III KO 68/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:03-03-2014
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KO 68/13
POSTANOWIENIE
Dnia 26 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Skoczkowska (przewodniczący)
SSN Dariusz Świecki (sprawozdawca)
SSN Andrzej Ryński
w sprawie M. R.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 26 lutego 2014 r.,
w przedmiocie wznowienia postępowania z urzędu
postanowił:
nie stwierdzić podstaw do wznowienia postępowania z urzędu.
UZASADNIENIE
Obrońca wyznaczony skazanemu z urzędu do zbadania podstaw złożenia
wniosku o wznowienie postępowania, poinformował na piśmie Sąd Najwyższy o
braku takich podstaw. Jednocześnie w tym piśmie obrońca zasygnalizował, że
dostrzega uchybienie w postaci bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1
pkt 10 k.p.k. polegające na nieobecności obrońcy skazanego podczas rozprawy
głównej przed Sądem Okręgowym w W. w dniu 25 maja 2011 r. przez około 15-20
min., pomimo tego, że w świetle art. 80 k.p.k. obecność obrońcy była obowiązkowa.
Prokurator Prokuratury Generalnej w przedstawionym na piśmie stanowisku
w tej kwestii nie stwierdził podstaw do wznowienia postępowania z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
W kwestii wznowienia postępowania z urzędu w zakresie zasygnalizowanym
przez obrońcę skazanego stwierdzić należy, co następuje. Otóż z protokołu
rozprawy głównej z dnia 25 maja 2011 r. wynika, że rozprawa rozpoczęła się o
2
godzinie 9:00, doprowadzono czterech oskarżonych z Zakładu Karnego, w tym M.
R., który występował ze swoim obrońcą adw. T. B. Zaplanowane w tym dniu
czynności procesowe dotyczyły przesłuchania świadków anonimowych. Oskarżony
M. R. i jego obrońca uczestniczyli w przesłuchaniu tych świadków. Na czas
wykonania tych czynności zarządzono przerwę w rozprawie, która trwała od
godz.9:15 do 12:10. Po przerwie nie stawił się adw. T. B. – obrońca oskarżonego M.
R. Natomiast stawił się w ramach substytucji adw. J. R., który przekazał informacje
dotyczące tzw. kolizji terminów adw. T. B., a następnie opuścił salę rozpraw. Z
dalszego przebiegu rozprawy, w której nie brał udziału obrońca M. R. wynika, że
dotyczyła ona kwestii organizacyjnych związanych z uzgadnianiem ze stronami
następnych terminów rozprawy. Natomiast nie przeprowadzono żadnych czynności
dowodowych.
W tych okolicznościach brak jest podstaw do stwierdzenia, że zachodzi
bezwzględna przyczyna odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. Uchybienie
wskazane w tym przepisie, a dotyczące niebrania udziału przez obrońcę w
czynnościach, w których jego udział jest obowiązkowy, powoduje naruszenie
zasady prawa do obrony i zasady kontradyktoryjności. W tym też kontekście należy
dokonać wykładni użytego w tym przepisie zwrotu „nie brał udziału w czynnościach”.
Wykładnia funkcjonalna prowadzi do wniosku, że gdy chodzi o udział obrońcy w
rozprawie głównej, to dotyczy on obowiązkowego uczestnictwa w tych
czynnościach, które wiążą się z merytorycznym rozpoznaniem sprawy. W
przypadku rozprawy głównej będą to czynności związane z ujawnieniem na tym
forum okoliczności stanowiących podstawę wyroku (art. 410 k.p.k.). W fazie
wstępnej rozprawy są to okoliczności dotyczące osoby oskarżonego (art. 213 § 1
k.p.k.), a na etapie przewodu sądowego – przeprowadzanie dowodów. Konieczny
jest również udział obrońcy niezbędnego w głosach stron. Natomiast ten obowiązek
nie dotyczy już ogłoszenia wyroku (art. 419 § 1 k.p.k.). Wobec tego chwilowa
nieobecność obrońcy na rozprawie, gdy sąd nie rozpoznawał sprawy w przyjętym
tu znaczeniu, np. podczas podejmowania decyzji o charakterze organizacyjnym, nie
stanowi wskazanej bezwzględnej przyczyny odwoławczej.
Dlatego też brak jest podstaw do wznowienia postępowania z urzędu.
