Sygn. akt: KIO 1078/11
WYROK
z dnia 6 czerwca 2011 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Justyna Tomkowska
Protokolant: Paweł Nowosielski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 czerwca 2011 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 maja 2011 roku przez
Wykonawcę: Aspen Res Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie w postępowaniu prowadzonym
przez Specjalistyczne Centrum Medyczne w Polanicy Zdroju Samodzielny Publiczny
Zakład Opieki Zdrowotnej z siedzibą w Polanicy Zdroju,
przy udziale wykonawcy „NIRO” Sp. z o.o. z siedzibą w Lubinie zgłaszających swoje
przystąpienie po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża Wykonawcę: Aspen Res Sp. z o.o. z siedzibą w
Krakowie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnastu tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Wykonawcę Aspen
Res Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie tytułem wpisu od odwołania,
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Świdnicy.
Przewodniczący: ……………………………
sygn. akt KIO 1078/11
UZASADNIENIE
W dniu 23 maja 2011 roku do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej na Elektroniczną
Skrzynkę Podawczą wpłynęło odwołanie złożone na podstawie art. 180 ust. 1 w związku z art.
179 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z
2010r. , nr 113, poz. 759 ze zmianami), zwaną dalej „ustawą Pzp” przez wykonawcę Aspen
Res Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu
nieograniczonego przez Zamawiającego Specjalistyczne Centrum Medyczne w Polanicy
Zdroju Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w przedmiocie zamówienia na
śywienie pacjentów, pracowników i prowadzenie baru-kawiarni w Specjalistycznym Centrum
Medycznym SP ZOZ w Polanicy Zdroju.
Numer ogłoszenia zamieszczonego w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich:
2011/S 44-072871 z 4 marca 2011 roku.
Zamawiającemu zarzucono:
- zaniechanie wykluczenia wykonawcy Niro sp. z o.o. (dalej: Niro),
- zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy Niro,
- dokonanie czynność wyboru oferty wykonawcy Niro
a więc naruszenie:
- art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia Niro pomimo złożenia
przez tego wykonawcę nieprawdziwych informacji mających wpływ na wynik postępowania, tj.
oświadczenia o realizacji usługi w systemie zintegrowanej normy ISO 22 000,
- art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia Niro pomimo niespełniania
przez tego wykonawcę warunków udziału w postępowaniu, tj. niedysponowania przez Niro
certyfikatem ISO 22 000,
- art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Niro chociaż ta nie
odpowiada SIWZ, z uwagi na fakt, że Niro nie dysponuje certyfikatem ISO 22 000,
- art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty Niro
chociaż ta podlegała odrzuceniu, zaś wykonawca wykluczeniu.
Wobec powyższego Odwołujący wnosił o:
- unieważnienie czynności wyboru oferty Niro jako najkorzystniejszej,
- dokonanie czynności badania i oceny ofert,
- wykluczenie Niro,
- odrzucenie oferty Niro,
- wybór oferty Aspen Res jako najkorzystniejszej.
Odwołujący wskazywał, że przysługuje mu prawo do skorzystania ze środków ochrony
prawnej, ponieważ ma możliwość uzyskania przedmiotowego zamówienia (jego oferta jest
druga w kolejności w zakresie kryterium oceny ofert) i może on ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp.
W uzasadnieniu Odwołujący wskazywał, że Wykonawca Niro nie dysponuje
certyfikatem ISO 22000 (na dowód czego przedstawił wydruk z dnia 20 maja 2011 r. ze strony
internetowej Niro - strona główna/ informacje o firmie/ certyfikaty i wyróżnienia:
http://www.niro.com.pl/ll.html).
Podnosił, że w SIWZ (cz. IV) Zamawiający zastrzegł, że „wszystkie elementy
wykonanej usługi muszą być zgodne z procedurami certyfikowanego systemu Analizy Ryzyka
i Kontroli Punktów Krytycznych (Hazard Analysis and Critical Control Point (HACCP) w
systemie zintegrowanej normy ISO 22000" (pkt 23). Zamawiający wymagał „przestrzegania
zasad dobrej praktyki higienicznej oraz produkcyjnej - GHP, GMP wraz z prowadzeniem
obowiązującej dokumentacji a wszystkie elementy wykonanej usługi muszą być zgodne z
procedurami certyfikowanego systemu Analizy Ryzyka i Kontroli Punktów Krytycznych
(Hazard Analysis and Critical Control Point (HACCP) w systemie zintegrowanej normy ISO
22000" (pkt 1).
