KIO 1368/12, KIO 1398/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Rafał Komoń
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 1368/12
KIO 1398/12
WYROK
z dnia 13 lipca 2012 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek-Bujak
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 lipca 2012 r. odwołań wniesionych do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 29 czerwca 2012 r. przez wykonawcę Przedsiębiorstwo Konserwacji
Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k., 03-252 Warszawa, ul. Suwalska 36E lok. 32,
(sygn. akt KIO 1368/12),
B. w dniu 5 lipca 2012 r. przez wykonawcę Zbigniewa Czubaja prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane
„Akces” inż. Zbigniew Czubaj, 03-028 Warszawa, ul. Czołowa 40 h (sygn. akt KIO
1398/12),
w postępowaniu prowadzonym przez Teatr Wielki – Opera Narodowa, 00-950 Warszawa,
Pl. Teatralny 1.
przy udziale:
wykonawcy Zbigniew Czubaj prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane „Akces” inż. Zbigniew Czubaj, 03-028
Warszawa, ul. Czołowa 40 H zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o
sygn. akt KIO 1368/12 po stronie odwołującego
wykonawcy Monika Wereski prowadząca działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U.-
LUBREN Monika Wereski, 21-013 Puchaczów, Ostrówek 141 zgłaszającego przystąpienie
do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 1368/12 po stronie zamawiającego;
wykonawcy Polskie Pracownie Konserwacji Zabytków S.A., 00-382 Warszawa, ul. Solec
103 zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1368/12,
po stronie odwołującego;
orzeka:
1. Oddala odwołania wniesione przez Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków
MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k., 03-252 Warszawa, ul. Suwalska 36E lok. 32, (sygn.
akt KIO 1368/12) oraz wniesione przez Zbigniewa Czubaja prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane
„Akces” inż. Zbigniew Czubaj, 03-028 Warszawa, ul. Czołowa 40 h (sygn. akt
KIO 1398/12).
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawców: Przedsiębiorstwo Konserwacji
Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Warszawie oraz Zbigniewa
Czubaja prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Remontowo-Budowlane „Akces” inż. Zbigniew Czubaj w Warszawie i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 40.000 zł 00 gr.
(słownie: czterdzieści tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez wykonawców:
Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k., 03-252
Warszawa, ul. Suwalska 36E lok. 32 (KIO 1368/12), Zbigniewa Czubaja
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-
Budowlane „Akces” inż. Zbigniew Czubaj, 03-028 Warszawa, ul. Czołowa 40 h (sygn.
akt KIO 1398/12), tytułem wpisów od odwołań.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt: KIO 1368/12
KIO 1398/12
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Teatr Wielki – Opera
Narodowa w Warszawie, w trybie przetargu nieograniczonego na wykonanie prac
konserwatorskich elewacji Teatru Wielkiego – Opery Narodowej – Etap IV - VIII, ogłoszonym
w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nr 2012/S 61-098942 w dniu 28 marca 2012 r.,
wobec czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej, w dniach 29
czerwca i 5 lipca 2012 r. zostały wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
odwołania uczestników tego postępowania: Przedsiębiorstwa Konserwacji Zabytków
MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Warszawie (KIO 1368/12) oraz Zbigniewa Czubaja
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane
„Akces” inż. Zbigniew Czubaj z Warszawy (sygn. akt KIO 1398/12). Kopie odwołań zostały
przekazane zamawiającemu w dniach 25 i 26 maja 2012 r. Zamawiający poinformował
wykonawców o wynikach oceny ofert i wyborze oferty najkorzystniejszej pismami
przekazanymi do wykonawców faksem w dniu 25 czerwca 2012 r.
I. Sygn. akt KIO 1368/12
W odwołaniu oznaczonym sygnaturą akt KIO 1368/12 odwołujący – Przedsiębiorstwo
Konserwacji Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k. (dalej zwany wykonawcą MATEUSZ)
zarzucił zamawiającemu niezgodne z przepisami dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej
złożonej przez Monikę Wereski prowadzącą działalność pod firmą P.P.H.U. LUBREN Monika
Wereski (dalej zwaną wykonawcą LUBREN). Czynność zamawiającego zarzucił
niezgodność z przepisami ustawy, tj. art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 91 oraz art. 22 ust. 1 pkt 2
ustawy. Do naruszenia przywołanych przepisów doprowadził wybór oferty wykonawcy
LUBREN dokonany przez zamawiającego pomimo ustalenia, że obiekty referencyjne oraz
referencje dotyczące wykonanego zakresu działań konserwatorskich nie spełniają warunków
określonych w części VIII pkt 1 ppkt 2 siwz, co wynikało ze stwierdzenia, że wykonawca
LUBREN nie wykonywał robót remontowo-konserwatorskich elewacji budynku wykonanej z
kamienia naturalnego i tynków szlachetnych obejmujących roboty konserwatorskie
architektonicznych elementów kamieniarskich oraz metalopłaszczyzn w obiektach
referencyjnych, bowiem elementy takie nie istniały w budynkach referencyjnych przed
przystąpieniem do robót remontowo-konserwatorskich przez wykonawcę LUBREN. Jako
naruszające przepisy ustawy odwołujący wskazał na zaniechanie czynności wykluczenia
wykonawcy LUBREN z postępowania, który nie wykazał spełnienia warunków udziału w
postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, zaniechanie wykluczenia wykonawcy
LUBREN z postępowania pomimo złożenia nieprawdziwych informacji mających wpływ na
wynik postępowania, zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LUBREN na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy i zaniechanie czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty
odwołującego. Odwołujący wniósł o unieważnienie czynności wyboru oferty wykonawcy
LUBREN, nakazanie zamawiającemu wykluczenia ewentualnie odrzucenia oferty
wykonawcy LUBREN, nakazanie powtórzenia czynności oceny i wyboru oferty
najkorzystniejszej.
W ocenie odwołującego oferta wykonawcy LUBREN nie spełnia wymagań
zamawiającego opisanymi w części VIII pkt 1 ppkt 2 siwz i dotyczących wymaganej wiedzy i
doświadczenia. Wykonawcy mieli złożyć oświadczenie o spełnianiu warunków, a także
wykazać realizację co najmniej dwóch robót budowlanych, z których każda polegać miała na
robotach remontowo-konserwatorskich elewacji budynku wykonanej z kamienia naturalnego i
tynków szlachetnych w obiekcie zabytkowym obejmującym m. in. roboty konserwatorskie
architektonicznych elementów kamieniarskich oraz metaloplastyczne, której wartość nie
byłaby niższa niż 2.500.000,00 zł. brutto. Odwołujący wskazał na podjęte przez
zamawiającego działania zmierzające do ustalenia zakresu prac objętych zadaniem
„Renowacja zabytkowych cerkwi Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej
Szczebrzeszyn, Dołhobyczów, Etap II”. Zlecona rzeczoznawcy wizja lokalna obiektów oraz
analiza dokumentacji została zawarta w opinii, w której rzeczoznawca jednoznacznie
stwierdził, że przedstawione prace konserwatorskie nie spełniały warunku, gdyż przy cerkwi
nie przeprowadzono żadnych prac konserwatorskich przy zabytkowych elementach
kamiennych i przy zabytkowych elementach metalowych, co wynikało z faktu, iż na
elewacjach tej budowli nie było takich elementów przed przystąpieniem do prac
konserwatorskich. W zakresie obiektu Willi Różanej w Nałęczowie, rzeczoznawca wskazał,
że wykonawca LUBREN nie przeprowadził żadnych prac konserwatorskich przy
zabytkowych elementach kamiennych i przy zabytkowych elementach metalowych, bowiem
takie elementy nie istniały na tym obiekcie przed przystąpieniem do prac konserwatorskich.
Elementy kamienne i metalowe na tych obiektach są nowe, tj. pojawiły się w toku prac
remontowych. Wymaganiem stawianym przez zamawiającego było natomiast, aby elementy
wystroju architektonicznego były poddane pracom konserwatorskim. Pomimo tej okoliczności
wykonawca oświadczył, że wykonał tego typu prace i przedłożył na tę okoliczność referencje.
Nadto, jak wynika z ustaleń rzeczoznawcy, prace nie zostały zakończone i w zakresie
nowych elementów kamiennych (okładzin) trwają w dalszym ciągu, co rzeczoznawca
stwierdził naocznie podczas dokonywania oględzin obiektu Willi Różanej w Nałęczowie.
