KIO 2023/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Rafał Komoń
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 2023/11
WYROK
z dnia 5 października 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący – członek Krajowej Izby Odwoławczej: Ewa Rzońca
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 września 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego w dniu 19 września 2011 r. przez CompuGroup Medical Polska Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Lublinie ul. Do Dysa 9, 20-149 Lublin, w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym przez zamawiającego:
Szpital Specjalistyczny im. dr J. Babińskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej w Krakowie, ul. dr J. Babińskiego 29, 30-393 Kraków,
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje dokonanie zmian ogłoszenia o zamówieniu
oraz modyfikację specyfikacji istotnych warunków zamówienia w zakresie
opisanym w uzasadnieniu wyroku.
2. Kosztami postępowania obciąża zamawiającego: Szpital Specjalistyczny im. dr J.
Babińskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krakowie, ul.
dr J. Babińskiego 29, 30-393 Kraków.
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego:
CompuGroup Medical Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Lublinie ul. Do Dysa 9, 20-149 Lublin, tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od zamawiającego: Szpitala Specjalistycznego im. dr J. Babińskiego
Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Krakowie, ul. dr
J. Babińskiego 29, 30-393 Kraków na rzecz odwołującego: CompuGroup
Medical Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Lublinie ul. Do Dysa 9, 20-149 Lublin, kwotę 18 600,00 zł (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy), tytułem zwrotu wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący:
……………………
Sygn. akt: KIO 2023/11
U z a s a d n i e n i e
Szpital Specjalistyczny im. dr J. Babińskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej w Krakowie, ul. dr J. Babińskiego 29, 30-393 Kraków (dalej: „zamawiający”) -
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.)
– zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp" – postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
dostawę i instalację sprzętu i wyposażenia IT, systemu zabezpieczeń oraz przeprowadzenie
szkoleń.
Szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Zmiana ogłoszenia o zmówieniu została opublikowana w dniu 13 września 2011 r.
natomiast zmiana specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej „siwz” lub
„specyfikacja”) została udostępniona wykonawcom w dniu 9 września 2011 r.
W dniu 19 września 2011 r. CompuGroup Medical Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Lublinie ul. Do Dysa 9, 20-149 Lublin (dalej: „CompuGroup”
lub „odwołujący”) wniósł odwołanie wobec czynności zamawiającego polegających na:
1) zaniechaniu wykonania czynności nakazanej wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z
dnia 2 sierpnia 2011 r. o sygn. akt KIO 1556/11 tj. nie wprowadzenia zmian
dopuszczających dostarczenie systemów medycznych równoważnych do systemu
ESKULAP z jednoczesnym sprecyzowaniem wymaganych funkcjonalności dla
zamawianego systemu medycznego,
2) wprowadzeniu zmian specyfikacji i ogłoszenia o zamówieniu w formie postanowień
określających kryteria równoważności systemów medycznych oraz konieczność
dostarczenia próbki systemu równoważnego, które są niekompletne i powodują
naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Odwołujący ww. czynnościom zarzucam naruszenie: art. 7 ust. 1, art. 29 ust. 1-3 w związku
z art. 192 ust. 3 pkt. 1 i ust. 2 Pzp poprzez:
1. wprowadzenie zmian w ogłoszeniu oraz w specyfikacji, które uniemożliwiają
zaoferowanie systemu medycznego innych dostawców, niż dostawcy systemu
medycznego ESKULAP, ponieważ dotyczą możliwości dostarczenia modułów wraz
licencjami systemu medycznego równoważnego do systemu ESKULAP (pkt. 2.1.1 siwz
oraz pkt. 2.1.1 ogłoszenia), co jednak nie odnosi się do modułów Ruch Chorych,
Rejestracja do Poradni, Rozliczenia z Płatnikami, Apteka, Apteczka Oddziałowa, co jest
równoznaczne z zaniechaniem wykonania czynności nakazanej w pkt. 2.1 ww. wyroku
Izby;
2. określenie kryteriów równoważności systemów w sposób naruszający uczciwą
konkurencję i zasadę równego traktowania wykonawców, a także w sposób
niekompletny poprzez:
a) wprowadzenie wymogu dostarczenia systemu równoważnego będącego produktem
gotowym co uniemożliwia spełnienie wymogów równoważności dotyczących
zapewnienia jednolitego interfejsu, jednorodnej bazy danych, dostępu do
zgromadzonych danych oraz zachowania modyfikacji wprowadzonych do
posiadanego przez zamawiającego systemu ESKULAP, albowiem wymogi te mogą
być spełnione jedynie na etapie wdrożenia (siwz pkt. 10a.1 siwz);
b) wprowadzenie wymogu, aby dostarczany system równoważny oraz system
medyczny dotychczas działający u zamawiającego korzystały z jednorodnej bazy
danych, a także żeby dostarczona próbka działała na motorze bazy danych obecnie
funkcjonującym u zamawiającego w sytuacji, gdy zamawiający nie udostępnia ani
informacji na temat bazy danych, a także nie zapewnia dostępu do tej bazy, co
uniemożliwia ocenę wymagań koniecznych do zapewnienia wymaganej
jednorodności jak i przygotowania samej bazy do próbki, która musi zostać
zaimplementowana w próbce żądanej przez zamawiającego (pkt. 10a.3, poz. 1 tabeli
„Zakres funkcjonalny systemu medycznego, który będzie podlegał weryfikacji przez
Zamawiającego w trakcie badania i oceny ofert")
c) wprowadzenie wymogu, aby dostarczany system równoważny był w pełni zgodny
pod względem funkcjonalnym i technicznym z użytkowanymi przez zamawiającego
modułami systemu ESKULAP bez precyzyjnego określenia technicznych warunków
tej zgodności i jedynie przykładowe wyszczególnienie jej cech obejmujących m.in.
konieczność:
- zapewnienia jednolitego sposobu wprowadzania danych za pomocą jednego
interfejsu - bez podania danych koniecznych do spełnienia tego warunku tj. bez
wskazania opisu istniejących interfejsów, lub zapewnienia dostępu do kodów
źródłowych funkcjonującego oprogramowania w celu wykonania wymaganych
interfejsów, jak również bez zapewnienia wsparcia ze strony producenta
oprogramowania ESKULAP w trakcie opracowania tych interfejsów, przez co
warunek jednolitości interfejsów może spełnić wyłącznie dostawca systemu
ESKULAP (pkt. 10a. 4 lit. a siwz);
- zapewnienia pełnego wykorzystania i dostępu do danych zgromadzonych w
obecnie funkcjonującym systemie ESKULAP, bez zapewnienia wykonawcom
innym niż dostawca systemu ESKULAP dostępu do danych zgromadzonych w
systemie ESKULAP oraz bez podania danych technicznych koniecznych do
spełnienia tego warunku, co powoduje, iż warunek ten może spełnić jedynie
dostawca systemu ESKULAP (pkt. 10a.4 lit b siwz);
- zapewnienia jednego modułu/aplikacji systemu medycznego do prowadzenia
sprawozdawczości i rozliczeń NFZ, co przy braku możliwości wymiany
funkcjonującego u zamawiającego modułu „Rozliczenia z płatnikami" oznacza
konieczność zaoferowania systemu medycznego ESKULAP (pkt. 10a.4 lit. d
siwz);
- zachowania wszelkich modyfikacji i zmian, które dostosowały obecnie
wykorzystywany przez zamawiającego system medyczny do wymogów NFZ i
specyfiki pracy zamawiającego, w sytuacji gdy zamawiający nie przedstawia
żadnych informacji na temat zakresu, ilości i rodzaju wprowadzonych modyfikacji,
które to informacje dostępne są jedynie dotychczasowemu dostawcy systemu
medycznego ESKULAP, działającego u zamawiającego (pkt. 10a.4 lit. g siwz) co
powoduje, iż opisane przez zamawiającego kryteria równoważności nie są
możliwe do spełnienia przez żadnego z dostawców systemów innych niż system
ESKULAP, co prowadzi do niejednoznaczności opisu przedmiotu zamówienia, a
przede wszystkim narusza zasady uczciwej konkurencji i równe traktowanie
wykonawców.
Odwołujący wnosił o nakazanie zamawiającemu dokonanie zmian w treści ogłoszenia o
zamówieniu oraz specyfikacji:
1) umożliwiających innym dostawcom zaoferowanie rozwiązań systemu medycznego
równoważnego do systemu ESKULAP, w zakresie wszystkich modułów objętych
zamówieniem;
2) wykreślenie z ogłoszenia i z siwz kryteriów równoważności, określonych w sposób
sprzeczny z Pzp i opisanych w pkt. 10a.4 lit. a-b, d,g ogłoszenia oraz siwz.
W uzasadnieniu odwołania CompuGroup podnosił, że w wyroku z dnia 2 sierpnia 2011
roku wydanym w sprawie o sygn. akt KIO 1556/11, Krajowa Izba Odwoławcza nakazała
zamawiającemu dokonanie zmian w ogłoszeniu oraz modyfikacji siwz w zakresie dotyczącym
opisu przedmiotu zamówienia przez dopuszczenie w ramach dostarczenia zintegrowanego
informatycznego systemu do zarządzania usługami dla pacjentów równoważnych dla systemu
ESKULAP systemów medycznych z jednoczesnym sprecyzowaniem wymaganych
funkcjonalności systemu medycznego (pkt .2.1 wyroku). Izba stwierdziła, iż postanowienia
ogłoszenia oraz opis przedmiotu zamówienia w postępowaniu naruszają art. 7 ust. 1 Pzp, art.
29 ust. 2 i 3 Pzp podnosząc w uzasadnieniu, iż posłużenie się nazwą własną w opisie
przedmiotu zamówienia możliwe jest wyłącznie wówczas gdy nie można go opisać w inny
sposób. Użycie nazw własnych jest zaś dopuszczalne jedynie w razie dopuszczenia możliwości
zaoferowania systemu równoważnego. śądanie rozbudowy konkretnego systemu tj. systemu
ESKULAP Izba uznała za naruszenie zasad uczciwej konkurencji, albowiem działanie takie
eliminuje z uczestnictwa w przetargu wykonawców, którzy mogliby zaoferować inny produkt
spełniający wymagania i funkcjonalności opisane w dokumentacji przetargowej.