W SIWZ (cz. VII) Zamawiający wymagał złożenia oświadczenia wykonawcy, że
„usługa będąca przedmiotem postępowania świadczona będzie zgodnie z aktualnie
obowiązującymi przepisami Sanepidu jak również wymogami HACCP".
W toku postępowania, pismem z dnia 5.05.2011 r., na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp, Zamawiający wezwał każdego z uczestników postępowania do przedłożenia
oświadczenia, z którego miało m.in. wynikać, że usługa realizowana będzie w oparciu o
zintegrowaną normę ISO 22000. Sankcją niedostarczenia oświadczenia miało być
wykluczenie wykonawcy na podstawie art. 24 ust.2 pkt 4 ustawy Pzp. śaden z wykonawców
nie złożył odwołania na w/w czynność Zamawiającego. W rezultacie, wymóg przedłożenia
tego dokumentu stał się elementem stosunku prawnego łączącego strony postępowania
przetargowego.
Obaj wykonawcy w terminie zadeklarowali zgodnie ze wskazówkami Zamawiającego:
„Oświadczamy, iż usługa świadczona będzie zgodnie z obowiązującymi przepisami Sanepidu,
procedurami certyfikowanego systemu Analizy Ryzyka i Kontroli punktów Krytycznych
(Hazard Analysis and Critical Control Point -HACCP) w systemie zintegrowanej normy ISO 22
000." Aspen Res przedłożył nadto certyfikat ISO 22000.
Chociaż literalne brzmienie SIWZ nie odnosi się expressis verbis do wymogu złożenia
oświadczenia odnoszącego się do zintegrowanej normy ISO 22000, należy wziąć pod uwagę,
że interpretacja (powołanych wyżej) postanowień SIWZ prowadzona w oparciu o dyrektywy
wykładni systemowej i teleologicznej, pozwala dojść do jednoznacznego wniosku, iż
Zamawiający sformułował w SIWZ wymóg przedłożenia oświadczenia wskazującego na
realizację usługi zgodnie z HACCP w systemie ISO 22000. Zgodnie z przepisami dotyczącymi
systemu zarządzania jakością, legitymować się wykonywaniem usług zgodnie wymaganiami
systemu HACCP - Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli (Hazard Analysis and
Critical Control Point) w ramach zintegrowanej normy ISO 22000 może wyłącznie podmiot
posiadający ważny certyfikat wydany przez jednostkę certyfikującą. Zasady zarządzania
jakością ISO wykluczają dopuszczalność złożenia przez zainteresowany podmiot, iż ten
realizuje swoje usługi zgodnie z normami jakości ISO. Dla posłużenia się taką normą - co
odnosi się również do składania deklaracji w ramach niniejszego postępowania w przedmiocie
zamiaru realizacji usługi żywienia zgodnie z HACCP w systemie ISO 22 000 - konieczne jest
uprzednie przejście przez wykonawcę przez audyt certyfikacyjny. Ten zaś przeprowadzany
jest przez upoważnioną, niezależną, zewnętrzną, akredytowaną jednostkę certyfikującą.
Dopiero ta jednostka uprawniona jest do tego, by w sposób obiektywny i niezależny
potwierdzić (lub nie) spełnienie wymagań związanych z wdrożeniem systemu bezpieczeństwa
żywności. Dysponowanie ważnym dokumentem ISO 22 000 jest zatem jedną z formalnych
przesłanek złożenia oświadczenia o możliwości realizacji usługi w zgodności z normą jakości.
Natomiast samo oświadczenie zainteresowanego podmiotu, że spełnia wszystkie warunki
jakie nakładają na nią procedury i wymagania normy ISO 22 000 nie może zostać w takim
stanie rzeczy uznane za wystarczające.
Wykonawca Niro nie dysponuje jednak certyfikatem ISO 22000. W takim stanie rzeczy
Niro nie jest w stanie realizować usługi w oparciu o zintegrowaną normę ISO 22000. Nie
dysponuje także możliwością złożenia - prawdziwego - oświadczenia o realizowaniu takiej
usługi w przyszłości. Zamawiający ukształtował wymóg przedłożenia oświadczenia, wedle
którego usługa realizowana będzie w oparciu o zintegrowaną normę ISO 22000, z jednej
strony jako warunek uczestnictwa w postępowaniu przetargowym, zaś z drugiej jako warunek
zgodności oferowanych usług z wymaganiami Zamawiającego. Posiadanie ISO jest także
warunkiem należytej realizacji zamawianej przez Szpital usługi. Brak certyfikatu ISO 22000
uniemożliwia złożenie przez Niro przedmiotowego oświadczenia. Niro nie spełnia warunków
udziału w postępowaniu i dlatego podlega wykluczeniu na podstawie art. 24 ust.2 pkt 4
ustawy Pzp.
