Sygn. akt KIO 598/10
Sygn. akt KIO 608/10
WYROK
z dnia 4 maja 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Honorata Łopianowska
Członkowie: Izabela Kuciak
Emil Kuriata
Protokolant: Paulina Zalewska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2010 r. w Warszawie odwołań
skierowanych w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 kwietna
2010r. do łącznego rozpoznania, wniesionych przez:
a) wykonawcę Spółdzielnię Inwalidów „Naprzód” w Krakowie, ul. śabiniec 46, 31-215
Kraków (sygn. akt KIO 598/10),
b) wykonawcę ISS Facility Services Sp. z o.o., ul. Flisa 2, 02-247 Warszawa (sygn. akt
KIO 608/10),
od czynności zamawiającego Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku,
ul. Marii Skłodowskiej-Curie 24A.,15-276 Białystok.
przy udziale wykonawcy Spółdzielni Inwalidów „Naprzód” w Krakowie, ul. śabiniec 46,
31-215 Kraków zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn.
akt KIO 608/10 po stronie Zamawiającego.
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie wniesione przez Spółdzielnię Inwalidów „Naprzód” i
nakazuje Zamawiającemu Uniwersyteckiemu Szpitalowi Klinicznemu w
Białymstoku modyfikację zapisów ogłoszenia o zamówieniu, w następujących
punktach ogłoszenia:
- III.2.2) ppkt 2 lit b) – w zakresie, w jakim nie dopuszcza on w stosunku do
wykonawców nie polegających na zdolnościach finansowych innych podmiotów, na
zasadach określonych w art. 26 ust. 2 b ustawy Prawo zamówień publicznych
możliwości przedłożenia na potwierdzenie spełniania warunku posiadania
zdolności ekonomicznej i finansowej, informacji banku lub spółdzielczej kasy
oszczędnościowo – kredytowej, w którym wykonawca posiada rachunek
potwierdzającej wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność
kredytową wykonawcy, wystawionej nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem
terminu składania ofert, na kwotę odpowiadającą minimum 2.000.000 zł:
- III. 2.3) ppkt 1 a), pkt III.2.3 ppkt 2 lit a) oraz pkt III.2.3 ppkt 3 ad a) – poprzez
wprowadzenie odpowiedniego zapisu o oddzielnym badaniu oceny spełniania
warunku udziału w postępowaniu w zakresie usługi sprzątania, transportu
wewnętrznego oraz czynności pomocniczych oraz oddzielnie w zakresie usługi
odbioru, wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji;
- III.2.3) ppkt 1 lit a) a także pkt III.2.3) ppkt 2 lit a) oraz pkt III.2.3) ppkt 3 ad a)
– poprzez wprowadzenie w miejsce dotychczasowych wymogów zażądania w celu
potwierdzenia, że wykonawca spełnia warunek udziału w postępowaniu
dotyczący posiadania wiedzy i doświadczenia przedstawienia minimum 3
kompleksowych usług sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności
pomocniczych o rocznej wartości brutto co najmniej 2.500.000 zł każda, w
szpitalach o powierzchni sprzątania co najmniej 20 tys m2 każdy i o ilości co
najmniej 500 łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych sal operacyjnych
wynosi co najmniej 6;
a także odpowiednią, wynikającą z modyfikacji ogłoszenia o zamówieniu zmianę
zapisów specyfikacji istotnych warunków zamówienia;
2. oddala odwołanie wniesione przez ISS Facility Services Sp. z o.o. w Warszawie.
3. Kosztami postępowania obciąża Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku,
ul. Marii Skłodowskiej-Curie 24A.,15-276 Białystok oraz ISS Facility Services Sp.
z o.o., ul. Flisa 2, 02-247 Warszawa i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
30 000 zł 00 gr (słownie: trzydzieści tysięcy złotych zero groszy) z kwoty wpisów
uiszczonych przez odwołujących się, w tym:
a) koszty w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy
złotych zero groszy) tj. kwotę wpisu uiszczonego przez wykonawcę
Spółdzielnię Inwalidów „Naprzód” w Krakowie,
b) koszty w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy
złotych zero groszy) tj. kwotę wpisu uiszczonego przez wykonawcę ISS
Facility Services sp. z o.o., w Warszawie;
2) dokonać wpłaty kwoty 15 000 gr (słownie: piętnastu tysięcy złotych zero groszy)
przez Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku, na rzecz wykonawcy
Spółdzielni Inwalidów „Naprzód” w Krakowie, stanowiącej uzasadnione koszty
strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do treści art. 198a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z 2008 r. Nr 171, poz. 1058, Nr
220, poz.1420 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 101) na niniejszy wyrok – w
terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Białymstoku.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Uzasadnienie
Zamawiający Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego na „świadczenie usług z zakresu kompleksowego
sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych wykonywanych na rzecz
Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku” w trybie przetargu nieograniczonego,
na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.
U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień
Publicznych z dnia 31 marca 2010 roku, nr 2010/S 63-094096. Tego samego dnia
Zamawiający udostępnił na swojej stronie internetowej specyfikację istotnych warunków
zamówienia.
Na ogłoszenie o zamówieniu a także zapisy SIWZ w zakresie warunków udziału w
postępowaniu, odwołanie złożyli wykonawcy:
- w dniu 9 kwietnia 2010r. - ISS Facility Services Sp. z o.o. w Warszawie;
- w dniu 9 kwietnia 2010r. – Spółdzielnia Inwalidów „Naprzód” w Krakowie, przy
czym wykonawca przyłączył się do postępowania odwoławczego wywołanego
wniesieniem odwołania przez ISS Facility Services Sp. z o.o. w Warszawie – po stronie
Zamawiającego.
Prezes Krajowej Izby Odwoławczej, zarządzeniem z dnia 16 kwietnia 2010r.
zarządził łączne rozpoznanie przez Krajową Izbę Odwoławczą odwołań wniesionych przez
ISS Facility Services Sp. z o.o. w Warszawie oraz Spółdzielnię Inwalidów „Naprzód” w
Krakowie.
Sygn. akt: KIO/598/10
Spółdzielnia Inwalidów „Naprzód” w Krakowie w złożonym odwołaniu zarzuciła
naruszenie:
1) art. 7 ust. 1 Pzp poprzez zażądanie - w celu potwierdzenia, że wykonawca
spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący zdolności ekonomicznej i finansowej -
opłaconej polisy, a w przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego, że
wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia, zaś jeżeli wykonawca, wykazując
spełnienie warunku dotyczącego zdolności ekonomicznej i finansowej, polega na
zdolnościach finansowych innych podmiotów, na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b
Pzp - informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (dotyczącej
tych innych podmiotów), w którym wykonawca posiada rachunek, potwierdzającą
wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy,
wystawioną nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert, w
kwocie min. 2.000.000,00 PLN - a zatem poprzez postawienie innego warunku udziału w
postępowaniu dotyczącego zdolności ekonomicznej i finansowej w przypadku gdy
wykonawca polega na własnych zdolnościach finansowych oraz w przypadku gdy
wykonawca polega na zdolnościach finansowych innych podmiotów i naruszenie tym
samym obowiązku przygotowania postępowania w sposób zapewniający równe
traktowanie wykonawców;
2) art. 7 ust. 1 Pzp poprzez zażądanie - w celu potwierdzenia, że wykonawca
spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący posiadania wiedzy i doświadczenia
przedstawienia minimum 2 kompleksowych usług sprzątania, transportu wewnętrznego
oraz czynności pomocniczych o rocznej wartości brutto co najmniej 5.000.000,00 PLN
każda w szpitalach o powierzchni sprzątania co najmniej 30.000 m2 każdy i o ilości min.
500 łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych sal operacyjnych wynosi min. 6 i w
których wykonawca sam lub poprzez podwykonawcę dokonywał odbioru, wywozu
odpadów medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji - a zatem poprzez
postawienie zbyt wygórowanego warunku udziału w postępowaniu i naruszenie tym
samym obowiązku przygotowania postępowania w sposób zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji;
3) art. 7 ust. 1 Pzp poprzez zażądanie - w celu potwierdzenia, że wykonawca
spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący posiadania wiedzy i
doświadczenia przedstawienia minimum 2 kompleksowych usług sprzątania, transportu
wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o rocznej wartości brutto co najmniej
5.000.000,00 PLN każda w szpitalach o powierzchni sprzątania co najmniej 30.000 m2
każdy i o ilości min. 500 łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych sal operacyjnych
wynosi min. 6 i w których wykonawca sam lub poprzez podwykonawcę dokonywał
odbioru, wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji - a zatem
poprzez uzależnienie możliwości udziału w postępowaniu od wykazania, że wykonawca w
ramach świadczenia w/w usług sprzątania o wskazanych przez Zamawiającego
parametrach, przedstawionych na potwierdzenie posiadania wiedzy i doświadczenia w
wykonaniu zasadniczego przedmiotu zamówienia, wykonywał również czynności odbioru
i wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji i naruszenie tym
samym obowiązku przygotowania postępowania w sposób zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji.
