II KK 55/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:06-05-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I KZP 15/13 IV KK 467/07
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II KK 55/14
POSTANOWIENIE
Dnia 17 kwietnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Stępka
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 17 kwietnia 2014 r.,
w sprawie J.P., J. D. i J. K.
uniewinnionych od zarzutu z art. 107 § 1 k.k.s. w zw.z art. 9 § 3 k.k.s.
wniosku oskarżyciela publicznego - Urzędu Celnego w C., o wstrzymanie
wykonania wyroku Sądu Rejonowego w P.
z dnia 13 czerwca 2013 r., sygn. akt … 292/12,
utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w P.
z dnia 25 października 2013 r., sygn. akt … 614/13,
na podstawie art. 532 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks a contrario
p o s t a n o w i ł
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że instytucja wstrzymania
wykonania orzeczenia przewidziana w art. 532 § 1 k.p.k. ma charakter wyjątkowy,
zaś ta wyjątkowość wskazanej instytucji wynika z samej istoty nadzwyczajnego
środka zaskarżenia, jakim jest kasacja. Co do zasady więc, wstrzymanie wykonania
zaskarżonego orzeczenia powinno być uzasadnione szczególnymi okolicznościami
prowadzącymi do wniosku, że jego wykonanie przed rozpoznaniem skargi
kasacyjnej spowodowałoby zbyt poważne następstwa. Jakkolwiek przedmiotem
rozważań związanych z oceną przez Sąd Najwyższy zasadności złożonego w
trybie art. 532 § 1 k.p.k. wniosku o wstrzymanie wykonania orzeczenia, nie może
być merytoryczna ocena trafności i zasadności podniesionych w kasacji zarzutów,
2
to jednak zastosowanie tej instytucji powinno być uzasadnione szczególnymi i
jednoznacznymi w swej wymowie okolicznościami prowadzącymi do wniosku, że
wykonanie tego orzeczenia przed rozpoznaniem skargi kasacyjnej spowodowałoby
zbyt poważne skutki. W tym znaczeniu ewentualność wstrzymania wykonania
orzeczenia należy łączyć z zarzutami podniesionymi w kasacji.
Jest rzeczą oczywistą, że możliwość wydania postanowienia o wstrzymaniu
wykonania orzeczenia nie jest zawężona tylko do sytuacji wniesienia kasacji na
korzyść oskarżonego. Zastosowanie tej instytucji jest bowiem niezależne od
kierunku wniesionej kasacji. W przedmiotowej sprawie wszyscy oskarżeni zostali
prawomocnie uniewinnieni od stawianego im zarzutu z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z
art. 9 § 3 k.k.s. Nawet gdyby podzielić stanowisko wnoszącego kasację Urzędu
Celnego, że wobec charakteru podniesionych w tej nadzwyczajnej skardze
zarzutów oraz przy uwzględnieniu poglądu prawnego Sądu Najwyższego
wyrażonego w postanowieniu z dnia 28 listopada 2013 r., w sprawie I KZP 15/13,
(OSNKW 2013, z. 12, poz. 101), zachodzi wysokie prawdopodobieństwo
uwzględnienia kasacji, a w następstwie tego uchylenia wyroków sądów obydwu
instancji i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, wniosek o wstrzymanie
wykonania orzeczenia nie mógłby zostać uwzględniony z powodów zasadniczych.
Rzecz bowiem w tym, że kasacja dotyczy wyroku uniewinniającego.
Należy wyrazić tego rodzaju pogląd, że instytucja wstrzymania wykonania
orzeczenia na podstawie art. 532 k.p.k. nie odnosi się do wyroku
uniewinniającego. W przypadku prawomocnego wyroku uniewinniającego, a
więc stwierdzającego, że osoba oskarżona nie popełniła zarzucanego jej
przestępstwa, moc i znaczenie takiego orzeczenia jako normy prawnej ulega
spotęgowaniu, obejmując wszystkie rozstrzygnięcia objęte takim wyrokiem, w
tym również dotyczące rzeczy zatrzymanych, uznanych przez sąd orzekający
za zbędne dla postępowania karnego. W konsekwencji oznacza to brak
zezwolenia na utrzymywanie jakiejkolwiek dolegliwości związanej z
postawionym zarzutem popełnienia czynu zabronionego (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2007 r., IV KK 467/07, OSNKW 2008, z. 2,
poz. 17; J. Grajewski, L. K. Paprzycki, S. Steinborn, Kodeks Postępowania
Karnego. Komentarz. Tom II. Wyd. 3, Warszawa 2013, s. 353 – 354, teza 11; K. T.
3
Boratyńska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Ważny, Kodeks Postępowania Karnego.
Komentarz. Wyd. 5, Warszawa 2014, s. 905, teza 9; P. Hofmański, E. Sadzik, K.
Zgryzek, Kodeks Postępowania Karnego. Komentarz. Wyd. 4, Warszawa 2012, s.
323, teza 7).
W sytuacji procesowej, jaka wystąpiła w niniejszej sprawie, wniosek Urzędu
Celnego nie mógł być uwzględniony, a w konsekwencji Sąd Najwyższy orzekł jak w
części dyspozytywnej niniejszego postanowienia.