Zamawiający w dniu 31 sierpnia 2011 r. udzielił wyjaśnień do treści siwz, z których
wynikało, iż w zakresie modułów systemu medycznego dotychczas posiadanych przez
zamawiającego, wymaga on „rozszerzenia licencji", co należy interpretować jako zakup
dodatkowych licencji systemu medycznego ESKULAP. Wynika to także z innych udzielonych
wcześniej odpowiedzi. W dniu 26 sierpnia 2011 r. zamawiający wyjaśnił bowiem dodatkowo, że
nie dopuszcza wymiany istniejącego systemu medycznego (pytanie nr 1), a w dniu 31 sierpnia
2011 r. wskazał, iż oczekuje objęcia serwisem i wdrożeniem wszystkich aplikacji wymienionych
w tabeli nr 2 siwz (pytanie nr 3). W ślad za tymi wyjaśnieniami zamawiający w dniach 13
września 2011 r. i 9 września 2011 r. dokonał zmian w treści ogłoszenia oraz w siwz
wprowadzając następujący opis przedmiotu zamówienia (pkt. 2.1.1):
„2. W ramach przedmiotu zamówienia wykonawca zobowiązuje się do:
2.1. dostarczenia oprogramowania do zarządzania, w tym:
2.1.1. zwiększenia ilości licencji lub stanowisk roboczych w zakresie dotychczas użytkowanych
przez zamawiającego modułów systemu medycznego Eskulap i dostarczenia nowych modułów
systemu medycznego ESKULAP (wraz ze wskazanymi przez zamawiającego licencjami) -
zgodnie z tab. 2. specyfikacji technicznej(stanowiącej zał. 2a do siwz) lub dostarczenia
modułów wraz z licencjami równoważnego systemu medycznego - zgodnie z tab. 2. specyfikacji
technicznej stanowiącej zał. 2a do siwz), - tworzących kompleksowy system medyczny".
Jednocześnie zamawiający zmodyfikował tabelę nr 2 załącznika nr 2a do siwz zawierającą
wykaz dostarczanych modułów rozróżniając liczbę licencji/instalacji stanowiskowych
dostarczanych w ramach zamówienia oraz docelową liczbę takich licencji. Powyższa zamiana
wskazuje, iż zgodnie z odpowiedzią udzieloną w dniu 31 sierpnia 2011 r. zakresie modułów:
Ruch Chorych, Rejestracja do Poradni, Apteka, Apteczka Oddziałowa oraz Rozliczenia z
Płatnikami - zamawiający oczekuje dostarczenia systemu medycznego ESKULAP.
W ocenie Odwołującego wprowadzenie obowiązku „rozszerzenia licencji" w praktyce
wyłącza możliwość zaoferowania systemu równoważnego. Zamawiający dysponuje obecnie
systemem medycznym ESKULAP. Zamówienie dotyczy m.in. zakupu systemu medycznego,
którego funkcjonalność częściowo pokrywa się z funkcjonalnością systemu ESKULAP.
Rozszerzenie licencji w przypadku modułów już posiadanych musi się więc łączyć z zawarciem
umowy licencyjnej z producentem lub dystrybutorem systemu ESKULAP. To zaś oznacza, iż
wymóg postawiony przez zamawiającego narusza uczciwą konkurencję. Dodatkowo zaś stoi w
sprzeczności z nakazem zawartym w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2 sierpnia 2011
r. Tym samym, w ocenie odwołującego, działanie zamawiającego narusza art. 7 ust. 1 Pzp oraz
art. 29 ust. 2-3 Pzp w związku z art. 192 ust. 2-3 Pzp.
Odnośnie drugiego z postawionych zarzutów odwołujący wskazywał, iż kryteria
równoważności systemów medycznych zamawiający określił w sposób naruszający uczciwą
konkurencję i zasadę równego traktowania wykonawców, a także w sposób niekompletny.
Zamawiający w pkt. 10a siwz dodanym w dniu 9 września 2011 r. określając kryteria w
równoważności systemu medycznego w ppkt. 1 podał, że system medyczny musi być
rozwiązaniem gotowym. Modyfikowanie systemu dozwolone jest jedynie w celu przystosowania
go do specyfiki i potrzeb zamawiającego. Nie dopuszcza się natomiast możliwości tworzenia
systemu od podstaw w ramach wdrożenia. Jednocześnie zamawiający w ppkt. 3 wymaga, aby
system posiadany i system równoważny działały na jednorodnej bazie danych. W ppkt. 4
zamawiający żąda, aby system równoważny był w pełni zgodny pod względem funkcjonalnym i
technicznym z systemem ESKULAP, a w szczególności zapewniał wprowadzanie danych za
pomocą takiego samego interfejsu (ppkt. 4 lit. a), dostęp do danych zgromadzonych w systemie
ESKULAP (ppkt 4 lit. b) oraz zachowanie modyfikacji i zmian, dostosowujących system
ESKULAP do wymagań zamawiającego (ppkt 4 lit. g).
Zdaniem odwołującego powyższe oznacza, iż już na etapie składania ofert wykonawca
oferujący musi dysponować gotowym systemem medycznym spełniającym te wymagania.
Zamawiający wymaga bowiem dostarczenia próbki systemu, której funkcją ma być weryfikacja
kryteriów równoważności. Tymczasem parametry równoważności odwołują się do cech
systemu ESKULAP bliżej niezdefiniowanych, ani nie opisanych. Wykonawcy nie otrzymują
bowiem żadnych danych na temat interfejsów systemu ESKULAP, struktur baz danych tego
systemu, a już tym bardziej na temat zmian wprowadzonych do tego systemu. Nie ma więc
żadnej fizycznej możliwości zaoferowania systemu równoważnego ponieważ żaden z
wykonawców - oprócz dotychczasowego dostawcy systemu ESKULAP - nie dysponuje
informacjami koniecznymi do zdefiniowania systemu równoważnego. śaden z wykonawców nie
może też dysponować takim systemem już na etapie składania ofert.
Wymóg dostarczenia systemu gotowego przy opisanych wyżej kryteriach
równoważności powoduje więc, iż żaden z wykonawców nie będzie mógł zaoferować systemu
równoważnego z uwagi na poniższe:
- Zamawiający nie udostępnia bowiem informacji na temat bazy danych (w
szczególności dotyczących rodzaju, wersji, szczegółowej struktury bazy danych), a
także nie zapewnia dostępu do tej bazy, co uniemożliwia ocenę wymagań
koniecznych do zapewnienia wymaganej jednorodności, która musi zostać
zaimplementowana w próbce żądanej przez zamawiającego. Dodatkowo
zamawiający żąda aby dostarczona próbka systemu równoważnego działała na
motorze bazy danych systemu ESKULAP, co przy braku możliwości dostępu do tej
bazy, a także przy braku jakichkolwiek informacji technicznych uniemożliwia
spełnienie tego warunku przez jakiegokolwiek innego dostawcę niż dostawca
systemu ESKULAP.
- Kryteria zgodności funkcjonalnej nie zostały opisane w sposób wyczerpujący,
albowiem zamawiający zawarł w siwz jedynie przykładowe wyszczególnienie tych
kryteriów. Zaś te które zamawiający wyszczególnił zostały opisane w sposób
szczątkowy.
- Zamawiający wymaga zapewnienia jednolitego interfejsu nie dokonując żadnego
opisu istniejących interfejsów, ewentualnie nie zapewniając dostępu do kodów
źródłowych funkcjonującego oprogramowania w celu wykonania wymaganych
interfejsów. Zamawiający nie zapewnia też współpracy producenta oprogramowania
ESKULAP w trakcie opracowania tych interfejsów, przez co warunek jednolitości
interfejsów może spełnić wyłącznie dostawca systemu ESKULAP. W ocenie
odwołującego powyższe stanowi istotny brak opisu przedmiotu zamówienia, który
narusza uczciwą konkurencję. Odwołujący podkreśla również, że niemożliwym jest
zapewnienie jednolitości interfejsów pomiędzy konkurencyjnymi systemami już w
próbce, której wymaga zamawiający w celu weryfikacji kryteriów równoważności.
śaden z wykonawców nie ma również gwarancji, iż producent systemu ESKULAP
kiedykolwiek zapewni współpracę konieczną do wykonania tych interfejsów.
- Zamawiający wymagał również zapewnienia w systemie równoważnym dostępu do
danych zgromadzonych w systemie ESKULAP. Jednak w opinii odwołującego
zamawiający ponownie nie zapewnia jednak wykonawcom innym niż dostawca
systemu ESKULAP dostępu do danych zgromadzonych w systemie ESKULAP oraz
nie podaje danych technicznych koniecznych do spełnienia tego warunku, co
powoduje, iż warunek ten może spełnić jedynie dostawca systemu ESKULAP.
Niemożliwym jest również spełnienie tego wymogu w próbce dostarczanej
zamawiającemu.
Odwołujący podnosił, że szczególnie jaskrawym naruszeniem ustawy jest jednak
wymóg zachowania w systemie równoważnym wszelkich modyfikacji i zmian, które dostosowały
obecnie wykorzystywany przez zamawiającego system medyczny do wymogów NFZ i specyfiki
pracy zamawiającego. Zamawiający nie przedstawia jednak żadnych informacji na temat
zakresu, ilości i rodzaju wprowadzonych modyfikacji, które to informacje dostępne są jedynie
dotychczasowemu dostawcy systemu medycznego ESKULAP, działającego u zamawiającego.
Powyższe powoduje, iż opisane przez zamawiającego kryteria równoważności nie są możliwe
do spełnienia przez żadnego z dostawców systemów innych niż system ESKULAP, co prowadzi
do niejednoznaczności opisu przedmiotu zamówienia, a przede wszystkim narusza zasady
uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców, tj. art. 7 ust. 1 Pzp, art. 29 ust. 2-3 Pzp.
Dodatkowo odwołujący wskazywał, iż wymóg zapewnienia jednego modułu/aplikacji
systemu medycznego do prowadzenia sprawozdawczości i rozliczeń NFZ, przy braku
możliwości wymiany funkcjonującego u zamawiającego modułu - Rozliczenia z płatnikami
oznacza konieczność zaoferowania systemu medycznego ESKULAP.
W dniu 19 września 2011 r. odwołujący przekazał zamawiającemu kopię niniejszego
odwołania.
Pismem z dnia 27 września 2011 r. zamawiający odpowiedział na odwołanie. Z treści
ww. pisma wynika wprost, że zamawiający nie uwzględnił zarzutów odwołania w całości.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia
przedstawioną przez zamawiającego na rozprawie oraz stanowiska i oświadczenia
stron złożone na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Okoliczności faktyczne sprawy, w szczególności postanowienia ogłoszenia,
specyfikacji oraz treść wyjaśnień oraz zmian ww. dokumentów zostały prawidłowo
przytoczone w odwołaniu, co zostało zreferowane powyżej.
Na wstępie Izba stwierdza, że nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w
związku z tym, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek negatywnych,
uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2
Pzp, jak również stwierdziła, że wypełniono przesłanki istnienia interesu odwołującego w
uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów art. 179 ust. 1 Pzp.
Odwołujący jest potencjalnym wykonawcą zainteresowanym uzyskaniem zamówienia
publicznego, którego dotyczy postępowanie objęte niniejszym odwołaniem. Ogłoszenie oraz
specyfikacja, jak dowodził odwołujący zawierają postanowienia naruszające przepisy ustawy
Pzp. Zatem zarzucane uchybienia mogą uniemożliwić odwołującemu złożenie oferty
konkurencyjnej w stosunku do ofert innych wykonawców lub w ogóle uniemożliwić złożenie
oferty. Wobec powyższego działanie zamawiającego narusza interes odwołującego,
albowiem może doprowadzić do utraty możliwości uzyskania zamówienia publicznego i
związanego z tym wynagrodzenia.
