Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO/1327/10

WYROK
z dnia 15 lipca 2010 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Anna Chudzik

Protokolant: Mateusz Michalec

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 lipca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
w dniu 28 czerwca 2010 r. przez Marka Pieczarę prowadzącego działalność gospodarczą
pod firmą Zakład Meblowy Fornit Marek Pieczara, ul. Grabańka 25, 43-600 Jaworzno
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego, którym jest Urząd Komisji Nadzoru
Finansowego, Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa



orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu dokonanie zmiany treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia w zakresie kryteriów oceny ofert:
estetyka, ergonomia i organizacja przestrzeni, poprzez uszczegółowienie opisu tych
kryteriów i precyzyjne wskazanie sposobu dokonywania oceny na ich podstawie lub
poprzez rezygnację z ich zastosowania.

2. Kosztami postępowania obciąża Urząd Komisji Nadzoru Finansowego,
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa i nakazuje:

1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 15.000
zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) z kwoty wpisu
uiszczonego przez Marka Pieczarę prowadzącego działalność

gospodarczą pod firmą Zakład Meblowy Fornit Marek Pieczara, ul.
Grabańka 25, 43-600 Jaworzno,
2) dokonać wpłaty kwoty 18.600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych zero groszy) przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Pl.
Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa na rzecz Marka Pieczary
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Zakład Meblowy
Fornit Marek Pieczara, ul. Grabańka 25, 43-600 Jaworzno stanowiącej
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika.


Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.

Skład orzekający Izby:
………………………………

Sygn. akt KIO 1327/10


U z a s a d n i e n i e


Zamawiający – Urząd Komisji Nadzoru Finansowego – prowadzi postępowanie w trybie
przetargu nieograniczonego na Dostawę mebli biurowych dla Urzędu Komisji Nadzoru
Finansowego.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia została zamieszczona na stronie internetowej
Zamawiającego 18 czerwca 2010 r.
W dniu 28 czerwca 2010 r. Wykonawca – Marek Pieczara, prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą Zakład Meblowy FORNIT Marek Pieczara w Jaworznie, wniósł
odwołanie wobec postanowień SIWZ w zakresie ustalonych przez Zamawiającego kryteriów
oceny ofert, zarzucając Zamawiającemu naruszenie przepisów art. 7 ust. 1 i 2, art. 29 ust. 1
i 2, art. 36 ust. 1 pkt 13 oraz art. 91 ust. 1 i 2 ustawy Pzp.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że Zamawiający w SIWZ określił
następujące kryteria oceny ofert i ich wagę: cena (50%), estetyka (15%), ergonomia (20%)
oraz – organizacja przestrzeni (15%), stanowiąc, że estetyka, ergonomia i organizacja
przestrzeni będą ocenie w skali od 0 do 100 punktów, przyznanych: w zakresie estetyki – na
podstawie prezentacji mebli oraz złożonej przez wykonawcę wizualizacji, w zakresie
ergonomii – na podstawie prezentacji mebli, natomiast w zakresie organizacji przestrzeni –
na podstawie wizualizacji oraz aranżacji.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu brak uszczegółowienia kryteriów dotyczących estetyki,
ergonomii i organizacji przestrzeni. Podniósł, iż informacje, że ocenie będą podlegały m.in.:
wygląd mebli, jakość wykonania i wykończenia mebli, sposób regulacji mebli, ogólna
ergonomia stanowiska pracy, organizacja przestrzeni, przy jednoczesnym braku
jakiejkolwiek wskazówki, co w tych kryteriach jest dla Zamawiającego najistotniejsze,
powoduje, że Odwołujący nie jest w stanie złożyć oferty, co nie wynika z braku możliwości
technicznych do wyprodukowania i przedstawienia mebli opisanych w SIWZ, ale z braku
dokładnych i obiektywnych kryteriów, jakimi powinien się kierować przygotowując ofertę.
W ocenie Odwołującego, zastosowane przez Zamawiającego kryteria są akceptowalne,
jednak sposób ich oceny może stanowić przykład prowadzenia postępowania z naruszeniem

