KIO 207/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Łukasz Listkiewicz
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 207/11
WYROK
z dnia 15 lutego 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Emil Kawa
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2011 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Kancelarię Radców Prawnych Zbigniew J. Wojciechowski i Wspólnicy S.C., 80-
246 Gdańsk, ul. Jana Brożka 3 w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego
Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych – Zakład Budżetowy, 80-254 Gdańsk, ul.
Partyzantów 74
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności: wyboru
najkorzystniejszej oferty i odrzucenia oferty odwołującego, oraz nakazuje powtórzenie
czynności badania i oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych –
Zakład Budżetowy, 80-254 Gdańsk, ul. Partyzantów 74 i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych wpis w wysokości 7 500 zł
00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczony przez
Kancelarię Radców Prawnych Zbigniew J. Wojciechowski i Wspólnicy
S.C., 80-246 Gdańsk, ul. Jana Brożka 3.
2) dokonać wpłaty kwoty 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych
zero groszy) przez Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych – Zakład
Budżetowy, 80-254 Gdańsk, ul. Partyzantów 74 na rzecz Kancelarii
Radców Prawnych Zbigniew J. Wojciechowski i Wspólnicy S.C., 80-246
Gdańsk, ul. Jana Brożka 3 stanowiącej uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo Zamówień
Publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Przewodniczący:
………………………………
KIO 207/11
UZASADNIENIE
Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych Zakład Budżetowy ul. Cygańska
Góra1 80-171 Gdańsk zwany dalej „zamawiającym” prowadzi postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego na pomoc prawną w zakresie windykacji
należności gminy - GZNK ZB (zadanie 1) obsługa prawna na rzecz GZNK ZB ze
szczególnym uwzględnieniem potrzeb Działu Komunalnych Nieruchomości
Lokalowych (zadanie 2) (ZP/81/10/A). Odwołanie w zakresie zarzutu pierwszego
od wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 180
ust. 2 pkt 4 ustawy 29 stycznia 2004 r. prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2010 nr
113 poz. 759 ze. Zm.) złożyła Kancelaria Radców Prawnych Zbigniew J.
Wojciechowski i Wsp. S.C. ul. Jana Brożka 3 80-246 Gdańsk zwana dalej
„odwołującym”. Oferta odwołującego została przez zamawiającego odrzucona. Do
niniejszego postępowanie przystąpienie złożył wykonawca wybrany do realizacji
niniejszego przedmiotu zamówienia Kancelaria Radców Prawnych Gratus S.C. z
Sopotu. Jednakże ze względu na niezachowanie terminu do zgłoszenia przystąpienia
Izba uznała powyższe przystąpienie za nieskuteczne.
Odwołujący wskazał ,że sporządzając swoją ofertę na zadanie nr I i dokonując
ustalenia kwoty za wykonanie tej części kierował się następującymi kryteriami
kalkulacyjnymi:
1. doświadczeniem własnym zdobytym w trakcie kilkunastomiesięcznej
współpracy z zamawiającym w trakcie której sporządził 516 pozwów i skierował 272
sprawy do egzekucji komorniczej oraz wystawił w 2010 r. z tytułu wyegzekwowanych
kosztów procesu faktury na łączną kwotę 10.697 zł netto,
2. doświadczeniem radcy prawnego Tomasza Wojciechowskiego który prowadził
windykację tych samych należności na rzecz GZNK ZB przed Odwołującym, to jest w
okresie sierpień 2005-sierpień 2009 , której skuteczność wyniosła przeciętnie 30% co
pomimo zakończenia jego współpracy w sierpniu 2009 r. i zaniechania jakichkolwiek
czynności windykacyjnych dało w 2010 r. znaczny przychód na kwotę kilkudziesięciu
tysięcy złotych,
3. znajomością specyfiki obsługi prawnej Zamawiającego polegającej na
udzielaniu porad prawnych w siedzibie Zamawiającego, sporządzaniu pisemnych
opinii prawnych i udziale w rozprawach sądowych,
4. nieznaczną odległością pomiędzy Kancelarią Odwołującego a miejscem
świadczenia pomocy prawnej na rzecz Zamawiającego oraz siedzibami właściwych
rzeczowo sądów rejonowych, w których w związku z wykonywaniem umowy miało
być świadczone zastępstwo prawne,
5. faktem, iż dotychczasowa obsługa Zamawiającego była prowadzona przez
dwie Kancelarie zewnętrzne a w 2011 miała zostać ograniczona do jednej, co
powodowało, iż ilość spraw prowadzonych w sądach przez pozostałego w obsłudze
radcy prawnego ulegnie zwiększeniu, co spowoduje większy wpływ z tytułu kosztów
zastępstwa procesowego z tego tytułu,
6. nowoczesnym systemem zarządzania Kancelarią polegającym na stworzeniu
informatycznej bazy danych prowadzonych spraw umożliwiającej szybkie ustalenie
stanu sprawy, sprawne dotarcie do akt oraz odnalezienie zastosowanego
rozwiązania prawnego w konkretnym stanie prawnym,
7. doświadczeniem w kierowaniu spraw w elektronicznym postępowaniu
uproszczonym, co umożliwia uzyskanie orzeczenia e-sądu w sprawach cywilnych w
terminie 2 tygodni od daty wniesienia pozwu
Jak wynikało z treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w pkt 17
jedynym kryterium wyboru ofert była cena 100%. Zamawiający sporządził swoją
ofertę na zadanie 1, na kwotę 14.760 brutto co odpowiadało kwocie 1000 zł netto
miesięcznie.
Zamawiający pismem z dnia 2011-01-07 wezwał do uzupełnienia dokumentów
potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz o szczegółowe
przedstawienie elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny w celu
ustalenia czy oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu
zamówienia. W odpowiedzi na zapytanie Zamawiającego, odwołujący powołał się na
fakt dotychczasowej współpracy w zakresie obsługi windykacyjnej na rzecz Gminy
Gdańsk GZNK ZB. Odwołujący wyjaśnił, iż w toku dotychczasowej 16 miesięcznej
współpracy poznał jej specyfikę, zdobył niezbędne doświadczenie a także zyskał
dobrą opinię i zaufanie wśród pracowników GZNK ZB (windykatorzy, egzekutorzy,
kierownicy i pracownicy BOM-ów). Znajomość problematyki prawnej
charakterystycznej dla spraw Zamawiającego oraz doświadczenie praktyczne w
tychże sprawach zdobyte w toku dotychczasowej współpracy pozwoliły znacznie
skrócić czas potrzebny dla sporządzania opinii prawnych i udzielania porad prawnych
pracownikom zamawiającego. Odwołujący wyjaśnił ponadto, iż w związku z faktem,
ograniczenia przez Zamawiającego współpracy do jednego zleceniobiorcy
zewnętrznego spodziewa się on większej niż dotychczas liczby zleconych spraw co
powiększy również w przyszłości jego wpływy z tytułu zasądzonych i
wyegzekwowanych kosztów.
Ponadto jako warunek wyjątkowo sprzyjający współpracy między stronami wskazał
bliskość położenia Kancelarii Odwołującego (Gdańsk-Wrzeszcz) z siedzibą GZNK ZB
i Biurami Obsługi Mieszkańców (odległość około 2 km, czas przejazdu około 5 minut)
co zmniejsza koszty stałej obsługi prawnej takie jak koszty dojazdu i czas niezbędny
na dotarcie do Zamawiającego. Położenie Kancelarii powoduje również większą
dyspozycyjność radców prawnych Odwołującego w sytuacjach zgłoszenia przez
GZNK ZB pilnej potrzeby osobistej konsultacji prawnej w zakresie wykonywanego
zlecenia. Odwołujący, znając kryterium rozpatrywania ofert, jakim była wyłącznie
cena, chcąc utrzymać współpracę z zamawiającym wyjaśnił na czym polega
oszczędność metody wykonania zamówienia. Tak więc różnica pomiędzy dotychczas
pobieranym wynagrodzeniem a zaproponowanym w ofercie wynikała z faktu
rosnących przychodów z tytułu kosztów zastępstwa procesowego oraz kosztów
zastępstwa egzekucyjnego. Na rozprawie odwołujący ponadto dodał ,że sposób
bardzo dobry wie co należy do obowiązków prawników obsługujących
zamawiającego w zakresie objętym przedmiotem zamówienia. Wskazuje, iż projekt
umowy stanowiący załącznik do SIWZ jest praktycznie identyczny z umową, którą
dotychczas miał odwołujący na obsługę zamawiającego. Wskazuje, iż czas pracy
niezbędny do wykonania pracy wynikającej z przedmiotu zamówienia waha się od 2
do 3 godzin. Wskazuje, iż jest to czysty czas jego pracy merytorycznej, bez
jakichkolwiek dalszych obowiązków związanych z czynnościami pisania pozwów,
wniosków itp. Wskazuje, iż prawdą jest, iż poprzednio za tę pracę otrzymywał kwotę
2 200zł netto i ta kwota nie była kwotą zaproponowaną przez odwołującego, lecz
taką kwotę zaproponował mu zamawiający. Była to kwota powodująca, iż
wykonywanie tego zamówienia było nadzwyczaj opłacalne. Obecnie odwołujący
wiedząc, iż w trybie przetargu będzie wielu chętnych na przejęcie jego
dotychczasowej pracy zaoferował kwotę 1 000 zł plus VAT. Wskazuje, iż również ta
kwota pokrywa jego koszty, to jest związane z jego roboczogodziną i kosztami
dojazdu do siedziby zamawiającego i jeszcze z tej kwoty, według jego zdania, jest w
stanie wygospodarować od 200 do 300zł czystego zysku. Odnosząc się do
złożonego na wezwanie zamawiającego wyjaśnieniach co do ceny wskazuje, iż
dokonał tego wyjaśnienia w sposób dokładny, wskazał na współpracę z
zamawiającym, jak również na jego koszty poparte dotychczasową współpracą,
wskazał wielkość skierowanych w okresie poprzedniego zatrudnienia wniosków i z
tego tytułu wywodzi uzyskanie dodatkowych przychodów, nie obejmujących
wynagrodzenia z tytułu wykonywania usług objętych zadaniem 1 niniejszego
przedmiotu zamówienia. Podniósł że zaoferowana cena nie jest ceną niską, wynika
ona z dokonanych wyliczeń pokrywa jego koszty i uważa, że zamawiający w sposób
niezbyt dokładny zapoznał się z treścią jego odpowiedzi i tym samym zajął takie, a
nie inne stanowisko. Wskazuje, iż na tyle, na ile jest to możliwe przy tego typu
usługach prawniczych, wykazał swoje koszty określając ich wartość i podkreśla
jeszcze raz, że jest to kwota, która pokrywa jego koszty, jak również zapewnia mu to
niewielki, ale zysk, za wykonywanie przedmiotu zamówienia. Podaje, że
podstawowym wyjaśnieniem zaoferowanej ceny jest pismo z 10 stycznia 2011r., do
którego zostało załączone pismo z 3 stycznia 2011r. zawierające spis skierowanych
w okresie poprzedniej pracy pozwów oraz wniosków egzekucyjnych skierowanych do
komornika.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazał ,że analizując przedstawione przez
wykonawców ceny oraz porównując je z wartością szacunkową zamówienia powiększoną o
podatek VAT, warunkami rynkowymi oraz wszystkimi złożonymi ofertami, zamawiający
doszedł do wniosku, że o ile ceny ofert odbiegające o około 30% od wartości szacunkowej
powiększonej o podatek VAT mogą zostać jeszcze uznane za oferty, w których ceny wynikają
z normalnej gry rynkowej, to oferty z cenami odbiegającymi o 50% 1 więcej mogą powodować,
że wykonawca nie wywiąże się w sposób należyty z zamówienia, co wygeneruje problemy po
stronie zamawiającego. Powyższy stan spowodował, że zamawiający powziął podejrzenia, iż
mogą to być oferty z cenami niewiarygodnymi i nierealistycznymi w porównaniu do cen
rynkowych dla tego typu zamówień. Zamawiający oszacował wartość zamówienia w
wysokości 24.000,00 PLN, co po powiększeniu o należny podatek VAT obowiązujący w
bieżącym roku daje wartość 29.520,00 PLN
W związku z powyższym zamawiający, zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych w celu ustalenia, czy oferty zawierają rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zwrócił się pismami do trzech wykonawców, którzy złożyli oferty z
najniższymi cenami o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny. W wymaganym przez zamawiającego terminie wszyscy trzej wykonawcy
złożyli pisma wyjaśniające, lecz ich wyjaśnienia nie zostały uznane i oferty odrzucone.
