Sygn. akt KIO 2607/10
KIO 2613/10
WYROK
z dnia 15 grudnia 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Honorata Łopianowska
Protokolant: Patrycja Kaczmarska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 grudnia 2010 r. w Warszawie odwołań wniesionych
przez: wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Impel Cleaning spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko - Partner spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu (w sprawie o sygnaturze
KIO 2607/10) oraz Spółdzielnię Inwalidów „Naprzód” w Krakowie (w sprawie o sygnaturze
KIO 2613/10), w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Szpital Morski im. PCK
w Gdyni w trybie przetargu nieograniczonego na „na świadczenie usług utrzymania czystości i należytego
stanu sanitarnego w obiektach szpitala oraz usług transportu wewnętrznego”,
przy udziale wykonawców przystępujących do postępowania odwoławczego:
- w sprawie o sygnaturze KIO 2607/10:
1. Spółdzielni Inwalidów „Naprzód” w Krakowie – po stronie Zamawiającego;
2. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia KSM Polska spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w
Düsseldorfie – po stronie Zamawiającego
- w sprawie o sygnaturze KIO 2613/10:
1. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Impel Cleaning spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko - Partner
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu – po
stronie Zamawiającego,
2. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia KSM Polska spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w
Düsseldorfie – po stronie Zamawiającego
KIO 2607/10, KIO 2613/10 2
orzeka:
1. oddala odwołanie złożone przez Impel Cleaning spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko – Partner spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu;
2. uwzględnia odwołanie złożone przez Spółdzielnię Inwalidów „Naprzód” w Krakowie
i nakazuje Zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszych oferty,
odrzucenia oferty Odwołującego, a następnie dokonanie ponownego badania i oceny
ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego;
3. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego – Szpital Morski im. PCK w Gdyni
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 30.000 zł 00 gr.
(słownie: trzydziestu tysięcy złotych, zero groszy) z kwoty wpisów uiszczonych przez
Odwołujących, w tym:
a) koszty w wysokości 15.000 zł 00 gr. (słownie: piętnastu tysięcy złotych, zero groszy) z
kwoty wpisu uiszczonego przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia Impel Cleaning spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu
oraz „Hospital Serwis Eko – Partner spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”
spółka komandytowa we Wrocławiu;
b) koszty w wysokości 15.000 zł 00 gr. (słownie: piętnastu tysięcy złotych, zero groszy) z
kwoty wpisu uiszczonego przez Spółdzielnię Inwalidów „Naprzód” w Krakowie;
2) dokonać przez Zamawiającego wpłaty kwoty 15.000 zł 00 gr. (słownie: piętnastu tysięcy
złotych, zero groszy) stanowiącej uzasadnione koszty Odwołującego Spółdzielni
Inwalidów „Naprzód” w Krakowie poniesione z tytułu wpisu.
Stosownie do treści art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.), na niniejszy wyrok – w
terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Przewodniczący:
KIO 2607/10, KIO 2613/10 3
U Z A S A D N I E N I E
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu
nieograniczonego na „na świadczenie usług utrzymania czystości i należytego stanu sanitarnego w obiektach
szpitala oraz usług transportu wewnętrznego” z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010, Nr 113, poz. 759 ze zm.)
wymaganych przy procedurze, gdy wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych –
wartość zamówienia, którego przedmiotem są usługi wynosi 1.916.248,52 EURO zł.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej pod nr 2010/S 194-296394 w dniu 6 października 2010r.
Zamawiający w dacie 24 listopada 2010r. powiadomił wykonawców o rozstrzygnięciu
postępowania, w tym o wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia KSM Polska spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w Düsseldorfie oraz
odrzuceniu oferty Spółdzielni Inwalidów Naprzód w Krakowie.
Odwołujący – wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia Impel Cleaning
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko – Partner
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu w złożonym w
dniu 2 grudnia 2010r. odwołaniu zakwestionował wybór jako najkorzystniejszej oferty złożonej
przez Konsorcjum KSM Polska oraz Klüh Clinic Service zarzucając naruszenie:
1) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy prawo zamówień publicznych poprzez naruszenie zasad zachowania
uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców przy ocenie złożonych ofert i
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
2) art. 89 ust. 1 pkt. 2, 3 i 6 ustawy Prawo zamówień publicznych w związku z ustawą z dnia 16
kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z dnia 8 czerwca 1993 r.).
poprzez zaniechanie odrzucenia przez Zamawiającego oferty wybranego wykonawcy:
Konsorcjum KSM Polska oraz Klüh Clinic Service,
3) art. 89 ust. 1 pkt. 3 i 6 ustawy Prawo zamówień publicznych w związku z ustawą z dnia 16
kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z dnia 8 czerwca 1993 r.).
poprzez zaniechanie odrzucenia przez Zamawiającego oferty wykonawcy: Spółdzielnia
Inwalidów „Naprzód” w Krakowie;
KIO 2607/10, KIO 2613/10 4
4) art. 91 ust 1 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez wybór oferty najkorzystniejszej na
podstawie innych niż ustalone w siwz kryteriów.
Odwołujący w odwołaniu wniósł o:
1) nakazanie Zamawiającemu uchylenia czynności wyboru oferty Wykonawcy: Konsorcjum KSM
Polska sp. z o.o. oraz Klüh Clinic Service,
2) nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty wybranego Wykonawcy: Konsorcjum KSM
Polska sp. z o.o. oraz Klüh Clinic Service na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt. 2, 3 i 6
ustawy Prawo zamówień publicznych,
3) nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty Wykonawcy: Spółdzielnia Inwalidów „Naprzód”
w Krakowie na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2, 3 i 6 ustawy Prawo zamówień
publicznych,
4) nakazanie Zamawiającemu dokonania ponownej oceny ofert i wybór najkorzystniejszej oferty
spośród ofert ważnych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący argumentuje, iż oferta wybranego Wykonawcy:
Konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. oraz Klüh Clinic Service GmbH winna zostać odrzucona na
podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt. 2, 3 i 6 ustawy Prawo zamówień publicznych ponieważ Jego
oferta wybranego nie zawiera wymaganego przez Zamawiającego załącznika dotyczącego
harmonogramu szkoleń. Argumentuje Odwołujący, iż plan szkolenia nie stanowi dokumentu
potwierdzającego spełnienie warunku udziału w postępowaniu - zamawiający nie postawił
żadnych warunków udziału w postaci jakichś konkretnych szkoleń i nie przewidział sankcji, iż nie
wykazanie się doświadczeniem w szkoleniach będzie skutkowało wykluczeniem wykonawcy z
postępowania, a jedynie chciał, aby mu przedstawić w ofercie zobowiązanie do wykonania
szkoleń dla pracowników, wraz z podaniem tematyki tych szkoleń, osób prowadzących oraz ich
częstotliwości. Szkolenia stanowią jedną z kontraktowanych usług, wycenianą przez wykonawców
w ramach oferty, nie ma więc podstaw do uzupełnienia harmonogramu szkoleń na podstawie art.
26 ust 3 ustawy. Brak dokumentu, będącego treścią oferty, stanowi obligatoryjną przesłankę do
odrzucenia takiej oferty jako - w sposób istotny - niezgodnej w swej treści z treścią istotnych
warunków zamówienia. Oferta wybranego Wykonawcy winna zatem zostać odrzucona przez
Zamawiającego na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych z
uwagi, iż jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Odwołujący następnie podał, że zgodnie z formularzem ofertowym, wybrany Wykonawca
zaproponował wykonanie usługi będącej przedmiotem zamówienia w zadaniu II w pkt. B - cena
za świadczenie usług transportu wewnętrznego za cenę 3.301.092,00 zł. (wartość brutto za 36
KIO 2607/10, KIO 2613/10 5
miesięcy). Na cenę oferty w tym zakresie składa się wartość netto za 36 miesięcy 3.301.092.00 zł.,
kwota podatku VAT 0,00 zł. W konsekwencji, zdaniem Odwołującego, złożenie oferty w zadaniu
II przez Wykonawcę z ceną, która zawiera zwolnienie od podatku VAT w całym zakresie
przesądza, że oferta winna być odrzucona na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych, gdyż w zakresie obowiązków dla transportu wewnętrznego opisanych w
załączniku nr A6 do SIWZ w rozdziale II zawarte są również czynności nie podlegające
zwolnieniu od podatku VAT - tj. czynności wymienione w pkt 1, 2, 3 i 10 załącznika nr A6. Nic
wspólnego bowiem - z usługami klasyfikowanymi do grupowania PKWiU 85.13.18-00.00 - ma
czynność, polegająca na przesuwaniu lub przewożeniu mebli czy załadunek lub rozładunek
towarów do zaopatrzenia Szpitala, a zgodnie z załączoną do odwołania opinią Głównego Urzędu
Statystycznego w Łodzi z dnia 26 marca 2009 r., tylko czynności szczegółowo tam wymienione,
mogą być klasyfikowane do grupowania PKWiU 85.13.18-00.00 i w efekcie zostać objęte
zwolnieniem z podatku VAT. Dla ustalenia, jaka stawka VAT będzie miała zastosowanie w
danym przypadku, istotny jest stan faktyczny konkretnego przypadku; ważny jest rzeczywisty opis
przedmiotu zamówienia i świadczonej usługi, jej treściowy zakres, a nie techniczny podział, bądź
jego brak, w ramach zastosowanego przez Zamawiającego wypunktowania usług wchodzących w
zakres zamówienia (por. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10 sierpnia 2009r. - sygn. akt
KIO/UZP/971/09). W niniejszym postępowaniu mamy do czynienia z usługą, w skład której
wchodzą: usługi transportu wewnętrznego sensu stricte oraz inne usługi, o których mowa
powyżej - takie jak przestawianie mebli. Nie można zatem mówić o pomocniczym charakterze
tych usług, bowiem stanowią one cel sam w sobie dla klienta, mają odmienny cel i charakter od
usług transportu wewnętrznego (sensu stricto), nie są natomiast środkiem do lepszego wykonania
usługi zasadniczej, tj. transportu wewnętrznego. Odwołujący stwierdza, że obowiązek ustalenia
obowiązującej stawki podatku od towarów i usług oraz ustalenia jego wartości spoczywa zawsze
na wykonawcy - podatniku - zgodnie z art. 15 i 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od
towarów i usług oraz z § 5 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada
2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich
przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od
podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.). Rolą
Zamawiającego - jako organizatora postępowania o udzielenie zamówienia publicznego - jest
również ustalenie właściwej stawki podatku od towarów i usług (VAT), gdyż bez ustalenia
powyższego nie można prawidłowo porównać złożonych ofert. Zamawiający powinien najpierw
ustalić właściwą stawkę VAT, a następnie dokonać oceny ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty,
KIO 2607/10, KIO 2613/10 6
a nie dokonując tej czynności Zamawiający narusza art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, traktując jednakowo wykonawców stosujących różne stawki podatkowe (por. wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28 stycznia 2008r. - sygn. akt KIO/UZP 115/07). Uznanie
przez Zamawiającego - za prawidłową - cenę z wadliwie naliczoną stawką podatku VAT
(mniejszą niż wymagana ustawowo), narusza interesy innych przedsiębiorców biorących udział w
przetargu i jako sprzeczne z prawem stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy
z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z dnia 8 czerwca 1993 r.).