W pierwszej kolejności Izba rozpoznała zarzuty dotyczące naruszenia przez
zamawiającego art. 29 ust. 2 i 3 w związku z art. 192 ust. 2-3 Pzp, poprzez preferowanie
konkretnego produktu – systemu medycznego ESKULAP oraz utrudnianie innym
potencjalnym wykonawcom możliwości pozyskania zamówienia w kontekście zaniechania
wykonania czynności nakazanej wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2 sierpnia 2011 r.
o sygn. akt KIO 1556/11, poprzez nie wprowadzenie zmian dopuszczających dostarczenie
systemów medycznych równoważnych do systemu ESKULAP. Izba stwierdziła, że zarzuty
naruszenia wskazanych powyżej przepisów nie potwierdziły się.
Bezspornym jest, że zamawiający wykonując wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2
sierpnia 2011 r. o sygn. akt KIO 1556/11 dokonał zamiany treści ogłoszenia o zamówieniu i
treści specyfikacji w ten sposób, że w opisie przedmiotu zamówienia zamiast stwierdzenia, „2.
przedmiot zamówienia składa się z następujących elementów: 2.1 dostarczenia
oprogramowania do zarządzania w tym: 2.1.1. rozszerzonego systemu ESKULAP, (…)”
sformułował: „2. w ramach przedmiotu zamówienia wykonawca zobowiązuje się do 2.1
dostarczenia oprogramowania do zarządzania w tym: 2.1.1. zwiększenia ilości licencji lub
stanowisk roboczych w zakresie dotychczas użytkowanych przez zamawiającego modułów
systemu medycznego ESKULAP i dostarczenia nowych modułów systemu medycznego
ESKULAP (wraz ze wskazanymi przez zamawiającego licencjami) – zgodnie z tab.2
specyfikacji technicznej (stanowiącej załącznik 2a do siwz) lub dostarczenie modułów wraz z
licencjami równoważnego systemu medycznego zgodnie z tab.2 specyfikacji technicznej
(stanowiącej załącznik 2a do siwz) – tworzących kompleksowy system medyczny”.
Z powyższego wynika wprost, że wykonawcy ubiegający się o udzielenie
przedmiotowego zamówienia w ramach rozbudowy systemu medycznego funkcjonującego u
zamawiającego mogą zaoferować dostarczenie nowych modułów systemu medycznego
ESKULAP wraz ze wskazanymi przez zamawiającego licencjami lub też dostarczyć moduły
wraz z licencjami równoważnego systemu medycznego. Jednakże zastosowanie zarówno
pierwszego jak i drugiego z przedstawionych rozwiązań musi wiązać się uzyskaniem
finalnego produktu jakim jest stworzenie kompleksowego systemu medycznego, który ma
być użytkowany przez zamawiającego. Biorąc pod uwagę, niniejsze nie można mówić o
zaniechaniu zamawiającego dotyczącym nie wykonania czynności nakazanej przywoływanym
wcześniej wyrokiem, w którym to Izba nakazała zamawiającemu wprowadzenie określonych
zmian w siwz i w ogłoszeniu o zamówieniu.
Istotą sporu jest odpowiedź na pytanie, czy zmiany wprowadzone przez zamawiającego
w zacytowanym powyżej kształcie naruszają regulacje zawarte w art. 29 ust. 2 Pzp ? Zdaniem
Izby w rozpoznawanym przypadku należy udzielić odpowiedzi przeczącej.
Zgodnie z ugruntowanym w doktrynie i orzecznictwie stanowiskiem, prawidłowe
określenie przedmiotu zamówienia jest nie tylko obowiązkiem ale i prawem zamawiającego.
Celem przyznania zamawiającemu przez ustawodawcę uprawnienia w zakresie możliwość
precyzowania cech przedmiotu zamówienia jest ochrona jego zobiektywizowanego interesu.
Tym samym zamawiający uprawniony jest do takiego sformułowania opisu przedmiotu
zamówienia, który umożliwia otrzymanie przez zamawiającego produktu odpowiadającego
jego potrzebom. W przypadku, gdy potrzeby zamawiającego są obiektywnie uzasadnione, a
tak w ocenie składu orzekającego Izby jest w niniejszym przypadku, zamawiający
uprawniony jest do wprowadzenia wymogów, które zawężają krąg potencjalnych
wykonawców, jednakże zawężenie to następuje nie w celu preferowania określonego
wykonawcy, ale w celu uzyskania produktu jak najbardziej odpowiadającego potrzebom
zamawiającego.
Faktem szczególnie istotnym dla sprawy jest, że obecnie zamawiający posiada system
medyczny ESKULAP. Z ustaleń Izby wynika, co potwierdził również zamawiający w odpowiedzi
na odwołanie oraz na rozprawie, że jednym z elementów przedmiotowego postępowania jest
jedynie rozbudowa istniejącego systemu medycznego użytkowanego przez zamawiającego, a
nie wymiana czy też zakup nowego systemu. W kontekście powyższego oczywistym jest, że
zamawiający posiadając określony system medyczny, który ma być poszerzony o pewne
elementy (moduły), formułuje określone wymagania z uwzględnieniem użytkowanego systemu.
Wobec tego w ocenie Izby uzasadnione jest skonstruowanie przez zamawiającego opisu
przedmiotu zamówienia odnoszącego się do rozbudowy systemu z uwzględnienie wymagań
dotyczących obecnie użytkowanego przez zamawiającego systemu medycznego. Tym samym
niewątpliwym jest, że w przypadku, gdy wykonawca zaoferuje moduły innego systemu niż
ESKULAP, mają one spełniać kryterium równoważności w stosunku do posiadanego przez
zamawiającego systemem medycznego ESKULAP.
Izba podkreśla, że okoliczność, jaką wskazywał odwołujący na rozprawie, że nie
wszystkie podmioty z danej branży mogą wziąć udział w postępowaniu z powodu
niespełnienia wszystkich wymaganych parametrów nie przesądza o tym, że postępowanie
narusza zasady uczciwej konkurencji. W celu udowodnienia zaistnienia czynu nieuczciwej
konkurencji w opisie przedmiotu zamówienia, odwołujący winien był wykazać, że wymagania
określone w siwz nie wynikają ze zobiektywizowanych potrzeb zamawiającego, a
oczekiwania co do parametrów są na tyle wygórowane, że utrudniają lub uniemożliwiają
dostęp do zamówienia.
W ocenie Izby odwołujący nie wykazał ponad wszelką wątpliwość, że przez takie
sformułowanie opisu przedmiotu zamówienia wskazane zarówno w siwz oraz w ogłoszeniu o
zamówieniu, nie było uzasadnione potrzebami zamawiającego i powodowały nierówne
traktowanie wykonawców, naruszały uczciwą konkurencję i uniemożliwiały bądź utrudniały
dostęp do zamówienia publicznego. Co więcej, podczas rozprawy odwołujący oświadczył, że
nigdy nie twierdził, że integracja z istniejącym systemem nie jest możliwa i podkreślił, że jest
to jedynie kwestia dobrania odpowiednich rozwiązań, czasu oraz kosztów.
W ocenie Izby, w zaistniałych okolicznościach sporu, postawienie wymagania aby w
ramach przedmiotu zamówienia, w odniesieniu do systemu medycznego, wykonawca
dostarczył oprogramowanie do zarządzania, w tym zwiększył ilości licencji lub stanowisk
roboczych w zakresie dotychczas użytkowanych przez zamawiającego modułów systemu
medycznego ESKULAP i dostarczył nowe moduły systemu medycznego ESKULAP (wraz ze
wskazanymi przez zamawiającego licencjami) lub dostarczył moduły wraz z licencjami
równoważnego systemu medycznego, jest podyktowane obiektywną potrzebą
zamawiającego i jest w pełni uzasadnione. W zakresie rozpoznawanego zarzutu Izba nie
dopatrzyła się również, naruszenia art. 29 ust. 3 Pzp.
Następnie Izba rozpoznała kolejne zarzuty odnoszące się do kryteriów równoważności
systemów medycznych określonych przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu oraz
specyfikacji i stwierdziła, że zarzuty naruszenia art. 7 ust 1 Pzp, art. 29 ust. 1 -3 Pzp potwierdziły
się.
Zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu jak i siwz (pkt. 10a) w poszczególnych punktach
zamawiający sprecyzował, że dopuszcza możliwość złożenia ofert równoważnych i pod tym
pojęciem rozumie ofertę złożoną na system medyczny, który spełnia określone warunki
zgodności, tj.:
1. System medyczny musi być rozwiązaniem gotowym. Modyfikowanie systemu
dozwolone jest jedynie w celu przystosowania go do specyfiki i potrzeb Zamawiającego.
Nie dopuszcza się możliwości tworzenia systemu od podstaw w ramach wdrożenia.
3. Zamawiający wymaga by docelowo stworzony system medyczny, w oparciu o moduły
systemu medycznego posiadanego przez zamawiającego oraz moduły dostarczone i
wdrożone przez wykonawcę, korzystał z jednorodnej bazy danych ze względu na
konieczność zapewnienia jednolicie wysokiego bezpieczeństwa gromadzonych
wrażliwych danych medycznych oraz ich spójności.
4. Pełna zgodność funkcjonalno – techniczna z dotychczas użytkowanymi przez
Zamawiającego modułami systemu medycznego, tj. w szczególności:
a) zapewnienia jednolitego sposobu wprowadzania danych za pomocą jednego
interfejsu,
b) zapewnienia pełnego wykorzystania i dostępu do danych zgromadzonych w obecnie
funkcjonującym u Zamawiającego systemie medycznym,
d) zapewnienia jednego modułu/aplikacji systemu medycznego do prowadzenia
sprawozdawczości i rozliczeń NFZ,
g) zachowanie wszelkich modyfikacji i zmian, które dostosowały obecnie
wykorzystywany przez zamawiającego system medyczny do wymogów NFZ i
specyfiki pracy zamawiającego np. stworzone słowniki, raporty (w tym raport MZ).
Zamawiający wskazał, że ciężar udowodnienia równoważności spoczywa na
wykonawcy, który dołączy próbkę systemu medycznego w celu potwierdzenia, że oferowany
przedmiot zamówienia odpowiada wymaganiom określonym przez zamawiającego.
Zamawiający żądał załączenia do oferty próbki oferowanego systemu medycznego,
umożliwiającej weryfikację oferowanej funkcjonalności wg zamieszczonej przez zamawiającego
tabeli (w siwz). W ramach oferty wykonawca dostarczyć ma próbkę systemu medycznego w
postaci:
a) oprogramowania aplikacyjnego zainstalowanego na swoim sprzęcie (np. przenośnym
komputerze > notebooku) jako w pełni działające i skonfigurowane oprogramowanie
aplikacyjne oraz
b) oraz kopii oprogramowania aplikacyjnego wskazanego w pkt. a) – na nośniku
przenośnym (DVD).
Zmawiający zastrzegł sobie możliwość zaproszenia wykonawcy w trakcie badania i
oceny oferty, aby dokonał prezentacji/demonstracji oferowanego oprogramowania
aplikacyjnego zainstalowanego na dostarczonej próbce, w celu weryfikacji faktycznie
oferowanej funkcjonalności systemu medycznego według określonego scenariusza.
Próbka aplikacji ma być zasilona anonimowymi danymi, tak by prezentacja/
demonstracja mogła się odbyć na konkretnych przykładach.