Niro faktycznie złożył przedmiotowe oświadczenie. Biorąc pod uwagę brak certyfikatu
ISO 22000 oświadczenie to stanowiło nieprawdziwe informacje. Skoro zaś Zamawiający
wymagał od uczestników takowego oświadczenia (a pośrednio samego certyfikatu)
nieprawdziwe informacje miały wpływ na wynik postępowania. W rezultacie uczestnik
powinien zostać wykluczony na mocy art. 24 ust.2 pkt 3 ustawy Pzp. W końcu zaś należy
stwierdzić, że przedmiotową usługę żywienia może realizować jedynie podmiot dysponujący
na dzień złożenia oferty certyfikatem ISO 22000. W braku certyfikatu ISO 22000 oferowane
przez Niro usługi nie spełniają wymogów Zamawiającego. Oferta Niro nie odpowiada
wymogom SIWZ i z tej przyczyny powinna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp.
W dniu 24 maja 2011 roku Zamawiający powiadomił pozostałych wykonawców o
złożeniu odwołania.
W dniu 27 maja 2011 roku do postępowania, na podstawie art. 185 ust. 2 ustawy
Pzp, przystąpił wykonawca Niro Sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie po stronie Zamawiającego.
Przystępujący wnosił o oddalenie odwołania.
Wskazywał na interes w przystąpieniu do postępowania, ponieważ zarzuty odwołania
dotyczą czynności Zamawiającego związanych wprost z ofertą złożona przez
Przystępującego. Zatem w razie pozytywnego rozstrzygnięcia dla Odwołującego odwołania
(uchylenie rozstrzygnięcia przetargu), oferta Przystępującego zostałaby odrzucona a sam
wykonawca zostałby wykluczony.
W uzasadnieniu Przystępujący wskazywał, iż słusznie zauważył w odwołaniu
Odwołujący, że w SIWZ nie zawarto wymogu złożenia oświadczenia odnoszącego się do
zintegrowanej normy ISO 22000. Jednakże Odwołujący bezpodstawnie wskazuje istnienie
takiego obowiązku dokonując wykładni SIWZ. Jak wynika z jednolitej linii orzeczniczej KIO
obowiązki dotyczące wymagają precyzyjnie skonstruowanych zapisów SIWZ, z których
jednoznacznie i literalnie wynikać będą określone obowiązki (wyrok KIO 2010.03.31, sygn. akt
KIO/UZP 289/10 „Rozszerzająca interpretacja postanowień siwz zmierzająca do wywiedzenia
z jej treści wymagań, które nie zostały w niej ustanowione, jest niedopuszczalna" oraz wyrok
KIO 2010.01.22, sygn. akt KIO/UZP 1695/09 „Podstawą oceny przeprowadzanej w toku
postępowania przez zamawiającego są przede wszystkim literalne sformułowania siwz” oraz
wyrok KIO 2010.01.15, sygn. akt KIO/UZP 1690/09 „W razie wątpliwości należy przyjąć
interpretacją możliwie korzystną dla potencjalnych wykonawców - tj. taką, która nie zawęża
kręgu wykonawców").
Na marginesie wskazał Przystępujący, iż Odwołujący wbrew podniesionym zarzutom i
ciążącemu w związku z tym na nim obowiązku nie wykazał przesłanek skutkujących
wykluczeniem Wykonawcy - Niro Sp. z o.o.
Jak już wyżej wskazano obowiązki te nie wynikają z SIWZ i w związku z tym
rozstrzygnięcie Zamawiającego jest prawidłowe a zarzuty Odwołującego są chybione.
Kopia przystąpienia została Zamawiającemu i Odwołującemu przekazana w dniu 26
maja 2011 roku.
W dniu 1 czerwca 2011 roku (pismem z dnia 30 maja 2011 roku) Zamawiający złożył
odpowiedź na odwołanie, wnosząc o oddalenie odwołania w całości.
W uzasadnieniu Zamawiający podnosił, co następuje: Odwołujący zarzuca naruszenie
art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, zgodnie z którym z postępowaniu o udzielenie zamówienia
wyklucza się wykonawców, którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące
mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania. Zdaniem odwołującego Niro Sp. z o.o.
podała nieprawdziwe informacje w oświadczeniu o realizacji usług w systemie zintegrowanej
normy ISO 22 000. Zamawiający podnosi, iż z powyższym zarzutem nie sposób się zgodzić.