W oparciu o powyższe zarzuty Spółdzielnia Inwalidów „Naprzód” w Krakowie
wniosła o:
1) zmianę pkt III.2.2) ppkt 2 lit b) ogłoszenia o zamówieniu w ten sposób, że każdy
wykonawca w celu potwierdzenia, że spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący
zdolności ekonomicznej i finansowej zobowiązany jest przedłożyć informację banku lub
spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w którym posiada rachunek
potwierdzającą wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową
wykonawcy, wystawioną nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania
ofert, w kwocie co najmniej 2.000.000,00 PLN;
2) zmianę pkt III.2.3) ppkt 1 lit a) - a wobec tego również pkt III.2.3) ppkt 2 lit a) oraz pkt
III.2.3) ppkt 3 ad a) ogłoszenia o zamówieniu w sposób, który zapewni zachowanie
uczciwej konkurencji w postępowaniu, tj. poprzez zażądanie w celu potwierdzenia, że
wykonawca spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący posiadania wiedzy i
doświadczenia przedstawienia minimum 3 kompleksowych usług sprzątania, transportu
wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o rocznej wartości brutto co najmniej 2,5
min PLN każda w szpitalach o powierzchni sprzątania co najmniej 20 tys m2 każdy i o
ilości co najmniej 500 łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych sal operacyjnych
wynosi co najmniej 6;
3) zmianę pkt III.2.3) ppkt 1 lit a) - a wobec tego również pkt III.2.3) ppkt 2 lit a) oraz pkt
III.2.3) ppkt 3 ad a) ogłoszenia o zamówieniu w sposób, który zapewni zachowanie
uczciwej konkurencji w postępowaniu, tj. poprzez:
a) wskazanie, iż Zamawiający przeprowadzi oddzielne badanie spełnienia przez
wykonawcę warunku dotyczącego wiedzy i doświadczenia w zakresie świadczenia usług
sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych w szpitalach na
podstawie przedstawionych przez wykonawcę wykonanych lub wykonywanych usług
spełniających parametry Zamawiającego oraz oddzielne badania spełnienia przez
wykonawcę warunku dotyczącego wiedzy i doświadczenia w zakresie czynności
odbioru i wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji na
podstawie przedstawionych przez wykonawcę wykonanych lub wykonywanych usług
obejmujących te czynności;
b) albo ewentualnie poprzez wykreślenie wymogu wykazania, że wykonawca
dokonywał sam lub poprzez podwykonawcę odbioru, wywozu odpadów
medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji.
4) zmianę odpowiednich postanowień SIWZ w związku z określonymi powyżej zmianami w
treści ogłoszenia o zamówieniu.
W uzasadnieniu odwołania podniesiono, że Zamawiający w pkt III.2.2) ppkt 2 lit a)
ogłoszenia o zamówieniu - w celu potwierdzenia, że wykonawca spełnia warunek udziału
w postępowaniu dotyczący zdolności ekonomicznej i finansowej - zażądał opłaconej
polisy, a w przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca jest
ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
związanej z przedmiotem zamówienia.
Jednocześnie w pkt III.2.2) ppkt 2 lit b) ogłoszenia o zamówieniu Zamawiający
podał, że jeżeli wykonawca, wykazując spełnienie warunku dotyczącego zdolności
ekonomicznej i finansowej, polega na zdolnościach finansowych innych podmiotów, na
zasadach określonych w art. 26 ust. 2b Pzp - obowiązany jest przedstawić informację
banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (dotyczącej tych innych
podmiotów), w którym wykonawca posiada rachunek, potwierdzającą wysokość
posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy, wystawioną nie
wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert, w kwocie min.
2.000.000,00 PLN.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający w nieuprawniony sposób zróżnicował
sytuację wykonawców polegających na własnych zdolnościach finansowych oraz
wykonawców polegających na zdolnościach finansowych innych podmiotów, stawiając dla
nich różne warunki udziału w postępowaniu. Tego rodzaju różnicowanie warunków
udziału w postępowaniu jest niedopuszczalne w świetle art. 7 ust. 1 Pzp. Ogłoszenie o
zamówieniu winno być zmienione poprzez postawienie warunków określonych w pkt
III.2.2) ppkt 2 lit a) i b) ogłoszenia o zamówieniu w stosunku do wszystkich wykonawców
chcących wziąć udział w postępowaniu.
W zakresie opisanego w pkt III.2.3) ppkt 1 lit a) ogłoszenia o zamówieniu żądania
w celu potwierdzenia, że wykonawca spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący
posiadania wiedzy i doświadczenia przedstawienia minimum 2 kompleksowych usług
sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o rocznej wartości
brutto co najmniej 5.000.000,00 PLN każda w szpitalach o powierzchni sprzątania co
najmniej 30.000 m2 każdy i o ilości min. 500 łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych
sal operacyjnych wynosi min. 6 i w których wykonawca sam lub poprzez podwykonawcę
dokonywał odbioru, wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji,
wskazano, że powyższy warunek jest zbyt wygórowany, co powoduje, iż wykonawcy
posiadający wieloletnie doświadczenie w wykonywaniu usług sprzątania, transportu
wewnętrznego oraz czynności pomocniczych okołomedycznych w obiektach służby
zdrowia nie będą mogli wziąć udziału w przedmiotowym postępowaniu. Należy
podkreślić, iż w ciągu ostatnich 3 lat udzielono zaledwie kilku (około dwóch) zamówień
publicznych na wykonywanie usług spełniających podane przez Zamawiającego
parametry. Tym samym Zamawiający, zdaniem Odwołującego, sztucznie ograniczył
dostęp do przedmiotowego zamówienia dla profesjonalnych i doświadczonych
wykonawców. Powyższe pozwala na stwierdzenie, iż Zamawiający dąży do udzielenia
zamówienia z góry wybranemu wykonawcy, który ma możliwość wykazania się
zrealizowaniem usług spełniających podane parametry. Nadto należy stwierdzić, iż
wystarczające dla uznania, iż wykonawca posiada odpowiednią wiedzę i doświadczenie
konieczne do realizacji przedmiotowego zamówienia jest wykazanie wykonania usług o
niższych wartościach.
W zakresie warunku opisanego w pkt III.2.3) ppkt 1 lit a) ogłoszenia o zamówieniu
w celu potwierdzenia, że wykonawca spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący
posiadania wiedzy i doświadczenia zażądał przedstawienia minimum 2 kompleksowych
usług sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o rocznej
wartości brutto co najmniej 5.000.000,00 PLN każda w szpitalach o powierzchni
sprzątania co najmniej 30.000 m2 każdy i o ilości min. 500 łóżek każdy, w których ilość
obsługiwanych sal operacyjnych wynosi min. 6 i w których wykonawca sam lub poprzez
podwykonawcę dokonywał odbioru, wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych do
miejsca utylizacji, podniesiono, że Zamawiający uzależnił zatem możliwości udziału w
postępowaniu od wykazania, że wykonawca w ramach świadczenia w/w usług sprzątania o
wskazanych przez Zamawiającego parametrach, przedstawionych na potwierdzenie
posiadania wiedzy i doświadczenia w wykonaniu zasadniczego przedmiotu zamówienia,
wykonywał również czynności odbioru i wywozu odpadów medycznych do miejsca
utylizacji.
Zdaniem Odwołującego odbiór i wywóz odpadów medycznych stanowi usługę
uboczną i niezależną od zasadniczego przedmiotu zamówienia. Zasadniczym przedmiotem
zamówienia jest wykonywanie czynności związanych z szeroko pojętym utrzymaniem
czystości oraz wykonywaniem transportu wewnętrznego i czynności pomocniczych
okołomedycznych przy pacjentach w obiektach służby zdrowia. Natomiast czynność
polegająca na odbiorze i wywozie odpadów medycznych stanowi uboczny i niezależny
element zamówienia. Jeśli Zamawiający - niezależnie od żądania przedstawienia
stosownego zezwolenia - żąda również wykazania się przez wykonawcę doświadczeniem
w wykonywaniu czynności odbioru i wywozu odpadów medycznych, nie powinien
wymagać, aby czynności te były wykonywane w ramach tych samych usług sprzątania,
które zostały przedstawione przez wykonawcę na potwierdzenie posiadania wiedzy i
doświadczenia w wykonaniu zasadniczego przedmiotu zamówienia. Taki warunek udziału
w postępowaniu jest, zdaniem Odwołującego, nieuzasadniony. Równie dobrze wykonawca
może wykazać się doświadczeniem w wykonywaniu czynności odbioru i wywozu
odpadów medycznych w ramach świadczenia innych usług lub niezależnie od ich
świadczenia.
