Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

z dnia 4 listopada 2011 r.

Sygn. akt Ts 313/09



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Marek Zubik – przewodniczący

Teresa Liszcz – sprawozdawca

Stanisław Rymar,



po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 czerwca 2011 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Mariusza L.,



p o s t a n a w i a:



nie uwzględnić zażalenia.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 21 grudnia 2009 r. skarżący – Mariusz L. – zarzucił niezgodność art. 23 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 11, poz. 5, ze zm.; dalej: ustawa o VAT) w związku z § 54 ust. 4 pkt 2 i § 54 ust. 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 156, poz. 1024, ze zm.; dalej: rozporządzenie z 1997 r.) z Preambułą, art. 2, art. 32 ust. 2, art. 92 ust. 1 oraz art. 217 Konstytucji.

Postanowieniem z 7 czerwca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny – na podstawie art. 47 ust. 1 w związku z art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) – odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Trybunał uznał, że skarżący podstawą wniesionej skargi konstytucyjnej uczynił przepisy Konstytucji, z których nie wynikają ani prawa podmiotowe, ani wolności człowieka i obywatela. Skarżący nie przedstawił bowiem w uzasadnieniu skargi, w jaki sposób prawa lub wolności wywodzone przez niego z powołanych wzorców konstytucyjnych zostały naruszone przez zaskarżone przepisy. Wobec powyższego Trybunał stwierdził, że nie została spełniona przesłanka z art. 47 ust. 1 ustawy o TK, co uzasadniało odmowę nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Ponadto, w ocenie Trybunału, zarzuty skarżącego, że art. 23 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o VAT w związku z § 54 ust. 4 pkt 2 i § 54 ust. 9 rozporządzenia z 1997 r. naruszają jego prawa wyrażone we wskazanych wyżej przepisach Konstytucji – gdyż dopuszczają wydanie przez Ministra Finansów rozporządzenia, które ingeruje bez wyraźnego upoważnienia ustawowego w materię ustawy o VAT – są oczywiście bezzasadne.

Odpis powyższego postanowienia został doręczony pełnomocnikowi skarżącego 16 czerwca 2011 r. W sporządzonym przez radcę prawnego zażaleniu, wniesionym do Trybunału Konstytucyjnego 22 czerwca 2011 r., skarżący nie zgodził się z zarzutem braku uzasadnienia, na czym polega naruszenie jego praw wynikających z Konstytucji, ani z zarzutem braku wykazania sposobu ich naruszenia. Ponadto, skarżący wskazał, że „zgodnie z art. 36 ust. 2 ustawy z 1 sierpnia 1997 r., jeżeli wniosek nie odpowiada warunkom formalnym, sędzia Trybunału wzywa do usunięcia braków w terminie 7 dni od daty zawiadomienia”.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Zgodnie z art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6-7 i w związku z art. 49 ustawy o TK). Na etapie rozpatrzenia zażalenia Trybunał Konstytucyjny bada przede wszystkim, czy wydając zaskarżone postanowienie, prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego treść zażalenia nie dostarcza żadnych argumentów podważających przesłanki odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Trybunał przypomina, że art. 79 ust. 1 Konstytucji stanowi, że „każdy (…) ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego”. Oznacza to, że skarga konstytucyjna winna odpowiadać – z woli ustawodawcy konstytucyjnego – warunkom merytorycznym i formalnym opisanym w ustawie zwykłej, czyli ustawie o Trybunale Konstytucyjnym (por. J. Trzciński, uwaga 10. do art. 79 Konstytucji, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1999-2007).

Skarga konstytucyjna stanowi sformalizowany środek prawny służący ochronie konstytucyjnych wolności oraz praw o charakterze podmiotowym, naruszonych na skutek wydania rozstrzygnięcia na podstawie przepisu, którego konstytucyjność się kwestionuje. Z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK wynika obowiązek wskazania przez skarżącego, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób – jego zdaniem – zostały naruszone przez kwestionowane przepisy aktu normatywnego. Z kolei art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o TK nakłada na skarżącego obowiązek uzasadnienia zarzutów postawionych w skardze konstytucyjnej wraz z powołaniem dowodów na ich poparcie. W niniejszej sprawie – co Trybunał prawidłowo ustalił w zaskarżonym postanowieniu – przesłanka ta nie została spełniona; skarżący w petitum skargi powołał szereg postanowień Konstytucji, jednakże w uzasadnieniu nie przeprowadził dowodu, w jaki sposób zostały one naruszone przez zaskarżone przepisy art. 23 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o VAT w związku z § 54 ust. 4 pkt 2 i § 54 ust. 9 rozporządzenia z 1997 r. Ze względu na zasadę dyspozycyjności w postępowaniu przed Trybunałem (art. 66 ustawy o TK) oraz spoczywający na profesjonalnym pełnomocniku procesowym obowiązek sporządzenia skargi konstytucyjnej (art. 48 ust. 1 ustawy o TK), Trybunał Konstytucyjny nie może zastępować skarżącego w wypełnianiu jego obowiązków, od których zależy nadanie dalszego biegu skardze. W świetle powyższego Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że w postanowieniu z 7 czerwca 2011 r. w sposób prawidłowy przyjęto, że skarżący nie wykonał obowiązku wynikającego z art. 47 ust. 1 w związku z art. 49 ustawy o TK, gdyż uzasadnienie skargi nie zawierało żadnych argumentów uprawdopodabniających stawiane zarzuty niekonstytucyjności zakwestionowanych przepisów. Ustalenia powyższego nie podważa również treść zażalenia, w którym skarżący w istocie powtarza argumentację zawartą w postanowieniu o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Ponadto, Trybunał Konstytucyjny przypomina, że z przepisów ustawy o TK nie da się wyprowadzić wniosku, iż wstępna kontrola kierowanych do Trybunału skarg konstytucyjnych zawsze i bez wyjątku wymaga wezwania skarżącego do uzupełnienia braków formalnych skargi. Pogląd skarżącego nie znajduje potwierdzenia w obecnym stanie prawnym. W postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym obowiązuje zasada ekonomiki procesowej i z punktu widzenia tej reguły należy każdorazowo oceniać zasadność wzywania do usuwania braków formalnych skargi. Istnieją przecież takie uchybienia, które są nieusuwalne, stąd niecelowe jest wzywanie do ich uzupełnienia. W związku z powyższym trudno uznać, że np. wskazanie jako konstytucyjnych wzorców kontroli przepisów, z których nie wynikają prawa podmiotowe jednostki (art. 2, art. 32 ust. 2, art. 92 ust. 1, art. 217 Konstytucji), jest formalnym uchybieniem skargi (zob. postanowienia TK z 13 września 2005 r., Ts 7/05, OTK ZU nr 6/B/2005, poz. 243 oraz 19 listopada 2007 r., Ts 152/06, OTK ZU nr 5/B/2008, poz. 195).



W tym stanie rzeczy należało postanowić jak w sentencji.