Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 126/13
POSTANOWIENIE
Dnia 28 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi powódki
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 20 listopada 2012 r.,
w sprawie z powództwa T. S.
przeciwko R. C. i in., o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 lutego 2014 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 5 lipca 2013 r.,
1) oddala zażalenie;
2) przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego
pełnomocnikowi skarżącej r. pr. I. P. kwotę 3 600,- (trzy tysiące
sześćset) złotych podwyższoną o stawkę podatku
VAT tytułem wynagrodzenia za udzielenie pomocy prawnej z
urzędu w postępowaniu zażaleniowym.
UZASADNIENIE
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił na podstawie art.
410 § 1 k.p.c. skargę T. S. o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej
prawomocnym wyrokiem tego Sądu z powództwa skarżącej o ustalenie. Wskazując
na treść art. 401 pkt 2 k.p.c. oraz przytaczając stanowisko judykatury stwierdził, że
skarga nie została oparta na ustawowej podstawie wznowienia nieważności
postępowania z powodu pozbawienia strony możności działania, nie może jej
bowiem uzasadniać zarzut nienależytego wykonywania obowiązków procesowych
przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu. Naruszenie prawa prowadzące do
pozbawienia strony możności działania musi być wynikiem wadliwego działania
sądu lub przeciwnika procesowego, natomiast nie obejmuje ono nieudolnego lub
wadliwego działania strony i zrównanego z nim działania pełnomocnika z urzędu
(art. 95 § 2 k.p.c.), które nie podlega kontroli sądu w toku procesu. Uznał również,
że nie ma podstaw do przyjęcia, że w toku postępowania powódka wypowiedziała
pełnomocnictwo pełnomocnikowi z urzędu lub wnosiła o jego zmianę.
W zażaleniu na powyższe postanowienie powódka, zarzucając naruszenie
art. 410 § 1 k.p.c. i art. 401 k.p.c. wniosła o jego uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarżąca podniosła, że przedmiotem badania w świetle przesłanek
określonych w art. 410 k.p.c. nie jest to, czy wskazana podstawa wznowienia
faktycznie istnieje i czy jest merytorycznie uzasadniona, lecz jedynie to, czy
skarżący wskazał podstawę odpowiadającą jednej z ustawowych przesłanek
wznowienia postępowania.
Zgodnie z art. 410 § 1 k.p.c. sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie
przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie. Jak
przyjęto w orzecznictwie Sądu Najwyższego, skarga o wznowienie postępowania
nie opiera się na ustawowej podstawie w rozumieniu tego przepisu zarówno wtedy,
gdy przytoczona w niej podstawa nie odpowiada wzorcowi którejkolwiek z podstaw
wznowienia (art. 401, art. 4011
, art. 403 k.p.c.) jak i wówczas, gdy podstawa ta
odpowiada wprawdzie temu wzorcowi, lecz w rzeczywistości nie wystąpiła (por.
postanowienie z dnia 25 maja 2012 r., I CZ 35/12, niepubl.). Ten dominujący pogląd
przyjmuje, że badanie oparcia skargi na ustawowej podstawie nie ogranicza się do
3
kontroli, czy wskazane w skardze okoliczności odpowiadają ustawowym
podstawom wznowienia, ale obejmuje również ustalenie, czy podstawa
rzeczywiście istnieje. Odmienne stanowisko przyjmuje natomiast, że na tym etapie
postępowania ocena podstaw skargi ogranicza się do ustalenia, czy skarżący
wskazuje podstawę wznowienia odpowiadającą jednej z podanych w kodeksie
postępowania cywilnego, a zatem badanie następuje jedynie od strony formalnej
(postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2011 r., V CZ 50/11, niepubl).
Sąd Najwyższy w niniejszym składzie podziela stanowisko pierwsze i wyraża
pogląd, że w sytuacji takiej, jak w niniejszej sprawie, gdy strona skarżąca wyraźnie
oznacza podstawę wznowienia i okoliczności ją uzasadniające, a w sposób
niewątpliwy nie odpowiadają one przesłankom określonym w art. 401 pkt 2 k.p.c.,
wtedy skarga nie jest oparta na ustawowej podstawie wznowienia, co uzasadnia jej
odrzucenie na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny w szczegółowych
motywach orzeczenia zadośćuczynił wymogowi ustalenia, że podstawa wznowienia
wskazana przez skarżącą aczkolwiek formalnie odpowiadająca wzorcowi
określonemu w art. 401 pkt 2 k.p.c., w rzeczywistości nie wystąpiła i nie istnieje, co
czyni niezasadnym zarzut naruszenia art. 401 i 410 § 2 k.p.c.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c., o kosztach należnych pełnomocnikowi z urzędu rozstrzygając
zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 i 39821
k.p.c. oraz § 19 ust. 1, § 2
ust. 3, § 6 pkt 7, § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę
prawnego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490).
es