Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 362/13
POSTANOWIENIE
Dnia 13 listopada 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Skoczkowska
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 kpk
po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2013 r.,
sprawy A. I. i D. I.,
skazanych za popełnienie przestępstwa z art. 197 § 3 kk i art. 200 § 1 kk w zw. z
art. 11 § 2 kk i art. 12 kk,
z powodu kasacji wniesionych przez obrońcę skazanych,
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 27 czerwca 2013 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w R.
z dnia 8 marca 2013 r.
p o s t a n o w i ł
1. oddalić kasacje jako oczywiście bezzasadne;
2. obciążyć skazanych A. I. i D. I. kosztami sądowymi
postępowania kasacyjnego w częściach na nich przypadających.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Okręgowego w R. z dnia 8 marca 2013 r., A. I. i D. I. zostali
uznani za winnych popełnienia przestępstwa z art. 197 § 3 pkt 1 k.k. i art. 200 § 1
k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za ten czy A. I. wymierzono karę 3
lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a D. I. karę 6 lat pozbawienia wolności.
Sąd Apelacyjny, po rozpoznaniu apelacji prokuratora oraz obrońców
oskarżonych, wyrokiem z dnia 27 czerwca 2013 r., zmienił zaskarżone orzeczenie.
Uwzględniając częściowo apelację prokuratora zastosował wobec oskarżonych na
2
podstawie art. 41a § 2 k.k. środek karny w postaci zakazu kontaktowania się z
pokrzywdzoną na okres 10 lat, a uwzględniając w części apelację obrońców
oskarżonych obniżył wysokość orzeczonych kar pozbawienia wolności. Po
przyjęciu, iż czyny oskarżonych wyczerpują znamiona przestępstw z art. 197 § 3
k.k. i art. 200 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w brzmieniu
nadanym ustawą z dnia 27 lipca 2005 r., wymierzył D. I. karę 5 lat pozbawienia
wolności, a A. I., przy zastosowaniu art. 60 § 2 i 6 pkt 2 k.k. karę 2 lat pozbawienia
wolności. W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy.
Od powyższego wyroku Sądu Apelacyjnego, kasacje (w postaci jednego pisma
procesowego) na korzyść skazanych wniósł ich obrońca zarzucając:
1. rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, które to naruszenie miało
istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a to art. 4 k.p.k. w zw. z art.
92 k.p.k. i art. 7 k.p.k. w zw. z art. 523 § 1 k.p.k., art. 9 § 1 k.p.k. w zw. z art.
12 k.p.k. w zw. z art. 523 § 1 k.p.k., art. 5 k.p.k. w zw. z art. 523 § 1 k.p.k.,
art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 523 § 1 k.p.k., art. 167 k.p.k. w zw. z art.
174 k.p.k. w zw. z art. 523 § 1 k.p.k., art. 167 k.p.k. w zw. z art. 92 k.p.k. w
zw. z art. 523 § 1 k.p.k., art. 7 k.p.k. w zw. z art. 148 k.p.k. w zw. z art. 150
k.p.k. w zw. z art. 523 § 1 k.p.k. i art. 167 k.p.k. w zw. z art. 523 § 1 k.p.k.;
2. rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ
na treść orzeczenia, a to art. 197 § 3 k.k. i art. 200 k.k.;
3. rażącą niewspółmierność kar wymierzonych oskarżonym.
W oparciu o tak skonstruowane zarzuty skarżący wniósł o:
a) „uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i uniewinnienie skazanych,
ewentualnie o
b) uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I
instancji, a z ostrożności procesowej, wniósł o
c) wymierzenie oskarżonym kar łagodniejszych, w niższych wymiarach.”
Prokurator Prokuratury Apelacyjnej wniósł o oddalenie kasacji obrońcy
skazanych jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacje obrońcy skazanych są bezzasadne w stopniu oczywistym w
rozumieniu art. 535 § 3 k.p.k. i jako takie zostały oddalone, a skazani obciążeni
3
kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego w częściach na nich
przypadających, zgodnie z art. 626 § 1 k.p.k., art. 633 k.p.k. i art. 636 § 1 k.p.k. w
zw. z art. 518 k.p.k.
Na wstępie należy zauważyć, że kasacja sporządzona przez obrońcę
skazanych jest sformułowana nieprawidłowo, gdyż wskazuje zarówno zarzuty
rażącego naruszenia prawa procesowego, jak i prawa materialnego. Sąd
Najwyższy natomiast wielokrotnie już wyrażał pogląd, że obraza prawa
materialnego może mieć miejsce wtedy, gdy do prawidłowo ustalonego stanu
faktycznego, nie zastosowano właściwego przepisu prawa materialnego, natomiast
nie zachodzi taka obraza, kiedy wadliwość zaskarżonego orzeczenia jest wynikiem
błędnych ustaleń przyjętych za jego podstawę lub naruszenia przepisów prawa
procesowego. Błędnie został również sformułowany wniosek kasacji, jeżeli bowiem
obrońca wnosił ostatecznie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
Sądowi I instancji, to powinien był wnosić o uchylenie nie tylko wyroku Sądu
odwoławczego, ale również Sądu I instancji.
