Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 202/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki (przewodniczący)
SSN Józef Szewczyk
SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w sprawie A. G. i G. B.
skazanych z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 16 lipca 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanych
od wyroku Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 4 marca 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Rejonowemu w Ł. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Prokurator oskarżył A. G. i G. B. o to, że:
1. w dniu 20 października 2012 r. w markecie L. w Ł., działając wspólnie i w
porozumieniu, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia 48 sztuk opakowań
kawy Lavazza ORO o wartości jednostkowej 19 zł oraz 30 sztuk opakowań
kawy Lavazza ORO ziarnistej o wartości jednostkowej 19 zł, powodując
2
straty w łącznej kwocie 1482 zł na szkodę L. Polska Sklepy Spożywcze Sp.
z o.o., tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k.,
2. w bliżej nieustalonym dniu w okresie od 28 września 2012 r. do 30 września
2012 r. w markecie L. w P., działając w krótkich odstępach czasu w
wykonaniu z góry powziętego zamiaru, wspólnie i w porozumieniu, dokonali
zaboru w celu przywłaszczenia 150 sztuk opakowań kawy Nescafe Classic
oraz Nescafe Gold, powodując straty w łącznej kwocie 3000 zł na szkodę L.
Polska Sklepy Spożywcze Sp. z o.o., tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z
art. 12 k.k.,
3. w bliżej nieustalonym dniu w okresie od 1 września 2012 r. do 31
października 2012 r. w markecie L. w S., działając w krótkich odstępach
czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, wspólnie i w porozumieniu,
dokonali zaboru w celu przywłaszczenia, bliżej nieustalonej ilości opakowań
kawy Nescafe Classic, Nescafe Gold oraz Lavazza, powodując straty w
łącznej kwocie 5000 zł na szkodę L. Polska Sklepy Spożywcze Sp. z o. o.,
tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,
4. w bliżej nieustalonym dniu w okresie od 1 września 2012 r. do 31
października 2012 r. w markecie L. w M., działając w krótkich odstępach
czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, wspólnie i w porozumieniu,
dokonali zaboru w celu przywłaszczenia, bliżej nieustalonej ilości opakowań
kawy Nescafe Classic, Nescafe Gold oraz Lavazza, powodując straty w
łącznej kwocie 2000 zł na szkodę L. Polska Sklepy Spożywcze Sp. z o.o.,
tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.
Do aktu oskarżenia dołączono wniosek o wydanie wyroku skazującego bez
przeprowadzenia rozprawy i wymierzenie oskarżonym za zarzucane im
przestępstwa kar łącznych po roku pozbawienia wolności, kar grzywny w wysokości
po 100 stawek dziennych po 10 zł stawka i orzeczenie wobec nich solidarnie
obowiązku naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz
pokrzywdzonego kwoty 11.482,00 zł.
Sąd Rejonowy w Ł., uwzględniając złożony w trybie art. 335 § 1 k.p.k.
wniosek, wyrokiem z dnia 4 marca 2013 r., uznał A. G. i G. B. za winnych
dokonania zarzucanych im czynów uznając, iż stanowią one ciąg przestępstw w
3
rozumieniu art. 91 § 1 k.k. i za czyny te na podstawie art. 278 § 1 k.k. w zw. z art.
91 § 1 k.k. wymierzył im kary po roku pozbawienia wolności; na podstawie art. 33 §
2 k.k. orzekł wobec oskarżonych grzywnę w wysokości po 100 stawek dziennych,
ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł; na podstawie art. 46 § 1 k.k.
zobowiązał oskarżonych do solidarnego naprawienia szkody, poprzez zapłatę na
rzecz L. Sklepy Spożywcze Sp. z o.o. kwoty 11.482,00 zł.
Wyrok ten nie został zaskarżony przez strony i uprawomocnił się w dniu 12
marca 2013 r.
W czerwcu 2013 r. kasację od tego wyroku wniósł - na podstawie art. 521 §
1 k.p.k. - Prokurator Generalny, zaskarżając wyrok w całości na korzyść
oskarżonych. W kasacji zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku
naruszenie przepisów prawa karnego procesowego, a mianowicie art. 343 § 7
k.p.k. w zw. z art. 335 k.p.k., polegające na uwzględnieniu zmodyfikowanych przez
prokuratora w akcie oskarżenia wniosków złożonych na podstawie art. 335 § 1
k.p.k. i wymierzenie A. G. i G. B. kar po roku pozbawienia wolności, kar grzywny w
wysokości po 100 stawek dziennych po 10 zł każda, z orzeczeniem obowiązku
naprawienia szkody, podczas gdy z oskarżonymi uzgodnione zostało wymierzenie
kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.