W ocenie Odwołującego, sztucznie ograniczono dostęp do przedmiotowego zamówienia
wykonawcom, którzy posiadają wiedzę i doświadczenie w wykonywaniu czynności
związanych z szeroko pojętym utrzymaniem czystości w obiektach służby zdrowia, a
jednocześnie posiadają wiedzę i doświadczenie w wykonywaniu czynności odbioru i
wywozu odpadów medycznych - jednak nie świadczyli usług odbioru i wywozu odpadów
medycznych łącznie z usługami utrzymania czystości w obiektach służby zdrowia
spełniających parametry wymagane przez Zamawiającego.
W tej sytuacji Zamawiający winien przeprowadzić oddzielne badanie spełnienia
przez wykonawcę warunku dotyczącego wiedzy i doświadczenia w zakresie świadczenia
usług sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych w szpitalach na
podstawie przedstawionych przez wykonawcę wykonanych lub wykonywanych usług
spełniających parametry Zamawiającego oraz oddzielne badanie spełnienia przez
wykonawcę warunku dotyczącego wiedzy i doświadczenia w zakresie czynności odbioru i
wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji na podstawie
przedstawionych przez wykonawcę wykonanych lub wykonywanych usług obejmujących
te czynności.
W przeciwnym razie Zamawiający winien odstąpić od żądania potwierdzenia
posiadania wiedzy i doświadczenia w zakresie czynności odbioru i wywozu odpadów
medycznych i poprzestać na badaniu posiadania przez wykonawcę zezwolenia na
dokonywanie czynności w zakresie odpadów medycznych.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w którym podniósł, że rozbieżność
między rodzajem dokumentów, jakimi winni wykazać się wykonawcy w celu
potwierdzenia zdolności finansowych wynika z § 1 ust. 1 pkt 9 w związku z § 1 ust. 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może
żądać z dnia 30 grudnia 2009r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane.
Zamawiający wskazał, że uprawnieniem zamawiającego jest podział lub nie zamówienia
na części. Podniósł, że opis sposobu dokonania oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu jest związany z przedmiotem zamówienia i do niego proporcjonalny:
oszacowana wartość usługi będącej przedmiotem zamówienia opiewa na kilkakrotność
5.000.000 zł, usługa świadczona będzie na 42.289,98 m² a ilość łóżek objętych usługą
wynosi 832 szt., sal operacyjnych objętych usługą będzie 20, obecnie 170 osób spośród
wykonujących usługi posiada zaświadczenia o ukończeniu kursu kwalifikacyjnego dla
sanitariuszy szpitalnych.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności postanowienia ogłoszenia o zamówieniu
a także Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia wraz z załącznikami, jak
również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone w trakcie rozprawy,
skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje.
Skład orzekający Izby w pierwszej kolejności ustalił, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołania w trybie art. 189 ust. 2 Prawa zamówień
publicznych. Ustalono również, że Wykonawca wnoszący odwołanie posiadał interes w
rozumieniu art. 179 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, uprawniający go do złożenia
odwołania, gdyż kwestia postawionego przez Zamawiającego warunku udziału w
postępowaniu i ewentualnego naruszenia zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców oraz utrudniania dostępu do uzyskania przedmiotowego zamówienia
wykonawcom posiadającym niezbędną wiedzę i potencjał gwarantujący należyte wykonanie
zamówienia, w tym Odwołującemu, a tego dotyczą podniesione w odwołaniu zarzuty, ma
istotne i bezpośrednie znaczenie dla wykonawcy, który ubiega się o to zamówienie.
Odnosząc się do podniesionych w treści odwołania zarzutów stwierdzić należy, że
odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Przechodząc do analizy zarzutów podniesionych w odwołaniu, Krajowa Izba
Odwoławcza stwierdza, że potwierdził się zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1
Prawa zamówień publicznych, w zakresie wymienionych zapisów ogłoszenia oraz
specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
1. W pierwszym rzędzie potwierdził się zarzut dotyczący nieprawidłowego – różnicującego
pozycję wykonawców starających się o udzielenie zamówienia w ramach własnych środków
oraz wykonawców polegających na zdolnościach finansowych innych podmiotów zapisu pkt
III.2.2 lit. b) ogłoszenia.
W ogłoszeniu Zamawiający zawarł zapis następującej treści: „do oferty muszą być dołączone
następujące oświadczenia i dokumenty: opłacona polisa a w przypadku jej braku inny
dokument potwierdzający, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w
zakresie prowadzonej działalności (…); jeżeli wykonawca (…) polega na zdolnościach
finansowych innych podmiotów, na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Prawo
zamówień publicznych, to winien on przedłożyć informacją z banku spółdzielczej kasy
oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada rachunek, potwierdzającą
wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy, wystawioną
nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert, kwocie odpowiadającej
2.000.000 PLN.”
Zamawiający w tym zakresie argumentował, że powyższe brzmienie ogłoszenia wynika z
realizacji dyspozycji § 1 ust. 1 pkt 9 w związku z § 1 ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać z dnia 30 grudnia 2009r. w
sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form, w
jakich te dokumenty mogą być składane.
Taki wniosek, w ocenie Krajowej Izby Odwoławczej nie znajduje uzasadnienia w
treści powołanego rozporządzenia. Analiza przepisów § 1 przedmiotowego rozporządzenia
prowadzi do wniosku, że w celu wykazania spełniania przez wykonawcę warunków, o
których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych, w tym min. dotyczących sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej na
realizację zamówienia, zamawiający może żądać następujących dokumentów:
- informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których
wykonawca posiada rachunek, potwierdzającej wysokość posiadanych środków finansowych
lub zdolność kredytową wykonawcy, wystawionej nie wcześniej niż 3 miesiące przed
upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o
udzielenie zamówienia albo składania ofert,
- opłaconej polisy, a w przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego, że
wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia.
Powołane rozporządzenie przewiduje, że jeżeli wykonawca, wykazując spełnianie warunku
znajdowania się w sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej zrealizować zamówienie,
polega na zdolnościach finansowych innych podmiotów na zasadach określonych w art. 26
ust. 2b ustawy, zamawiający musi wymagać przedłożenia informacji banku lub spółdzielczej
kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada rachunek, potwierdzającej
wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy,
wystawionej nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania wniosków o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert. Z
analizowanego zapisu wynika obowiązek żądania takiej informacji w stosunku do
wykonawców polegających na zdolnościach finansowych innych podmiotów na zasadach
określonych w art. 26 ust. 2b ustawy. Powyższe jednak nie oznacza, że to wymaganie nie
może dotyczyć wykonawców, którzy będą starać się o udzielenie zamówienia polegając na
własnych możliwościach. W tym drugim wypadku zamawiający jest uprawniony do żądania
opłaconej polisy (względnie innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca jest
ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej
z przedmiotem zamówienia) albo informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-
kredytowej, w których wykonawca posiada rachunek, potwierdzającej wysokość posiadanych
środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy, wystawionej nie wcześniej niż 3
miesiące przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert, co oznacza że nie ma przeszkód
do żądania w stosunku do wykonawcy samodzielnie, w ramach własnych możliwości,
starającego się o zamówienie albo polisy albo przedmiotowej informacji z banku lub
spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej. Zgodzić się należało w tym zakresie z
wykonawcą – Spółdzielnią Inwalidów „Naprzód”, że ograniczenie możliwości przedłożenia
przedmiotowej informacji z banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej tylko
do wykonawców polegających na zdolnościach finansowych innych podmiotów na zasadach
określonych w art. 26 ust. 2b ustawy stanowi nieuzasadnione zróżnicowanie sytuacji tych
wykonawców, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Z tego względu, Krajowa Izba Odwoławcza, podzielając zarzut Odwołującego, nakazała
zmianę treści ogłoszenia (oraz odpowiednio SIWZ) w taki sposób, by wykonawcy nie
polegający na zdolnościach finansowych innych podmiotów na zasadach określonych w art.
26 ust. 2b ustawy Prawo zamówień publicznych mogli złożyć również informację z banku lub
spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w zakresie wynikającym z treści art. § 1
ust.1 pkt 9) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
może żądać z dnia 30 grudnia 2009r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane.
