Ts 202/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
333/4/B/2013
POSTANOWIENIE
z dnia 31 stycznia 2013 r.
Sygn. akt Ts 202/11
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Leon Kieres,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej A.Z. w sprawie zgodności:
art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 sierpnia 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm.) z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
1) umorzyć postępowanie w zakresie badania zgodności:
a) art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 sierpnia 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm.) z art. 32 ust. 1, art. 77, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
b) art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 sierpnia 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm.) z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej w pozostałym zakresie.
UZASADNIENIE
1. W skardze konstytucyjnej A.Z. (dalej: skarżący), sporządzonej przez adwokata i wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 29 czerwca 2011 r. (data nadania), zarzucono niezgodność art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 sierpnia 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm.; dalej: ustawa z 2004 r.) z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji.
2. Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z wydaniem przez Sąd Okręgowy w Warszawie – IX Wydział Karny Odwoławczy postanowienia z 24 marca 2011 r. (sygn. akt IX S 43/11), w którym oddalono skargę skarżącego na przewlekłość postępowania sądowego w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie o sygn. akt IV K 2911/06.
3. W ocenie skarżącego niezgodne z zasadą demokratycznego państwa prawnego, zasadą proporcjonalności, zasadą równości, prawem do sądu oraz prawem do rozpatrzenia sprawy w drugiej instancji są: (1) art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 2004 r. „w zakresie, w jakim w nie każdej sprawie prowadzonej przez sądy powszechne właściwy rzeczowo i miejscowo sąd karny rozpoznający sprawę w danej instancji zapewnia sędziego zastępczego, którego udział na każdym terminie posiedzenia z jednej strony umożliwia uzupełnienie w razie potrzeby składu orzekającego przed jego zmianą, z drugiej strony eliminuje konieczność prowadzenia postępowania karnego od nowa grożące przewlekłością w ramach ustawy [z 2004 r.]”; (2) art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. „w zakresie, w jakim w razie oddalenia skargi na przewlekłość przez właściwy miejscowo i rzeczowo sąd drugiej instancji nad sądem, który prowadzi przewlekle sprawę – uniemożliwia się skarżącemu złożenie zwyczajnego środka prawnego do sądu wyższej instancji nad sądem, który postanowił o oddaleniu skargi lub do tego samego sądu w innym równorzędnym składzie celem poddania kontroli międzyinstancyjnej rozstrzygnięcia o przedmiotowej skardze w ramach ustawy [z 2004 r.]”.
4. Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2011 r. (doręczonym pełnomocnikowi skarżącego 15 lipca 2011 r.) wezwano skarżącego do usunięcia braków formalnych skargi konstytucyjnej przez: (1) doręczenie podpisanego przez pełnomocnika oryginału skargi konstytucyjnej; (2) doręczenie pełnomocnictwa szczególnego do sporządzenia skargi konstytucyjnej i reprezentowania skarżącego w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, określającego dokładnie sprawę, do której zostało sporządzone (przedmiot skargi); (3) doręczenie uwierzytelnionych pięciu odpisów skargi konstytucyjnej wraz z załącznikami; (4) wskazanie – stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) – konstytucyjnych praw lub wolności wywodzonych przez skarżącego z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 1 i 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji, które – jego zdaniem – zostały naruszone przez zaskarżony art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r., wraz z uzasadnieniem sposobu naruszenia tych praw lub wolności; (5) wskazanie – stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o TK – konstytucyjnych praw lub wolności wywodzonych przez skarżącego z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 1 i 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji, które – jego zdaniem – zostały naruszone przez zaskarżony art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 2004 r., wraz z uzasadnieniem sposobu naruszenia tych praw lub wolności.