W konkluzji kasacji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie
sprawy Sądowi Rejonowemu w Ł. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna, stąd jej uwzględnienie na posiedzeniu w
trybie art. 535 § 5 k.p.k.
Zaskarżony wyrok wydany został z rażącym naruszeniem przepisów prawa
procesowego, wymienionych w zarzucie kasacji, co miało istotny wpływ na jego
treść.
Rację ma bowiem skarżący, że Sąd Rejonowy w Ł. nie dopełnił ciążących na
nim obowiązków z art. 343 § 7 k.p.k. Przepis ten obliguje sąd do dokonania kontroli
poprawności wniosku prokuratora złożonego w trybie art. 335 § 1 k.p.k. pod
względem zarówno formalnym, jak i merytorycznym. Przedmiotem tego rodzaju
kontroli powinna być również, co oczywiste, kwestia zgodności propozycji
zawartych we wniosku z treścią ugody pomiędzy prokuratorem i oskarżonym, gdyż
4
zgodnie z art. 335 § 1 k.p.k., prokurator może wnosić o wymierzenie kar i środków
karnych uzgodnionych z oskarżonym. Sąd, stosownie do treści art. 343 k.p.k.,
uwzględnić może bowiem jedynie uzgodniony wniosek. Powołane przepisy nie
przewidują zaś możliwości skazania oskarżonego na warunkach innych niż te, które
przedstawione zostały we wniosku uzgodnionym lub wynegocjowane później na
posiedzeniu przed sądem (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2007
r., II KK 258/07, OSNwSK 2007/1/250).
Tymczasem Sąd Rejonowy w Ł. wydał wyrok w tym trybie, mimo że wniosek
prokuratora o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy
zawierał żądanie wymierzenia oskarżonym kar innych niż uzgodnione.
Z protokołów przesłuchania podejrzanych A. G. i G. B. z dnia 20 listopada
2012 r. i 17 stycznia 2013 r. wynika, że obaj podejrzani pouczeni o treści art. 335 §
1 k.p.k., oświadczyli, że chcą skorzystać z prawa skazania bez rozprawy. W dniu
17 stycznia 2013 r. został uzgodniony przez nich z prokuratorem wniosek o
wymierzenie im za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 k.k. kar łącznych po roku
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania na okres 5 lat
próby, kar grzywny w wysokości po 100 stawek dziennych po 10 zł oraz obowiązku
naprawienia szkody i kosztów postępowania. Prokurator do aktu oskarżenia
dołączył zaś wniosek o wydanie wyroku skazującego trybie art. 335 § 1 k.k. i
wymierzenie oskarżonym kar łącznych pozbawienia wolności w wymiarze po roku
ale bez warunkowego zawieszenia ich wykonania, z orzeczeniem kar grzywny w
tożsamej wysokości oraz obowiązku naprawienia szkody w całości i kosztów
sądowych.
W świetle art. 335 § 1 k.p.k. jest oczywiste, że prokurator składając wniosek
o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionej z oskarżonym kary, nie
ma uprawnień do modyfikowania proponowanej, w myśl ustaleń dokonanych z
oskarżonym, treści orzeczenia. Jeżeli uzna, że nie zachodzą warunki do
zaakceptowania uzgodnionej z oskarżonym treści orzeczenia, akt oskarżenia wnosi
na zasadach ogólnych (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2012 r., II KK
339/11.,opub.: Legalis).
Z akt sprawy nie wynika też aby sąd uznał wniosek prokuratora za
niewłaściwy albo wymagający dokonania jakiejkolwiek zmiany jego treści.
5
W konsekwencji, zaakceptowanie przez Sąd Rejonowy takiego wniosku i
wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego, zamiast przekazania sprawy do
rozpoznania na zasadach ogólnych, prowadziło do rażącego naruszenia art. 343 §
7 k.p.k. i art. 335 § 1 k.p.k. Zaistniałe w sprawie uchybienia, stanowiące rażące
naruszenie prawa karnego procesowego, miały ewidentny wpływ na treść
wydanego w stosunku do oskarżonych wyroku. Stąd też zachodziła konieczność
uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania
Sądowi Rejonowemu w Ł.
W jego toku Sąd ten uwzględni powyższe uwagi. Ponownie rozpoznając
sprawę może skierować ją na posiedzenie, o jakim mowa w art. 343 k.p.k., gdyż
nadal istnieje w sprawie wniosek o skazanie oskarżonych bez rozprawy, ale jego
uwzględnienie uzależnione jest od zmodyfikowania przez prokuratora w
uzgodnieniu z oskarżonymi treści wniosku w taki sposób, aby odpowiadał on treści
zawartej ugody. Alternatywą pozostaje rozpoznanie sprawy na zasadach ogólnych,
a więc na rozprawie.
Kierując się powyższym orzeczono, jak w wyroku.