2. Odnosząc się do zarzutu Odwołującego co do zapisu pkt III.2.3) ppkt 1 lit a) ogłoszenia o
zamówieniu, w którym zawarto wymóg wykonania co najmniej dwóch usług sprzątania,
transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych (…) i w których wykonawca sam
lub poprzez podwykonawcę dokonywał odbioru, wywozu odpadów medycznych
niebezpiecznych do miejsca utylizacji, Krajowa Izba Odwoławcza uznała że tak postawiony
warunek udziału w postępowaniu ogranicza w sposób nieuzasadniony dostęp wykonawców
do udziału w postępowaniu, czym narusza zasadę równego traktowania wykonawców i
uczciwej konkurencji. Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej, nadrzędny cel postępowania
jakim jest prawidłowa realizacja przedmiotu zamówienia, a także uzasadnione racje
Zamawiającego, w tym także dotychczasowe negatywne doświadczenia przy odrębnym
wykonywaniu usług sprzątania oraz osobnym – odbioru i wywozu odpadów medycznych
niebezpiecznych do miejsca utylizacji nie mogą stanowić przeszkody do ukształtowania
postępowania w sposób uniemożliwiający większości wykonawcom ubieganie się o
zamówienie. W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej, zapis w brzmieniu zamieszczonym w
ogłoszeniu wymagając doświadczenia w zakresie łącznego wykonywania usług sprzątania i
utrzymania czystości w szpitalach wraz z usługą odbioru i wywozu odpadów medycznych
niebezpiecznych (do której to wykonywania usługi konieczne jest posiadanie zezwolenia,
osobno wymaganego w pkt III.2.1) ppkt 1) ogłoszenia) nie pozwala ubiegać się o
przedmiotowe zamówienie podmiotom, które wcześniej nie wykonywały obu tych usług
łącznie, wyłączając tym samym możliwość wspólnego ubiegania się o zamówienia przez
podmioty, które posiadają, każdy z osobna odpowiednie doświadczenie w zakresie sprzątania
szpitali oraz w zakresie odbioru i wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych. Zdaniem
Krajowej Izby Odwoławczej, tak postawiony wymóg jest nieadekwatny do przedmiotu
zamówienia, które co do zasady, w swej zasadniczej i przeważającej mierze dotyczy usług
sprzątania, przy czym przedmiotowe żądanie w sposób nieuzasadniony ogranicza dostęp do
zamówienia wykonawcom. Nie kwestionując zatem sygnalizowanej przez Zamawiającego
celowości łącznego wykonywania obu tych usług przez jednego wykonawcę, wyłonionego w
jednym postępowaniu, która bierze swe źródło we wcześniejszych negatywnych
doświadczeniach Zamawiającego co do odpowiedzialności podmiotów wykonujących z
osobna obie te usługi, Krajowa Izba Odwoławcza zwraca w tym miejscu uwagę, że cel ten
może być osiągnięty poprzez umożliwienie wykonawcom, z których każdy posiada
doświadczenie w realizacji odpowiednich usług, wspólnego ubiegania się o przedmiotowe
zamówienie. Tymczasem o ile Zamawiający nie wyłączył takiej możliwości wprost, to
analizowany warunek udziału w postępowaniu w praktyce eliminuje wszystkie podmioty,
które nie są w stanie wykazać się doświadczeniem w zakresie łącznej realizacji usługi
sprzątania a także usługi odbioru i wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych w ramach
jednego kontraktu i to o wartości, powierzchni oraz ilości łóżek i sal operacyjnych
wskazanych przez Zamawiającego.
Tak argumentując, Krajowa Izba Odwoławcza uznała, iż Zamawiający powinien
wymagać z osobna spełnienia warunku udziału w postępowaniu dotyczącego odpowiedniego
doświadczenia w zakresie usług sprzątania i transportu wewnętrznego i z osobna w
odniesieniu do usług odbioru i wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych. Nie
podzielono wniosku Odwołującego co do wykreślenia wymogu wykazania, że wykonawca
dokonywał sam lub poprzez podwykonawcę odbioru, wywozu odpadów medycznych
niebezpiecznych do miejsca utylizacji, uznając w tym zakresie argumentację Zamawiającego,
iż wzgląd na prawidłową realizację zamówienia, w tym także wcześniejsze niepomyślne
doświadczenia z rozdzieleniem wykonywania obu tych usług na różnych wykonawców
przemawiały za powierzeniem tych usług jednemu wykonawcy, uznając zarazem prawo
zamawiającego do zabezpieczenia swego interesu poprzez możliwość sprawdzenia
doświadczenia wykonawcy w zakresie wszystkich usług, jakie składają się na przedmiotowe
zamówienie.
3. Podzieliła Krajowa Izba Odwoławcza również zarzuty Odwołującego Spółdzielni
Inwalidów „Naprzód” co do nadmiernie rygorystycznego i nieadekwatnego do przedmiotu
zamówienia warunku opisanego w pkt III.2.3) ppkt 1 lit a) ogłoszenia, w zakresie
doświadczenia wykonawców.
Zamawiający w pkt III.2.3) ppkt 1 lit a) ogłoszenia o zamówieniu wymagał: „w celu
potwierdzenia, że wykonawca spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący posiadania
wiedzy i doświadczenia zażądał przedstawienia minimum 2 kompleksowych usług sprzątania,
transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o rocznej wartości brutto co najmniej
5.000.000,00 PLN każda w szpitalach o powierzchni sprzątania co najmniej 30.000 m² każdy i
o ilości min. 500 łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych sal operacyjnych wynosi min. 6
(…)”.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej, tak postawiony warunek jest nadmiernie
wygórowany w zakresie rocznej wartości usług, wymaganych na potwierdzenie
doświadczenia a także powierzchni sprzątania w których wykonywano przedmiotowe usługi,
a w konsekwencji skutkuje uznaniem naruszenia przez Zamawiającego wyrażonej w art. 7
ust. 1 Prawa zamówień publicznych zasady równego traktowania wykonawców oraz z
zachowaniem uczciwej konkurencji.
Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że opis sposobu dokonania oceny spełniania
warunków udziału w postępowaniu jest związany z przedmiotem zamówienia, a w
konsekwencji do niego powinien być proporcjonalny. Oceny zasadności warunku udziału w
postępowaniu oraz jego zgodności z zasadą uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców należy bowiem dokonywać w kontekście jego adekwatności do przedmiotu
zamówienia, tj. warunek musi zapewniać należyte wykonanie przez wykonawców
zamówienia, przy jednoczesnym zachowaniu niedyskryminującego charakteru, winien mieć
na celu ustalenie zdolności określonego podmiotu do wykonania zamówienia, a nadto nie
może prowadzić do faworyzowania jednych i tym samym dyskryminacji innych
wykonawców. (tak też: Wyrok Zespołu Arbitrów z dnia 27.10.2004 r., sygn. akt.
UZP/ZO/01779/04, Wyrok Zespołu Arbitrów z dnia 04.03.2005 r., sygn. akt. UZP/ZO/0-
374/05 i Wyrok Zespołu Arbitrów z dnia 06.02.2006 r., sygn. akt. UZP/ZO/0-281/06).
Zamawiający, wymagając od wykonawców spełnienia określonych warunków udziału
w postępowaniu musi mieć na względzie z jednej strony interes publiczny, który wymaga,
aby zamówiony produkt lub usługa został wykonany z należytą starannością, ale z drugiej
strony granicą tego interesu jest dyskryminacja, która może uniemożliwić uczciwym
wykonawcom konkurowanie podczas postępowania.
Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że zamówienie ma być udzielone na okres 36
miesięcy, przy czym szacunkowa wartość zamówienia wynosi 18.232.729,20 zł netto
(22.243.929,63 zł brutto), zaś kwota przeznaczona na sfinansowanie zamówienia -
22.243.929,63 zł.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej, Zamawiający przy wartości szacunkowej
zamówienia (równej kwocie jaką przeznaczył na jego realizację), przypadającej na rok w
wysokości niespełna 7,5 mln zł wymagając wykazania się przez wykonawców wykonaniem 2
kompleksowych usług sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o
rocznej wartości brutto co najmniej 5.000.000,00 PLN (…) nie zachował niezbędnej
równowagi między jego interesem, polegającym na uzyskaniu rękojmi należytego wykonania
zamówienia publicznego, a interesem potencjalnych wykonawców, których nie wolno w
drodze wprowadzenia nadmiernych wymagań z góry eliminować z udziału w postępowaniu.
Podobnie należy oceniać wymaganie dotyczące przedstawienia minimum 2
kompleksowych usług sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o
(…) w szpitalach o powierzchni sprzątania co najmniej 30.000 m² każdy i o ilości min. 500
łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych sal operacyjnych wynosi min. 6.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej tak postawiony warunek należy uznać za
nieadekwatny do przedmiotu zamówienia i eliminujący wykonawców, którzy byliby w stanie
wykonać przedmiotowe zamówienie z należytą starannością.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej, wystarczającym zabezpieczeniem interesu
Zamawiającego, gwarantującym zarazem poszanowanie zasady równego traktowania
wykonawców oraz uczciwej konkurencji będzie żądanie w celu potwierdzenia, że wykonawca
spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący posiadania wiedzy i doświadczenia
przedstawienia minimum 3 kompleksowych usług sprzątania, transportu wewnętrznego oraz
czynności pomocniczych o rocznej wartości brutto co najmniej 2,5 mln PLN każda w
szpitalach o powierzchni sprzątania co najmniej 20 tys m² każdy i o ilości co najmniej 500
łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych sal operacyjnych wynosi co najmniej 6.