Tym samym prowadziłoby to do naruszenia zasady równego traktowania podmiotów
ubiegających się o zamówienie publiczne (wyrok z dnia 13 czerwca 2003 r. Sąd Okręgowy w
Warszawie - sygn. akt. V Ca 222/03). Odwołujący powołał się na doktrynę Prawa zamówień
publicznych (por. „Analiza wyroków sądów okręgowych oraz analiza orzeczeń zespołów
arbitrów” A. Kurowska, M. Sarnowski, G. Wicik, P. Wiśniewski, str. 9 i nast; wyd. Urząd
Zamówień Publicznych Warszawa 2006, str. 175) jak również w orzecznictwo arbitrażowe z
zakresu zamówień publicznych (por. wyrok ZA z 5.07.2005 r., sygn. akt UZP/ZO/0-1605/05;
wyrok ZA z 6.07.2005 r., sygn. akt UZP/ZO/0-1622/05), wskazując że błędna stawkę VAT w
ofercie należy zakwalifikować jako błąd w obliczeniu ceny, co skutkuje koniecznością odrzucenia
oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy prawo zamówień publicznych. Pogląd ten podzielił
również SO w Poznaniu (por. wyrok SO w Poznaniu z 30.09.2005 r., sygn. akt II Ca 1063/05).
Odwołujący stwierdza, że błąd dotyczący zastosowania właściwej stawki VAT jest błędem w
obliczeniu ceny, który nie podlega poprawieniu w trybie art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy prawo
zamówień publicznych, jak i też w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Powyższe stanowisko w odniesieniu do oferty Wykonawcy: Konsorcjum KSM Polska sp. z
o.o. oraz Klüh Clinic Service w zakresie naruszenia przez Zamawiającego przepisu art. 89 ust. 1
pkt. 6 ustawy Prawo zamówień publicznych Odwołujący podtrzymał także wobec zaniechania
przez Zamawiającego odrzucenia oferty drugiego Wykonawcy: Spółdzielnia Inwalidów
„Naprzód” w Krakowie, który to wykonawca, zdaniem Odwołującego także zastosował w
sposób wadliwy zwolnienie z podatku VAT co przesądza, że oferta winna być odrzucona na
podstawie przepisu art. 89 ust. 1 ustawy prawo zamówień publicznych. Odwołujący podał, iż
żadne opinie GUS nie pozwalają na zaliczanie czynności, związanych z obsługa mebli,
zakwalifikować jako usług związanych z ochroną zdrowia, gdzie indziej nie sklasyfikowaną, a
wykonawca Spółdzielnia Inwalidów Naprzód co prawda dysponuje opinią GUS (starszą niż
opinia Odwołującego), iż usługi dezynfekcji mogą korzystać ze zwolnienia z podatku VAT
KIO 2607/10, KIO 2613/10 7
(ewentualnie pkt 10 załącznika A6), to w odniesieniu do pkt 1-3 takiej opinii nie posiada.
Uzasadniony jest zatem pogląd, iż Wykonawca ten w sposób błędny dokonał kwalifikacji
podatkowej całego pakietu „transport wewnętrzny”, nie rozróżniając poszczególnych czynności.
Nie może być trafiony pogląd, iż stało się tak dlatego, iż w pakiecie II dominują usługi zwolnione
ze stawki podatku VAT. Tak samo bowiem sytuacja przedstawia się w pakiecie I, gdzie też są
czynności objęte stawką podstawową VAT i zwolnione, jednak w pakiecie wykonawca ten nie
miał problemów z dokonaniem prawidłowej klasyfikacji podatkowej poszczególnych czynności
kontraktowanych przez Zamawiającego. W efekcie dla pakietu I zaproponował cenę netto
3.885.811,20 zł, podatek VAT w kwocie 366.300,00 złotych (kwota brutto 4.252.111,20 zł), co
jednoznacznie wskazuje na zastosowanie różnych stawek podatku VAT. Nie istnieje bowiem
stawka 9,5 % VAT jaka musiałby być przyjęta, gdyby została uwzględniona tylko jedna stawka
podatku VAT, co wskazuje na to, iż firma Naprzód w zadaniu I dokonywała kwalifikacji
podatkowej dla poszczególnych czynności zaś w zadaniu II zaniechała powyższego,
bezpodstawnie przyjmując istnienie zwolnienia z podatku VAT dla wszystkich czynności
opisanych w załączniku A6.
Firma Naprzód nie dołączyła również harmonogramu szkoleń zgodnie z wymaganiami
zawartymi w pkt. II. „Wymagania dodatkowe stawiane przedmiotowi zamówienia” w ppkt. 22
specyfikacji - oferta nie zawiera wykazu osób, które mają te szkolenia prowadzić; zamiast danych
trenerów, Zamawiający otrzymał - nic nie wnoszącą - informację o prowadzeniu szkoleń przez
„trenera wewnętrznego”. Zarzut, iż wykonawca nie mógł precyzyjnie przewidzieć, kto
poprowadzi szkolenia jest chybiony, w sytuacji gdy ten sam wykonawca podaje już precyzyjnie
dane, dotyczące kwalifikacji osoby szkolącej, w tym jej stażu w prowadzeniu szkoleń, gdyż takie
dane indywidualizują osobę i wskazują, iż wykonawca Naprzód przewidział do prowadzenia
szkolenia konkretną osobę, i że wbrew wymogom specyfikacji nie podał danych tej osoby.
Ponieważ dokument ten nie podlega uzupełnieniu, oferta wykonawcy Naprzód podlega
odrzuceniu na podstawie art. 89 ust 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W odwołaniu Spółdzielni Inwalidów „Naprzód” w Krakowie złożonym w dniu 2 grudnia
2010r. zakwestionowano czynności i zaniechania Zamawiającego:
1. wybór jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. i Klüh
Clinic Service GmbH, pomimo że wykonawca podlegał wykluczeniu, a jego oferta odrzuceniu;
2. zaniechanie wykluczenia wykonawcy konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. i Klüh Clinic Service
GmbH oraz odrzucenie jego oferty;
3. odrzucenie oferty Odwołującego, pomimo iż oferta Odwołującego odpowiada treści SIWZ.
KIO 2607/10, KIO 2613/10 8
Odwołujący zarzucił:
1. naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez
nieuprawnione odrzucenie oferty Odwołującego na skutek chybionego uznania, że treść
oferty Odwołującego nie odpowiada treści SIWZ;
2. naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. i Klüh Clinic Serwice
GmbH, pomimo iż treść oferty tego wykonawcy nie odpowiada treści SIWZ;
3. naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez zaniechanie
wykluczenia wykonawcy konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. i Klüh Clinic Service GmbH,
pomimo iż nie wykazał on spełnienia warunków udziału w postępowaniu.
Odwołujący w odwołaniu wniósł o:
1. unieważnienie czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej;
2. dokonanie powtórnej oceny ofert;
3. unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego;
4. wykluczenie wykonawcy konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. i Klüh Clinic Service GmbH
z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego;
5. odrzucenie oferty wykonawcy konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. i Klüh Clinic Service
GmbH;
6. dokonanie powtórnego wyboru oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący argumentuje, iż w zakresie zarzutu niezgodności oferty
Odwołującego z treścią SIWZ, Jej oferta spełnia wymagania Zamawiającego określone w SIWZ.
Formularz ofertowy został wypełniony zgodnie z postanowieniami SIWZ. Cena podana w
ofercie nie zawiera błędów, które mogłyby skutkować odrzuceniem oferty Odwołującego.
Wobec powyższego zarzut Zamawiającego niezgodności treści oferty Odwołującego z treścią
SIWZ jest chybiony. Odrzucenie oferty Odwołującego było nieuprawnione i stanowi naruszenie
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący podnosi, iż wykonawca konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. i Klüh Clinic
Service GmbH nie wykazało spełnienia warunków udziału w postępowaniu. Zamawiający w
rozdziale 1 § 6 SIWZ podał, iż o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy
m.in. wykażą, iż dysponują osobą, która będzie pełnić funkcje Kierownika Obiektu i która
posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie na stanowisku kierowniczym w zarządzaniu
usługami utrzymania czystości. Ze złożonego przez wykonawcę konsorcjum KSM Polska sp. z
o.o. i Klüh Clinic Service GmbH dokumentu „Wykaz osób” nie wynika, iż którakolwiek z
KIO 2607/10, KIO 2613/10 9
wymienionych w nim osób posiada wymagane doświadczenie. Jednocześnie zamawiający nie
miał obowiązku wzywać wykonawcę konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. i Klüh Clinic Service
GmbH do złożenia prawidłowego dokumentu w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych, albowiem niezależnie od tego oferta tego wykonawcy podlegała odrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. W rozdziale II pkt III ust.22
SIWZ (wymagania dodatkowe stawiane przedmiotowi zamówienia) Zamawiający podał, iż
wymaga przedstawienia harmonogramu szkoleń oraz wykazu tematów i listy osób prowadzących
szkolenie i ich kwalifikacje. Powyższy harmonogram, wykaz i lista stanowią wymaganą przez
Zamawiającego treść oferty. Wykonawca konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. i Klüh Clinic
Serwice GMbh nie złożyło wymaganych dokumentów. Treść oferty wykonawcy jest zatem
niezgodna z treścią SIWZ i oferta tego wykonawcy podlega odrzuceniu.
Do postępowania odwoławczego wywołanego wniesieniem odwołania przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Impel Cleaning spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko - Partner spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu zgłosili przystąpienia i zostali
dopuszczeni do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego dwaj wykonawcy -
Spółdzielnia Inwalidów „Naprzód” w Krakowie – po stronie Zamawiającego oraz wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia KSM Polska spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w Düsseldorfie, wykazując
swój interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której złożone zostało
przystąpienie.
Do postępowania odwoławczego wywołanego wniesieniem odwołania przez wykonawcę
Spółdzielnia Inwalidów „Naprzód” w Krakowie zgłosili przystąpienia i zostali dopuszczeni po
stronie Zamawiającego wykonawcy wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Impel
Cleaning spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko -
Partner spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu a także
wykonawcy wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia KSM Polska spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w Düsseldorfie –
po stronie Zamawiającego, wykazując swój interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony,
do której złożone zostało przystąpienie.
Zamawiający pismami z dnia 9 grudnia 2010r. odpowiedział na oba odwołania wnosząc o
oddalenie każdego z nich.
KIO 2607/10, KIO 2613/10 10
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności postanowienia ogłoszenia o
zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, oferty złożone przez
wykonawców oraz Przystępującego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i
stanowiska stron oraz uczestnika postępowania złożone w trakcie rozprawy, zważono, co
następuje.
W pierwszej kolejności Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, że nie została wypełniona
żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem któregokolwiek z odwołań w trybie art. 189 ust. 2
ustawy Prawo zamówień publicznych.
Ustalono dalej, że każdy z wykonawców wnoszących odwołanie posiada interes w
uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody w
wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
Prawa zamówień publicznych, gdyż w razie uwzględnienia zarzutów odwołania odpowiednie
oferty tych wykonawców mogłyby być uznane za najkorzystniejsze w postępowaniu, w
zależności od zakresu uwzględnienia każdego z nich: w postępowaniu złożono bowiem pięć ofert
z następującymi cenami: Spółdzielnia Inwalidów „Naprzód” w Krakowie – 7.852.111,20 zł;
konsorcjum KSM Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh
Clinic Service GmbH w Düsseldorfie - 8.247.307,68 zł; konsorcjum Impel Cleaning spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko - Partner spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu – 8.323.566,16 zł; Bresco
Consulting sp. z o.o. Zakład Pracy Chronionej we Wrocławiu – 11.547.069,04 zł; Jantar spółka z
o.o. w Słupsku – 14.263.287,04 zł.
Przepis art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych stanowi, że uwzględnienie
odwołania może mieć miejsce tylko wtedy, gdy zostanie stwierdzone takie naruszenie przepisów
ustawy, które miało lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego. W analizowanej sprawie, w zakresie odwołania złożonego przez
Spółdzielnię Inwalidów Naprzód dopatrzono się takich naruszeń. I tak, uzasadniając dokonane
rozstrzygnięcie w zakresie każdego z wniesionych odwołań, w zakresie podniesionych w nich
zarzutów uwzględniono okoliczności:
KIO 2607/10, KIO 2613/10 11
1. Nie podzielono zarzutu podniesionego w odwołaniu Impel Cleaning spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko - Partner spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu (w sprawie o sygn. KIO 2607/10), iż
oferty wykonawców: Konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. oraz Klüh Clinic Service GmbH oraz
Spółdzielni Inwalidów Naprzód w Krakowie winny zostać odrzucone na podstawie przepisu art.