Dokonanych w tych okolicznościach wybór oferty wykonawcy LUBREN stanowił przejaw
odstępstwa od wymagań i kryteriów określonych w specyfikacji. Na podstawie ustaleń
zamawiającego wykonawca winien być wykluczony z postępowania, a jego wybór prowadził
do naruszenia zasady równego traktowania wykonawców. Zamawiający zaniechał
wykluczenia wykonawcy LUBREN z postępowania pomimo, że ten złożył nieprawdziwe
informacje mające wpływ na wynik prowadzonego postępowania, jak również nie wykazał
spełniania warunków z siwz.
Do postępowania odwoławczego oznaczonego sygnaturą akt KIO 1368/12 w dniu 6
lipca 2012 r. przystąpili po stronie zamawiającego: Monika Wereski prowadząca działalność
gospodarczą pod firmą P.P.H.U. – LUBREN Monika Wereski, Ostrówek 141, 21-013
Puchaczów, a po stronie odwołującego: Polskie Pracownie Konserwacji Zabytków S.A., 00-
382 Warszawa, ul. Solec 103 oraz Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków MATEUSZ Sp. z
o.o. Sp. k., 03-252 Warszawa, ul. Suwalska 36 E lok. 32
II Sygn. akt KIO 1398/12
W odwołaniu oznaczonym sygnaturą akt KIO 1398/12 odwołujący – Zbigniewa
Czubaj (dalej zwany wykonawcą Akces) zarzucił zamawiającemu dokonanie wyboru oferty
najkorzystniejszej – „LUBREN” Monika Wereska podlegającej wykluczeniu z postępowania
(dalej zwanego wykonawcą LUBREN), a także zaniechanie wykluczenia z postępowania
wykonawcy Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k. (dalej
zwanego wykonawcą MATEUSZ). W wyniku wskazanych czynności i zaniechania doszło do
naruszenia przez zamawiającego artykułów 24 ust. 2 pkt 4, 91 ust. 1 i 7, ewentualnie art. 7
ust. 1 i 3 ustawy w związku z art. 26 ust. 23 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności oceny ofert oraz
wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, wykluczenie
wykonawców P.P.H.U. „LUBREN” Monika Wereski oraz Przedsiębiorstwo Konserwacji
Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k., po ewentualnym wezwaniu ich do uzupełnienia
oświadczeń o dokumentów i ponowny wybór oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący nie zgodził się z oceną wiedzy i doświadczenia wybranego wykonawcy
LUBREN, który wykazywał się robotami remontowo-konserwatorskimi elewacji budynku o
wartości nie odpowiadającej wymaganiom zamawiającego, gdyż obejmowały szerszy zakres
prac, a przeprowadzenie robót remontowo-konserwatorskich elewacji było jedynie wycinkiem
prac przy inwestycji dotyczącej Willi Różanej, co potwierdzają załączone referencje.
Dodatkowo odwołał się do opinii rzeczoznawcy sporządzonej na zlecenie zamawiającego, w
której dokonano porównania rodzaju elewacji koniecznych do wykonania w ramach
przedmiotowego postępowania, a zakresem prac konserwatorskich przeprowadzonych w
Cerkwi w Dołhobyczowie oraz Willi Różanej w Nałęczowie. W ocenie rzeczoznawcy na
żadnym z obiektów wskazanych w ofercie nie były prowadzone prace konserwatorskie przy
zabytkowych elementach kamiennych i przy zabytkowych elementach metalowych.
Powyższe okoliczności dowodzą, że wykonawca LUBREN nie spełniali warunku udziału w
postępowaniu dotyczącego doświadczenia i powinien być wykluczony, a jego oferta powinna
zostać uznana za odrzuconą.
W ocenie odwołującego wykonawca MATEUSZ nie spełni warunku dotyczącego
sytuacji ekonomicznej, z uwagi na wprowadzone w polisie OC podlimity ubezpieczenia, które
w zakresie ubezpieczenia OC przedsiębiorcy określają kwotę ubezpieczenia na
1.000.000,00 zł (klauzula 12 OWU). Odwołujący wskazał na wysokość składki, która rodzi
wątpliwość co do zakresu ubezpieczenia. Analogiczne wątpliwości podnosi odwołujący w
stosunku do polisy wykonawcy LUBREN, którego wysokość składki znacząco jest niższa od
składki, jaką zapłacił odwołujący od sumy ubezpieczenia 8.000.000,00 zł.
Stanowisko Izby
Dla rozpoznania wniesionych odwołań w pierwszej kolejności należało ustalić stan
prawny wiążący w sprawach rozpoznawanych łącznie. Odwołania będące przedmiotem
rozpoznania wniesione zostały do Krajowej Izby Odwoławczej na zasadach obowiązujących
po wejściu w życie przepisów ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy Prawo
zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z
2009 r., Nr 206, poz. 1591) oraz z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień
publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r., Nr 223, poz. 1778), a zatem do
rozpoznania niniejszej sprawy odwoławczej mają zastosowanie przepisy ustawy w brzmieniu
znowelizowanym, zwanej dalej „ustawą”.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia żadnego z odwołań i oddaliła wnioski
formułowane w tym zakresie przez zamawiającego. W stosunku do odwołania wniesionego
przez wykonawcę MATEUSZ podnoszone przez zamawiającego okoliczności dotyczące
braku przekazania zamawiającemu kopii załącznika do odwołania, tj. opinii rzeczoznawcy,
której oryginał znajdował się w posiadaniu zamawiającego, w ocenie Izby nie wypełniały
przesłanki do odrzucenia odwołania wskazanej w art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy. Odwołanie
zostało wniesione do Izby w terminie, a brak przekazania zamawiającemu załącznika do
odwołania nie stanowiło podstawy do zastosowania art. 189 ust. 2 pkt 7 ustawy. W art. 180
ust. 5 stanowiącym o obowiązku przekazania zamawiającemu kopii odwołania,
wprowadzono domniemanie zapoznania się przez zamawiającego z jego treścią. W ocenie
Izby ma to istotne znaczenie dla stwierdzenia wystąpienia przesłanki do odrzucenia
odwołania, o której mowa w art. 189 ust. 2 pkt 7 ustawy, która wymaga stwierdzenia, iż
zamawiający nie mógł zapoznać się z treścią odwołania. Na treść odwołania składają się
wymienione w art. 180 ust. 3 ustawy elementy, a wśród nich wskazanie czynności lub
zaniechania zamawiającego niezgodnego z przepisami ustawy, zwięzłe przedstawienie
zarzutów, określenie żądań oraz wskazanie okoliczności faktycznych i prawnych.
Przedmiotowa opinia, stanowiąca załącznik do odwołania, której kopii zamawiający nie
otrzymał razem z odwołaniem, stanowiła dowód na stwierdzenie faktów, z których
odwołujący wywodził skutki prawne, możliwy do zgłoszenia aż do zamknięcia rozprawy.
Dokument ten nie zawierał stanowiska odwołującego w sprawie podnoszonych zarzutów, a
jego treść była zamawiającemu znana z uwagi na okoliczność jego sporządzenia na zlecenie
samego zamawiającego w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Izba
oddaliła wniosek zamawiającego o odrzucenie odwołania wykonawcy Zbigniew Czubaj na
podstawie art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy poparty okolicznością braku uzasadnienia faktycznego
jednego z zarzutów, która to okoliczność mogła mieć jedynie wpływ na jego rozstrzygnięcie i
nie stanowiło przesłanki formalnej do odrzucenia w całości odwołania na posiedzeniu Izby.
W związku z tym, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek negatywnych,
uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie odwołań, wynikających z art. 189 ust. 2
ustawy, Izba rozpoznała odwołania na rozprawie.
I. Odwołanie Przedsiębiorstwa Konserwacji Zabytków Mateusz Sp. z o.o. Sp. k.
– dalej zwanego wykonawcą MATEUSZ (sygn. akt: KIO 1368/12).
Izba oddaliła odwołanie.
Na wstępie Izba uznała, iż odwołujący legitymuje się interesem w uzyskaniu
zamówienia, gdyż jako uczestnik postępowania, którego ofertę zamawiający ocenił na
drugiej pozycji za ofertą wykonawcy LUBREN, ma szansę na uzyskanie w tym postępowaniu
przedmiotowego zamówienia.