Wskazać należy, że z treści art. 29 ust. 1 Pzp wprost wynika zobowiązanie
zamawiającego do opisania przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący,
za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględnienia wszystkich
wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty.
W ocenie Izby obowiązkowi temu uchybił zamawiający opisując przedmiot
zamówienia w sposób niepełny i niewystarczający ponieważ w opisie sporządzonym na
potrzeby przedmiotowego postępowania brak jest podstawowych informacji, które mają
istotny wpływ na kształt składanej oferty.
W pierwszej kolejności Izba wskazuje na nieprawidłowe określenie przez
zamawiającego jedynie przykładowego katalogu elementów mających zapewnić pełną
zgodności oferowanego przedmiotu zamówienia pod względem funkcjonalno – technicznym z
dotychczas użytkowanymi przez zamawiającego modułami systemu medycznego. Za błędne
należy uznać działanie zamawiającego, który dokonując tego rodzaju opisu posłużył się
sformułowaniem „w szczególności”, które przesądza o tym, że wymienione w opisie elementy
mają jedynie charakter przykładowy. Izba podkreśla, że wykonawcy ubiegający się o udzielenie
zamówienia winni posiadać pełną wiedzę na temat oczekiwań zamawiającego w zakresie
zgodności pod względem funkcjonalno – technicznym z dotychczas użytkowanymi przez
zamawiającego modułami systemu medycznego. Wobec tego takie działanie zamawiającego
należy uznać za naruszenie art. 29 ust. 1 Pzp.
Zgodzić się należy również z odwołującym, który podnosił, że parametry
równoważności wskazane przez zamawiającego odwołują się do cech systemu ESKULAP,
jednak nie zostały bliżej niezdefiniowane ani nie opisane przez zamawiającego w ogłoszeniu o
zamówieniu czy też w specyfikacji. Z treści ww. dokumentów nie wynikają bowiem istotne dla
wykonawców dane dotyczące: interfejsów systemu ESKULAP, struktur baz danych tego
systemu a przede wszystkim zmian wprowadzonych do systemu medycznego posiadanego
przez zamawiającego. W związku z tym oczywistym jest, że wykonawcy nie mają możliwości
zaoferowania systemu równoważnego, ponieważ żaden z wykonawców - oprócz
dotychczasowego dostawcy systemu ESKULAP - nie dysponuje informacjami koniecznymi do
ustalenia czy oferowanym przedmiot zamówienia jest systemem równoważnym. Tym samym,
żaden z wykonawców nie może dysponować takim systemem już na etapie składania ofert.
Należy również zwrócić uwagę, na fakt, że zamawiający opisując przedmiot zamówienia
posłużył się stwierdzeniem - „System medyczny musi być rozwiązaniem gotowym”. Biorąc pod
uwagę braki w opisie przedmiotu zamówienia, wprowadzenie ww. wymogu uniemożliwia
złożenie oferty z wykorzystaniem rozwiązań równoważnych, ponieważ wykonawcy nie
posiadają danych mających na celu zapewnienie jednolitego interfejsu, jednorodnej bazy
danych, dostępu do zgromadzonych danych oraz zachowania modyfikacji wprowadzonych do
posiadanego przez zamawiającego systemu ESKULAP. Tym samym biorąc pod uwagę
powyższe uwarunkowania, omawiane wymagania zamawiającego mogłyby być spełnione nie
wcześniej niż na etapie wdrożenia systemu.
Nie sposób zgodzić się z zamawiającym, który podczas rozprawy wyjaśniał, że wskazał
zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu jak i w specyfikacji jakim systemem medycznym
dysponuje, zatem to na wykonawcach ubiegających się o udzielenie zamówienia spoczywa
obowiązek uzyskania szczegółowych informacji o systemie od jego producenta. Nie budzi
wątpliwości, co przyznał również zamawiający i odwołujący podczas rozprawy, że tego
rodzaju systemy charakteryzują się daleko idącą indywidualizacją i są dostosowywane do
specyficznych potrzeb danej placówki. Z tego rodzaju sytuacją mamy do czynienia również w
tym, przypadku, co przyznał zamawiający wskazując, że szpital jest specjalistyczną
placówką leczniczą, zatem zakupiony przez niego system medyczny ESKULAP, który jest
rozwiązaniem gotowym, tj. tzw. ”z pudełka” został zmieniony i dostosowany do specyficznych
wymagań zamawiającego. Zamawiający wyjaśniał także, że większość, tj. około 99% tego
rodzaju zmian zostało uwzględnionych w tabeli, która ma służyć ocenie ofert – pkt. 5 b, c,
pkt. 9, pkt. 18, pkt. 20, pkt. 10, pkt. 6 tabeli. Izba uznała wyjaśnienia zamawiającego za
niewystarczające w szczególności, iż obowiązkiem zamawiającego jest zawarcie w siwz
wszystkich niezbędnych do sporządzenia oferty informacji, a nie wybiórcze ich
wyselekcjonowanie. Ponadto, należy wskazuje, że zgodnie z art. 29 ust. 1 Pzp opis
przedmiotu zamówienia winien być jednoznaczny i wyczerpujący. Tym samym nie może
pozostawiać żadnych wątpliwości bądź też dowolności interpretacji wykonawców
składających oferty w postępowaniu. Zdaniem Izby oczywistym jest, że zamawiający winien
w sposób jasny, klarowny i wyczerpujący przekazać wiedzę o posiadanym systemie
medycznym w celu zagwarantowania możliwości jego rozbudowy wykonawcom, którzy w
złożonej ofercie chcą posłużyć się rozwiązaniami równoważnymi w stosunku do
posiadanego przez zamawiającego systemu ESKULAP. Brak tego rodzaju informacji należy
uznać za zaniechanie zamawiającego prowadzące do naruszenia zasady równego
traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji wyrażonej w art. 7 ust. 1 Pzp. Konsekwencją
naruszenia ww. przepisów Pzp jest dokonanie przez zamawiającego opisu przedmiotu
zamówienia w sposób, który utrudnia uczciwą konkurencję co wprost prowadzi do
naruszenia art. 29 ust. 2 Pzp.
W zakresie wymogu zapewnienia jednego modułu/aplikacji systemu medycznego do
prowadzenia sprawozdawczości i rozliczeń NFZ zarzuty odwołującego Izba uznała za chybione.
Z zapisu siwz oraz ogłoszenia, w którym podano - „zapewnienia jednego modułu/aplikacji
systemu medycznego do prowadzenia sprawozdawczości i rozliczeń NFZ” - w ocenie Izby nie
sposób wywieść, że skoro zamawiający do tej pory korzystał w tym zakresie z systemu
ESKULAP, to dopuszczalne jest dalsze zastosowanie tylko i wyłącznie tego systemu. W
rozpoznawanej kwestii Izba dała wiarę wyjaśnieniom zamawiającego i podzieliła
prezentowane przez niego stanowisko, że aplikacja rozliczeniowa ma charakter systemu
otwartego. NFZ w tym zakresie wymaga od zamawiającego prowadzenia odpowiedniej
numeracji oraz archiwizacji danych, tym samym zamawiający zobligowany jest do
korzystania z jednego narzędzia w tym zakresie. Jednak zapisy zarówno siwz jaki i
ogłoszenia o zamówieniu nie wskazują, że zamawiający będzie korzystał wyłącznie z
modułu/aplikacji w systemie ESKULAP. Co więcej zamawiający wskazał, że być może w
zakresie prowadzenia sprawozdawczości i rozliczeń z NFZ będzie korzystać z modułu/aplikacji
systemu medycznego równoważnego do systemu ESKULAP. Wobec tego rozwiązania
zaoferowane w ramach systemu równoważnego muszą zapewniać kompatybilność obu
systemów i możliwość korzystania z danych zawartych w systemie, którym obecnie
dysponuje zamawiający. Zatem, zdaniem Izby, żądanie zamawiającego w powyższym
zakresie należy uznać za w pełni słuszne i uzasadnione wymaganiami odnoszącymi się do
prawidłowości sprawozdawczości i rozliczeń z NFZ.
Izba odniosła się również do stwierdzeń odwołującego dotyczących danych, które
mają być zawarte w próbce oferowanego systemu medycznego, umożliwiającej weryfikację
oferowanej funkcjonalności wg zamieszczonej przez zamawiającego tabeli (w siwz). Z treści
siwz jak również ogłoszenia o zamówieniu wynika wprost, że to obowiązek załączenia do oferty
próbki oferowanego systemu medycznego spoczywa na wykonawcy składającym ofertę.
Zamawiający zastrzegł sobie jedynie możliwość zaproszenia wykonawcy w trakcie badania i
oceny oferty, aby dokonał prezentacji/demonstracji oferowanego oprogramowania
aplikacyjnego zainstalowanego na dostarczonej próbce, w celu weryfikacji faktycznie
oferowanej funkcjonalności systemu medycznego według określonego scenariusza. Z
powyższego należy wywieść, co potwierdził również zamawiający na rozprawie, że
dostarczona przez wykonawcę próbka aplikacji ma być zasilona anonimowymi danymi
właśnie przez wykonawcę, a nie przez zamawiającego. Zatem twierdzenia odwołującego,
który podnosił, że dane do zładowania próbki będą pochodzić od zamawiającego w tym
zakresie należy uznać za nieuprawnione i gołosłowne.
Mając powyższe na uwadze, Izba stwierdziła naruszenie przez zamawiającego
przepisów: art. 29 ust. 1, 2 i 3 Pzp i art. 7 ust. 1 ustawy, które może mieć istotny wpływ na
wynik postępowania i działając na podstawie art. 192 ust. 1, 2 i ust. 3 pkt. 1 ustawy Pzp –
orzekła jak w sentencji.
Wykonując niniejszy wyrok Izby zamawiający zobowiązany jest uzupełnić i dookreślić
opis przedmiotu zamówienia - zawarty zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu jak i w siwz - w
odniesieniu do kryteriów równoważności systemów równoważnych do systemu medycznego
ESKULAP. Zmiany mają polegać na szczegółowym określeniu, a nie przykładowym wyliczeniu
elementów, które mają być zgodne pod względem funkcjonalno – technicznym z dotychczas
użytkowanymi przez zamawiającego modułami systemu medycznego, a także podaniu
niezbędnych informacji, w szczególności: na dokonaniu opisu istniejących u zamawiającego
interfejsów, podaniu informacji na temat bazy danych m.in. określeniu rodzaju, wersji,
szczegółowej struktury bazy danych oraz zamieszczeniu informacji na temat zakresu, ilości i
rodzaju wprowadzonych modyfikacji użytkowanego przez zamawiającego systemu ESKULAP.
Dokonane zmiany opisu przedmiotu zamówienia muszą znaleźć odpowiednie
odzwierciedlenie w całości dokumentacji przetargowej prowadzonego postępowania.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy,
stosownie do wyniku postępowania, oraz w oparciu o przepisy § 1 ust. 1 pkt. 2, § 3, § 5 ust.
2 pkt. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba uwzględniła koszty
wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w kwocie 3.600 zł w oparciu o złożony podczas
rozprawy rachunek.
