Ts 70/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
350/5/B/2010
POSTANOWIENIE
z dnia 21 grudnia 2009 r.
Sygn. akt Ts 70/09
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Maria Gintowt-Jankowicz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Władysława W. w sprawie zgodności:
art. 84 § 3 w związku z art. 526 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze zm.) w zakresie, w jakim uregulowania te nie dają żadnych podstaw do przeprowadzenia sądowej kontroli sporządzonej przez adwokata opinii o braku podstaw do sporządzenia kasacji i tym samym powierzają ocenę dopuszczalności wniesienia tego środka adwokatowi, z art. 2, art. 10 ust. 2, art. 45 ust. 1, art. 175 ust. 1 oraz art. 177 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 9 marca 2009 r. zarzucono, że art. 84 § 3 w związku z art. 526 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze zm.) w zakresie, w jakim uregulowania te nie dają żadnych podstaw do przeprowadzenia sądowej kontroli sporządzonej przez adwokata opinii o braku podstaw do sporządzenia kasacji, a tym samym powierzają ocenę dopuszczalności wniesienia tego środka adwokatowi, naruszają art. 2, art. 10 ust. 2, art. 45 ust. 1, art. 175 ust. 1 oraz art. 177 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
W ocenie skarżącego zaskarżone przepisy dają pełnomocnikowi przyznanemu z urzędu podstawę do odmowy sporządzenia nadzwyczajnego środka zaskarżenia (kasacji), przy czym decyzja pełnomocnika nie podlega żadnej weryfikacji. Narusza to, zdaniem skarżącego, jego konstytucyjne prawa wskazane w petitum skargi konstytucyjnej.
Skarga została wniesiona w związku z następującą sprawą. Sąd Okręgowy w Radomiu wyrokiem z 21 grudnia 2007 r. (sygn. akt V Ka 1272/07) utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Radomiu z 11 września 2007 r. (sygn. akt II K 2076/05), uznając apelację za oczywiście bezzasadną. Skarżący w ustawowym terminie sam sporządził i wniósł kasację. Zarządzeniem z 16 kwietnia 2008 r. został wezwany do usunięcia braków formalnych kasacji poprzez: sporządzenie jej i podpisanie przez adwokata lub radcę prawnego oraz dołączenie dowodu uiszczenia opłaty w kwocie 450 zł. W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia braków formalnych kasacji skarżący złożył wniosek o wyznaczenie adwokata z urzędu w celu sporządzenia i podpisania kasacji, jak również wniosek o zwolnienie z opłaty kasacyjnej. Postanowieniem z 4 czerwca 2008 r. ustanowiono dla skarżącego adwokata, który pismem z 3 lipca 2008 r. poinformował sąd, że nie widzi podstaw do wniesienia kasacji. Odpis wyżej wymienionego pisma został doręczony skarżącemu 14 lipca 2008 r. Skarżący nie ustanowił w sprawie innego adwokata w celu sporządzenia i podpisania kasacji. Zarządzeniem sędziego V Wydziału Karnego Odwoławczego Sądu Okręgowego w Radomiu z 8 sierpnia 2008 r. odmówiono skarżącemu przyjęcia kasacji z uwagi na nieusunięcie w ustawowym terminie braku formalnego kasacji, a tym samym przekroczenie ewentualnego terminu do jej wniesienia. Zaskarżone zarządzenie Sąd Najwyższy utrzymał w mocy postanowieniem z 25 listopada 2008 r. (sygn. akt III KZ 111/08). Zgodnie z pouczeniem przedstawionym w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego o możliwości wniesienia kasacji nadzwyczajnej, skarżący skierował prośbę o jej wniesienie do Prokuratora Generalnego, który pismem z 2 lutego 2009 r. (znak PR V 861-2255/08) odmówił wniesienia tego środka zaskarżenia. Powyższe pismo skarżący otrzymał 11 lutego 2009 r. W ocenie pełnomocnika skarżącego od dnia otrzymania tegoż pisma rozpoczyna bieg trzymiesięczny termin do złożenia skargi konstytucyjnej.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego, w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Zasady korzystania z tego środka ochrony wolności i praw precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). W myśl art. 46 ust. 1 ustawy o TK, skargę konstytucyjną można wnieść po wyczerpaniu przez skarżącego przysługującej mu w sprawie drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu 3 miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.