Wykonawcy wezwani do złożenia wyjaśnień powinni dążyć do przekonania zamawiającego w
sposób jednoznaczny, złożone wyjaśnienia mają służyć rozproszeniu wątpliwości
zamawiającego i dać mu pewność, iż mimo, że cena ofertowa odbiega istotnie od wartości
przedmiotu zamówienia, to nie zachodzi niebezpieczeństwo nienależytego wykonania tego
zamówienia. Ponadto z uwagi na treść art. 6 Kodeksu cywilnego w związku z art. 14 ustawy
Prawo zamówień publicznych, to na wykonawcy spoczywa ciężar udowodnienia, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny, ponieważ z tego faktu wywodzi on skutki prawne. Opisując
warunki wykonania zamówienia, wykonawca określił tylko, że zna specyfikę pracy w GZNK ZB
1 jest gotów do częstego stawiennictwa w siedzibie zamawiającego oraz, że będzie
wykonywał wszystkie działania wynikające z przedmiotu zamówienia. Przedstawione
wyjaśnienia w żaden sposób nie wskazują jak wpływa to na przedstawioną cenę oferty. Mając
na uwadze gotowość do częstego stawiennictwa w siedzibie zamawiającego można
stwierdzić, że takie działania raczej mają wpływ na wzrost ceny oferty niż jej obniżenie,
opisując oszczędność metody wykonania zamówienia, wykonawca stwierdza, że z uwagi na
obsługę zamawiającego w poprzednich łatach, obniżenie ceny oferty wynika z wpływów z
tytułu kosztów zastępstwa procesowego ze spraw prowadzonych w latach poprzednich.
Odnosząc się do oczekiwań odwołującego dotyczących większej liczby spraw sądowych oraz
spodziewanych większych wpływów z tego tytułu, wynikających z ograniczenia liczby
prawników zajmujących się tym zakresem działalności, należy stwierdzić, że wykonawca, który
współpracował z zamawiającym dotychczas powinien mleć znacznie lepsze rozeznanie
zaistniałej sytuacji i oprzeć swoje wyjaśnienia na niepodważalnych przesłankach. Zmniejszenie
świadczenia pomocy prawnej w bieżącym roku w stosunku do roku poprzedniego o jeden
podmiot wynika z obiektywnych okoliczności zmniejszania się zasobów komunalnych z uwagi
na sprzedaż lokali przez gminę, co nie spowoduje zwiększenia Ilości spraw sądowych, a raczej
ich zmniejszenie. Należy także nadmienić, że w zasobach komunalnych pozostaje faktycznie
najuboższy „zasób lokatorski", co także powinno spowodować: po pierwsze zmniejszenie ilości
wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego, a po drugie wydłużenie czasu ich
odzyskiwania.
Wskazał ,że dopiero w odwołaniu złożonym w dniu 31.01.2011 r. odwołujący starał się
rozwinąć uzasadnienie przedłożenia oferty z tak niską ceną, podnosząc szereg argumentów,
które i tak wykazują na przyjęcie błędnych założeń w kalkulowaniu ceny oferty, co zostało
wykazane powyżej.
W toku prowadzonego postępowania, zamawiający oceniając oferty oraz składane
wyjaśnienia może wziąć pod uwagę tylko te czynniki, które są mu znane w toku dokonywania
tej czynności, a nie dodatkowe wyjaśnienia 1 uzupełnienia składane w trakcie rozpoznawania
środków ochrony prawnej. Zamawiający oceniał tylko i wyłącznie ofertę wykonawcy wraz ze
złożonymi przez niego wyjaśnieniami dotyczącymi elementów oferty mających wpływ na
wysokość zaoferowanej cen.
Na rozprawie zamawiający dodatkowo wskazał, że niezasadne jest twierdzenie
odwołującego, że na wykonanie pracy objętej przedmiotem zamówienia wystarczają
2 do 3 godzin tygodniowo. Oprócz pobytu w siedzibie zamawiającego niezbędna jest
obecność radcy prawnego w biurach obsługi mieszkańców, gdzie znajdują się
dokumenty do konkretnych spraw sądowych i administracyjnych, a także niezbędne
jest uczestniczenie w rozprawach sądowych, które trwają po kilka godzin.
Zamawiający nie może zgodzić się ze stanowiskiem odwołującego, że jego rola
ogranicza się tylko do podpisywania pozwów czy wniosków egzekucyjnych
przygotowanych przez pracowników zamawiającego, gdyż zgodnie z umową te
obowiązki spływają na radcę prawnego. Oprócz tego niezbędne jest w oparciu o
analizę dokumentów przygotowywanie i opiniowanie wniosków o umorzenie
należności czynszowych, pisanie opinii prawnych itp. Wskazuje, iż biura obsługi
mieszkańców rozrzucone są po całym mieście i tutaj odwołujący nie może się
powoływać na odległość siedziby kancelarii z siedzibą zamawiającego. Umowa
dotyczy 12 miesięcy 2011 roku wykonawca wykonujący obsługę prawną może
realnie liczyć tylko na wynagrodzenie, na które składa się ryczał z umowy o
zamówienie publiczne, a nie z tytułów egzekucyjnych czy zwrotów zastępstwa
procesowego. Znamienna wydaje się być odpowiedź zamawiającego na pytanie
przewodniczącego- ”co miał na myśli formułując w swoim stanowisku odnośnie
wyjaśnień odwołującego, gdzie wskazał że wymagania zamawiającego nie
uzasadniają zaoferowania tak niskiej ceny jako rzetelnej, mając na uwadze należytą
jakość usług” wskazuje, iż z tego sformułowania wynikała taka myśl, że za dobrą
usługę trzeba uzyskać przyzwoite wynagrodzenie, natomiast w tym przypadku
można sformułować stwierdzenie „kiepska cena, to i kiepska jakość usług ”.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie
oraz uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stanowiska stron postępowania zaprezentowane na
piśmie i ustnie do protokołu rozprawy stwierdza że odwołanie zasługuje na
uwzględnienie
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z
przesłanek ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art.
189 ust. 2 ustawy Pzp, chociaż wstępnie Izba stwierdziła , że w niniejszym
postępowaniu może zachodzić przesłanka do odrzucenia odwołania na zasadzie art.
189 ust. 2 pkt. 1 z powodu że w przedmiotowej sprawie nie mają zastosowania
przepisy ustawy pzp. Takie wnioski wynikały z dołączonego do akt sprawy protokołu
z którego wynikało, iż wartość zamówienia na obie części wynosiła kwotę 43 200zł, co
stanowi zgodnie z wyliczeniem kwotę 11 252,93 euro. W trakcie wyjaśnień złożonych przez
zamawiającego na posiedzeniu ustalono ,że przedmiotowe zamówienie jest częścią
zamówień jakie wszczął zamawiający na obsługę prawną . W udzielonym już zamówieniu w
trybie z wolnej ręki została wydatkowana kwota 24 000zł co stanowi równowartość 6 251,63
euro. Tym samym Izba stwierdziła ,że łączna szacunkowa wartość wszczętych
postępowań przekracza kwotę 14 tysięcy euro.
Następnie Izba stwierdziła, że odwołujący posiada interes w korzystaniu ze
środków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179 ust. 1 ustawy prawo zamówień
publicznych. Środki ochrony prawnej przysługują każdemu podmiotowi, którego
interes w uzyskaniu zamówienia dozna lub choćby zagraża mu doznanie uszczerbku
w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy.
Odwołujący wnosząc przedmiotowe odwołanie w dostateczny sposób wykazał swój
interes w złożeniu niniejszego środka ochrony prawnej gdyż w przypadku
uwzględnienia odwołania ma szansę na uzyskanie przedmiotowego zamówienia.
