I CZ 65/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:24-09-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 65/13
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
w sprawie z powództwa R. M.
przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Ministra Skarbu Państwa i
Prezesa Rady Ministrów
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 lipca 2013 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 5 kwietnia 2013 r.,
1. oddala zażalenie;
2. nie obciąża powoda kosztami postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2013 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną powoda z racji jej nieopłacenia w terminie. Złożone przez powoda
zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 1 marca 2013 r., w którym
zwolniono powoda od opłaty od skargi kasacyjnej ponad kwotę 25.000 zł, okazało
się niedopuszczalne i nie wpłynęło na bieg terminu do wniesienia opłaty od skargi.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 5 kwietnia 2013 r. wskazywano
naruszenie art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c. w zw. z art. 107 i art. 122 ust. 1 ustawy
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (u.k.s.c.) i art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z
art. 361 k.p.c. W zażaleniu znalazła się też sugestia ewentualnie uchylenia
zaskarżonego postanowienia także na podstawie art. 395 § 2 k.p.c. Pełnomocnik
skarżącego podnosił, że wniesione przez powoda osobiste pismo zatytułowane
„zażalenie” stanowiło w istocie kolejny wniosek o zwolnienie go od obowiązku
uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej ponad kwotę 5.000 zł, z przyczyn bliżej
podanych w tym wniosku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c., mylne oznaczenie pisma
procesowego nie stanowi przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go
w trybie właściwym. Przepis ten daje wyraz zasadzie „falsa demonstratio non
nocet” w postępowaniu procesowym i w znacznym stopniu łagodzi formalizm
takiego postępowania. Nietrafne byłoby jednak twierdzenie, że zasada taka
znajduje zastosowanie w każdej sytuacji procesowej, ponieważ podstawowe
znaczenie mają tu przede wszystkim okoliczności złożenia określonego pisma
procesowego w odpowiedniej fazie postępowania rozpoznawczego, mogącego
wywołać dla stron określone, istotne skutki procesowe.
Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia z dnia 5 kwietnia 2013 r.
wynika, że postanowienie z dnia 1 marca 2013 r. (zawierającego częściowe
zwolnienie powoda od kosztów sądowych) doręczone zostało pełnomocnikowi
powoda (k. 334 akt sprawy). Mimo treści tego postanowienia odpowiednia część
opłaty od skargi kasacyjnej nie została wniesiona w terminie, zgodnie
3
z postanowieniami art. 112 ust. 3 u.k.s.c. (notatka urzędowa z dnia 5 kwietnia
2013 r., k. 344 akt sprawy). Jednocześnie powód złożył osobiście zażalenie w dniu
26 marca 2013 r. na postanowienie z dnia 1 marca 2013 r. i to właśnie w okresie,
w którym reprezentował go profesjonalny pełnomocnik procesowy oraz w okresie,
w którym biegł termin do zapłaty części opłaty od skargi kasacyjnej. Nie można
w takiej sytuacji wywodzić, że powód jedynie nadał niewłaściwą formę złożonemu
w istocie wnioskowi o dalsze, częściowe zwolnienie go od opłaty od skargi
kasacyjnej (wniosek ten niewłaściwie określił jako „zażalenie”). Co więcej, pismo
powoda z dnia 26 marca 2013 r. skierowane zostało do Sądu Najwyższego
i zawierało inne jeszcze elementy środka odwoławczego (określenie
kwestionowanego postanowienia, wnioski zażalenia; k. 335 akt sprawy). Nie można
zatem podzielić argumentacji przedstawionej we wniesionym zażaleniu opierającej
się na nietrafnym założeniu, że pismo powoda należało potraktować jako nowy
(ponowny) wniosek o częściowe zwolnienie powoda od opłaty od skargi kasacyjnej.
Chodziło tu w istocie o środek odwoławczy (zażalenie) powoda, który Sąd
Apelacyjny trafnie zakwalifikował jako niedopuszczalny (art. 3941
§ 2 k.p.c.).
W tej sytuacji nie było podstaw do kwestionowania zaskarżonego
postanowienia z dnia 5 kwietnia 2013 r. odrzucającego skargę kasacyjną powoda.
Należało zatem oddalić wniesione zażalenie jako nieuzasadnione (art. 3941
§ 3
k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).
Odstąpiono od obciążenia skarżącego kosztami postępowania
zażaleniowego przy uwzględnieniu postanowień art. 102 k.p.c. (zob. m.in.
postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 17 maja 2013 r., I ACa 532/12, k. 369 akt
sprawy).
