Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 62/13
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
w sprawie ze skargi R. W. o wznowienie postępowania
w sprawie z powództwa M. B. i Mi. B.
przeciwko Śródmiejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej w W.
o stwierdzenie nieważności uchwał, zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 6 marca 2012 r.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 lipca 2013 r.,
zażalenia R. W. na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 25 lutego 2013 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
R. W. w dniu 10 stycznia 2013 r. wniósł skargę o wznowienie postępowania,
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 6 marca 2012
r., wydanym w sprawie z powództwa małżeństwa B. przeciwko Śródmiejskiej
Spółdzielni Mieszkaniowej (sygn. akt …932/11). Przedmiotem tego postępowania
było stwierdzenie nieważności uchwał zarządu pozwanej Spółdzielni (z dnia 11
lutego 2004 r. - nr z/4/09 i z dnia 9 czerwca 2010 r., nr z/5/10). Uchwały te
dotyczyły należącego do niego domu i położonego w W. przy ul. J.[…]. Wniesienie
tej skargi zostało połączone ze zgłoszeniem interwencji ubocznej po stronie
pozwanej Spółdzielni.
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 25 lutego 2013 r. odrzucił
interwencję uboczną R. W. i odrzucił skargę o wznowienie postępowania. Sąd ten
stwierdził niemożność zgłoszenia skutecznej interwencji ubocznej po terminie
przewidzianym w art. 76 k.p.c., brak legitymacji R. W. do złożenia skargi od wyroku
kończącego postępowanie, w którym nie występował on jako strona i w związku z
tym bezpodstawne okazały się zarzuty pozbawienia go możności działania jako
właściwa podstawa prawna wznowienia.
W zażaleniu na zawarte w postanowieniu z dnia 25 lutego 2013 r.
rozstrzygnięcie o odrzuceniu skargi (pkt 2 postanowienia) skarżący (R. W.) wnosił o
jego uchylenie w zaskarżonej części i zarzucił naruszenie art. 410 § 1 k.p.c. w zw.
z art. 407 pkt 2 k.p.c., art. 401 § 2 k.p.c., art. 42 ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia
2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2008 r., nr 119, poz. 116 ze zm.
- cyt. dalej jako „u.s.m.”). Skarżący wywodził, że ma interes prawny w zgłoszeniu
interwencji ubocznej po stronie Spółdzielni i mógł skutecznie złożyć skargę o
wznowienie prawomocnie zakończonego postępowania, w którym wcześniej nie
uczestniczył jako strona. Istniała bowiem podstawa prawna wznowienia
przewidziana w art. 401 pkt 2 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W piśmiennictwie nie kwestionuje się w zasadzie możliwości złożenia
skargi o wznowienie postępowania przez interwenienta ubocznego (także
3
niesamoistnego), jeżeli brał on udział w prawomocnie zakończonym postępowaniu
(art. 76 k.p.c.). Interwenient uboczny jest bowiem uprawniony do „wszelkich
czynności procesowych dopuszczonych według stanu sprawy” (art. 79 zdanie
pierwsze k.p.c.), a sam procesowy cel interwencji ubocznej zmierza ku temu, aby
sprawa została definitywnie rozstrzygnięta na rzecz strony, do której interwenient
uboczny przystępuje (art. 76 k.p.c. in principio). Środkiem służącym do tego celu
może być także skarga o wznowienie postępowania, wniesiona z zachowaniem jej
rygorów formalnych (art. 399 k.p.c.).
Z akt sprawy i treści zażalenia wynika, że skarga o wznowienie
postępowania (połączona ze zgłoszeniem interwencji ubocznej) została wniesiona
już po zakończeniu postępowania, tj. uprawomocnieniu się wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 6 marca 2012 r. (sygn. akt - …932/11). Niezachowany został
zatem termin do zgłoszenia interwencji ubocznej, przewidziany w art. 76 k.c. (verba
legis: „do zamknięcia rozprawy w drugiej instancji”). Skarżący broni jednak
stanowiska, że „w objętej skargą sprawie przysługuje mu status interwenienta
ubocznego samoistnego, a to ze względu (na to), iż orzeczenie w sprawie wywołuje
bezpośrednie skutki w sferze jego uprawnień” (s. 3 zażalenia).
Stanowisko to jest nieuzasadnione.
W piśmiennictwie rozważano, oczywiście, możliwość skutecznego
wniesienia skargi o wznowienie postępowania ze zgłoszeniem referencji,
gdy postępowanie rozpoznawcze zostało już prawomocnie zakończone,
a interwenient uboczny mógł zgłosić wcześniej swoją interwencję (miał interes
prawny w interwencji w rozumieniu art. 76 k.c.). Okoliczności podane w treści
zażalenia mogłyby wskazywać na to, że skarżący miał interes prawny w zgłoszeniu
interwencji ubocznej w sprawie z powództwa małżonków B. wniesionego przeciwko
Spółdzielni. W orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 1960 r. 2 CZ 77/60
(OSPiKA 1961, nr 6, poz. 64) trafnie wyjaśniono, że niedopuszczalne jest
zgłoszenie interwencji ubocznej w sprawie zakończonej prawomocnym
orzeczeniem przed jego uchyleniem. Interwencja uboczna jest w ogóle możliwa
i dopuszczalna dopóty, dopóki toczy się jeszcze postępowanie w sprawie, a po
uprawomocnieniu się orzeczenia, sprawa jest już zakończona i odpada potrzeba
4
wspomagania strony w prowadzeniu procesu przez interwenienta ubocznego.
Sąd Apelacyjny prawidłowo zatem odrzucił interwencję uboczną skarżącego (pkt 1
zaskarżonego postanowienia) i jednocześnie odrzucił jego skargę o wznowienie
postępowania z racji braku legitymacji do jej wniesienia.
Należy dodać, że kwestionowany wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 6 marca
2012 r. nie wywiera wobec skarżącego takich skutków prawnych, które
uzasadniałyby wniosek, iż przysługuje mu – jak wywodzi – status interwenienta
ubocznego samoistnego, uprawnionego do skutecznego złożenia skargi także po
prawomocnym zakończeniu postępowania z powództwa małżeństwa B. przeciwko
Spółdzielni.
Z przedstawionych względów należało oddalić zażalenie jako
nieuzasadnione (art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).