Pełny tekst orzeczenia

364/5/B/2010

POSTANOWIENIE
z dnia 17 lutego 2010 r.
Sygn. akt Ts 154/09

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Stanisław Biernat,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Anny P., Danuty R., Marka R., Krzysztofa B. w sprawie zgodności:
art. 11 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 459) z art. 2 i art. 32 w związku z art. 8 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 25 czerwca 2009 r., sporządzonej przez skarżących, zakwestionowana została zgodność art. 11 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 459) z art. 2 i art. 32 w związku z art. 8 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Skarżący nie zgadzają się z wprowadzonymi przez zaskarżoną ustawę nowymi zasadami wynagradzania prokuratorów, w szczególności zwracają uwagę, że „części prokuratorom narzucono podstawę stażu pracy na danym stanowisku, co ograniczyło ich prawo do wynagrodzenia”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Nie każda skarga konstytucyjna skierowana do Trybunału Konstytucyjnego może zostać rozpoznana merytorycznie. Jest to środek ochrony wolności lub praw sformalizowany i obowiązkiem skarżącego jest spełnienie wymogów warunkujących dopuszczalność skargi, wynikających zarówno z art. 79 ust. 1 Konstytucji, jak i z uszczegóławiających Konstytucję art. 46 i art. 47 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Zgodnie z przywołanymi regulacjami, skarżący jest zobowiązany do uprawdopodobnienia, w jakim zakresie norma dekodowana z podstawy prawnej rozstrzygnięcia o wolnościach lub prawach skarżącego pozostaje w sprzeczności z normami płynącymi z postanowień konstytucyjnych. Prawidłowe spełnienie tego obowiązku wymaga więc nie tylko precyzyjnego określenia przedmiotu skargi, ale również poprawnego wskazania adekwatnych wzorców konstytucyjnych.
Złożona skarga powyższych wymagań nie spełnia.
Z art. 79 ust. 1 Konstytucji wynika szczególny i ograniczony, pod względem przedmiotowym, charakter skargi konstytucyjnej jako subsydiarnego instrumentu ochrony wolności i praw. W związku z tym przesłanki dopuszczalności należy interpretować w sposób ścisły, a nie rozszerzający, zgodny ze swoistym charakterem tego środka prawnego. Konstrukcja art. 79 ust. 1 wskazuje na niedopuszczalność stosowania actio popularis, będącej skargą powszechną, abstrakcyjną – w przeciwieństwie do skargi konstytucyjnej, która zgodnie z Konstytucją może dotyczyć jedynie naruszenia konkretnych konstytucyjnych wolności lub praw danej jednostki. Trybunał stwierdza, że do skargi nie dołączono rozstrzygnięć organów władzy publicznej, analiza których pozwoliłaby na stwierdzenie, czy i w jakim zakresie kwestionowany przepis stanowił podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia o konstytucyjnych prawach i wolnościach skarżącego. Wskazuje to na brak, niezbędnego z punktu widzenia art. 79 Konstytucji, związku między zaskarżanym przepisem a konkretnym rozstrzygnięciem.
Ponadto nie można uznać, że spełnieniem warunku dokładnego określenia przedmiotu kontroli oraz podania właściwego wzorca kontroli jest sformułowanie żądania badania konstytucyjności przepisu wskazanej ustawy, ponieważ nie zostało ono poparte racjami uprawdopodabniającymi konieczność takiej kontroli. W piśmie procesowym nie określono naruszonych konstytucyjnych praw podmiotowych osób skarżących.
Niezależnie od powyższego Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 2 oraz art. 32 Konstytucji nie mogą stanowić samodzielnego wzorca kontroli. W wyroku z 10 lipca 2000 r. (SK 21/99, OTK ZU nr 5/2000, poz. 144) Trybunał wskazał, że dla ochrony konstytucyjnych wolności i praw w trybie skargi konstytucyjnej podstawy poszukiwać należy nie w ogólnej klauzuli demokratycznego państwa prawnego (art. 2), lecz w konkretnych postanowieniach Konstytucji. Z kolei w odniesieniu do art. 32 Trybunał uznał, że ma on charakter niejako prawa „drugiego stopnia” („metaprawa”), tzn. przysługuje w związku z konkretnymi normami prawnymi, a nie w oderwaniu od nich, samoistnie. Jeżeli te normy lub działania nie mają odniesienia do konkretnych, określonych w Konstytucji wolności i praw, prawo do równego traktowania nie ma w pełni charakteru prawa konstytucyjnego, a to sprawia, że nie może być chronione za pomocą skargi konstytucyjnej. Artykuł 32 Konstytucji wyraża przede wszystkim zasadę ogólną i dlatego winien być w pierwszej kolejności odnoszony do konkretnych przepisów Konstytucji, nawet jeżeli konstytucyjna regulacja danego prawa jest niepełna i wymaga konkretyzacji ustawowej (zob. postanowienie TK z 24 października 2001 r., SK 10/01, OTK ZU nr 7/2001 poz. 225).

Mając na uwadze powyższe, Trybunał Konstytucyjny, na podstawie art. 36 ust. 3 ustawy o TK oraz w oparciu o art. 46 i art. 47 ustawy o TK, odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.