Przewodniczący:
………………………………
WYROK
z dnia 5 października 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący – członek Krajowej Izby Odwoławczej: Ewa Rzońca
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 września 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego w dniu 19 września 2011 r. przez CompuGroup Medical Polska Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Lublinie ul. Do Dysa 9, 20-149 Lublin, w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym przez zamawiającego:
Szpital Specjalistyczny im. dr J. Babińskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej w Krakowie, ul. dr J. Babińskiego 29, 30-393 Kraków,
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje dokonanie zmian ogłoszenia o zamówieniu
oraz modyfikację specyfikacji istotnych warunków zamówienia w zakresie
opisanym w uzasadnieniu wyroku.
2. Kosztami postępowania obciąża zamawiającego: Szpital Specjalistyczny im. dr J.
Babińskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krakowie, ul.
dr J. Babińskiego 29, 30-393 Kraków.
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego:
CompuGroup Medical Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Lublinie ul. Do Dysa 9, 20-149 Lublin, tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od zamawiającego: Szpitala Specjalistycznego im. dr J. Babińskiego
Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Krakowie, ul. dr
J. Babińskiego 29, 30-393 Kraków na rzecz odwołującego: CompuGroup
Medical Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Lublinie ul. Do Dysa 9, 20-149 Lublin, kwotę 18 600,00 zł (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy), tytułem zwrotu wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący:
……………………
Sygn. akt: KIO 2023/11
U z a s a d n i e n i e
Szpital Specjalistyczny im. dr J. Babińskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej w Krakowie, ul. dr J. Babińskiego 29, 30-393 Kraków (dalej: „zamawiający”) -
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.)
– zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp" – postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
dostawę i instalację sprzętu i wyposażenia IT, systemu zabezpieczeń oraz przeprowadzenie
szkoleń.
Szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Zmiana ogłoszenia o zmówieniu została opublikowana w dniu 13 września 2011 r.
natomiast zmiana specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej „siwz” lub
„specyfikacja”) została udostępniona wykonawcom w dniu 9 września 2011 r.
W dniu 19 września 2011 r. CompuGroup Medical Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Lublinie ul. Do Dysa 9, 20-149 Lublin (dalej: „CompuGroup”
lub „odwołujący”) wniósł odwołanie wobec czynności zamawiającego polegających na:
1) zaniechaniu wykonania czynności nakazanej wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z
dnia 2 sierpnia 2011 r. o sygn. akt KIO 1556/11 tj. nie wprowadzenia zmian
dopuszczających dostarczenie systemów medycznych równoważnych do systemu
ESKULAP z jednoczesnym sprecyzowaniem wymaganych funkcjonalności dla
zamawianego systemu medycznego,
2) wprowadzeniu zmian specyfikacji i ogłoszenia o zamówieniu w formie postanowień
określających kryteria równoważności systemów medycznych oraz konieczność
dostarczenia próbki systemu równoważnego, które są niekompletne i powodują
naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Odwołujący ww. czynnościom zarzucam naruszenie: art. 7 ust. 1, art. 29 ust. 1-3 w związku
z art. 192 ust. 3 pkt. 1 i ust. 2 Pzp poprzez:
1. wprowadzenie zmian w ogłoszeniu oraz w specyfikacji, które uniemożliwiają
zaoferowanie systemu medycznego innych dostawców, niż dostawcy systemu
medycznego ESKULAP, ponieważ dotyczą możliwości dostarczenia modułów wraz
licencjami systemu medycznego równoważnego do systemu ESKULAP (pkt. 2.1.1 siwz
oraz pkt. 2.1.1 ogłoszenia), co jednak nie odnosi się do modułów Ruch Chorych,
Rejestracja do Poradni, Rozliczenia z Płatnikami, Apteka, Apteczka Oddziałowa, co jest
równoznaczne z zaniechaniem wykonania czynności nakazanej w pkt. 2.1 ww. wyroku
Izby;
2. określenie kryteriów równoważności systemów w sposób naruszający uczciwą
konkurencję i zasadę równego traktowania wykonawców, a także w sposób
niekompletny poprzez:
a) wprowadzenie wymogu dostarczenia systemu równoważnego będącego produktem
gotowym co uniemożliwia spełnienie wymogów równoważności dotyczących
zapewnienia jednolitego interfejsu, jednorodnej bazy danych, dostępu do
zgromadzonych danych oraz zachowania modyfikacji wprowadzonych do
posiadanego przez zamawiającego systemu ESKULAP, albowiem wymogi te mogą
być spełnione jedynie na etapie wdrożenia (siwz pkt. 10a.1 siwz);
b) wprowadzenie wymogu, aby dostarczany system równoważny oraz system
medyczny dotychczas działający u zamawiającego korzystały z jednorodnej bazy
danych, a także żeby dostarczona próbka działała na motorze bazy danych obecnie
funkcjonującym u zamawiającego w sytuacji, gdy zamawiający nie udostępnia ani
informacji na temat bazy danych, a także nie zapewnia dostępu do tej bazy, co
uniemożliwia ocenę wymagań koniecznych do zapewnienia wymaganej
jednorodności jak i przygotowania samej bazy do próbki, która musi zostać
zaimplementowana w próbce żądanej przez zamawiającego (pkt. 10a.3, poz. 1 tabeli
„Zakres funkcjonalny systemu medycznego, który będzie podlegał weryfikacji przez
Zamawiającego w trakcie badania i oceny ofert")
c) wprowadzenie wymogu, aby dostarczany system równoważny był w pełni zgodny
pod względem funkcjonalnym i technicznym z użytkowanymi przez zamawiającego
modułami systemu ESKULAP bez precyzyjnego określenia technicznych warunków
tej zgodności i jedynie przykładowe wyszczególnienie jej cech obejmujących m.in.
konieczność:
- zapewnienia jednolitego sposobu wprowadzania danych za pomocą jednego
interfejsu - bez podania danych koniecznych do spełnienia tego warunku tj. bez
wskazania opisu istniejących interfejsów, lub zapewnienia dostępu do kodów
źródłowych funkcjonującego oprogramowania w celu wykonania wymaganych
interfejsów, jak również bez zapewnienia wsparcia ze strony producenta
oprogramowania ESKULAP w trakcie opracowania tych interfejsów, przez co
warunek jednolitości interfejsów może spełnić wyłącznie dostawca systemu
ESKULAP (pkt. 10a. 4 lit. a siwz);
- zapewnienia pełnego wykorzystania i dostępu do danych zgromadzonych w
obecnie funkcjonującym systemie ESKULAP, bez zapewnienia wykonawcom
innym niż dostawca systemu ESKULAP dostępu do danych zgromadzonych w
systemie ESKULAP oraz bez podania danych technicznych koniecznych do
spełnienia tego warunku, co powoduje, iż warunek ten może spełnić jedynie
dostawca systemu ESKULAP (pkt. 10a.4 lit b siwz);
- zapewnienia jednego modułu/aplikacji systemu medycznego do prowadzenia
sprawozdawczości i rozliczeń NFZ, co przy braku możliwości wymiany
funkcjonującego u zamawiającego modułu „Rozliczenia z płatnikami" oznacza
konieczność zaoferowania systemu medycznego ESKULAP (pkt. 10a.4 lit. d
siwz);
- zachowania wszelkich modyfikacji i zmian, które dostosowały obecnie
wykorzystywany przez zamawiającego system medyczny do wymogów NFZ i
specyfiki pracy zamawiającego, w sytuacji gdy zamawiający nie przedstawia
żadnych informacji na temat zakresu, ilości i rodzaju wprowadzonych modyfikacji,
które to informacje dostępne są jedynie dotychczasowemu dostawcy systemu
medycznego ESKULAP, działającego u zamawiającego (pkt. 10a.4 lit. g siwz) co
powoduje, iż opisane przez zamawiającego kryteria równoważności nie są
możliwe do spełnienia przez żadnego z dostawców systemów innych niż system
ESKULAP, co prowadzi do niejednoznaczności opisu przedmiotu zamówienia, a
przede wszystkim narusza zasady uczciwej konkurencji i równe traktowanie
wykonawców.
Odwołujący wnosił o nakazanie zamawiającemu dokonanie zmian w treści ogłoszenia o
zamówieniu oraz specyfikacji:
1) umożliwiających innym dostawcom zaoferowanie rozwiązań systemu medycznego
równoważnego do systemu ESKULAP, w zakresie wszystkich modułów objętych
zamówieniem;
2) wykreślenie z ogłoszenia i z siwz kryteriów równoważności, określonych w sposób
sprzeczny z Pzp i opisanych w pkt. 10a.4 lit. a-b, d,g ogłoszenia oraz siwz.
W uzasadnieniu odwołania CompuGroup podnosił, że w wyroku z dnia 2 sierpnia 2011
roku wydanym w sprawie o sygn. akt KIO 1556/11, Krajowa Izba Odwoławcza nakazała
zamawiającemu dokonanie zmian w ogłoszeniu oraz modyfikacji siwz w zakresie dotyczącym
opisu przedmiotu zamówienia przez dopuszczenie w ramach dostarczenia zintegrowanego
informatycznego systemu do zarządzania usługami dla pacjentów równoważnych dla systemu
ESKULAP systemów medycznych z jednoczesnym sprecyzowaniem wymaganych
funkcjonalności systemu medycznego (pkt .2.1 wyroku). Izba stwierdziła, iż postanowienia
ogłoszenia oraz opis przedmiotu zamówienia w postępowaniu naruszają art. 7 ust. 1 Pzp, art.
29 ust. 2 i 3 Pzp podnosząc w uzasadnieniu, iż posłużenie się nazwą własną w opisie
przedmiotu zamówienia możliwe jest wyłącznie wówczas gdy nie można go opisać w inny
sposób. Użycie nazw własnych jest zaś dopuszczalne jedynie w razie dopuszczenia możliwości
zaoferowania systemu równoważnego. śądanie rozbudowy konkretnego systemu tj. systemu
ESKULAP Izba uznała za naruszenie zasad uczciwej konkurencji, albowiem działanie takie
eliminuje z uczestnictwa w przetargu wykonawców, którzy mogliby zaoferować inny produkt
spełniający wymagania i funkcjonalności opisane w dokumentacji przetargowej.
Zamawiający w dniu 31 sierpnia 2011 r. udzielił wyjaśnień do treści siwz, z których
wynikało, iż w zakresie modułów systemu medycznego dotychczas posiadanych przez
zamawiającego, wymaga on „rozszerzenia licencji", co należy interpretować jako zakup
dodatkowych licencji systemu medycznego ESKULAP. Wynika to także z innych udzielonych
wcześniej odpowiedzi. W dniu 26 sierpnia 2011 r. zamawiający wyjaśnił bowiem dodatkowo, że
nie dopuszcza wymiany istniejącego systemu medycznego (pytanie nr 1), a w dniu 31 sierpnia
2011 r. wskazał, iż oczekuje objęcia serwisem i wdrożeniem wszystkich aplikacji wymienionych
w tabeli nr 2 siwz (pytanie nr 3). W ślad za tymi wyjaśnieniami zamawiający w dniach 13
września 2011 r. i 9 września 2011 r. dokonał zmian w treści ogłoszenia oraz w siwz
wprowadzając następujący opis przedmiotu zamówienia (pkt. 2.1.1):
„2. W ramach przedmiotu zamówienia wykonawca zobowiązuje się do:
2.1. dostarczenia oprogramowania do zarządzania, w tym:
2.1.1. zwiększenia ilości licencji lub stanowisk roboczych w zakresie dotychczas użytkowanych
przez zamawiającego modułów systemu medycznego Eskulap i dostarczenia nowych modułów
systemu medycznego ESKULAP (wraz ze wskazanymi przez zamawiającego licencjami) -
zgodnie z tab. 2. specyfikacji technicznej(stanowiącej zał. 2a do siwz) lub dostarczenia
modułów wraz z licencjami równoważnego systemu medycznego - zgodnie z tab. 2. specyfikacji
technicznej stanowiącej zał. 2a do siwz), - tworzących kompleksowy system medyczny".
Jednocześnie zamawiający zmodyfikował tabelę nr 2 załącznika nr 2a do siwz zawierającą
wykaz dostarczanych modułów rozróżniając liczbę licencji/instalacji stanowiskowych
dostarczanych w ramach zamówienia oraz docelową liczbę takich licencji. Powyższa zamiana
wskazuje, iż zgodnie z odpowiedzią udzieloną w dniu 31 sierpnia 2011 r. zakresie modułów:
Ruch Chorych, Rejestracja do Poradni, Apteka, Apteczka Oddziałowa oraz Rozliczenia z
Płatnikami - zamawiający oczekuje dostarczenia systemu medycznego ESKULAP.
W ocenie Odwołującego wprowadzenie obowiązku „rozszerzenia licencji" w praktyce
wyłącza możliwość zaoferowania systemu równoważnego. Zamawiający dysponuje obecnie
systemem medycznym ESKULAP. Zamówienie dotyczy m.in. zakupu systemu medycznego,
którego funkcjonalność częściowo pokrywa się z funkcjonalnością systemu ESKULAP.
Rozszerzenie licencji w przypadku modułów już posiadanych musi się więc łączyć z zawarciem
umowy licencyjnej z producentem lub dystrybutorem systemu ESKULAP. To zaś oznacza, iż
wymóg postawiony przez zamawiającego narusza uczciwą konkurencję. Dodatkowo zaś stoi w
sprzeczności z nakazem zawartym w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2 sierpnia 2011
r. Tym samym, w ocenie odwołującego, działanie zamawiającego narusza art. 7 ust. 1 Pzp oraz
art. 29 ust. 2-3 Pzp w związku z art. 192 ust. 2-3 Pzp.
Odnośnie drugiego z postawionych zarzutów odwołujący wskazywał, iż kryteria
równoważności systemów medycznych zamawiający określił w sposób naruszający uczciwą
konkurencję i zasadę równego traktowania wykonawców, a także w sposób niekompletny.
Zamawiający w pkt. 10a siwz dodanym w dniu 9 września 2011 r. określając kryteria w
równoważności systemu medycznego w ppkt. 1 podał, że system medyczny musi być
rozwiązaniem gotowym. Modyfikowanie systemu dozwolone jest jedynie w celu przystosowania
go do specyfiki i potrzeb zamawiającego. Nie dopuszcza się natomiast możliwości tworzenia
systemu od podstaw w ramach wdrożenia. Jednocześnie zamawiający w ppkt. 3 wymaga, aby
system posiadany i system równoważny działały na jednorodnej bazie danych. W ppkt. 4
zamawiający żąda, aby system równoważny był w pełni zgodny pod względem funkcjonalnym i
technicznym z systemem ESKULAP, a w szczególności zapewniał wprowadzanie danych za
pomocą takiego samego interfejsu (ppkt. 4 lit. a), dostęp do danych zgromadzonych w systemie
ESKULAP (ppkt 4 lit. b) oraz zachowanie modyfikacji i zmian, dostosowujących system
ESKULAP do wymagań zamawiającego (ppkt 4 lit. g).
Zdaniem odwołującego powyższe oznacza, iż już na etapie składania ofert wykonawca
oferujący musi dysponować gotowym systemem medycznym spełniającym te wymagania.
Zamawiający wymaga bowiem dostarczenia próbki systemu, której funkcją ma być weryfikacja
kryteriów równoważności. Tymczasem parametry równoważności odwołują się do cech
systemu ESKULAP bliżej niezdefiniowanych, ani nie opisanych. Wykonawcy nie otrzymują
bowiem żadnych danych na temat interfejsów systemu ESKULAP, struktur baz danych tego
systemu, a już tym bardziej na temat zmian wprowadzonych do tego systemu. Nie ma więc
żadnej fizycznej możliwości zaoferowania systemu równoważnego ponieważ żaden z
wykonawców - oprócz dotychczasowego dostawcy systemu ESKULAP - nie dysponuje
informacjami koniecznymi do zdefiniowania systemu równoważnego. śaden z wykonawców nie
może też dysponować takim systemem już na etapie składania ofert.
Wymóg dostarczenia systemu gotowego przy opisanych wyżej kryteriach
równoważności powoduje więc, iż żaden z wykonawców nie będzie mógł zaoferować systemu
równoważnego z uwagi na poniższe:
- Zamawiający nie udostępnia bowiem informacji na temat bazy danych (w
szczególności dotyczących rodzaju, wersji, szczegółowej struktury bazy danych), a
także nie zapewnia dostępu do tej bazy, co uniemożliwia ocenę wymagań
koniecznych do zapewnienia wymaganej jednorodności, która musi zostać
zaimplementowana w próbce żądanej przez zamawiającego. Dodatkowo
zamawiający żąda aby dostarczona próbka systemu równoważnego działała na
motorze bazy danych systemu ESKULAP, co przy braku możliwości dostępu do tej
bazy, a także przy braku jakichkolwiek informacji technicznych uniemożliwia
spełnienie tego warunku przez jakiegokolwiek innego dostawcę niż dostawca
systemu ESKULAP.
- Kryteria zgodności funkcjonalnej nie zostały opisane w sposób wyczerpujący,
albowiem zamawiający zawarł w siwz jedynie przykładowe wyszczególnienie tych
kryteriów. Zaś te które zamawiający wyszczególnił zostały opisane w sposób
szczątkowy.
- Zamawiający wymaga zapewnienia jednolitego interfejsu nie dokonując żadnego
opisu istniejących interfejsów, ewentualnie nie zapewniając dostępu do kodów
źródłowych funkcjonującego oprogramowania w celu wykonania wymaganych
interfejsów. Zamawiający nie zapewnia też współpracy producenta oprogramowania
ESKULAP w trakcie opracowania tych interfejsów, przez co warunek jednolitości
interfejsów może spełnić wyłącznie dostawca systemu ESKULAP. W ocenie
odwołującego powyższe stanowi istotny brak opisu przedmiotu zamówienia, który
narusza uczciwą konkurencję. Odwołujący podkreśla również, że niemożliwym jest
zapewnienie jednolitości interfejsów pomiędzy konkurencyjnymi systemami już w
próbce, której wymaga zamawiający w celu weryfikacji kryteriów równoważności.
śaden z wykonawców nie ma również gwarancji, iż producent systemu ESKULAP
kiedykolwiek zapewni współpracę konieczną do wykonania tych interfejsów.
- Zamawiający wymagał również zapewnienia w systemie równoważnym dostępu do
danych zgromadzonych w systemie ESKULAP. Jednak w opinii odwołującego
zamawiający ponownie nie zapewnia jednak wykonawcom innym niż dostawca
systemu ESKULAP dostępu do danych zgromadzonych w systemie ESKULAP oraz
nie podaje danych technicznych koniecznych do spełnienia tego warunku, co
powoduje, iż warunek ten może spełnić jedynie dostawca systemu ESKULAP.
Niemożliwym jest również spełnienie tego wymogu w próbce dostarczanej
zamawiającemu.
Odwołujący podnosił, że szczególnie jaskrawym naruszeniem ustawy jest jednak
wymóg zachowania w systemie równoważnym wszelkich modyfikacji i zmian, które dostosowały
obecnie wykorzystywany przez zamawiającego system medyczny do wymogów NFZ i specyfiki
pracy zamawiającego. Zamawiający nie przedstawia jednak żadnych informacji na temat
zakresu, ilości i rodzaju wprowadzonych modyfikacji, które to informacje dostępne są jedynie
dotychczasowemu dostawcy systemu medycznego ESKULAP, działającego u zamawiającego.
Powyższe powoduje, iż opisane przez zamawiającego kryteria równoważności nie są możliwe
do spełnienia przez żadnego z dostawców systemów innych niż system ESKULAP, co prowadzi
do niejednoznaczności opisu przedmiotu zamówienia, a przede wszystkim narusza zasady
uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców, tj. art. 7 ust. 1 Pzp, art. 29 ust. 2-3 Pzp.
Dodatkowo odwołujący wskazywał, iż wymóg zapewnienia jednego modułu/aplikacji
systemu medycznego do prowadzenia sprawozdawczości i rozliczeń NFZ, przy braku
możliwości wymiany funkcjonującego u zamawiającego modułu - Rozliczenia z płatnikami
oznacza konieczność zaoferowania systemu medycznego ESKULAP.
W dniu 19 września 2011 r. odwołujący przekazał zamawiającemu kopię niniejszego
odwołania.
Pismem z dnia 27 września 2011 r. zamawiający odpowiedział na odwołanie. Z treści
ww. pisma wynika wprost, że zamawiający nie uwzględnił zarzutów odwołania w całości.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia
przedstawioną przez zamawiającego na rozprawie oraz stanowiska i oświadczenia
stron złożone na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Okoliczności faktyczne sprawy, w szczególności postanowienia ogłoszenia,
specyfikacji oraz treść wyjaśnień oraz zmian ww. dokumentów zostały prawidłowo
przytoczone w odwołaniu, co zostało zreferowane powyżej.
Na wstępie Izba stwierdza, że nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w
związku z tym, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek negatywnych,
uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2
Pzp, jak również stwierdziła, że wypełniono przesłanki istnienia interesu odwołującego w
uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów art. 179 ust. 1 Pzp.
Odwołujący jest potencjalnym wykonawcą zainteresowanym uzyskaniem zamówienia
publicznego, którego dotyczy postępowanie objęte niniejszym odwołaniem. Ogłoszenie oraz
specyfikacja, jak dowodził odwołujący zawierają postanowienia naruszające przepisy ustawy
Pzp. Zatem zarzucane uchybienia mogą uniemożliwić odwołującemu złożenie oferty
konkurencyjnej w stosunku do ofert innych wykonawców lub w ogóle uniemożliwić złożenie
oferty. Wobec powyższego działanie zamawiającego narusza interes odwołującego,
albowiem może doprowadzić do utraty możliwości uzyskania zamówienia publicznego i
związanego z tym wynagrodzenia.
W pierwszej kolejności Izba rozpoznała zarzuty dotyczące naruszenia przez
zamawiającego art. 29 ust. 2 i 3 w związku z art. 192 ust. 2-3 Pzp, poprzez preferowanie
konkretnego produktu – systemu medycznego ESKULAP oraz utrudnianie innym
potencjalnym wykonawcom możliwości pozyskania zamówienia w kontekście zaniechania
wykonania czynności nakazanej wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2 sierpnia 2011 r.
o sygn. akt KIO 1556/11, poprzez nie wprowadzenie zmian dopuszczających dostarczenie
systemów medycznych równoważnych do systemu ESKULAP. Izba stwierdziła, że zarzuty
naruszenia wskazanych powyżej przepisów nie potwierdziły się.
Bezspornym jest, że zamawiający wykonując wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2
sierpnia 2011 r. o sygn. akt KIO 1556/11 dokonał zamiany treści ogłoszenia o zamówieniu i
treści specyfikacji w ten sposób, że w opisie przedmiotu zamówienia zamiast stwierdzenia, „2.
przedmiot zamówienia składa się z następujących elementów: 2.1 dostarczenia
oprogramowania do zarządzania w tym: 2.1.1. rozszerzonego systemu ESKULAP, (…)”
sformułował: „2. w ramach przedmiotu zamówienia wykonawca zobowiązuje się do 2.1
dostarczenia oprogramowania do zarządzania w tym: 2.1.1. zwiększenia ilości licencji lub
stanowisk roboczych w zakresie dotychczas użytkowanych przez zamawiającego modułów
systemu medycznego ESKULAP i dostarczenia nowych modułów systemu medycznego
ESKULAP (wraz ze wskazanymi przez zamawiającego licencjami) – zgodnie z tab.2
specyfikacji technicznej (stanowiącej załącznik 2a do siwz) lub dostarczenie modułów wraz z
licencjami równoważnego systemu medycznego zgodnie z tab.2 specyfikacji technicznej
(stanowiącej załącznik 2a do siwz) – tworzących kompleksowy system medyczny”.
Z powyższego wynika wprost, że wykonawcy ubiegający się o udzielenie
przedmiotowego zamówienia w ramach rozbudowy systemu medycznego funkcjonującego u
zamawiającego mogą zaoferować dostarczenie nowych modułów systemu medycznego
ESKULAP wraz ze wskazanymi przez zamawiającego licencjami lub też dostarczyć moduły
wraz z licencjami równoważnego systemu medycznego. Jednakże zastosowanie zarówno
pierwszego jak i drugiego z przedstawionych rozwiązań musi wiązać się uzyskaniem
finalnego produktu jakim jest stworzenie kompleksowego systemu medycznego, który ma
być użytkowany przez zamawiającego. Biorąc pod uwagę, niniejsze nie można mówić o
zaniechaniu zamawiającego dotyczącym nie wykonania czynności nakazanej przywoływanym
wcześniej wyrokiem, w którym to Izba nakazała zamawiającemu wprowadzenie określonych
zmian w siwz i w ogłoszeniu o zamówieniu.
Istotą sporu jest odpowiedź na pytanie, czy zmiany wprowadzone przez zamawiającego
w zacytowanym powyżej kształcie naruszają regulacje zawarte w art. 29 ust. 2 Pzp ? Zdaniem
Izby w rozpoznawanym przypadku należy udzielić odpowiedzi przeczącej.
Zgodnie z ugruntowanym w doktrynie i orzecznictwie stanowiskiem, prawidłowe
określenie przedmiotu zamówienia jest nie tylko obowiązkiem ale i prawem zamawiającego.
Celem przyznania zamawiającemu przez ustawodawcę uprawnienia w zakresie możliwość
precyzowania cech przedmiotu zamówienia jest ochrona jego zobiektywizowanego interesu.
Tym samym zamawiający uprawniony jest do takiego sformułowania opisu przedmiotu
zamówienia, który umożliwia otrzymanie przez zamawiającego produktu odpowiadającego
jego potrzebom. W przypadku, gdy potrzeby zamawiającego są obiektywnie uzasadnione, a
tak w ocenie składu orzekającego Izby jest w niniejszym przypadku, zamawiający
uprawniony jest do wprowadzenia wymogów, które zawężają krąg potencjalnych
wykonawców, jednakże zawężenie to następuje nie w celu preferowania określonego
wykonawcy, ale w celu uzyskania produktu jak najbardziej odpowiadającego potrzebom
zamawiającego.
Faktem szczególnie istotnym dla sprawy jest, że obecnie zamawiający posiada system
medyczny ESKULAP. Z ustaleń Izby wynika, co potwierdził również zamawiający w odpowiedzi
na odwołanie oraz na rozprawie, że jednym z elementów przedmiotowego postępowania jest
jedynie rozbudowa istniejącego systemu medycznego użytkowanego przez zamawiającego, a
nie wymiana czy też zakup nowego systemu. W kontekście powyższego oczywistym jest, że
zamawiający posiadając określony system medyczny, który ma być poszerzony o pewne
elementy (moduły), formułuje określone wymagania z uwzględnieniem użytkowanego systemu.
Wobec tego w ocenie Izby uzasadnione jest skonstruowanie przez zamawiającego opisu
przedmiotu zamówienia odnoszącego się do rozbudowy systemu z uwzględnienie wymagań
dotyczących obecnie użytkowanego przez zamawiającego systemu medycznego. Tym samym
niewątpliwym jest, że w przypadku, gdy wykonawca zaoferuje moduły innego systemu niż
ESKULAP, mają one spełniać kryterium równoważności w stosunku do posiadanego przez
zamawiającego systemem medycznego ESKULAP.
Izba podkreśla, że okoliczność, jaką wskazywał odwołujący na rozprawie, że nie
wszystkie podmioty z danej branży mogą wziąć udział w postępowaniu z powodu
niespełnienia wszystkich wymaganych parametrów nie przesądza o tym, że postępowanie
narusza zasady uczciwej konkurencji. W celu udowodnienia zaistnienia czynu nieuczciwej
konkurencji w opisie przedmiotu zamówienia, odwołujący winien był wykazać, że wymagania
określone w siwz nie wynikają ze zobiektywizowanych potrzeb zamawiającego, a
oczekiwania co do parametrów są na tyle wygórowane, że utrudniają lub uniemożliwiają
dostęp do zamówienia.
W ocenie Izby odwołujący nie wykazał ponad wszelką wątpliwość, że przez takie
sformułowanie opisu przedmiotu zamówienia wskazane zarówno w siwz oraz w ogłoszeniu o
zamówieniu, nie było uzasadnione potrzebami zamawiającego i powodowały nierówne
traktowanie wykonawców, naruszały uczciwą konkurencję i uniemożliwiały bądź utrudniały
dostęp do zamówienia publicznego. Co więcej, podczas rozprawy odwołujący oświadczył, że
nigdy nie twierdził, że integracja z istniejącym systemem nie jest możliwa i podkreślił, że jest
to jedynie kwestia dobrania odpowiednich rozwiązań, czasu oraz kosztów.
W ocenie Izby, w zaistniałych okolicznościach sporu, postawienie wymagania aby w
ramach przedmiotu zamówienia, w odniesieniu do systemu medycznego, wykonawca
dostarczył oprogramowanie do zarządzania, w tym zwiększył ilości licencji lub stanowisk
roboczych w zakresie dotychczas użytkowanych przez zamawiającego modułów systemu
medycznego ESKULAP i dostarczył nowe moduły systemu medycznego ESKULAP (wraz ze
wskazanymi przez zamawiającego licencjami) lub dostarczył moduły wraz z licencjami
równoważnego systemu medycznego, jest podyktowane obiektywną potrzebą
zamawiającego i jest w pełni uzasadnione. W zakresie rozpoznawanego zarzutu Izba nie
dopatrzyła się również, naruszenia art. 29 ust. 3 Pzp.
Następnie Izba rozpoznała kolejne zarzuty odnoszące się do kryteriów równoważności
systemów medycznych określonych przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu oraz
specyfikacji i stwierdziła, że zarzuty naruszenia art. 7 ust 1 Pzp, art. 29 ust. 1 -3 Pzp potwierdziły
się.
Zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu jak i siwz (pkt. 10a) w poszczególnych punktach
zamawiający sprecyzował, że dopuszcza możliwość złożenia ofert równoważnych i pod tym
pojęciem rozumie ofertę złożoną na system medyczny, który spełnia określone warunki
zgodności, tj.:
1. System medyczny musi być rozwiązaniem gotowym. Modyfikowanie systemu
dozwolone jest jedynie w celu przystosowania go do specyfiki i potrzeb Zamawiającego.
Nie dopuszcza się możliwości tworzenia systemu od podstaw w ramach wdrożenia.
3. Zamawiający wymaga by docelowo stworzony system medyczny, w oparciu o moduły
systemu medycznego posiadanego przez zamawiającego oraz moduły dostarczone i
wdrożone przez wykonawcę, korzystał z jednorodnej bazy danych ze względu na
konieczność zapewnienia jednolicie wysokiego bezpieczeństwa gromadzonych
wrażliwych danych medycznych oraz ich spójności.
4. Pełna zgodność funkcjonalno – techniczna z dotychczas użytkowanymi przez
Zamawiającego modułami systemu medycznego, tj. w szczególności:
a) zapewnienia jednolitego sposobu wprowadzania danych za pomocą jednego
interfejsu,
b) zapewnienia pełnego wykorzystania i dostępu do danych zgromadzonych w obecnie
funkcjonującym u Zamawiającego systemie medycznym,
d) zapewnienia jednego modułu/aplikacji systemu medycznego do prowadzenia
sprawozdawczości i rozliczeń NFZ,
g) zachowanie wszelkich modyfikacji i zmian, które dostosowały obecnie
wykorzystywany przez zamawiającego system medyczny do wymogów NFZ i
specyfiki pracy zamawiającego np. stworzone słowniki, raporty (w tym raport MZ).
Zamawiający wskazał, że ciężar udowodnienia równoważności spoczywa na
wykonawcy, który dołączy próbkę systemu medycznego w celu potwierdzenia, że oferowany
przedmiot zamówienia odpowiada wymaganiom określonym przez zamawiającego.
Zamawiający żądał załączenia do oferty próbki oferowanego systemu medycznego,
umożliwiającej weryfikację oferowanej funkcjonalności wg zamieszczonej przez zamawiającego
tabeli (w siwz). W ramach oferty wykonawca dostarczyć ma próbkę systemu medycznego w
postaci:
a) oprogramowania aplikacyjnego zainstalowanego na swoim sprzęcie (np. przenośnym
komputerze > notebooku) jako w pełni działające i skonfigurowane oprogramowanie
aplikacyjne oraz
b) oraz kopii oprogramowania aplikacyjnego wskazanego w pkt. a) – na nośniku
przenośnym (DVD).
Zmawiający zastrzegł sobie możliwość zaproszenia wykonawcy w trakcie badania i
oceny oferty, aby dokonał prezentacji/demonstracji oferowanego oprogramowania
aplikacyjnego zainstalowanego na dostarczonej próbce, w celu weryfikacji faktycznie
oferowanej funkcjonalności systemu medycznego według określonego scenariusza.
Próbka aplikacji ma być zasilona anonimowymi danymi, tak by prezentacja/
demonstracja mogła się odbyć na konkretnych przykładach.