5. W piśmie procesowym, wniesionym do Trybunału Konstytucyjnego 22 lipca 2011 r. (data prezentaty), pełnomocnik skarżącego rozwinął argumentację dotyczącą niekonstytucyjności art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r., a także nadesłał dokumenty, o które został wezwany. Jednocześnie – na s. 3 i 4 pisma procesowego – pełnomocnik oświadczył, że skarżący cofa skargę konstytucyjną w zakresie badania zgodności: (1) art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 2004 r. z art. 32 ust. 1, art. 77, art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji; (2) art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. z art. 32 ust. 1 Konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że zgodnie z art. 31 ust. 2 ustawy o TK podmiot inicjujący postępowanie przed Trybunałem może do rozpoczęcia rozprawy wycofać wniosek, pytanie prawne albo skargę konstytucyjną, co mutatis mutandis obejmuje także fazę wstępnej kontroli skargi, o której mowa w art. 36 w związku z art. 49 ustawy o TK. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego przyjmuje się, że prawo do cofnięcia pisma wszczynającego postępowanie mieści się w granicach swobodnego uznania inicjatora postępowania i jest jednym z przejawów zasady dyspozycyjności (zob. postanowienia TK z: 4 marca 1999 r., SK 16/98, OTK ZU nr 2/1999, poz. 26; 8 marca 2000 r., K 32/98, OTK ZU nr 2/2000, poz. 64; 13 września 2000 r., K 24/99, OTK ZU nr 6/2000, poz. 192; 27 maja 2008 r., SK 5/06, OTK ZU nr 4/A/2008, poz. 73 oraz 31 marca 2011 r., SK 31/09, OTK ZU nr 2/A/2011, poz. 17). W konsekwencji, skorzystanie z niego nie podlega kontroli Trybunału Konstytucyjnego: w takim wypadku niejako „automatycznie” następuje umorzenie postępowania na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK.
We wniesionym do Trybunału 22 lipca 2011 r. piśmie procesowym pełnomocnik skarżącego oświadczył, że cofa skargę konstytucyjną w zakresie badania zgodności: (1) art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 2004 r. z art. 32 ust. 1, art. 77, art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji; (2) art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Tym samym – działając na podstawie art. 66 w związku z art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK – Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie we wskazanym przez skarżącego zakresie.
2. Przechodząc do rozpoznania skargi, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że nie spełnia ona konstytucyjnych i ustawowych kryteriów. Zgodnie bowiem z art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej może być ustawa lub inny akt normatywny, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach skarżącego albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Oznacza to, że przesłanką rozpoznania skargi konstytucyjnej nie może być wskazanie dowolnego przepisu ustawy lub innego aktu normatywnego, ale tylko takiego, który w konkretnej sprawie stanowił podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia. W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny zobowiązany był zbadać, czy istotnie w analizowanej sprawie zaskarżone przepisy stanowiły podstawę wydania ostatecznego orzeczenia o prawach i wolnościach skarżącego, wskazanych przezeń w skardze konstytucyjnej.
2.1. Zaskarżone przepisy ustawy z 2004 r. dotyczą: przesłanek wniesienia skargi na przewlekłość postępowania (art. 2 ust. 1) oraz orzeczenia, że do przewlekłości postępowania doszło (art. 2 ust. 2); odpowiedniego stosowania w postępowaniu, określonym ustawą z 2004 r., przepisów o postępowaniu zażaleniowym, obowiązującym w postępowaniu, którego skarga na przewlekłość postępowania dotyczy (art. 8 ust. 2); oddalenia niezasadnej skargi na przewlekłość postępowania (art. 12 ust. 1).
2.2 Skarżący wskazuje, że kwestionowane przepisy wyłączają możliwość wniesienia środka zaskarżenia od rozstrzygnięcia sądu powszechnego w przedmiocie oddalenia skargi na przewlekłość postępowania. W rozpoznawanej sprawie zasadnicze znaczenie ma jednak okoliczność, że treść zaskarżonych regulacji pozostaje bez związku z orzeczeniem wydanym w sprawie skarżącego w zakresie podniesionych w skardze zarzutów dotyczących niezaskarżalności tego rozstrzygnięcia.
Orzeczeniem, które wskazuje skarżący jako ostateczne rozstrzygnięcie o swoich prawach i wolnościach, jest postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie – IX Wydział Karny Odwoławczy z 24 marca 2011 r. (sygn. akt IX S 43/11), w którym oddalono skargę na przewlekłość postępowania w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie o sygn. akt IV K 2911/06.
2.3. Jak wynika z akt postępowania, skarżący nie wnosił żadnych środków odwoławczych, a zatem brak możliwości ich wniesienia wywodzi wyłącznie z treści zaskarżonych przepisów. Nawet jeżeli w ocenie skarżącego zakwestionowane regulacje uniemożliwiają mu wniesienie środka odwoławczego, to okoliczność ta nie jest poparta treścią ostatecznego orzeczenia, wymaganego przez art. 79 ust. 1 Konstytucji i art. 47 ust. 2 ustawy o TK. Wskazane postanowienie z 24 marca 2011 r. odnosiło się bowiem wyłącznie do zarzutu przewlekłości postępowania w sprawie o sygn. akt IV K 2911/06.
