Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 72/13
POSTANOWIENIE
Dnia 12 grudnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa A. S. i B. S.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w C.
o uchylenie uchwały,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 grudnia 2013 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 czerwca 2013 r.
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Powodowie A. S. i B. S. wystąpili przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w C.
z powództwem o uchylenie uchwały z dnia 6 października 2011 r., nr 114/17/11
Zarządu pozwanej Spółdzielni, mocą której wyodrębniono lokale w budynku
pozwanej Spółdzielni, w tym między innymi lokal użytkowy należący do powodów,
oznaczając jego powierzchnię na 149,68 m. kw. zamiast na 185,04 m. kw. i
zaliczając do pomieszczeń wspólnych część korytarza oraz pomieszczenia
sanitariatów należące do tego lokalu.
Sąd pierwszej instancji oddalił powództwo, natomiast Sąd Apelacyjny w
wyniku apelacji powodów wyrokiem z dnia 13 lutego 2013 r. zmienił wyrok Sądu
pierwszej instancji i powództwo uwzględnił.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 20 czerwca 2013 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił skargę kasacyjną strony pozwanej od powyższego wyroku stwierdzając, iż
jest ona niedopuszczalna na podstawie art. 3982
§ 1 k.p.c. z uwagi na to, że
zaskarżona uchwała ma charakter majątkowy, a wskazana przez strony w pozwie,
w apelacji i w skardze kasacyjnej wartość przedmiotu sporu i zaskarżenia
wynosząca 30 575,08 zł nie przekracza określonego w art. 3982
§ 1 k.p.c. progu
dopuszczalności skargi kasacyjnej w sprawach o prawa majątkowe.
W zażaleniu na powyższe postanowienie strona pozwana zarzuciła
naruszenie art. 3986
§ 2 i art. 3982
§ 1 k.p.c. przez uznanie, że rozpoznawana
sprawa ma charakter majątkowy i powołując się na stanowisko Sądu Najwyższego
zajęte w postanowieniu z dnia 5 lutego 2009 r. I CZ 111/08 (niepubl.) stwierdziła, iż
sprawy o uchylenie, stwierdzenie nieważności albo ustalenie nieistnienia uchwał
organów spółdzielni są sprawami o prawa niemajątkowe, a zatem skarga kasacyjna
jest w nich dopuszczalna bez względu na wartość przedmiotu zaskarżenia.
W oparciu o ten zarzut wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3982
§ 1 zd. pierwsze k.p.c. skarga kasacyjna jest
niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu
zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych. Z przepisu tego wynika a
contrario, że w sprawach niemajątkowych skarga kasacyjna jest dopuszczalna
niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia.
3
Podstawą wyróżnienia kategorii praw majątkowych i niemajątkowych jest
typowy interes, jaki prawa te realizują. Do kategorii spraw o prawa majątkowe
zalicza się sprawy, które realizują interes majątkowy stron, a więc są bezpośrednio
uwarunkowane ich interesem ekonomicznym. Do praw majątkowych zalicza się
w szczególności prawa rzeczowe, mające wpływ na zakres własności, a więc
majątku stron.
W zakresie oceny charakteru spraw o uchylenie, ustalenie nieistnienia oraz
o stwierdzenie nieważności uchwał organów spółdzielni w orzecznictwie Sądu
Najwyższego ukształtowanym na tle przepisów o dopuszczalności skargi
kasacyjnej zdecydowanie dominowało stanowisko, że o tym, czy sprawa taka jest
sprawą o prawa majątkowe decyduje przedmiot zaskarżonej uchwały, a więc to,
czy dotyczy ona praw i obowiązków o charakterze majątkowym czy niemajątkowym.
Jedynie w powołanym przez skarżącą postanowieniu z dnia 5 lutego 2009 r., I CZ
111/08, Sąd Najwyższy wyraził przytoczony w zażaleniu pogląd, że sprawy
o uchylenie, ustalenie nieistnienia lub stwierdzenie nieważności uchwał organów
spółdzielni zawsze są sprawami o prawa niemajątkowe i – ewentualnie – łącznie
z nimi dochodzone roszczenia majątkowe, a zatem skarga kasacyjna w tych
sprawach może być wniesiona na podstawie art. 3981
§ 1 w zw. z art. 3982
k.p.c.
Jednakże w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 10 maja 2011 r. III CZP
126/10 (OSNC 2011/11/117), której nadana została moc zasady prawnej, Sąd
Najwyższy przesądził, że sprawa o uchylenie, ustalenie nieistnienia oraz
o stwierdzenie nieważności uchwał organów spółdzielni jest sprawą o prawa
niemajątkowe tylko wówczas, gdy przedmiotem zaskarżonej uchwały są prawa lub
obowiązki o charakterze niemajątkowym. A zatem gdy przedmiotem zaskarżonej
uchwały są prawa lub obowiązki o charakterze majątkowym, sprawa o uchylenie
takiej uchwały, ustalenie jej nieistnienia oraz o stwierdzenie jej nieważności jest
sprawą o prawa majątkowe w rozumieniu art. 3982
§ 1 zd. 1 k.p.c. i dopuszczalność
skargi kasacyjnej zależy od wartości przedmiotu zaskarżenia nie niższej niż
pięćdziesiąt tysięcy złotych.
Przedmiotem uchwały zaskarżonej w rozpoznawanej sprawie są bez
wątpienia prawa majątkowe, gdyż prowadzi ona do określenia zakresu prawa
własności powodów przysługującego im w odniesieniu do lokalu użytkowego
4
stanowiącego odrębną własność. Dotyczy więc bezpośrednio interesu
ekonomicznego powodów. Dopuszczalność skargi kasacyjnej zależy zatem od
wartości przedmiotu zaskarżenia nie niższej niż pięćdziesiąt tysięcy złotych.
Bezsporne jest, że zarówno w pozwie jak i w apelacji oraz w skardze kasacyjnej
wartość ta została określona na kwotę 30 575,08 zł stanowiącą różnicę między
wartością prawa do lokalu nabytego przez powodów a wartością tego prawa
według jego zakresu określonego w zaskarżonej uchwale. Wskazanej wartości
przedmiotu sporu i zaskarżenia żadna ze stron ani Sądy nie zakwestionowały, nie
uczyniła tego również skarżąca w zażaleniu, a zatem jest ona wiążąca. Ponieważ
jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych, skarga kasacyjna jest niedopuszczalna,
co słusznie stwierdził Sąd Apelacyjny odrzucając skargę na podstawie art. 3986
§ 2
w zw. z art. 3982
§ 1 k.p.c.
Biorąc wszystko to pod uwagę, Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako
nieuzasadnione (art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.).