Biorąc pod uwagę zasadność zarzutów naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1,
orzeczono jak w sentencji, uwzględniając odwołanie i uznając, iż zaistniały przesłanki
wynikające z art. 192 ust. 2 Prawa zamówień publicznych. W konsekwencji nakazano
modyfikację ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ, poprzez zmniejszenie wartości usług,
których zrealizowaniem zobowiązany jest wykazać się wykonawca ubiegający się o
udzielenie przedmiotowego zamówienia do poziomu 2.500.000 PLN (z VAT), zmniejszenie
powierzchni sprzątania do 20.000 m² jak również zwiększenie ilości usług do 3, a także
wprowadzenie zapisu o możliwości przedłożenia na potwierdzenie spełniania warunku
posiadania zdolności ekonomicznej i finansowej przez wykonawców nie polegających na
zdolnościach finansowych innych podmiotów, na zasadach określonych w art. 26 ust. 2 b
ustawy Prawo zamówień publicznych, informacji banku lub spółdzielczej kasy
oszczędnościowo – kredytowej, w którym wykonawca posiada rachunek potwierdzającej
wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy,
wystawionej nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert, na kwotę
odpowiadającą minimum 2.000.000 zł; a także w pkt III. 2.3) ppkt 1 a), pkt III.2.3 ppkt 2 lit a)
oraz pkt III.2.3 ppkt 3 ad a) ogłoszenia wprowadzenie odpowiedniego zapisu o oddzielnym
badaniu oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie usługi sprzątania,
transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych oraz oddzielnie w zakresie usługi
odbioru, wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w
oparciu o przepisy § 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41 poz.
238).
Sygn. akt: KIO/608/10
ISS Facility w odwołaniu zarzucił czynności Zamawiającego: naruszenie przepisu art.
7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w związku z naruszeniem przepisu art.
22 ust. 1 pkt 1), 2) i 3) ustawy w zakresie opisu warunków udziału w postępowaniu oraz art.
29 ust. 2 ustawy w zakresie opisu przedmiotu zamówienia. Odwołujący wniósł o dokonanie
zmiany treści Ogłoszenia i SIWZ w zakresie:
1) w zakresie warunku określonego w pkt. III. 2.1) ppkt 1, poprzez wykreślenie
warunku na skutek wyłączenia z zakresu przedmiotu zamówienia odbioru, wywozu i
utylizacji odpadów medycznych niebezpiecznych;
2) w zakresie warunku określonego w pkt. III. 2.3) ppkt 1 a), poprzez zmianę
wymaganej wartości brutto na 1.000.000,00 PLN rocznie, wielkości powierzchni na 15.000
m2, ilości łóżek na 200, ilości sal operacyjnych na 1 albo wykreślenie wymaganych wielkości
i ilości, a ponadto (w konsekwencji żądania z pkt 1) wykreślenie wymogu co do
doświadczenia w zakresie odbioru, wywozu i utylizacji odpadów medycznych
niebezpiecznych;
3) w zakresie warunku określonego w pkt. III. 2.3) ppkt 1 b), poprzez zmianę
wymaganej liczby sanitariuszy na 10 osób oraz wykreślenie wymogu podania nazwy
organizatora kursu albo wykreślenie w całości tego wymagania. Dodatkowo zażądano
zmiany wymagania co do osoby, która będzie bezpośrednio odpowiedzialna za kontrolę
jakości oraz nadzór nad realizacją zadań, poprzez zmianę wymaganego dla tej
osoby doświadczenia w szpitalu o wielkości powierzchni na min. 10.000 m2 i ilości łóżek na
min. 100, albo wykreślenie w całości tego wymagania;
4) wyłączenie z zakresu przedmiotu zamówienia odbioru, wywozu i utylizacji
odpadów medycznych niebezpiecznych oraz przedłużenie terminu składania ofert o czas
niezbędny na wprowadzenie zmian w ofertach, tj. z uwzględnieniem treści art. 12a ust. 2
ustawy.
W uzasadnieniu odwołania wskazano, że w zakresie wymagania posiadania przez
wykonawców zezwolenia na odbiór, wywóz i utylizację odpadów medycznych
niebezpiecznych (pkt. III. 2.1) ppkt 1 ogłoszenia i SIWZ), wymóg ten wynika z zakresu
przedmiotu zamówienia, który określił Zamawiający w SIWZ, niemniej jednak sama
czynność opisu przedmiotu zamówienia nie może stanowić wystarczającej przesłanki dla
ustanowienia takiego wymogu, tym bardziej że określenie zakresu nastąpiło bez
uwzględnienia realiów rynkowych. Podniósł odwołujący, że blisko 99% szpitali zawiera
oddzielne umowy z firmami komunalnymi na wywóz odpadów. Firmy sprzątające nie
świadczą tego rodzaju usług. Powołano się w tym zakresie na wyrok KIO z 20 marca 2009 r.
(sygn. akt KIO/UZP 285/09; KIO/UZP 300/09; KIO/UZP 303/09). Zdaniem Odwołującego,
przedmiot zamówienia powinien nie obejmować swoim zakresem tego rodzaju świadczeń, a
w konsekwencji wymóg posiadania odpowiednich uprawnień powinien być wykreślony - jeśli
w ocenie Zamawiającego konieczne było kumulowanie w jednym postępowaniu tak różnych
zakresów usług, powinien wykorzystać możliwości prawne przewidziane w ustawie i
skorzystać z możliwości przeprowadzenia postępowania z podziałem na odrębne części.
W zakresie wymogu przedstawienia minimum 2 kompleksowych usługi sprzątania,
transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o rocznej wartości brutto co najmniej
5 000 000,00 PLN każda w szpitalach o powierzchni sprzątania co najmniej 30 000 m2 każdy
i o ilości min. 500 łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych sal operacyjnych wynosi
minimum 6 i w których wykonawca sam lub poprzez podwykonawcę dokonywał odbioru,
wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych do miejsca utylizacji (pkt. III. 2.3) ppkt 1 a)
ogłoszenia i SIWZ) wskazał, że istnieje zaledwie kilka szpitali, w których świadczenie usług
wygeneruje wartość roczną na podobnym poziomie niemniej wątpliwe będzie łączne
spełnienie (w tych kilku szpitalach) wszystkich postawionych przez Zamawiającego
wymagań - wartość powierzchni ponad 30 000 m kw. spełnia również nieliczna liczba
szpitali, podobnie warunek ilości min. 500 łóżek w każdym oraz min. 6 sal operacyjnych.
Podniósł Odwołujący, że w wielu przypadkach faktycznych może się okazać, że są takie
szpitale, w których jest 500 łóżek, ale tylko 100 pacjentów, więc liczba łóżek nie jest
wymiernym wyznacznikiem. Poza tym, jest bardzo mało szpitali posiadających 6 sal
operacyjnych. Analogicznie może się też zdarzyć tak, że 6 sal wykorzystywane są 2 i to tylko
przez 5h dziennie - a w innym przypadku może być tak, że szpital ma 2 sale, które pracują
24h na dobę - taki wykonawca ma większe doświadczenie. Zdaniem Odwołującego, nie
można przyjąć, jakoby wykonawca, który posiada wiedzę i doświadczenie w utrzymaniu
czystości w jednej sali operacyjnej, nie potrafił tego zadania wykonać w dwóch salach
operacyjnych. W konsekwencji, zdaniem Odwołującego, postawione warunki są
nieadekwatne, nie weryfikują rzetelnie potencjalnych wykonawców mogących wykonać
należycie zamówienie, jednocześnie jednak poprzez obiektywną niemożliwość łącznego
spełnienia wszystkich wytycznych z powyższego warunku, ograniczają konkurencję i
utrudniają dostęp do rynku dla szerszego kręgu doświadczonych wykonawców. W ocenie
Odwołującego, Zamawiający położył zbyt duży nacisk na tzw. doświadczenie wykonawcy
zawężając dostęp do zamówienia do wykonawców, którzy już świadczyli usługi sprzątania w
identycznym warunkach.
W zakresie wymogu, aby co najmniej 32 osoby, które będą uczestniczyć w
wykonaniu zamówienia będzie posiadało zaświadczenie o ukończeniu kursu
kwalifikacyjnego dla sanitariuszy szpitalnych - przy ww. osobach należy podać nazwę
organizatora kursu, a także by min. 1 osoba, która będzie bezpośrednio odpowiedzialna za
kontrolę jakości oraz nadzór nad realizacją zadań określonych w SIWZ, świadczyła już
ww. czynności przy realizacji usług obejmującymi kompleksowe sprzątanie, transport
wewnętrzny oraz czynności pomocnicze w co najmniej jednym szpitalu o pow. sprzątania
co najmniej 30 000 m2 i ilości łóżek co najmniej 500szt. (pkt III. 2.3) ppkt 1 b), wskazał
Odwołujący, że niezrozumiały i nieuzasadniony przedmiotem zamówienia jest wymóg aby
32 osoby posiadały zaświadczenie o ukończeniu kursu kwalifikacyjnego dla sanitariuszy
szpitalnych, podając jednocześnie nazwę organizatora kursu. Opis przedmiotu zamówienia
nie obejmuje czynności, do wykonywania których niezbędne jest ukończenie kursu
sanitariusza, przez co postawiony wymóg nie koresponduje z postawionym warunkiem
udziału w postępowaniu.