89 ust. 1 pkt. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. Odwołujący w powyższym zakresie
powołał się na brzmienie Załącznika nr Al do specyfikacji istotnych warunków zamówienia
„Opis przedmiotu zamówienia” w pkt. II. „Wymagania dodatkowe stawiane przedmiotowi zamówienia”,
gdzie w ust. 22 Zamawiający zastrzegł że „wymagane jest wraz ze złożeniem oferty harmonogramu szkoleń
oraz wykazu tematów i listę osób prowadzących szkolenie, ich kwalifikacje. Szkoleniem wstępnym zawsze
bezwzględnie musi być objęta nowo zatrudniona osoba. Każdy pracownik jeden raz w roku musi odbyć szkolenie
w wyżej wymienionym zakresie”. Oferta wybranego Wykonawcy nie zawiera wymaganego przez
Zamawiającego załącznika dotyczącego harmonogramu szkoleń, zaś oferta Spółdzielni
Inwalidów Naprzód opatrzona została takim harmonogramem lecz nie zawierającym imiennej
listy osób prowadzących szkolenie, a jedynie ogólny wykaz osób wskazujący „trener wewnętrzny”
lub „trener zewnętrzny”. Zgodzić się należy z Odwołującym, że opisane szkolenia stanowią jedną
z kontraktowych usług, wycenianą przez wykonawców w ramach oferty, tyle tylko, że fakt
wyceny i konieczność uwzględnienia przy czynności ustalenia przez wykonawcę ceny za
wykonanie zamówienia dodatkowego elementu zamówienia, jakim są opisane szkolenia jest
kwestią odrębną od obowiązku złożenia dokumentu wraz z ofertą a także skutków ewentualnego
niezłożenia tego dokumentu. Odwołujący wykazuje, iż nie ma podstaw do uzupełnienia
wskazanego harmonogramu szkoleń na podstawie art. 26 ust 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych, uznając że stanowi on element oferty, co winno stanowić obligatoryjną przesłankę
do odrzucenia takiej oferty jako - w sposób istotny - niezgodnej w swej treści z treścią istotnych
warunków zamówienia na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień
publicznych z uwagi, iż jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że istotnie, w konfiguracji postanowień specyfikacji
istotnych warunków zamówienia opracowanej przez Zamawiajacego na użytek tego konkretnego
postępowania, nie sposób przypisać harmonogramowi szkoleń, o którym mowa w Załączniku
A1 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia stanowiącym Opis przedmiotu zamówienia, w
rozdziale III Wymagania dodatkowe stawiane przedmiotowi zamówienia ust. 19 i 22 znaczenia
dokumentu potwierdzającego spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Nie został on
KIO 2607/10, KIO 2613/10 12
bowiem wymieniony w § 7 specyfikacji istotnych warunków zamówienia, gdzie zamieszczono
informację o oświadczeniach i dokumentach, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania
warunków udziału w postępowaniu oraz niepodleganiu wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia na
podstawie art. 24 PZP i dokumentach stanowiących ofertę. W tej części specyfikacji istotnych warunków
zamówienia Zamawiający wyszczególnił dokumenty, jakie należy złożyć w postępowaniu,
wskazując zarazem rygor ich nie złożenia, podając, iż (§ 7 ust. 10 specyfikacji) wezwie
wykonawców, którzy w określonym terminie nie złożą oświadczeń lub dokumentów, o których
mowa w art. 25 ust. 1, zawierające błędy do ich uzupełnienia w wyznaczonym terminie. Z tego
powodu dokument stanowiący sporny harmonogram szkoleń nie podlegałby uzupełnieniu.
Ustalenia dalej wymagało na gruncie analizowanej sprawy znaczenie wspomnianego
harmonogramu szkoleń w postępowaniu, a także jego charakter, to jest czy stanowi on element
oferty sensu largo. Z zestawienia postanowień specyfikacji, załączników do niej a także projektu
umowy dotyczących harmonogramu szkoleń wynikają następujące postanowienia
Zamawiającego:
- sporny harmonogram szkoleń nie został wymieniony w § 7 specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, gdzie zamieszczono informację o oświadczeniach i dokumentach, jakie mają dostarczyć
wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz niepodleganiu wykluczenia
z postępowania o udzielenie zamówienia na podstawie art. 24 PZP i dokumentach stanowiących ofertę, co
nakazuje traktować ten dokument jako nie służący potwierdzeniu spełniania warunku udziału w
postępowaniu;
- w załączniku 1 A do specyfikacji istotnych warunków zamówienia Opis przedmiotu zamówienia, w
rozdziale III Wymagania dodatkowe stawiane przedmiotowi zamówienia, w ust. 19 Zamawiający
postanowił: „wykonawca zobowiązany jest do przedstawienia harmonogramu; sprzątania gruntownego,
okresowego: mycia okien wewnętrznych i zewnętrznych, mycia osłon lamp oświetleniowych, czyszczenia, prania
mycia, żaluzji i rolet, konserwacji podłóg oraz harmonogram szkoleń /niniejsze musi być ujęte w Planie Higieny
dla Szpitala Morskiego. Następnie, w ust. 22 rozdział III tej części załącznika do specyfikacji
Zamawiający podał: że „Szkolenia w zakresie: zakażeń szpitalnych, sposobu i kolejności sprzątania,
zastosowania i wykorzystania sprzętu, stosowania materiałów i środków czystościowych, stosowania preparatów
chemicznych, utrzymania odpowiedniego poziomu czystości w zależności od wymogów higieniczno – sanitarnych
pomieszczenia, oraz szkolenie na stanowisku pracy pracowników przez siebie zatrudnionych przeprowadza
wykonawca - wymagane jest wraz ze złożeniem oferty harmonogramu szkoleń oraz wykazu tematów i listę osób
prowadzących szkolenie, ich kwalifikacje. Szkoleniem wstępnym zawsze bezwzględnie musi być objęta nowo
zatrudniona osoba. Każdy pracownik jeden raz w roku musi odbyć szkolenie w wyżej wymienionym zakresie”;
KIO 2607/10, KIO 2613/10 13
- w odniesieniu dla Planu Higieny Zamawiający zawarł w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (§ 17 ust. 3 specyfikacji) następujące postanowienie: Zamawiający wymaga dostarczenia w
ciągu 15 dni od podpisania umów: a) Plan Higieny zawierający podział pomieszczeń na strefy sanitarne,
kolejność sprzątania poszczególnych pomieszczeń, algorytmy sprzątania b) Harmonogram wykonywania usług
transportu c) wykaz środków czystości i preparatów do dezynfekcji wraz z dokumentami dopuszczającymi je do
obrotu i używania zgodnie z przepisami prawa d) karty charakterystyki substancji niebezpiecznych e) wzory
dokumentacji do monitorowania jakości usług f) umowę z Zakładem Pralniczym wraz z decyzją Inspekcji
Sanitarnej”;
Z zestawienia przytoczonych zapisów specyfikacji, ewentualny wymóg złożenia spornego
harmonogramu szkoleń przez wykonawców jawi się co najmniej nieprecyzyjnym i
niejednoznacznym: wymaganie to nie zostało zamieszczone w zasadniczej części specyfikacji,
gdzie zakomunikowano wykonawcom dokumenty, jakie należy złożyć w postępowaniu.
Podkreślenia wymaga, że Zamawiający w § 7 ust. 12 specyfikacji podał wyraźnie, co należy złożyć
wraz z ofertą: Dokumenty stanowiące ofertę: 12.1 Formularz Oferty, 12.2 Oświadczenia i dokumenty
wymagane w §7. Forma dokumentów – zgodnie z zapisem § 7 pkt. 8 SIWZ” . W tym postanowieniu
zawarto zarówno dokumenty na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu
(wyszczególnione w § 7 specyfikacji) jak i dokumenty, które składają się na ofertę sensu largo,
czyli wszelkie oświadczenia, które stanowią na gruncie tego postępowania zobowiązania
wykonawców związane z realizacją przedmiotu zamówienia. Nie ma wśród nich harmonogramu
szkoleń oraz wykazu tematów i listy osób prowadzących szkolenie, ich kwalifikacji, który znalazł
się w załączniku A1 do specyfikacji dotyczącym opisu przedmiotu zamówienia. Analiza
przytoczonych zapisów pozwala uznać je za co najmniej niejednoznaczne i nieprecyzyjne, co
przyznał sam Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie. Zamieszczenie wymagania dotyczącego
harmonogramu szkoleń w części specyfikacji, która niewątpliwie opisuje stronę wykonawczą
zamówienia (opis przedmiotu zamówienia), w kontekście wymagania prezentującego sposób
wykonywania szkoleń a także częstotliwość i krąg adresatów tych szkoleń, przy jednoczesnym
wskazaniu, że harmonogram ten składa się na Plan Higieny (ten zaś miał być złożony dopiero po
podpisaniu umowy, w ciągu 15 dni od tego momentu) zdaje się wskazywać na niekonsekwencję
Zamawiającego w zakresie ukształtowania postępowania w tej części. Brak jednak wskazania tego
dokumentu w zasadniczej części specyfikacji, która mówi o dokumentach jakie należy złożyć
wraz z ofertą (§ 7, w tym jego ust. 12), przy jednoczesnym wyjaśnieniu w odpowiedzi na
odwołanie intencji Zamawiającego w tym zakresie, która to intencja dodatkowo wynika ze
wskazania w ust. 19 rozdziału III załącznika A1 Opis przedmiotu zamówienia , że harmonogram
KIO 2607/10, KIO 2613/10 14
szkoleń musi być ujęty w ramach Planu Higieny pozwala przyjąć, iż sporny harmonogram
należało złożyć jako element Planu Higieny dopiero po podpisaniu umowy. Powyższe
przekonująco wyjaśnił Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, podając, że Zamawiający
oczekiwał, iż stosowny Harmonogram zostanie mu dostarczony w ciągu 15 dni od daty
podpisania umowy jako elementu Planu Higieny, co wynika z § 17 specyfikacji odnoszącego się
do formalności, jakie powinny zostać dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy.
