IV CZ 86/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:17-12-2013
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 86/13
POSTANOWIENIE
Dnia 28 listopada 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper (przewodniczący)
SSN Kazimierz Zawada
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa H. G.
przeciwko C. K. i S. K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 listopada 2013 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Okręgowego w L.
z dnia 14 marca 2013 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy odrzucił, na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c., skargę kasacyjną
powódki od wyroku tego Sądu z dnia 4 lipca 2012 r. jako nieopłaconą w terminie
określonym w art. 112 ust. 3 u.k.s.c., bowiem wobec doręczenia pełnomocnikowi
powódki odpisu postanowienia o częściowym zwolnieniu od kosztów sądowych
w dniu 28 stycznia 2013 r. termin do uiszczenia opłaty upłynął z dniem 4 lutego
2013 r. i w terminie tym opłata nie została uiszczona.
W zażaleniu, powódka zarzucając naruszenie art. 3986
§ 2 k.p.c. w zw. z art.
112 ust. 3 u.k.s.c. wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu. Jako przyczynę nie
uiszczenia opłaty w terminie wskazała własną ocenę, że postanowienie sądu
drugiej instancji w przedmiocie zwolnienia od kosztów sądowych w postępowaniu
kasacyjnym powinno być rozpatrywane jako orzeczenie sądu pierwszej instancji
i podlegać zażaleniu. W celu zaskarżenia tego postanowienia powódka złożyła
wniosek o doręczenie uzasadnienia i w jego konsekwencji toczyło się postępowanie
zakończone postanowieniem o odrzuceniu wniosku oraz odrzuceniu zażalenia na
to postanowienie. Powódka podkreśliła nadto, iż niezaskarżalność tego
postanowienia powoduje naruszenie zasady swobodnego dostępu do sądu
i konstytucyjnej zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 112 ust. 3 u.k.s.c., jeżeli pismo wniesione przez adwokata,
radcę prawnego lub rzecznika patentowego podlega opłacie stałej lub stosunkowej
obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu sporu lub wartości
zaskarżenia i wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych został oddalony,
to tygodniowy termin do opłacenia pisma biegnie od doręczenia stronie
prawomocnego postanowienia. Przepis ten ma zastosowanie również w wypadku
częściowego zwolnienia od kosztów sądowych.
Skarżąca nie kwestionuje, że nie opłaciła opłaty od skargi kasacyjnej
w terminie wskazanym w art. 112 ust. 3 u.k.s.c., a jedynie wskazuje na własny
pogląd prawny co do zaskarżalności postanowienia sądu drugie instancji
3
w przedmiocie zwolnienia od kosztów sądowych. Pogląd ten nie znajduje
uzasadnienia w świetle obowiązującego stanu prawnego. Zaskarżalność
postanowień sądu drugiej instancji została uregulowana w art. 3941
i 394 2
k.p.c.
i postanowienie o zwolnieniu od kosztów sądowych w zakresie opłaty od skargi
kasacyjnej nie należy do żadnej kategorii postanowień wymienionych w tych
przepisach. Jako postanowienie niezaskarżalne nie podlega ono uzasadnieniu
(art. 398 w zw. z art. 391 § 1 w zw. z art. 357 § 2 k.p.c.). Nie ma więc podstaw do
uznania, że początek biegu terminu do uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej
w wypadku odmowy lub częściowego zwolnienia od kosztów sądowych przez sąd
drugiej instancji wyznacza inna data, niż określona w art. 112 ust. 3 u.k.s.c.,
a zwłaszcza, że jest to data zakończenia postępowania wywołanego wniesieniem
niedopuszczalnego środka zaskarżenia prawomocnego postanowienia. Nie ma
także podstaw do stwierdzenia, że niezaskarżalność omawianego postanowienia
powoduje naruszenie zasady swobodnego dostępu do sądu i naruszenie
konstytucyjnej zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego. W wypadku
odrzucenia skargi kasacyjnej prawidłowość postanowienia sądu drugiej instancji
w przedmiocie zwolnienia od kosztów sądowych podlega bowiem kontroli Sądu
Najwyższego na wniosek skarżącego na podstawie art. 380 k.p.c. W niniejszej
sprawie skarżący takiego wniosku nie złożył.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 28 listopada 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper (przewodniczący)
SSN Kazimierz Zawada
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa H. G.