Podnoszone w odwołaniu zarzuty dotyczą oceny spełnienia warunku udziału w
postępowaniu w zakresie wymaganego doświadczenia przez wykonawcę LUBREN.
Zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia wymagał wykazania
doświadczenia wykonawcy w wykonaniu w ostatnich 5 latach przed upływem terminu
składania ofert (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie), co
najmniej 2 robót budowlanych, z których każda polegać miała na robotach remontowo –
konserwatorskich elewacji budynku wykonanej z kamienia naturalnego i tynków szlachetnych
w obiekcie zabytkowym (wpisanym do rejestru zabytków), obejmujących roboty
konserwatorskie architektonicznych elementów kamieniarskich, roboty kamieniarskie,
metaloplastyczne i ślusarskie oraz obróbki blacharskie, której wartość nie była niższa niż
2.500.000 zł. brutto (pkt VIII.1 ppkt2 siwz). Na potwierdzenie spełnienia tego warunku
wykonawcy mieli przedstawić wykaz robót wraz z dokumentami potwierdzającymi, że roboty
zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone (pkt. IX.1
ppkt 2 siwz).
Wykonawca LUBREN przedłożył w ofercie wykaz, w którym wskazał na dwa
zamówienia opisane jako: poz. 1 – „Renowacja zabytkowej XIX wiecznej cerkwi p.w. św.
Symeona Słupnika w Dołhobyczowie – Remont konserwatorski elewacji, tynki, elementy
wystroju architektonicznego w narzucie, profile ciągnione, boniowania, odlewy sztukatorskie,
elementy kamienne i konserwacja metalu” i poz. 2 – „Adaptacja zabytkowych budynków Willi
Różana w Nałęczowie na pensjonat Remont elewacji z wystrojem architektonicznym”. Do
wymienionych robót zostały załączone referencje, w których poza stwierdzeniem należytego
wykonania prac, zostały opisane zakresy prac wykonywanych na tych obiektach. W liście
referencyjnym Prawosławnego Arcybiskupa Lubelskiego i Chełmskiego z dnia 30.04.2012 r.
stwierdza się przeprowadzenie na obiekcie wpisanym na listę WUOZ w Lubinie – zabytkowej
XIX w. cerkwi p.w. św. Symeona Słupnika w Dołhobyczowie szeregu prac, obejmujących
między innymi: remont konserwatorski elewacji, tynki, elementy wystroju architektonicznego
w narzucie, profile ciągnione, boniowania, odlewy sztukatorskie, elementy kamienne i
konserwacja metalu, tynki szlachetne, malatura odróbki blacharskie. Wartość tego zakresu
prac została określona na kwotę 2.870.050,00 zł. i wskazana w wykazie obok wartości
całego zakresu prac wykonanych na obiekcie w okresie 25.06.2008 – 30.04.2010
(7.146.781,80 zł.). W liście referencyjnym z 30.04.2012 r. wystawionym przez odbiorcę robót
wskazanych w pozycji drugiej wykazu – Lubgen Farma Sp. z o.o., stwierdza się wykonanie
prac remontowych i konserwatorskich zabytkowej „Willi Różana” w Nałęczowie,
obejmujących między innymi remont elewacji z wystrojem architektonicznym, w tym m.in.
wyprawy tynkarskie szlachetne, tynki renowacyjne, profile ciągnione, boniowania, naprawa
elementów kamiennych wystroju architektonicznego, prace kamieniarskie – schody, tarasy,
obróbki blacharskie, a wartość całości prac wyniosła 2 687 000,00 zł. brutto.
Zamawiający w piśmie z dnia 31.05.2012 r. wezwał wykonawcę LUBREN do
przedstawienia jeszcze przynajmniej jednej roboty budowlanej odpowiadającej swoim
zakresem wymogom zamawiającego wraz z dokumentami potwierdzającymi, że roboty
zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone oraz do
sprecyzowania przy robocie wskazanej w pozycji nr 1, jakie wchodziły w jej zakres prace
oraz na jakiego rodzaju elewacjach i tynkach były one prowadzone lub przedstawienie innej
roboty.
W odpowiedzi na wezwanie zamawiającego wykonawca LUBREN ponownie
przedłożył wykaz obejmujące te same roboty, jednak z odmiennym opisem zakresu prac
wraz z szerokimi wyjaśnieniami. Wykonawca LUBREN wskazywał na dotychczasowy opis
zakresu prac, który potwierdzał spełnienie warunku udziału w postępowaniu, pomimo użycia
odmiennej niż użyta przez zamawiającego terminologii. Wyjaśniał, iż w ramach prac
konserwacji metalu wykonywane były między innymi roboty w zakresie obróbek
blacharskich, metaloplastycznych i ślusarskich, a dodatkowo treść referencji potwierdzała, iż
zakresem prac objęte były także roboty ślusarsko – kowalskie, roboty dekarskie i
blacharskie. Jednocześnie zaznaczył, iż w siwz zamawiający nie wskazał, jaki zakres
remontowanej elewacji miałby być wykonany z kamienia naturalnego i tynków szlachetnych.
Wystarczającym dla spełnienia warunku udziału w postępowaniu było wykonanie prac
remontowych elewacji budynku zabytkowego wpisanego do rejestru zabytków, a prace te
dotyczyłyby w jakimkolwiek zakresie elementów z kamienia naturalnego lub/i tynków
szlachetnych. W ocenie wykonawcy, prace remontowe i konserwacyjne przeprowadzone na
całej elewacji Wilii Różanej, na której znajdują się tynki szlachetne i elementy z kamienia
naturalnego, odpowiadały w pełni wymaganiom zamawiającego, a ich zakres potwierdza
treść referencji, w których wymienia się m.in. wykonanie remontu elewacji z wystrojem
architektonicznym (w tym wyprawy tynkarskie, szlachetne, naprawę elementów kamiennych
wystroju architektonicznego), prace kamieniarskie (schody, tarasy – tj. elementy elewacji), a
także prace blacharskie i ślusarskie. Wykonawca przedstawiając wykaz obejmujący te same
co wcześniej roboty dokonał modyfikacji opisu. W pozycji pierwszej zamieścił opis: „Roboty
remontowo-konserwatorskie elewacji budynku cerkwi wykonanej z m.in.: kamienia
naturalnego, tynków szlachetnych obejmujące m.in. prace konserwatorskie
architektonicznych elementów wystroju elewacji budynku cerkwi, prace kamieniarskie,
metaloplastyczne, ślusarskie oraz obróbki blacharskie”. W pozycji drugiej zamieścił opis
zakresu prac: „m.in. Roboty remontowo-konserwatorskie elewacji budynku willi wykonanej
m.in.: z kamienia naturalnego, tynków szlachetnych obejmujące m.in. prace remontowo –
konserwatorskie architektonicznych elementów wystroju elewacji budynków, konserwacja i
wzmocnienie ścian z kamienia naturalnego, prace kamieniarskie, metaloplastyczne,
ślusarskie oraz obróbki blacharskie”.
Na wstępie Izba stwierdziła, iż treść warunku należało rozumieć w ten sposób, iż
zamawiający wymagał doświadczenia w wykonaniu co najmniej dwóch prac remontowo –
konserwatorskich elewacji budynku wpisanego do rejestru zabytków, obejmujących co
najmniej wymienione rodzaje prac, o wartości 2.500.000 zł. dla wykonanych prac remontowo
– konserwatorskich. Wartości tej nie należało odnosić do wartości samych
wyszczególnionych prac, lecz do wartości całości referencyjnej pracy remontowo –
konserwatorskiej elewacji budynku, na co wskazuje użycie formy pojedynczej: „(…), której
wartość (…)”. Izba uznała, iż wskazanie na rodzaj pracy referencyjnej, jako remontowo –
konserwatorska należało traktować w sposób uzupełniający, tzn. iż prace polegały zarówno
na remoncie, jak i konserwacji elewacji obiektu wpisanego do rejestru zabytków. Nie było
konieczne wyszczególnienie, w jakiej części prace polegały jedynie na konserwacji, a w
jakiej na remoncie, z uwagi na bardzo szeroki zakres działań podejmowanych w ramach
konserwacji mogących polegać między innymi na odtworzeniu jakiegoś elementu
(rekonstrukcji), co również wpisuje się w pojęcie remontu (naprawy). Z treści warunku nie
wynikało również jaki udział w całości prac remontowo – konserwatorskich elewacji miały
mieć wyszczególnione rodzaje robót, stąd nawet niewielki ich udział musiał być uznany za
spełniający wymagania zamawiającego.