Zamawiający wyjaśnił w odpowiedzi na odwołanie, że dla wyboru wykonawcy i oceny ofert
harmonogram szkoleń, kwalifikacje wykładowców czy tematyka szkoleń – nie mają znaczenia,
podkreślając, że powołanie się na przedmiotowy dokument w załączniku do specyfikacji, a
pominięcie go w wyszczególnieniu wymaganych elementów oferty należy uznać za przeoczenie,
które nie powinno mieć negatywnych skutków wobec Wykonawcy, który kierując się treścią
części specyfikacji, jaka odnosi się do wymaganych dokumentów, nie uznał za konieczne
przedłożenia dokumentu, na który Zamawiający powołuje się niejako mimochodem. Przyznał
przy tym Zamawiający, że sformułowanie SIWZ w istocie nie daje możliwości jednoznacznej odpowiedzi, czy
dokument jest wymagany. Podzielono powyższą ocenę Zamawiającego – przytoczone wyżej
postanowienia specyfikacji obrazują niejednoznaczność i brak precyzji Zamawiającego w
ukształtowaniu postępowania w tej części (choć nie tylko w tej – co wynika z dalszej części
uzasadnienia). Podkreślenia w tym zakresie wymaga, że nie bez znaczenia jest także systematyka
zasadniczego dokumentu postępowania jakim jest specyfikacja istotnych warunków zamówienia,
która nie powinna fragmentarycznie regulować istotnej dla wykonawców kwestii jaką jest
złożenie odpowiednich dokumentów w postępowaniu w jednej części, opisując dodatkowo
wymagane dokumenty w innym jej elemencie, to jest załączniku przedmiotowo dotyczącym innej
kwestii aniżeli dokumenty, jakie należy złożyć (tutaj: zawierającej opis przedmiotu zamówienia, i
to w części wskazującej na Wymaganie dodatkowe stawiane przedmiotowi zamówienia). Takie działanie
może być potraktowane jako wprowadzające wykonawców w błąd. Brak precyzji w
formułowaniu wymagań przez Zamawiającego nie może prowadzić do poniesienia przez
wykonawców negatywnych konsekwencji takiego postępowania. Stąd też, należy przyjąć, iż w
świetle brzmienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w tym załącznika A1
stanowiącego Opis przedmiotu zamówienia a przede wszystkim brzmienia § 7 ust. 12 specyfikacji
wyraźnie wymieniającego co należy załączyć do oferty, wystarczające było dołączenie do oferty
jedynie tych dokumentów, które Zamawiający wyraźnie wyszczególnił w specyfikacji. Należy w
tym miejscu przypomnieć, że treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia i treść oferty to
merytoryczne postanowienia oświadczeń woli: w jednej strony zamawiającego, który w
KIO 2607/10, KIO 2613/10 15
szczególności poprzez opis przedmiotu zamówienia oświadcza jakiego świadczenia oczekuje po
zawarciu umowy w sprawie zamówienia publicznego, oraz z drugiej strony wykonawcy, który
jednostronnie zobowiązuje się do wykonania tego świadczenia w razie wyboru jego oferty jako
najkorzystniejszej. Wobec tego, co do zasady, to porównanie zaoferowanego przez wykonawcę
świadczenia z opisem przedmiotu zamówienia może przesądzić o tym, czy treść oferty
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Natomiast od tak rozumianej
merytorycznej treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia należy odróżnić postanowienia
dotyczące sposobu przygotowania i formy dokumentów składających się na składaną ofertę,
których niezachowanie może mieć czasem znaczenie dla możliwości uzyskania przez wykonawcę
zamówienia, którym jednak w konkretnym wypadku zamawiający nadaje charakter informacyjny
lub porządkowy, i których niedochowanie nie rodzi konsekwencji dla wykonawcy. Natomiast
brak precyzji w formułowaniu wymagań przez Zamawiającego nie może prowadzić do
poniesienia przez wykonawców negatywnych konsekwencji takiego postępowania.
Nie podzielono z powyższych względów argumentacji Odwołującego, zgodnie z którą
oferty złożone przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia KSM
Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH
w Düsseldorfie a także przez Spółdzielnię Inwalidów Naprzód powinny podlegać odrzuceniu
jako niezgodne ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Prawo zamówień publicznych.
2. Nie podzielono także zarzutu sformułowanego przez Odwołującego Impel Cleaning spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko - Partner spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu (w sprawie o sygn. KIO
2607/10), iż oferty wykonawców: Konsorcjum KSM Polska sp. z o.o. oraz Klüh Clinic Service
GmbH oraz Spółdzielni Inwalidów Naprzód w Krakowie winny zostać odrzucone na podstawie
przepisu art. 89 ust. 1 pkt. 3 i 6 ustawy Prawo zamówień publicznych, a to z uwagi na podanie
ceny dla zadania II w pkt. B - cena za świadczenie usług transportu wewnętrznego za cenę gdzie
podano kwotę podatku od towarów i usług w wysokości 0,00 zł. Odwołujący w tym zakresie
argumentuje, że złożenie oferty w zadaniu II przez Wykonawcę z ceną, która zawiera zwolnienie
od podatku od towarów i usług w całym zakresie przesądza, że oferta winna być odrzucona na
podstawie przepisu art. 89 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, gdyż w zakresie
obowiązków dla transportu wewnętrznego opisanych w załączniku nr A6 do specyfikacji
istotnych warunków zamówienia w rozdziale II zawarte są również czynności nie podlegające
zwolnieniu od podatku od towarów i usług - tj. czynności wymienione w pkt 1, 2, 3 i 10
KIO 2607/10, KIO 2613/10 16
załącznika nr A6 (1. Załadunek i rozładunek transportowanych towarów służących do zaopatrzenia Szpitala
z dostarczeniem ich do miejsca przeznaczenia w godzinach od 7.00 do 15.00; 2. Przestawianie mebli oraz innego
wyposażenia w obrębie komórek organizacyjnych w godzinach od 7.00 do 15.00; 3. Przewożenie mebli oraz
innego wyposażenia w obrębie komórek organizacyjnych w godzinach od 7.00 do 15.00 – na zlecenie po
wcześniejszym uzgodnieniu; 10. Mycie i dezynfekcja pojemników na odpady i wózków transportowych na odpady
i brudną bieliznę i innych środków transportu przeznaczonych do wykonywania usługi transportu u
Zamawiającego po wykonaniu zadania). Według Odwołującego nic wspólnego z usługami
klasyfikowanymi do grupowania PKWiU 85.13.18-00.00 nie ma czynność, polegająca na
przesuwaniu lub przewożeniu mebli czy załadunek lub rozładunek towarów do zaopatrzenia
Szpitala. Zdaniem Odwołującego, obowiązek ustalenia obowiązującej stawki podatku od
towarów i usług oraz ustalenia jego wartości spoczywa zawsze na wykonawcy - podatniku -
zgodnie z art. 15 i 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz z § 5
ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu
podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy
towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług,
przy czym rolą Zamawiającego - jako organizatora postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego - jest również ustalenie właściwej stawki podatku od towarów i usług (VAT), gdyż
bez ustalenia powyższego nie można prawidłowo porównać złożonych ofert. Uznanie przez
Zamawiającego - za prawidłową - cenę z wadliwie naliczoną stawką podatku VAT (mniejszą niż
wymagana ustawowo), narusza interesy innych przedsiębiorców biorących udział w przetargu i
jako sprzeczne z prawem stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16
kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Odwołujący stwierdza, że błąd dotyczący
zastosowania właściwej stawki VAT jest błędem w obliczeniu ceny, który nie podlega
poprawieniu w trybie art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy prawo zamówień publicznych, jak i też w trybie
art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zarzuty odwołania w powyższym brzmieniu nie zasługiwały na uwzględnienie, a to z
uwagi na:
- brzmienie § 14 specyfikacji istotnych warunków zamówienia Opis sposobu obliczenia ceny, gdzie
Zamawiający podał, iż wykonawca jest zobowiązany do określenia w FORMULARZU OFERTY
ceny- jako ceny kompletnej za całość zamówienia, jednoznacznej i ostatecznej. Cena oferty jest
sumą ceny za zadanie I wyliczonej jako iloczyn ryczałtowej miesięcznej ceny za utrzymanie
czystości 1 metra2, liczby metrów powierzchni i liczby miesięcy trwania usługi oraz ceny za
zadanie II wyliczonej jako iloczyn ryczałtowej ceny za 1 miesiąc świadczenia usług transportu i
KIO 2607/10, KIO 2613/10 17
liczby miesięcy trwania usługi. Ceny brutto wszystkich elementów zamówienia należy
skalkulować w sposób jednoznaczny, tzn. uwzględnić ewentualne oferowane upusty, koszty
transportu, koszty ubezpieczenia, podatku VAT, koszty zwrotu i utylizacji odpadów
opakowaniowych, o których mowa w ustawie o odpadach i odpadach opakowaniowych (Dz. U.
Nr 11/2001, poz. 97 z późn. zm.) oraz wszystkie inne nie wymienione niezbędne do realizacji
przedmiotu zamówienia. Dodatkowo, w § 16 ust. 2 specyfikacji istotnych warunków zamówienia
- Opis kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował przy wyborze oferty wraz z podaniem znaczenia tych
kryteriów oraz sposobu oceny ofert, Zamawiający zastrzegł, że kryterium wyboru ofert nie odrzuconych
będzie cena brutto - 100%. Tak też skonstruowano formularz oferty, gdzie dla zdania II
Zamawiający wymagał podania nie stawki podatku, ale jego kwoty. Z analizy przytoczonych
postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia wynika zatem, że Zamawiający
skoncentrował się na tzw. kwocie brutto i jej wyeksponowania wymagał dla celów analizy i
porównania ofert, pozostawiając wykonawcom swobodę w zakresie kalkulacji wewnętrznych
elementów ceny, w tym przesądzenia odpowiedniej stawki oraz wysokości podatku od towarów i
usług. Zamawiający zatem tak ukształtował w tej części postępowanie, że przewidział, iż w
wykonaniu przyszłej umowy wykonawcy otrzymają wynagrodzenie wynikające z kwoty podanej
uprzednio przez siebie jako kwota brutto, i samodzielnie dokonają właściwej klasyfikacji
dokonywanej operacji gospodarczej i naliczą właściwy podatek od towarów i usług. Skoro zatem
Zamawiający nie narzucił w tej mierze wykonawcom takiego wzorca obliczenia ceny, który
pozwalałby uznać zaprezentowane w FORMULARZU OFERTY ceny za wykazujące błędy w
obliczeniu, niezasadnym jest dopatrywanie się takich błędów wbrew postanowieniom specyfikacji
istotnych warunków zamówienia;
- nieprawidłowe utożsamienie przez Odwołującego błędów w obliczeniu ceny w ofertach
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia KSM Polska spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w Düsseldorfie
oraz w ofercie Spółdzielni Inwalidów Naprzód jedynie z kwalifikacją do odpowiedniego
zgrupowania statystycznego: o ile rzeczywiście odpowiednie zwolnienia od podatku od towarów i
usług, zamieszczone w ustawie o podatku od towarów i usług, załączniku Nr 4 uzależnione
zostały przez ustawodawcę od zakwalifikowania do odpowiedniego zgrupowania statystycznego
(i to z zastrzeżeniem, że zwolnienie dotyczy nie całej klasy ale danego towaru lub usługi ze
wskazanego grupowania statystycznego), to nie oznacza to jeszcze, że samo zakwalifikowanie do
odpowiedniej klasyfikacji wyrobów i usług stanowi o zastosowaniu odpowiedniej stawki podatku.
Odwołujący zdaje się wywodzić wniosek o zastosowaniu niewłaściwej stawki podatku nie w
KIO 2607/10, KIO 2613/10 18
oparciu o przepisy prawa podatkowego, których w odwołaniu nie przywołuje, ale z faktu
posiadania bądź nie odpowiedniego pisma Urzędu Statystycznego w Łodzi wskazującego na
klasyfikację różnych, składających się w przedmiotowym postępowaniu na zadanie II - transport
wewnętrzny czynności. Powyższe wynika z argumentacji zaprezentowanej na rozprawie, gdzie
Odwołujący rozróżniał sytuację prawną polegającą na możliwości korzystania ze zwolnienia
podatkowego wobec każdego z wykonawców, których oferty kwestionuje (konsorcjum KSM
Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH
w Düsseldorfie oraz Spółdzielni Inwalidów Naprzód) w zależności od tego, czy wykonawca
przedłożył w celu odparcia postawionych mu zarzutów pismo Urzędu Statystycznego w Łodzi
(jak uczynił to wykonawca Spółdzielnia Inwalidów Naprzód) czy też nie (jak ma to w odniesieniu
do konsorcjum KSM Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh
Clinic Service GmbH w Düsseldorfie). W ocenie Odwołującego, w odniesieniu do tych samych
czynności składających się na zadanie II dla jednego wykonawcy (Spółdzielni Inwalidów
Naprzód) w zakresie niektórych z kwestionowanych czynności przysługuje zwolnienie
podatkowe z uwagi na to, że wykonawca ten posiada pisma Urzędu Statystycznego w Łodzi,
podczas gdy uprawnienia tego odmawia drugiemu z wykonawców, który w ramach postepowania
odwoławczego takich pism nie przedłożył.