Skarga konstytucyjna jest szczególnym środkiem ochrony praw i wolności konstytucyjnych w zakresie wskazanym w art. 79 ust. 1 Konstytucji, a przez to wyłącza kontrolę abstrakcyjną przepisów. Trybunał wskazywał już wielokrotnie, że przedmiotem skargi konstytucyjnej może być wyłącznie ta regulacja prawna, która była podstawą ostatecznego orzeczenia odnoszącego się do praw lub wolności konstytucyjnych skarżącego (por. np. postanowienia TK z: 29 marca 2000 r., Ts 163/99, OTK ZU nr 7/2000, poz. 265; 28 listopada 2000 r., Ts 140/00, OTK ZU nr 4/2001, poz. 94 oraz 28 marca 2001 r., Ts 13/01, OTK ZU nr 4/2001, poz. 113). Prowadzi to do jednoznacznego wniosku, że art. 2 ust. 1 i 2, art. 8 ust. 2 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. nie mogły stanowić w sprawie skarżącego podstawy wydania orzeczenia wskazanego jako ostateczne orzeczenie o jego prawach i wolnościach (w zakresie odnoszącym się do niedopuszczalności zaskarżenia postanowienia sądu w przedmiocie oddalenia skargi na przewlekłość postępowania).
2.4. Zgodnie z art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 2 ustawy o TK w związku z art. 79 ust. 1 Konstytucji powyższe przesądza jednoznacznie o niedopuszczalności nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK.
3. Niezależnie od stwierdzonej wyżej samoistnej podstawy odmowy, Trybunał Konstytucyjny wskazuje także na oczywistą bezzasadność zarzutów niekonstytucyjności art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. Wskazane przepisy, o czym była mowa w punkcie 2.1 niniejszego uzasadnienia, w ogóle nie odnoszą się do kwestii zaskarżalności postanowienia sądu o oddaleniu skargi na przewlekłość postępowania. Tym samym skardze konstytucyjnej – w zakresie odnoszącym się do badania konstytucyjności art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. – należało odmówić nadania dalszego biegu na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK.
Z przedstawionych powodów należało postanowić jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 31 stycznia 2013 r.
Sygn. akt Ts 202/11
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Leon Kieres,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej A.Z. w sprawie zgodności:
art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 sierpnia 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm.) z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
1) umorzyć postępowanie w zakresie badania zgodności:
a) art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 sierpnia 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm.) z art. 32 ust. 1, art. 77, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
b) art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 sierpnia 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm.) z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej w pozostałym zakresie.
UZASADNIENIE
1. W skardze konstytucyjnej A.Z. (dalej: skarżący), sporządzonej przez adwokata i wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 29 czerwca 2011 r. (data nadania), zarzucono niezgodność art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 sierpnia 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm.; dalej: ustawa z 2004 r.) z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji.
2. Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z wydaniem przez Sąd Okręgowy w Warszawie – IX Wydział Karny Odwoławczy postanowienia z 24 marca 2011 r. (sygn. akt IX S 43/11), w którym oddalono skargę skarżącego na przewlekłość postępowania sądowego w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie o sygn. akt IV K 2911/06.
3. W ocenie skarżącego niezgodne z zasadą demokratycznego państwa prawnego, zasadą proporcjonalności, zasadą równości, prawem do sądu oraz prawem do rozpatrzenia sprawy w drugiej instancji są: (1) art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 2004 r. „w zakresie, w jakim w nie każdej sprawie prowadzonej przez sądy powszechne właściwy rzeczowo i miejscowo sąd karny rozpoznający sprawę w danej instancji zapewnia sędziego zastępczego, którego udział na każdym terminie posiedzenia z jednej strony umożliwia uzupełnienie w razie potrzeby składu orzekającego przed jego zmianą, z drugiej strony eliminuje konieczność prowadzenia postępowania karnego od nowa grożące przewlekłością w ramach ustawy [z 2004 r.]”; (2) art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. „w zakresie, w jakim w razie oddalenia skargi na przewlekłość przez właściwy miejscowo i rzeczowo sąd drugiej instancji nad sądem, który prowadzi przewlekle sprawę – uniemożliwia się skarżącemu złożenie zwyczajnego środka prawnego do sądu wyższej instancji nad sądem, który postanowił o oddaleniu skargi lub do tego samego sądu w innym równorzędnym składzie celem poddania kontroli międzyinstancyjnej rozstrzygnięcia o przedmiotowej skardze w ramach ustawy [z 2004 r.]”.
4. Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2011 r. (doręczonym pełnomocnikowi skarżącego 15 lipca 2011 r.) wezwano skarżącego do usunięcia braków formalnych skargi konstytucyjnej przez: (1) doręczenie podpisanego przez pełnomocnika oryginału skargi konstytucyjnej; (2) doręczenie pełnomocnictwa szczególnego do sporządzenia skargi konstytucyjnej i reprezentowania skarżącego w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, określającego dokładnie sprawę, do której zostało sporządzone (przedmiot skargi); (3) doręczenie uwierzytelnionych pięciu odpisów skargi konstytucyjnej wraz z załącznikami; (4) wskazanie – stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) – konstytucyjnych praw lub wolności wywodzonych przez skarżącego z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 1 i 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji, które – jego zdaniem – zostały naruszone przez zaskarżony art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r., wraz z uzasadnieniem sposobu naruszenia tych praw lub wolności; (5) wskazanie – stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o TK – konstytucyjnych praw lub wolności wywodzonych przez skarżącego z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 1 i 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji, które – jego zdaniem – zostały naruszone przez zaskarżony art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 2004 r., wraz z uzasadnieniem sposobu naruszenia tych praw lub wolności.
5. W piśmie procesowym, wniesionym do Trybunału Konstytucyjnego 22 lipca 2011 r. (data prezentaty), pełnomocnik skarżącego rozwinął argumentację dotyczącą niekonstytucyjności art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r., a także nadesłał dokumenty, o które został wezwany. Jednocześnie – na s. 3 i 4 pisma procesowego – pełnomocnik oświadczył, że skarżący cofa skargę konstytucyjną w zakresie badania zgodności: (1) art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 2004 r. z art. 32 ust. 1, art. 77, art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji; (2) art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. z art. 32 ust. 1 Konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że zgodnie z art. 31 ust. 2 ustawy o TK podmiot inicjujący postępowanie przed Trybunałem może do rozpoczęcia rozprawy wycofać wniosek, pytanie prawne albo skargę konstytucyjną, co mutatis mutandis obejmuje także fazę wstępnej kontroli skargi, o której mowa w art. 36 w związku z art. 49 ustawy o TK. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego przyjmuje się, że prawo do cofnięcia pisma wszczynającego postępowanie mieści się w granicach swobodnego uznania inicjatora postępowania i jest jednym z przejawów zasady dyspozycyjności (zob. postanowienia TK z: 4 marca 1999 r., SK 16/98, OTK ZU nr 2/1999, poz. 26; 8 marca 2000 r., K 32/98, OTK ZU nr 2/2000, poz. 64; 13 września 2000 r., K 24/99, OTK ZU nr 6/2000, poz. 192; 27 maja 2008 r., SK 5/06, OTK ZU nr 4/A/2008, poz. 73 oraz 31 marca 2011 r., SK 31/09, OTK ZU nr 2/A/2011, poz. 17). W konsekwencji, skorzystanie z niego nie podlega kontroli Trybunału Konstytucyjnego: w takim wypadku niejako „automatycznie” następuje umorzenie postępowania na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK.
We wniesionym do Trybunału 22 lipca 2011 r. piśmie procesowym pełnomocnik skarżącego oświadczył, że cofa skargę konstytucyjną w zakresie badania zgodności: (1) art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 2004 r. z art. 32 ust. 1, art. 77, art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji; (2) art. 8 ust. 2 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Tym samym – działając na podstawie art. 66 w związku z art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK – Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie we wskazanym przez skarżącego zakresie.
2. Przechodząc do rozpoznania skargi, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że nie spełnia ona konstytucyjnych i ustawowych kryteriów. Zgodnie bowiem z art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej może być ustawa lub inny akt normatywny, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach skarżącego albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Oznacza to, że przesłanką rozpoznania skargi konstytucyjnej nie może być wskazanie dowolnego przepisu ustawy lub innego aktu normatywnego, ale tylko takiego, który w konkretnej sprawie stanowił podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia. W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny zobowiązany był zbadać, czy istotnie w analizowanej sprawie zaskarżone przepisy stanowiły podstawę wydania ostatecznego orzeczenia o prawach i wolnościach skarżącego, wskazanych przezeń w skardze konstytucyjnej.