Ponadto, w odniesieniu do osoby, która będzie bezpośrednio odpowiedzialna za
kontrolę jakości oraz nadzór nad realizacją zadań niezrozumiałe i nieuzasadnione
obiektywnymi potrzebami (analogicznie jak w przypadku wymogu doświadczenia
wykonawcy) jest wymaganie doświadczenia w szpitalach o pow. sprzątania co najmniej 30
000 m2 i ilości łóżek co najmniej 500 szt, skoro istotą wymogu jest zarządzanie osobami i
kontrola jakości - bez znaczenia jest liczba metrów sprzątanej powierzchni i liczba łóżek.
Podniósł Odwołujący, że jeśli osoba poradzi sobie na np. 15 tys. metrów i 100 łóżkach to
znaczy, że wie jak zarządzać.
Do postępowania odwoławczego, wywołanego wniesieniem przedmiotowego
odwołania przez ISS Facility, w dniu 15 kwietnia 2010r. po stronie Zamawiającego
przyłączyła się Spółdzielnia Inwalidów „Naprzód” w Krakowie, wskazując w
uzasadnieniu, iż Przystępujący ma interes prawny w uzyskaniu rozstrzygnięcia odwołania
na korzyść Zamawiającego, tj. oddalenia odwołania, z uwagi na fakt, iż uwzględnienie
odwołania oznaczałoby możliwość wzięcia udziału w postępowaniu podmiotom
niezapewniającym profesjonalnego wykonania przedmiotu zamówienia, nieposiadającym
doświadczenia w realizowaniu usług stanowiących przedmiot zamówienia (w tym usług
sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych przy pacjentach w
szpitalach oraz odbioru i wywozu odpadów medycznych do miejsc utylizacji),
niedysponującym osobami zdolnymi do należytego wykonania zamówienia, a w związku z
tym niemającym odpowiedniego przygotowania i wiedzy do właściwej realizacji
zamówienia. Przystępujący podniósł, że żądania przedstawione w odwołaniu wniesionym
przez wykonawcę ISS Facility Services sp. z o.o. w Warszawie w dniu 09.04.2010 roku
nie mogą zostać uwzględnione - żądanie Odwołującego określone w pkt 2) żądań jest
niezasadne. Przystępujący zgodził się z Odwołującym, iż Zamawiający postawił zbyt
wygórowany warunek udziału w postępowaniu dotyczący posiadania wiedzy i
doświadczenia - jednakże sposób modyfikacji tego warunku zaproponowany przez
Odwołującego jest niemożliwy do zaakceptowania, biorąc pod uwagę wartość zamówienia
(szacowana na kwotę 5.348.438,15 PLN), powierzchnię sprzątania, liczbę łóżek i ilość sal
operacyjnych w obiekcie Zamawiającego. Przedmiotowe zamówienie, zdaniem
Przystępującego jest zupełnie innym zamówieniem (pod względem sposobu realizowania
usługi, zużycia środków i sprzętu, ilości osób koniecznych do właściwego wykonania
zamówienia, przygotowania organizacyjnego wykonawcy, w tym np. obsługi kadrowo-
płacowej itp.) niż zamówienia o parametrach podanych przez Odwołującego. Podmioty,
które dysponują jedynie takim doświadczeniem, jakie wskazuje Odwołujący w żądaniach
odwołania, nie dają rękojmi należytego wykonania zamówienia ze względu na brak wiedzy
i odpowiedniego przygotowania organizacyjnego do wykonywania zamówienia. Powołał
się Przystępujący na brzmienie § 1 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
dnia 30 grudnia 2009 roku, zgodnie z którym zamawiający w celu wykazania spełniania
przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu może żądać wykazu osób, które
będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia wraz z informacjami na temat ich
kwalifikacji, doświadczenia i wykształcenia niezbędnych do wykonania zamówienia, a
także zakresu wykonywanych przez nie czynności. Zamawiający dokonał opisu sposobu
oceny spełniania postawionego warunku udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny
do przedmiotu zamówienia oraz zażądał dokumentów, do których żądania jest uprawniony.
Wymóg dysponowania 32 sanitariuszami oraz podanie nazwy organizatora kursu
jest proporcjonalny do przedmiotu zamówienia i w pełni uzasadniony ze względu na skalę
zamówienia oraz szczególny charakter podmiotu Zamawiającego, jakim jest zakład opieki
zdrowotnej. Wymóg wykazania doświadczenia osoby odpowiedzialnej za kontrolę jakości
oraz nadzór nad realizacją zadań jest w pełni uzasadniony i nie jest nadmierny - ze
względu na skalę zamówienia (ilość osób realizujących przedmiot zamówienia,
powierzchnię sprzątania, ilość łóżek) oraz za względu na szczególny charakter
wykonywanych czynności - związanych z ochroną życia i zdrowia ludzkiego.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w którym wskazał, że uprawnieniem
zamawiającego jest podział lub nie zamówienia na części. Podniósł, że opis sposobu
dokonania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu jest związany z
przedmiotem zamówienia i do niego proporcjonalny: oszacowana wartość usługi będącej
przedmiotem zamówienia opiewa na kilkakrotność 5.000.000 zł, usługa świadczona będzie
na 42.289,98 m² a ilość łóżek objętych usługą wynosi 832 szt., sal operacyjnych objętych
usługą będzie 20, obecnie 170 osób spośród wykonujących usługi posiada zaświadczenia o
ukończeniu kursu kwalifikacyjnego dla sanitariuszy szpitalnych.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności postanowienia ogłoszenia o zamówieniu
a także Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia wraz z załącznikami, jak
również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron i Przystępującego złożone w
trakcie rozprawy, skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje.
W pierwszej kolejności ustalenia wymagało, że nie została wypełniona żadna z
przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołania w trybie art. 189 ust. 2 Pzp. Ustalono dalej,
że Wykonawca wnoszący odwołanie posiadał interes w rozumieniu art. 179 ust. 1 Pzp,
uprawniający go do złożenia odwołania, gdyż kwestia postawionego przez Zamawiającego
warunku udziału w postępowaniu i ewentualnego naruszania zasady uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców oraz utrudniania dostępu do uzyskania przedmiotowego
zamówienie wykonawcom posiadającym niezbędną wiedzę i potencjał gwarantujący należyte
wykonanie zamówienia, w tym Odwołującemu, a tego dotyczą podniesione w odwołaniu
zarzuty, ma istotne i bezpośrednie znaczenie dla wykonawcy, który ubiega się o to
zamówienie.
Poddając analizie podniesione w odwołaniu zarzuty stwierdzić należy, że odwołanie
nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący zarzucił naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego
traktowania wykonawców, w związku z naruszeniem przepisu art. 22 ust. 1 pkt 1), 2) i 3)
ustawy w zakresie opisu warunków udziału w postępowaniu oraz art. 29 ust. 2 ustawy w
zakresie opisu przedmiotu zamówienia.
Krajowa Izba Odwoławcza podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu
dotyczącym sprawy o sygn. KIO/598/10 uznała, iż o ile uzasadnienie znajduje argumentacja
dotycząca naruszenia przez Zamawiającego art. 7 Prawa zamówień publicznych poprzez
zamieszczenie w ogłoszeniu (pkt III.2.3 ppkt 1. a) a także SIWZ warunków udziału w
postępowaniu, to nie sposób zgodzić się z wnioskiem Odwołującego co do kierunku zmiany
przedmiotowego zapisu ogłoszenia.
1. Nie ulega wątpliwości, że zapis III. 2.3) ppkt 1 a), pkt III.2.3 ppkt 2 lit a) oraz pkt III.2.3
ppkt 3 ad a) ogłoszenia, oraz odpowiadające im zapisy SIWZ naruszają zasadę równego
traktowania wykonawców oraz zachowania uczciwej konkurencji w zakresie, w jakim
wymagają od wykonawców ubiegających się o udzielenie przedmiotowego zamówienia
wykazania się doświadczeniem, na które składa się wykonanie co najmniej dwóch usług,
których przedmiotem jest sprzątanie, transport wewnętrzny i czynności pomocnicze oraz
łącznie z nimi wykonywane usługi odbioru i wywozu odpadów medycznych
niebezpiecznych. Powyższy wymóg, zgodnie z jego brzmieniem zawartym w ogłoszeniu
dyskryminuje wykonawców, w praktyce umożliwiając ubieganie się o udzielenie zamówienia
tylko kilku podmiotom. Krajowa Izba Odwoławcza uznała bowiem w tym zakresie, iż
wymóg tak postawiony eliminuje z postępowania tych wykonawców, którzy posiadają
doświadczenie w wykonywaniu usług sprzątania, transportu wewnętrznego oraz czynności
pomocniczych, ale w ramach kontraktu na te usługi nie wykonywali usługi odbioru i wywozu
odpadów medycznych niebezpiecznych. Zdaniem Krajowej izby Odwoławczej, łączne
wymaganie doświadczenia w zakresie obu tych usług, z których jedna wymaga specjalnego
zezwolenia pozbawia możliwości zawiązania przez wykonawców dysponujących
odpowiednim doświadczeniem w realizacji tych usług z osobna porozumienia, którego celem
będzie wspólne ubieganie się o udzielenie zamówienia i którzy mogliby zagwarantować
należyte wykonanie usług. Dostrzeżono, że wymaganie, aby obie usługi wykonywane były
łącznie, w ramach umowy dotyczącej kompleksowego sprzątania transportu wewnętrznego
oraz czynności pomocniczych jest zbyt daleko idącym ograniczeniem dla wykonawców, nie
znajdującym uzasadnienia w potrzebie Zamawiającego. Według Krajowej Izby
Odwoławczej, wymóg należało uznać za nieadekwatny do przedmiotu zamówienia, które co
do zasady, w swej zasadniczej i przeważającej mierze dotyczy usług sprzątania, przy czym
przedmiotowe żądanie w sposób nieuzasadniony ogranicza dostęp do zamówienia
wykonawcom.
Krajowa Izba Odwoławcza uznała podkreślaną na rozprawie przez Zamawiającego
argumentację dotyczącą celowości łącznego wykonywania obu tych usług przez jednego
wykonawcę, wyłonionego w jednym postępowaniu, która ma wynikać z wcześniejszych
złych doświadczeń Zamawiającego przy rozdzieleniu tych usług pomiędzy różnych
wykonawców, uznając zarazem, że skoro przedmiotowa usługa jest objęta zamówieniem, to
Zamawiający jest uprawniony do zbadania doświadczenia wykonawców w tym zakresie, a
także wymagania posiadania przez wykonawców (pkt III.2.1 ppkt 1) ogłoszenia) zezwolenia
na odbiór, wywóz i utylizację odpadów medycznych niebezpiecznych.
Tak argumentując, Krajowa Izba Odwoławcza nie podzieliła wniosku Odwołującego
co do wykreślenia z pkt. III. 2.1) ppkt 1 oraz pkt. III. 2.3) ppkt 1 a) ogłoszenia warunku
dotyczącego doświadczenia w zakresie odbioru, wywozu i utylizacji odpadów medycznych
niebezpiecznych a także wykreślenia warunku na skutek wyłączenia z zakresu przedmiotu
zamówienia odbioru, wywozu i utylizacji odpadów medycznych niebezpiecznych, uznając
prawo Zamawiającego do zabezpieczenia swego interesu, poprzez zagwarantowanie
możliwości zbadania doświadczenia wykonawców również w tej części, szczególnie że
opisywane usługi są objęte zakresem zamówienia. Z tego względu, Krajowa Izba
Odwoławcza oddalając w tym zakresie odwołanie ISS Facility Services, podzieliła wniosek
innego Odwołującego (Spółdzielni Inwalidów „Naprzód”) uznając że Zamawiający powinien
wymagać z osobna spełnienia warunku udziału w postępowaniu dotyczącego odpowiedniego
doświadczenia w zakresie usług sprzątania i transportu wewnętrznego i z osobna w
odniesieniu do usług odbioru i wywozu odpadów medycznych niebezpiecznych.
2. Nie podzielono także argumentacji Odwołującego co do zmiany zapisu pkt. III. 2.3) ppkt 1
a) ogłoszenia poprzez zmianę wymaganej wartości brutto na 1.000.000,00 PLN rocznie,
wielkości powierzchni na 15.000 m², ilości łóżek na 200, ilości sal operacyjnych na 1 albo
wykreślenie wymaganych wielkości i ilości.
Zamawiający w pkt III.2.3) ppkt 1 lit a) ogłoszenia o zamówieniu wymagał: „w celu
potwierdzenia, że wykonawca spełnia warunek udziału w postępowaniu dotyczący posiadania
wiedzy i doświadczenia zażądał przedstawienia minimum 2 kompleksowych usług sprzątania,
transportu wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o rocznej wartości brutto co najmniej
5.000.000,00 PLN każda w szpitalach o powierzchni sprzątania co najmniej 30.000 m² każdy i
o ilości min. 500 łóżek każdy, w których ilość obsługiwanych sal operacyjnych wynosi min. 6
(…)”.
Krajowa Izba Odwoławcza stoi na stanowisku, iż Zamawiający jest gospodarzem
prowadzonego przez siebie postępowania, w związku z czym, dla zabezpieczenia
prawidłowego jego przebiegu, zagwarantowania wykonania zamówienia w sposób należyty,
zobowiązany jest do wymagania od potencjalnych wykonawców, starających się o udzielenie
zamówienia publicznego spełnienia takich warunków udziału w postępowaniu, które będą
adekwatne do tego przedmiotu: jego charakteru, skali oraz okresu trwania.
Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej, wymóg postawiony przez Zamawiającego w
pkt. III. 2.3) ppkt 1 a) ogłoszenia jest zbyt daleko idący, ma charakter dyskryminujący
wykonawców i ogranicza bez uzasadnienia dostęp wykonawców do uzyskania zamówienia.
Powyższa ocena dotyczy opisywanego warunku w części dotyczącej rocznej wartości usług,
wymaganych na potwierdzenie doświadczenia a także powierzchni sprzątania w których
wykonywano przedmiotowe usługi. Nie podzieliła jednakże Krajowa Izba Odwoławcza
powyższego wniosku co do zawartego w analizowanej części ogłoszenia wymagania
Zamawiającego w zakresie ilości łóżek (500 szt) a także ilości sal operacyjnych (6 sal),
uwzględniając w tym zakresie charakter zamówienia a przede wszystkim fakt, że usługa ma
być świadczona na powierzchni 42.289,98 m², zaś ilość łóżek objętych usługą wynosi 832 szt.
Oraz 20 sal operacyjnych.
Krajowa Izba Odwoławcza poddając ocenie przedmiotowy warunek uznała, że
istotnie, warunek ten w zakresie wartości wymaganych na potwierdzenie doświadczenia usług
jest zbyt wygórowany w stosunku do przedmiotu zamówienia, skoro przy oszacowanej
wartości zamówienia 18.232.729,20 zł netto (22.243.929,63 zł brutto), co przy trwającym 36
mies. zamówieniu daje na rok niespełna 7,5 mln zł, Zamawiający wymaga wykazania się
przez wykonawców wykonaniem 2 kompleksowych usług sprzątania, transportu
wewnętrznego oraz czynności pomocniczych o rocznej wartości brutto co najmniej
5.000.000,00 PLN (…). Powyższe w ocenie Krajowej Izby Odwoławczej wskazuje na
niezachowanie niezbędnej równowagi pomiędzy interesem Zamawiającego, polegającym na
uzyskaniu rękojmi należytego wykonania zamówienia publicznego, a interesem potencjalnych
wykonawców, których nie wolno w drodze wprowadzenia nadmiernych wymagań z góry
eliminować z udziału w postępowaniu.
Uznała jednakże Krajowa Izba Odwoławcza, że mimo dyskryminacyjnego charakteru
powyższego zapisu ogłoszenia, nie jest zasadny wniosek Odwołującego ISS Facility Services
co do zmiany tego warunku poprzez postawienie wymagania wykazania się przez
wykonawców doświadczeniem w zakresie realizacji dwóch usług sprzątania o wartości brutto
1.000.000,00 PLN rocznie, bowiem ta wysokość byłaby, w ocenie Krajowej Izby
Odwoławczej nieadekwatna do przedmiotu zamówienia, jego wartości a przede wszystkim
nie dawałaby należytego zabezpieczenia Zamawiającemu co do prawidłowej realizacji
zamówienia.