Osią sporu w niniejszej sprawie jest fakt czy złożone przez odwołującego w odpowiedzi na
wezwanie zamawiającego w trybie art.90 ust.1 ustawy pzp. wyjaśnienia w sposób dostateczny
uzasadniają zaoferowania takiej a nie wyższej ceny za wykonanie przedmiotu zamówienia.
Wątpliwości co zaistnienia rażąco niskiej ceny zamawiający wywiódł z porównania ustalonej za
przedmiot zamówienia ceny z ceną zaoferowaną przez odwołującego. Zamawiający ustalił tę
cenę /łącznie z podatkiem/ VAT na kwotę 29.520,00 PLN natomiast odwołujący zaoferował
wykonanie zamówienia za kwotę 14 760zł, co stanowi 50% ceny za przedmiot
zamówienia. Izba stwierdza że zaoferowane oferty – złożonych zostało 16 ofert, w
sposób znaczny różniły się wartością do ceny za przedmiot zamówienia– najtańsza
oferta stanowiła 27,64% ceny, a najdroższa 300% ceny.
Na wstępie Izba zaznacza ,że strony postępowania wykazując racje swoich stanowisk
zapominały o fakcie ,że zarzutem objętym orzekaniem Izby jest tylko naruszenie przez strony
art. 90 ust. 2 i 3 ustawy pzp. Czyli czy odwołujący w sposób wystarczający wyjaśnił powody
zaoferowania ceny za wykonanie przedmiotu zamówienia w takiej a nie innej cenie oraz czy
zamawiający dokonując oceny złożonych wyjaśnień wziął pod uwagę wszystkie podniesione
przez odwołującego w złożonych wyjaśnieniach okoliczności. Postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego stanowi część profesjonalnego obrotu gospodarczego. Od
jego uczestników oczekuje się należytej staranności obejmującej znajomość
obowiązującego prawa oraz skutków wynikających z przepisów. Dlatego też na etapie
rozpatrywania odwołania nie mogły być brane pod uwagę różne faktury czy umowy zawarte
przez odwołującego z innymi podmiotami, dołączone do odwołania, w sytuacji kiedy nie
zostały one dołączone do wyjaśnień, skierowanych do zamawiającego.
Rozpatrując niniejsze odwołania Izba w tym składzie identyfikuje się z tezą uzasadnienia
zawartego w wyroku Izby o sygn. KIO 730/10 o treści „ oferta wykonawcy który nie złożył
wyjaśnień , bądź złożył wyjaśnienia niewystarczające, podlega odrzuceniu nie w związku z
konstatacją, że cena jest rażąco niska, ale na podstawie domniemania, wynikającego ze
złożenia niedostatecznych wyjaśnień” Rzeczą wykonawcy w takiej sytuacji jest udzielić
wyjaśnień w zakresie okoliczności, które wpłynęły na kalkulację ceny, zaś brak tych
wyjaśnień czy też złożenie wyjaśnień, które potwierdzają, że cena została
skalkulowana w sposób uchybiający zasadom uczciwej konkurencji lub nierynkowy
skutkować winny odrzuceniem oferty. To wykonawca, który składa ofertę
zobowiązany jest do wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Przepis
art. 90 Pzp przewiduje co do zasady domniemanie, że oferty zawierają ceny za
wykonanie zamówienia skalkulowane w sposób rynkowy, uwzględniające wszystkie
koszty wykonania zamówienia oraz pewien zysk, przy czym to domniemanie jest
obalone przez uzasadnioną, mającą oparcie w obiektywnych przyczynach wątpliwość
zamawiającego, którą winien wyrazić występując o wyjaśnienie kalkulacji ceny na
podstawie art. 90 ust. 1 Pzp. Z momentem tego żądania, w świetle brzmienia art. 90
ust. 1 Pzp, ciężar wykazania faktu, że cena nie jest rażąco niska spoczywa na
wykonawcy składającym ofertę.
Obowiązek złożenia wyjaśnień co do zarzutów rażąco niskiej ceny występujący po
stronie wykonawcy- odwołującego jest skorelowany ustawowo z obowiązkiem
zamawiającego dokonania wnikliwej oceny złożonych wyjaśnień. To na wykonawcy
ciąży obowiązek wykazania ,że zaoferowana cena za wykonanie przedmiotu
zamówienia nie jest zaniżona, a na zamawiającym ciąży obowiązek szczegółowego
wykazania powodów nie uwzględnienia złożonych wyjaśnień i dowodów oraz
odrzucenia z tego powodu oferty wykonawcy.
Powyższe determinuje wymóg, aby owe wyjaśnienia, o których mowa w art. 90
ust. 1 i 2 Pzp były wyczerpujące, miały charakter skonkretyzowanych do sytuacji
wykonawcy, odnosiły się do tych elementów kalkulacyjnych, które miały wpływ na
wielkość zawartej w ofercie ceny, a w każdym razie nadawały się do oceny przez
zamawiającego. Przepis art. 90 ust. 1 Pzp wyraźnie tutaj nawiązuje do elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny.
Nawiązując do treści złożonej odpowiedzi odwołującego na wezwanie
zamawiającego, wskazać należy następujące argumenty podniesione w
wyjaśnieniach, które zdaniem odwołującego uzasadniają zastosowanie zaoferowanej
ceny , która w związku z tym nie jest ceną rażąco niską. Do takich argumentów
należy zdaniem odwołującego zaliczyć /cyt. /:
- prowadząc obsługę windykacyjną na rzecz Gminy Gdańsk GZNK ZB w latach 2009-2010, w
trakcie której skierowaliśmy do sądów około 500 pozwów, zapoznaliśmy się z jej specyfiką i
zdobyliśmy niezbędne doświadczenie, znając specyfikę pracy GZNK ZB jesteśmy
przygotowani do częstego stawiennictwa w siedzibie naszego Zamawiającego wedle potrzeb,
które zaistnieją po jego stronie
- zamówienie będzie wykonywał osobiście wspólnik Kancelarii, radca prawny Zbigniew J.
Wojciechowski, poprzez osobisty kontakt ze wskazanymi pracownikami zamawiającego,
mający do dyspozycji także zespół prawników własnej Kancelarii
- z uwagi na prowadzenie obsługi prawnej w poprzednich latach, naszym zamiarem jej
kontynuowania, zdecydowaliśmy się na zaproponowanie w bieżącym roku niższej niż
dotychczasowa ceny za nasze usługi. Różnica w wynagrodzeniu zostanie zrekompensowana
z zasądzonych i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego (które nie obciążają
GZNK ZB) z tytułu spraw wszczętych w latach 2009 - 2010,
- wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy
Warunkiem wyjątkowo sprzyjającym naszej współpracy jest przed wszystkim bliskość
położenia naszej Kancelarii (Gdańsk-Wrzeszcz) z siedzibą GZNK ZB i BOM-ami (odległość
około 2 km, czas przejazdu około 5 minut) co zmniejsza koszty stałe obsługi prawnej takie jak
koszty dojazdu i czas niezbędny na dotarcie do Zamawiającego. Położenie Kancelarii
powoduje również większą dyspozycyjność naszych radców prawnych w sytuacjach
zgłoszenia przez GZNK ZB pilnej potrzeby osobistej konsultacji prawnej w zakresie
wykonywanego zlecenia
- posiadamy doświadczenie we współpracy z Zamawiającym, poparte dobrą znajomością osób
przewidzianych przez Zamawiającego do współpracy (windykatorzy, egzekutorzy, kierownicy i
pracownicy BOM-ów), znajomość struktury organizacyjnej i wewnętrznych procedur,
- dysponujemy odpowiednimi zasobami osobowymi i merytorycznymi umożliwiającymi
profesjonalne prowadzenie znacznej ilości procesów sądowych. Mamy doświadczenie w
prowadzeniu windykacji w postępowaniu elektronicznym, które w razie potrzeby możemy
wykorzystać przy pracy dla zamawiającego,
- specjalizujemy się w prowadzeniu sporów sądowych i pozasądowych z zakresu prawa
gospodarczego i cywilnego. Obsługujemy podmioty gospodarcze o ogólnokrajowym zasięgu,
mające swoje siedziby na obszarze całej Polski.
Zasady oceny złożonych wyjaśnień odwołującego oraz podniesione kontrargumenty
przez zamawiającego wynikają z pism zamawiającego: jednego będącego
wewnętrzną notatką, dołączonej do akt sprawy drugiego będącego informacją o
odrzuceniu oferty oraz odpowiedzi na odwołanie.
W pismach tych zamawiający wskazuje na:/ cyt/
- „wyjaśnienia opierają się założeniu dużych wpływów z tytułu skutecznej egzekucji
uzyskanych tytułów wykonawczych. Założenie to jest błędne bowiem windykacja należności
Zamawiającego dotyczy najemców i dzierżawców zalegających z zapłatami z uwagi na
okoliczność pauperyzacji-braku wystarczających środków finansowych.
- obsługa prawna w zakresie objętym przedmiotem zamówienia może liczyć niemal
wyłącznie za ryczałtowe wynagrodzenie wynikające z zawartej umowy z zamawiającym.
Wynagrodzenie dodatkowe z tytułu zastępstwa procesowego może czasami stanowić
element uzupełniający.
- wynagrodzenie radcy prawnego z tytułu zastępstwa procesowego może być wypłacone
dopiero po całkowity uzyskaniu przez Zamawiającego wszystkich sum wynikających z tytułu
wykonawczego
- Proponowane przez Oferenta wynagrodzenie za obsługę prawną zadania 1 nie jest
wynagrodzeniem realnym zważywszy na konieczne nakłady pracy i koszty przy tym
ponoszone w kontekście wymagań zamawiającego. Przedmiot zamówienia zawiera ponadto
także inne czynności wymagające dużej skrupulatności, wiedzy i otwartości merytorycznej i
prawniczej. Można nawet powiedzieć, że czynności z zakresu objętego zamówieniem na
zadaniu 1 z uwagi na charakter koniecznych czynności, także tych, które są związane z
późniejszym wniesieniem pozwu, nie uzasadniają tak niskiej ceny, jako rzetelnej, mając na
uwadze należytą jakość usługi,
- wpływy z tytułu kosztów zastępstwa procesowego z lat poprzednich w żadnym stopniu nie mogą być
utożsamiane z bieżącym postępowaniem. Wyjaśnienia wykonawcy powinny dotyczyć tylko i wyłącznie
toczącego się postępowania,
- w zasobach komunalnych pozostaje faktycznie najuboższy „zasób lokatorski", co także powinno
spowodować: po pierwsze zmniejszenie ilości wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego, a
po drugie wydłużenie czasu ich odzyskiwania
- koszty dojazdu we wszelkiego rodzaju kosztach usług świadczonych na terenie całego Trójmiast są
pozycją nieznaczącą, która nie ma praktycznie żadnego wpływu na całkowity koszt świadczonych usług,
ponieważ czas dojazdu nawet z najdalszych dzielnic Gdyni do centrum Gdańska w normalnych
warunkach wynosi około 0,5 h.”
