Sygn. akt II CNP 37/13
POSTANOWIENIE
Dnia 9 października 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 9 października 2013 r.
skargi M.U.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w S. z dnia 22 kwietnia 2013 r.,
wydanego w sprawie z powództwa M.U.
przeciwko R. M.
o zapłatę,
odmawia przyjęcia skargi do rozpoznania.
2
UZASADNIENIE
Powód wystąpił przeciwko pozwanemu o zapłatę kwoty 2 460 zł oraz
o wydanie banneru reklamowego podnosząc, że R. M. nie wykonał umowy z dnia
21 kwietnia 2011 r. dotyczącej pośrednictwa wynajmu lokalu użytkowego
położonego w S. przy ul. R. […]. Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 8 listopada 2012 r.
uwzględnił powództwo (pkt I i II) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda
kwotę 100 zł tytułem kosztów postępowania (pkt III). Pozwany w apelacji dotyczącej
tylko roszczenia pieniężnego (pkt I) oraz kosztów postępowania (pkt III)
zakwestionował przede wszystkim ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd
pierwszej instancji. Wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2013 r. Sąd Okręgowy w S.
zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że powództwo o zapłatę oddalił oraz
uchylił rozstrzygnięcie dotyczące kosztów i zasądził od powoda na rzecz
pozwanego kwotę 400 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.
W skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego z dnia 22 kwietnia 2013 r. powód wniósł o stwierdzenie, że
zaskarżony wyrok jest w całości niezgodny z prawem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu w zasadzie drugiej instancji, gdy
przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a jego zmiana lub
uchylenie w drodze innych środków prawnych, nie było i nie jest możliwe (art. 4241
§ 1 k.p.c.). Zasadą jest, że prawomocność, tworzy nowy stan prawny pomiędzy
stronami albo erga omnes, jak też sanuje wszelkie ewentualne naruszenia prawa,
którymi orzeczenie ewentualnie jest dotknięte. Dlatego przy wykładni zawartego
w art. 4241
§ 1 k.p.c. pojęcia „niezgodności z prawem” należy uwzględnić istotę
i sens odpowiedzialności państwa przewidzianej w art. 4171
§ 2 k.c. w zw. z art. 77
Konstytucji RP oraz naturę władzy sądowniczej. Swoboda ocen sędziego wynika
nie tylko z jej istoty, ale często z pojęć niedookreślonych, czy klauzul generalnych.
W związku z tym w teorii prawa trafnie przyjmuje się istnienie tzw. luzu
decyzyjnego, który oznacza możliwość wyboru przez sędziego jednego
z możliwych rozwiązań.
3
Poza tym treść orzeczenia zależy od wyników wykładni, które mogą być
różne w zależności od przedmiotu i stosowanych jej metod. W związku
z otwartością semantyczną języka w tym także języka prawnego mogą mieć
miejsce różne poprawne z punktu widzenia metod interpretacje. Z tych przyczyn
tezę o istnieniu jedynego trafnego orzeczenia należy odrzucić. Dlatego też należy
uznać, że różnej treści orzeczenia wydane w podobnej sprawie mogą być „zgodne
z prawem” (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 1991 r., III ARN
32/91, PUG 1992, nr 2-3, poz. 4).
Z tych wszystkich względów definicja bezprawności dotycząca art. 4241
§ 1
k.p.c. jest nieco odmienna od tego ogólnego pojęcia funkcjonującego na gruncie
prawa materialnego i procesowego. Prawomocne orzeczenie jest niezgodne
z prawem, gdy jest sprzeczne z niepodlegającymi różnej wykładni przepisami
i z ogólnie przyjętymi standardami rozstrzygnięć (por. np. wyroki Sądu
Najwyższego z dnia 7 lipca 2006 r., I CNP 33/06, OSNC 2007, nr 2, poz.35, z dnia
31 marca 2006 r., IV CNP 25/05OSNC 2007, nr 1, poz. 17, z dnia 14 grudnia
2006 r., I BP 13/06, M. P. Pr. 2007, nr 5, poz. 253). Przy ocenie więc, czy skarga
jest oczywiście bezzasadna należy uwzględnić „obostrzone” pojęcie bezprawności
orzeczenia w rozumieniu art. 4241
k.p.c.
Sąd drugiej instancji niezależnie od kwestionowanej w skardze odmiennej
oceny prawnej umowy stron dokonał zmiany istotnych okoliczności faktycznych.
Stwierdził, że pozwany nie zawierał umowy najmu przedmiotowego lokalu z R. L. i
że ten ostatecznie odstąpił od zawarcia tej umowy. W związku z czym, odwołując
się do unormowania zawartego w art. 6 k.c. wskazał, że to na powodzie spoczywał
ciężar wykazania, iż pozwany zawarł umowę najmu przedmiotowego lokalu z R. L.,
a powołanie się przez powoda w tej kwestii na dane internetowe uznał za
niewystarczające do wykazania tej istotnej spornej okoliczności.
Tym odmiennym ustaleniem Sądu drugiej instancji Sąd Najwyższy jest
związany (art. 42412
w zw. z art. 39813
§ 2 k.p.c. oraz art. 4244
k.p.c.), a ono wraz
z brakiem podniesienia w skardze jako naruszonego art. 6 k.c. czyniło roszczenie
o zapłatę kwoty 2 460 zł nieuzasadnionym nawet przy innej wykładni powołanych
w skardze przepisów. Wbrew także stanowisku skarżącego Sąd drugiej instancji nie
wzruszył prawomocnego wyroku Sądu pierwszej instancji dotyczącego wydania
4
banera reklamowego. Z tych też względów skarga jest już oczywiście
nieuzasadniona.
Poza tym sam skarżący w skardze przyznał, że ustawodawca nie zdefiniował
pojęcia czynności pomocniczych, a zatem wykładni Sądu Okręgowego powołanych
w skardze przepisów nie można było uznać za niezgodną z technikami jej
dokonywania. W rezultacie brak było podstawy do przyjęcia, że zaskarżony wyrok
jest niezgodny z prawem, w wyżej wskazanym rozumieniu tego pojęcia.
Z tych względów na podstawie art. 4249
k.p.c. Sąd Najwyższy odmówił
przyjęcia skargi do rozpoznania.
db