Pełny tekst orzeczenia

289



POSTANOWIENIE

z dnia 10 sierpnia 2001 r.

Sygn. Ts 56/01





Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Zdzisław Czeszejko-Sochacki



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Teodora Jana Sz. w sprawie zgodności

art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o zmianie ustawy o Prokuraturze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia oraz ustawy o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 1990 r. Nr 20, poz. 121) oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. (Dz.U. z 1997 r. Nr 124, poz. 782 ze zm.) z art. 2, art. 7, art. 9, art. 32 ust. 1 i 2, art. 60 i art. 67 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z art. 9, art. 13 i art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.





Uzasadnienie:



1. W skardze konstytucyjnej Teodora Jana Sz. zakwestionowano zgodność art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o zmianie ustawy o Prokuraturze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia oraz ustawy o Sądzie Najwyższym (Dz.U. Nr 20, poz. 121) oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. (Dz.U. Nr 124, poz. 782 ze zm.) z art. 2, art. 7, art. 9, art. 32 ust. 1 i 2, art. 60 i art. 67 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z art. 9, art. 13 i art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Zdaniem skarżącego wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 listopada 2000 r. (sygn. akt II UKN 50/00) oddalający kasację w jego sprawie, narusza wyżej wskazane przepisy Konstytucji i Konwencji. Skarżący podkreślił także, iż art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 22 marca 1990 r., narusza art. 13 Konwencji, przez to, że nie zawiera unormowania pozwalającego na odwołanie się do sądu przez prokuratorów nie powołanych do służby w trybie art. 6 ust. 1 ustawy.

Ponadto skarżący złożył wniosek o uznanie wyroku Sądu Najwyższego oraz wyroków zapadłych w toku instancji za nieważne z mocy prawa.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 23 maja 2001 r., skarżący został wezwany do uzupełnienia braków formalnych skargi, przez wskazanie konstytucyjnych praw lub wolności naruszonych wskutek ostatecznego rozstrzygnięcia oraz dokładne określenie sposobu naruszenia konstytucyjnych praw lub wolności skarżącego przez zaskarżony przepis.

W wykonaniu zarządzenia, w piśmie procesowym z 2 czerwca 2001 r. skarżący stwierdził, iż wydany w jego spawie wyrok Sądu Najwyższego narusza wymienione w skardze przepisy Konstytucji. Skarżący stwierdził ponadto, iż naruszenie jego konstytucyjnych praw i wolności polega na oparciu wyroku Sądu Najwyższego na dowolnej interpretacji nieprecyzyjnego przepisu art. 6 ust. 1 ustawy z 28 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. Wskazana nieprecyzyjność przepisu spowodowała, iż jest on niezgodny z Konstytucją.



2. Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje.



Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, przedmiotem kontroli Trybunału Konstytucyjnego, w ramach procedury skargi konstytucyjnej, jest zgodność z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego.

Zarówno z treści skargi, jak i uzupełniającego ją pisma procesowego wynika, iż zarzuty skarżącego skierowane są nie tyle przeciwko niezgodnej, w ocenie skarżącego, z Konstytucją treści przepisów powołanych ustaw, ile przeciw ich błędnej interpretacji przez sądy stosujące prawo. W wyniku niewłaściwej interpretacji zaskarżonych przepisów naruszone zostały art. 2, art. 7, art. 9, art. 32, art. 60 i art. 67 Konstytucji RP oraz art. 9, art. 13 i art. 14 Konwencji Rzymskiej. Tak sformułowane w skardze konstytucyjnej zarzuty pozostają poza zakresem kontroli Trybunału Konstytucyjnego. Zakres kognicji Trybunału Konstytucyjnego wynika z art. 188 Konstytucji i nie przewiduje on badania przez Trybunał aktów stosowania prawa. Przedstawiony przez skarżącego zarzut naruszenia jego praw przez błędną, w ocenie skarżącego, interpretację wskazanych w skardze konstytucyjnej przepisów, nie jest wystarczający dla merytorycznego rozpoznania skargi. Z faktu domniemania czy rzeczywistego naruszenia przez orzeczenie sądu konstytucyjnych praw lub wolności skarżącego nie wynika automatycznie, iż norma prawna, na której oparto wydane orzeczenie jest niekonstytucyjna. (por. np.: postanowienia z: 17 czerwca 1998 r., sygn. Ts 22/98, OTK ZU Nr 5/1998, poz. 80; 23 września 1998 r., sygn. Ts 108/98, OTK ZU Nr 6/1998, poz.110).

