Pełny tekst orzeczenia

143/8/A/2008



POSTANOWIENIE

z dnia 1 października 2008 r.

Sygn. akt SK 15/08



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Marek Mazurkiewicz – przewodniczący

Stanisław Biernat

Zbigniew Cieślak

Andrzej Rzepliński – sprawozdawca

Mirosław Wyrzykowski,



po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 1 października 2008 r. wniosku Tadeusza Kohorewicza o wstrzymanie wykonania postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie, XXIII Wydziału Gospodarczego i Odwoławczego, z dnia 4 kwietnia 2007 r. (sygn. akt XXIII Gz 173/07) w zakresie orzeczenia o wynagrodzeniu syndyka masy upadłości Warszawskiego Przedsiębiorstwa Budowy Elektrowni i Przemysłu Beton Stal przedsiębiorstwa państwowego w likwidacji z siedzibą w Warszawie oraz postanowienia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy, X Wydziału Gospodarczego, z dnia 21 września 2006 r. (sygn. akt X U 48/06) w zakresie pkt 1 stwierdzającego ukończenie postępowania upadłościowego Warszawskiego Przedsiębiorstwa Budowy Elektrowni i Przemysłu Beton Stal przedsiębiorstwa państwowego w likwidacji z siedzibą w Warszawie, złożonego wraz ze skargą konstytucyjną o zbadanie zgodności:

art. 2 pkt 6, art. 5 ust. 1, art. 8 pkt 7 ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306, ze zm.) oraz art. 123 § 51 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512, ze zm.) z art. 32 ust. 1 w związku z art. 64 ust. 2 i art. 2 oraz art. 7, art. 9 i art. 91 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,



p o s t a n a w i a:



na podstawie art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070 oraz z 2005 r. Nr 169, poz. 1417) odmówić wstrzymania wykonania postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie, XXIII Wydziału Gospodarczego i Odwoławczego, z dnia 4 kwietnia 2007 r. (sygn. akt XXIII Gz 173/07) w zakresie orzeczenia o wynagrodzeniu syndyka masy upadłości Warszawskiego Przedsiębiorstwa Budowy Elektrowni i Przemysłu Beton Stal przedsiębiorstwa państwowego w likwidacji z siedzibą w Warszawie oraz postanowienia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy, X Wydziału Gospodarczego, z dnia 21 września 2006 r. (sygn. akt X U 48/06) w zakresie pkt 1 stwierdzającego ukończenie postępowania upadłościowego Warszawskiego Przedsiębiorstwa Budowy Elektrowni i Przemysłu Beton Stal przedsiębiorstwa państwowego w likwidacji z siedzibą w Warszawie.



UZASADNIENIE



I



1. Skarżący Tadeusz Kohorewicz (dalej: skarżący) wraz ze skargą konstytucyjną skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o wstrzymanie wykonania postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie XXIII, Wydziału Gospodarczego i Odwoławczego, z 4 kwietnia 2007 r. (sygn. akt XXIII Gz 173/07) w zakresie orzeczenia o wynagrodzeniu syndyka masy upadłości Warszawskiego Przedsiębiorstwa Budowy Elektrowni i Przemysłu Beton Stal przedsiębiorstwa państwowego w likwidacji z siedzibą w Warszawie oraz postanowienia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy, X Wydziału Gospodarczego, z 21 września 2006 r. (sygn. akt X U 48/06) w zakresie pkt 1 stwierdzającego ukończenie postępowania upadłościowego Warszawskiego Przedsiębiorstwa Budowy Elektrowni i Przemysłu Beton Stal przedsiębiorstwa państwowego w likwidacji z siedzibą w Warszawie.



