Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 12/14
POSTANOWIENIE
Dnia 27 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Stępka
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 27 lutego 2014 r.,
sprawy I. O. o wyrok łączny
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Okręgowego w J.
z dnia 23 lipca 2013 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w B.
z dnia 21 marca 2013 r.
p o s t a n o w i ł
I. oddalić kasację obrońcy skazanego jako oczywiście
bezzasadną;
II. zwolnić skazanego I. O. od kosztów sądowych za
postępowanie kasacyjne;
III. zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K.,
Kancelaria Adwokacka w J., kwotę 442, 80 zł (czterysta
czterdzieści dwa i 80/100 złotych), w tym 23% VAT, tytułem
wynagrodzenia za sporządzenie i wniesienie kasacji na rzecz
skazanego.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w B. rozpoznając kwestię orzeczenia kary łącznej w zakresie
skazania I. O. kilkoma odrębnymi, prawomocnymi wyrokami, orzekł w dniu 21
marca 2013 r., w sprawie … 1107/12, o połączeniu wyrokiem łącznym trzech
2
kolejnych skazań – i na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. oraz art. 85 k.k. i art. 86 § 1
k.k. określił wobec niego łączną karę pozbawienia wolności w rozmiarze 2 lat i 4
miesięcy. W pozostałej części, na podstawie art. 572 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 7
k.p.k. postępowanie umorzył, stwierdzając na mocy art. 576 § 1 k.p.k., że wyroki nie
podlegające połączeniu pozostawia do odrębnego wykonania.
Apelacje od tego wyroku wnieśli skazany oraz jego obrońca. Po ich
rozpoznaniu, Sąd Okręgowy w J., wyrokiem z dnia 23 lipca 2013 r., w sprawie …
310/13, utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, uznając obydwie apelacje za
oczywiście bezzasadne.
Kasację od wyroku Sądu odwoławczego wniósł obrońca skazanego, który
na podstawie art. 523 § 1 k.p.k. w zw. z art. 526 § 1 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi
zarzucił:
1/ rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, mogące mieć istotny wpływ
na treść orzeczenia, a to art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 53 § 2 k.k. i art. 571 § 1 k.p.k.
poprzez błędną wykładnię wyrażającą się w uznaniu, iż warunki rodzinne i
majątkowe skazanego oraz wcześniejsze opinie z okresu odbywania kar
pozbawienia wolności nie mają żadnego znaczenia przy kształtowaniu wysokości
kary orzekanej wyrokiem łącznym, zaś okoliczności tego rodzaju mogą mieć
znaczenie dopiero w ewentualnym postępowaniu wykonawczym lub postępowaniu
ułaskawieniowym;
2/ rażące naruszenie przepisów postępowania, mogące mieć istotny wpływ na treść
orzeczenia, a to art. 457 § 3 k.p.k. i art. 433 § 2 k.p.k. poprzez brak dostatecznego
ustosunkowania się w uzasadnieniu wyroku do zarzutów apelacji, w szczególności
poprzez brak wyjaśnienia, dlaczego Sąd odwoławczy uznał za pozbawiony podstaw
zarzut nieuwzględnienia przy kształtowaniu wymiaru kary łącznej stanu rodzinnego
i majątkowego I. O.;
3/ rażące naruszenie przepisów postępowania mogące mieć istotny wpływ na treść
orzeczenia, a to art. 4 k.p.k., art. 167 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k., art. 458
k.p.k., art. 452 § 2 k.p.k. i art. 571 § 1 k.p.k., poprzez zaniechanie zażądania z
Zakładów Karnych, w których skazany wcześniej odbywał kary, opinii o jego osobie
oraz informacji o aktualnym stanie rodzinnym i majątkowym skazanego, pomimo
istnienia obiektywnie uzasadnionej potrzeby w tym zakresie;
3
4/ w konkluzji obrońca wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego kasacją wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w J. w
postępowaniu odwoławczym.
W pisemnej odpowiedzi na kasację prokurator Prokuratury Okręgowej w J.
wniósł o jej oddalenie jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja obrońcy skazanego I. O. okazała się oczywiście bezzasadną i
podlegała oddaleniu w trybie z art. 535 § 3 k.p.k.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, że orzeczona wobec skazanego I.
