I CZ 80/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:24-03-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III CZ 49/05 II BZP 1/06
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 80/13
POSTANOWIENIE
Dnia 29 listopada 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marta Romańska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie ze skargi Z. P. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 10 lutego 2011 r., wydanego
w sprawie z powództwa Z. P.
przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń na Życie S.A. w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 listopada 2013 r.,
zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 31 maja 2013 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z 31 maja 2013 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę powódki
Z. P. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu
Apelacyjnego z 10 lutego 2011 r., wniesioną w sprawie przeciwko Powszechnemu
Zakładowi Ubezpieczeń na Życie S.A. w W. o zapłatę. Jako podstawę
rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny wskazał art. 4241a
§ 1 k.p.c., zgodnie z którym
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie
przysługuje od wyroku sądu drugiej instancji zaskarżonego skargą kasacyjną.
W zażaleniu na postanowienie z 31 maja 2013 r. powódka zarzuciła,
że zostało ono wydane z naruszeniem art. 4241a
§ 1 k.p.c., gdyż sąd, którego
orzeczenie zostało zaskarżone skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia może orzec o jej odrzuceniu tylko wtedy, gdyby skarga
była dotknięta brakami formalnymi, natomiast nie może jej odrzucić z przyczyn
merytorycznych. Powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
przysługuje od orzeczeń i na podstawach wskazanych w art. 4241
§ 1 k.p.c.
Poza wynikającym z art. 871
§ 1 k.p.c. wymaganiem odnośnie do przymusu
adwokacko-radcowskiego w postępowaniu przed Sądem Najwyższym,
koniecznością uiszczenia opłaty określonej przepisami ustawy z 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398),
zachowaniem terminu do wniesienia tego środka zaskarżenia z art. 4246
§ 1 k.p.c.
oraz zamieszczeniem konstrukcyjnych elementów z art. 4245
§ 1 k.p.c., których
pominięcie jest brakiem istotnym, nienaprawialnym, implikującym odrzucenie skargi
a limine, powinna ona także czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma
procesowego i zawierać odpowiednią liczbę odpisów (art. 4245
§ 2 k.p.c.). W razie
niezachowania tych warunków formalnych przewodniczący w sądzie, który wydał
zaskarżony wyrok, wzywa o poprawienie lub uzupełnienie skargi stosownie do art.
4246
§ 2 k.p.c.
3
Przepis art. 4246
§ 3 k.p.c. w pierwotnym brzmieniu przewidywał odrzucenie
przez sąd drugiej instancji skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia jedynie w przypadku nieuzupełnienia przez stronę
w terminie braków tego środka zaskarżenia. Na podstawie art. 126 pkt 22 ustawy
z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167,
poz. 1398) nadano temu przepisowi - począwszy od 2 marca 2006 r. - nową
redakcję. Kognicja sądu drugiej instancji objęła wówczas kwestię opłacenia skargi.
Z mocą obowiązującą od 7 października 2007 r. przepis ten został znowelizowany
po raz kolejny i wówczas uprawnieniem sądu drugiej instancji została ocena kwestii
zdolności postulacyjnej wnoszącego skargę (art. 871
§ 1 k.p.c.). Tak ukształtowany
katalog przesłanek odrzucenia skargi przez sąd drugiej instancji jest wyczerpujący.
O ile w świetle art. 4248
k.p.c. kontrola skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia przez Sąd Najwyższy obejmuje wszystkie
przypadki dopuszczalności tego środka zaskarżenia, o tyle kompetencje sądu
drugiej instancji są w tym zakresie ograniczone. Odrzucenie skargi
niedopuszczalnej z innych przyczyn, np. skargi wniesionej przeciwko orzeczeniu,
w stosunku do którego środek ten nie przysługuje (w tym orzeczeniu, od którego
wniesiono skargę kasacyjną), zastrzeżone jest do kompetencji Sądu Najwyższego.
Aktualne jest stanowisko, zgodnie z którym sąd drugiej instancji może na
podstawie art. 4246
§ 3 k.p.c. odrzucić skargę o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacjach opisanych hipotezą
zawartej w tym przepisie normy prawnej, zaś w razie zaistnienia innych przesłanek
niedopuszczalności skargi właściwym do jej odrzucenia jest Sąd Najwyższy
stosownie do art. 4248
§ 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 17 czerwca 2005 r., III CZ 49/05, OSNC 2005, nr 10, poz. 180; z 20 czerwca
2006 r., II BZP 1/06, OSNP 2007, nr 11-12, poz. 161).
