Sygn. akt IV KO 83/13
POSTANOWIENIE
Dnia 29 października 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Skoczkowska (przewodniczący)
SSN Kazimierz Klugiewicz
SSN Michał Laskowski (sprawozdawca)
w sprawie W. K. i J. J.
oskarżonych z art. 299 § 1 i 5 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 29 października 2013 r.,
wniosku Sądu Okręgowego w K. z dnia 23 września 2013 r., sygn. akt V K …/13, o
przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu
na podstawie art. 37 k.p.k.
postanowił
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 23 września 2013 r. Sąd Okręgowy w K. wystąpił o
przekazanie w trybie art. 37 k.p.k. sprawy W. K. i J. J. innemu równorzędnemu
sądowi.
W obszernym uzasadnieniu postanowienia sądu występującego o
przekazanie sprawy podkreślono, że sprawa obu oskarżonych, w stosunku do
których zapadły postanowienia o wyłączeniu postępowania przeciwko nim z innej
sprawy, pozostaje w ścisłym związku ze sprawą, która wpłynęła do Sądu
Okręgowego w P., w której W. K. i J. J. również występują w charakterze
oskarżonych. Sąd podkreślił, że prowadzenie odrębnych postępowań powodować
będzie konieczność powtarzania tych samych czynności dowodowych, co z kolei
generować będzie dodatkowe koszty.
2
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Bezsporne jest, że przepis art. 37 k.p.k. ma charakter wyjątkowy. Przewiduje
bowiem odstępstwo od ustawowych reguł określenia właściwości miejscowej sądu.
Stąd też jego zastosowanie może nastąpić tylko wtedy, gdy zaistniałe w sprawie
okoliczności jednoznacznie świadczą o tym, że jej pozostawienie do rozpoznania
sądowi miejscowo właściwemu byłoby sprzeczne z dobrem wymiaru
sprawiedliwości. Takimi okolicznościami mogą zaś być między innymi tego rodzaju
sytuacje, które mogą wywierać wpływ na swobodę orzekania lub stwarzać
przekonanie (nawet w istocie mylne, jakkolwiek powzięte w oparciu o racjonalne
przesłanki) o braku warunków do rozpoznania danej sprawy w sposób w pełni
obiektywny (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 13 lipca 1995 r., III KO
34/95, OSNKW 1995, nr 9-10, poz. 68; z dnia 10 grudnia 1999 r., III KO 98/99,
Prok. i Pr. 2000, z. 3 poz. 7; z dnia 21 października 2008 r., IV KO 116/08, R-
OSNKW 2008, poz. 2072; z dnia 13 listopada 2008 r., IV KO 130/08, R-OSNKW
2008, poz. 2280). Przesłanką przekazania sprawy na podstawie art. 37 k.p.k. może
być także obiektywna niemożność rozpoznania sprawy przez sąd miejscowo
właściwy, przy jednoczesnej możliwości rozpoznania tej sprawy przez inny,
równorzędny sąd, co najczęściej wiąże się ze stanem zdrowia stron, które nie mogą
dotrzeć do sądu oddalonego od ich miejsca zamieszkania lub pobytu. Wówczas,
brak możliwości prowadzenia postępowania przed sądem miejscowo właściwym
może pozostawać w sprzeczności z dobrem wymiaru sprawiedliwości, o którym
mowa w art. 37 k.p.k.
Pojęcia tego nie można jednak interpretować rozszerzająco i przy pomocy
nadzwyczajnej w swej istocie instytucji procesowej przekazania sprawy z uwagi na
dobro wymiaru sprawiedliwości szukać sposobu na rozwiązanie różnych
problemów natury organizacyjnej związanych z prowadzeniem postępowań
przeciwko osobom, które w roli oskarżonych występują także w innych
postępowaniach, które toczą się przed innymi sądami. Przesłanką przemawiającą
za skorzystaniem z możliwości zawartej w art. 37 k.p.k. nie jest także przesłanka
natury ekonomicznej wskazana w treści postanowienia Sądu występującego o
przekazanie sprawy. Względy ekonomii procesowej uzasadniać bowiem mogą
przekazanie sprawy, ale na podstawie art. 36 k.p.k.
3
Konkludując stwierdzić należy, że względy gwarancyjne i ustrojowe
przemawiają za tym, aby sprawy rozpoznawane były przez sądy, których
właściwość wynika z przepisów ogólnych. Wyjątki od tej zasady ograniczać się
powinny do spraw wskazanych na wstępie o ewidentnym charakterze.
Z powyższych względów, Sąd Najwyższy nie znalazł podstaw do
przekazania sprawy.