KIO 972/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Rafał Komoń
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt KIO 972/10
WYROK
z dnia 9 czerwca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Agnieszka Trojanowska
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 czerwca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
w dniu 21 maja 2010 r. przez Renault Trucks Polska Sp. z o.o., al. Jerozolimskie 174,
02-486 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego, którym jest
Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP Poznań, ul. Cypriana
Kamila Norwida 14, 60-867 Poznań
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu wykonanie modyfikacji siwz poprzez
usunięcie z pkt 1.28 załącznika nr II do siwz postanowienia „bez konieczności stosowania
dodatkowych płynów w układzie spalinowym”
2. Kosztami postępowania obciąża Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży
Pożarnych RP Poznań, ul. Cypriana Kamila Norwida 14, 60-867 Poznań i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych wpis w wysokości
15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczony
przez Renault Trucks Polska Sp. z o.o., al. Jerozolimskie 174, 02-486
Warszawa stanowiący koszty postępowania odwoławczego,
2) dokonać wpłaty kwoty 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych zero groszy) przez Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych
Straży Pożarnych RP Poznań, ul. Cypriana Kamila Norwida 14, 60-867
Poznań na rzecz Renault Trucks Polska Sp. z o.o., al. Jerozolimskie 174,
02-486 Warszawa stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu
wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Skład orzekający Izby
………………………………
Sygn. akt KIO/972/10
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
dostawę 5 sztuk średnich samochodów ratowniczo-gaśniczych zostało wszczęte przez
zamawiającego – Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży Pożarnych
Rzeczypospolitej Polskiej Województwa Wielkopolskiego im. Generała Stanisława Taczaka z
siedzibą w Poznaniu, ul. Norwida 14 ogłoszeniem o zamówieniu publicznym w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 12 maja 2010r. za numerem 2010/S 92-138059. W tym
samym dniu zamawiający opublikował na stronie www.zosprp.poznan.pl specyfikację
istotnych warunków zamówienia (siwz).
W dniu 21 maja 2010r. bezpośrednio do Krajowej Izby Odwoławczej na treść siwz wpłynęło
odwołanie Renault Trucks Polska spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Warszawie, Al. Jerozolimskie 174 – zwanego dalej odwołującym.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 7 i art. 29 ustawy z dnia 29 stycznia
2004r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) poprzez
opisanie przedmiotu zamówienia w sposób naruszający uczciwą konkurencję i równe
traktowanie wykonawców, a także w sposób utrudniający uczciwą konkurencję i wniósł o
uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu dokonania zmiany treści
siwz poprzez uwzględnienie w ocenianych parametrach technicznych rozwiązań
oferowanych przez inne firmy, a nie tylko i wyłącznie przez MAN.
Odwołujący wskazał, że jego interes we wniesieniu odwołania przejawia się w interesie w
uzyskaniu zamówienia i możliwości poniesienia przez niego szkody w wyniku naruszenia
przez zamawiającego powyższych przepisów.
W uzasadnieniu wskazał na pkt 1.28 załącznika nr 2 siwz, w którym zamawiający wymagał
aby silnik pojazdu był przystosowany do ciągłej pracy, bez uzupełniania cieczy chłodzącej,
oleju oraz przekraczania dopuszczalnych parametrów pracy określonych przez producenta.
Silnik miał spełniać normy czystości spalin Euro V bez konieczności stosowania
dodatkowych płynów we układzie spalinowym. Według odwołującego te wymagania może
spełnić jedynie samochód ciężarowy produkowany przez firmę MAN. Wskazał, ze takie
wymogi nie wynikają, ani z potrzeb zamawiającego, ani z rozporządzenia Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie wykazu wyrobów
służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz
mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (DZ. U. nr
143 poz. 1002) i zarządzenia nr 8 Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej w
sprawie gospodarki transportowej z dnia 10 kwietnia 2008r. Na poparcie swojego stanowiska
odwołujący przytoczył wyrok Izby z dnia 1 października 2008r. sygn. akt KIO/UZP 984/08 i
wyrok Izby z dnia 9 kwietnia 2008r. sygn. akt KIO/UZP 270/08. Odwołujący uważa, że
sformułowaniami użytymi w pkt 1.28 załącznika nr 2 do siwz zamawiający wymusza sposób
osiągnięcia normy Euro -V, a rozwiązanie przez niego przyjęte spełnia tylko jeden producent,
podczas, gdy osiągnięcie normy Euro-V przy zastosowaniu systemów z pompami AdBlue
stosowane jest przez innych producentów samochodów ciężarowych o podwoziach o masie
całkowitej do 14 ton. Technologia ta to technologia SCR, która jest proekologiczna –
mniejsze zużycie paliwa i posiada wszelkie niezbędne homologacje tak europejskie jak i
polskie. Technologia ta nie ma negatywnego wpływu na zdolność pojazdu do
natychmiastowego podjęcia akcji, a mimo to zamawiający jej nie dopuścił. Odwołujący
podkreślił, że samochody pożarnicze zwolnione są z wymogu ograniczenia momentu
obrotowego w przypadku gdy poziom spalin nie jest zgodny z wymaganiami dyrektywy
2005/55*2006/51 G. Powołał się na wyrok Izby z dnia 20 stycznia 2009r. sygn. akt KIO/UZP
2/09. Odwołanie zostało podpisane przez pełnomocnika działającego w oparciu o
pełnomocnictwo z dnia 21 maja 2010r., upoważniające go do podpisania odwołania w
przedmiotowym postępowaniu, udzielone przez prezesa zarządu odwołującego,
upoważnionego do jednoosobowej reprezentacji zgodnie z zasadami reprezentacji
ujawnionymi w KRS, z którego odpis załączono do odwołania. Kopia odwołania została
przekazana zamawiającemu w dniu 21 maja 2010r. drogą elektroniczną dopuszczona przez
zamawiającego zgodnie z rozdziałem VI pkt 2 siwz.
W dniu 25 maja 2010r. zamawiający poinformował wykonawców o wniesieniu odwołania
oraz wezwał do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym.
W dniu 28 maja 2010r. odwołujący, na wezwanie z dnia 25 maja 2010r. do uzupełnienia
braków formalnych (dowodu przekazania zamawiającemu kopii odwołania), faksem i
nadanym w tym samym dniu listem poleconym (wpływ do Izby w dniu 31 maja 2010r.),
przedłożył dowód przekazania kopii odwołania zamawiającemu drogą elektroniczną oraz
wskazał na bezskuteczne próby przekazania odwołania droga faksową na różne numery
faksu podane przez zamawiającego. Pismo zostało podpisane przez radcę prawnego
działającego w oparciu o pełnomocnictwo z dnia 28 maja 2010r. udzielone przez prezesa
zarządu odwołującego upoważnionego do jednoosobowej reprezentacji zgodnie z odpisem z
KRS załączonym do odwołania.
W dniu rozprawy zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
odwołania wskazując, że warunki techniczne opisane przez zamawiającego spełniają
również podwozia firm Volvo i Scania. Ponadto żaden z producentów nadwozi nie
wyprodukował i nie dostarczył pojazdu pożarniczego, tym samym wykonawcami w
przedmiotowym postępowaniu będą producenci pojazdów pożarniczych, a wśród nich tylko
jeden nie posiada w swojej ofercie samochodów z silnikami spełniającymi wymagania
zamawiającego. O tym, że zamawiający nie utrudnił uczciwej konkurencji świadczy choćby
fakt, że żaden z producentów pojazdów pożarniczych nie przystąpił do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego. Przywoływane przez odwołującego Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie wykazu wyrobów
służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz
mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (DZ. U. nr
143 poz. 1002) i zarządzenia nr 8 Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej w
sprawie gospodarki transportowej z dnia 10 kwietnia 2008r. określają wymogi minimalne, a
prawem zamawiającego jest dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w taki sposób, aby
zakupiony pojazd posiadał rozwiązania techniczne zapewniające długotrwała, bezpieczną i
nie generującą dodatkowych kosztów eksploatację. Kwestionowane postanowienie siwz jest
podyktowane tylko względami technicznymi i eksploatacyjnymi. Technologia SCR z AdBlue
wymaga dolewania do specjalnego zbiornika płynu na bazie mocznika, zbiornik wraz z
instalacją powoduje dodatkowe obciążenie i ogranicza przestrzeń na ramie. Ponadto płyn
AdBlue, zgodnie z kartami charakterystyk dystrybutora i producenta, wymaga specjalnego
jego przechowywania, wentylowania, nadto w wyniku rozkładu termicznego powstają
toksyczne gazy :amoniak i cyjanowodór, ma krótki okres trwałości oraz jest korozyjny.