Izba wskazuje ,że w sytuacji kiedy zamawiający nie uwzględnia złożonych przez
wykonawcę wyjaśnień i odrzuca z tego powodu ofertę, to winien to stanowisko w
sposób przekonywujący uzasadnić. To od momentu nie uwzględnienia złożonych
wyjaśnień na zamawiającym ciąży obowiązek wykazania powodów nie
uwzględnienia złożonych wyjaśnień i dowodów, oraz odrzucenia z tego powodu
oferty wykonawcy.
Pomimo istnienia obszernego w tym zakresie zarówno orzecznictwa sądów oraz
Krajowej Izby Odwoławczej brak jest możliwości ustalenia jednolitych zasad oceny
wystąpienia lub nie wystąpienia rażąco niskiej ceny, oraz zasad dokonania oceny czy
złożone wyjaśnienia wykonawcy są wystarczające do uznania iż wykazana w ofercie
cena jest ceną rażąco niską, a dokonana ocena zamawiającego jest prawidłowa.
Dlatego każdy tego typu przypadek winien być poddany indywidualnej ocenie.
Usługi prawnicze są specyficznym przedmiotem zamówienia, występuje tutaj
trudność ustalenia referencyjnych a w szczególności minimalnych cen rynkowych
mierzonych np. w roboczogodzinach tzn. za jaką stawkę roboczogodziny możliwe
jest na danym terenie zatrudnienie prawnika. Samo oferowanie cen na poziomie
znacznie niższym od cen konkurentów wcale nie oznacza , że zaoferowana cena
jest rażąco niska. Rażąco niską ceną nie jest zwykle taka cena która w sposób
znaczny odbiega poziomem od cen zaoferowanych przez innych wykonawców.
Wykazanie samej różnicy nie spełnia wymogu możliwości uznania danej ceny za
rażąco niską. Za rażąco niską cenę należy uznać taką cenę która jest niewiarygodna
dla wykonania przedmiotu zamówienia i jest całkowicie oderwana od realiów
rynkowych. Możemy mówić o wystąpieniu takiej sytuacji gdy oczywiste jest , że przy
zachowaniu reguł rynkowych wykonanie zamówienia przez wykonawcę byłoby dla
niego nieopłacalne. W przedmiotowej sytuacji odwołujący wskazał szereg
uwarunkowań mających wpływ na cenę takich jak znajomość specyfiki pracy u
zamawiającego, istniejącą realną pomoc ze strony pracowników administracyjnych
zamawiającego w przygotowywaniu szeregu pism i wniosków oraz kompletowaniu
dokumentacji, bliskość położenia kancelarii wobec zamawiającego i sądów,
nowoczesne metody zarządzania kancelarią, a także liczenie na dodatkowe wpływy z
tytułu zastępstwa procesowego i pełnomocnika egzekucyjnego w prowadzonych
średniorocznie kilkuset sprawach sądowych i egzekucyjnych. Wobec tych
okoliczności wskazał że przy wszystkich w/w warunkach jest w stanie za
zaoferowaną kwotę wynagrodzenia wykonać obowiązki podane w siwz przez
zamawiającego i jeszcze pozostanie mu z tego tytułu niewielki zysk. Ponadto
wskazał ,że praca u zamawiającego jest oznaką pewnej renomy jego kancelarii, co
nie jest bez znaczenia przy staraniu się o inne zlecenia. Prace będzie wykonywał
sam osobiście, więc odpada konieczność płacenia wynagrodzenia z tego tytułu
innym pracownikom kancelarii. Biorąc pod uwagę specyfikę przedmiotu zamówienia i
przyjmując ,że wyjaśnienia odwołującego mogłyby być bardziej szczegółowe gdyż
mogły być uzupełnione chociażby o przedłożone do odwołania umowy ,faktury a
także dodatkowe wyjaśnienia trudno odmówić im racji , że w/w uwarunkowania
uzasadniają częściowo zaoferowaną cenę. Oceniając tylko treść samego wyjaśnienia
wykonawcy nie można nie uznać częściowo racji zamawiającego iż zawiera ono
szereg ogólnych sformułowań. Fakt ten, choć bezsporny, nie dowodzi jednak
nierealności ceny oferty złożonej przez odwołującego, a tym samym nie uzasadnia
negatywnej oceny możliwości wykonania przedmiotowego zamówienia
Odnosząc się do stanowiska zamawiającego w tej sprawie należy stwierdzić ,że
stanowisko zamawiającego jest też pełne ogólników nie zawierających konkretnych
argumentów przeciwko twierdzeniom odwołującego. I tak np. zamawiający mógł co
najmniej wskazać stawki za usługi prawnicze z tamtego rejonu i porównać je do
ceny odwołującego, wykazując np. że za taką kwotę żadna kancelaria nie podjęłaby
się wykonania tego zamówienia.
Za oddalenie odwołanie według Izby przeważył przede wszystkim fakt, że odwołujący
po pierwsze nie udowodnił Izbie , że na wykonywaniu przedmiotowego zamówienia
odwołujący poniesie straty, a po drugie wskazywał na okoliczności które nie zostały
ustalone w siwz jako obowiązki wykonawcy przy realizacji przedmiotu zamówienia.
Z zapisu postanowień pkt. 1 ppkt 1 a,b,c wynika iż do obowiązków wykonawcy
będzie należało: sporządzanie opinii prawnych, opiniowanie wniosków odnośnie
należności czynszowych i reprezentowanie przed sądami powszechnymi w sprawach
windykacji należności. Brak jest jakichkolwiek określeń co do liczby godzin dyżuru w
siedzibie zamawiającego i innych jednostkach, terminów załatwiania spraw, sposobu
oceny jakości realizowanych usług itd. a więc tych elementów ocennych na których
opiera swoje stanowisko zamawiający zmierzające do ogólnego stwierdzenia ,że za
taką kwotę nie jest możliwe należyte wykonanie zamówienia kwitując to
stwierdzeniem „kiepska cena, to i kiepska jakość usług ”. A to właśnie zarówno w w/w
pismach zamawiającego oraz stanowisku prezentowanym na rozprawie
zamawiający skupia się przede wszystkim na bezpodstawnym liczeniu przez
odwołującego na dodatkowe wpływy z procesów sądowych i egzekucyjnych,
wskazuje ile według niego winien wynosić niezbędny czas pracy wykonawcy u
zamawiającego, ile czasu winno być przeznaczane na udział w rozprawach
sądowych i egzekucjach komorniczych, wskazuje na wątpliwości braku rzetelnego
wykonania zamówienia w sytuacji tak niskiej kwoty wynagrodzenia. Trudno odmówić
pewnych racji zamawiającemu, ale Izba kategorycznie stwierdza ,że zamawiający może
dokonywać oceny złożonej oferty i złożonych wyjaśnień tylko w odniesieniu do podanego w
siwz opisu przedmiotu zamówienia i podanych tam zasad według jakich będą
oceniane oferty. Dlatego też Izba wskazuje na słuszne stanowisko Krajowej Izby
Odwoławczej w tym zakresie, zawarte w wyroku KIO 1839-10 gdzie wskazano że
obowiązkiem zamawiającego jest jednoznaczne i wyczerpujące sformułowanie
swoich wymagań w treści ogłoszenia i siwz. Ocena dokumentów złożonych przez
wykonawców dokonywana przez zamawiającego musi być dokonana wyłącznie na
podstawie treści zapisanych w treści ogłoszenia i siwz. Ocena na innych zasadach
jest niedopuszczalna, gdyż narusza dwie kardynalne zasady ustawy pzp wynikające
z art. 7 ust 1 ustawy - równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji. To
na zamawiającym spoczywa obowiązek jasnego i precyzyjnego określenia
przedmiotu zamówienia z uwzględnieniem wszystkich wymagań i okoliczności
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty. Wykonawcy składając swoje oferty
muszą znać zasady na jakich będą oceniane ich oferty, te zasady muszą być
niezmienne w trakcie całego postępowania – oceny i wyboru oferty
najkorzystniejszej. Tutaj zamawiający wskazał że jedynym kryterium ocennym będzie
cena złożonej oferty, a nie inne okoliczności którymi zamawiający kieruje się przy
ocenie ofert i wyjaśnień odwołującego. Zamawiający miał pełną możliwość zawarcia
takich warunków w stosunku do ofert w siwz, jeśli tego nie uczynił to tych elementów
ocennych nie może podnosić do rangi warunku na etapie oceny ofert.
Wobec powyższego Izba uwzględniając odwołanie stwierdziła naruszenie przez
zamawiającego art. 89 ust.1 pkt.4 w związku z art. 90 ust 1-3 ustawy pzp.
Zamawiający wobec tego winien unieważnić wybór oferty najkorzystniejszej,
unieważnić czynność odrzucenia oferty odwołującego oraz dokonać ponownie
badania i oceny ofert w oparciu o warunki postawione w siwz z uwzględnieniem
ważnych ofert pozostających nadal w postępowaniu.
Izba postanowiła jak w sentencji, orzekając na podstawie przepisów art. 190 ust.7,
191 ust.2 i 192 ust. 2 i 3 pkt.1 ustawy Pzp
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp, oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt.1a rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania ( Dz. U. Nr 41 poz. 238. Strony nie wnosiły o
zasądzenie zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocników.