Zgodnie z SIWZ wszystkie elementy wykonanej usługi muszą być zgodne z
procedurami certyfikowanego systemu Analizy Ryzyka i Kontroli Punktów Krytycznych
(Hazard Analysis and Critical Control Point - HACCP) w systemie zintegrowanej normy ISO
22 000. W związku z powyższym w dalszej części specyfikacji zamawiający zażądał złożenia
oświadczenia wykonawcy, że „usługa będąca przedmiotem postępowania świadczona będzie
zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami Sanepidu, jak również wymogami HACCP".
Zarówno Niro Sp. z o.o., jak i Aspen Res Sp. z o.o. przesłały w wymaganym terminie
pismo, w którym zawarto wymagane oświadczenie. Obie spółki spełniły zatem niezbędne
kryteria określone w STWZ.
Nie można zgodzić się z Odwołującym, jakoby oświadczenie złożone przez Niro
Sp. z o.o. zawierało nieprawdziwe informacje. SIWZ nie zawierała wymogu złożenia
oświadczenia wskazującego na realizację usługi zgodnie z HACCP w systemie ISO 22 000, a
także nie wymagała przedłożenia certyfikatu ISO. Co więcej, nieprawdziwe są twierdzenia
Odwołującego, według których interpretacja postanowień SIWZ prowadzona w oparciu o
dyrektywy wykładni systemowej i teleologicznej, pozwala dojść do jednoznacznego wniosku,
iż Zamawiający sformułował w SIWZ wymóg przedłożenia oświadczenia wskazującego na
realizację usługi zgodnie z HACCP w systemie ISO 22 000, a co za tym idzie wymóg
przedłożenia certyfikatu ISO 22 000. W przedmiotowej sprawie nie ma bowiem podstaw do
zastosowania dyrektyw wykładni systemowej i teleologicznej, gdyż literalne brzmienie SIWZ
jest jednoznaczne i niebudzące wątpliwości. Zgodnie z wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej
z dnia 17.12.2009 r. (KIO/UZP 1551/09) wymogi Zamawiającego zawarte w SIWZ należy
odczytywać literalnie. Zakazane jest zatem rozszerzanie kryteriów zawartych w specyfikacji.
W złożonym oświadczeniu Niro Sp. z o.o. zobowiązała się do realizacji usług zgodnie
z aktualnie obowiązującymi przepisami Sanepidu, jak również wymogami HACCP. Nie
składała natomiast oświadczenia w przedmiocie posiadania certyfikatu ISO, który nie jest
niezbędny dla realizacji usług zgodnie z obowiązującymi przepisami Sanepidu i wymogami
HACCP. Co za tym, idzie Niro Sp. z o.o. nie złożyła nieprawdziwych informacji mających
wpływ lub mogących mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
W dalszej kolejności Odwołujący zarzuca naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp,
zgodnie z którym z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy
nie wykazali spełnienia warunków udziału w postępowaniu. Zdaniem Odwołującego się
Zamawiający powinien wykluczyć z postępowania Niro Sp. z o.o., ponieważ spółka ta nie
spełniła warunków postępowania, tj. nie dysponuje certyfikatem ISO 22 000. Także powyższy
zarzut jest bezpodstawny, albowiem posiadanie certyfikatu ISO 22 000 nie stanowiło
warunków niezbędnych udziału w postępowaniu określonych w SIWZ. Co za tym idzie,
twierdzenia Odwołującego są bezpodstawne i nie mają odzwierciedlenia w obowiązujących
przepisach prawnych.
Nie można także zgodzić się z zarzutem naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp,
poprzez nieodrzucenie oferty Niro Sp. z o.o. ze względu na to, że jej treść nie odpowiada
SIWZ. Zamawiający podkreślił, że wszelkie kryteria określone w specyfikacji zostały spełnione
przez spółkę Niro. Nie nożna zatem twierdzić, że w związku z brakiem certyfikatu ISO 22 000
naruszone zostały kryteria SIWZ. Specyfikacja nie przewidywała bowiem obowiązku
posiadania certyfikatu. W związku z powyższym nieprawdziwe jeśli twierdzenie, jakoby spółka
Niro naruszyła kryteria SIWZ. Spółka Aspen Res dodatkowo dostarczyła certyfikat dotyczący
normy ISO 22 000. Z powyższego zdaje sobie sprawę Odwołujący, gdyż w odwołaniu
wyraźnie zaznaczył, że oprócz wymaganego oświadczenia „Aspen Res przedłożył nadto
certyfikat ISO 22 000".