Odwołujący podważał prawdziwość informacji podanych przez wykonawcę LUBREN
wskazując na opinię rzeczoznawcy sporządzoną na zlecenie zamawiającego w okresie od
18 do 22 czerwcu 2012 r. Przedmiotowa opinia została sporządzona już po zakończeniu
prac na obu obiektach, tj. cerkwi w Dołhobyczowie oraz Willi Różanej, w oparciu o dane
pozyskane z Internetu (dokumentacja archiwalna) oraz analizę stanu zastanego w czasie
oględzin na miejscu. Znaczną część opracowania stanowi historia i opis gmachu Teatru
Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie (pkt II uzasadnienia – ponad 9 stron) z
podsumowaniem wskazującym na potrzebę wykazania się długoletnim doświadczeniem w
pracy przy tego typu budowlanych obiektach zabytkowych, szczególnie przy renowacji
wielkich powierzchni wypraw tynkarskich oraz wielkich powierzchni kamiennego wystroju
architektonicznego i rzeźbiarskiego. We wnioskach wskazano, iż mając na uwadze ogromny
zakres działań konserwatorskich oraz przede wszystkim brzmienie warunku, oba obiekty
referencyjne nie spełniają warunków obiektów referencyjnych w omawianym przetargu.
Ponieważ z treści siwz nie wynikało jakiekolwiek określenie powierzchni elewacji
podlegającej konserwacji, stwierdzenie, iż oba obiekty wymagały mniejszego nakładu pracy
nie mogło ich dyskwalifikować jako obiektów referencyjnych. Stwierdzenie o
niewystarczającym zakresie prac zostało poprzedzone ustalenie, iż z dostępnych w
Internecie opisów nie ma wzmianki o przeprowadzeniu jakichkolwiek konserwacji
zabytkowego, kamiennego wystroju architektonicznego i rzeźbiarskiego. Na podstawie
oględzin stwierdzono natomiast obłożenie schodów standardowymi nowymi płytami z
szarego kamienia (cerkiew i Willa) oraz cokołów wokół domu – płytami z czerwonego
piaskowca. Rzeczoznawca stwierdził, iż na elewacjach tych budowli nie było oryginalnych
elementów kamiennych i zabytkowych elementów metalowych przed przystąpieniem do prac
konserwatorskich.
W ocenie Izby, przywołana przez odwołującego opinia nie mogła być traktowana jako
opinia biegłego rzeczoznawcy, gdyż z jej treści w zasadzie nie wynikają żadne informacje
specjalistyczne, a jedynie opis stanu obiektów dokonany na podstawie wybiórczych danych
ustalonych na podstawie dostępnych w Internecie źródeł, a także oględzin
przeprowadzonych po zakończeniu prac, co uniemożliwiało stwierdzenie zakresu faktycznie
wykonanych prac i tym samym było niewystarczające dla podważenia dokumentów
złożonych w postępowaniu, w tym przede wszystkim treści referencji. W szczególności w
opinii brakuje odniesienia do zakresu prac wskazanych w referencjach oraz opisanych w
wykazie, co zdaniem Izby wynikało przede wszystkim z braku dostępu rzeczoznawcy do
szczegółowej dokumentacji wykonanych prac konserwatorskich. Mając powyższe na uwadze
Izba uznała, iż przedmiotowa opinia może mieć jedynie znaczenie poglądowe i nie stanowi
dowodu na okoliczność rzeczywiście przeprowadzonych w całym okresie realizacji robót,
prac remontowo – konserwatorskich elewacji obiektów. Z uwagi na brak przedstawienia
przez odwołującego dostatecznego dowodu, na podstawie którego możliwe było podważenie
informacji zawartych w wykazie i referencji i dotyczących zakresu prac, Izba oddaliła zarzut
zaniechania wykluczenia z postępowania wykonawcy LUBREN, który wykazał się dwoma
robotami potwierdzającymi spełnienie warunku udziału w postępowaniu i oddaliła odwołanie.
II. Odwołanie Zbigniewa Czubaja prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane „Akces” inż. Zbigniew Czubaj
(sygn. akt KIO 1398/12).
Izba oddaliła odwołanie.
W zakresie interesu wykonawcy w uzyskaniu zamówienia, Izba uznała, iż uznanie
zasadności zarzutów podnoszonych wobec ofert wskazanych na dwóch pierwszych
pozycjach w rankingu ofert, stwarzałoby temu wykonawcy sytuację, w której jego oferta
mogłaby być uznana za najkorzystniejszą. Wypełniało to przesłankę do merytorycznego
rozstrzygnięcia w przedmiocie podnoszonych zarzutów.
W zakresie pierwszego z zarzutów odnoszącego się do doświadczenia wykonawcy
LUBREN, w całości stanowisko przedstawione powyżej zachowuje swoją aktualność i nie
wymaga powtarzania.
W zakresie kolejnego zarzutu podnoszonego wobec dwóch ofert, tj. wykonawcy
LUBREN oraz wykonawcy MATEUSZ, którzy zdaniem odwołującego nie wykazali
znajdowania się w sytuacji finansowej i ekonomicznej odwołujący kwestionował załączone
przez tych wykonawców polisy, kwestionując wysokość ubezpieczenia działalności
związanej z przedmiotem zamówienia. Zarówno w polisie wykonawcy LUBREN, jak i polisie
wykonawcy MATEUSZ sumy ubezpieczenia odpowiadały warunkom przetargu i wynosiły
odpowiednio 10.000.000,00 zł. i 8.000.000,00 zł.
W siwz zamawiający wymagał wykazania znajdowania się w sytuacji ekonomicznej i
finansowej zapewniającej należyte wykonanie zamówienia przez złożenie oświadczenia oraz
wykazanie, że wykonawca ubezpieczony jest od odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie niższą niż
równowartość 8.000.000 zł. W tym celu należało przedstawić opłaconą polisę lub inny
dokument ubezpieczenia (pkt. VIII.1 ppkt 4 siwz).
Argumentacja odwołującego opierała się na wykazaniu, iż wysokość składki, jaką
uiścili wykonawcy była zbyt niska, co wskazywać miało na objęcie ubezpieczeniem zakresu
działalności związanej z przedmiotem zamówienia, jaki stanowią roboty budowlane na kwotę
niższą od wymaganej. W przypadku polisy wykonawcy MATEUSZ, kwota ta została
wskazana w klauzuli nr 12 „OC przedsiębiorcy budowlanego” jako 1.000.000,00 zł.
Izba oddaliła zarzut odwołującego uznając, iż został on oparty na błędnym założeniu,
iż ubezpieczona działalność wymagała ścisłego uwzględnienia rodzaju prac, stanowiących
roboty budowlane. Wskazana w szczególności w polisie wykonawcy MATEUSZ
ubezpieczona działalność określona, jako „Prace budowlano-montażowe, konserwacja
budynków i budowli” stanowi zakres działalności gospodarczej związanej z przedmiotem
zamówienia. Ponieważ polisa ubezpieczenia OC nie stanowi ubezpieczenia kontraktu, Izba
oddaliła argumentację, zmierzającą do wykazania konieczności ubezpieczenia OC
przedsiębiorcy budowlanego na kwotę 8.000.000,00 zł. Stanowiłoby to modyfikację zapisu
specyfikacji, w której wskazuje się jedynie na wymóg objęcia ubezpieczeniem działalności
wykonawcy związanej z przedmiotem zamówienia, a nie rodzajowo zgodnej z tym
przedmiotem, czy też ograniczonej jedynie dla przedsiębiorców, których zasadnicza
działalność dotyczy budownictwa. Izba uznała, iż zamawiający w sposób prawidłowy ocenił
dokumenty przedłożone w ofertach, jako potwierdzające spełnianie warunku udziału w
postępowaniu, co uzasadniało oddalenie odwołania.
Mając powyższe na uwadze, Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust.
2 i 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ……………………….