Użytkownicy zamawianych pojazdów nie przejeżdżają dalekich tras, co powoduje, że zapas
płynu w zbiorniku wystarczyłby na kilka lat, ale z uwagi na jego okres przechowywania
będzie musiał być wylewany, co powoduje kłopoty techniczne, a rozlany płyn może
przyśpieszać korozję pojazdu. Użytkownicy pojazdów nie SA w stanie zapewnić
wymaganych warunków przechowywania. Zamawiający na poparcie swojego stanowiska
powołał się na wyrok Izby z dnia 25 marca 2010r. sygn. akt KIO/UZP/278/10.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny :
W oparciu o dopuszczone przez Izbę dowody z dokumentów tj. ogłoszenia o zamówieniu
publicznym z dnia 12 maja 2010r., specyfikacji istotnych warunków zamówienia wraz z
załącznikami nr 1-3, wyjaśnień zamawiającego do siwz z dnia 17 maja 2010r., oświadczeń
Ochotniczych Straży Pożarnych z 2 czerwca 2010r. w Mikstat, Grabowie n/Prosną,
Czerminie, Złotowie, Margoninie, informacji powszechnie dostępnych ze strony PKN Orlen o
możliwości bezpośredniego tankowania AdBlue z dystrybutora i ze strony Truckauto.pl „MAN
Nutzfahrzeuge stawia na najnowsze technologie Euro 6”. Izba ustaliła, co następuje :
Zamawiający w rozdziale II siwz postawił następujące wymagania dotyczące przedmiotu
zamówienia :
1. Przedmiotem zamówienia jest dostawa 5 szt. średnich samochodów
ratowniczogaśniczych z napędem uterenowionym 4x4, z kabiną 6 osobową, z pompą i
zbiornikami środków gaśniczych, z funkcją ograniczania stref skażeń, wraz zintegrowanym
wyposażeniem, wg. PN-EN 1846-1 M-2-6-2000(do 2500)-8/2400-1 oraz przeprowadzenie
szkoleń z zakresu obsługi sprzętu w siedzibie Wykonawcy dla użytkowników.
2. Szczegółowe parametry techniczno-użytkowe samochodów, wymagane przez
Zamawiającego, zostały określone w załączniku nr 2 do SIWZ.
3. Oferowane pojazdy winny spełniać następujące wymagania:
a) odpowiadać parametrom określonym w specyfikacji istotnych warunków zamówienia i
obowiązującym normom,
b) być fabrycznie nowe i opatrzone rokiem produkcji 2010,
c) posiadać aktualne świadectwo dopuszczenia do użytkowania, wydane na podstawie
rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w
sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie
zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do
użytkowania (Dz. U. nr 143 poz. 1002).
4. Odbiór samochodów miał nastąpić w siedzibie Wykonawcy.
5. Zamawiający nie dopuszcza składania ofert wariantowych.
Zamawiający dopuszczał możliwość zaoferowania sprzętu i urządzeń o równoważnych
parametrach technicznych do wymienionych w SIWZ. W takim przypadku, zgodnie z art. 30
ust. 5 ustawy Pzp, Wykonawca, który powoływałby się na rozwiązanie równoważne był
obowiązany wykazać, że oferowane przez niego dostawy spełniają wymagania określone
przez zamawiającego.
Zgodnie z rozdziałem V pkt. 2 siwz do oferty w celu potwierdzania spełniania warunków
udziału w postępowaniu należało dołączyć opis przedmiotu zamówienia w tabeli
zatytułowanej „Minimalne wymagania dla średniego samochodu ratowniczo - gaśniczego na
podwoziu z napędem 4x4” stanowiącej załącznik nr 2 do SIWZ.
Ponadto zgodnie z rozdziałem V.1 siwz wykonawcy mieli przedłożyć następujące dokumenty
potwierdzające spełniania wymagań technicznych i parametrów opisanych w ofercie tj.:
1. Wyciąg ze świadectwa badań, potwierdzający pojemność zbiornika wody.
2. Wyciąg ze świadectwa badań potwierdzający MMR,
3. Wyciąg ze świadectwa homologacji potwierdzający DMC.
4. Wyciąg ze świadectwa homologacji potwierdzający moc silnika.
5. Wyciąg ze świadectwa homologacji potwierdzający zastosowany system utrzymania
czystości spalin.
6. Aktualne świadectwo dopuszczenia na oferowany samochód wydane na podstawie
rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w
sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie
zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do
użytkowania (Dz. U. nr 143 poz. 1002).
W rozdziale XII siwz zamawiający wskazał, że oceny ofert dokona według dwóch kryteriów
ceny 60 % i ocena techniczna 40%. W ramach oceny technicznej oceniał:
1) pojemność zbiornika wody P – maksymalna liczba punków do uzyskania: 8
2) masowy wskaźnik mocy M – maksymalna ilość punków do uzyskania: 8
3) rezerwa masy R – maksymalna ilość punków do uzyskania: 8
4) zawieszenie Z – maksymalna ilość punków do uzyskania: 8
5) przekazanie napędu N – maksymalna ilość punków do uzyskania: 8
W załączniku nr 2 do siwz zatytułowanym „Minimalne wymagania dla średniego samochodu
ratowniczo – gaśniczego na podwoziu z napędem 4 x 4” zamawiający w pkt 1.28 postawił
wymóg „Silnik pojazdu powinien być przystosowany do ciągłej pracy, bez uzupełniania
cieczy chłodzącej, oleju oraz przekraczania dopuszczalnych parametrów pracy określonych
przez producenta. Silnik spełniający normy czystości spalin Euro V bez konieczności
stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym.” Wskazał, że minimalnie te
parametry powinny być spełnione w - w czasie min. 4 godz. podczas postoju.
W dniu 17 maja 2010r. zamawiający udzielił wyjaśnień do siwz na pytanie „Czy Zamawiający
dopuszcza zaoferowanie pojazdu ze zbiornikiem wody o pojemności większej niż 2,5 m3,
jeśli w przedstawionym do oferty Świadectwie Dopuszczenia CNBOP, pojemność zbiornika
wody będzie miała wartość większa niż 2,5 m3.”. Zamawiający wyjaśnił, że dopuszcza
zaoferowanie pojazdów o pojemności zbiornika wody określonej dla średnich samochodów
ratowniczo-gaśniczych w pkt 4.3.2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu
bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad
wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz. U. nr 143 poz. 1002).
Z oświadczeń jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej wynika, że nie mogą zapewnić
warunków bezpiecznego przechowywania substancji AdBlue, system AdBlue jest kosztowny
z uwagi na konieczność zakupu substancji AdBlue, korozyjność substancji może mieć wpływ
na czas eksploatacji pojazdów, średni miesięczny przebieg pojazdu średniego ratowniczo-
gaśniczego wynosi od 31 do 151 km, co powoduje, że trzy czwarte zakupionego płynu po
upływie okresu jego trwałości (9 miesięcy) będzie musiało być wymienione, co poza
kosztami stworzy zagrożenia przyśpieszenia procesów korozyjnych. Te okoliczności w
ocenie jednostek OSP powodują, że w interesie jednostek leży zakup samochodu z
systemem EGR.
Z informacji ze strony Truckauto.pl wynika, ze producent podwozi MAN wprowadzi w
niedługim czasie pojazdy użytkowe spełniające normy emisji spalin Euro 6 w oparciu o
niezawodne i ekonomiczne rozwiązanie MAN AdBlue®.
Z informacji ze strony PKN Orlen wynika, że ten dostawca paliw wprowadza na swoich
stacjach możliwość zatankowania AdBlue bezpośrednio dystrybutora.
Izba nie uznała jako dowodu informacji przytoczonych przez zamawiającego z kart
charakterystyk substancji AdBlue, w odpowiedzi na odwołanie z dnia 8 czerwca 2010r., gdyż
nie są to dowody z postaci dokumentu – kart charakterystyk, a jedynie fragmenty całości,
wobec, których trudno stwierdzić, czy zostały zacytowane we właściwym kontekście i czy
warunki wskazane przez zamawiającego rzeczywiście dotyczą obowiązków użytkownika
substancji, czy tez producenta, lub dystrybutorów. Izba nie uznała także jako dowodu
„porównania kosztów eksploatacji systemów EGR i SCR”, gdyż jest to dokument prywatny
sporządzony przez odwołującego i może być traktowany jedynie jako stanowisko
odwołującego.
Oceniając dowody przedłożone przez strony Izba uznała, że oświadczenia jednostek OSP
należy traktować jako stanowisko zamawiającego, gdyż zamawiający dokonuje zamówienia
w imieniu i na rzecz tych jednostek.
Dowody w postaci wydruków ze stron internetowych należy traktować jako informacje
prasowe i stwierdzić, że mają znikoma wartość dowodową, gdyż mogą być wyłącznie
taktowane jako informacja handlowa, czy marketingowa, ale nie jako źródło wiedzy
powszechnej.
Izba zważyła, co następuje :
Izba nie dopatrzyła się okoliczności określonych w art. 189 ust. 2 ustawy, które
skutkowałyby odrzuceniem odwołania i postanowiła skierować odwołanie na rozprawę.
Izba stwierdza, że odwołujący ma interes w uzyskaniu danego zamówienia, gdyż w
przypadku uznania, że zamawiający dokonał opisu przedmiotu zamówienie w sposób
ograniczający konkurencję i utrudnił wykonawcom ubieganie się o zamówienia, zamawiający
zobligowany byłby do zmiany treści siwz w tym zakresie i odwołujący mógłby złożyć ofertę
oferując średni samochód ratowniczo-gaśniczy innego producenta, a tym samym miałby
szansę na uzyskanie zamówienia i uzyskania zysku w przypadku realizacji umowy o
zamówienie publiczne. Należy wskazać, że zarzuty podnoszone przez zamawiającego, co
do braku interesu przez odwołującego w uzyskaniu zamówienia, z uwagi na niemożność
wykazania się spełnianiem warunku dostawy 5 pojazdów ratowniczo – gaśniczych w okresie
ostatnich 3 lat, są nietrafne. Odwołujący nie twierdził, że zamierza samodzielnie ubiegać się
o zamówienie, ale mógłby się o nie ubiegać korzystając z doświadczenia innych podmiotów
– producentów pojazdów ratowniczo-gaśniczych i to w kilku możliwych konfiguracjach np.
jako członek konsorcjum, podwykonawca dostarczający podwozia producentowi pojazdów
pożarniczych, czy jako wykonawca oferujący wykonanie przedmiotu zamówienia we
współdziałaniu z podwykonawcą – producentem pojazdów pożarniczych. Zamawiający
przedstawiając swoją argumentację dotyczącą producentów pojazdów pożarniczych
stwierdził, że większość producentów polskich posiada pojazdy pożarnicze oparte na
podwoziu firmy MAN, ale to nie oznacza w ocenie Izby, że ci producenci nie posiadają w
swojej ofercie pojazdów pożarniczych opartych o inne podwozia, jak Mercedes –Bens, Iveco,
czy Renault. Nadto zamawiający wskazał na dwóch producentów zagranicznych, ale
oferujących wyłącznie pojazdy pożarnicze oparte na podwoziu MAN, co z kolei nie oznacza,
że nie istnieją inni zagraniczni producenci pojazdów pożarniczych oferujący pojazdy
pożarnicze w oparciu o podwozia producentów wykorzystujących technologię SCR, dla
osiągnięcia normy Euro V. W tej sytuacji twierdzenia zamawiającego nie rozstrzygają
jednoznacznie, że odwołujący jako producent podwozi nie miałby możliwości ubiegania się o
przedmiotowe zamówienie. Bezsporne natomiast pomiędzy stronami jest to, że przy
obecnym brzmieniu pkt. 1.28 załącznika nr II siwz odwołujący, w żadnej z możliwych
konfiguracji nie ma możliwości ubiegania się o zamówienie publiczne, gdyż nie oferuje
podwozi opartych o technologię EGR. Izba wskazuje, że w obecnym brzmieniu art. 179 ust.
1 ustawy interes w uzyskaniu zamówienia należy pojmować jako interes faktyczny
gospodarczy, a więc interes w zaoferowaniu swojego produktu na danym rynku. Niewątpliwie
tak rozumiany interes odwołujący posiada. Nadto interes ten służyć ma nie tylko wykonawcy,
ale także innemu podmiotowi, a więc na etapie przed upływem terminu składania ofert także
podwykonawcy czy konsorcjantowi, który zamierza ubiegać się o zamówienie współdziałając
z innymi potencjalnymi wykonawcami działającymi na rynku danego przedmiotu zamówienia.
Niewątpliwie odwołujący może ponieść szkodę w przypadku uznania, że postanowienie siwz
w brzemieniu pkt 1.28 załącznika nr II, ogranicza konkurencję, gdyż nie mogąc brać udziału
w postępowaniu, samodzielnie, jako podwykonawca, czy jako konsorcjant, nie będzie mógł
sprzedać posiadanych nadwozi w celu ich zabudowania w pojazd pożarniczy, a tym samym
nie osiągnie zysku w ramach przedmiotowego postępowania. Izba uznała zatem, że
przesłanka materialno prawna z art. 179 ust. 1 ustawy została przez odwołującego
spełniona.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 i art. 29 ustawy poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia w sposób naruszający uczciwą konkurencję i równe traktowanie wykonawców, a
także w sposób utrudniający uczciwą konkurencję poprzez preferowanie jednego wykonawcy
producenta MAN.
Izba stwierdza, że rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20
czerwca 2007r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa
publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania
dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz. U. nr 143 poz. 1002) dla wszystkich
pojazdów pożarniczych w pkt. 4.2.4.5.1. Silnik załącznika nr II do rozporządzenia
przewidziało następujące wymogi „Jeżeli silnik jest stosowany do napędu urządzeń
zamontowanych na stałe, to powinien on być zdolny do ciągłej pracy w czasie 4 godzin w
normalnych warunkach pracy urządzeń, w czasie postoju pojazdu, bez uzupełniania cieczy
chłodzącej i smarów. W tym czasie, w normalnej temperaturze eksploatacji, temperatura
silnika i układu przeniesienia napędu nie powinny przekroczyć wartości określonych przez
producenta. Położenie wlotu powietrza do silnika powinno zapobiegać zasysaniu gorącego
powietrza, np. jeżeli w pobliżu znajduje się obszar wydechu spalin oraz zapylonego
powietrza, deszczu i śniegu.”. W pkt 4.2.4.5.6. załącznika nr II do rozporządzenia znalazły
się ogólne wymogi dotyczące zbiornika paliwa i zasięgu samochodu bez wskazania na
normy emisji spalin, a w pkt 4.3.2 załącznika nr II do rozporządzenia podano szczegółowe
wymogi dla średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego, również bez wskazywania na
normy emisji spalin, ani technologii jaka miałaby być stosowana dla jej osiągnięcia.
Izba stwierdza, że zarządzenie nr 8 Komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej z
dnia 10 kwietnia 2008r. w sprawie gospodarki transportowej w jednostkach organizacyjnych
Państwowej Straży Pożarnej nie określa norm emisji spalin, ani technologii jaka miałaby być
stosowana dla jej osiągnięcia, a ponadto ma zastosowanie do sprzętu transportowego w
jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej, a nie Jednostkach Ochotniczej
Straży Pożarnej.
Odnośnie regulacji europejskich to istotne znaczenie mają dyrektywa 1999/96/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 grudnia 1999 r. w sprawie zbliżenia
ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do działań, jakie mają zostać
podjęte przeciwko emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych przez silniki wysokoprężne
stosowane w pojazdach oraz emisji zanieczyszczeń gazowych z silników z wymuszonym
zapłonem napędzanych gazem ziemnym lub gazem płynnym stosowanych w pojazdach
oraz zmieniająca dyrektywę Rady 88/77/EWG, dyrektywa 2005/55/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 28 września 2005 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw
Członkowskich odnoszących się do działań, które należy podjąć przeciwko emisji
zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych przez silniki wysokoprężne stosowane w
pojazdach oraz emisji zanieczyszczeń gazowych z silników o zapłonie iskrowym zasilanych
gazem ziemnym lub gazem płynnym stosowanych w pojazdach oraz rozporządzenie
2007/715/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie
homologacji typu pojazdów silnikowych w odniesieniu do emisji zanieczyszczeń
pochodzących z lekkich pojazdów pasażerskich i użytkowych (Euro 5 i Euro 6) oraz w
sprawie dostępu do informacji dotyczących naprawy i utrzymania pojazdów i Sprostowanie
do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 595/2009 z dnia 18 czerwca
2009 r. dotyczącego homologacji typu pojazdów silnikowych i silników w odniesieniu do
emisji zanieczyszczeń pochodzących z pojazdów ciężarowych o dużej ładowności (Euro VI)
oraz w sprawie dostępu do informacji dotyczących naprawy i obsługi technicznej pojazdów,
zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 715/2007 i dyrektywę 2007/46/WE oraz
uchylającego dyrektywy 80/1269/EWG, 2005/55/WE i 2005/78/WE (Dz.U. L 188
z 18.7.2009) jednakże żaden ze wskazanych aktów prawnych nie określa sposobu
osiągnięcia normy Euro V.
Odwołujący wyjaśnił, że jego zdaniem dostęp do zamówienia ogranicza wymóg „nie
stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym” dla osiągnięcia czystości spalin
Euro V. Znani mu producenci, którzy mogą dostarczyć pojazdy wymagane przez
zamawiającego oferują silniki spełniające normę Euro V, ale przy zastosowaniu SCR
(Selective Catalytic Reduction) czyli selektywnej redukcji katalitycznej. Rozwiązanie to
wymaga wstrzyknięcia mocznika (AdBlue) do układu wydechowego, a więc zastosowania
dodatkowego płynu w układzie spalinowym, czego nie dopuszcza zamawiający. Odwołujący
przyznał, że ta technologia wymaga zamontowania drugiego baku na AdBlue i tankowania
tej substancji. Wedle jego wiedzy wyłącznym producentem silnika spełniającego wymogi
Euro V bez konieczności stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym jest firma
MAN. Ten producent oparł rozwiązanie techniczne ograniczenia emisji tlenku azotu o układ
recyrkulacji spalin zwany EGR (Exhaust Gas Recirculation). System ten jedynak według
odwołującego obniża wydajność układu i podwyższa koszty eksploatacji, gdyż wymaga
stosowania specjalnych olejów napędowych oraz specjalnego paliwa o niskiej zawartości
siarki.
Zamawiający nie zaprzeczył twierdzeniu odwołującego, że zamawiany samochód
pożarniczy, oczekiwany przez zamawiającego, będzie pojazdem zabudowanym na podwoziu
firmy MAN, ale wskazał, że zamawia pojazd pożarniczy, a nie samo podwozie, a wśród
producentów pojazdów pożarniczych na rynku polskim większość oferuje samochody oparte
o podwozia firmy MAN, jak również są co najmniej dwie firmy zagraniczne, które zabudowują
samochody pożarnicze w oparciu o to podwozie, także nie doszło do ograniczenia
konkurencji.
Zamawiający wskazał, że żądanie zastosowania takiej metody redukcji spalin, aby nie
było konieczności stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym jest podyktowane
następującymi względami technicznymi i ekonomicznymi związanymi z brakiem możliwości
przechowywania substancji AdBlue, kosztami jej wymiany w przypadku nie zużycia zbiornika
w okresie trwałości substancji, jej właściwościami korozyjnymi. Zamawiający podkreślił, że
technologia EGR jest bezobsługowa i nie powoduje dodatkowych kosztów. Zamawiający nie
udowodnił jednak, że zastosowanie technologii EGR jest podyktowane obiektywnymi
potrzebami zamawiającego. Za taki dowód nie można uznać oświadczeń podmiotów w
których imieniu i na których rzecz zamawiający prowadzi postępowanie, gdyż podmioty te są
bezpośrednio zainteresowane w rozstrzygnięciu postępowania. Nadto wątpliwości Izby budzi
także praktycznie identyczność złożonych oświadczeń. Różnice dotyczące opisu warunków
w jakich ma być przechowywany AdBlue i trudności z tym przechowywaniem związanych są
identyczne w każdym z oświadczeń, a różnice dotyczą tylko ilości przejeżdżanych
miesięcznie kilometrów. Ponadto zamawiający nie wykazał, że substancja AdBlue
rzeczywiście wymaga szczególnego przechowywania oraz, że ma właściwości
niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzi oraz właściwości korozyjne. Za taki dowód nie można
bowiem uznać fragmentów cytatów z kart charakterystyk. Zamawiający nie przeczył, że
oczekuje zaoferowania mu przedmiotu zamówienia opartego o technologię EGR, ani temu,
że tacy dostawcy podwozi jak DAF, Iveco, Mercedes, Renault nie oferują podwozi w oparciu
o technologię EGR. Wobec braku udowodnienia przez zamawiającego, że postawiony przez
zamawiającego w pkt 1.28 załącznika nr II do siwz wymóg stosowania określonej technologii
jest podyktowany obiektywnymi potrzebami zamawiającego oraz nie zaprzeczenia, że część
producentów pojazdów pożarniczych oferujących pojazdy na podwoziach firm DAF, Iveco,
Renault, Mercedes nie będzie mogła wziąć udziału w postępowaniu, Izba uznała, że
zamawiający naruszył art. 29 ust. 2 i 3 ustawy w związku z art. 7 ust. 1 ustawy bezzasadnie
ograniczając konkurencję do pojazdów pożarniczych spełniających normę emisji spalin euro
V bez stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym. Ograniczenie konkurencji
ma istotny wpływ na wynik postępowania, gdyż zawęża krąg podmiotów mogących wziąć
udział w postępowaniu, a tym samym ogranicza korzyści dla zamawiającego wynikające z
konkurowania między sobą znacznej liczby podmiotów, w szczególności co co ceny,
terminów gwarancji, czy terminów realizacji zamówienia. Izba na podstawie art. 192 ust. 3
pkt 1 nakazuje zamawiającemu wykonanie modyfikacji siwz poprzez usunięcie z pkt 1.28
załącznika nr II do siwz postanowienia „bez konieczności stosowania dodatkowych płynów w
układzie spalinowym”.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie
przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp w zw. z § 3 pkt 1 lit. a i § 5 ust. 2 pkt. 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
O kosztach wynagrodzenia pełnomocnika skład orzekający Izby orzekł na podstawie
§ 3 pkt 2 lit. b i § 5 ust. 2 pkt. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca
2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów
kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238),
uznając za uzasadnione koszty w kwocie 3.600,00 zł, tj. zgodnie z przedłożoną kopią faktury
VAT.
Przewodniczący składu orzekającego:
………………………………
WYROK
z dnia 9 czerwca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Agnieszka Trojanowska
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 czerwca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
w dniu 21 maja 2010 r. przez Renault Trucks Polska Sp. z o.o., al. Jerozolimskie 174,
02-486 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego, którym jest
Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP Poznań, ul. Cypriana
Kamila Norwida 14, 60-867 Poznań
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu wykonanie modyfikacji siwz poprzez
usunięcie z pkt 1.28 załącznika nr II do siwz postanowienia „bez konieczności stosowania
dodatkowych płynów w układzie spalinowym”
2. Kosztami postępowania obciąża Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży
Pożarnych RP Poznań, ul. Cypriana Kamila Norwida 14, 60-867 Poznań i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych wpis w wysokości
15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczony
przez Renault Trucks Polska Sp. z o.o., al. Jerozolimskie 174, 02-486
Warszawa stanowiący koszty postępowania odwoławczego,
2) dokonać wpłaty kwoty 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych zero groszy) przez Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych
Straży Pożarnych RP Poznań, ul. Cypriana Kamila Norwida 14, 60-867
Poznań na rzecz Renault Trucks Polska Sp. z o.o., al. Jerozolimskie 174,
02-486 Warszawa stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu
wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Skład orzekający Izby
………………………………
Sygn. akt KIO/972/10
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
dostawę 5 sztuk średnich samochodów ratowniczo-gaśniczych zostało wszczęte przez
zamawiającego – Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży Pożarnych
Rzeczypospolitej Polskiej Województwa Wielkopolskiego im. Generała Stanisława Taczaka z
siedzibą w Poznaniu, ul. Norwida 14 ogłoszeniem o zamówieniu publicznym w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 12 maja 2010r. za numerem 2010/S 92-138059. W tym
samym dniu zamawiający opublikował na stronie www.zosprp.poznan.pl specyfikację
istotnych warunków zamówienia (siwz).
W dniu 21 maja 2010r. bezpośrednio do Krajowej Izby Odwoławczej na treść siwz wpłynęło
odwołanie Renault Trucks Polska spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Warszawie, Al. Jerozolimskie 174 – zwanego dalej odwołującym.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 7 i art. 29 ustawy z dnia 29 stycznia
2004r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) poprzez
opisanie przedmiotu zamówienia w sposób naruszający uczciwą konkurencję i równe
traktowanie wykonawców, a także w sposób utrudniający uczciwą konkurencję i wniósł o
uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu dokonania zmiany treści
siwz poprzez uwzględnienie w ocenianych parametrach technicznych rozwiązań
oferowanych przez inne firmy, a nie tylko i wyłącznie przez MAN.
Odwołujący wskazał, że jego interes we wniesieniu odwołania przejawia się w interesie w
uzyskaniu zamówienia i możliwości poniesienia przez niego szkody w wyniku naruszenia
przez zamawiającego powyższych przepisów.
W uzasadnieniu wskazał na pkt 1.28 załącznika nr 2 siwz, w którym zamawiający wymagał
aby silnik pojazdu był przystosowany do ciągłej pracy, bez uzupełniania cieczy chłodzącej,
oleju oraz przekraczania dopuszczalnych parametrów pracy określonych przez producenta.
Silnik miał spełniać normy czystości spalin Euro V bez konieczności stosowania
dodatkowych płynów we układzie spalinowym. Według odwołującego te wymagania może
spełnić jedynie samochód ciężarowy produkowany przez firmę MAN. Wskazał, ze takie
wymogi nie wynikają, ani z potrzeb zamawiającego, ani z rozporządzenia Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie wykazu wyrobów
służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz
mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (DZ. U. nr
143 poz. 1002) i zarządzenia nr 8 Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej w
sprawie gospodarki transportowej z dnia 10 kwietnia 2008r. Na poparcie swojego stanowiska
odwołujący przytoczył wyrok Izby z dnia 1 października 2008r. sygn. akt KIO/UZP 984/08 i
wyrok Izby z dnia 9 kwietnia 2008r. sygn. akt KIO/UZP 270/08. Odwołujący uważa, że
sformułowaniami użytymi w pkt 1.28 załącznika nr 2 do siwz zamawiający wymusza sposób
osiągnięcia normy Euro -V, a rozwiązanie przez niego przyjęte spełnia tylko jeden producent,
podczas, gdy osiągnięcie normy Euro-V przy zastosowaniu systemów z pompami AdBlue
stosowane jest przez innych producentów samochodów ciężarowych o podwoziach o masie
całkowitej do 14 ton. Technologia ta to technologia SCR, która jest proekologiczna –
mniejsze zużycie paliwa i posiada wszelkie niezbędne homologacje tak europejskie jak i
polskie. Technologia ta nie ma negatywnego wpływu na zdolność pojazdu do
natychmiastowego podjęcia akcji, a mimo to zamawiający jej nie dopuścił. Odwołujący
podkreślił, że samochody pożarnicze zwolnione są z wymogu ograniczenia momentu
obrotowego w przypadku gdy poziom spalin nie jest zgodny z wymaganiami dyrektywy
2005/55*2006/51 G. Powołał się na wyrok Izby z dnia 20 stycznia 2009r. sygn. akt KIO/UZP
2/09. Odwołanie zostało podpisane przez pełnomocnika działającego w oparciu o
pełnomocnictwo z dnia 21 maja 2010r., upoważniające go do podpisania odwołania w
przedmiotowym postępowaniu, udzielone przez prezesa zarządu odwołującego,
upoważnionego do jednoosobowej reprezentacji zgodnie z zasadami reprezentacji
ujawnionymi w KRS, z którego odpis załączono do odwołania. Kopia odwołania została
przekazana zamawiającemu w dniu 21 maja 2010r. drogą elektroniczną dopuszczona przez
zamawiającego zgodnie z rozdziałem VI pkt 2 siwz.
W dniu 25 maja 2010r. zamawiający poinformował wykonawców o wniesieniu odwołania
oraz wezwał do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym.
W dniu 28 maja 2010r. odwołujący, na wezwanie z dnia 25 maja 2010r. do uzupełnienia
braków formalnych (dowodu przekazania zamawiającemu kopii odwołania), faksem i
nadanym w tym samym dniu listem poleconym (wpływ do Izby w dniu 31 maja 2010r.),
przedłożył dowód przekazania kopii odwołania zamawiającemu drogą elektroniczną oraz
wskazał na bezskuteczne próby przekazania odwołania droga faksową na różne numery
faksu podane przez zamawiającego. Pismo zostało podpisane przez radcę prawnego
działającego w oparciu o pełnomocnictwo z dnia 28 maja 2010r. udzielone przez prezesa
zarządu odwołującego upoważnionego do jednoosobowej reprezentacji zgodnie z odpisem z
KRS załączonym do odwołania.
W dniu rozprawy zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
odwołania wskazując, że warunki techniczne opisane przez zamawiającego spełniają
również podwozia firm Volvo i Scania. Ponadto żaden z producentów nadwozi nie
wyprodukował i nie dostarczył pojazdu pożarniczego, tym samym wykonawcami w
przedmiotowym postępowaniu będą producenci pojazdów pożarniczych, a wśród nich tylko
jeden nie posiada w swojej ofercie samochodów z silnikami spełniającymi wymagania
zamawiającego. O tym, że zamawiający nie utrudnił uczciwej konkurencji świadczy choćby
fakt, że żaden z producentów pojazdów pożarniczych nie przystąpił do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego. Przywoływane przez odwołującego Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie wykazu wyrobów
służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz
mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (DZ. U. nr
143 poz. 1002) i zarządzenia nr 8 Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej w
sprawie gospodarki transportowej z dnia 10 kwietnia 2008r. określają wymogi minimalne, a
prawem zamawiającego jest dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w taki sposób, aby
zakupiony pojazd posiadał rozwiązania techniczne zapewniające długotrwała, bezpieczną i
nie generującą dodatkowych kosztów eksploatację. Kwestionowane postanowienie siwz jest
podyktowane tylko względami technicznymi i eksploatacyjnymi. Technologia SCR z AdBlue
wymaga dolewania do specjalnego zbiornika płynu na bazie mocznika, zbiornik wraz z
instalacją powoduje dodatkowe obciążenie i ogranicza przestrzeń na ramie. Ponadto płyn
AdBlue, zgodnie z kartami charakterystyk dystrybutora i producenta, wymaga specjalnego
jego przechowywania, wentylowania, nadto w wyniku rozkładu termicznego powstają
toksyczne gazy :amoniak i cyjanowodór, ma krótki okres trwałości oraz jest korozyjny.
Użytkownicy zamawianych pojazdów nie przejeżdżają dalekich tras, co powoduje, że zapas
płynu w zbiorniku wystarczyłby na kilka lat, ale z uwagi na jego okres przechowywania
będzie musiał być wylewany, co powoduje kłopoty techniczne, a rozlany płyn może
przyśpieszać korozję pojazdu. Użytkownicy pojazdów nie SA w stanie zapewnić
wymaganych warunków przechowywania. Zamawiający na poparcie swojego stanowiska
powołał się na wyrok Izby z dnia 25 marca 2010r. sygn. akt KIO/UZP/278/10.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny :
W oparciu o dopuszczone przez Izbę dowody z dokumentów tj. ogłoszenia o zamówieniu
publicznym z dnia 12 maja 2010r., specyfikacji istotnych warunków zamówienia wraz z
załącznikami nr 1-3, wyjaśnień zamawiającego do siwz z dnia 17 maja 2010r., oświadczeń
Ochotniczych Straży Pożarnych z 2 czerwca 2010r. w Mikstat, Grabowie n/Prosną,
Czerminie, Złotowie, Margoninie, informacji powszechnie dostępnych ze strony PKN Orlen o
możliwości bezpośredniego tankowania AdBlue z dystrybutora i ze strony Truckauto.pl „MAN
Nutzfahrzeuge stawia na najnowsze technologie Euro 6”. Izba ustaliła, co następuje :
Zamawiający w rozdziale II siwz postawił następujące wymagania dotyczące przedmiotu
zamówienia :
1. Przedmiotem zamówienia jest dostawa 5 szt. średnich samochodów
ratowniczogaśniczych z napędem uterenowionym 4x4, z kabiną 6 osobową, z pompą i
zbiornikami środków gaśniczych, z funkcją ograniczania stref skażeń, wraz zintegrowanym
wyposażeniem, wg. PN-EN 1846-1 M-2-6-2000(do 2500)-8/2400-1 oraz przeprowadzenie
szkoleń z zakresu obsługi sprzętu w siedzibie Wykonawcy dla użytkowników.
2. Szczegółowe parametry techniczno-użytkowe samochodów, wymagane przez
Zamawiającego, zostały określone w załączniku nr 2 do SIWZ.
3. Oferowane pojazdy winny spełniać następujące wymagania:
a) odpowiadać parametrom określonym w specyfikacji istotnych warunków zamówienia i
obowiązującym normom,
b) być fabrycznie nowe i opatrzone rokiem produkcji 2010,
c) posiadać aktualne świadectwo dopuszczenia do użytkowania, wydane na podstawie
rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w
sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie
zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do
użytkowania (Dz. U. nr 143 poz. 1002).
4. Odbiór samochodów miał nastąpić w siedzibie Wykonawcy.
5. Zamawiający nie dopuszcza składania ofert wariantowych.
Zamawiający dopuszczał możliwość zaoferowania sprzętu i urządzeń o równoważnych
parametrach technicznych do wymienionych w SIWZ. W takim przypadku, zgodnie z art. 30
ust. 5 ustawy Pzp, Wykonawca, który powoływałby się na rozwiązanie równoważne był
obowiązany wykazać, że oferowane przez niego dostawy spełniają wymagania określone
przez zamawiającego.
Zgodnie z rozdziałem V pkt. 2 siwz do oferty w celu potwierdzania spełniania warunków
udziału w postępowaniu należało dołączyć opis przedmiotu zamówienia w tabeli
zatytułowanej „Minimalne wymagania dla średniego samochodu ratowniczo - gaśniczego na
podwoziu z napędem 4x4” stanowiącej załącznik nr 2 do SIWZ.
Ponadto zgodnie z rozdziałem V.1 siwz wykonawcy mieli przedłożyć następujące dokumenty
potwierdzające spełniania wymagań technicznych i parametrów opisanych w ofercie tj.:
1. Wyciąg ze świadectwa badań, potwierdzający pojemność zbiornika wody.
2. Wyciąg ze świadectwa badań potwierdzający MMR,
3. Wyciąg ze świadectwa homologacji potwierdzający DMC.
4. Wyciąg ze świadectwa homologacji potwierdzający moc silnika.
5. Wyciąg ze świadectwa homologacji potwierdzający zastosowany system utrzymania
czystości spalin.
6. Aktualne świadectwo dopuszczenia na oferowany samochód wydane na podstawie
rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w
sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie
zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do
użytkowania (Dz. U. nr 143 poz. 1002).
W rozdziale XII siwz zamawiający wskazał, że oceny ofert dokona według dwóch kryteriów
ceny 60 % i ocena techniczna 40%. W ramach oceny technicznej oceniał:
1) pojemność zbiornika wody P – maksymalna liczba punków do uzyskania: 8
2) masowy wskaźnik mocy M – maksymalna ilość punków do uzyskania: 8
3) rezerwa masy R – maksymalna ilość punków do uzyskania: 8
4) zawieszenie Z – maksymalna ilość punków do uzyskania: 8
5) przekazanie napędu N – maksymalna ilość punków do uzyskania: 8
W załączniku nr 2 do siwz zatytułowanym „Minimalne wymagania dla średniego samochodu
ratowniczo – gaśniczego na podwoziu z napędem 4 x 4” zamawiający w pkt 1.28 postawił
wymóg „Silnik pojazdu powinien być przystosowany do ciągłej pracy, bez uzupełniania
cieczy chłodzącej, oleju oraz przekraczania dopuszczalnych parametrów pracy określonych
przez producenta. Silnik spełniający normy czystości spalin Euro V bez konieczności
stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym.” Wskazał, że minimalnie te
parametry powinny być spełnione w - w czasie min. 4 godz. podczas postoju.
W dniu 17 maja 2010r. zamawiający udzielił wyjaśnień do siwz na pytanie „Czy Zamawiający
dopuszcza zaoferowanie pojazdu ze zbiornikiem wody o pojemności większej niż 2,5 m3,
jeśli w przedstawionym do oferty Świadectwie Dopuszczenia CNBOP, pojemność zbiornika
wody będzie miała wartość większa niż 2,5 m3.”. Zamawiający wyjaśnił, że dopuszcza
zaoferowanie pojazdów o pojemności zbiornika wody określonej dla średnich samochodów
ratowniczo-gaśniczych w pkt 4.3.2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu
bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad
wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz. U. nr 143 poz. 1002).
Z oświadczeń jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej wynika, że nie mogą zapewnić
warunków bezpiecznego przechowywania substancji AdBlue, system AdBlue jest kosztowny
z uwagi na konieczność zakupu substancji AdBlue, korozyjność substancji może mieć wpływ
na czas eksploatacji pojazdów, średni miesięczny przebieg pojazdu średniego ratowniczo-
gaśniczego wynosi od 31 do 151 km, co powoduje, że trzy czwarte zakupionego płynu po
upływie okresu jego trwałości (9 miesięcy) będzie musiało być wymienione, co poza
kosztami stworzy zagrożenia przyśpieszenia procesów korozyjnych. Te okoliczności w
ocenie jednostek OSP powodują, że w interesie jednostek leży zakup samochodu z
systemem EGR.
Z informacji ze strony Truckauto.pl wynika, ze producent podwozi MAN wprowadzi w
niedługim czasie pojazdy użytkowe spełniające normy emisji spalin Euro 6 w oparciu o
niezawodne i ekonomiczne rozwiązanie MAN AdBlue®.
Z informacji ze strony PKN Orlen wynika, że ten dostawca paliw wprowadza na swoich
stacjach możliwość zatankowania AdBlue bezpośrednio dystrybutora.
Izba nie uznała jako dowodu informacji przytoczonych przez zamawiającego z kart
charakterystyk substancji AdBlue, w odpowiedzi na odwołanie z dnia 8 czerwca 2010r., gdyż
nie są to dowody z postaci dokumentu – kart charakterystyk, a jedynie fragmenty całości,
wobec, których trudno stwierdzić, czy zostały zacytowane we właściwym kontekście i czy
warunki wskazane przez zamawiającego rzeczywiście dotyczą obowiązków użytkownika
substancji, czy tez producenta, lub dystrybutorów. Izba nie uznała także jako dowodu
„porównania kosztów eksploatacji systemów EGR i SCR”, gdyż jest to dokument prywatny
sporządzony przez odwołującego i może być traktowany jedynie jako stanowisko
odwołującego.
Oceniając dowody przedłożone przez strony Izba uznała, że oświadczenia jednostek OSP
należy traktować jako stanowisko zamawiającego, gdyż zamawiający dokonuje zamówienia
w imieniu i na rzecz tych jednostek.
Dowody w postaci wydruków ze stron internetowych należy traktować jako informacje
prasowe i stwierdzić, że mają znikoma wartość dowodową, gdyż mogą być wyłącznie
taktowane jako informacja handlowa, czy marketingowa, ale nie jako źródło wiedzy
powszechnej.
Izba zważyła, co następuje :
Izba nie dopatrzyła się okoliczności określonych w art. 189 ust. 2 ustawy, które
skutkowałyby odrzuceniem odwołania i postanowiła skierować odwołanie na rozprawę.
Izba stwierdza, że odwołujący ma interes w uzyskaniu danego zamówienia, gdyż w
przypadku uznania, że zamawiający dokonał opisu przedmiotu zamówienie w sposób
ograniczający konkurencję i utrudnił wykonawcom ubieganie się o zamówienia, zamawiający
zobligowany byłby do zmiany treści siwz w tym zakresie i odwołujący mógłby złożyć ofertę
oferując średni samochód ratowniczo-gaśniczy innego producenta, a tym samym miałby
szansę na uzyskanie zamówienia i uzyskania zysku w przypadku realizacji umowy o
zamówienie publiczne. Należy wskazać, że zarzuty podnoszone przez zamawiającego, co
do braku interesu przez odwołującego w uzyskaniu zamówienia, z uwagi na niemożność
wykazania się spełnianiem warunku dostawy 5 pojazdów ratowniczo – gaśniczych w okresie
ostatnich 3 lat, są nietrafne. Odwołujący nie twierdził, że zamierza samodzielnie ubiegać się
o zamówienie, ale mógłby się o nie ubiegać korzystając z doświadczenia innych podmiotów
– producentów pojazdów ratowniczo-gaśniczych i to w kilku możliwych konfiguracjach np.
jako członek konsorcjum, podwykonawca dostarczający podwozia producentowi pojazdów
pożarniczych, czy jako wykonawca oferujący wykonanie przedmiotu zamówienia we
współdziałaniu z podwykonawcą – producentem pojazdów pożarniczych. Zamawiający
przedstawiając swoją argumentację dotyczącą producentów pojazdów pożarniczych
stwierdził, że większość producentów polskich posiada pojazdy pożarnicze oparte na
podwoziu firmy MAN, ale to nie oznacza w ocenie Izby, że ci producenci nie posiadają w
swojej ofercie pojazdów pożarniczych opartych o inne podwozia, jak Mercedes –Bens, Iveco,
czy Renault. Nadto zamawiający wskazał na dwóch producentów zagranicznych, ale
oferujących wyłącznie pojazdy pożarnicze oparte na podwoziu MAN, co z kolei nie oznacza,
że nie istnieją inni zagraniczni producenci pojazdów pożarniczych oferujący pojazdy
pożarnicze w oparciu o podwozia producentów wykorzystujących technologię SCR, dla
osiągnięcia normy Euro V. W tej sytuacji twierdzenia zamawiającego nie rozstrzygają
jednoznacznie, że odwołujący jako producent podwozi nie miałby możliwości ubiegania się o
przedmiotowe zamówienie. Bezsporne natomiast pomiędzy stronami jest to, że przy
obecnym brzmieniu pkt. 1.28 załącznika nr II siwz odwołujący, w żadnej z możliwych
konfiguracji nie ma możliwości ubiegania się o zamówienie publiczne, gdyż nie oferuje
podwozi opartych o technologię EGR. Izba wskazuje, że w obecnym brzmieniu art. 179 ust.
1 ustawy interes w uzyskaniu zamówienia należy pojmować jako interes faktyczny
gospodarczy, a więc interes w zaoferowaniu swojego produktu na danym rynku. Niewątpliwie
tak rozumiany interes odwołujący posiada. Nadto interes ten służyć ma nie tylko wykonawcy,
ale także innemu podmiotowi, a więc na etapie przed upływem terminu składania ofert także
podwykonawcy czy konsorcjantowi, który zamierza ubiegać się o zamówienie współdziałając
z innymi potencjalnymi wykonawcami działającymi na rynku danego przedmiotu zamówienia.
Niewątpliwie odwołujący może ponieść szkodę w przypadku uznania, że postanowienie siwz
w brzemieniu pkt 1.28 załącznika nr II, ogranicza konkurencję, gdyż nie mogąc brać udziału
w postępowaniu, samodzielnie, jako podwykonawca, czy jako konsorcjant, nie będzie mógł
sprzedać posiadanych nadwozi w celu ich zabudowania w pojazd pożarniczy, a tym samym
nie osiągnie zysku w ramach przedmiotowego postępowania. Izba uznała zatem, że
przesłanka materialno prawna z art. 179 ust. 1 ustawy została przez odwołującego
spełniona.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 i art. 29 ustawy poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia w sposób naruszający uczciwą konkurencję i równe traktowanie wykonawców, a
także w sposób utrudniający uczciwą konkurencję poprzez preferowanie jednego wykonawcy
producenta MAN.
Izba stwierdza, że rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20
czerwca 2007r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa
publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania
dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz. U. nr 143 poz. 1002) dla wszystkich
pojazdów pożarniczych w pkt. 4.2.4.5.1. Silnik załącznika nr II do rozporządzenia
przewidziało następujące wymogi „Jeżeli silnik jest stosowany do napędu urządzeń
zamontowanych na stałe, to powinien on być zdolny do ciągłej pracy w czasie 4 godzin w
normalnych warunkach pracy urządzeń, w czasie postoju pojazdu, bez uzupełniania cieczy
chłodzącej i smarów. W tym czasie, w normalnej temperaturze eksploatacji, temperatura
silnika i układu przeniesienia napędu nie powinny przekroczyć wartości określonych przez
producenta. Położenie wlotu powietrza do silnika powinno zapobiegać zasysaniu gorącego
powietrza, np. jeżeli w pobliżu znajduje się obszar wydechu spalin oraz zapylonego
powietrza, deszczu i śniegu.”. W pkt 4.2.4.5.6. załącznika nr II do rozporządzenia znalazły
się ogólne wymogi dotyczące zbiornika paliwa i zasięgu samochodu bez wskazania na
normy emisji spalin, a w pkt 4.3.2 załącznika nr II do rozporządzenia podano szczegółowe
wymogi dla średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego, również bez wskazywania na
normy emisji spalin, ani technologii jaka miałaby być stosowana dla jej osiągnięcia.