Przewodniczący ………………………..
WYROK
z dnia 15 lutego 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Emil Kawa
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2011 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Kancelarię Radców Prawnych Zbigniew J. Wojciechowski i Wspólnicy S.C., 80-
246 Gdańsk, ul. Jana Brożka 3 w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego
Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych – Zakład Budżetowy, 80-254 Gdańsk, ul.
Partyzantów 74
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności: wyboru
najkorzystniejszej oferty i odrzucenia oferty odwołującego, oraz nakazuje powtórzenie
czynności badania i oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych –
Zakład Budżetowy, 80-254 Gdańsk, ul. Partyzantów 74 i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych wpis w wysokości 7 500 zł
00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczony przez
Kancelarię Radców Prawnych Zbigniew J. Wojciechowski i Wspólnicy
S.C., 80-246 Gdańsk, ul. Jana Brożka 3.
2) dokonać wpłaty kwoty 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych
zero groszy) przez Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych – Zakład
Budżetowy, 80-254 Gdańsk, ul. Partyzantów 74 na rzecz Kancelarii
Radców Prawnych Zbigniew J. Wojciechowski i Wspólnicy S.C., 80-246
Gdańsk, ul. Jana Brożka 3 stanowiącej uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo Zamówień
Publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Przewodniczący:
………………………………
KIO 207/11
UZASADNIENIE
Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych Zakład Budżetowy ul. Cygańska
Góra1 80-171 Gdańsk zwany dalej „zamawiającym” prowadzi postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego na pomoc prawną w zakresie windykacji
należności gminy - GZNK ZB (zadanie 1) obsługa prawna na rzecz GZNK ZB ze
szczególnym uwzględnieniem potrzeb Działu Komunalnych Nieruchomości
Lokalowych (zadanie 2) (ZP/81/10/A). Odwołanie w zakresie zarzutu pierwszego
od wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 180
ust. 2 pkt 4 ustawy 29 stycznia 2004 r. prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2010 nr
113 poz. 759 ze. Zm.) złożyła Kancelaria Radców Prawnych Zbigniew J.
Wojciechowski i Wsp. S.C. ul. Jana Brożka 3 80-246 Gdańsk zwana dalej
„odwołującym”. Oferta odwołującego została przez zamawiającego odrzucona. Do
niniejszego postępowanie przystąpienie złożył wykonawca wybrany do realizacji
niniejszego przedmiotu zamówienia Kancelaria Radców Prawnych Gratus S.C. z
Sopotu. Jednakże ze względu na niezachowanie terminu do zgłoszenia przystąpienia
Izba uznała powyższe przystąpienie za nieskuteczne.
Odwołujący wskazał ,że sporządzając swoją ofertę na zadanie nr I i dokonując
ustalenia kwoty za wykonanie tej części kierował się następującymi kryteriami
kalkulacyjnymi:
1. doświadczeniem własnym zdobytym w trakcie kilkunastomiesięcznej
współpracy z zamawiającym w trakcie której sporządził 516 pozwów i skierował 272
sprawy do egzekucji komorniczej oraz wystawił w 2010 r. z tytułu wyegzekwowanych
kosztów procesu faktury na łączną kwotę 10.697 zł netto,
2. doświadczeniem radcy prawnego Tomasza Wojciechowskiego który prowadził
windykację tych samych należności na rzecz GZNK ZB przed Odwołującym, to jest w
okresie sierpień 2005-sierpień 2009 , której skuteczność wyniosła przeciętnie 30% co
pomimo zakończenia jego współpracy w sierpniu 2009 r. i zaniechania jakichkolwiek
czynności windykacyjnych dało w 2010 r. znaczny przychód na kwotę kilkudziesięciu
tysięcy złotych,
3. znajomością specyfiki obsługi prawnej Zamawiającego polegającej na
udzielaniu porad prawnych w siedzibie Zamawiającego, sporządzaniu pisemnych
opinii prawnych i udziale w rozprawach sądowych,
4. nieznaczną odległością pomiędzy Kancelarią Odwołującego a miejscem
świadczenia pomocy prawnej na rzecz Zamawiającego oraz siedzibami właściwych
rzeczowo sądów rejonowych, w których w związku z wykonywaniem umowy miało
być świadczone zastępstwo prawne,
5. faktem, iż dotychczasowa obsługa Zamawiającego była prowadzona przez
dwie Kancelarie zewnętrzne a w 2011 miała zostać ograniczona do jednej, co
powodowało, iż ilość spraw prowadzonych w sądach przez pozostałego w obsłudze
radcy prawnego ulegnie zwiększeniu, co spowoduje większy wpływ z tytułu kosztów
zastępstwa procesowego z tego tytułu,
6. nowoczesnym systemem zarządzania Kancelarią polegającym na stworzeniu
informatycznej bazy danych prowadzonych spraw umożliwiającej szybkie ustalenie
stanu sprawy, sprawne dotarcie do akt oraz odnalezienie zastosowanego
rozwiązania prawnego w konkretnym stanie prawnym,
7. doświadczeniem w kierowaniu spraw w elektronicznym postępowaniu
uproszczonym, co umożliwia uzyskanie orzeczenia e-sądu w sprawach cywilnych w
terminie 2 tygodni od daty wniesienia pozwu
Jak wynikało z treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w pkt 17
jedynym kryterium wyboru ofert była cena 100%. Zamawiający sporządził swoją
ofertę na zadanie 1, na kwotę 14.760 brutto co odpowiadało kwocie 1000 zł netto
miesięcznie.
Zamawiający pismem z dnia 2011-01-07 wezwał do uzupełnienia dokumentów
potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz o szczegółowe
przedstawienie elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny w celu
ustalenia czy oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu
zamówienia. W odpowiedzi na zapytanie Zamawiającego, odwołujący powołał się na
fakt dotychczasowej współpracy w zakresie obsługi windykacyjnej na rzecz Gminy
Gdańsk GZNK ZB. Odwołujący wyjaśnił, iż w toku dotychczasowej 16 miesięcznej
współpracy poznał jej specyfikę, zdobył niezbędne doświadczenie a także zyskał
dobrą opinię i zaufanie wśród pracowników GZNK ZB (windykatorzy, egzekutorzy,
kierownicy i pracownicy BOM-ów). Znajomość problematyki prawnej
charakterystycznej dla spraw Zamawiającego oraz doświadczenie praktyczne w
tychże sprawach zdobyte w toku dotychczasowej współpracy pozwoliły znacznie
skrócić czas potrzebny dla sporządzania opinii prawnych i udzielania porad prawnych
pracownikom zamawiającego. Odwołujący wyjaśnił ponadto, iż w związku z faktem,
ograniczenia przez Zamawiającego współpracy do jednego zleceniobiorcy
zewnętrznego spodziewa się on większej niż dotychczas liczby zleconych spraw co
powiększy również w przyszłości jego wpływy z tytułu zasądzonych i
wyegzekwowanych kosztów.
Ponadto jako warunek wyjątkowo sprzyjający współpracy między stronami wskazał
bliskość położenia Kancelarii Odwołującego (Gdańsk-Wrzeszcz) z siedzibą GZNK ZB
i Biurami Obsługi Mieszkańców (odległość około 2 km, czas przejazdu około 5 minut)
co zmniejsza koszty stałej obsługi prawnej takie jak koszty dojazdu i czas niezbędny
na dotarcie do Zamawiającego. Położenie Kancelarii powoduje również większą
dyspozycyjność radców prawnych Odwołującego w sytuacjach zgłoszenia przez
GZNK ZB pilnej potrzeby osobistej konsultacji prawnej w zakresie wykonywanego
zlecenia. Odwołujący, znając kryterium rozpatrywania ofert, jakim była wyłącznie
cena, chcąc utrzymać współpracę z zamawiającym wyjaśnił na czym polega
oszczędność metody wykonania zamówienia. Tak więc różnica pomiędzy dotychczas
pobieranym wynagrodzeniem a zaproponowanym w ofercie wynikała z faktu
rosnących przychodów z tytułu kosztów zastępstwa procesowego oraz kosztów
zastępstwa egzekucyjnego. Na rozprawie odwołujący ponadto dodał ,że sposób
bardzo dobry wie co należy do obowiązków prawników obsługujących
zamawiającego w zakresie objętym przedmiotem zamówienia. Wskazuje, iż projekt
umowy stanowiący załącznik do SIWZ jest praktycznie identyczny z umową, którą
dotychczas miał odwołujący na obsługę zamawiającego. Wskazuje, iż czas pracy
niezbędny do wykonania pracy wynikającej z przedmiotu zamówienia waha się od 2
do 3 godzin. Wskazuje, iż jest to czysty czas jego pracy merytorycznej, bez
jakichkolwiek dalszych obowiązków związanych z czynnościami pisania pozwów,
wniosków itp. Wskazuje, iż prawdą jest, iż poprzednio za tę pracę otrzymywał kwotę
2 200zł netto i ta kwota nie była kwotą zaproponowaną przez odwołującego, lecz
taką kwotę zaproponował mu zamawiający. Była to kwota powodująca, iż
wykonywanie tego zamówienia było nadzwyczaj opłacalne. Obecnie odwołujący
wiedząc, iż w trybie przetargu będzie wielu chętnych na przejęcie jego
dotychczasowej pracy zaoferował kwotę 1 000 zł plus VAT. Wskazuje, iż również ta
kwota pokrywa jego koszty, to jest związane z jego roboczogodziną i kosztami
dojazdu do siedziby zamawiającego i jeszcze z tej kwoty, według jego zdania, jest w
stanie wygospodarować od 200 do 300zł czystego zysku. Odnosząc się do
złożonego na wezwanie zamawiającego wyjaśnieniach co do ceny wskazuje, iż
dokonał tego wyjaśnienia w sposób dokładny, wskazał na współpracę z
zamawiającym, jak również na jego koszty poparte dotychczasową współpracą,
wskazał wielkość skierowanych w okresie poprzedniego zatrudnienia wniosków i z
tego tytułu wywodzi uzyskanie dodatkowych przychodów, nie obejmujących
wynagrodzenia z tytułu wykonywania usług objętych zadaniem 1 niniejszego
przedmiotu zamówienia. Podniósł że zaoferowana cena nie jest ceną niską, wynika
ona z dokonanych wyliczeń pokrywa jego koszty i uważa, że zamawiający w sposób
niezbyt dokładny zapoznał się z treścią jego odpowiedzi i tym samym zajął takie, a
nie inne stanowisko. Wskazuje, iż na tyle, na ile jest to możliwe przy tego typu
usługach prawniczych, wykazał swoje koszty określając ich wartość i podkreśla
jeszcze raz, że jest to kwota, która pokrywa jego koszty, jak również zapewnia mu to
niewielki, ale zysk, za wykonywanie przedmiotu zamówienia. Podaje, że
podstawowym wyjaśnieniem zaoferowanej ceny jest pismo z 10 stycznia 2011r., do
którego zostało załączone pismo z 3 stycznia 2011r. zawierające spis skierowanych
w okresie poprzedniej pracy pozwów oraz wniosków egzekucyjnych skierowanych do
komornika.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazał ,że analizując przedstawione przez
wykonawców ceny oraz porównując je z wartością szacunkową zamówienia powiększoną o
podatek VAT, warunkami rynkowymi oraz wszystkimi złożonymi ofertami, zamawiający
doszedł do wniosku, że o ile ceny ofert odbiegające o około 30% od wartości szacunkowej
powiększonej o podatek VAT mogą zostać jeszcze uznane za oferty, w których ceny wynikają
z normalnej gry rynkowej, to oferty z cenami odbiegającymi o 50% 1 więcej mogą powodować,
że wykonawca nie wywiąże się w sposób należyty z zamówienia, co wygeneruje problemy po
stronie zamawiającego. Powyższy stan spowodował, że zamawiający powziął podejrzenia, iż
mogą to być oferty z cenami niewiarygodnymi i nierealistycznymi w porównaniu do cen
rynkowych dla tego typu zamówień. Zamawiający oszacował wartość zamówienia w
wysokości 24.000,00 PLN, co po powiększeniu o należny podatek VAT obowiązujący w
bieżącym roku daje wartość 29.520,00 PLN
W związku z powyższym zamawiający, zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych w celu ustalenia, czy oferty zawierają rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zwrócił się pismami do trzech wykonawców, którzy złożyli oferty z
najniższymi cenami o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny. W wymaganym przez zamawiającego terminie wszyscy trzej wykonawcy
złożyli pisma wyjaśniające, lecz ich wyjaśnienia nie zostały uznane i oferty odrzucone.
Wykonawcy wezwani do złożenia wyjaśnień powinni dążyć do przekonania zamawiającego w
sposób jednoznaczny, złożone wyjaśnienia mają służyć rozproszeniu wątpliwości
zamawiającego i dać mu pewność, iż mimo, że cena ofertowa odbiega istotnie od wartości
przedmiotu zamówienia, to nie zachodzi niebezpieczeństwo nienależytego wykonania tego
zamówienia. Ponadto z uwagi na treść art. 6 Kodeksu cywilnego w związku z art. 14 ustawy
Prawo zamówień publicznych, to na wykonawcy spoczywa ciężar udowodnienia, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny, ponieważ z tego faktu wywodzi on skutki prawne. Opisując
warunki wykonania zamówienia, wykonawca określił tylko, że zna specyfikę pracy w GZNK ZB
1 jest gotów do częstego stawiennictwa w siedzibie zamawiającego oraz, że będzie
wykonywał wszystkie działania wynikające z przedmiotu zamówienia. Przedstawione
wyjaśnienia w żaden sposób nie wskazują jak wpływa to na przedstawioną cenę oferty. Mając
na uwadze gotowość do częstego stawiennictwa w siedzibie zamawiającego można
stwierdzić, że takie działania raczej mają wpływ na wzrost ceny oferty niż jej obniżenie,
opisując oszczędność metody wykonania zamówienia, wykonawca stwierdza, że z uwagi na
obsługę zamawiającego w poprzednich łatach, obniżenie ceny oferty wynika z wpływów z
tytułu kosztów zastępstwa procesowego ze spraw prowadzonych w latach poprzednich.
Odnosząc się do oczekiwań odwołującego dotyczących większej liczby spraw sądowych oraz
spodziewanych większych wpływów z tego tytułu, wynikających z ograniczenia liczby
prawników zajmujących się tym zakresem działalności, należy stwierdzić, że wykonawca, który
współpracował z zamawiającym dotychczas powinien mleć znacznie lepsze rozeznanie
zaistniałej sytuacji i oprzeć swoje wyjaśnienia na niepodważalnych przesłankach. Zmniejszenie
świadczenia pomocy prawnej w bieżącym roku w stosunku do roku poprzedniego o jeden
podmiot wynika z obiektywnych okoliczności zmniejszania się zasobów komunalnych z uwagi
na sprzedaż lokali przez gminę, co nie spowoduje zwiększenia Ilości spraw sądowych, a raczej
ich zmniejszenie. Należy także nadmienić, że w zasobach komunalnych pozostaje faktycznie
najuboższy „zasób lokatorski", co także powinno spowodować: po pierwsze zmniejszenie ilości
wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego, a po drugie wydłużenie czasu ich
odzyskiwania.
Wskazał ,że dopiero w odwołaniu złożonym w dniu 31.01.2011 r. odwołujący starał się
rozwinąć uzasadnienie przedłożenia oferty z tak niską ceną, podnosząc szereg argumentów,
które i tak wykazują na przyjęcie błędnych założeń w kalkulowaniu ceny oferty, co zostało
wykazane powyżej.
W toku prowadzonego postępowania, zamawiający oceniając oferty oraz składane
wyjaśnienia może wziąć pod uwagę tylko te czynniki, które są mu znane w toku dokonywania
tej czynności, a nie dodatkowe wyjaśnienia 1 uzupełnienia składane w trakcie rozpoznawania
środków ochrony prawnej. Zamawiający oceniał tylko i wyłącznie ofertę wykonawcy wraz ze
złożonymi przez niego wyjaśnieniami dotyczącymi elementów oferty mających wpływ na
wysokość zaoferowanej cen.
Na rozprawie zamawiający dodatkowo wskazał, że niezasadne jest twierdzenie
odwołującego, że na wykonanie pracy objętej przedmiotem zamówienia wystarczają
2 do 3 godzin tygodniowo. Oprócz pobytu w siedzibie zamawiającego niezbędna jest
obecność radcy prawnego w biurach obsługi mieszkańców, gdzie znajdują się
dokumenty do konkretnych spraw sądowych i administracyjnych, a także niezbędne
jest uczestniczenie w rozprawach sądowych, które trwają po kilka godzin.
Zamawiający nie może zgodzić się ze stanowiskiem odwołującego, że jego rola
ogranicza się tylko do podpisywania pozwów czy wniosków egzekucyjnych
przygotowanych przez pracowników zamawiającego, gdyż zgodnie z umową te
obowiązki spływają na radcę prawnego. Oprócz tego niezbędne jest w oparciu o
analizę dokumentów przygotowywanie i opiniowanie wniosków o umorzenie
należności czynszowych, pisanie opinii prawnych itp. Wskazuje, iż biura obsługi
mieszkańców rozrzucone są po całym mieście i tutaj odwołujący nie może się
powoływać na odległość siedziby kancelarii z siedzibą zamawiającego. Umowa
dotyczy 12 miesięcy 2011 roku wykonawca wykonujący obsługę prawną może
realnie liczyć tylko na wynagrodzenie, na które składa się ryczał z umowy o
zamówienie publiczne, a nie z tytułów egzekucyjnych czy zwrotów zastępstwa
procesowego. Znamienna wydaje się być odpowiedź zamawiającego na pytanie
przewodniczącego- ”co miał na myśli formułując w swoim stanowisku odnośnie
wyjaśnień odwołującego, gdzie wskazał że wymagania zamawiającego nie
uzasadniają zaoferowania tak niskiej ceny jako rzetelnej, mając na uwadze należytą
jakość usług” wskazuje, iż z tego sformułowania wynikała taka myśl, że za dobrą
usługę trzeba uzyskać przyzwoite wynagrodzenie, natomiast w tym przypadku
można sformułować stwierdzenie „kiepska cena, to i kiepska jakość usług ”.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie
oraz uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stanowiska stron postępowania zaprezentowane na
piśmie i ustnie do protokołu rozprawy stwierdza że odwołanie zasługuje na
uwzględnienie
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z
przesłanek ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art.
189 ust. 2 ustawy Pzp, chociaż wstępnie Izba stwierdziła , że w niniejszym
postępowaniu może zachodzić przesłanka do odrzucenia odwołania na zasadzie art.
189 ust. 2 pkt. 1 z powodu że w przedmiotowej sprawie nie mają zastosowania
przepisy ustawy pzp. Takie wnioski wynikały z dołączonego do akt sprawy protokołu
z którego wynikało, iż wartość zamówienia na obie części wynosiła kwotę 43 200zł, co
stanowi zgodnie z wyliczeniem kwotę 11 252,93 euro. W trakcie wyjaśnień złożonych przez
zamawiającego na posiedzeniu ustalono ,że przedmiotowe zamówienie jest częścią
zamówień jakie wszczął zamawiający na obsługę prawną . W udzielonym już zamówieniu w
trybie z wolnej ręki została wydatkowana kwota 24 000zł co stanowi równowartość 6 251,63
euro. Tym samym Izba stwierdziła ,że łączna szacunkowa wartość wszczętych
postępowań przekracza kwotę 14 tysięcy euro.
Następnie Izba stwierdziła, że odwołujący posiada interes w korzystaniu ze
środków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179 ust. 1 ustawy prawo zamówień
publicznych. Środki ochrony prawnej przysługują każdemu podmiotowi, którego
interes w uzyskaniu zamówienia dozna lub choćby zagraża mu doznanie uszczerbku
w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy.
Odwołujący wnosząc przedmiotowe odwołanie w dostateczny sposób wykazał swój
interes w złożeniu niniejszego środka ochrony prawnej gdyż w przypadku
uwzględnienia odwołania ma szansę na uzyskanie przedmiotowego zamówienia.
Osią sporu w niniejszej sprawie jest fakt czy złożone przez odwołującego w odpowiedzi na
wezwanie zamawiającego w trybie art.90 ust.1 ustawy pzp. wyjaśnienia w sposób dostateczny
uzasadniają zaoferowania takiej a nie wyższej ceny za wykonanie przedmiotu zamówienia.
Wątpliwości co zaistnienia rażąco niskiej ceny zamawiający wywiódł z porównania ustalonej za
przedmiot zamówienia ceny z ceną zaoferowaną przez odwołującego. Zamawiający ustalił tę
cenę /łącznie z podatkiem/ VAT na kwotę 29.520,00 PLN natomiast odwołujący zaoferował
wykonanie zamówienia za kwotę 14 760zł, co stanowi 50% ceny za przedmiot
zamówienia. Izba stwierdza że zaoferowane oferty – złożonych zostało 16 ofert, w
sposób znaczny różniły się wartością do ceny za przedmiot zamówienia– najtańsza
oferta stanowiła 27,64% ceny, a najdroższa 300% ceny.
Na wstępie Izba zaznacza ,że strony postępowania wykazując racje swoich stanowisk
zapominały o fakcie ,że zarzutem objętym orzekaniem Izby jest tylko naruszenie przez strony
art. 90 ust. 2 i 3 ustawy pzp. Czyli czy odwołujący w sposób wystarczający wyjaśnił powody
zaoferowania ceny za wykonanie przedmiotu zamówienia w takiej a nie innej cenie oraz czy
zamawiający dokonując oceny złożonych wyjaśnień wziął pod uwagę wszystkie podniesione
przez odwołującego w złożonych wyjaśnieniach okoliczności. Postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego stanowi część profesjonalnego obrotu gospodarczego. Od
jego uczestników oczekuje się należytej staranności obejmującej znajomość
obowiązującego prawa oraz skutków wynikających z przepisów. Dlatego też na etapie
rozpatrywania odwołania nie mogły być brane pod uwagę różne faktury czy umowy zawarte
przez odwołującego z innymi podmiotami, dołączone do odwołania, w sytuacji kiedy nie
zostały one dołączone do wyjaśnień, skierowanych do zamawiającego.
Rozpatrując niniejsze odwołania Izba w tym składzie identyfikuje się z tezą uzasadnienia
zawartego w wyroku Izby o sygn. KIO 730/10 o treści „ oferta wykonawcy który nie złożył
wyjaśnień , bądź złożył wyjaśnienia niewystarczające, podlega odrzuceniu nie w związku z
konstatacją, że cena jest rażąco niska, ale na podstawie domniemania, wynikającego ze
złożenia niedostatecznych wyjaśnień” Rzeczą wykonawcy w takiej sytuacji jest udzielić
wyjaśnień w zakresie okoliczności, które wpłynęły na kalkulację ceny, zaś brak tych
wyjaśnień czy też złożenie wyjaśnień, które potwierdzają, że cena została
skalkulowana w sposób uchybiający zasadom uczciwej konkurencji lub nierynkowy
skutkować winny odrzuceniem oferty. To wykonawca, który składa ofertę
zobowiązany jest do wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Przepis
art. 90 Pzp przewiduje co do zasady domniemanie, że oferty zawierają ceny za
wykonanie zamówienia skalkulowane w sposób rynkowy, uwzględniające wszystkie
koszty wykonania zamówienia oraz pewien zysk, przy czym to domniemanie jest
obalone przez uzasadnioną, mającą oparcie w obiektywnych przyczynach wątpliwość
zamawiającego, którą winien wyrazić występując o wyjaśnienie kalkulacji ceny na
podstawie art. 90 ust. 1 Pzp. Z momentem tego żądania, w świetle brzmienia art. 90
ust. 1 Pzp, ciężar wykazania faktu, że cena nie jest rażąco niska spoczywa na
wykonawcy składającym ofertę.
Obowiązek złożenia wyjaśnień co do zarzutów rażąco niskiej ceny występujący po
stronie wykonawcy- odwołującego jest skorelowany ustawowo z obowiązkiem
zamawiającego dokonania wnikliwej oceny złożonych wyjaśnień. To na wykonawcy
ciąży obowiązek wykazania ,że zaoferowana cena za wykonanie przedmiotu
zamówienia nie jest zaniżona, a na zamawiającym ciąży obowiązek szczegółowego
wykazania powodów nie uwzględnienia złożonych wyjaśnień i dowodów oraz
odrzucenia z tego powodu oferty wykonawcy.
Powyższe determinuje wymóg, aby owe wyjaśnienia, o których mowa w art. 90
ust. 1 i 2 Pzp były wyczerpujące, miały charakter skonkretyzowanych do sytuacji
wykonawcy, odnosiły się do tych elementów kalkulacyjnych, które miały wpływ na
wielkość zawartej w ofercie ceny, a w każdym razie nadawały się do oceny przez
zamawiającego. Przepis art. 90 ust. 1 Pzp wyraźnie tutaj nawiązuje do elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny.
Nawiązując do treści złożonej odpowiedzi odwołującego na wezwanie
zamawiającego, wskazać należy następujące argumenty podniesione w
wyjaśnieniach, które zdaniem odwołującego uzasadniają zastosowanie zaoferowanej
ceny , która w związku z tym nie jest ceną rażąco niską. Do takich argumentów
należy zdaniem odwołującego zaliczyć /cyt. /:
- prowadząc obsługę windykacyjną na rzecz Gminy Gdańsk GZNK ZB w latach 2009-2010, w
trakcie której skierowaliśmy do sądów około 500 pozwów, zapoznaliśmy się z jej specyfiką i
zdobyliśmy niezbędne doświadczenie, znając specyfikę pracy GZNK ZB jesteśmy
przygotowani do częstego stawiennictwa w siedzibie naszego Zamawiającego wedle potrzeb,
które zaistnieją po jego stronie
- zamówienie będzie wykonywał osobiście wspólnik Kancelarii, radca prawny Zbigniew J.
Wojciechowski, poprzez osobisty kontakt ze wskazanymi pracownikami zamawiającego,
mający do dyspozycji także zespół prawników własnej Kancelarii
- z uwagi na prowadzenie obsługi prawnej w poprzednich latach, naszym zamiarem jej
kontynuowania, zdecydowaliśmy się na zaproponowanie w bieżącym roku niższej niż
dotychczasowa ceny za nasze usługi. Różnica w wynagrodzeniu zostanie zrekompensowana
z zasądzonych i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego (które nie obciążają
GZNK ZB) z tytułu spraw wszczętych w latach 2009 - 2010,
- wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy
Warunkiem wyjątkowo sprzyjającym naszej współpracy jest przed wszystkim bliskość
położenia naszej Kancelarii (Gdańsk-Wrzeszcz) z siedzibą GZNK ZB i BOM-ami (odległość
około 2 km, czas przejazdu około 5 minut) co zmniejsza koszty stałe obsługi prawnej takie jak
koszty dojazdu i czas niezbędny na dotarcie do Zamawiającego. Położenie Kancelarii
powoduje również większą dyspozycyjność naszych radców prawnych w sytuacjach
zgłoszenia przez GZNK ZB pilnej potrzeby osobistej konsultacji prawnej w zakresie
wykonywanego zlecenia
- posiadamy doświadczenie we współpracy z Zamawiającym, poparte dobrą znajomością osób
przewidzianych przez Zamawiającego do współpracy (windykatorzy, egzekutorzy, kierownicy i
pracownicy BOM-ów), znajomość struktury organizacyjnej i wewnętrznych procedur,
- dysponujemy odpowiednimi zasobami osobowymi i merytorycznymi umożliwiającymi
profesjonalne prowadzenie znacznej ilości procesów sądowych. Mamy doświadczenie w
prowadzeniu windykacji w postępowaniu elektronicznym, które w razie potrzeby możemy
wykorzystać przy pracy dla zamawiającego,
- specjalizujemy się w prowadzeniu sporów sądowych i pozasądowych z zakresu prawa
gospodarczego i cywilnego. Obsługujemy podmioty gospodarcze o ogólnokrajowym zasięgu,
mające swoje siedziby na obszarze całej Polski.
Zasady oceny złożonych wyjaśnień odwołującego oraz podniesione kontrargumenty
przez zamawiającego wynikają z pism zamawiającego: jednego będącego
wewnętrzną notatką, dołączonej do akt sprawy drugiego będącego informacją o
odrzuceniu oferty oraz odpowiedzi na odwołanie.
W pismach tych zamawiający wskazuje na:/ cyt/
- „wyjaśnienia opierają się założeniu dużych wpływów z tytułu skutecznej egzekucji
uzyskanych tytułów wykonawczych. Założenie to jest błędne bowiem windykacja należności
Zamawiającego dotyczy najemców i dzierżawców zalegających z zapłatami z uwagi na
okoliczność pauperyzacji-braku wystarczających środków finansowych.
- obsługa prawna w zakresie objętym przedmiotem zamówienia może liczyć niemal
wyłącznie za ryczałtowe wynagrodzenie wynikające z zawartej umowy z zamawiającym.
Wynagrodzenie dodatkowe z tytułu zastępstwa procesowego może czasami stanowić
element uzupełniający.
- wynagrodzenie radcy prawnego z tytułu zastępstwa procesowego może być wypłacone
dopiero po całkowity uzyskaniu przez Zamawiającego wszystkich sum wynikających z tytułu
wykonawczego
- Proponowane przez Oferenta wynagrodzenie za obsługę prawną zadania 1 nie jest
wynagrodzeniem realnym zważywszy na konieczne nakłady pracy i koszty przy tym
ponoszone w kontekście wymagań zamawiającego. Przedmiot zamówienia zawiera ponadto
także inne czynności wymagające dużej skrupulatności, wiedzy i otwartości merytorycznej i
prawniczej. Można nawet powiedzieć, że czynności z zakresu objętego zamówieniem na
zadaniu 1 z uwagi na charakter koniecznych czynności, także tych, które są związane z
późniejszym wniesieniem pozwu, nie uzasadniają tak niskiej ceny, jako rzetelnej, mając na
uwadze należytą jakość usługi,
- wpływy z tytułu kosztów zastępstwa procesowego z lat poprzednich w żadnym stopniu nie mogą być
utożsamiane z bieżącym postępowaniem. Wyjaśnienia wykonawcy powinny dotyczyć tylko i wyłącznie
toczącego się postępowania,
- w zasobach komunalnych pozostaje faktycznie najuboższy „zasób lokatorski", co także powinno
spowodować: po pierwsze zmniejszenie ilości wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego, a
po drugie wydłużenie czasu ich odzyskiwania
- koszty dojazdu we wszelkiego rodzaju kosztach usług świadczonych na terenie całego Trójmiast są
pozycją nieznaczącą, która nie ma praktycznie żadnego wpływu na całkowity koszt świadczonych usług,
ponieważ czas dojazdu nawet z najdalszych dzielnic Gdyni do centrum Gdańska w normalnych
warunkach wynosi około 0,5 h.”