POSTANOWIENIE
Dnia 17 kwietnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Stępka
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 17 kwietnia 2014 r.,
w sprawie J.P., J. D. i J. K.
uniewinnionych od zarzutu z art. 107 § 1 k.k.s. w zw.z art. 9 § 3 k.k.s.
wniosku oskarżyciela publicznego - Urzędu Celnego w C., o wstrzymanie
wykonania wyroku Sądu Rejonowego w P.
z dnia 13 czerwca 2013 r., sygn. akt … 292/12,
utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w P.
z dnia 25 października 2013 r., sygn. akt … 614/13,
na podstawie art. 532 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks a contrario
p o s t a n o w i ł
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że instytucja wstrzymania
wykonania orzeczenia przewidziana w art. 532 § 1 k.p.k. ma charakter wyjątkowy,
zaś ta wyjątkowość wskazanej instytucji wynika z samej istoty nadzwyczajnego
środka zaskarżenia, jakim jest kasacja. Co do zasady więc, wstrzymanie wykonania
zaskarżonego orzeczenia powinno być uzasadnione szczególnymi okolicznościami
prowadzącymi do wniosku, że jego wykonanie przed rozpoznaniem skargi
kasacyjnej spowodowałoby zbyt poważne następstwa. Jakkolwiek przedmiotem
rozważań związanych z oceną przez Sąd Najwyższy zasadności złożonego w
trybie art. 532 § 1 k.p.k. wniosku o wstrzymanie wykonania orzeczenia, nie może
być merytoryczna ocena trafności i zasadności podniesionych w kasacji zarzutów,
2
to jednak zastosowanie tej instytucji powinno być uzasadnione szczególnymi i
jednoznacznymi w swej wymowie okolicznościami prowadzącymi do wniosku, że
wykonanie tego orzeczenia przed rozpoznaniem skargi kasacyjnej spowodowałoby
zbyt poważne skutki. W tym znaczeniu ewentualność wstrzymania wykonania
orzeczenia należy łączyć z zarzutami podniesionymi w kasacji.
Jest rzeczą oczywistą, że możliwość wydania postanowienia o wstrzymaniu
wykonania orzeczenia nie jest zawężona tylko do sytuacji wniesienia kasacji na
korzyść oskarżonego. Zastosowanie tej instytucji jest bowiem niezależne od
kierunku wniesionej kasacji. W przedmiotowej sprawie wszyscy oskarżeni zostali
prawomocnie uniewinnieni od stawianego im zarzutu z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z
art. 9 § 3 k.k.s. Nawet gdyby podzielić stanowisko wnoszącego kasację Urzędu
Celnego, że wobec charakteru podniesionych w tej nadzwyczajnej skardze
zarzutów oraz przy uwzględnieniu poglądu prawnego Sądu Najwyższego
wyrażonego w postanowieniu z dnia 28 listopada 2013 r., w sprawie I KZP 15/13,
(OSNKW 2013, z. 12, poz. 101), zachodzi wysokie prawdopodobieństwo
uwzględnienia kasacji, a w następstwie tego uchylenia wyroków sądów obydwu
instancji i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, wniosek o wstrzymanie
wykonania orzeczenia nie mógłby zostać uwzględniony z powodów zasadniczych.
Rzecz bowiem w tym, że kasacja dotyczy wyroku uniewinniającego.
Należy wyrazić tego rodzaju pogląd, że instytucja wstrzymania wykonania
orzeczenia na podstawie art. 532 k.p.k. nie odnosi się do wyroku
uniewinniającego. W przypadku prawomocnego wyroku uniewinniającego, a
więc stwierdzającego, że osoba oskarżona nie popełniła zarzucanego jej
przestępstwa, moc i znaczenie takiego orzeczenia jako normy prawnej ulega
spotęgowaniu, obejmując wszystkie rozstrzygnięcia objęte takim wyrokiem, w
tym również dotyczące rzeczy zatrzymanych, uznanych przez sąd orzekający
za zbędne dla postępowania karnego. W konsekwencji oznacza to brak
zezwolenia na utrzymywanie jakiejkolwiek dolegliwości związanej z
postawionym zarzutem popełnienia czynu zabronionego (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2007 r., IV KK 467/07, OSNKW 2008, z. 2,
poz. 17; J. Grajewski, L. K. Paprzycki, S. Steinborn, Kodeks Postępowania
Karnego. Komentarz. Tom II. Wyd. 3, Warszawa 2013, s. 353 – 354, teza 11; K. T.
3
Boratyńska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Ważny, Kodeks Postępowania Karnego.
Komentarz. Wyd. 5, Warszawa 2014, s. 905, teza 9; P. Hofmański, E. Sadzik, K.
Zgryzek, Kodeks Postępowania Karnego. Komentarz. Wyd. 4, Warszawa 2012, s.
323, teza 7).
W sytuacji procesowej, jaka wystąpiła w niniejszej sprawie, wniosek Urzędu
Celnego nie mógł być uwzględniony, a w konsekwencji Sąd Najwyższy orzekł jak w
części dyspozytywnej niniejszego postanowienia.