Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACz 409/13

POSTANOWIENIE

Dnia 13 maja 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSA Jadwiga Galas

Sędziowie:

SA Barbara Kurzeja

SA Anna Tabak (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2013 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku P. M. (M.)

z udziałem R. H. (H.) i E. H.

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażalenia uczestników postępowania

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 8 stycznia 2013 r., sygn. akt XIV GCo 237/12

p o s t a n a w i a :

o d d a l i ć zażalenie.

Sygn. akt V ACz 409/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem nadano klauzulę wykonalności prawomocnemu wyrokowi Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 24 kwietnia 2012 r. wydanego w sprawie XIV GC 59/12 przeciwko byłym wspólnikom spółki (...)spółka jawna w Ż. tj. R. H. i E. H. na zasadach odpowiedzialności solidarnej oraz zasądzono od uczestników postępowania na rzecz wnioskodawcy kwotę 177 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Swoją decyzję Sąd uzasadnił treścią art. 778¹ k.p.c. zaznaczając, że spółka jawna, przeciwko której zapadł prawomocny wyrok sądowy (któremu nadano klauzulę wykonalności) utraciła swój byt prawny, została wykreślona z rejestru sądowego, tak więc niemożliwym jest prowadzenie przeciwko niej egzekucji. Uczestnicy byli wspólnikami spółki jawnej i zgodnie z art. 22 § 2 k.s.h. odpowiadają za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem solidarnie oraz za spółkę z uwzględnieniem przepisu art. 31 k.s.h.

Dalej Sąd stwierdził, że likwidacja i wykreślenie z rejestru spółki jawnej nie powoduje wygaśnięcia jej zobowiązań, a zobowiązań tych można dochodzić od wspólników spółki jawnej, powołując się na pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uchwale z 4 września 2009 r., sygn. akt III CZP 52/09.

Postanowienie Sądu Okręgowego zostało zaskarżone zażaleniem uczestników postępowania, podających, że w momencie jego wydania spółka jawna już nie istniała, a zatem brak subsydiarnej odpowiedzialności jej byłych wspólników, brak wykazania przez wnioskodawcę, by po likwidacji spółki przysługiwały mu w dalszym ciągu wierzytelności i możliwość kierowania roszczeń do wspólników.

Wnioskodawca wniósł o oddalenie zażalenia.

Sąd Apelacyjny zważył:

- zażalenie uczestników postępowania jest nieuzasadnione, albowiem podniesione w nim argumenty nie są trafne.

Nie ulega wątpliwości zasądzenie na rzecz powoda od pozwanej (...) spółki jawnej kwoty 89 636,67 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 24 kwietnia 2012 r., sygn. akt XIV GC 59/12. Wierzytelności stwierdzone tymże wyrokiem dotyczyły zapłaty ceny towaru (paliwa) nabytego przez spółkę we wrześniu 2011 roku.

W chwili powstania zobowiązania spółki jawnej jej wspólnikami byli uczestnicy postępowania. Przed uprawomocnieniem się tego wyroku spółka jawna uległa likwidacji i z dniem 5 września 2012 r. została wykreślona z KRS.

Zgodnie z art. 22 § 2 k.s.h. każdy ze wspólników spółki jawnej ponosi odpowiedzialność bez ograniczenia za zobowiązania spółki.

Mając na uwadze tę zasadę ustawodawca z dniem 5 lutego 2005 r. wprowadził przepis art. 778¹ k.p.c., według którego tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej Sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczeń całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak i wtedy, gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna.

Wierzyciel mający wierzytelność wobec spółki jawnej może zaspokoić się z majątku wspólników spółki jawnej dwiema drogami:

- jedną – poprzez wytoczenie powództwa przeciwko wspólnikom spółki jawnej (zanim egzekucja wobec spółki okaże się bezskuteczna) w trybie art. 31 § 2 k.s.h.,

- drugą – poprzez uzyskanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu (wyrokowi) przeciwko wspólnikom spółki jawnej w trybie postępowania klauzulowego – art. 778¹ k.p.c.

Wnioskodawca wybrał tę drugą drogę.

Nie ulega wątpliwości, że uczestnicy postępowania byli wspólnikami spółki jawnej przez cały czas jej trwania (od powstania do zakończenia likwidacji), zobowiązanie spółki powstało w okresie, gdy byli wspólnikami, przeciwko spółce został wydany tytuł egzekucyjny (wydany).

Ponieważ spółka jawna została wykreślona z rejestru sądowego przed uprawomocnieniem się tytułu egzekucyjnego wydanego przeciwko spółce nie może budzić wątpliwości oczywistość bezskuteczności egzekucji wobec niej.

W takiej sytuacji odpowiedzialność za zobowiązania spółki jawnej ponoszą jej wspólnicy. Jak trafnie zauważył Sąd pierwszej instancji likwidacja spółki jawnej i utrata przez nią bytu prawnego nie stanowi przeszkody odpowiedzialności wspólników za zobowiązanie spółki, przy czym chodzi o odpowiedzialność tych wspólników, którzy byli wspólnikami w chwili powstania odpowiedzialności spółki (także byli wspólnicy) – (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 18 grudnia 2008 r., I ACa 726/08 i uchwała Sądu Najwyższego z 4 września 2009 r., sygn. akt III CZP 52/09, OSCN 2010, nr 3, poz. 38).

Zarzut więc skarżących, iż Sąd nie mógł nadać przeciwko nim – jako wspólnikom klauzuli wykonalności z powodu utraty bytu prawnego spółki jawnej okazał się chybiony.

Niesłuszny jest także zarzut o konieczności wykazania przez wnioskodawcę posiadania aktualnego roszczenia wobec spółki jawnej.

Z powyższych względów zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

(...)

V ACz 409/13

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE