2009, z. 7, poz. 59), iż: „W ramach kontroli warunków
formalnych wniosku o wznowienie postępowania badaniu podlega, między innymi,
wskazanie podstaw do wznowienia postępowania. Z przejętego do postępowania
wznowieniowego art. 530 § 2 in fine k.p.k. (art. 545 § 1 k.p.k.) wynika, że odmowa
przyjęcia kasacji może nastąpić, gdy oparto ją na innych powodach niż wskazane w
art. 523 § 1 k.p.k. Stosując ten przepis odpowiednio w postępowaniu o wznowienie
postępowania należy przyjąć, że również odmowa przyjęcia wniosku o wznowienie
postępowania może nastąpić, gdy we wniosku wskazano inne podstawy niż
wymienione w art. 540 i art. 540a k.p.k.” W drodze rozumowania a minori ad maius
można zatem przyjąć, iż podobną decyzję podjąć należy, gdy wnioskujący nie tylko,
iż podaje okoliczności nie stanowiące podstaw wznowienia, ale wręcz nie podaje
żadnych okoliczności, które mogłyby stanowić taką podstawę. Zwrócić należy
także uwagę na ten fragment uzasadnienia cytowanego wyżej postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 28 maja 2009 r., w którym stwierdzono, że „w sytuacji, gdy z
wniosku o wznowienie postępowania złożonego przez stronę wyraźnie wynika, że
domaga się wznowienia postępowania w oparciu o inne powody niż wymienione w
art. 540 i art. 540a k.p.k., to wówczas nie ma potrzeby wzywania strony do
uzupełnienia wskazanego braku formalnego wniosku, czy też rozpoznawania
złożonego równocześnie wniosku o wyznaczenie z urzędu adwokata albo radcę
prawnego do sporządzenia i podpisania wniosku o wznowienie postępowania”.
Także i w konfiguracji procesowej takiej, jak występująca w niniejszej sprawie,
wzywanie do wyeliminowania braków formalnych o charakterze usuwalnym albo
wyznaczanie kolejnych fachowych pełnomocników mijałoby się z celem i
mnożyłoby tylko społeczne koszty. Oczywiście, stanowisko Sądu powinno ulec
zmianie, gdyby w pismach oskarżyciela posiłkowego pojawiły się jakiekolwiek
elementy mogące świadczyć o tym, że podmiot fachowy byłby w stanie
przyporządkować je pod jedną z ustawowych podstaw prawnych wznowienia
postępowania.
Z przytoczonych wyżej przyczyn zaskarżone zarządzenie należało utrzymać w
mocy.
4