Podobnie oceniła Krajowa Izba Odwoławcza dalsze żądania zmiany przedmiotowego
zapisu, dotyczące wprowadzenia w miejsce dotychczasowych wymagania wykazania się
doświadczeniem w realizacji co najmniej dwóch usług sprzątania w szpitalach o powierzchni
na 15.000 m², ilości łóżek na 200, ilości sal operacyjnych na 1 albo wykreślenie wymaganych
przez Zamawiającego w ogłoszeniu wielkości i ilości. Uznano w tej mierze, że zmniejszenie
wymagania dotyczącego doświadczenia w zakresie usług sprzątania co do powierzchni z
wymaganych przez Zamawiającego 30.000 m² do 15.000 m² a także ilości łóżek z
wymaganych 500 na 200, oraz ilości sal operacyjnych na z wymaganych 6 na 1, albo dalej
idący wniosek o wykreślenie całkowicie tych wymagań zagrażałby prawidłowej realizacji
zamówienia nie zapewni uzasadnionego interesu Zamawiającego w zakresie prawidłowej
realizacji zamówienia. Wzięto pod uwagę w tym zakresie, że opis sposobu dokonania oceny
spełniania warunków udziału w postępowaniu jest związany z przedmiotem zamówienia, a w
konsekwencji do niego powinien być proporcjonalny. Oceny zasadności warunku udziału w
postępowaniu oraz jego zgodności z zasadą uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców należy bowiem dokonywać w kontekście jego adekwatności do przedmiotu
zamówienia, tj. warunek musi zapewniać należyte wykonanie przez wykonawców
zamówienia, przy jednoczesnym zachowaniu niedyskryminującego charakteru, winien mieć
na celu ustalenie zdolności określonego podmiotu do wykonania zamówienia, a nadto nie
może prowadzić do faworyzowania jednych i tym samym dyskryminacji innych
wykonawców.
W konsekwencji uznano, że zmiana ogłoszenia w sposób wskazany przez
Odwołującego prowadziłaby do zakłócenia właściwej proporcji pomiędzy interesem
Zamawiającego a zagwarantowaniem konkurencyjnego charakteru postępowania i jak
najszerszego dostępu wykonawców do udziału w postępowaniu.
Z tego względu, Krajowa Izba Odwoławcza uznała za zasadne oddalenie odwołania
ISS Facility Services w części dotyczącej zmiany zapisu pkt. III. 2.3) ppkt 1 a) ogłoszenia
oraz odpowiednich zapisów SIWZ.
3. Poddając ocenie zarzuty odwołania dotyczące naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców, w związku z naruszeniem przepisu art. 22 ust. 1 pkt 1),
2) i 3) ustawy w zakresie opisu warunków udziału w postępowaniu oraz art. 29 ust. 2 ustawy
w zakresie opisu przedmiotu zamówienia, sformułowane w odniesieniu do warunku
określonego w pkt. III. 2.3) ppkt 1 b), i żądania zmiany wymaganej liczby sanitariuszy na 10
osób oraz wykreślenie wymogu podania nazwy organizatora kursu albo wykreślenia w całości
tego wymagania, a także zmiany wymagania co do osoby, która będzie bezpośrednio
odpowiedzialna za kontrolę jakości oraz nadzór nad realizacją zadań, poprzez zmianę
wymaganego dla tej osoby doświadczenia w szpitalu o wielkości powierzchni na min.
10.000 m² i ilości łóżek na min. 100, albo wykreślenie w całości tego wymagania, Krajowa
Izba Odwoławcza nie podzieliła stanowiska Odwołującego.
Zamawiający w pkt. III. 2.3) ppkt 1 b) ogłoszenia o zamówieniu wymagał, by
wykonawca ubiegający się o zamówienie przedstawił wykaz osób biorących udział w
realizacji zamówienia, przy czym w wykazie wymagał przedstawienia co najmniej 32 osób,
które będą uczestniczyć w wykonaniu zamówienia i by osoby te posiadały zaświadczenie o
ukończeniu kursu kwalifikacyjnego dla sanitariuszy szpitalnych, ze wskazaniem nazwy
organizatora kursu. Zamawiający w tej samej jednostce redakcyjnej ogłoszenia wymagał, by
co najmniej jedna osoba, która będzie bezpośrednio odpowiedzialna za kontrolę jakości i
nadzór nad realizacją zadań określonych w SIWZ, świadczyła już ww. czynności przy
realizacji usług obejmujących kompleksowe sprzątanie transport wewnętrzny oraz czynności
pomocnicze w co najmniej jednym szpitalu o powierzchni sprzątania co najmniej 30.000 m² i
ilości łóżek co najmniej 500 szt.
Po przeanalizowaniu powyższego zapisu, Krajowa Izba Odwoławcza uznała, iż tak
sformułowany zapis nie narusza zasady równego traktowania oraz zachowania uczciwej
konkurencji. Jak wskazywano wyżej, Zamawiający jest uprawniony do ukształtowania
prowadzonego przez siebie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób
czyniący zadość jego uzasadnionemu interesowi, zabezpieczający prawidłowe wykonanie
zamówienia, zaś granicą wynikającej z tego swobody jest zasada równego traktowania
wykonawców oraz konkurencyjnego dostępu do uzyskania zamówienia. Powyższy zapis, w
ocenie Krajowej Izby Odwoławczej, znajduje uzasadnienie w opisie przedmiotu zamówienia.
Wymaganie, by wykonawcy dysponowali co najmniej 32 osobami posiadającymi
zaświadczenie o ukończeniu kursu kwalifikacyjnego dla sanitariuszy szpitalnych jest
adekwatne do przedmiotu zamówienia. Zamawiający na rozprawie wyjaśnił bowiem, że
wymóg ten wynika z potrzeby, by na każdej z 32 jednostek wewnętrznych szpitala była
przynajmniej jedna osoba posiadająca ukończony kurs dla sanitariuszy szpitalnych. Wnikliwa
analiza treści SIWZ wskazuje, że wymaganie to znajduje odzwierciedlenie w treści
wyszczególnionych obowiązków, jakie będą ciążyć na wyłonionym wykonawcy. I tak, w
stanowiącym załącznik nr 1 do SIWZ „Zakresie czynności związanych z utrzymaniem
czystości” w części dot. „Zakresu czynności pomocniczych” – czynności wykonywane w
trybie pilnym (natychmiastowym)” wskazano, że do obowiązków wykonawcy będą należały
min. czynności: transport chorych do pracowni diagnostycznych, leczniczych,
rehabilitacyjnych, na blok operacyjny, SOR, do jednostek łóżkowych (kliniki, oddziały) i na
konsultacje wewnątrzszpitalne; przewożenie pacjentów z lądowiska helikoptera do SOR;
pomoc przy przekładaniu, przenoszeniu pacjenta na wózek transportowy i na łóżko, pomoc
przy zmianie ułożenia chorego; zaś w części „Czynności wykonywane w trybie planowym”
wymieniono min. następujące czynności: asystowanie pacjentowi w drodze na/z konsultacji
pozaszpitalnych (diagnostyczne, lecznicze, rehabilitacyjne) oraz do miejsca zamieszkania. Z
powyższego wynika celowość wymagania Zamawiającego co do dysponowania przez
wykonawcę osobami posiadającymi zaświadczenie o ukończeniu kursu kwalifikacyjnego dla
sanitariuszy szpitalnych, skoro przynajmniej niektóre czynności wykonywane przez
wykonawcę w ramach przedmiotowego zamówienia przewidują pracę i obsługę pacjenta
szpitala.
Z tego względu uznano powyższy warunek za adekwatny do rodzaju i skali
zamówienia.
Krajowa Izba Odwoławcza nie podzieliła stanowiska Odwołującego, iż odniesieniu do
osoby, która będzie bezpośrednio odpowiedzialna za kontrolę jakości oraz nadzór nad
realizacją zadań nieuzasadnione obiektywnymi potrzebami jest wymaganie doświadczenia w
szpitalach o pow. sprzątania co najmniej 30 000 m2 i ilości łóżek co najmniej 500 szt, skoro
istotą wymogu jest zarządzanie osobami i kontrola jakości, a bez znaczenia jest tu liczba
metrów sprzątanej powierzchni i liczba łóżek. W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej, zakres
przedmiotu zamówienia przesądza, że zasadne jest wymaganie od osoby mającej sprawować
nadzór i kontrolę nad całością zadań odpowiedniego doświadczenia. Zdaniem Krajowej Izby
Odwoławczej, owe doświadczenie powinno być adekwatne do skali obowiązków tej osoby, w
tym także odpowiadać wielkości szpitala – jego powierzchni, ilości łóżek. Z tego względu,
uznano wymóg opisany w pkt III. 2.3) ppkt 1 b) ogłoszenia o zamówieniu za zgodny z
przepisami prawa zamówień publicznych, w tym nie naruszający zasady równego traktowania
wykonawców oraz zachowania uczciwej konkurencji.
Z opisanych wyżej względów, Krajowa Izba Odwoławcza oddaliła odwołanie w
zakresie formułowanych zarzutów naruszenia art. art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego
traktowania wykonawców, w związku z naruszeniem przepisu art. 22 ust. 1 pkt 1), 2) i 3)
ustawy w zakresie opisu warunków udziału w postępowaniu oraz art. 29 ust. 2 ustawy w
zakresie opisu przedmiotu zamówienia.
Zgodnie bowiem z treścią art. 192 ust. 2 Prawa zamówień publicznych, Krajowa Izba
Odwoławcza uwzględnia odwołanie w sytuacji, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy,
które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 1)
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………