Wskazać należy, że z treści art. 29 ust. 1 Pzp wprost wynika zobowiązanie
zamawiającego do opisania przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący,
za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględnienia wszystkich
wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty.
W ocenie Izby obowiązkowi temu uchybił zamawiający opisując przedmiot
zamówienia w sposób niepełny i niewystarczający ponieważ w opisie sporządzonym na
potrzeby przedmiotowego postępowania brak jest podstawowych informacji, które mają
istotny wpływ na kształt składanej oferty.
W pierwszej kolejności Izba wskazuje na nieprawidłowe określenie przez
zamawiającego jedynie przykładowego katalogu elementów mających zapewnić pełną
zgodności oferowanego przedmiotu zamówienia pod względem funkcjonalno – technicznym z
dotychczas użytkowanymi przez zamawiającego modułami systemu medycznego. Za błędne
należy uznać działanie zamawiającego, który dokonując tego rodzaju opisu posłużył się
sformułowaniem „w szczególności”, które przesądza o tym, że wymienione w opisie elementy
mają jedynie charakter przykładowy. Izba podkreśla, że wykonawcy ubiegający się o udzielenie
zamówienia winni posiadać pełną wiedzę na temat oczekiwań zamawiającego w zakresie
zgodności pod względem funkcjonalno – technicznym z dotychczas użytkowanymi przez
zamawiającego modułami systemu medycznego. Wobec tego takie działanie zamawiającego
należy uznać za naruszenie art. 29 ust. 1 Pzp.
Zgodzić się należy również z odwołującym, który podnosił, że parametry
równoważności wskazane przez zamawiającego odwołują się do cech systemu ESKULAP,
jednak nie zostały bliżej niezdefiniowane ani nie opisane przez zamawiającego w ogłoszeniu o
zamówieniu czy też w specyfikacji. Z treści ww. dokumentów nie wynikają bowiem istotne dla
wykonawców dane dotyczące: interfejsów systemu ESKULAP, struktur baz danych tego
systemu a przede wszystkim zmian wprowadzonych do systemu medycznego posiadanego
przez zamawiającego. W związku z tym oczywistym jest, że wykonawcy nie mają możliwości
zaoferowania systemu równoważnego, ponieważ żaden z wykonawców - oprócz
dotychczasowego dostawcy systemu ESKULAP - nie dysponuje informacjami koniecznymi do
ustalenia czy oferowanym przedmiot zamówienia jest systemem równoważnym. Tym samym,
żaden z wykonawców nie może dysponować takim systemem już na etapie składania ofert.
Należy również zwrócić uwagę, na fakt, że zamawiający opisując przedmiot zamówienia
posłużył się stwierdzeniem - „System medyczny musi być rozwiązaniem gotowym”. Biorąc pod
uwagę braki w opisie przedmiotu zamówienia, wprowadzenie ww. wymogu uniemożliwia
złożenie oferty z wykorzystaniem rozwiązań równoważnych, ponieważ wykonawcy nie
posiadają danych mających na celu zapewnienie jednolitego interfejsu, jednorodnej bazy
danych, dostępu do zgromadzonych danych oraz zachowania modyfikacji wprowadzonych do
posiadanego przez zamawiającego systemu ESKULAP. Tym samym biorąc pod uwagę
powyższe uwarunkowania, omawiane wymagania zamawiającego mogłyby być spełnione nie
wcześniej niż na etapie wdrożenia systemu.
Nie sposób zgodzić się z zamawiającym, który podczas rozprawy wyjaśniał, że wskazał
zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu jak i w specyfikacji jakim systemem medycznym
dysponuje, zatem to na wykonawcach ubiegających się o udzielenie zamówienia spoczywa
obowiązek uzyskania szczegółowych informacji o systemie od jego producenta. Nie budzi
wątpliwości, co przyznał również zamawiający i odwołujący podczas rozprawy, że tego
rodzaju systemy charakteryzują się daleko idącą indywidualizacją i są dostosowywane do
specyficznych potrzeb danej placówki. Z tego rodzaju sytuacją mamy do czynienia również w
tym, przypadku, co przyznał zamawiający wskazując, że szpital jest specjalistyczną
placówką leczniczą, zatem zakupiony przez niego system medyczny ESKULAP, który jest
rozwiązaniem gotowym, tj. tzw. ”z pudełka” został zmieniony i dostosowany do specyficznych
wymagań zamawiającego. Zamawiający wyjaśniał także, że większość, tj. około 99% tego
rodzaju zmian zostało uwzględnionych w tabeli, która ma służyć ocenie ofert – pkt. 5 b, c,
pkt. 9, pkt. 18, pkt. 20, pkt. 10, pkt. 6 tabeli. Izba uznała wyjaśnienia zamawiającego za
niewystarczające w szczególności, iż obowiązkiem zamawiającego jest zawarcie w siwz
wszystkich niezbędnych do sporządzenia oferty informacji, a nie wybiórcze ich
wyselekcjonowanie. Ponadto, należy wskazuje, że zgodnie z art. 29 ust. 1 Pzp opis
przedmiotu zamówienia winien być jednoznaczny i wyczerpujący. Tym samym nie może
pozostawiać żadnych wątpliwości bądź też dowolności interpretacji wykonawców
składających oferty w postępowaniu. Zdaniem Izby oczywistym jest, że zamawiający winien
w sposób jasny, klarowny i wyczerpujący przekazać wiedzę o posiadanym systemie
medycznym w celu zagwarantowania możliwości jego rozbudowy wykonawcom, którzy w
złożonej ofercie chcą posłużyć się rozwiązaniami równoważnymi w stosunku do
posiadanego przez zamawiającego systemu ESKULAP. Brak tego rodzaju informacji należy
uznać za zaniechanie zamawiającego prowadzące do naruszenia zasady równego
traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji wyrażonej w art. 7 ust. 1 Pzp. Konsekwencją
naruszenia ww. przepisów Pzp jest dokonanie przez zamawiającego opisu przedmiotu
zamówienia w sposób, który utrudnia uczciwą konkurencję co wprost prowadzi do
naruszenia art. 29 ust. 2 Pzp.
W zakresie wymogu zapewnienia jednego modułu/aplikacji systemu medycznego do
prowadzenia sprawozdawczości i rozliczeń NFZ zarzuty odwołującego Izba uznała za chybione.
Z zapisu siwz oraz ogłoszenia, w którym podano - „zapewnienia jednego modułu/aplikacji
systemu medycznego do prowadzenia sprawozdawczości i rozliczeń NFZ” - w ocenie Izby nie
sposób wywieść, że skoro zamawiający do tej pory korzystał w tym zakresie z systemu
ESKULAP, to dopuszczalne jest dalsze zastosowanie tylko i wyłącznie tego systemu. W
rozpoznawanej kwestii Izba dała wiarę wyjaśnieniom zamawiającego i podzieliła
prezentowane przez niego stanowisko, że aplikacja rozliczeniowa ma charakter systemu
otwartego. NFZ w tym zakresie wymaga od zamawiającego prowadzenia odpowiedniej
numeracji oraz archiwizacji danych, tym samym zamawiający zobligowany jest do
korzystania z jednego narzędzia w tym zakresie. Jednak zapisy zarówno siwz jaki i
ogłoszenia o zamówieniu nie wskazują, że zamawiający będzie korzystał wyłącznie z
modułu/aplikacji w systemie ESKULAP. Co więcej zamawiający wskazał, że być może w
zakresie prowadzenia sprawozdawczości i rozliczeń z NFZ będzie korzystać z modułu/aplikacji
systemu medycznego równoważnego do systemu ESKULAP. Wobec tego rozwiązania
zaoferowane w ramach systemu równoważnego muszą zapewniać kompatybilność obu
systemów i możliwość korzystania z danych zawartych w systemie, którym obecnie
dysponuje zamawiający. Zatem, zdaniem Izby, żądanie zamawiającego w powyższym
zakresie należy uznać za w pełni słuszne i uzasadnione wymaganiami odnoszącymi się do
prawidłowości sprawozdawczości i rozliczeń z NFZ.
Izba odniosła się również do stwierdzeń odwołującego dotyczących danych, które
mają być zawarte w próbce oferowanego systemu medycznego, umożliwiającej weryfikację
oferowanej funkcjonalności wg zamieszczonej przez zamawiającego tabeli (w siwz). Z treści
siwz jak również ogłoszenia o zamówieniu wynika wprost, że to obowiązek załączenia do oferty
próbki oferowanego systemu medycznego spoczywa na wykonawcy składającym ofertę.
Zamawiający zastrzegł sobie jedynie możliwość zaproszenia wykonawcy w trakcie badania i
oceny oferty, aby dokonał prezentacji/demonstracji oferowanego oprogramowania
aplikacyjnego zainstalowanego na dostarczonej próbce, w celu weryfikacji faktycznie
oferowanej funkcjonalności systemu medycznego według określonego scenariusza. Z
powyższego należy wywieść, co potwierdził również zamawiający na rozprawie, że
dostarczona przez wykonawcę próbka aplikacji ma być zasilona anonimowymi danymi
właśnie przez wykonawcę, a nie przez zamawiającego. Zatem twierdzenia odwołującego,
który podnosił, że dane do zładowania próbki będą pochodzić od zamawiającego w tym
zakresie należy uznać za nieuprawnione i gołosłowne.
Mając powyższe na uwadze, Izba stwierdziła naruszenie przez zamawiającego
przepisów: art. 29 ust. 1, 2 i 3 Pzp i art. 7 ust. 1 ustawy, które może mieć istotny wpływ na
wynik postępowania i działając na podstawie art. 192 ust. 1, 2 i ust. 3 pkt. 1 ustawy Pzp –
orzekła jak w sentencji.
Wykonując niniejszy wyrok Izby zamawiający zobowiązany jest uzupełnić i dookreślić
opis przedmiotu zamówienia - zawarty zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu jak i w siwz - w
odniesieniu do kryteriów równoważności systemów równoważnych do systemu medycznego
ESKULAP. Zmiany mają polegać na szczegółowym określeniu, a nie przykładowym wyliczeniu
elementów, które mają być zgodne pod względem funkcjonalno – technicznym z dotychczas
użytkowanymi przez zamawiającego modułami systemu medycznego, a także podaniu
niezbędnych informacji, w szczególności: na dokonaniu opisu istniejących u zamawiającego
interfejsów, podaniu informacji na temat bazy danych m.in. określeniu rodzaju, wersji,
szczegółowej struktury bazy danych oraz zamieszczeniu informacji na temat zakresu, ilości i
rodzaju wprowadzonych modyfikacji użytkowanego przez zamawiającego systemu ESKULAP.
Dokonane zmiany opisu przedmiotu zamówienia muszą znaleźć odpowiednie
odzwierciedlenie w całości dokumentacji przetargowej prowadzonego postępowania.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy,
stosownie do wyniku postępowania, oraz w oparciu o przepisy § 1 ust. 1 pkt. 2, § 3, § 5 ust.
2 pkt. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba uwzględniła koszty
wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego w kwocie 3.600 zł w oparciu o złożony podczas
rozprawy rachunek.
Przewodniczący:
………………………………