W sprawie będącej przedmiotem niniejszej oceny ponad wszelką wątpliwość trzymiesięczny termin do wniesienia skargi konstytucyjnej został przekroczony. Wbrew temu, co twierdzi pełnomocnik skarżącego, początku jego biegu nie należy utożsamiać z datą otrzymania przez skarżącego pisma Prokuratora Generalnego z 2 lutego 2009 r. (znak PR V 861-2255/08), którym odmówił wniesienia kasacji nadzwyczajnej. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego termin do wniesienia skargi konstytucyjnej nie może być liczony od dnia doręczenia skarżącemu pisma Prokuratora Generalnego. Pismo to ani nie rozstrzyga w sposób władczy o przysługujących skarżącemu prawach lub wolnościach konstytucyjnych, ani też nie stanowi orzeczenia wydanego na skutek wykorzystania przez skarżącego przysługujących mu w ramach drogi prawnej środków zaskarżenia (por. postanowienie z 6 lutego 2001 r., Ts 139/00, OTK ZU nr 2/2001, poz. 40). Przyjmując nawet, że w niniejszej sprawie termin do złożenia skargi konstytucyjnej rozpoczął swój bieg z chwilą otrzymania przez skarżącego postanowienia Sądu Najwyższego z 25 listopada 2008 r., które – jak wskazuje pełnomocnik skarżącego – zostało mu doręczone 3 grudnia 2008 r., to i tak trzymiesięczny termin określony w art. 46 ust. 1 ustawy o TK został przekroczony (skarga konstytucyjna została wniesiona do Trybunału 9 marca 2009 r.).
Biorąc pod uwagę charakter skargi konstytucyjnej jako nadzwyczajnego środka ochrony konstytucyjnych wolności lub praw, którego rozpatrzenie uwarunkowane zostało spełnieniem szeregu przesłanek – przy czym niespełnienie jednej z nich skutkuje odmową nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu – na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK należało orzec jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 21 grudnia 2009 r.
Sygn. akt Ts 70/09
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Maria Gintowt-Jankowicz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Władysława W. w sprawie zgodności:
art. 84 § 3 w związku z art. 526 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze zm.) w zakresie, w jakim uregulowania te nie dają żadnych podstaw do przeprowadzenia sądowej kontroli sporządzonej przez adwokata opinii o braku podstaw do sporządzenia kasacji i tym samym powierzają ocenę dopuszczalności wniesienia tego środka adwokatowi, z art. 2, art. 10 ust. 2, art. 45 ust. 1, art. 175 ust. 1 oraz art. 177 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 9 marca 2009 r. zarzucono, że art. 84 § 3 w związku z art. 526 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze zm.) w zakresie, w jakim uregulowania te nie dają żadnych podstaw do przeprowadzenia sądowej kontroli sporządzonej przez adwokata opinii o braku podstaw do sporządzenia kasacji, a tym samym powierzają ocenę dopuszczalności wniesienia tego środka adwokatowi, naruszają art. 2, art. 10 ust. 2, art. 45 ust. 1, art. 175 ust. 1 oraz art. 177 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
W ocenie skarżącego zaskarżone przepisy dają pełnomocnikowi przyznanemu z urzędu podstawę do odmowy sporządzenia nadzwyczajnego środka zaskarżenia (kasacji), przy czym decyzja pełnomocnika nie podlega żadnej weryfikacji. Narusza to, zdaniem skarżącego, jego konstytucyjne prawa wskazane w petitum skargi konstytucyjnej.
Skarga została wniesiona w związku z następującą sprawą. Sąd Okręgowy w Radomiu wyrokiem z 21 grudnia 2007 r. (sygn. akt V Ka 1272/07) utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Radomiu z 11 września 2007 r. (sygn. akt II K 2076/05), uznając apelację za oczywiście bezzasadną. Skarżący w ustawowym terminie sam sporządził i wniósł kasację. Zarządzeniem z 16 kwietnia 2008 r. został wezwany do usunięcia braków formalnych kasacji poprzez: sporządzenie jej i podpisanie przez adwokata lub radcę prawnego oraz dołączenie dowodu uiszczenia opłaty w kwocie 450 zł. W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia braków formalnych kasacji skarżący złożył wniosek o wyznaczenie adwokata z urzędu w celu sporządzenia i podpisania kasacji, jak również wniosek o zwolnienie z opłaty kasacyjnej. Postanowieniem z 4 czerwca 2008 r. ustanowiono dla skarżącego adwokata, który pismem z 3 lipca 2008 r. poinformował sąd, że nie widzi podstaw do wniesienia kasacji. Odpis wyżej wymienionego pisma został doręczony skarżącemu 14 lipca 2008 r. Skarżący nie ustanowił w sprawie innego adwokata w celu sporządzenia i podpisania kasacji. Zarządzeniem sędziego V Wydziału Karnego Odwoławczego Sądu Okręgowego w Radomiu z 8 sierpnia 2008 r. odmówiono skarżącemu przyjęcia kasacji z uwagi na nieusunięcie w ustawowym terminie braku formalnego kasacji, a tym samym przekroczenie ewentualnego terminu do jej wniesienia. Zaskarżone zarządzenie Sąd Najwyższy utrzymał w mocy postanowieniem z 25 listopada 2008 r. (sygn. akt III KZ 111/08). Zgodnie z pouczeniem przedstawionym w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego o możliwości wniesienia kasacji nadzwyczajnej, skarżący skierował prośbę o jej wniesienie do Prokuratora Generalnego, który pismem z 2 lutego 2009 r. (znak PR V 861-2255/08) odmówił wniesienia tego środka zaskarżenia. Powyższe pismo skarżący otrzymał 11 lutego 2009 r. W ocenie pełnomocnika skarżącego od dnia otrzymania tegoż pisma rozpoczyna bieg trzymiesięczny termin do złożenia skargi konstytucyjnej.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego, w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Zasady korzystania z tego środka ochrony wolności i praw precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). W myśl art. 46 ust. 1 ustawy o TK, skargę konstytucyjną można wnieść po wyczerpaniu przez skarżącego przysługującej mu w sprawie drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu 3 miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.
W sprawie będącej przedmiotem niniejszej oceny ponad wszelką wątpliwość trzymiesięczny termin do wniesienia skargi konstytucyjnej został przekroczony. Wbrew temu, co twierdzi pełnomocnik skarżącego, początku jego biegu nie należy utożsamiać z datą otrzymania przez skarżącego pisma Prokuratora Generalnego z 2 lutego 2009 r. (znak PR V 861-2255/08), którym odmówił wniesienia kasacji nadzwyczajnej. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego termin do wniesienia skargi konstytucyjnej nie może być liczony od dnia doręczenia skarżącemu pisma Prokuratora Generalnego. Pismo to ani nie rozstrzyga w sposób władczy o przysługujących skarżącemu prawach lub wolnościach konstytucyjnych, ani też nie stanowi orzeczenia wydanego na skutek wykorzystania przez skarżącego przysługujących mu w ramach drogi prawnej środków zaskarżenia (por. postanowienie z 6 lutego 2001 r., Ts 139/00, OTK ZU nr 2/2001, poz. 40). Przyjmując nawet, że w niniejszej sprawie termin do złożenia skargi konstytucyjnej rozpoczął swój bieg z chwilą otrzymania przez skarżącego postanowienia Sądu Najwyższego z 25 listopada 2008 r., które – jak wskazuje pełnomocnik skarżącego – zostało mu doręczone 3 grudnia 2008 r., to i tak trzymiesięczny termin określony w art. 46 ust. 1 ustawy o TK został przekroczony (skarga konstytucyjna została wniesiona do Trybunału 9 marca 2009 r.).
Biorąc pod uwagę charakter skargi konstytucyjnej jako nadzwyczajnego środka ochrony konstytucyjnych wolności lub praw, którego rozpatrzenie uwarunkowane zostało spełnieniem szeregu przesłanek – przy czym niespełnienie jednej z nich skutkuje odmową nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu – na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK należało orzec jak w sentencji.