Izba wskazuje ,że w sytuacji kiedy zamawiający nie uwzględnia złożonych przez
wykonawcę wyjaśnień i odrzuca z tego powodu ofertę, to winien to stanowisko w
sposób przekonywujący uzasadnić. To od momentu nie uwzględnienia złożonych
wyjaśnień na zamawiającym ciąży obowiązek wykazania powodów nie
uwzględnienia złożonych wyjaśnień i dowodów, oraz odrzucenia z tego powodu
oferty wykonawcy.
Pomimo istnienia obszernego w tym zakresie zarówno orzecznictwa sądów oraz
Krajowej Izby Odwoławczej brak jest możliwości ustalenia jednolitych zasad oceny
wystąpienia lub nie wystąpienia rażąco niskiej ceny, oraz zasad dokonania oceny czy
złożone wyjaśnienia wykonawcy są wystarczające do uznania iż wykazana w ofercie
cena jest ceną rażąco niską, a dokonana ocena zamawiającego jest prawidłowa.
Dlatego każdy tego typu przypadek winien być poddany indywidualnej ocenie.
Usługi prawnicze są specyficznym przedmiotem zamówienia, występuje tutaj
trudność ustalenia referencyjnych a w szczególności minimalnych cen rynkowych
mierzonych np. w roboczogodzinach tzn. za jaką stawkę roboczogodziny możliwe
jest na danym terenie zatrudnienie prawnika. Samo oferowanie cen na poziomie
znacznie niższym od cen konkurentów wcale nie oznacza , że zaoferowana cena
jest rażąco niska. Rażąco niską ceną nie jest zwykle taka cena która w sposób
znaczny odbiega poziomem od cen zaoferowanych przez innych wykonawców.
Wykazanie samej różnicy nie spełnia wymogu możliwości uznania danej ceny za
rażąco niską. Za rażąco niską cenę należy uznać taką cenę która jest niewiarygodna
dla wykonania przedmiotu zamówienia i jest całkowicie oderwana od realiów
rynkowych. Możemy mówić o wystąpieniu takiej sytuacji gdy oczywiste jest , że przy
zachowaniu reguł rynkowych wykonanie zamówienia przez wykonawcę byłoby dla
niego nieopłacalne. W przedmiotowej sytuacji odwołujący wskazał szereg
uwarunkowań mających wpływ na cenę takich jak znajomość specyfiki pracy u
zamawiającego, istniejącą realną pomoc ze strony pracowników administracyjnych
zamawiającego w przygotowywaniu szeregu pism i wniosków oraz kompletowaniu
dokumentacji, bliskość położenia kancelarii wobec zamawiającego i sądów,
nowoczesne metody zarządzania kancelarią, a także liczenie na dodatkowe wpływy z
tytułu zastępstwa procesowego i pełnomocnika egzekucyjnego w prowadzonych
średniorocznie kilkuset sprawach sądowych i egzekucyjnych. Wobec tych
okoliczności wskazał że przy wszystkich w/w warunkach jest w stanie za
zaoferowaną kwotę wynagrodzenia wykonać obowiązki podane w siwz przez
zamawiającego i jeszcze pozostanie mu z tego tytułu niewielki zysk. Ponadto
wskazał ,że praca u zamawiającego jest oznaką pewnej renomy jego kancelarii, co
nie jest bez znaczenia przy staraniu się o inne zlecenia. Prace będzie wykonywał
sam osobiście, więc odpada konieczność płacenia wynagrodzenia z tego tytułu
innym pracownikom kancelarii. Biorąc pod uwagę specyfikę przedmiotu zamówienia i
przyjmując ,że wyjaśnienia odwołującego mogłyby być bardziej szczegółowe gdyż
mogły być uzupełnione chociażby o przedłożone do odwołania umowy ,faktury a
także dodatkowe wyjaśnienia trudno odmówić im racji , że w/w uwarunkowania
uzasadniają częściowo zaoferowaną cenę. Oceniając tylko treść samego wyjaśnienia
wykonawcy nie można nie uznać częściowo racji zamawiającego iż zawiera ono
szereg ogólnych sformułowań. Fakt ten, choć bezsporny, nie dowodzi jednak
nierealności ceny oferty złożonej przez odwołującego, a tym samym nie uzasadnia
negatywnej oceny możliwości wykonania przedmiotowego zamówienia
Odnosząc się do stanowiska zamawiającego w tej sprawie należy stwierdzić ,że
stanowisko zamawiającego jest też pełne ogólników nie zawierających konkretnych
argumentów przeciwko twierdzeniom odwołującego. I tak np. zamawiający mógł co
najmniej wskazać stawki za usługi prawnicze z tamtego rejonu i porównać je do
ceny odwołującego, wykazując np. że za taką kwotę żadna kancelaria nie podjęłaby
się wykonania tego zamówienia.
Za oddalenie odwołanie według Izby przeważył przede wszystkim fakt, że odwołujący
po pierwsze nie udowodnił Izbie , że na wykonywaniu przedmiotowego zamówienia
odwołujący poniesie straty, a po drugie wskazywał na okoliczności które nie zostały
ustalone w siwz jako obowiązki wykonawcy przy realizacji przedmiotu zamówienia.
Z zapisu postanowień pkt. 1 ppkt 1 a,b,c wynika iż do obowiązków wykonawcy
będzie należało: sporządzanie opinii prawnych, opiniowanie wniosków odnośnie
należności czynszowych i reprezentowanie przed sądami powszechnymi w sprawach
windykacji należności. Brak jest jakichkolwiek określeń co do liczby godzin dyżuru w
siedzibie zamawiającego i innych jednostkach, terminów załatwiania spraw, sposobu
oceny jakości realizowanych usług itd. a więc tych elementów ocennych na których
opiera swoje stanowisko zamawiający zmierzające do ogólnego stwierdzenia ,że za
taką kwotę nie jest możliwe należyte wykonanie zamówienia kwitując to
stwierdzeniem „kiepska cena, to i kiepska jakość usług ”. A to właśnie zarówno w w/w
pismach zamawiającego oraz stanowisku prezentowanym na rozprawie
zamawiający skupia się przede wszystkim na bezpodstawnym liczeniu przez
odwołującego na dodatkowe wpływy z procesów sądowych i egzekucyjnych,
wskazuje ile według niego winien wynosić niezbędny czas pracy wykonawcy u
zamawiającego, ile czasu winno być przeznaczane na udział w rozprawach
sądowych i egzekucjach komorniczych, wskazuje na wątpliwości braku rzetelnego
wykonania zamówienia w sytuacji tak niskiej kwoty wynagrodzenia. Trudno odmówić
pewnych racji zamawiającemu, ale Izba kategorycznie stwierdza ,że zamawiający może
dokonywać oceny złożonej oferty i złożonych wyjaśnień tylko w odniesieniu do podanego w
siwz opisu przedmiotu zamówienia i podanych tam zasad według jakich będą
oceniane oferty. Dlatego też Izba wskazuje na słuszne stanowisko Krajowej Izby
Odwoławczej w tym zakresie, zawarte w wyroku KIO 1839-10 gdzie wskazano że
obowiązkiem zamawiającego jest jednoznaczne i wyczerpujące sformułowanie
swoich wymagań w treści ogłoszenia i siwz. Ocena dokumentów złożonych przez
wykonawców dokonywana przez zamawiającego musi być dokonana wyłącznie na
podstawie treści zapisanych w treści ogłoszenia i siwz. Ocena na innych zasadach
jest niedopuszczalna, gdyż narusza dwie kardynalne zasady ustawy pzp wynikające
z art. 7 ust 1 ustawy - równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji. To
na zamawiającym spoczywa obowiązek jasnego i precyzyjnego określenia
przedmiotu zamówienia z uwzględnieniem wszystkich wymagań i okoliczności
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty. Wykonawcy składając swoje oferty
muszą znać zasady na jakich będą oceniane ich oferty, te zasady muszą być
niezmienne w trakcie całego postępowania – oceny i wyboru oferty
najkorzystniejszej. Tutaj zamawiający wskazał że jedynym kryterium ocennym będzie
cena złożonej oferty, a nie inne okoliczności którymi zamawiający kieruje się przy
ocenie ofert i wyjaśnień odwołującego. Zamawiający miał pełną możliwość zawarcia
takich warunków w stosunku do ofert w siwz, jeśli tego nie uczynił to tych elementów
ocennych nie może podnosić do rangi warunku na etapie oceny ofert.
Wobec powyższego Izba uwzględniając odwołanie stwierdziła naruszenie przez
zamawiającego art. 89 ust.1 pkt.4 w związku z art. 90 ust 1-3 ustawy pzp.
Zamawiający wobec tego winien unieważnić wybór oferty najkorzystniejszej,
unieważnić czynność odrzucenia oferty odwołującego oraz dokonać ponownie
badania i oceny ofert w oparciu o warunki postawione w siwz z uwzględnieniem
ważnych ofert pozostających nadal w postępowaniu.
Izba postanowiła jak w sentencji, orzekając na podstawie przepisów art. 190 ust.7,
191 ust.2 i 192 ust. 2 i 3 pkt.1 ustawy Pzp
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp, oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt.1a rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania ( Dz. U. Nr 41 poz. 238. Strony nie wnosiły o
zasądzenie zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocników.
Przewodniczący ………………………..