O. kara łączna mieści się w przewidzianych i określonych w przepisach granicach i
stanowi całościową ocenę jego zachowania, będąc właściwą i celową reakcją na
popełnione przez niego czyny. Sąd odwoławczy wskazał wyraźnie, że Sąd
Rejonowy kształtując karę łączną uwzględnił opinię o skazanym z zakładu karnego
z dnia 4 stycznia 2013 r. i rozważył także istnienie związku podmiotowego i
przedmiotowego pomiędzy poszczególnymi czynami. W niniejszej sprawie Sąd I
instancji uznał, że wystarczającą jest ostatnia opinia o skazanym i nie zachodziła
potrzeba uzyskania dodatkowych wywiadów w tym zakresie. Chociaż w istocie
rzeczy opinia ta była zaledwie przeciętna, Sąd dostrzegł wszystkie jej pozytywne
elementy i uwzględnił ją na korzyść skazanego. Zgodnie z treścią art. 571 § 1
k.p.k., Sąd w razie potrzeby zwraca się do zakładów karnych, w których skazany
przebywał o nadesłanie opinii o zachowaniu się skazanego w okresie odbywania
kary, jak również o warunkach rodzinnych, majątkowych i co do stanu zdrowia
skazanego oraz danych o odbyciu kary z poszczególnych wyroków. Wystąpienie
przez Sąd o tego rodzaju opinię do zakładu karnego nie jest obligatoryjne, lecz
pozostaje w gestii Sądu. Co prawda, zachowanie skazanego w czasie wymierzania
kary łącznej może mieć znaczenie dla wymiaru kary, podobnie jak i jego sytuacja
rodzinna, majątkowa oraz stan zdrowia, to jednak okolicznościom tym nie można
nadawać nadmiernego znaczenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z
dnia 22 listopada 2006 r., II AKa 218/06, KZS 2006, Nr 12, poz. 23). Trzeba w tym
miejscu również podkreślić, że w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, iż
racjonalizacja kary orzekanej jako kara łączna w wyroku łącznym, nie musi być
rozumiana wyłącznie jako łagodzenie i mieć charakter jednokierunkowy (por. wyrok
4
Sądu Najwyższego z dnia 21 sierpnia 2007 r., II KK 96/07, OSNKW 2008, z. 1, poz.
6). Z oczywistych względów możliwości indywidualizowania kary łącznej nie
doznają innych ograniczeń niż określone w ustawie granice wymiaru kary. Z tego
powodu obowiązkiem sądu jest stosowanie ogólnych dyrektyw i zasad wymiaru
kary, z uwzględnieniem całokształtu czynów przestępnych i przedmiotowo-
podmiotowych relacji łączących te czyny.
Reasumując należy podkreślić, że Sąd odwoławczy w sposób wyczerpujący
odniósł się do podniesionych w tym zakresie zarzutów apelacji, akceptując w pełni
stanowisko Sądu I instancji. Trafnie Sąd odwoławczy wykazał, iż przy wymiarze
kary zostały uwzględnione wszystkie przesłanki mające wpływ na jej właściwe
ukształtowanie, w tym związek podmiotowo – przedmiotowy oraz czasowy
pomiędzy wszystkimi przestępstwami prawomocnie przypisanymi skazanemu.
Ma też rację prokurator, gdy w pisemnej odpowiedzi na kasację podnosi, że
w istocie rzeczy kasacja stanowi próbę wzruszenia prawomocnego wyroku poprzez
kwestionowanie zasadności ustaleń faktycznych Sądu, zwłaszcza w zakresie
„prawidłowej i słusznie orzeczonej kary pozbawienia wolności w wyroku łącznym”.
Mając te wszystkie okoliczności na uwadze oddalono kasację obrońcy
skazanego, a na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k. skazanego I.
O. zwolniono od kosztów sądowych za postępowanie kasacyjne.
O wynagrodzeniu dla obrońcy skazanego, adwokat M. K., Kancelaria
Adwokacka w J., za sporządzenie i wniesienie kasacji, rozstrzygnięto na podstawie
§ 2 ust. 3 i § 14 ust. 3 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28
września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez
Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.