W odwołaniu zarzucono także naruszenie art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez
dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty Niro Sp. z o.o., chociaż ta podlegała
odrzuceniu. Wybór oferty został dokonany na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w
SIWZ. Biorąc to pod uwagę najkorzystniejszą ofertę była oferta, zgłoszona przez Niro
Sp. z o.o. Nieprawdą jest jakoby oferta spółki Niro podlegała odrzuceniu. Co za tym idzie, w
związku ze spełnieniem warunków określonych w SIWZ oraz z najatrakcyjniejszymi
warunkami została wybrana oferta Niro Sp. z. o.o.
Na rozprawie strony i uczestnik postępowania potrzymały argumentację i wnioski
zawarte w pisach procesowych.
Na podstawie zebranego materiału dowodowego, tj. treści SIWZ, ofert złożonych
w postępowaniu, dokumentów złożonych przez strony i włączonych w poczet
materiału dowodowego oraz stanowisk i oświadczeń stron zaprezentowanych w toku
rozprawy, skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje:
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Wspólnot Europejskich z dnia 4 marca 2011 r. pod numerem 2011/S 44-072871.
W pierwszej kolejności ustalono, że wartość zamówienia przekracza wartość kwot
określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp i wynosi
2 385 984,00 zł, co stanowi równowartość 621 511,85 euro.
W drugiej kolejności skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołania w trybie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp i nie
stwierdziwszy ich, skierowała odwołanie na rozprawę.
Skład orzekający Izby ustalił także, że Wykonawca wnoszący odwołanie posiadał
interes w ich złożeniu, gdyż potwierdzenie się zarzutów dotyczących nieodrzucenia oferty
uznanej za najkorzystniejszą oznaczałoby dla Odwołującego możliwość uzyskania
zamówienia ze względu na złożenie oferty następnej w kolejności najkorzystniejszej cenowo
w postępowaniu, która zgodnie z postanowieniami SIWZ stanowiła jedyne kryterium oceny
ofert. Tym samym wypełniona została materialnoprawna przesłanka do rozpoznania
odwołania, wynikająca z treści art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje:
W rozdziale IV „Opis przedmiotu zamówienia” Zamawiający opisał wymogi, które
wykonawca we własnym zakresie i na swój koszt w okresie trwania umowy zobowiązany
będzie wykonać. Z wymogów tych wynikał między innymi obowiązek wykonywania wszystkich
elementów usługi zgodnie z procedurami certyfikowanego systemu Analizy Ryzyka i Kontroli
Punktów Krytycznych (Hazard Analysis and Critical Control Point – HACCP- w systemie
zintegrowanej normy ISO 22000.
W rozdziale VII „Wykaz oświadczeń i dokumentów, jakie mają dostarczyć wykonawcy
w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu” Zamawiający, w ramach
żądania pozostałych dokumentów, wymagał złożenia oświadczenia wykonawcy, że usługa
będąca przedmiotem postępowania świadczona będzie zgodnie z aktualnie obowiązującymi
przepisami Sanepidu, jak również wymogami HACCP.
Zgodnie z załącznikiem nr 8 do SIWZ (wzór umowy) wykonawca we własnym zakresie
i na swój koszt, w okresie trwania umowy, zobowiązany będzie do wdrożenia systemu
HACCP (§ 4 pkt 4.22 wzoru umowy).
W ofercie wykonawcy Przystępującego znajduje się oświadczenie, iż usługa będzie
świadczona zgodnie z obowiązującymi przepisami Sanepidu, w tym z wymogami HACCP.
W toku badania i oceny ofert (w dniu 05 maja 2011 roku) wykonawca został wezwany do
uzupełnienia oświadczenia dotyczącego wykonania usługi zgodnie z procedurami
certyfikowanego systemu Analizy Ryzyka i Kontroli Punktów Krytycznych (Hazard Analysis
and Critical Control Point – HACCP- w systemie zintegrowanej normy ISO 22000, ponieważ,
jak twierdził Zamawiający, dokumenty te były wymagane częścią IV SIWZ. W odpowiedzi na
takie wezwanie wykonawca Niro Sp. z o.o. poinformował, że załączone przez niego do oferty
w określonym brzmieniu oświadczenie wynika z zapisów SIWZ, z rozdziału VII SIWZ.
Z ostrożności jednakże uzupełnia oświadczenie o treści żądanej przez Zamawiającego.
Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę, należało stwierdzić, że zarzuty zawarte w
odwołaniu nie zasługiwały na uwzględnienie.