Tymczasem, wyjaśniając powyższą kwestię w kontekście zarzutów stawianych przez
Odwołującego jako incydentalną – bowiem na tej argumentacji zasadza się stanowisko
Odwołującego zmierzające do wykazania błędu w obliczeniu ceny w ofertach obu wykonawców,
należało dostrzec, że obowiązek zastosowania się do przepisów prawa podatkowego, możliwość
skorzystania ze zwolnienia podatkowego ma źródło wyłącznie w ustawie podatkowej a w żadnej
mierze nie wynika z indywidualnie posiadanego pisma Urzędu Statystycznego właściwego na
podstawie Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005r. w
sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz.Urz. GUS z
dnia 24 stycznia 2005r.), stwierdzającego zakwalifikowanie towaru lub usługi do odpowiedniej
klasyfikacji lub nomenklatury. Posiadanie lub nie odpowiedniego pisma nie ma wpływu na
istnienie zwolnienia od podatku od towarów i usług: jak podaje się w powołanym Komunikacie
Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005r. w sprawie trybu udzielania
informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych, zgodnie z zasadami metodycznymi
klasyfikacji, zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność,
swoje produkty, towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w
poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach. Jak dostrzegł Odwołujący, żadne opinie GUS nie
KIO 2607/10, KIO 2613/10 19
pozwalają na zaliczanie czynności, związanych z obsługą mebli, zakwalifikować jako usług związanych z
ochroną zdrowia, gdzie indziej nie sklasyfikowaną, te same opinie nie stanowią jednak także o błędach
w obliczeniu ceny, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych
lub ich braku. Stąd też sposób i kierunek argumentacji Odwołującego, postawione dla jej
poparcia tezy pozostają niejako obok postawionego zarzutu, to jest zarzucanych w ofertach obu
wykonawców błędów w obliczeniu ceny.
Dodatkowo Odwołujący zdaje się niepoprawnie utożsamiać klasyfikację dla celów
statystycznych z nazwami i opisem czynności nadanymi przez Zamawiającego w załączniku nr
A6 pkt II Czynności wchodzące w zakres usługi transportu wewnętrznego, dla celów opisu przedmiotu
zamówienia, które akcentują istotne z punktu widzenia Zamawiającego elementy usługi
stanowiącej transport wewnętrzny, w tym szczegółowo wymieniają i opisują te czynności, które
niekoniecznie oddają treść czynności prawnej, jaka jest przedmiotem usługi i będzie opisana w
fakturze, ale których podkreślenie ma znaczenie z punktu widzenia wykonania usługi – jak
przykładowo podanie godzin wykonywania czynności, zaakcentowanie czynności pomocniczych
w stosunku do transportu a doniosłych dla Zamawiającego, jak opisane w pkt 10 mycie i dezynfekcja
pojemników (…) i innych środków transportu przeznaczonych do wykonywania usługi transportu u
Zamawiającego po wykonaniu zadania – które nie jest właściwym zadaniem i celem samym w sobie,
ale raczej opisem sposobu wykonywania transportu wewnątrzszpitalnego, czy też przygotowania
sprzętu do transportu, który ma być wykonywany każdorazowo z zastosowaniem czystych
pojemników i środków transportu. Wskazanie w załączniku A6 pkt II poszczególnych czynności
– ich nazewnictwa i ogólnej charakterystyki nie jest jednak tożsame z klasyfikacją operacji
gospodarczej (przedmiotu sprzedaży), dla celów podatkowych. Co więcej – wymienione w tym
załączniku czynności Zamawiający opatrzył zastrzeżeniem, które daje wykonawcom względną
swobodę w zakresie wykonania usługi transportu wewnętrznego, pod warunkiem uzyskania
wymaganego efektu, co pozwala wykonawcom w sposób odmienny od zaproponowanego przez
Zamawiającego zakwalifikować operację gospodarczą dla celów podatkowych. Zamawiający
bowiem w odniesieniu do pkt II załącznika A6 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
tytułowanego Czynności wchodzące w zakres usługi transportu wewnętrznego, w przypisie do tego
nagłówka podał: „Zamawiający realizował opisany transport w takich godzinach posiadanymi środkami
transportu, dopuszcza jednak możliwość zaproponowania innego sposobu realizacji w/w transportu,
zapewniającego uzyskanie wymaganych efektów”.
Bez znaczenia pozostawała zatem także podniesiona w odwołaniu kwestia, iż w
odniesieniu do zadania I wykonawca Spółdzielnia Inwalidów Naprzód dokonał wewnętrznej
KIO 2607/10, KIO 2613/10 20
klasyfikacji czynności składających się na to zadanie i zastosował różne stawki podatku od
towarów i usług.
Z powyższych względów, uznano, iż sformułowana w odwołaniu argumentacja a także
złożony na jej potwierdzenie dowód w postaci pisma Urzędu Statystycznego w Łodzi
dotyczącego klasyfikacji statystycznej części usług składających się na transport
wewnątrzszpitalny nie nadawały się do wykazania okoliczności spornej w sprawie, to jest błędu w
obliczeniu ceny w ofertach konsorcjum KSM Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w
Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w Düsseldorfie oraz w ofercie Spółdzielni Inwalidów
Naprzód w Krakowie. Odwołujący natomiast w ogóle nie podjął argumentacji mającej wykazać
naruszenie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, nie wskazał nawet czynu
kwalifikowanego tą ustawą, który miałoby wyczerpywać podanie przez obu wykonawców,
których oferty są kwestionowane cen z zastosowaniem zwolnienia od podatku od towarów i
usług.
Powyższe skutkowało uznaniem, że Odwołujący nie wykazał zasadności stawianych tez i
twierdzeń a tym samym uznano za niepotwierdzony zarzut, iż oferty obu wykonawców powinny
podlegać odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 3 i 6 ustawy Prawo zamówień publicznych.
3. Poddając analizie zarzut podniesiony w odwołaniu Spółdzielni Inwalidów Naprzód w
Krakowie (w sprawie o sygnaturze KIO 2613/10) podzielono argumentację zaprezentowaną
przez Odwołującego. Dostrzeżono w pierwszym rzędzie, że Zamawiający odrzucił ofertę
Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, uznając że
jest ona niezgodna ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia. Owa niezgodność miała
dotyczyć ceny ujętej w formularzu oferty dla zadania I (usług utrzymania czystości i należytego
stanu sanitarnego wewnętrznego), gdzie Odwołujący podał w tabeli trzy różne wartości ceny za
utrzymanie czystości 1 m² powierzchni szpitala (6,60 zł; 6,43 zł oraz 6,36 zł) w odniesieniu do
trzech powierzchni szpitala wskazanych w treści formularza.
Podkreślenia w tym miejscu wymaga brzmienie specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, w części dotyczącej obliczenia ceny, to jest w § 14 ust. 1 specyfikacji: Wykonawca jest
zobowiązany do określenia w FORMULARZU OFERTY ceny – jako ceny kompletnej za całość
zamówienia, jednoznacznej i ostatecznej. Cena oferty jest sumą ceny za zadanie I wyliczonej jako iloczyn
ryczałtowej miesięcznej ceny za utrzymanie czystości 1 metra 2, liczby metrów powierzchni i liczby miesięcy
trwania usługi oraz ceny za zadanie II wyliczonej jako iloczyn ryczałtowej ceny za 1 miesiąc świadczenia usług
transportu i liczby miesięcy trwania usługi”. Z powyższego zapisu Zamawiający wywiódł [vide:
odpowiedź Zamawiającego na odwołanie z dnia 9 grudnia 2010r.], że wykonawcy zobowiązani
KIO 2607/10, KIO 2613/10 21
byli kalkulować jedną tylko ryczałtową miesięczną cenę za utrzymanie czystości 1 m² powierzchni
szpitala, co zdaniem Zamawiającego, wynika z użytej liczby pojedynczej w odniesieniu do 1 metra
2, podczas gdy wobec kolejnych czynników iloczynu posłużono się już liczbą mnogą.
Przytoczony wyżej zapis specyfikacji istotnych warunków zamówienia jednoznacznie
odwołuje się do FORMULARZA OFERTY, którego wzór załączony został do specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. W formularzu tym natomiast Zamawiający szczegółowo, krok
po kroku zaprezentował kalkulację ceny oferty. I tak, w zakresie zadania I wykonawcy najpierw
zobowiązani byli podać w oznaczonym polu cenę, składając oświadczenie o treści: „Oferujemy
realizację zadania II przy uwzględnieniu miesięcznej ceny ryczałtowej za utrzymanie w czystości 1 m² powierzchni
w kwocie …….. PLN brutto”. Następnie wykonawcy zobowiązani byli wypełnić tabelę, w której
należało trzykrotnie, w osobnych komórkach tabeli podać cenę za 1 m²/miesiąc, w odniesieniu
do podanych przez Zamawiającego trzech powierzchni szpitala: 17 378 m ²; 17 880 m² oraz
18 080 m² (które to powierzchnie mają odpowiadać zwiększającemu się zakresowi powierzchni
szpitala do sprzątania wraz z trwającą jego rozbudową) a także odpowiadających tym
powierzchniom okresom podanym w liczbie miesięcy (8, 6, i 23 miesiące). Wykonawcy we
wskazanym FORMULARZU OFERTY zobowiązani byli podać cenę za 1 m ² sprzątania
miesięcznie w odniesieniu do każdej z podanej powierzchni i przypisanej w tabeli liczby miesięcy,
następnie dokonać przemnożenia tych wartości (ilość metrów powierzchni x cena za 1 m ² x
liczba miesięcy) i wpisania uzyskanego wyniku w komórkę tabeli. Według podanego schematu
wskazanej operacji należało dokonać trzykrotnie, to jest dla każdej podanej przez Zamawiającego
powierzchni: 17 378 m ²; 17 880 m² oraz 18 080 m². Uzyskane dla każdej z tych powierzchni
wyniki należało wreszcie dodać uzyskując cenę oferty dla zadania I.
Z przytoczonych wyżej zasad obliczenia ceny określonych przez Zamawiającego na
użytek niniejszego postępowania wynika, że reguły te nie są spójne i jednoznaczne. Wbrew
twierdzeniu Zamawiającego, z przytoczonych zapisów nie wynika wyraźnie obowiązek wskazania
jednolitej ceny za 1 m² utrzymania czystości niezależnie od powierzchni szpitala. Istotnie, w
samym zapisie specyfikacji istotnych warunków zamówienia (§ 14 ust. 1 specyfikacji) w zakresie
zadania I jest mowa tylko o cenie za usługę utrzymania czystości jako pochodnej przemnożenia
ceny za sprzątanie 1 m² miesięcznie oraz powierzchni szpitala i liczby miesięcy. Zapis ten jednak,
rozpatrywany samodzielnie pozostawałby co najmniej niespójnym z brzmieniem
FORMULARZA OFERTY, do którego przecież wprost odsyła. W § 14 specyfikacji, w części
odnoszącej się do zadania I nie ma w ogóle mowy o dodawaniu iloczynów uzyskanych dla
różnych powierzchni szpitala, co więcej - nie ma w nim mowy o różnych powierzchniach, jakie
KIO 2607/10, KIO 2613/10 22
należy uwzględniać przy obliczeniu ceny dla tego zadania. Gdyby przyjąć, że wspomniany zapis
stanowi kompletną i wyłączną regulację dotyczącą obliczenia ceny dla zadania I, to wykonawcy
powinni dokonać tylko operacji przemnożenia ilości metrów składających się na powierzchnię
szpitala oraz ilości miesięcy trwania usługi przez oszacowaną przez siebie cenę za wykonanie
usługi sprzątania 1 m² za miesiąc. Wnioskowanie powyższe nie znajduje jednak potwierdzenia w
treści wspomnianego FORMULARZA OFERTY, którego wzór opracował Zamawiający i do
którego w treści § 14 specyfikacji wyraźnie odesłał. Formularz ten zawiera, po pierwsze znacznie
więcej informacji składających się na kalkulację ceny (wskazuje trzy różne powierzchnie szpitala
oraz podporządkowuje im odpowiednią ilość miesięcy, jako przewidywany czas sprzątania
odpowiedniej powierzchni, przy czym także ta ilość miesięcy może budzić wątpliwości – skoro z
sumy podanej przez Zamawiającego w tabeli jak i informacji podawanych w specyfikacji wynika
36 miesięcy, zaś ze zsumowania podanych w tabeli ilości miesięcy przyporządkowanych
odpowiednim powierzchniom – 37 miesięcy) ale dodatkowo wskazuje na dodatkowe operacje
matematyczne, jakie składają się na obliczenie ceny dla zadania I. Mowa tu o konieczności
dodania uzyskanych dla każdej z trzech powierzchni iloczynów. O tej operacji specyfikacja
istotnych warunków zamówienia (§ 14 oraz następne) w ogóle nie wspomina. Powyższe nakazuje
uznać, że powołane przez Zamawiającego postanowienie specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, na podstawie to którego uznano ofertę Spółdzielni Inwalidów Naprzód w Krakowie
za niezgodną ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia nie może być traktowane jako
pełna i kompletna regulacja, która w tym postępowaniu stanowiła jedyną i wyłączną informację
dla wykonawców na temat obliczenia ceny. Z całą pewnością nie jest to regulacja kompletna,
skoro w FORMULARZU CENOWYM Zamawiający wzbogacił opisane w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia czynności (§ 14) składające się na obliczenie ceny o dodatkowe
informacje i dodatkowe operacje matematyczne. Gdyby uznać, że jest inaczej – oferty wszystkich
wykonawców, które w wykonaniu działań zaprezentowanych w FORMULARZU OFERTY
wykraczają poza opisane w § 14 specyfikacji istotnych warunków zamówienia czynności
matematyczne, należałoby zakwalifikować jako niezgodne z tym postanowieniem specyfikacji, co
prowadziłoby do absurdu. Zestawienie brzmienia § 14 specyfikacji istotnych warunków
zamówienia z kształtem FORMULARZA OFERTY prowadzi zatem do wniosku, że wskazany
formularz, w części tytułowanej „Kalkulacja ceny oferty” stanowi rozwinięcie i uszczegółowienie
sposobu obliczenia ceny zaprezentowanego w § 14 specyfikacji istotnych warunków zamówienia
jedynie w ogólnym zarysie. Wynika to z jednej strony z wyraźnego odesłania w analizowanym
postanowieniu specyfikacji istotnych warunków zamówienia do FORMULARZA OFERTY, z
KIO 2607/10, KIO 2613/10 23
drugiej zaś z założenia, że Zamawiający w sposób racjonalny przygotował postępowanie, w
szczególności opracował zasadnicze dla postępowania dokumenty w sposób spójny i wzajemnie
niesprzeczny.
Należy w tym miejscu podkreślić, że specyfikacja istotnych warunków zamówienia jest
dokumentem o szczególnym znaczeniu w postępowaniu, wyznaczając wykonawcom ramy, w
jakich mogą się poruszać celem złożenia poprawnej, niepodlegającej odrzuceniu oferty. Wszelkie
nieścisłości, sprzeczności w jej brzmieniu winny być traktowane w sposób nie wywołujący
negatywnych skutków dla wykonawców, którzy w dobrej wierze składają w odpowiedzi na jej
postanowienia swoje oferty.
Uznano zatem, że w analizowanej sprawie, postanowienia zawarte w § 14 specyfikacji
istotnych warunków zamówienia w zakresie sposobu obliczenia ceny zawierają zatem tylko
ogólny zarys czynności składających się na obliczenie ceny, których następnie rozwinięcie i
rozszerzenie Zamawiający narzucił w FORMULARZU OFERTY, gdzie nałożono na
wykonawców obowiązek podania ceny za 1 m²/miesięcznie utrzymania czystości odrębnie dla
trzech różnych powierzchni. Odmienne wnioskowanie prowadziłoby do uznania, że
Zamawiający wprowadził wykonawców w błąd wymagając podania jednej ceny za 1 m²
utrzymania czystości a zarazem zamieścił w formularzu różne powierzchnie, pomimo, że
pozostawało to bez znaczenia dla obliczenia ceny oferty. Natomiast skoro te powierzchnie
znalazły się w formularzu, przypisano im z odpowiednią precyzją czas trwania usługi w
odniesieniu do każdej z nich i postawiono wymaganie, by wykonawcy określili ceny za sprzątanie
1 m² miesięcznie każdej z powierzchni, to należało uznać, że powyższe działanie Zamawiającego
było racjonalne i zakładało, że te powierzchnie oraz przypisane im długości trwania usługi są
elementami składającymi się na mechanizm obliczenia ceny rozumianej jako cena za wykonaną
usługę, a nie tylko informacjami wpływającymi na wycenę jednostki rozrachunkowej usługi
objętej przedmiotem zamówienia w zadaniu I (sprzątanie 1m²/miesiąc). Czym innym jest
bowiem wycena wartości usługi, stanowiąca wewnętrzny proces składający się ustalenie przez
wykonawcę zadowalającej go ceny, która odbywa się na podstawie istotnych dla niego informacji,
czym innym zaś zobowiązanie wykonawców do podania cen za usługę przy podanych przez
Zamawiającego warunkach (powierzchnia, czas trwania), które ma charakter obligacyjny.
Skoro Zamawiający podał trzy powierzchnie i okres trwania usługi w odniesieniu do
każdej z tych powierzchni i uczynił to w dokumencie o znaczeniu zobowiązaniowym, jakim jest
formularz oferty, a zarazem prezentującym w tym postępowaniu kompletny mechanizm
KIO 2607/10, KIO 2613/10 24
obliczenia ceny, to należało uznać że nałożył na wykonawców obowiązek wyraźnego podania
wycenionych przez siebie wartości usług sprzątania 1 m²/miesiąc dla różnych warunków
świadczenia tej usługi, to jest przy zmienionej powierzchni i czasie trwania usługi w odniesieniu
do tej powierzchni. Powyższe zaś pozwalało wykonawcom wycenić usługę w odniesieniu do
różnych powierzchni z zastosowaniem różnych cen. Nie zmienia tej oceny wzmianka w
formularzu w odniesieniu do ilości metrów powierzchni oraz liczby miesięcy, iż są to „wartości
przyjęte dla celów obliczenia ceny oferty”, a przeciwnie - z jej treści zdaje się wynikać informacja dla
wykonawców, że są to dane istotne dla obliczenia ceny rozumianej jako zobowiązanie się przez
wykonawcę do świadczenia usługi za podaną cenę.
W przeciwnym wypadku formularz powinien nie zawierać takich informacji jako
nieistotnych z punktu widzenia zaoferowania ceny za utrzymanie czystości. Nie może wyjaśniać
powyższego, podniesiona w odpowiedzi na odwołanie kwestia obowiązku podania przez
Zamawiającego wszelkich okoliczności mających wpływ na cenę, którą Zamawiający wiąże z
prawem opcji, przewidzianym w art. 34 ust. 5 ustawy Prawo zamówień publicznych. Powołany
przez Zamawiającego przepis dotyczy ustalania wartości zamówienia przez zamawiającego, i do
zamawiającego adresowany, co pozostaje bez związku z obowiązkiem podania przez
wykonawców ceny za wykonanie zamówienia. Natomiast Zamawiający w skonstruowanym na
użytek tego postępowania mechanizmie obliczenia ceny w FORMULARZU OFERTOWYM
wymagał podania ceny za usługę dla 1 m² dla trzech różnych powierzchni szpitala, co nie ma już
z związku z podnoszonym przez Zamawiającego obowiązkiem poinformowania wykonawców na
etapie ogłaszania postępowania o możliwości korzystania z prawa opcji, ze wskazaniem jego
maksymalnego zakresu, tak, aby wykonawcy mogli oszacować cenę oferty na poziomie
uwzględniającym wszelkie okoliczności mające wpływ na cenę. Jeśli wskazane powierzchnie
szpitala oraz okres ich sprzątania miałyby mieć na celu tylko poinformowanie wykonawców o
możliwości zwiększenia zakresu zamówienia o dodatkowe powierzchnie (co by się wiązało z
potencjalną możliwością skorzystania przez Zamawiającego z prawa opcji) tylko w celu
właściwego oszacowania ceny z uwzględnieniem ryzyka tego zwiększenia, to zostało to
zrealizowane w brzmieniu § 1 ust. 2 specyfikacji istotnych warunków zamówienia, względnie
mogłoby znaleźć odzwierciedlenie dodatkowo w tej części specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, która mówi o sposobie obliczenia ceny i obowiązku uwzględnienia wszelkich
okoliczności mających wpływ na jej wysokość (§ 14 ust. 3 specyfikacji).
Nie podzielono argumentacji zaprezentowanej w odpowiedzi na odwołanie, zgodnie z
którą Zamawiający w żadnym miejscu nie dopuścił stosowania różnych stawek w zależności od liczby metrów –
KIO 2607/10, KIO 2613/10 25
przeczy powyższemu kształt opracowanej przez Zamawiającego tabeli służącej obliczeniu ceny,
gdzie wykonawcy w odpowiednich komórkach mieli podać ceny za sprzątanie 1 m² trzech
różnych powierzchni - gdyby intencją Zamawiającego było uzyskanie jednolitej stawki dla każdej
z podanych przez siebie powierzchni, winno to znaleźć wyraz w brzmieniu specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, czy to poprzez wyraźne skonstruowanie tabeli nie dające możliwości
podawania różnych cen sprzątania 1 m² dla każdej z powierzchni czy też poprzez wyraźne
zastrzeżenie, że podanie jednakowej stawki za 1 m²/miesiąc stanowi wymaganie Zamawiającego.
W świetle brzmienia FORMULARZA OFERTY twierdzenie, æe Zamawiaj¹cy w æadnym
miejscu nie dopuci³ stosowania róænych stawek w zaleænoci od liczby metrów, moæe
wskazywaę na wyrażoną następczo intencję Zamawiającego, która jednak nie uzyskała
wystarczająco jasnego brzmienia w specyfikacji, a mogła być co najwyżej w sposób pośredni
wydedukowana przez wykonawców, skoro w FORMULARZU OFERTY w odrębnych
komórkach tabeli należało podać ceny sprzątania 1 m² dla trzech różnych z powierzchni, zaś
ewentualny wniosek, że Zamawiający wymagał podania jednolitej stawki dla każdej z powierzchni
mógł być wywiedziony co najwyżej z zestawienia niewyczerpująco regulującego kwestię
obliczenia ceny postanowienia § 14 specyfikacji [użycia tam liczby pojedynczej w odniesieniu do
jednostki miary, to jest posłużenia się formułą „1 metra 2”], następnie oświadczenia w
FORMULARZU OFERTY, że wykonawca oferuje realizację zadania II [tu również Zamawiający
we wzorze rzeczonego formularza wprowadził w błąd wykonawców odsyłając błędnie do
zadania II a nie I] przy uwzględnieniu miesięcznej ceny ryczałtowej za utrzymanie w czystości 1
m² powierzchni w kwocie … PLN brutto. Na podstawie wskazanego formularza, to jest
konieczności podania cen za 1m² sprzątania dla trzech powierzchni szpitala, przy braku
wyraźnego zastrzeżenia że dla wszystkich trzech powierzchni i odpowiadających im czasów
trwania usługi należy podać jedną cenę, równie uprawniony był wniosek, że Zamawiający
dopuścił stosowanie różnych cen dla różnych powierzchni. Nie sposób przyjąć, by wykonawcy
na podstawie projektu umowy, to jest wskazania w § 8 ust. 2 jednej stawki dla 1 m² powierzchni
obowiązani byli wywnioskować, że Zamawiający wymaga podania jednej ceny dla każdej z
wymienionej w formularzu powierzchni. Po pierwsze – co trafnie dostrzegł Zamawiający w
odpowiedzi na odwołanie – projekt umowy powinien być odzwierciedleniem zapisów
specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Projekt umowy nie powinien zatem stanowić
dokumentu zastępującego specyfikację w tej mierze. W § 8 ust. 2 projektu umowy mówi się
natomiast, że „Za czynności utrzymania czystości i należytego stanu sanitarno – porządkowe, strony ustalają
wynagrodzenie miesięczne w wysokości … zł brutto (słownie …) wyliczone na podstawie ceny jednego metra² w
KIO 2607/10, KIO 2613/10 26
wysokości … zł netto + należny podatek VAT, co stanowi … zł brutto i ilości 17.387 metrów ² podlegających
usłudze w dniu podpisania umowy. Wynagrodzenie miesięczne Wykonawcy może ulec zmianie w przypadku
zwiększenia lub zmniejszenia ilości powierzchni poziomych podlegających utrzymaniu czystości na zasadach
podanych w § 2 niniejszej umowy. Strony ustalają, że zmiany obejmować będą tylko okresy pełnego miesiąca
zwiększenia lub zmniejszenia ilości metrów”. W przywołanym przez Zamawiającego postanowieniu
umowy mówi się natomiast tylko o powierzchni 17.387 m², pomimo, że w FORMULARZU
OFERTY wymagano podania ceny w odniesieniu do trzech powierzchni szpitala. Zatem i w tej
mierze występuje dostrzegalna niespójność części specyfikacji jaką jest FORMULARZ OFERTY
z projektem umowy. Niespójność tę może niwelować regulacja § 1 ust. 3 projektu umowy,
przewidującego, że między innymi oferta wykonawcy stanowi integralną część umowy - zgodnie z
jego postanowieniem „Szczegółowy zakres przedmiotu umowy, w tym – poszczególne czynności składające się
na realizację umowy oraz częstotliwość ich wykonania, czas świadczenia usług itp. Zawiera dokumentacja z
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, poprzedzające zawarcie niniejszej umowy. Dokumentacja ta
(w szczególności Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia oraz Oferta Wykonawcy) jest integralną częścią
niniejszej umowy.” Z powyższego zapisu, zestawionego z § 16 ust. 2 projektu umowy
przewidującego enumeratywnie podstawy zmiany umowy, gdzie nie wskazano zmiany
powierzchni sprzątania zdaje się wynikać, że niewątpliwie przewidziane przez Zamawiającego
zmiany wynagrodzenia za sprzątanie szpitala spowodowane zmianą powierzchni szpitala (co
przewidziano w § 8 ust. 2 projektu umowy) mogą odbywać się nie tylko poprzez zmianę umowy,
ale poprzez oświadczenie Zamawiającego złożone z odpowiednim wyprzedzeniem, co skutkować
będzie zastosowaniem reguł znajdujących źródło w bezpośrednio w specyfikacji oraz ofercie
wybranego wykonawcy. Powyższe nie stoi zatem na przeszkodzie, w razie zmiany powierzchni
podlegającej sprzątaniu dla wprowadzenia ceny zaoferowanej przez wykonawcę w odniesieniu do
narzuconych przez Zamawiającego w Formularzu powierzchni Szpitala wprost z oferty tego
wykonawcy (Formularza Oferty). Wobec sygnalizowanych w § 8 ust. 2 projektu umowy
zmieniających się powierzchni Szpitala (zwiększenia lub zmniejszenia ilości powierzchni
poziomych) Zamawiający może bowiem wprost z oferty wykonawcy wprowadzić odpowiednie
ceny przypisane właściwym powierzchniom, czy też nawet – gdy te powierzchnie w ogóle nie
będą odpowiadać aktualnemu obszarowi do sprzątania (będą w danym momencie mniejsze lub
większe od powierzchni podanych przez Zamawiającego, to jest 17.378 m, 17.880 m i 18.080 m)
przypisać zaoferowane przez wykonawcę zmniejszone ceny do powierzchni po przekroczeniu ich
wielkości jako granicznych (6,43 zł dla powierzchni 17.880 m i większej oraz 6,36 zł – dla 18.080
m). Nawet gdyby nie wystąpiło zwiększenie powierzchni Szpitala wobec niedojścia do skutku
KIO 2607/10, KIO 2613/10 27
pełnej jego rozbudowy (pozostałaby powierzchnia 17.378 m przez cały okres obowiązywania
umowy), a także nawet w razie uznania jednolitej najwyższej z podanych przez tego wykonawcę
stawek to jest 6,60 zł m², oferta tego wykonawcy pozostaje najtańszą.
Powyższe nie stanowi wprowadzenia niedopuszczalnego elementu negocjacji, nie uchybia
także porównywalności cen zaoferowanych w postępowaniu – wszyscy wykonawcy kalkulowali
bowiem ceny o podane przez Zamawiającego informacje, zaś porównaniu podlegała kwota za
wykonanie całości zamówienia, na którą składa się wartość za wykonanie całego zadania.
Kalkulacja ceny za 1 m²/miesiąc sprzątania mogła zatem być zarówno wynikiem stopniowania jej
w zależności od przewidywanej powierzchni, jak uczynił to Odwołujący Spółdzielnia Inwalidów
Naprzód albo uśrednienia przewidywanych kosztów i nakładów co znalazłoby wyraz w jednolitej
stawce uwzględniającej przewidywane zwiększenia powierzchni i czas trwania tego zwiększenia
(zastosowanie uśrednionej stawki w ofercie Odwołującego dla wszystkich powierzchni,
obliczonej z zastosowaniem średniej ważonej dawałoby również wynik stanowiący 6,4217 zł za 1
m², który prowadzi do uzyskania podlegającej porównywaniu ceny za świadczenie usług dla
zadania I podanej w ofercie wykonawcy, tj. 4.252.111,20 zł).
Poddając dalej analizie argumentację Zamawiającego, iż oferta Spółdzielni Inwalidów
Naprzód jest niezgodna z jednoznaczną treścią SIWZ, jej rubryki zostały wypełnione w sposób niezgodny z
pojęciem opcji a przez to oferta nie jest porównywalna z innymi ofertami należało dostrzec, że ze
wskazanych wyżej względów nie sposób przypisać specyfikacji istotnych warunków zamówienia
w części dotyczącej sposobu obliczenia ceny charakteru jednoznacznego. Wykonawcy nie mogą,
w wykonaniu postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia snuć domysłów ani
dokonywać dedukcji celem ustalenia intencji Zamawiającego, w tym odczytania zamiaru
wprowadzenia odpowiednich zapisów tylko dla poinformowania o prawie opcji w części
formularza oferty, który obejmuje kalkulację ceny. Jeśli bowiem zapisy te miały mieć znaczenie
jedynie informacyjne dla zaakcentowania przewidzianego w tym postępowaniu prawa opcji, to
nie powinny rzutować na obliczenie ceny w sposób wpływający na podanie przez wykonawców
ceny, która jest ceną ofertową, co ma miejsce w niniejszej sprawie. Tak też należało potraktować
wprowadzone przez Zamawiającego w treści formularza przypisy w odniesieniu do powierzchni
oraz liczby miesięcy – że są to wartości przyjęte dla celów obliczenia ceny oferty – z treści tak
sformułowanych przypisów można raczej wnioskować, że podane przez Zamawiającego wartości
stanowią dane, które należy uwzględnić w procesie obliczenia ceny ofertowej i zaprezentować je
w formularzu w sposób narzucony w tabeli, a nie że to informacje mające znaczenie jedynie
kalkulacyjne, pozwalające wykonawcom w sposób prawidłowy oszacować podawane ceny z
KIO 2607/10, KIO 2613/10 28
uwzględnieniem znanych okoliczności, w tym także przewidywanego zwiększenia powierzchni
sprzątania. Podkreślenia bowiem wymaga, ze wymagane w FORMULARZU OFERTY ceny
mają charakter nie prezentacji mechanizmu kalkulacji ceny, który prowadził do uzyskania takiego
a nie innego wyniku, ale podania ceny jako wynagrodzenia za wykonanie zamówienia. Powyższe
przemawiało za nieuznaniem argumentacji, że w wyniku zastosowania w zadaniu I różnych cen
za sprzątanie 1 m²/miesiąc w odniesieniu do różnych powierzchni Szpitala podane przez
Spółdzielnię Inwalidów Naprzód w Krakowie ceny są nieporównywalnymi z cenami
zaprezentowanymi w ofertach innych wykonawców. Każdy z wykonawców samodzielnie, według
własnego uznania kalkulował cenę oferty, wyceniał wynagrodzenie za utrzymanie czystości 1
m²/miesiąc, porównywaniu zaś podlega łączna cena podana w formularzu ofertowym.
Istotnie, wykonawca Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w złożonej ofercie nie wypełnił
zdania zamieszczonego na wstępie kalkulacji ceny oferty dla zadania I – wyjaśnił to jednak
niezrozumieniem tego zapisu i uznaniem, że jest on wynikiem błędu Zamawiającego, skoro
wskazano na jego wstępie, że dotyczy on zadania II. Niezależnie od tego, także wprowadzającego
w błąd zapisu, dostrzec należało, że i on może zasadnie wywoływać wątpliwości co do intencji
Zamawiającego, czy należy podać cenę za 1m²/miesięcznie sprzątania czy też łączną cenę brutto
za zadanie I. I tak konstrukcja kalkulacji ceny oferty dla zadania I, według formularza
opracowanego przez Zamawiającego przedstawia się następująco:
- w FORMULARZU OFERTY należało wypełnić zdanie; A – cena za świadczenie usług
utrzymania czystości i należytego stanu sanitarnego wewnętrznego. „Oferujemy realizację zadania II
przy uwzględnieniu miesięcznej ceny ryczałtowej za utrzymanie w czystości 1 m2 powierzchni w kwocie … PLN
brutto”
- po przytoczonym zdaniu następuje opisana wyżej tabela, którą należało wypełnić
opatrując cenami za 1 m²/miesiąc oraz wynikami mnożenia tych cen przez podane rzez
Zamawiającego powierzchnie oraz ilości miesięcy, a następnie podać sumę uzyskanych z
przemnożenia wyników, stanowiącą cenę za wykonanie zadania I;
- po tabeli następuje kolejna część do wypełnienia przez wykonawców, gdzie należało
podać słownie cenę, w kwocie brutto oraz netto.
Dostrzeżenia wymaga, że przytoczona treść pierwszego zdania kalkulacji ceny za zadanie
I także mogła nasuwać wątpliwości, czy należy tam podać cenę za 1 m²/miesiąc czy może cenę
za realizację całego zdania – z literalnego brzmienia tego zapisu zdaje się wynikać obowiązek
podania ceny za realizację zadania (można się domyślać że zadania I, a nie zadania II), co by
wskazywało na oczekiwanie Zamawiającego podania ceny za całe zadanie, gdzie cena za 1
KIO 2607/10, KIO 2613/10 29
m²2/miesiąc sprzątania ma być jedynie uwzględniona. Z treści tego oświadczenia nie wynika
zatem jednoznacznie, czy Zamawiający oczekiwał podania ceny kwotowo za wykonanie
zamówienia w zadaniu I (którą to ceną następnie należało słownie podać pod tabelą), czy też
ceny za 1m²/miesiąc sprzątania. Rozłożenie akcentów wskazanego oświadczenia, jego
konstrukcja nie pozwala uznać, że wskazany zapis jest jednoznaczny.
Z powyższego względu uznano, że oferta wykonawcy Spółdzielni Inwalidów Naprzód nie
podlegała odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
4. W zakresie podnoszonego przez Odwołującego zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy
konsorcjum KSM Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh
Clinic Service GmbH w Düsseldorfie, należało uznać, iż zarzut powyższy nie znalazł
potwierdzenia.
W pierwszym rzędzie wymagało dostrzeżenia, że w zakresie popierania powyższego
zarzutu Odwołującemu nie sposób przyznać posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia
oraz poniesienia, względnie możliwości poniesienia szkody w związku z zarzucanymi
naruszeniami, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z
przywołanym przepisem, uprawnionym do wniesienia odwołania jest wykonawca, jeżeli ma lub
miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę. Należy
zwrócić uwagę, iż w świetle brzmienia tego przepisu, odwołujący ma wykazać już posiadanie nie
interesu prawnego (jak to było na gruncie przepisów przed nowelizacją) - ale interesu w
uzyskaniu konkretnego zamówienia, z jednoczesną możliwością poniesienia szkody. Wskazany
interes oraz możliwość poniesienia szkody – w zakresie zarzutu podnoszonego w odniesieniu do
drugiego kwestionowanego w odwołaniu zachowania Zamawiającego – tj. zaniechania
odrzucenia oferty konsorcjum KSM Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w
Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w Düsseldorfie nie występuje. Niezależnie bowiem
od uznania bądź nieuznania zasadności powyższego zarzutu, w okolicznościach sprawy, że oferta
Spółdzielni Inwalidów Naprzód w Krakowie, jest najtańszą spośród złożonych w postępowaniu,
interes tego wykonawcy realizuje się poprzez posiadanie, względnie utrzymanie statusu
wykonawcy, którego oferta jest ważna i nie podlegająca odrzuceniu. Wszelkie zarzuty i wnioski
kierowane w odniesieniu do ofert wykonawców, którzy złożyli oferty niżej ocenione (droższe,
przy jedynym kryterium oceny ofert stanowiącym cenę) nie rzutują bowiem na sytuację
wykonawcy wyżej ocenionego, w sposób który mógłby spowodować naruszenie lub zagrożenie
jego interesu w uzyskaniu tego konkretnego zamówienia i skutkować poniesieniem lub
możliwością poniesienia szkody – odrzucenie bądź nie ofert innych wykonawców, których oferty
KIO 2607/10, KIO 2613/10 30
okazały się droższe od oferty Spółdzielni Inwalidów Naprzód w Krakowie pozostaje neutralne
dla tego wykonawcy.
Odwołujący w zakresie wskazywanego zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego nie
wykazał, by poniósł lub mógł ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego
przepisów ustawy.
Przede wszystkim należy zauważyć, iż ani w kodeksie cywilnym ani w ustawie Prawo
zamówień publicznych, pojęcie szkody nie zostało zdefiniowane. Jednak trafny wydaje się pogląd
ugruntowany w doktrynie i orzecznictwie, że przez szkodę rozumie się uszczerbek majątkowy lub
niemajątkowy, jakiego doznaje poszkodowany w wyniku określonego działania lub zaniechania.
W świetle art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych podkreślenia wymaga, iż szkoda
musi być wynikiem naruszenia przez zamawiającego ustawy, co oznacza, iż wykazywana przez
odwołującego szkoda musi pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym z uchybieniem
przez zamawiającego przepisom ustawy Prawo zamówień publicznych. Konieczne jest tym
samym wykazanie przez odwołującego, iż zamawiający dokonał albo zaniechał dokonania
czynności wbrew przepisom ustawy Prawo zamówień publicznych, czego normalnym
następstwem w okolicznościach danej sprawy jest poniesienie lub możliwość poniesienia szkody
przez wnoszącego odwołanie. Jak podnosi się w piśmiennictwie następstwa normalne to typowe,
oczekiwane w zwykłej kolejności rzeczy, które zazwyczaj z danego faktu wynikają. Jednocześnie -
uwzględniając zasady doświadczenia życiowego - nie są wynikiem szczególnego zbiegu
okoliczności. Jak można wywieść z wyroku SN z dnia 19 czerwca 2008 r. (sygn.akt V CSK 18/08,
Lex nr 424431) następstwo ma charakter normalny wówczas, gdy w danym układzie stosunków i
warunków oraz w zwyczajnym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, szkoda
jest zwykle następstwem określonego zdarzenia.
W świetle powyższego, Odwołujący w zakresie zarzutu dotyczącego zaniechania
odrzucenia oferty Przystępującego wykazał co najwyżej szkodę ewentualną, która na gruncie
prawa cywilnego, jest prawnie obojętna. Szkoda ewentualna oznacza, iż prawdopodobieństwo jej
poniesienia jest niewielkie lub niemożliwe do ustalenia.
Tym samym w niniejszym postępowaniu wobec faktu, że art. 179 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych wymaga wykazania kumulatywnego spełnienia przesłanek posiadania
interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz wykazania możliwości poniesienia przez
wykonawcę szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, biorąc pod
uwagę, iż Odwołujący nie wykazał interesu, prowadzą do wniosku, iż Odwołujący w zakresie
KIO 2607/10, KIO 2613/10 31
zarzutu sformułowanego wobec wyboru oferty złożonej przez KSM Polska spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w Düsseldorfie i zaniechania
odrzucenia oferty tego wykonawcy nie wykazał spełnienia obu wyżej wymienionych przesłanek.
Reasumując, osią sporu w zakresie zarzutów podniesionych na gruncie analizowanego
postępowania przez obu Odwołujących stały się odpowiednie postanowienia specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Ta specyfikacja opracowana na użytek spornego postępowania
wykazuje znaczące niedostatki staranności, zarówno natury technicznej i językowej, które nie były
przedmiotem zainteresowania i analizy w postępowaniu, ale przede wszystkim nieścisłości i
wewnętrzne sprzeczności, które dały asumpt obu wykonawcom do złożenia odwołań a wcześniej
stanowiły podstawę przygotowania ofert oraz ich oceny przez Zamawiającego – z jednej strony
wyrozumiałej oceny złożonej oferty przez konsorcjum KSM Polska spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie oraz Klüh Clinic Service GmbH w Düsseldorfie z drugiej zaś
odrzucenia oferty Spółdzielni Inwalidów Naprzód w Krakowie. Istotnie, Wykonawcy w spornym
zakresie zaniechali zadawania pytań w odniesieniu do brzmienia specyfikacji (poza tymi,
zawierającymi zarazem wnioski o zmianę treści § 8 ust. 8 wzoru umowy dotyczącą zwiększenia
wynagrodzenia wykonawcy o wskaźnik wzrostu minimalnej płacy krajowej - vide; odpowiedzi
Zamawiającego z dnia 13 października 2010r., D25E/251/5-8rj/10 a także dotyczącymi zasad
finansowych i wynagradzania przejmowanych pracowników Zamawiającego), które wydawałyby
się zasadnymi, biorąc pod uwagę ujawniające się już na gruncie tylko postępowania
odwoławczego niedoskonałości regulacji tego postępowania, co zresztą dostrzegł także
Zamawiający przyznając w odpowiedzi na odwołanie w części odnoszącej się do zarzutu
dotyczącego niezłożenia harmonogramu szkoleń. Powyższe jednak nie zdejmuje z
Zamawiającego odpowiedzialności za poprawne przygotowania postępowania i nie wywołujące
wątpliwości opracowanie najważniejszego dokumentu postępowania, jakim jest specyfikacja
istotnych warunków zamówienia. Niewątpliwą, na gruncie przedmiotowego postępowania jawi
się okoliczność, że wykonawcy w odpowiedzi na brzmienie specyfikacji istotnych warunków
zamówienia złożyli oferty, które w dobrej wierze odpowiadały na postawione warunki i
zaprezentowane w specyfikacji informacje. Jeśli te informacje, poprzez niedostateczną precyzję i
staranność, niekonsekwencje w brzmieniu specyfikacji skutkowały złożeniem przez wykonawców
ofert niezgodnych z intencją Zamawiającego (co nie oznacza jednak niezgodności ze
specyfikacją), to nie można ich obarczać skutkami takiego działania Zamawiającego. Dokument
tej rangi co specyfikacja istotnych warunków zamówienia powinien być bowiem zredagowany w
taki sposób, aby dokładnie i w sposób zrozumiały dla adresatów zawartych w nich norm wyrażał
KIO 2607/10, KIO 2613/10 32
intencje zamawiającego. Dotyczy to także postulatu wzajemnej komplementarności i
niesprzeczności postanowień dokumentów składających się na specyfikację, co także w niniejszej
sprawie dało uczestnikom postępowania pole do snucia domysłów i dedukcji co do zamiaru
Zamawiającego, a wreszcie co sam Zamawiający skonstatował twierdzeniem zawartym w
odpowiedzi na odwołanie, iż powołanie się na harmonogram szkoleń w załączniku do
specyfikacji, a pominięcie go w wyszczególnieniu wymaganych elementów oferty należy uznać za
przeoczenie, które nie powinno mieć negatywnych skutków wobec Wykonawcy, który kierując się
treścią części specyfikacji, jaka odnosi się do wymaganych dokumentów, nie uznał za konieczne
przedłożenia dokumentu, na który Zamawiający powołuje się niejako mimochodem a także że
sformułowanie SIWZ w istocie nie daje możliwości jednoznacznej odpowiedzi, czy dokument jest wymagany.
Niebagatelną jest także systematyka i wewnętrzny układ odpowiednich postanowień i wymagań
stawianych przez Zamawiającego – co w analizowanej sprawie jaskrawo zostało ujawnione.
Odpowiednie części specyfikacji lub jej załączników, w nadanych przez Zamawiającego tytułach i
nagłówkach, wskazujących na przedmiot regulacji winny zostać w sposób przemyślany
wydzielone i umieszczone w bezpośrednim sąsiedztwie tych postanowień szczegółowych, z
którymi się one merytorycznie łączą, wyczerpująco regulować daną sferę zagadnień, nie
pozostawiając poza zakresem swego unormowania istotnych fragmentów tego zagadnienia,
których uszczegółowienie i dopełnienie znajdzie się w jednostce redakcyjnej tematycznie nie
związanej.
Jeśli zatem Zamawiający tak ukształtował postępowanie, że zapisy opracowanej przez
Niego specyfikacji istotnych warunków zamówienia wprowadzały wykonawców w błąd i dawały
możliwość różnej interpretacji jej postanowień, czego następstwem mogło być odrzucenie oferty,
winien podjąć starania w celu zniwelowania skutków takiego działania i przyjąć na siebie
konsekwencje własnej niestaranności. W przeciwnym bowiem wypadku skutkami
nieprecyzyjnego opisu zawartego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, nie dającego
możliwości naprawienia (czy to poprzez uzupełnienie dokumentów, czy poprzez ocenę oferty w
kategorii zgodności bądź nie ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia w sposób dający
możliwość poprawienia oferty) zostaliby obciążeni wykonawcy. Przenoszenie ciężaru i skutków
braku precyzji Zamawiającego na wykonawców, przejawiające się odrzuceniem oferty
stanowiłoby nadużycie prawa, które nie zasługuje na ochronę. Postępowanie o zamówienie
publiczne musi uwzględniać pewną równość reguł zarówno wobec wykonawców, jak i
zamawiającego. Wprawdzie postępowanie to jest postępowaniem w obrocie profesjonalnym,
wykonawcy winni zatem wykazać należytą staranność przejawiającą się zawodowym charakterem
KIO 2607/10, KIO 2613/10 33
jej działalności, co stawia zasadnym oczekiwanie dokładnego zapoznania się z dokumentami
postępowania, ale staranność ta nie może sięgać tak daleko, by stawiać wobec wykonawców
postulat wnioskowania na podstawie kilku dokumentów postępowania o niespójnym i
sprzecznym brzmieniu o intencji zamawiającego.
Opisane wyżej naruszenia ustawy Prawo zamówień publicznych, w sprawie o sygnaturze
KIO 2613/10 mają wpływ na wynik postępowania, o którym mowa w art. 192 ust. 2 ustawy, co
skutkowało uwzględnieniem odwołania w zakresie szczegółowo opisanym wyżej. Nie dopatrując
się takich naruszeń w sprawie wywołanej wniesieniem odwołania przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Impel Cleaning spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu oraz „Hospital Serwis Eko - Partner spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością” spółka komandytowa we Wrocławiu (w sprawie o sygnaturze KIO
2607/10), oddalono odwołanie tego wykonawcy.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 Prawo zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 4 w zw. z § 3
pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym
i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący: