Sygn. akt III CZ 50/13
POSTANOWIENIE
Dnia 21 listopada 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie z powództwa D. N. E. s.r.l. - Castelnuovo Valsugana (Włochy)
przeciwko A. I. T. sp. z o.o. w T.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 listopada 2013 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 17 maja 2013 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy w K. postanowieniem z dnia 17 maja 2013 r. odrzucił
apelację strony pozwanej […] od wyroku Sądu Rejonowego w T. z dnia 5 września
2012 r. jako spóźnioną.
W zażaleniu na to postanowienie skarżący zarzucił naruszenie art. 10
ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i wniósł
o jego uchylenie.
W odpowiedzi na zażalenie, powódka […] wniosła o jego oddalenie, jako
bezpodstawne.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przewidziany art. 3 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (jedn. tekst: Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594, ze
zm.) i art. 368 § 1 w zw. z art. 1262
§ 1 k.p.c. obowiązek wniesienia opłaty od
apelacji może być spełniony przez uiszczenie jej w formie bezgotówkowej na
rachunek bieżący dochodów sądu (§ 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat
w sprawach cywilnych, Dz. U. Nr 27, poz. 199 ze zm.). Forma ta obejmuje także
zapłatę za pośrednictwem przelewu wymaganej kwoty z rachunku strony (jej
pełnomocnika) na wymieniony rachunek sądu. Przekazanie bankowi takiej
dyspozycji może być spełnione za pomocą elektronicznego środka komunikacji.
Należy przyjąć, że oświadczenie woli strony lub jej pełnomocnika
zawierające wymienioną dyspozycję, wyrażone w postaci elektronicznej, uznaje się
za złożone, z chwilą, w której wprowadzono je do środka komunikacji
elektronicznej, w taki sposób, żeby bank mógł się z nią zapoznać (por. art. 61 § 2
k.c.). Ocena skuteczności tak dokonanej wpłaty uwzględniać powinna, utrwalone
w orzecznictwie Sądu Najwyższego zapatrywanie, że dniem uiszczenia opłaty
wnoszonej przelewem jest dzień przyjęcia polecenia przelewu przez bank, jeżeli
w tym czasie były na rachunku zlecającego środki umożliwiające pokrycie opłaty
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1983 r., III PZP 47/83,
OSNCP 1984, nr 7, poz.110, z dnia 30 listopada 2000 r., I CZ 11/00, niepubl.,
3
z dnia 22 kwietnia 2004 r., II CZ 38/04, OSNC 2005, nr 5, poz. 84). Nie ma
natomiast znaczenia to, kiedy bank dyspozycję tę wykona.
Dołączonym do zażalenia pismem zawierającym potwierdzenie złożenia
zlecenia w dniu 24 grudnia 2012 r. pozwana wykazała, że polecenie przelewu
opłaty od apelacji na konto Sądu, skierowane do Banku, wysłała pozwana
w systemie bankowości internetowej w dniu 24 grudnia 2012 r. o godz. 2053
,
a ponieważ system przyjmuje zlecenia do godz. 15, polecenie zostało
zrealizowane i wysłane w dniu 27 grudnia 2012 r.
Jak już zasygnalizowano, w sprawie istotnym jest, że Bank otrzymał
polecenie przelewu niezwłocznie po jego nadaniu, a zatem że mógł zapoznać się
z jego treścią jeszcze w dniu 24 grudnia 2012 r. Zastrzeżenie Banku, że system
przyjmuje zlecenia do godz. 15, nie powinno ograniczać prawa strony do uiszczenia
opłaty do końca biegu terminu, a ten upływał z końcem dnia 24 grudnia 2012 r.
Skoro strona w tym czasie mogła jeszcze dokonać przelewu opłaty np. przelewem
pocztowym i miała środki na koncie bankowym to należało dojść do wniosku,
że przekazanie temu Bankowi takiej dyspozycji przelewu za pomocą
elektronicznego środka komunikacji i jej „dotarcie” do tego podmiotu spełnia
wymagania zachowania terminu, choć realizacja polecenia przelewu następuje po
jego upływie.
System internetowy z natury rzeczy powinien ułatwiać, a nie utrudniać
dokonywanie operacji finansowych. Zagadnieniem natomiast materialnym, nie
mającym bezpośredniego znaczenia na zachowanie przez stronę terminu do
uiszczenia opłaty, jest kwestia realizacji internetowego polecenia przelewu
wynikająca z zastrzeżenia Banku, że wykonuje on dyspozycje klienta złożone
w danym dniu do godz. 1500
.
W sprawie nie wystąpiła wątpliwość, że dokonując polecenia przelewu
pozwana miała pokrycie na swoim rachunku, gdyż polecenie zostało zrealizowane.
Z tych względów wniosek Sądu Okręgowego, że opłata, która wpłynęła na
rachunek Sądu w dniu 27 grudnia 2012 r. była spóźniona nie był trafny,
co doprowadziło z kolei do bezpodstawnego zastosowania przez Sąd Okręgowy
art. 373 w zw. z art. 370 k.p.c.
4
W tym stanie rzeczy zażalenie należało uwzględnić na podstawie art. 39816
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.