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 39815
§ 1 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
4
POSTANOWIENIE
Dnia 29 listopada 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marta Romańska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie ze skargi Z. P. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 10 lutego 2011 r., wydanego
w sprawie z powództwa Z. P.
przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń na Życie S.A. w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 listopada 2013 r.,
zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 31 maja 2013 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z 31 maja 2013 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę powódki
Z. P. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu
Apelacyjnego z 10 lutego 2011 r., wniesioną w sprawie przeciwko Powszechnemu
Zakładowi Ubezpieczeń na Życie S.A. w W. o zapłatę. Jako podstawę
rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny wskazał art. 4241a
§ 1 k.p.c., zgodnie z którym
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie
przysługuje od wyroku sądu drugiej instancji zaskarżonego skargą kasacyjną.
W zażaleniu na postanowienie z 31 maja 2013 r. powódka zarzuciła,
że zostało ono wydane z naruszeniem art. 4241a
§ 1 k.p.c., gdyż sąd, którego
orzeczenie zostało zaskarżone skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia może orzec o jej odrzuceniu tylko wtedy, gdyby skarga
była dotknięta brakami formalnymi, natomiast nie może jej odrzucić z przyczyn
merytorycznych. Powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
przysługuje od orzeczeń i na podstawach wskazanych w art. 4241
§ 1 k.p.c.
Poza wynikającym z art. 871
§ 1 k.p.c. wymaganiem odnośnie do przymusu
adwokacko-radcowskiego w postępowaniu przed Sądem Najwyższym,
koniecznością uiszczenia opłaty określonej przepisami ustawy z 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398),
zachowaniem terminu do wniesienia tego środka zaskarżenia z art. 4246
§ 1 k.p.c.
oraz zamieszczeniem konstrukcyjnych elementów z art. 4245
§ 1 k.p.c., których
pominięcie jest brakiem istotnym, nienaprawialnym, implikującym odrzucenie skargi
a limine, powinna ona także czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma
procesowego i zawierać odpowiednią liczbę odpisów (art. 4245
§ 2 k.p.c.). W razie
niezachowania tych warunków formalnych przewodniczący w sądzie, który wydał
zaskarżony wyrok, wzywa o poprawienie lub uzupełnienie skargi stosownie do art.
4246
§ 2 k.p.c.
3
Przepis art. 4246
§ 3 k.p.c. w pierwotnym brzmieniu przewidywał odrzucenie
przez sąd drugiej instancji skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia jedynie w przypadku nieuzupełnienia przez stronę
w terminie braków tego środka zaskarżenia. Na podstawie art. 126 pkt 22 ustawy
z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167,
poz. 1398) nadano temu przepisowi - począwszy od 2 marca 2006 r. - nową
redakcję. Kognicja sądu drugiej instancji objęła wówczas kwestię opłacenia skargi.
Z mocą obowiązującą od 7 października 2007 r. przepis ten został znowelizowany
po raz kolejny i wówczas uprawnieniem sądu drugiej instancji została ocena kwestii
zdolności postulacyjnej wnoszącego skargę (art. 871
§ 1 k.p.c.). Tak ukształtowany
katalog przesłanek odrzucenia skargi przez sąd drugiej instancji jest wyczerpujący.
O ile w świetle art. 4248
k.p.c. kontrola skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia przez Sąd Najwyższy obejmuje wszystkie
przypadki dopuszczalności tego środka zaskarżenia, o tyle kompetencje sądu
drugiej instancji są w tym zakresie ograniczone. Odrzucenie skargi
niedopuszczalnej z innych przyczyn, np. skargi wniesionej przeciwko orzeczeniu,
w stosunku do którego środek ten nie przysługuje (w tym orzeczeniu, od którego
wniesiono skargę kasacyjną), zastrzeżone jest do kompetencji Sądu Najwyższego.
Aktualne jest stanowisko, zgodnie z którym sąd drugiej instancji może na
podstawie art. 4246
§ 3 k.p.c. odrzucić skargę o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacjach opisanych hipotezą
zawartej w tym przepisie normy prawnej, zaś w razie zaistnienia innych przesłanek
niedopuszczalności skargi właściwym do jej odrzucenia jest Sąd Najwyższy
stosownie do art. 4248
§ 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 17 czerwca 2005 r., III CZ 49/05, OSNC 2005, nr 10, poz. 180; z 20 czerwca
2006 r., II BZP 1/06, OSNP 2007, nr 11-12, poz. 161).
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 39815
§ 1 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
4