Izba stwierdza, że zarządzenie nr 8 Komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej z
dnia 10 kwietnia 2008r. w sprawie gospodarki transportowej w jednostkach organizacyjnych
Państwowej Straży Pożarnej nie określa norm emisji spalin, ani technologii jaka miałaby być
stosowana dla jej osiągnięcia, a ponadto ma zastosowanie do sprzętu transportowego w
jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej, a nie Jednostkach Ochotniczej
Straży Pożarnej.
Odnośnie regulacji europejskich to istotne znaczenie mają dyrektywa 1999/96/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 grudnia 1999 r. w sprawie zbliżenia
ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do działań, jakie mają zostać
podjęte przeciwko emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych przez silniki wysokoprężne
stosowane w pojazdach oraz emisji zanieczyszczeń gazowych z silników z wymuszonym
zapłonem napędzanych gazem ziemnym lub gazem płynnym stosowanych w pojazdach
oraz zmieniająca dyrektywę Rady 88/77/EWG, dyrektywa 2005/55/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 28 września 2005 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw
Członkowskich odnoszących się do działań, które należy podjąć przeciwko emisji
zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych przez silniki wysokoprężne stosowane w
pojazdach oraz emisji zanieczyszczeń gazowych z silników o zapłonie iskrowym zasilanych
gazem ziemnym lub gazem płynnym stosowanych w pojazdach oraz rozporządzenie
2007/715/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie
homologacji typu pojazdów silnikowych w odniesieniu do emisji zanieczyszczeń
pochodzących z lekkich pojazdów pasażerskich i użytkowych (Euro 5 i Euro 6) oraz w
sprawie dostępu do informacji dotyczących naprawy i utrzymania pojazdów i Sprostowanie
do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 595/2009 z dnia 18 czerwca
2009 r. dotyczącego homologacji typu pojazdów silnikowych i silników w odniesieniu do
emisji zanieczyszczeń pochodzących z pojazdów ciężarowych o dużej ładowności (Euro VI)
oraz w sprawie dostępu do informacji dotyczących naprawy i obsługi technicznej pojazdów,
zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 715/2007 i dyrektywę 2007/46/WE oraz
uchylającego dyrektywy 80/1269/EWG, 2005/55/WE i 2005/78/WE (Dz.U. L 188
z 18.7.2009) jednakże żaden ze wskazanych aktów prawnych nie określa sposobu
osiągnięcia normy Euro V.
Odwołujący wyjaśnił, że jego zdaniem dostęp do zamówienia ogranicza wymóg „nie
stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym” dla osiągnięcia czystości spalin
Euro V. Znani mu producenci, którzy mogą dostarczyć pojazdy wymagane przez
zamawiającego oferują silniki spełniające normę Euro V, ale przy zastosowaniu SCR
(Selective Catalytic Reduction) czyli selektywnej redukcji katalitycznej. Rozwiązanie to
wymaga wstrzyknięcia mocznika (AdBlue) do układu wydechowego, a więc zastosowania
dodatkowego płynu w układzie spalinowym, czego nie dopuszcza zamawiający. Odwołujący
przyznał, że ta technologia wymaga zamontowania drugiego baku na AdBlue i tankowania
tej substancji. Wedle jego wiedzy wyłącznym producentem silnika spełniającego wymogi
Euro V bez konieczności stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym jest firma
MAN. Ten producent oparł rozwiązanie techniczne ograniczenia emisji tlenku azotu o układ
recyrkulacji spalin zwany EGR (Exhaust Gas Recirculation). System ten jedynak według
odwołującego obniża wydajność układu i podwyższa koszty eksploatacji, gdyż wymaga
stosowania specjalnych olejów napędowych oraz specjalnego paliwa o niskiej zawartości
siarki.
Zamawiający nie zaprzeczył twierdzeniu odwołującego, że zamawiany samochód
pożarniczy, oczekiwany przez zamawiającego, będzie pojazdem zabudowanym na podwoziu
firmy MAN, ale wskazał, że zamawia pojazd pożarniczy, a nie samo podwozie, a wśród
producentów pojazdów pożarniczych na rynku polskim większość oferuje samochody oparte
o podwozia firmy MAN, jak również są co najmniej dwie firmy zagraniczne, które zabudowują
samochody pożarnicze w oparciu o to podwozie, także nie doszło do ograniczenia
konkurencji.
Zamawiający wskazał, że żądanie zastosowania takiej metody redukcji spalin, aby nie
było konieczności stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym jest podyktowane
następującymi względami technicznymi i ekonomicznymi związanymi z brakiem możliwości
przechowywania substancji AdBlue, kosztami jej wymiany w przypadku nie zużycia zbiornika
w okresie trwałości substancji, jej właściwościami korozyjnymi. Zamawiający podkreślił, że
technologia EGR jest bezobsługowa i nie powoduje dodatkowych kosztów. Zamawiający nie
udowodnił jednak, że zastosowanie technologii EGR jest podyktowane obiektywnymi
potrzebami zamawiającego. Za taki dowód nie można uznać oświadczeń podmiotów w
których imieniu i na których rzecz zamawiający prowadzi postępowanie, gdyż podmioty te są
bezpośrednio zainteresowane w rozstrzygnięciu postępowania. Nadto wątpliwości Izby budzi
także praktycznie identyczność złożonych oświadczeń. Różnice dotyczące opisu warunków
w jakich ma być przechowywany AdBlue i trudności z tym przechowywaniem związanych są
identyczne w każdym z oświadczeń, a różnice dotyczą tylko ilości przejeżdżanych
miesięcznie kilometrów. Ponadto zamawiający nie wykazał, że substancja AdBlue
rzeczywiście wymaga szczególnego przechowywania oraz, że ma właściwości
niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzi oraz właściwości korozyjne. Za taki dowód nie można
bowiem uznać fragmentów cytatów z kart charakterystyk. Zamawiający nie przeczył, że
oczekuje zaoferowania mu przedmiotu zamówienia opartego o technologię EGR, ani temu,
że tacy dostawcy podwozi jak DAF, Iveco, Mercedes, Renault nie oferują podwozi w oparciu
o technologię EGR. Wobec braku udowodnienia przez zamawiającego, że postawiony przez
zamawiającego w pkt 1.28 załącznika nr II do siwz wymóg stosowania określonej technologii
jest podyktowany obiektywnymi potrzebami zamawiającego oraz nie zaprzeczenia, że część
producentów pojazdów pożarniczych oferujących pojazdy na podwoziach firm DAF, Iveco,
Renault, Mercedes nie będzie mogła wziąć udziału w postępowaniu, Izba uznała, że
zamawiający naruszył art. 29 ust. 2 i 3 ustawy w związku z art. 7 ust. 1 ustawy bezzasadnie
ograniczając konkurencję do pojazdów pożarniczych spełniających normę emisji spalin euro
V bez stosowania dodatkowych płynów w układzie spalinowym. Ograniczenie konkurencji
ma istotny wpływ na wynik postępowania, gdyż zawęża krąg podmiotów mogących wziąć
udział w postępowaniu, a tym samym ogranicza korzyści dla zamawiającego wynikające z
konkurowania między sobą znacznej liczby podmiotów, w szczególności co co ceny,
terminów gwarancji, czy terminów realizacji zamówienia. Izba na podstawie art. 192 ust. 3
pkt 1 nakazuje zamawiającemu wykonanie modyfikacji siwz poprzez usunięcie z pkt 1.28
załącznika nr II do siwz postanowienia „bez konieczności stosowania dodatkowych płynów w
układzie spalinowym”.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie
przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp w zw. z § 3 pkt 1 lit. a i § 5 ust. 2 pkt. 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
O kosztach wynagrodzenia pełnomocnika skład orzekający Izby orzekł na podstawie
§ 3 pkt 2 lit. b i § 5 ust. 2 pkt. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca
2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów
kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238),
uznając za uzasadnione koszty w kwocie 3.600,00 zł, tj. zgodnie z przedłożoną kopią faktury
VAT.
Przewodniczący składu orzekającego:
………………………………