KIO 1398/12
WYROK
z dnia 13 lipca 2012 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek-Bujak
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 lipca 2012 r. odwołań wniesionych do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 29 czerwca 2012 r. przez wykonawcę Przedsiębiorstwo Konserwacji
Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k., 03-252 Warszawa, ul. Suwalska 36E lok. 32,
(sygn. akt KIO 1368/12),
B. w dniu 5 lipca 2012 r. przez wykonawcę Zbigniewa Czubaja prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane
„Akces” inż. Zbigniew Czubaj, 03-028 Warszawa, ul. Czołowa 40 h (sygn. akt KIO
1398/12),
w postępowaniu prowadzonym przez Teatr Wielki – Opera Narodowa, 00-950 Warszawa,
Pl. Teatralny 1.
przy udziale:
wykonawcy Zbigniew Czubaj prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane „Akces” inż. Zbigniew Czubaj, 03-028
Warszawa, ul. Czołowa 40 H zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o
sygn. akt KIO 1368/12 po stronie odwołującego
wykonawcy Monika Wereski prowadząca działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U.-
LUBREN Monika Wereski, 21-013 Puchaczów, Ostrówek 141 zgłaszającego przystąpienie
do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 1368/12 po stronie zamawiającego;
wykonawcy Polskie Pracownie Konserwacji Zabytków S.A., 00-382 Warszawa, ul. Solec
103 zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1368/12,
po stronie odwołującego;
orzeka:
1. Oddala odwołania wniesione przez Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków
MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k., 03-252 Warszawa, ul. Suwalska 36E lok. 32, (sygn.
akt KIO 1368/12) oraz wniesione przez Zbigniewa Czubaja prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane
„Akces” inż. Zbigniew Czubaj, 03-028 Warszawa, ul. Czołowa 40 h (sygn. akt
KIO 1398/12).
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawców: Przedsiębiorstwo Konserwacji
Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Warszawie oraz Zbigniewa
Czubaja prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Remontowo-Budowlane „Akces” inż. Zbigniew Czubaj w Warszawie i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 40.000 zł 00 gr.
(słownie: czterdzieści tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez wykonawców:
Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k., 03-252
Warszawa, ul. Suwalska 36E lok. 32 (KIO 1368/12), Zbigniewa Czubaja
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-
Budowlane „Akces” inż. Zbigniew Czubaj, 03-028 Warszawa, ul. Czołowa 40 h (sygn.
akt KIO 1398/12), tytułem wpisów od odwołań.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt: KIO 1368/12
KIO 1398/12
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Teatr Wielki – Opera
Narodowa w Warszawie, w trybie przetargu nieograniczonego na wykonanie prac
konserwatorskich elewacji Teatru Wielkiego – Opery Narodowej – Etap IV - VIII, ogłoszonym
w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nr 2012/S 61-098942 w dniu 28 marca 2012 r.,
wobec czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej, w dniach 29
czerwca i 5 lipca 2012 r. zostały wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
odwołania uczestników tego postępowania: Przedsiębiorstwa Konserwacji Zabytków
MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Warszawie (KIO 1368/12) oraz Zbigniewa Czubaja
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane
„Akces” inż. Zbigniew Czubaj z Warszawy (sygn. akt KIO 1398/12). Kopie odwołań zostały
przekazane zamawiającemu w dniach 25 i 26 maja 2012 r. Zamawiający poinformował
wykonawców o wynikach oceny ofert i wyborze oferty najkorzystniejszej pismami
przekazanymi do wykonawców faksem w dniu 25 czerwca 2012 r.
I. Sygn. akt KIO 1368/12
W odwołaniu oznaczonym sygnaturą akt KIO 1368/12 odwołujący – Przedsiębiorstwo
Konserwacji Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k. (dalej zwany wykonawcą MATEUSZ)
zarzucił zamawiającemu niezgodne z przepisami dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej
złożonej przez Monikę Wereski prowadzącą działalność pod firmą P.P.H.U. LUBREN Monika
Wereski (dalej zwaną wykonawcą LUBREN). Czynność zamawiającego zarzucił
niezgodność z przepisami ustawy, tj. art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 91 oraz art. 22 ust. 1 pkt 2
ustawy. Do naruszenia przywołanych przepisów doprowadził wybór oferty wykonawcy
LUBREN dokonany przez zamawiającego pomimo ustalenia, że obiekty referencyjne oraz
referencje dotyczące wykonanego zakresu działań konserwatorskich nie spełniają warunków
określonych w części VIII pkt 1 ppkt 2 siwz, co wynikało ze stwierdzenia, że wykonawca
LUBREN nie wykonywał robót remontowo-konserwatorskich elewacji budynku wykonanej z
kamienia naturalnego i tynków szlachetnych obejmujących roboty konserwatorskie
architektonicznych elementów kamieniarskich oraz metalopłaszczyzn w obiektach
referencyjnych, bowiem elementy takie nie istniały w budynkach referencyjnych przed
przystąpieniem do robót remontowo-konserwatorskich przez wykonawcę LUBREN. Jako
naruszające przepisy ustawy odwołujący wskazał na zaniechanie czynności wykluczenia
wykonawcy LUBREN z postępowania, który nie wykazał spełnienia warunków udziału w
postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, zaniechanie wykluczenia wykonawcy
LUBREN z postępowania pomimo złożenia nieprawdziwych informacji mających wpływ na
wynik postępowania, zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LUBREN na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy i zaniechanie czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty
odwołującego. Odwołujący wniósł o unieważnienie czynności wyboru oferty wykonawcy
LUBREN, nakazanie zamawiającemu wykluczenia ewentualnie odrzucenia oferty
wykonawcy LUBREN, nakazanie powtórzenia czynności oceny i wyboru oferty
najkorzystniejszej.
W ocenie odwołującego oferta wykonawcy LUBREN nie spełnia wymagań
zamawiającego opisanymi w części VIII pkt 1 ppkt 2 siwz i dotyczących wymaganej wiedzy i
doświadczenia. Wykonawcy mieli złożyć oświadczenie o spełnianiu warunków, a także
wykazać realizację co najmniej dwóch robót budowlanych, z których każda polegać miała na
robotach remontowo-konserwatorskich elewacji budynku wykonanej z kamienia naturalnego i
tynków szlachetnych w obiekcie zabytkowym obejmującym m. in. roboty konserwatorskie
architektonicznych elementów kamieniarskich oraz metaloplastyczne, której wartość nie
byłaby niższa niż 2.500.000,00 zł. brutto. Odwołujący wskazał na podjęte przez
zamawiającego działania zmierzające do ustalenia zakresu prac objętych zadaniem
„Renowacja zabytkowych cerkwi Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej
Szczebrzeszyn, Dołhobyczów, Etap II”. Zlecona rzeczoznawcy wizja lokalna obiektów oraz
analiza dokumentacji została zawarta w opinii, w której rzeczoznawca jednoznacznie
stwierdził, że przedstawione prace konserwatorskie nie spełniały warunku, gdyż przy cerkwi
nie przeprowadzono żadnych prac konserwatorskich przy zabytkowych elementach
kamiennych i przy zabytkowych elementach metalowych, co wynikało z faktu, iż na
elewacjach tej budowli nie było takich elementów przed przystąpieniem do prac
konserwatorskich. W zakresie obiektu Willi Różanej w Nałęczowie, rzeczoznawca wskazał,
że wykonawca LUBREN nie przeprowadził żadnych prac konserwatorskich przy
zabytkowych elementach kamiennych i przy zabytkowych elementach metalowych, bowiem
takie elementy nie istniały na tym obiekcie przed przystąpieniem do prac konserwatorskich.
Elementy kamienne i metalowe na tych obiektach są nowe, tj. pojawiły się w toku prac
remontowych. Wymaganiem stawianym przez zamawiającego było natomiast, aby elementy
wystroju architektonicznego były poddane pracom konserwatorskim. Pomimo tej okoliczności
wykonawca oświadczył, że wykonał tego typu prace i przedłożył na tę okoliczność referencje.
Nadto, jak wynika z ustaleń rzeczoznawcy, prace nie zostały zakończone i w zakresie
nowych elementów kamiennych (okładzin) trwają w dalszym ciągu, co rzeczoznawca
stwierdził naocznie podczas dokonywania oględzin obiektu Willi Różanej w Nałęczowie.
Dokonanych w tych okolicznościach wybór oferty wykonawcy LUBREN stanowił przejaw
odstępstwa od wymagań i kryteriów określonych w specyfikacji. Na podstawie ustaleń
zamawiającego wykonawca winien być wykluczony z postępowania, a jego wybór prowadził
do naruszenia zasady równego traktowania wykonawców. Zamawiający zaniechał
wykluczenia wykonawcy LUBREN z postępowania pomimo, że ten złożył nieprawdziwe
informacje mające wpływ na wynik prowadzonego postępowania, jak również nie wykazał
spełniania warunków z siwz.
Do postępowania odwoławczego oznaczonego sygnaturą akt KIO 1368/12 w dniu 6
lipca 2012 r. przystąpili po stronie zamawiającego: Monika Wereski prowadząca działalność
gospodarczą pod firmą P.P.H.U. – LUBREN Monika Wereski, Ostrówek 141, 21-013
Puchaczów, a po stronie odwołującego: Polskie Pracownie Konserwacji Zabytków S.A., 00-
382 Warszawa, ul. Solec 103 oraz Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków MATEUSZ Sp. z
o.o. Sp. k., 03-252 Warszawa, ul. Suwalska 36 E lok. 32
II Sygn. akt KIO 1398/12
W odwołaniu oznaczonym sygnaturą akt KIO 1398/12 odwołujący – Zbigniewa
Czubaj (dalej zwany wykonawcą Akces) zarzucił zamawiającemu dokonanie wyboru oferty
najkorzystniejszej – „LUBREN” Monika Wereska podlegającej wykluczeniu z postępowania
(dalej zwanego wykonawcą LUBREN), a także zaniechanie wykluczenia z postępowania
wykonawcy Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k. (dalej
zwanego wykonawcą MATEUSZ). W wyniku wskazanych czynności i zaniechania doszło do
naruszenia przez zamawiającego artykułów 24 ust. 2 pkt 4, 91 ust. 1 i 7, ewentualnie art. 7
ust. 1 i 3 ustawy w związku z art. 26 ust. 23 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności oceny ofert oraz
wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, wykluczenie
wykonawców P.P.H.U. „LUBREN” Monika Wereski oraz Przedsiębiorstwo Konserwacji
Zabytków MATEUSZ Sp. z o.o. Sp. k., po ewentualnym wezwaniu ich do uzupełnienia
oświadczeń o dokumentów i ponowny wybór oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący nie zgodził się z oceną wiedzy i doświadczenia wybranego wykonawcy
LUBREN, który wykazywał się robotami remontowo-konserwatorskimi elewacji budynku o
wartości nie odpowiadającej wymaganiom zamawiającego, gdyż obejmowały szerszy zakres
prac, a przeprowadzenie robót remontowo-konserwatorskich elewacji było jedynie wycinkiem
prac przy inwestycji dotyczącej Willi Różanej, co potwierdzają załączone referencje.
Dodatkowo odwołał się do opinii rzeczoznawcy sporządzonej na zlecenie zamawiającego, w
której dokonano porównania rodzaju elewacji koniecznych do wykonania w ramach
przedmiotowego postępowania, a zakresem prac konserwatorskich przeprowadzonych w
Cerkwi w Dołhobyczowie oraz Willi Różanej w Nałęczowie. W ocenie rzeczoznawcy na
żadnym z obiektów wskazanych w ofercie nie były prowadzone prace konserwatorskie przy
zabytkowych elementach kamiennych i przy zabytkowych elementach metalowych.
Powyższe okoliczności dowodzą, że wykonawca LUBREN nie spełniali warunku udziału w
postępowaniu dotyczącego doświadczenia i powinien być wykluczony, a jego oferta powinna
zostać uznana za odrzuconą.
W ocenie odwołującego wykonawca MATEUSZ nie spełni warunku dotyczącego
sytuacji ekonomicznej, z uwagi na wprowadzone w polisie OC podlimity ubezpieczenia, które
w zakresie ubezpieczenia OC przedsiębiorcy określają kwotę ubezpieczenia na
1.000.000,00 zł (klauzula 12 OWU). Odwołujący wskazał na wysokość składki, która rodzi
wątpliwość co do zakresu ubezpieczenia. Analogiczne wątpliwości podnosi odwołujący w
stosunku do polisy wykonawcy LUBREN, którego wysokość składki znacząco jest niższa od
składki, jaką zapłacił odwołujący od sumy ubezpieczenia 8.000.000,00 zł.
Stanowisko Izby
Dla rozpoznania wniesionych odwołań w pierwszej kolejności należało ustalić stan
prawny wiążący w sprawach rozpoznawanych łącznie. Odwołania będące przedmiotem
rozpoznania wniesione zostały do Krajowej Izby Odwoławczej na zasadach obowiązujących
po wejściu w życie przepisów ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy Prawo
zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z
2009 r., Nr 206, poz. 1591) oraz z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień
publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r., Nr 223, poz. 1778), a zatem do
rozpoznania niniejszej sprawy odwoławczej mają zastosowanie przepisy ustawy w brzmieniu
znowelizowanym, zwanej dalej „ustawą”.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia żadnego z odwołań i oddaliła wnioski
formułowane w tym zakresie przez zamawiającego. W stosunku do odwołania wniesionego
przez wykonawcę MATEUSZ podnoszone przez zamawiającego okoliczności dotyczące
braku przekazania zamawiającemu kopii załącznika do odwołania, tj. opinii rzeczoznawcy,
której oryginał znajdował się w posiadaniu zamawiającego, w ocenie Izby nie wypełniały
przesłanki do odrzucenia odwołania wskazanej w art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy. Odwołanie
zostało wniesione do Izby w terminie, a brak przekazania zamawiającemu załącznika do
odwołania nie stanowiło podstawy do zastosowania art. 189 ust. 2 pkt 7 ustawy. W art. 180
ust. 5 stanowiącym o obowiązku przekazania zamawiającemu kopii odwołania,
wprowadzono domniemanie zapoznania się przez zamawiającego z jego treścią. W ocenie
Izby ma to istotne znaczenie dla stwierdzenia wystąpienia przesłanki do odrzucenia
odwołania, o której mowa w art. 189 ust. 2 pkt 7 ustawy, która wymaga stwierdzenia, iż
zamawiający nie mógł zapoznać się z treścią odwołania. Na treść odwołania składają się
wymienione w art. 180 ust. 3 ustawy elementy, a wśród nich wskazanie czynności lub
zaniechania zamawiającego niezgodnego z przepisami ustawy, zwięzłe przedstawienie
zarzutów, określenie żądań oraz wskazanie okoliczności faktycznych i prawnych.
Przedmiotowa opinia, stanowiąca załącznik do odwołania, której kopii zamawiający nie
otrzymał razem z odwołaniem, stanowiła dowód na stwierdzenie faktów, z których
odwołujący wywodził skutki prawne, możliwy do zgłoszenia aż do zamknięcia rozprawy.
Dokument ten nie zawierał stanowiska odwołującego w sprawie podnoszonych zarzutów, a
jego treść była zamawiającemu znana z uwagi na okoliczność jego sporządzenia na zlecenie
samego zamawiającego w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Izba
oddaliła wniosek zamawiającego o odrzucenie odwołania wykonawcy Zbigniew Czubaj na
podstawie art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy poparty okolicznością braku uzasadnienia faktycznego
jednego z zarzutów, która to okoliczność mogła mieć jedynie wpływ na jego rozstrzygnięcie i
nie stanowiło przesłanki formalnej do odrzucenia w całości odwołania na posiedzeniu Izby.
W związku z tym, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek negatywnych,
uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie odwołań, wynikających z art. 189 ust. 2
ustawy, Izba rozpoznała odwołania na rozprawie.
I. Odwołanie Przedsiębiorstwa Konserwacji Zabytków Mateusz Sp. z o.o. Sp. k.
– dalej zwanego wykonawcą MATEUSZ (sygn. akt: KIO 1368/12).
Izba oddaliła odwołanie.
Na wstępie Izba uznała, iż odwołujący legitymuje się interesem w uzyskaniu
zamówienia, gdyż jako uczestnik postępowania, którego ofertę zamawiający ocenił na
drugiej pozycji za ofertą wykonawcy LUBREN, ma szansę na uzyskanie w tym postępowaniu
przedmiotowego zamówienia.
Podnoszone w odwołaniu zarzuty dotyczą oceny spełnienia warunku udziału w
postępowaniu w zakresie wymaganego doświadczenia przez wykonawcę LUBREN.
Zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia wymagał wykazania
doświadczenia wykonawcy w wykonaniu w ostatnich 5 latach przed upływem terminu
składania ofert (a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie), co
najmniej 2 robót budowlanych, z których każda polegać miała na robotach remontowo –
konserwatorskich elewacji budynku wykonanej z kamienia naturalnego i tynków szlachetnych
w obiekcie zabytkowym (wpisanym do rejestru zabytków), obejmujących roboty
konserwatorskie architektonicznych elementów kamieniarskich, roboty kamieniarskie,
metaloplastyczne i ślusarskie oraz obróbki blacharskie, której wartość nie była niższa niż
2.500.000 zł. brutto (pkt VIII.1 ppkt2 siwz). Na potwierdzenie spełnienia tego warunku
wykonawcy mieli przedstawić wykaz robót wraz z dokumentami potwierdzającymi, że roboty
zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone (pkt. IX.1
ppkt 2 siwz).
Wykonawca LUBREN przedłożył w ofercie wykaz, w którym wskazał na dwa
zamówienia opisane jako: poz. 1 – „Renowacja zabytkowej XIX wiecznej cerkwi p.w. św.
Symeona Słupnika w Dołhobyczowie – Remont konserwatorski elewacji, tynki, elementy
wystroju architektonicznego w narzucie, profile ciągnione, boniowania, odlewy sztukatorskie,
elementy kamienne i konserwacja metalu” i poz. 2 – „Adaptacja zabytkowych budynków Willi
Różana w Nałęczowie na pensjonat Remont elewacji z wystrojem architektonicznym”. Do
wymienionych robót zostały załączone referencje, w których poza stwierdzeniem należytego
wykonania prac, zostały opisane zakresy prac wykonywanych na tych obiektach. W liście
referencyjnym Prawosławnego Arcybiskupa Lubelskiego i Chełmskiego z dnia 30.04.2012 r.
stwierdza się przeprowadzenie na obiekcie wpisanym na listę WUOZ w Lubinie – zabytkowej
XIX w. cerkwi p.w. św. Symeona Słupnika w Dołhobyczowie szeregu prac, obejmujących
między innymi: remont konserwatorski elewacji, tynki, elementy wystroju architektonicznego
w narzucie, profile ciągnione, boniowania, odlewy sztukatorskie, elementy kamienne i
konserwacja metalu, tynki szlachetne, malatura odróbki blacharskie. Wartość tego zakresu
prac została określona na kwotę 2.870.050,00 zł. i wskazana w wykazie obok wartości
całego zakresu prac wykonanych na obiekcie w okresie 25.06.2008 – 30.04.2010
(7.146.781,80 zł.). W liście referencyjnym z 30.04.2012 r. wystawionym przez odbiorcę robót
wskazanych w pozycji drugiej wykazu – Lubgen Farma Sp. z o.o., stwierdza się wykonanie
prac remontowych i konserwatorskich zabytkowej „Willi Różana” w Nałęczowie,
obejmujących między innymi remont elewacji z wystrojem architektonicznym, w tym m.in.
wyprawy tynkarskie szlachetne, tynki renowacyjne, profile ciągnione, boniowania, naprawa
elementów kamiennych wystroju architektonicznego, prace kamieniarskie – schody, tarasy,
obróbki blacharskie, a wartość całości prac wyniosła 2 687 000,00 zł. brutto.
Zamawiający w piśmie z dnia 31.05.2012 r. wezwał wykonawcę LUBREN do
przedstawienia jeszcze przynajmniej jednej roboty budowlanej odpowiadającej swoim
zakresem wymogom zamawiającego wraz z dokumentami potwierdzającymi, że roboty
zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone oraz do
sprecyzowania przy robocie wskazanej w pozycji nr 1, jakie wchodziły w jej zakres prace
oraz na jakiego rodzaju elewacjach i tynkach były one prowadzone lub przedstawienie innej
roboty.
W odpowiedzi na wezwanie zamawiającego wykonawca LUBREN ponownie
przedłożył wykaz obejmujące te same roboty, jednak z odmiennym opisem zakresu prac
wraz z szerokimi wyjaśnieniami. Wykonawca LUBREN wskazywał na dotychczasowy opis
zakresu prac, który potwierdzał spełnienie warunku udziału w postępowaniu, pomimo użycia
odmiennej niż użyta przez zamawiającego terminologii. Wyjaśniał, iż w ramach prac
konserwacji metalu wykonywane były między innymi roboty w zakresie obróbek
blacharskich, metaloplastycznych i ślusarskich, a dodatkowo treść referencji potwierdzała, iż
zakresem prac objęte były także roboty ślusarsko – kowalskie, roboty dekarskie i
blacharskie. Jednocześnie zaznaczył, iż w siwz zamawiający nie wskazał, jaki zakres
remontowanej elewacji miałby być wykonany z kamienia naturalnego i tynków szlachetnych.
Wystarczającym dla spełnienia warunku udziału w postępowaniu było wykonanie prac
remontowych elewacji budynku zabytkowego wpisanego do rejestru zabytków, a prace te
dotyczyłyby w jakimkolwiek zakresie elementów z kamienia naturalnego lub/i tynków
szlachetnych. W ocenie wykonawcy, prace remontowe i konserwacyjne przeprowadzone na
całej elewacji Wilii Różanej, na której znajdują się tynki szlachetne i elementy z kamienia
naturalnego, odpowiadały w pełni wymaganiom zamawiającego, a ich zakres potwierdza
treść referencji, w których wymienia się m.in. wykonanie remontu elewacji z wystrojem
architektonicznym (w tym wyprawy tynkarskie, szlachetne, naprawę elementów kamiennych
wystroju architektonicznego), prace kamieniarskie (schody, tarasy – tj. elementy elewacji), a
także prace blacharskie i ślusarskie. Wykonawca przedstawiając wykaz obejmujący te same
co wcześniej roboty dokonał modyfikacji opisu. W pozycji pierwszej zamieścił opis: „Roboty
remontowo-konserwatorskie elewacji budynku cerkwi wykonanej z m.in.: kamienia
naturalnego, tynków szlachetnych obejmujące m.in. prace konserwatorskie
architektonicznych elementów wystroju elewacji budynku cerkwi, prace kamieniarskie,
metaloplastyczne, ślusarskie oraz obróbki blacharskie”. W pozycji drugiej zamieścił opis
zakresu prac: „m.in. Roboty remontowo-konserwatorskie elewacji budynku willi wykonanej
m.in.: z kamienia naturalnego, tynków szlachetnych obejmujące m.in. prace remontowo –
konserwatorskie architektonicznych elementów wystroju elewacji budynków, konserwacja i
wzmocnienie ścian z kamienia naturalnego, prace kamieniarskie, metaloplastyczne,
ślusarskie oraz obróbki blacharskie”.
Na wstępie Izba stwierdziła, iż treść warunku należało rozumieć w ten sposób, iż
zamawiający wymagał doświadczenia w wykonaniu co najmniej dwóch prac remontowo –
konserwatorskich elewacji budynku wpisanego do rejestru zabytków, obejmujących co
najmniej wymienione rodzaje prac, o wartości 2.500.000 zł. dla wykonanych prac remontowo
– konserwatorskich. Wartości tej nie należało odnosić do wartości samych
wyszczególnionych prac, lecz do wartości całości referencyjnej pracy remontowo –
konserwatorskiej elewacji budynku, na co wskazuje użycie formy pojedynczej: „(…), której
wartość (…)”. Izba uznała, iż wskazanie na rodzaj pracy referencyjnej, jako remontowo –
konserwatorska należało traktować w sposób uzupełniający, tzn. iż prace polegały zarówno
na remoncie, jak i konserwacji elewacji obiektu wpisanego do rejestru zabytków. Nie było
konieczne wyszczególnienie, w jakiej części prace polegały jedynie na konserwacji, a w
jakiej na remoncie, z uwagi na bardzo szeroki zakres działań podejmowanych w ramach
konserwacji mogących polegać między innymi na odtworzeniu jakiegoś elementu
(rekonstrukcji), co również wpisuje się w pojęcie remontu (naprawy). Z treści warunku nie
wynikało również jaki udział w całości prac remontowo – konserwatorskich elewacji miały
mieć wyszczególnione rodzaje robót, stąd nawet niewielki ich udział musiał być uznany za
spełniający wymagania zamawiającego.
Odwołujący podważał prawdziwość informacji podanych przez wykonawcę LUBREN
wskazując na opinię rzeczoznawcy sporządzoną na zlecenie zamawiającego w okresie od
18 do 22 czerwcu 2012 r. Przedmiotowa opinia została sporządzona już po zakończeniu
prac na obu obiektach, tj. cerkwi w Dołhobyczowie oraz Willi Różanej, w oparciu o dane
pozyskane z Internetu (dokumentacja archiwalna) oraz analizę stanu zastanego w czasie
oględzin na miejscu. Znaczną część opracowania stanowi historia i opis gmachu Teatru
Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie (pkt II uzasadnienia – ponad 9 stron) z
podsumowaniem wskazującym na potrzebę wykazania się długoletnim doświadczeniem w
pracy przy tego typu budowlanych obiektach zabytkowych, szczególnie przy renowacji
wielkich powierzchni wypraw tynkarskich oraz wielkich powierzchni kamiennego wystroju
architektonicznego i rzeźbiarskiego. We wnioskach wskazano, iż mając na uwadze ogromny
zakres działań konserwatorskich oraz przede wszystkim brzmienie warunku, oba obiekty
referencyjne nie spełniają warunków obiektów referencyjnych w omawianym przetargu.
Ponieważ z treści siwz nie wynikało jakiekolwiek określenie powierzchni elewacji
podlegającej konserwacji, stwierdzenie, iż oba obiekty wymagały mniejszego nakładu pracy
nie mogło ich dyskwalifikować jako obiektów referencyjnych. Stwierdzenie o
niewystarczającym zakresie prac zostało poprzedzone ustalenie, iż z dostępnych w
Internecie opisów nie ma wzmianki o przeprowadzeniu jakichkolwiek konserwacji
zabytkowego, kamiennego wystroju architektonicznego i rzeźbiarskiego. Na podstawie
oględzin stwierdzono natomiast obłożenie schodów standardowymi nowymi płytami z
szarego kamienia (cerkiew i Willa) oraz cokołów wokół domu – płytami z czerwonego
piaskowca. Rzeczoznawca stwierdził, iż na elewacjach tych budowli nie było oryginalnych
elementów kamiennych i zabytkowych elementów metalowych przed przystąpieniem do prac
konserwatorskich.
W ocenie Izby, przywołana przez odwołującego opinia nie mogła być traktowana jako
opinia biegłego rzeczoznawcy, gdyż z jej treści w zasadzie nie wynikają żadne informacje
specjalistyczne, a jedynie opis stanu obiektów dokonany na podstawie wybiórczych danych
ustalonych na podstawie dostępnych w Internecie źródeł, a także oględzin
przeprowadzonych po zakończeniu prac, co uniemożliwiało stwierdzenie zakresu faktycznie
wykonanych prac i tym samym było niewystarczające dla podważenia dokumentów
złożonych w postępowaniu, w tym przede wszystkim treści referencji. W szczególności w
opinii brakuje odniesienia do zakresu prac wskazanych w referencjach oraz opisanych w
wykazie, co zdaniem Izby wynikało przede wszystkim z braku dostępu rzeczoznawcy do
szczegółowej dokumentacji wykonanych prac konserwatorskich. Mając powyższe na uwadze
Izba uznała, iż przedmiotowa opinia może mieć jedynie znaczenie poglądowe i nie stanowi
dowodu na okoliczność rzeczywiście przeprowadzonych w całym okresie realizacji robót,
prac remontowo – konserwatorskich elewacji obiektów. Z uwagi na brak przedstawienia
przez odwołującego dostatecznego dowodu, na podstawie którego możliwe było podważenie
informacji zawartych w wykazie i referencji i dotyczących zakresu prac, Izba oddaliła zarzut
zaniechania wykluczenia z postępowania wykonawcy LUBREN, który wykazał się dwoma
robotami potwierdzającymi spełnienie warunku udziału w postępowaniu i oddaliła odwołanie.
II. Odwołanie Zbigniewa Czubaja prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane „Akces” inż. Zbigniew Czubaj
(sygn. akt KIO 1398/12).
Izba oddaliła odwołanie.
W zakresie interesu wykonawcy w uzyskaniu zamówienia, Izba uznała, iż uznanie
zasadności zarzutów podnoszonych wobec ofert wskazanych na dwóch pierwszych
pozycjach w rankingu ofert, stwarzałoby temu wykonawcy sytuację, w której jego oferta
mogłaby być uznana za najkorzystniejszą. Wypełniało to przesłankę do merytorycznego
rozstrzygnięcia w przedmiocie podnoszonych zarzutów.
W zakresie pierwszego z zarzutów odnoszącego się do doświadczenia wykonawcy
LUBREN, w całości stanowisko przedstawione powyżej zachowuje swoją aktualność i nie
wymaga powtarzania.
W zakresie kolejnego zarzutu podnoszonego wobec dwóch ofert, tj. wykonawcy
LUBREN oraz wykonawcy MATEUSZ, którzy zdaniem odwołującego nie wykazali
znajdowania się w sytuacji finansowej i ekonomicznej odwołujący kwestionował załączone
przez tych wykonawców polisy, kwestionując wysokość ubezpieczenia działalności
związanej z przedmiotem zamówienia. Zarówno w polisie wykonawcy LUBREN, jak i polisie
wykonawcy MATEUSZ sumy ubezpieczenia odpowiadały warunkom przetargu i wynosiły
odpowiednio 10.000.000,00 zł. i 8.000.000,00 zł.
W siwz zamawiający wymagał wykazania znajdowania się w sytuacji ekonomicznej i
finansowej zapewniającej należyte wykonanie zamówienia przez złożenie oświadczenia oraz
wykazanie, że wykonawca ubezpieczony jest od odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie niższą niż
równowartość 8.000.000 zł. W tym celu należało przedstawić opłaconą polisę lub inny
dokument ubezpieczenia (pkt. VIII.1 ppkt 4 siwz).
Argumentacja odwołującego opierała się na wykazaniu, iż wysokość składki, jaką
uiścili wykonawcy była zbyt niska, co wskazywać miało na objęcie ubezpieczeniem zakresu
działalności związanej z przedmiotem zamówienia, jaki stanowią roboty budowlane na kwotę
niższą od wymaganej. W przypadku polisy wykonawcy MATEUSZ, kwota ta została
wskazana w klauzuli nr 12 „OC przedsiębiorcy budowlanego” jako 1.000.000,00 zł.
Izba oddaliła zarzut odwołującego uznając, iż został on oparty na błędnym założeniu,
iż ubezpieczona działalność wymagała ścisłego uwzględnienia rodzaju prac, stanowiących
roboty budowlane. Wskazana w szczególności w polisie wykonawcy MATEUSZ
ubezpieczona działalność określona, jako „Prace budowlano-montażowe, konserwacja
budynków i budowli” stanowi zakres działalności gospodarczej związanej z przedmiotem
zamówienia. Ponieważ polisa ubezpieczenia OC nie stanowi ubezpieczenia kontraktu, Izba
oddaliła argumentację, zmierzającą do wykazania konieczności ubezpieczenia OC
przedsiębiorcy budowlanego na kwotę 8.000.000,00 zł. Stanowiłoby to modyfikację zapisu
specyfikacji, w której wskazuje się jedynie na wymóg objęcia ubezpieczeniem działalności
wykonawcy związanej z przedmiotem zamówienia, a nie rodzajowo zgodnej z tym
przedmiotem, czy też ograniczonej jedynie dla przedsiębiorców, których zasadnicza
działalność dotyczy budownictwa. Izba uznała, iż zamawiający w sposób prawidłowy ocenił
dokumenty przedłożone w ofertach, jako potwierdzające spełnianie warunku udziału w
postępowaniu, co uzasadniało oddalenie odwołania.
Mając powyższe na uwadze, Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust.
2 i 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ……………………….