Sygn. akt III AUa 225/13
Dnia 8 maja 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący - Sędzia |
SA Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska |
Sędziowie: |
SA Małgorzata Rokicka-Radoniewicz (spr.) SA Elżbieta Czaja |
Protokolant: st. prot. sądowy Krzysztof Wiater |
po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2013 r. w Lublinie
sprawy D. R.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.
o wysokość emerytury
na skutek apelacji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w S.
od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach
z dnia 24 stycznia 2013 r. sygn. akt IV U 709/12
oddala apelację.
III AUa 225/13
Organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w decyzją z dnia 26 lipca 2011roku odmówił D. R. prawa do ponownego przeliczenia wysokości emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że do wniosku o ponowne przeliczenie emerytury ubezpieczona nie dołączyła żadnych nowych dokumentów potwierdzających wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.
Od tej decyzji odwołanie do Sadu Okręgowego w Siedlcach wniosła wnioskodawczyni D. R. domagając się przeliczenia emerytury i zastosowania najkorzystniejszego wariantu. Wskazała, że w okresie od 15 sierpnia 1966r. do 31 sierpnia 1972r. otrzymywała wynagrodzenie wg ówczesnych stawek w oświacie określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 października 1965r. w sprawie uposażenia nauczycieli i wychowawców oraz pracowników administracyjnych i obsługowych szkół i innych placówek oświatowo-wychowawczych (Dz. U. z 1965r. Nr 44, poz. 275). Dokumenty płacowe z tego okresu zaginęły, jednak w świadectwie pracy za ten okres widnieje informacja dot. wynagrodzenia odsyłająca do ustalonych stawek.
Sąd Okręgowy w Siedlcach wyrokiem z dnia 7 maja 2012r. zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że wysokość emerytury należnej D. R. od dnia 1 grudnia 2011r. wynosi 1260,77 zł, a od marca 2012r. 1370,85 zł.
Na skutek apelacji wniesionej przez organ rentowy Sąd Apelacyjny w Lublinie uchylił wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. W wytycznych zawartych w uzasadnieniu Sąd Apelacyjny polecił przeprowadzenie niezbędnego postępowania dowodowego, ocenę dowodów, ustalenie wysokości wynagrodzenia za pracę D. R., które było podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w okresach objętych sporem i ocenę, czy wnioskodawczyni ma prawo do przeliczenia emerytury.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy w Siedlcach wyrokiem z dnia 24 stycznia 2013 roku zmienił zaskarżoną decyzje i ustalił wysokość emerytury D. R. na dzień 1 grudnia 2011 roku w kwocie 1260,77 zł, a na dzień 1 marca 2012 roku 1370,85 zł.
Sąd Okręgowy ustalił, że decyzją z dnia 28 kwietnia 2004r. organ rentowy przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury, przy czym do ustalenia wysokości emerytury przyjęto podstawę wymiaru renty wynoszący 72,94%. W dniu 7 lipca 2011r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o przeliczenie emerytury, bowiem ustalając wysokość podstawy wymiaru świadczenia wnioskodawczyni ZUS za lata 1966-1972 przyjął najniższe wynagrodzenie. Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił ponownego przeliczenia wysokości emerytury, wskazując, że brak zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za w/w okres, zaś ZUS nie może potraktować wskazanego przez ubezpieczoną rozporządzenia jako środka dowodowego
Wnioskodawczyni, która w czerwcu 1966r. ukończyła studia magisterskie, złożyła do akt sprawy świadectwo pracy z dnia 29 marca 1996r., wystawione przez Kuratorium (...) w S. Oddział (...) w W., z którego wynika, że była ona zatrudniona w Szkole Podstawowej Nr (...) w W., a następnie w Liceum (...) w W. od 15 sierpnia 1966r. do 24 sierpnia 1972r. w pełnym wymiarze zajęć na stanowisku nauczyciela historii, języka polskiego, wychowania obywatelskiego. Ze świadectwa tego wynika, że otrzymywała wynagrodzenie wg ówczesnych stawek w oświacie. Poza wynagrodzeniem zasadniczym otrzymywała dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych i dodatek za wychowawstwo.