Odwołujący zarzucili Zamawiającemu zaniechanie wykluczenia wybranego wykonawcy
z udziału w postępowaniu, wskazując na naruszenie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp,
który stanowi, że z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy
złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik
prowadzonego postępowania.
Norma prawna wyrażona w powołanym wyżej przepisie jest normą iuris cogentis.
Oznacza to, że Zamawiający jest zobowiązany wykluczyć z udziału w postępowaniu
wykonawcę, w stosunku do którego potwierdzi się zarzut podania nieprawdziwych informacji.
Przy czym za nieprawdziwą informację należy uznać taką, która przedstawia odmienny stan od
istniejącego w rzeczywistości. Zdaniem Izby, przyczyny przedstawienia nieprawdziwej
informacji pozostają bez znaczenia dla wywołania skutku wykluczenia wykonawcy z
postępowania, określonego w ww. przepisie. Stanowisko takie Krajowa Izba Odwoławcza
zajęła m.in. w wyroku z dnia 10 czerwca 2009 r. o sygn. akt KIO/UZP 666/09, 667/09, 668/09,
669/09, w którym wskazała, że „dla oceny podstaw wykluczenia istotne znaczenie ma tylko
okoliczność, że informacja mająca rzeczywisty, realny wpływ na wynik postępowania jest
niezgodna z rzeczywistością w sposób nie budzący żadnych wątpliwości. Gdyby w tej mierze
istniały jakiekolwiek wątpliwości, informacje byłyby niepełne, nie potwierdzałyby warunku
udziału w postępowaniu, bądź zawierały nieścisłości zamawiający mógłby je wyjaśnić w trybie
art. 26 ust. 3 lub 4 ustawy Pzp”. Podobne stanowisko zajęła Izba w wyroku z dnia 22 grudnia
2009 r. o sygn. akt KIO/UZP 1778/09, z którego wynika, że: „Z treści art. 24 ust. 2 pkt 2
(obecnie 3) ustawy Pzp wynika, że zamawiający musi wykluczyć z postępowania
wykonawców, którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ na wynik postępowania.
Przepis ten, poza samym faktem złożenia nieprawdziwych informacji, dla swojej skuteczności
nie odnosi się do żadnych dodatkowych okoliczności, które muszą zaistnieć po stronie
wykonawcy, np. jego zamiaru, stopnia winy lub stanu świadomości”.
Zważyć należy, że art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp nie określa powodów złożenia
nieprawdziwej informacji. Nie wskazuje, że podanie nieprawdziwych informacji musi być
zawinione przez wykonawcę, ani nawet, że musi wynikać „z przyczyn leżących po stronie
wykonawcy”. Dyrektywa 2004/18/WE, w przepisie, którego transpozycję do porządku
krajowego stanowi art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, nakazuje wykluczenie wykonawcy, jeżeli
„jest winny poważnego wprowadzenia w błąd”.
Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą złożenie dokumentu zawierającego
nieprawdziwe informacje nie podlega uzupełnieniu przez umożliwienie wykonawcy
przedstawienia w jego miejsce innego dokumentu, który potwierdziłby spełnienie wymagań
udziału w postępowaniu, określonych w ogłoszeniu o zamówieniu. Zgodnie z art. 26 ust. 3
ustawy Pzp podlega uzupełnieniu podlega dokument niezłożony lub dokument wadliwy.
Stanowisko takie potwierdza wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 12 października 2009 r.
KIO/UZP 1223/09, w którym Izba orzekła, że, złożenie „nieprawdziwych informacji mających
wpływ na wynik postępowania stanowi wyjątek od generalnego obowiązku wzywania do
uzupełnienia wynikającego z art. 26 ust. 3 Pzp, gdyż nie można zastąpić nieprawdziwej
informacji prawdziwą. W odniesieniu do dokumentu zawierającego informację nieprawdziwą
nie można uznać, iż ma się do czynienia z błędem, o którym mowa w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp,
który można sanować”. Podobny pogląd Izba reprezentowała m.in. w wyroku z dnia 5 lutego
2009r. sprawie o sygn. akt KIO/UZP 99/09.