przeciwko C. K. i S. K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 listopada 2013 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Okręgowego w L.
z dnia 14 marca 2013 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy odrzucił, na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c., skargę kasacyjną
powódki od wyroku tego Sądu z dnia 4 lipca 2012 r. jako nieopłaconą w terminie
określonym w art. 112 ust. 3 u.k.s.c., bowiem wobec doręczenia pełnomocnikowi
powódki odpisu postanowienia o częściowym zwolnieniu od kosztów sądowych
w dniu 28 stycznia 2013 r. termin do uiszczenia opłaty upłynął z dniem 4 lutego
2013 r. i w terminie tym opłata nie została uiszczona.
W zażaleniu, powódka zarzucając naruszenie art. 3986
§ 2 k.p.c. w zw. z art.
112 ust. 3 u.k.s.c. wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu. Jako przyczynę nie
uiszczenia opłaty w terminie wskazała własną ocenę, że postanowienie sądu
drugiej instancji w przedmiocie zwolnienia od kosztów sądowych w postępowaniu
kasacyjnym powinno być rozpatrywane jako orzeczenie sądu pierwszej instancji
i podlegać zażaleniu. W celu zaskarżenia tego postanowienia powódka złożyła
wniosek o doręczenie uzasadnienia i w jego konsekwencji toczyło się postępowanie
zakończone postanowieniem o odrzuceniu wniosku oraz odrzuceniu zażalenia na
to postanowienie. Powódka podkreśliła nadto, iż niezaskarżalność tego
postanowienia powoduje naruszenie zasady swobodnego dostępu do sądu
i konstytucyjnej zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 112 ust. 3 u.k.s.c., jeżeli pismo wniesione przez adwokata,
radcę prawnego lub rzecznika patentowego podlega opłacie stałej lub stosunkowej
obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu sporu lub wartości
zaskarżenia i wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych został oddalony,
to tygodniowy termin do opłacenia pisma biegnie od doręczenia stronie
prawomocnego postanowienia. Przepis ten ma zastosowanie również w wypadku
częściowego zwolnienia od kosztów sądowych.
Skarżąca nie kwestionuje, że nie opłaciła opłaty od skargi kasacyjnej
w terminie wskazanym w art. 112 ust. 3 u.k.s.c., a jedynie wskazuje na własny
pogląd prawny co do zaskarżalności postanowienia sądu drugie instancji
3
w przedmiocie zwolnienia od kosztów sądowych. Pogląd ten nie znajduje
uzasadnienia w świetle obowiązującego stanu prawnego. Zaskarżalność
postanowień sądu drugiej instancji została uregulowana w art. 3941
i 394 2
k.p.c.
i postanowienie o zwolnieniu od kosztów sądowych w zakresie opłaty od skargi
kasacyjnej nie należy do żadnej kategorii postanowień wymienionych w tych
przepisach. Jako postanowienie niezaskarżalne nie podlega ono uzasadnieniu
(art. 398 w zw. z art. 391 § 1 w zw. z art. 357 § 2 k.p.c.). Nie ma więc podstaw do
uznania, że początek biegu terminu do uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej
w wypadku odmowy lub częściowego zwolnienia od kosztów sądowych przez sąd
drugiej instancji wyznacza inna data, niż określona w art. 112 ust. 3 u.k.s.c.,
a zwłaszcza, że jest to data zakończenia postępowania wywołanego wniesieniem
niedopuszczalnego środka zaskarżenia prawomocnego postanowienia. Nie ma
także podstaw do stwierdzenia, że niezaskarżalność omawianego postanowienia
powoduje naruszenie zasady swobodnego dostępu do sądu i naruszenie
konstytucyjnej zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego. W wypadku
odrzucenia skargi kasacyjnej prawidłowość postanowienia sądu drugiej instancji
w przedmiocie zwolnienia od kosztów sądowych podlega bowiem kontroli Sądu
Najwyższego na wniosek skarżącego na podstawie art. 380 k.p.c. W niniejszej
sprawie skarżący takiego wniosku nie złożył.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.
jw