W okresie od 1 lutego 1974r. do 30 maja 1974r wnioskodawczyni pracowała na stanowisku sekretarza Powiatowej (...) Związków Zawodowych. Jej następca na tym stanowisku otrzymał wynagrodzenie w wysokości wynagrodzenia ustępującego sekretarza i wynosiło ono 5100 zł. Powyższe okoliczności Sad Okręgowy ustalił opierając się na zeznaniach wnioskodawczyni, świadków, którzy byli zatrudnieni w tym samym okresie oraz dokumentów ze szkół potwierdzających wykonywanie pracy.
Sąd Okręgowy powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2009r., sygn. akt II UK 117/08 stwierdzający, że w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych wysokość wynagrodzenia osiąganego w trakcie niewątpliwego świadczenia pracy może być wykazana wszelkimi środkami dowodowymi oraz wyrok w sprawie o sygn. akt I UK 115/06, w którym Sąd Najwyższy zajął stanowisko, że wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 kpc), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi. Nie obowiązuje wówczas ograniczenie wynikające z § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.).
Wprawdzie brak było dokumentów wprost określających wysokość wynagrodzenia D. R. za okres od 15 sierpnia 1966r. do 24 sierpnia 1972r., jednak na podstawie zeznań świadków i wnioskodawczyni oraz załączonych do akt sprawy dokumentów Sąd Okręgowy uznał, że można było ustalić wysokość wynagrodzenia za sporny okres zgodnie z rozporządzeniem z 28.10.1965r. w sprawie uposażenia nauczycieli i wychowawców oraz z uwzględnieniem wynagrodzenia za pracę w Powiatowej (...) Związków Zawodowych w W..
Z uwagi na powyższe okoliczności Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i przeliczył emeryturę D. R. uwzględniając wysokość zarobków za okres od 1 stycznia 1967r. do 31 sierpnia 1972r. w kwocie określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 października 1965r. w sprawie uposażenia nauczycieli i wychowawców oraz pracowników administracyjnych i obsługowych szkół i innych placówek oświatowo-wychowawczych (Dz. U. z 1965r. Nr 44, poz. 275) oraz uwzględniając wynagrodzenie w Powiatowej (...) Związków Zawodowych w W..
Od tego wyroku apelację wniósł organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. zaskarżając wyrok w całości. Wyrokowi zarzucał naruszenie prawa materialnego, art.111 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez błędną wykładnię tego przepisu oraz art.15 ust.2a tej ustawy poprzez jego niezastosowanie, naruszenie prawa procesowego art.233 § 1 kpc poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów. Wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Siedlcach do ponownego rozpoznania.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja jest bezzasadna.
Sąd Apelacyjny nie stwierdza zarzucanego naruszenia prawa materialnego. Wbrew zarzutom apelacji Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i wydał trafne rozstrzygnięcie dokonując właściwej wykładni przepisów. W postępowaniu sądowym nie obowiązują ograniczenia co do środków dowodowych, także co do dowodów stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru renty lub emerytury. Wbrew zarzutom apelacji Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny materiału dowodowego zgodnie z zasadami proceduralnymi, nie przekraczając granic zakreślonych w art.233 § 1 KPC. W uzasadnieniu wyroku Sąd odniósł się do kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy i ocenił zasadność odwołania na podstawie powołanych przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z przytoczeniem ich treści i powołaniem się na poglądy Sądu Najwyższego.
Sąd Apelacyjny w całej rozciągłości podziela zarówno ustalenia faktyczne, jak i wnioskowania prawnicze zawarte w motywach zaskarżonego wyroku i przyjmuje za własne. W tej sytuacji nie zachodzi potrzeba ich powtarzania (por. postanowienia Sądu Najwyższego z 22 kwietnia 1997 roku II UKN 61/97 – OSNAPiUS 1998/3/104, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 roku I PKN 339/98 – OSNAPiUS 1998/24/776). Podnieść należy dodatkowo, że skarżący argumentami przytoczonymi w apelacji w żaden sposób nie podważył zasadności stanowiska Sądu pierwszej instancji. Apelacja zawiera bowiem jedynie własną sztywną interpretację przepisów nie znajdującą potwierdzenia w utrwalonym orzecznictwie sądów, w tym orzecznictwie Sądu Najwyższego w analogicznych sprawach.
W tej sytuacji Sąd Apelacyjny uznał, że zaskarżony wyrok w pełni odpowiada przepisom prawa, dlatego apelacja nie może być uwzględniona.
Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny na podstawie art.385 KPC orzekł, jak w sentencji