3
POSTANOWIENIE
Dnia 26 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Skoczkowska (przewodniczący)
SSN Dariusz Świecki (sprawozdawca)
SSN Andrzej Ryński
w sprawie M. R.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 26 lutego 2014 r.,
w przedmiocie wznowienia postępowania z urzędu
postanowił:
nie stwierdzić podstaw do wznowienia postępowania z urzędu.
UZASADNIENIE
Obrońca wyznaczony skazanemu z urzędu do zbadania podstaw złożenia
wniosku o wznowienie postępowania, poinformował na piśmie Sąd Najwyższy o
braku takich podstaw. Jednocześnie w tym piśmie obrońca zasygnalizował, że
dostrzega uchybienie w postaci bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1
pkt 10 k.p.k. polegające na nieobecności obrońcy skazanego podczas rozprawy
głównej przed Sądem Okręgowym w W. w dniu 25 maja 2011 r. przez około 15-20
min., pomimo tego, że w świetle art. 80 k.p.k. obecność obrońcy była obowiązkowa.
Prokurator Prokuratury Generalnej w przedstawionym na piśmie stanowisku
w tej kwestii nie stwierdził podstaw do wznowienia postępowania z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
W kwestii wznowienia postępowania z urzędu w zakresie zasygnalizowanym
przez obrońcę skazanego stwierdzić należy, co następuje. Otóż z protokołu
rozprawy głównej z dnia 25 maja 2011 r. wynika, że rozprawa rozpoczęła się o
2
godzinie 9:00, doprowadzono czterech oskarżonych z Zakładu Karnego, w tym M.
R., który występował ze swoim obrońcą adw. T. B. Zaplanowane w tym dniu
czynności procesowe dotyczyły przesłuchania świadków anonimowych. Oskarżony
M. R. i jego obrońca uczestniczyli w przesłuchaniu tych świadków. Na czas
wykonania tych czynności zarządzono przerwę w rozprawie, która trwała od
godz.9:15 do 12:10. Po przerwie nie stawił się adw. T. B. – obrońca oskarżonego M.
R. Natomiast stawił się w ramach substytucji adw. J. R., który przekazał informacje
dotyczące tzw. kolizji terminów adw. T. B., a następnie opuścił salę rozpraw. Z
dalszego przebiegu rozprawy, w której nie brał udziału obrońca M. R. wynika, że
dotyczyła ona kwestii organizacyjnych związanych z uzgadnianiem ze stronami
następnych terminów rozprawy. Natomiast nie przeprowadzono żadnych czynności
dowodowych.
W tych okolicznościach brak jest podstaw do stwierdzenia, że zachodzi
bezwzględna przyczyna odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. Uchybienie
wskazane w tym przepisie, a dotyczące niebrania udziału przez obrońcę w
czynnościach, w których jego udział jest obowiązkowy, powoduje naruszenie
zasady prawa do obrony i zasady kontradyktoryjności. W tym też kontekście należy
dokonać wykładni użytego w tym przepisie zwrotu „nie brał udziału w czynnościach”.
Wykładnia funkcjonalna prowadzi do wniosku, że gdy chodzi o udział obrońcy w
rozprawie głównej, to dotyczy on obowiązkowego uczestnictwa w tych
czynnościach, które wiążą się z merytorycznym rozpoznaniem sprawy. W
przypadku rozprawy głównej będą to czynności związane z ujawnieniem na tym
forum okoliczności stanowiących podstawę wyroku (art. 410 k.p.k.). W fazie
wstępnej rozprawy są to okoliczności dotyczące osoby oskarżonego (art. 213 § 1
k.p.k.), a na etapie przewodu sądowego – przeprowadzanie dowodów. Konieczny
jest również udział obrońcy niezbędnego w głosach stron. Natomiast ten obowiązek
nie dotyczy już ogłoszenia wyroku (art. 419 § 1 k.p.k.). Wobec tego chwilowa
nieobecność obrońcy na rozprawie, gdy sąd nie rozpoznawał sprawy w przyjętym
tu znaczeniu, np. podczas podejmowania decyzji o charakterze organizacyjnym, nie
stanowi wskazanej bezwzględnej przyczyny odwoławczej.
Dlatego też brak jest podstaw do wznowienia postępowania z urzędu.
3