2.1. Zaskarżone przepisy ustawy z 2004 r. dotyczą: przesłanek wniesienia skargi na przewlekłość postępowania (art. 2 ust. 1) oraz orzeczenia, że do przewlekłości postępowania doszło (art. 2 ust. 2); odpowiedniego stosowania w postępowaniu, określonym ustawą z 2004 r., przepisów o postępowaniu zażaleniowym, obowiązującym w postępowaniu, którego skarga na przewlekłość postępowania dotyczy (art. 8 ust. 2); oddalenia niezasadnej skargi na przewlekłość postępowania (art. 12 ust. 1).
2.2 Skarżący wskazuje, że kwestionowane przepisy wyłączają możliwość wniesienia środka zaskarżenia od rozstrzygnięcia sądu powszechnego w przedmiocie oddalenia skargi na przewlekłość postępowania. W rozpoznawanej sprawie zasadnicze znaczenie ma jednak okoliczność, że treść zaskarżonych regulacji pozostaje bez związku z orzeczeniem wydanym w sprawie skarżącego w zakresie podniesionych w skardze zarzutów dotyczących niezaskarżalności tego rozstrzygnięcia.
Orzeczeniem, które wskazuje skarżący jako ostateczne rozstrzygnięcie o swoich prawach i wolnościach, jest postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie – IX Wydział Karny Odwoławczy z 24 marca 2011 r. (sygn. akt IX S 43/11), w którym oddalono skargę na przewlekłość postępowania w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie o sygn. akt IV K 2911/06.
2.3. Jak wynika z akt postępowania, skarżący nie wnosił żadnych środków odwoławczych, a zatem brak możliwości ich wniesienia wywodzi wyłącznie z treści zaskarżonych przepisów. Nawet jeżeli w ocenie skarżącego zakwestionowane regulacje uniemożliwiają mu wniesienie środka odwoławczego, to okoliczność ta nie jest poparta treścią ostatecznego orzeczenia, wymaganego przez art. 79 ust. 1 Konstytucji i art. 47 ust. 2 ustawy o TK. Wskazane postanowienie z 24 marca 2011 r. odnosiło się bowiem wyłącznie do zarzutu przewlekłości postępowania w sprawie o sygn. akt IV K 2911/06.
Skarga konstytucyjna jest szczególnym środkiem ochrony praw i wolności konstytucyjnych w zakresie wskazanym w art. 79 ust. 1 Konstytucji, a przez to wyłącza kontrolę abstrakcyjną przepisów. Trybunał wskazywał już wielokrotnie, że przedmiotem skargi konstytucyjnej może być wyłącznie ta regulacja prawna, która była podstawą ostatecznego orzeczenia odnoszącego się do praw lub wolności konstytucyjnych skarżącego (por. np. postanowienia TK z: 29 marca 2000 r., Ts 163/99, OTK ZU nr 7/2000, poz. 265; 28 listopada 2000 r., Ts 140/00, OTK ZU nr 4/2001, poz. 94 oraz 28 marca 2001 r., Ts 13/01, OTK ZU nr 4/2001, poz. 113). Prowadzi to do jednoznacznego wniosku, że art. 2 ust. 1 i 2, art. 8 ust. 2 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. nie mogły stanowić w sprawie skarżącego podstawy wydania orzeczenia wskazanego jako ostateczne orzeczenie o jego prawach i wolnościach (w zakresie odnoszącym się do niedopuszczalności zaskarżenia postanowienia sądu w przedmiocie oddalenia skargi na przewlekłość postępowania).
2.4. Zgodnie z art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 2 ustawy o TK w związku z art. 79 ust. 1 Konstytucji powyższe przesądza jednoznacznie o niedopuszczalności nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK.
3. Niezależnie od stwierdzonej wyżej samoistnej podstawy odmowy, Trybunał Konstytucyjny wskazuje także na oczywistą bezzasadność zarzutów niekonstytucyjności art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. Wskazane przepisy, o czym była mowa w punkcie 2.1 niniejszego uzasadnienia, w ogóle nie odnoszą się do kwestii zaskarżalności postanowienia sądu o oddaleniu skargi na przewlekłość postępowania. Tym samym skardze konstytucyjnej – w zakresie odnoszącym się do badania konstytucyjności art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z 2004 r. – należało odmówić nadania dalszego biegu na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK.
Z przedstawionych powodów należało postanowić jak w sentencji.