Pełny tekst orzeczenia

47/4/A/2006

POSTANOWIENIE
z dnia 5 kwietnia 2006 r.
Sygn. akt SK 59/05

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Bohdan Zdziennicki – przewodniczący
Teresa Dębowska-Romanowska
Jerzy Stępień – sprawozdawca,

po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 kwietnia 2006 r., skargi konstytucyjnej Bożeny Domareckiej o zbadanie zgodności:
§ 5 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193) w związku z art. 233 i art. 221 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) w zakresie, w jakim dotyczy on trybu uiszczania wpisu od skargi kasacyjnej, z art. 32, art. 45 ust. 1, art. 78 i art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070 oraz z 2005 r. Nr 169, poz. 1417) umorzyć postępowanie ze względu na zbędność orzekania.

UZASADNIENIE:

I

1. Pełnomocnik skarżącej wniósł w jej imieniu skargę konstytucyjną, w której zarzucił niezgodność § 5 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193) w związku z art. 233 i art. 221 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.) w zakresie, w jakim dotyczy on trybu uiszczania wpisu od skargi kasacyjnej, z art. 32, art. 45 ust. 1, art. 78 i art. 92 ust. 1 Konstytucji. Ponadto w uzasadnieniu pełnomocnik wnioskodawcy wskazuje na naruszenie przez skarżony przepis rozporządzenia normy wynikającej z art. 14 ust. 1 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (Dz. U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167) oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.). W skardze wniesiono również o wydanie postanowienia tymczasowego w przedmiocie zawieszenia lub wstrzymania wykonania orzeczenia w sprawie objętej skargą.
Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującym stanem faktycznym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny postanowieniem z 24 sierpnia 2004 r. odrzucił skargę kasacyjną wniesioną przez pełnomocnika skarżącej z powodu braku należnej opłaty z tytułu wpisu od skargi kasacyjnej. Na powyższe postanowienie pełnomocnik złożył zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który skargę kasacyjną oddalił.
Skarga kasacyjna została wniesiona od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie 3 lipca 2004 r. W dniu 6 lipca 2004 r. pełnomocnik skarżącej uiścił kwotę wpisu przelewem na rachunek bankowy Sądu. Wojewódzki Sąd Administracyjny nie wezwał pełnomocnika skarżącej do uiszczenia wpisu od skargi kasacyjnej. Wojewódzki Sąd Administracyjny skargę kasacyjną odrzucił na podstawie art. 221 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny nie uwzględnił zażalenia pełnomocnika skarżącej, podnosząc, że powoływany przez pełnomocnika przepis § 5 ust. 2 skarżonego rozporządzenia Rady Ministrów ma zastosowanie tylko do skarg wnoszonych do sądu pierwszej instancji.
Zdaniem skarżącej postanowienie WSA w Olsztynie zostało wydane z naruszeniem § 5 ust. 2 rozporządzenia, gdyż zgodnie z regułą walidacyjną lex specialis derogat legi generali przepis art. 221 p.p.s.a. zostaje uchylony przez przepis szczególny, jakim jest § 5 ust. 2 wymienionego rozporządzenia.
Ponadto podniesiono także, że skarżony przepis rozporządzenia jest na tyle ogólny, że z jego brzmienia nie da się wyprowadzić zastosowanego przez Sąd rozróżnienia w rozpatrywaniu skarg i skarg kasacyjnych, a wykładnia zastosowana przez Sąd nie znajduje uzasadnienia w treści przepisu. Wnioskodawca zarzuca także niezgodność skarżonego przepisu z wskazanymi umowami międzynarodowymi, stanowiącymi część krajowego porządku prawnego.
W skardze podkreślono także, że nie można obciążać strony konsekwencjami wadliwie sformułowanych przepisów i praktyki będącej wynikiem dokonanej zawężającej wykładni. W przepisach o postępowaniu administracyjnym nie została zawarta definicja pojęcia skargi, z której wynikałby obowiązek zawężenia tego pojęcia wyłącznie do skargi wnoszonej do sądu pierwszej instancji. Stąd pełnomocnik skarżącej wskazał, że na podstawie przepisów wykonawczych powinien zostać wezwany przez Sąd do uiszczenia wpisu, mimo iż jest profesjonalistą.

2. Prokurator Generalny, zajmując stanowisko w sprawie, stwierdził, że na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) postępowanie podlega umorzeniu ze względu na utratę mocy obowiązującej zakwestionowanego aktu normatywnego przed wydaniem orzeczenia przez Trybunał. W uzasadnieniu swojego stanowiska Prokurator Generalny powołał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 7 marca 2006 r., sygn. SK 11/05.

II

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Wyrokiem z 7 marca 2006 r. Trybunał Konstytucyjny w sprawie o sygn. SK 11/05 (Dz. U. Nr 45, poz. 322) orzekł, że § 5 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193) jest niezgodny z art. 221 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) oraz z art. 2 Konstytucji.
Trybunał podkreślił w uzasadnieniu tego wyroku, że zaskarżony przepis rozporządzenia stanowiący, iż wpis stały od skargi wnoszonej przez adwokata lub radcę prawnego uiszcza się na wezwanie, pozostaje w sprzeczności z regulacją ustawową. Artykuł 221 p.p.s.a. wyraźnie bowiem stanowi, że pisma wnoszone przez adwokata lub radcę prawnego, które nie są należycie opłacone, pozostawia się bez rozpoznania albo odrzuca bez wezwania o uiszczenie opłaty, jeżeli pismo podlega opłacie stałej. Z regulacji ustawowej wynika zatem, że jeśli skarga kasacyjna podlega opłacie stałej, to istnieje obowiązek uiszczenia opłaty bez wezwania, natomiast przepis rozporządzenia wskazuje, że opłata jest wnoszona na wezwanie.
Ponadto przepisy rozporządzenia nie stanowią w sposób jednoznaczny, czy użyty w § 5 ust. 2 rozporządzenia termin skargi obejmuje również skargę kasacyjną – stwierdził wówczas Trybunał. Wynikający z art. 2 Konstytucji nakaz określoności przepisów prawa należy do najważniejszych zasad „poprawnej legislacji” i oznacza wymóg formułowania przepisów prawnych w sposób precyzyjny i jasny oraz poprawny pod względem językowym. Ponieważ Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że § 5 ust. 2 rozporządzenia jest niezgodny z art. 221 p.p.s.a. oraz z art. 2 Konstytucji, orzekanie w niniejszej sprawie jest zbędne.

Z tych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.