Postawiony w skardze zarzut naruszenia praw skarżącego, o których mowa w art. 60 i art. 67 Konstytucji przez nieprecyzyjne sformułowanie art. 6 ust. 1 ustawy z 1997 r. nie został w należyty sposób uzasadniony. Podniesiona przez skarżącego dowolność wykładni semantycznej tego przepisu odnosi się jedynie w sposób ogólny do wzorca z art. 13 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. W myśl art. 79 Konstytucji RP, wzorcem kontroli Trybunału w trybie skargi konstytucyjnej, mogą być jedynie przepisy Konstytucji wyrażające prawa lub wolności skarżącego. Dlatego też badanie przez Trybunał Konstytucyjny w trybie skargi konstytucyjnej aktów normatywnych pod kątem zgodności z aktami prawa międzynarodowego nie jest możliwe. Z tego względu nie może być w przedmiotowym postępowaniu rozpatrzony również zarzut naruszenia przez zaskarżony przepis art. 14 Konwencji (por. wyrok z 10 lipca 2000 r., sygn. SK 21/99, OTK ZU Nr 5/2000, poz. 144, s. 833).

Zarzut naruszenia zasady równości nie został również w należyty sposób uzasadniony. Skarżący porównując sytuację prawną prokuratorów i urzędników państwowych nie wskazuje dlaczego pomimo odmienności ich zadań i statusu mieliby być oni traktowani tak samo w zakresie uprawnień emerytalnych. Tymczasem w myśl konstytucyjnej zasady równości, na temat której wielokrotnie wypowiadał się Trybunał Konstytucyjny (por. orzeczenie z 26 października 1988 r., U. 7/87, OTK w 1988 r., poz. 1, s. 5), wskazanie powodów takiego zróżnicowania jest niezbędne dla uzasadnienia powyższego zarzutu. Ciężar dowodu – argumentacji – spoczywa na podmiocie kwestionującym zgodność ustawy i dopóki nie powoła on konkretnych i przekonywających argumentów prawnych na rzecz swojej tezy, dopóty Trybunał Konstytucyjny uznawać będzie kontrolowane przepisy za konstytucyjne (por. Z. Czeszejko-Sochacki, L. Garlicki, J. Trzciński, Komentarz do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Warszawa 1999, Wydawnictwo Sejmowe).

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 2, art. 7 i art. 9 Konstytucji, należy stwierdzić iż przepisy te, wyrażające zasady ustrojowe, adresowane są w pierwszym rzędzie do prawodawcy, wyznaczając sposób wykorzystywania przez niego kompetencji do normowania określonych dziedzin życia publicznego. Trybunał Konstytucyjny nie wyklucza możliwości przyjęcia tych zasad za samodzielny konstytucyjny wzorzec kontroli aktu normatywnego. Może to jednak nastąpić w sytuacji, gdy skarżący podnosi zarzut naruszenia praw bądź wolności nie wysłowionych w treści innych przepisów konstytucyjnych (por. wyrok z 23 listopada 1998 r., sygn. SK 7/98, OTK ZU Nr 7/1998, poz. 114). Chodzi przy tym o wskazanie konstytucyjnych praw bądź wolności przyjmujących postać praw podmiotowych (por. wyż. powołany Komentarz do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Warszawa 1999, s. 159). Samo wskazanie norm ustrojowych, nie wyczerpuje dyspozycji art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którą prawo do wystąpienia ze skargą konstytucyjną przysługuje “każdemu, czyje konstytucyjne prawa lub wolności zostały naruszone” .

Pomimo wezwania do uzupełnienia braku skargi konstytucyjnej, skarżący w piśmie procesowym z 2 czerwca 2001 r. również nie wskazał sposobu naruszenia swych praw przez zaskarżone przepisy i w dalszym ciągu zarzut niezgodności z konstytucją opierał na niewłaściwej, w ocenie skarżącego, interpretacji wskazanych przepisów przez sądy orzekające. Tym samym skarga konstytucyjna nie spełniła warunku, o którym mowa w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i z tych wszystkich względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak na wstępie.



Na marginesie, Trybunał Konstytucyjny pragnie zwrócić uwagę, iż zaskarżony w niniejszej skardze konstytucyjnej przepis art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o zmianie ustawy o Prokuraturze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia oraz ustawy o Sądzie Najwyższym (Dz.U. Nr 20, poz. 121) w zakresie niezgodności z art. 2, art. 32 ust. 1 i art. 67 ust. 1, jest przedmiotem skargi konstytucyjnej skierowanej do merytorycznego rozpatrzenia (sygn. SK 11/01). Skarga ta zainicjowana również przez skarżącego, na dzień wydania niniejszego postanowienia nie została jeszcze rozpatrzona.