Wydaje się również konieczne przypomnienie, że przepis art. 519 k.p.k.
jednoznacznie stanowi, że kasację można wnieść jedynie od prawomocnego
orzeczenia sądu odwoławczego kończącego postępowanie. Kasacja jako
nadzwyczajny środek zaskarżenia może więc być skuteczna, o ile w sprawie nie
występują uchybienia wymienione w art. 439 k.p.k., jedynie w sytuacji rażącego
naruszenia prawa przez sąd odwoławczy mogącego wywrzeć istotny wpływ na
treść orzeczenia, zwłaszcza kiedy sąd ten nie rozpozna należycie wszystkich
zarzutów zawartych w apelacji lub też nie odniesie się do nich w uzasadnieniu
swojego orzeczenia w sposób zgodny z wymogami określonymi w art. 457 § 3 k.p.k.
Porównanie treści zarzutów zawartych w apelacji oraz w kasacji jak również
uzasadnień obu tych środków zaskarżenia wskazuje natomiast, że kasacja jest
niemalże wierną kopią apelacji i stanowi niedozwoloną, na obecnym etapie
postepowania, polemikę z ustaleniami faktycznymi dokonanymi jeszcze przez Sąd I
instancji, co nie powinno mieć miejsca w przypadku sporządzenia skargi przez
fachowy podmiot jakim jest adwokat. Stwierdzić więc należy, że okoliczność ta
przy braku jakichkolwiek zarzutów godzących w istotę orzeczenia sądu
odwoławczego powoduje, że kasacje obrońcy skazanych są oczywiście
4
bezzasadne i stanowią próbę zmuszenia Sądu Najwyższego do ponownej
weryfikacji orzeczenia Sądu I instancji. Przypomnieć więc należy obrońcy, że rolą
Sądu Najwyższego nie jest ponowne rozpoznawanie zarzutów zawartych wcześniej
w apelacji, szczególnie w takiej sprawie jak niniejsza, w której Sąd Apelacyjny w
sposób dokładny i wnikliwy rozpoznał wszystkie zarzuty zawarte w apelacjach obu
obrońców oskarżonych i uzasadnił swoje rozstrzygnięcie zgodnie z obowiązującymi
w tym zakresie przepisami, w tym art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k., wskazując
dlaczego zarzuty i wnioski skarżących są niezasadne. Ponawiając obecnie te
same argumenty mające wskazywać na to, że skazani nie mieli świadomości co do
wieku pokrzywdzonej oraz, że do kontaktów pokrzywdzonej ze skazanymi
dochodziło za jej zgodą, skarżący stara się prawdopodobnie nie zauważać
argumentów przytoczonych w bardzo obszernym uzasadnieniu Sądu
odwoławczego odnoszących się bezpośrednio do zarzutów zawartych w apelacji.
Nadto, skarżący nie wskazuje na nietrafności czy też nielogiczności w rozumowaniu
tegoż Sądu, który wykazuje, że brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, iż
ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę skazania D. I. i A. I., zostały dokonane z
rażącym naruszeniem obowiązujących zasad prawa procesowego, co obecnie
podnoszone jest w kasacji. Dokonana bowiem przez Sąd I instancji ocena
materiału dowodowego, w tym wyjaśnień skazanych, którzy nie przyznali się do
winy oraz przede wszystkim zeznań pokrzywdzonej K. Z., jest obiektywna i
uwzględnia całość zgromadzonego materiału dowodowego. Skarżący próbując
przeforsować korzystną dla skazanych wersję wydarzeń podważa wiarygodność
zeznań pokrzywdzonej małoletniej, które stanowiły główną podstawę ustaleń
faktycznych w zakresie odpowiedzialności karnej skazanych. Podkreślić jednakże
należy, że oceniając wiarygodności pokrzywdzonej Sąd Okręgowy zauważył pewne
nieścisłości i rozbieżności w jej zeznaniach złożonych w postępowaniu
przygotowawczym i na rozprawie i dokonując wnikliwej ich analizy uznał, iż fakt ten
nie podważa ich wiarygodności, która oceniona została w kontekście opinii
psychologicznej oraz zeznań świadków. Analiza natomiast uzasadnienia
orzeczenia Sądu odwoławczego pozwala jednoznacznie stwierdzić, że Sąd ten
rozważył w sposób prawidłowy, logiczny oraz zgodny z obowiązującą procedurą
5
karną zarzuty wskazane w apelacjach obrońców, w tym związane z oceną zeznań
pokrzywdzonej i odniósł się do nich w sposób wyczerpujący.
Stawianie natomiast w kasacji, tak jak to czyni skarżący, zarzutu rażącej
niewspółmierności orzeczonej wobec skazanych kary pozbawienia wolności jest
niedopuszczalne w świetle jednobrzmiącej treści przepisu art. 523 § 1 k.p.k.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy orzekł jak w części
dyspozytywnej postanowienia.