Złożone nieprawdziwe informacje będą skutkowały wykluczeniem tylko wtedy, kiedy
mają lub mogą mieć wpływ na wynik postępowania. Nie jest więc niezbędne wykazywanie, że
przedstawienie informacji miało wpływ na wynik postępowania, a wystarczające jest wykazanie
potencjalnego wpływu. Wynik postępowania to nie tylko wybór oferty najkorzystniejszej, ale
również kwalifikacja podmiotowa wykonawców, punktacja przyznana poszczególnym
wnioskom. Każda z wymienionych czynności składa się bowiem na poprawność postępowania
i może nieść określone konsekwencje dla sytuacji prawnej danego wykonawcy. A zatem do
skutecznego wykluczenia z powodu złożenia nieprawdziwych informacji niezbędne jest
wystąpienie łącznie dwóch przesłanek: złożenia nieprawdziwych informacji i ich wpływ na
wynik postępowania połączonych normalnym, adekwatnym związkiem przyczynowym
(podobnie w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 21 lutego 2011 r. o sygn. akt KIO
257/11).
Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sprawy, Izba stwierdziła, iż nie
potwierdziły się zarzuty Odwołującego.
Po pierwsze zauważyć należy, iż posiadanie certyfikatu w systemie zintegrowanej
normy ISO 22000 w ogóle nie było zapisami SIWZ jako warunek udziału w postępowaniu
wymagane. Złożenie oświadczenia o świadczeniu usługi zgodnie z wymaganiami systemu
ISO jest więc neutralne dla brzmienia warunku określonego SIWZ. Ponadto wykonawca
Przystępujący nie oświadczył, iż taki certyfikat posiada, a dopiero takie oświadczenie uznać
można byłoby za informację nieprawdziwą. Ze złożonego w wyniku wezwania do uzupełnienia
oświadczenia Przystępującego wynika, że zamierza on świadczyć usługę zgodnie z
systemem HACCP w systemie ISO. Przystępujący nie powołuje się na żaden certyfikat, nie
stwierdza, że taki certyfikat posiada, ale jednocześnie nie jest wykluczone, że z momentem
rozpoczęcia świadczenia usługi przystąpi do procesu certyfikacji. Potwierdza powyższe także
zaświadczenie przedstawione na rozprawie, że Przystępujący rozpoczął system certyfikacji.
Za daleko idące, w związku z brzmieniem SIWZ, należy uznać twierdzenia
Odwołującego, że dopiero dysponowanie ważnym dokumentem ISO 22 000 jest jedną z
formalnych przesłanek złożenia oświadczenia o możliwości realizacji usługi w zgodności z
normą jakości. Odwołujący nie przedstawił na powyższą tezę przekonywujących dowodów.
Złożone w ramach postępowania dowodowego oświadczenie wystawione przez TUV Polska
– jednostkę certyfikującą, nie odwołuje się do przepisów powszechnie obowiązujących, nie
przywołuje przepisów prawa międzynarodowego lub postanowień normy ISO. Stanowisko, że
„oświadczenie firmy, iż spełnia wszystkie warunki jakie nakładają na nią procedury i
wymagania normy ISO 22 000 nie jest w żadnym wypadku wiarygodne z punktu widzenia
postępowania przetargowego”, wyrażone zostało przez instytucję zewnętrzną, która nie
powołana została do oceny prawidłowości postępowań przetargowych. Jak słusznie wynika z
tego oświadczenia, w relacjach oficjalnych i biznesowych, znaczenie ma certyfikat wydany
przez niezależną akredytowaną jednostkę certyfikującą. Jednakże to nie cele biznesowe
przyświecają procedurze zamówień publicznych.
W ocenie składu znamienne były również przywołane przez Przystępującego
postanowienia ustawy z dnia 25 sierpnia2006 roku o bezpieczeństwie żywienia i żywności (t.j.
Dz. U. z 2010 r., nr 136, poz. 914 ze zmianami), która odnosi się do legitymowania się
systemem Analizy Ryzyka i Kontroli Punktów Krytycznych (Hazard Analysis and Critical
Control Point – HACCP), a organem urzędowej kontroli żywności w zakresie bezpieczeństwa
żywności są organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w odniesieniu do prawidłowości
stosowania systemu HACCP w zakładach objętych nadzorem Państwowej Inspekcji
Sanitarnej (art. 73 przywołanej ustawy). Do tej ustawy i jej postanowień odnosiło się zatem
żądanie Zamawiającego do złożenia oświadczenia o określonej treści w punkcie VII SIWZ.