2. Uzasadniając swój wniosek, skarżący wskazał, że wykonanie planu ostatecznego podziału i w jego następstwie wykreślenie upadłego przedsiębiorstwa państwowego z rejestru sądowego doprowadzi, na podstawie art. 49 ust. 1-3 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981, ze zm.), do przekazania wszystkich środków masy upadłości do Funduszu Skarbu Państwa. W konsekwencji przestanie istnieć fundusz masy upadłości, z którego zaspokajane jest wynagrodzenie syndyka tej masy, co wiązać się będzie z dużym uszczerbkiem dla skarżącego, albowiem jego wynagrodzenie zmniejszyłoby się z kwoty 1 973 000 zł plus należny VAT do kwoty 552 986,56 zł plus należny VAT. Zdaniem skarżącego możliwość wypłaty wynagrodzenia syndyka po zakończeniu postępowania upadłościowego nieodwołalnie ustaje, gdyż wynagrodzenie to stanowi część tzw. wydatków połączonych z zarządem i likwidacją masy upadłości, o których mowa w art. 204 § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512, ze zm.), i stanowiąc element całkowitych kosztów postępowania upadłościowego, może być wypłacone jedynie z masy upadłości.



II



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



1. Postanowienie tymczasowe, o którym mowa w art. 50 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o Trybunale Konstytucyjnym), może być wydane w sprawie zainicjowanej skargą konstytucyjną. Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym Trybunał może wydać postanowienie tymczasowe o zawieszeniu lub wstrzymaniu wykonania orzeczenia w sprawie, której skarga dotyczy, jeżeli wykonanie wyroku, decyzji lub innego rozstrzygnięcia mogłoby spowodować skutki nieodwracalne, wiążące się z dużym uszczerbkiem dla skarżącego lub gdy przemawia za tym ważny interes publiczny lub inny ważny interes skarżącego.



2. Jak podkreślił Trybunał Konstytucyjny w postanowieniu tymczasowym z 26 września 2001 r., skarga konstytucyjna ma charakter uzupełniający wobec innych środków ochrony wolności i praw człowieka i obywatela. Tym bardziej charakter taki przyznać trzeba postanowieniu tymczasowemu o wstrzymaniu lub zawieszeniu wykonania orzeczenia. Środek ten na etapie poprzedzającym merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy powinien być wykorzystywany jedynie wyjątkowo. Określone ustawowo przesłanki jego zastosowania muszą być interpretowane ściśle. Wynika to z samej roli Trybunału, jako „sądu nad prawem”, oraz z przyjętej w naszym systemie konstrukcji skargi konstytucyjnej, która nie jest skierowana bezpośrednio przeciwko orzeczeniu zapadłemu w sprawie skarżącego, ale jest skierowana przeciwko przepisowi stanowiącemu podstawę wydania tego orzeczenia (sygn. SK 28/01, OTK ZU nr 1/A/2002, poz. 7).



3. Postanowienie Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy, X Wydziału Gospodarczego, z 21 września 2006 r. (sygn. akt X U 48/06) w zakresie pkt 1 stwierdzającego ukończenie postępowania upadłościowego Warszawskiego Przedsiębiorstwa Budowy Elektrowni i Przemysłu Beton Stal przedsiębiorstwa państwowego w likwidacji z siedzibą w Warszawie nie można uznać za orzeczenie „w sprawie, której skarga dotyczy” w rozumieniu art. 50 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. W niniejszej sprawie skarżący nie kwestionuje bowiem przepisu stanowiącego podstawę prawną wydania postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego wątpliwa jest zasadność stosowania instytucji wstrzymania wykonania orzeczenia, w sytuacji gdy skarżący nie kwestionuje w skardze przepisów będących podstawą rozstrzygnięcia, w stosunku do którego domaga się wydania postanowienia tymczasowego (por. postanowienie tymczasowe z 14 grudnia 2004 r., sygn. SK 26/02, OTK ZU nr 11/A/2004 poz. 121).



4. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego okoliczności niniejszej sprawy nie dają podstawy do skorzystania z możliwości przewidzianej w art. 50 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego wykonanie postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie, XXIII Wydziału Gospodarczego i Odwoławczego, z 4 kwietnia 2007 r. (sygn. akt XXIII Gz 173/07), biorąc pod uwagę zarówno wysokość przyznanego wynagrodzenia, jak i prawne możliwości ochrony dóbr skarżącego zagrożonych podjętym rozstrzygnięciem, nie można – zdaniem Trybunału Konstytucyjnego – przyjąć, że może ono wywołać dla skarżącego skutki o charakterze nieodwracalnym. Tylko zaś taka ich kwalifikacja uzasadniałaby wydanie postanowienia tymczasowego o wstrzymaniu wykonania tego orzeczenia.



Ze względu na powyższe okoliczności Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.