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
w sprawie z powództwa R. M.
przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Ministra Skarbu Państwa i
Prezesa Rady Ministrów
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 lipca 2013 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 5 kwietnia 2013 r.,
1. oddala zażalenie;
2. nie obciąża powoda kosztami postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2013 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną powoda z racji jej nieopłacenia w terminie. Złożone przez powoda
zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 1 marca 2013 r., w którym
zwolniono powoda od opłaty od skargi kasacyjnej ponad kwotę 25.000 zł, okazało
się niedopuszczalne i nie wpłynęło na bieg terminu do wniesienia opłaty od skargi.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 5 kwietnia 2013 r. wskazywano
naruszenie art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c. w zw. z art. 107 i art. 122 ust. 1 ustawy
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (u.k.s.c.) i art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z
art. 361 k.p.c. W zażaleniu znalazła się też sugestia ewentualnie uchylenia
zaskarżonego postanowienia także na podstawie art. 395 § 2 k.p.c. Pełnomocnik
skarżącego podnosił, że wniesione przez powoda osobiste pismo zatytułowane
„zażalenie” stanowiło w istocie kolejny wniosek o zwolnienie go od obowiązku
uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej ponad kwotę 5.000 zł, z przyczyn bliżej
podanych w tym wniosku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c., mylne oznaczenie pisma
procesowego nie stanowi przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go
w trybie właściwym. Przepis ten daje wyraz zasadzie „falsa demonstratio non
nocet” w postępowaniu procesowym i w znacznym stopniu łagodzi formalizm
takiego postępowania. Nietrafne byłoby jednak twierdzenie, że zasada taka
znajduje zastosowanie w każdej sytuacji procesowej, ponieważ podstawowe
znaczenie mają tu przede wszystkim okoliczności złożenia określonego pisma
procesowego w odpowiedniej fazie postępowania rozpoznawczego, mogącego
wywołać dla stron określone, istotne skutki procesowe.
Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia z dnia 5 kwietnia 2013 r.
wynika, że postanowienie z dnia 1 marca 2013 r. (zawierającego częściowe
zwolnienie powoda od kosztów sądowych) doręczone zostało pełnomocnikowi
powoda (k. 334 akt sprawy). Mimo treści tego postanowienia odpowiednia część
opłaty od skargi kasacyjnej nie została wniesiona w terminie, zgodnie
3
z postanowieniami art. 112 ust. 3 u.k.s.c. (notatka urzędowa z dnia 5 kwietnia
2013 r., k. 344 akt sprawy). Jednocześnie powód złożył osobiście zażalenie w dniu
26 marca 2013 r. na postanowienie z dnia 1 marca 2013 r. i to właśnie w okresie,
w którym reprezentował go profesjonalny pełnomocnik procesowy oraz w okresie,
w którym biegł termin do zapłaty części opłaty od skargi kasacyjnej. Nie można
w takiej sytuacji wywodzić, że powód jedynie nadał niewłaściwą formę złożonemu
w istocie wnioskowi o dalsze, częściowe zwolnienie go od opłaty od skargi
kasacyjnej (wniosek ten niewłaściwie określił jako „zażalenie”). Co więcej, pismo
powoda z dnia 26 marca 2013 r. skierowane zostało do Sądu Najwyższego
i zawierało inne jeszcze elementy środka odwoławczego (określenie
kwestionowanego postanowienia, wnioski zażalenia; k. 335 akt sprawy). Nie można
zatem podzielić argumentacji przedstawionej we wniesionym zażaleniu opierającej
się na nietrafnym założeniu, że pismo powoda należało potraktować jako nowy
(ponowny) wniosek o częściowe zwolnienie powoda od opłaty od skargi kasacyjnej.
Chodziło tu w istocie o środek odwoławczy (zażalenie) powoda, który Sąd
Apelacyjny trafnie zakwalifikował jako niedopuszczalny (art. 3941
§ 2 k.p.c.).
W tej sytuacji nie było podstaw do kwestionowania zaskarżonego
postanowienia z dnia 5 kwietnia 2013 r. odrzucającego skargę kasacyjną powoda.
Należało zatem oddalić wniesione zażalenie jako nieuzasadnione (art. 3941
§ 3
k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).
Odstąpiono od obciążenia skarżącego kosztami postępowania
zażaleniowego przy uwzględnieniu postanowień art. 102 k.p.c. (zob. m.in.
postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 17 maja 2013 r., I ACa 532/12, k. 369 akt
sprawy).