fundamentalnej zasady postępowań przetargowych, jakim jest uczciwe i równe traktowanie
wszystkich wykonawców mogących samodzielnie lub przy udziale innych podmiotów brać
udział w postępowaniu. Odwołujący podniósł, że wyznaczone przez Zamawiającego kryteria
są zbyt ogólne i dopuszczają pełną dowolność przy ocenie ofert. Skonstruowanie kryteriów,
w których aż 50% oceny oferty jest zależne od subiektywnego odczucia członków komisji,
zdaniem Odwołującego będzie powodować podejrzenia o stronniczość komisji przy wyborze
oferty któregokolwiek wykonawcy.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu zmiany treści SIWZ w części dotyczącej
opisu kryteriów, którymi Zamawiający będzie się kierował przy wyborze oferty,
w szczególności zmiany znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert oraz wydłużenia
terminu składania ofert o czas niezbędny do ich prawidłowego przygotowania. Na rozprawie
przed Krajową Izbą Odwoławczą Odwołujący doprecyzował żądanie, wnosząc o nakazanie
Zamawiającemu dokonania szczegółowego opisu kryteriów oceny ofert i sposobu ich
zastosowania, a w przypadku niemożliwości ustalenia wystarczająco precyzyjnego sposobu
oceny ofert wg kryterium estetyka – o rezygnację z tego kryterium.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod uwagę
stanowiska stron przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje:
Przedmiot zamówienia został określony w SIWZ jako dostawa z wniesieniem, montażem
i ustawieniem fabrycznie nowych mebli biurowych stanowiących „pierwsze wyposażenie”
nowej siedziby Zamawiającego, obejmujących meble pracownicze, gabinetowe,
konferencyjne oraz wypoczynkowe.
W załączniku Nr 2 do SIWZ Zamawiający określił szczegółowy opis przedmiotu zamówienia,
zamieszczając charakterystykę poszczególnych mebli składających się na przedmiot
zamówienia i wymagania dotyczące m.in. ich wymiarów, konstrukcji, wyposażenia oraz
materiałów, z których mają być one wykonane.
Zamawiający, w punkcie VII SIWZ oraz punkcie IV.2.1 ogłoszenia o zamówieniu określił
następujące kryteria, którymi będzie się kierował przy wyborze oferty i ich znaczenie: cena
(50%), estetyka (15%), ergonomia (20%) oraz organizacja przestrzeni (15%). Zgodnie
z postanowieniami SIWZ, wykonawcy będą mogli otrzymać liczbę od 0 do 100 punktów za
każde z trzech kryteriów innych niż cena.
Zgodnie z postanowieniami SIWZ, estetyka oceniana będzie na podstawie prezentacji mebli
oraz złożonej przez Wykonawcę wizualizacji. Podczas prezentacji Zamawiający oceni:
wygląd, jakość wykonania i wykończenia mebli. Ergonomia oceniana będzie na podstawie
prezentacji mebli, a przedmiotem oceny będzie sposób regulacji mebli, prace mechanizmów,

sposób składania stołu konferencyjnego, sposób składowania stołu konferencyjnego
i krzeseł konferencyjnych oraz ogólną ergonomię stanowiska pracy. W odniesieniu do
kryterium „organizacji przestrzeni” Zamawiający postanowił jedynie, że podstawą oceny
będzie wizualizacja oraz aranżacja, nie określając żadnych kryteriów pomocniczych.Poza
stwierdzeniem, że brak przygotowania prezentacji, wizualizacji lub aranżacji spowoduje
przyznanie 0 punktów w odpowiednim kryterium, Zamawiający nie określił sposobu punktacji
w ramach kryteriów: estetyka, ergonomia i organizacja przestrzeni, stanowiąc jedynie, że
każdy z członków komisji przetargowej przyzna – na podstawie każdego z trzech
powyższych kryteriów – od 1 do 100 punktów, przyznane punkty w poszczególnych
kryteriach zostaną zsumowane, a następnie podzielone przez liczbę członków Komisji
przetargowej. Opisanym w SIWZ cechom, które będą brane pod uwagę w przypadku estetyki
(np. wygląd) i ergonomii (np. sposób regulacji mebli) nie przyporządkowano określonego
sposobu oceny ani wagi punktowej.
Po zamieszczeniu SIWZ na stronie internetowej do Zamawiającego wpłynęły pytania
wykonawców dotyczące sposobu dokonywania oceny na podstawie spornych kryteriów,
w tym pytanie, czy zaoferowanie mebli zgodnych z wymaganiami określonymi w SIWZ
będzie oznaczało otrzymanie maksymalnej liczby punktów w ramach tych kryteriów. Również
odwołujący wystąpił w dniu 22 czerwca 2010 r. do Zamawiającego o sprecyzowanie, jakie
dokładnie cechy dotyczące estetyki, ergonomii i organizacji przestrzeni będą brane pod
uwagę przy ocenie złożonych ofert. Do dnia rozprawy przed Krajową Izbą Odwoławczą
Zamawiający nie udzielił odpowiedzi na pytania wykonawców w tym zakresie.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie Izby Zamawiający określił kryteria oceny ofert nie tylko w sposób niedający
wykonawcom wiedzy niezbędnej do przygotowania oferty, ale i uniemożliwiający weryfikację
prawidłowości oceny ofert oraz narażający na ryzyko nierównego traktowania wykonawców.
Izba nie kwestionuje prawa Zamawiającego do ustalenia takich kryteriów oceny ofert, które
są niezbędne do dokonania wyboru oferty w największym stopniu spełniającej jego
oczekiwania. Takie uprawnienie Zamawiającego wynika z art. 91 ust. 2 ustawy Pzp, który –
nie określając zamkniętego katalogu kryteriów, jakimi można się kierować przy wyborze
oferty – zezwala na ich dowolne ustalenie, pod warunkiem, że dotyczyć będą przedmiotu
zamówienia oraz z ograniczeniem dotyczącym kryteriów podmiotowych (art. 92 ust. 3 ustawy
Pzp).

Jednakże w kontekście zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
swoboda ustalania kryteriów oceny ofert doznaje dalszych ograniczeń. Zasada powyższa
wyraża się bowiem m.in. w obowiązku jednakowego traktowania wszystkich wykonawców
(a więc również oceny ich ofert wg tych samych zasad) oraz prowadzenia postępowania
w sposób pozwalający na zweryfikowanie prawidłowości postępowania zamawiającego,
w tym w zakresie oceny ofert.
Ocena ofert w zgodzie z powyższą zasadą może być dokonana tylko przy użyciu jasno
opisanych, mierzalnych kryteriów oraz dokładnie określonego sposobu ich stosowania,
ograniczającego do minimum wpływ subiektywnych odczuć i preferencji osób dokonujących
oceny, a informacje o sposobie oceny muszą być podane do wiadomości wykonawców,
ponieważ są dla nich wskazówką, czego oczekuje zamawiający, jak przygotować ofertę
i według jakich zasad oferta ta będzie oceniana.
Szczególnej precyzji wymagają kryteria trudno mierzalne, stwarzające ryzyko dowolności
oceny, takie jak estetyka, jakość, funkcjonalność, itp. Jeśli Zamawiający decyduje się na ich
stosowanie, ma obowiązek wskazać w SIWZ szczegółowy opis sposobu ich zastosowania, tj.
podać, co będzie brał pod uwagę przy ocenie ofert i jak będzie dokonywał punktacji. Jak
stwierdził Sąd Okręgowy w Warszawie, w wyroku z dnia 18 marca 2004 r. (V Ca 264/04),
kryteria oceny ofert powinny być wyraźnie określone w specyfikacji w sposób umożliwiający
późniejszą weryfikację prawidłowości oceny ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty. Zdaniem
Sądu, konsekwencją nieprecyzyjnego zdefiniowania kryteriów jest konieczność ich
doprecyzowania przez komisję przetargową, co jest równoznaczne ze zmianą kryteriów
w trakcie postępowania. Również w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej wskazuje się
na konieczność jak najbardziej precyzyjnego sformułowania zasad oceny ofert, w sposób
umożliwiający ich obiektywne stosowanie, jednakowo wobec wszystkich wykonawców (m.in.
KIO/UZP619/08).
Kryteria określone przez Zamawiającego w niniejszym postępowaniu są kryteriami
stwarzającymi ryzyko dużej uznaniowości oceny. Należy więc stwierdzić, że mogą być
zastosowane tylko pod warunkiem szczegółowego określenia zarówno kryteriów
pomocniczych, jak i zasad dokonywania oceny. Zamawiający powinien dokładnie określić, za
co i w jakiej liczbie będzie przyznawał lub odejmował punkty. Tymczasem Zamawiający nie
wskazał zasad dokonywania oceny, a postanowienia SIWZ dotyczące oceny są
zdecydowanie zbyt ogólne i na ich podstawie wykonawcy nie mają ani wiedzy niezbędnej do
przygotowania oferty, ani zapewnienia, że ich oferty zostaną ocenione z poszanowaniem
zasady równego traktowania.

Sposób dokonywania punktacji na podstawie spornych kryteriów nie tylko nie został
określony w SIWZ, również na rozprawie Zamawiający nie potrafił jednoznacznie wskazać
w jaki sposób przyznawana będzie punktacja. Z jednej strony wyjaśniał, że meble
spełniające wszystkie wymagania SIWZ otrzymają maksymalną liczbę punktów, z drugiej –
że wymagania specyfikacji mogą być spełnione na kilka sposobów i Zamawiający wyżej
oceni rozwiązania, które lepiej spełniają jego potrzeby, przyznając, że nie ustalił ram
punktowych za określone cechy.
Należy więc stwierdzić, że w przedmiotowym postępowaniu Zamawiający określił kryteria
oceny ofert w sposób naruszający określoną w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp zasadę uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców. Stanowiska Izby w przedmiotowej sprawie
nie zmienia podnoszona przez Zamawiającego niemożliwość ustalenia zamkniętego
katalogu cech mebli podlegających ocenie. Jeśli Zamawiający nie jest w stanie jasno
i precyzyjnie ustalić zasad oceny, nie powinien przyjmować kryteriów, które mu to
uniemożliwiają.
Izba stwierdziła, że nie ma generalnej przeszkody, aby przyjęty przez Zamawiającego
katalog kryteriów oceny ofert został utrzymany, jednakże tylko pod warunkiem, że
Zamawiający dokona ich doprecyzowania poprzez wskazanie wszystkich podkryteriów, które
zamierza wziąć pod uwagę przy ocenie ofert oraz określi sposób przyznawania punktów
w ramach poszczególnych kryteriów. Nakazana niniejszym wyrokiem zmiana SIWZ powinna
być dokonana poprzez szczegółowe opisanie wszystkich okoliczności i cech zamówienia,
które będą brane pod uwagę przy ocenie ofert oraz przypisaniem im wpływu na punktację
wraz z określeniem sposobu dokonywania i zakresu punktacji. W przypadku, gdy
Zamawiający nie będzie w stanie szczegółowo opisać tych kryteriów i sposobu dokonywania
oceny na ich podstawie, co może być spowodowane faktem, że są to kryteria trudno
mierzalne, ma obowiązek zrezygnować z ich stosowania i w tym kierunku dokonać zmiany
SIWZ oraz ogłoszenia o zamówieniu.
W odniesieniu do zawartego w odwołaniu żądania nakazania Zamawiającemu wydłużenia
terminu składania ofert o czas niezbędny do ich prawidłowego przygotowania, Izba
podkreśla, że obowiązek taki wynika wprost z przepisów prawa. Nakazana wyrokiem Izby
zmiana SIWZ będzie bowiem prowadziła do zmiany ogłoszenia o zamówieniu, a zatem
Zamawiający jest zobowiązany – zgodnie z przepisem art. 12a ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp – do
przedłużenia terminu składania ofert, przy czym termin ten nie może być krótszy niż 22 dni
od dnia przekazania zmiany ogłoszenia Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot
Europejskich.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku postępowania,
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.


Skład orzekający Izby:

………………………………