Jeżeli oświadczenie o spełnianiu warunków nałożonych przez procedury i wymagania
systemu HACCP, bez wskazania normy ISO, czy też brak obowiązku załączenia certyfikatu
potwierdzającego oświadczenie, było niewystarczające w ocenie Odwołującego, to miał on
prawo i obowiązek zakwestionować takie właśnie postanowienia SIWZ, z których ewidentnie
wynikał obowiązek złożenia jedynie oświadczenia, że usługa będąca przedmiotem
postępowania świadczona będzie zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami Sanepidu,
jak również wymogami HACCP. Co więcej, skład orzekający podkreśla, że Zamawiający w
wymaganym zapisami SIWZ oświadczeniu nie przywoływał normy ISO. Odniesienie do tej
normy znajdowało się jedynie w opisie przedmiotu zamówienia, tym samym Zamawiający
wykazał się niekonsekwencją opisując z jednej strony przedmiot zamówienia za pomocą
odesłania do normy ISO, a z drugiej strony żądając od wykonawców na potwierdzenie
spełniania warunków udziału w postępowaniu oświadczenia o wykonywaniu usługi zgodnie z
wymogami HACCP. Sam pełnomocnik Zamawiającego przyznał na rozprawie, że żądanie
złożenia dodatkowego oświadczenia w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, wykraczało poza ramy
SIWZ, a nie było jego celem podczas opisu przedmiotu zamówienia ograniczanie dostępu
wykonawcom do zamówienia. Zgodnie zaś z ugruntowanym orzecznictwem Krajowej Izby
Odwoławczej i sądów okręgowych, wszelkie niejasności SIWZ tłumaczyć należy na korzyść
wykonawców (tak w wyroku KIO z dnia 9 lutego 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1873, 1874/09
oraz wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 5 października 2009 r., sygn. akt IX Ca
661/09).podstawowym dokumentem w postępowaniu o zamówienie publiczne jest właśnie
specyfikacja istotnych warunków zamówienia. To na podstawie tego dokumentu wykonawcy
przygotowują i składają oferty. Dlatego też jej treść powinna być precyzyjna i czytelna, a jej
postanowienia nie mogą stwarzać wykonawcom problemu z ich rozumieniem. Podkreślić
także należy, że Zamawiający dokonując oceny ofert, nie może odstępować od wymogów
określonych w SIWZ, gdyż prowadzi to do naruszenia zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców.
Po drugie Izba zwraca uwagę na postanowienia wzoru umowy, z których jasno
wynika, iż Zamawiający zakładał taką sytuację, gdzie w postępowaniu wybrany zostanie
wykonawca, który nie będzie legitymował się wdrożonym systemem HACCP. Z § 4 wynika, iż
w takiej sytuacji wykonawca zobowiązany będzie do wdrożenia systemu w swojej organizacji.
Kwestią wtórną i irrelewantną dla rozstrzygnięcia toczącego się sporu jest sytuacja, w której
wybrany wykonawca nie przeszedłby pozytywnie procesu certyfikacji i niezbędnych
certyfikatów nie uzyskał. Być może stanowiłoby to podstawę do rozwiązania umowy ale jak
już zauważono, jest to kwestia nie mająca znaczenia dla rozstrzygnięcia zarzutów
podniesionych w odwołaniu. Sam Zamawiający przyznał powyższe na rozprawie.
A zatem stanowisko Odwołującego nie stanowi wystarczającej podstawy do przyjęcia,
iż w ofercie lub uzupełnionych na wezwanie dokumentach Przystępujący znajdowały się
nieprawdziwe informacje mające lub mogące mieć wpływ na wynik postępowania i na tej
podstawie podlega wykluczeniu.
Dlatego też nie uwzględniono zarzutu naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp
jakoby Przystępujący nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu, tj.
niedysponowania przez Niro Sp. z o.o. certyfikatem ISO 22 000, ponieważ jak wskazano
powyżej taki certyfikat nie był zapisami SIWZ wymagany. Z tych względów nie można również
uznać, że treść oferty Przystępującego nie odpowiada treści SIWZ, a zatem na uwzględnienie
nie zasługiwał również zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Zamawiający w sposób prawidłowy dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej, nie
naruszył więc swoim działaniem art. 91 ust. 1 ustawy Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe, skład orzekający stanął na stanowisku, że Odwołujący nie
udowodnił tez zaprezentowanych w odwołaniu.
Krajowa Izba Odwoławcza uznała, iż Zamawiający nie naruszył swoim działaniem
przepisów wskazanych w petitum odwołania, tym samym odwołanie, na podstawie art. 192
ust. 1 wskazanej ustawy nie zasługiwało na uwzględnienie. W ocenie Izby zarzuty
Odwołującego w stosunku do czynności Zamawiającego nie potwierdziły się, podjęte decyzje
nie miały wpływu na wynik postępowania .
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp oraz § 5 ust 3 pkt 1 i § 5 ust 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15
marca 2010 roku w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r.,
Nr 41, poz. 238), tj. stosownie do wyniku postępowania.
Przewodniczący: ……………………………