Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 1439/13
WYROK
z dnia 1 lipca 2013 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:


Przewodniczący: Honorata Łopianowska

Protokolant: Paulina Nowicka


po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 lipca 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 17 czerwca 2013 r. przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe
"DROGPOL" spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Poraju oraz Przedsiębiorstwo
Produkcyjno – Usługowo – Handlowo - Drogowe "URBIT" B………. B………. w Lgocie
Murowanej w postępowaniu prowadzonym przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych
i Autostrad Oddział w Katowicach,

przy udziale wykonawcy N…….. K………. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą
Zakład Oczyszczania Miasta N……… K………. w Starachowicach, zgłaszającego swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.

orzeka:

1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty, dokonanie ponownego badania i oceny ofert, w tym
wykluczenie wykonawcy N………. K……….. prowadząca działalność gospodarczą
po nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N………. K……….. oraz odrzucenie oferty
tego wykonawcy;
2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych
i Autostrad Oddział w Katowicach i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnastu tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Przedsiębiorstwo Usługowo-

Handlowe "DROGPOL" spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Poraju oraz
Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowo - Drogowe "URBIT"
B……….. B……….. w Lgocie Murowanej tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Zamawiającego Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział
w Katowicach na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe "DROGPOL" spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Poraju oraz Przedsiębiorstwa Produkcyjno –
Usługowo – Handlowo - Drogowego "URBIT" B………… B………. w Lgocie
Murowanej kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnastu tysięcy sześciuset złotych
zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu
wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.


Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.), na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.



Przewodniczący:

Sygn. akt KIO 1439/13
U Z A S A D N I E N I E

Zamawiający - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Katowicach
prowadzi postępowanie, którego przedmiotem są „Prace drogowe i utrzymaniowe związane
z estetyką drogi na drogach krajowych na terenie administrowanym przez Rejon GDDKiA
w Zawierciu".
Szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
w dniu 26 marca 2013 r. pod nr S60 101042-2013-PL.
Zamawiający dokonał wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę
N………. K……… prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania
Miasta N……… K………. w Starachowicach.
W dniu 17 czerwca 2013 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe "DROGPOL" spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Poraju oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowo -
Drogowe "URBIT" B……… B…….. w Lgocie Murowanej wnieśli odwołanie, wobec dokonania
czynności oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu , badania i oceny ofert oraz
wyboru oferty najkorzystniejszej w przedmiotowym postępowaniu, zarzucając naruszenie:
1. art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy, poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy - Zakładu
Oczyszczania Miasta N……….. K………… ze względu na niewykazanie spełnienia warunków
udziału w postępowaniu , dotyczących:
a) dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia;
b) posiadania wiedzy i doświadczenia ze względu na brak potwierdzenia , iż :
- podmiot udostępniający zasoby nie złożył oświadczenia o braku podstaw do
wykluczenia;
- wykonawca będzie dysponował zasobami innego podmiotu w stopniu niezbędnym
do należytego wykonania zamówienia oraz że stosunek łączący wykonawcę z tymi
podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do tych zasobów;
2. art. 24 ust. 4 ustawy, poprzez zaniechanie uznania oferty ZOM N………. K………….
za odrzuconą w sytuacji , gdy wykonawca ten winien być wykluczony z postępowania;
3. art. 89 ust. 1 pkt. 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
ZOM N……… K………. zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu

zamówienia pomimo, że złożone przez wykonawcę wyjaśnienia nie potwierdzają, że oferta
nie zawiera rażąco niskiej ceny;
4. art. 91 ust. 1 ustawy, poprzez :
- dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty ZOM N……….. K…………., która powinna
zostać uznana za odrzuconą i nie powinna podlegać ocenie;
- poprzez zaniechanie wyboru oferty Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej spośród
ofert nie podlegających odrzuceniu lub uznanych za odrzucone.
W oparciu o podniesione zarzuty Odwołujący wniósł o:
1. unieważnienie czynności Zamawiającego polegających na ocenie spełnienia
warunków udziału w postępowaniu dokonaniu , badaniu i ocenie ofert oraz wyborze
oferty ZOM N……… K…….. jako najkorzystniejszej w przedmiotowym postępowaniu;
2. nakazanie Zamawiającemu dokonania czynności wykluczenia wykonawcy ZOM
N………. K……….. oraz odrzucenia oferty złożonej przez tego wykonawcę;
3. nakazanie Zamawiającemu dokonania wyboru oferty Odwołującego jako oferty
najkorzystniejszej w przedmiotowym postępowaniu.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podniósł następującą argumentację:
- Wykonawca - ZOM N………. K………., w złożonych wraz z ofertą dokumentach nie
wykazał, iż osoby zaproponowane do kierowania ruchem posiadają wymagane uprawnienia,
o których mowa powyżej i podał jedynie w formularzu 3.3 „Potencjał kadrowy" informację o
wykształceniu oraz doświadczeniu wpisując: „kierowanie ruchem". Zamawiający słusznie
uznał, że dokument ten nie potwierdza spełnienia warunku w zakresie dysponowania
osobami zdolnymi do wykonania zamówienia i pismem z dnia 27.05.2013r. wezwał w trybie
art. 26 ust. 3 ustawy wykonawcę ZOM N………. K……… do złożenia dokumentów
potwierdzających spełnienie przedmiotowego warunku. W odpowiedzi na wezwanie
Zamawiającego wykonawca - ZOM N…….. K………. złożył nowy formularz 3.3 „Potencjał
kadrowy",
w którym dla osób zaproponowanych do kierowania ruchem podał informację o wykształceniu
(identycznie jak w formularzu pierwotnym ) oraz doświadczeniu wpisując „ zaświadczenie
ważne do dnia 11.02.2016r. lub do 21.01.2016r.". Zamawiający uznał, że tak wypełniony
formularz 3.3. potwierdza posiadanie przez osoby zaproponowane do kierowania ruchem
wymaganych uprawnień i że wykonawca ZOM N……. K………… spełnia warunki udziału
w postępowaniu stąd tez nie wykluczył go z postępowania. Z takim stanowiskiem
Zamawiającego nie zgadza się Odwołujący: W formularzu 3.3 „Potencjał kadrowy" (ani
w złożonym w ofercie, ani w uzupełnionym na wezwanie Zamawiającego) wykonawca ZOM

N…………. K………… nie podał w jakiejkolwiek formie informacji , iż osoby zaproponowane
do kierowania ruchem posiadają ważne uprawnienia do kierowania ruchem, co oznacza, że
wykonawca ten nie wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu dotyczącego
dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia. Z tego też względu wykonawca
ZOM N……….. K………… winien być wykluczony z przedmiotowego postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt. 4 ustawy, a jego oferta winna być uznana, zgodnie z art. 24 ust.
4 - za odrzuconą . Zaniechanie wykluczenia wykonawcy oraz nieuznanie jego oferty za
odrzuconą stanowi naruszenie wymienionych w zdaniu poprzednim przepisów ustawy;
- Zamawiający w postępowaniu, w pkt 7.3.9 żądał złożenia oświadczenia i dokumentów
wymienionych w akt 7.3.1 -7.3.8 IDW, jeśli wykonawca polega na zasobach podmiotu
trzeciego. Jak wynika ze złożonego w ofercie formularza 3.2 „Wiedza i doświadczenie" oraz
z zobowiązania do udostępnienia zasobów, wykonawca - ZOM N………. K…….. wykazując
spełnienie warunków udziału w zakresie wiedzy i doświadczenia polega na zasobach innego
podmiotu, przy czym podmiot ten będzie brał udział w realizacji części zamówienia, co
wynika z zobowiązania. W takiej sytuacji wykonawca - ZOM N………. K……… zobowiązany
był złożyć dla podmiotu udostępniającego zasoby dokumenty wymienione w pkt 7.3.1 - 7.3.8
IDW , w tym między innymi „oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia z postępowania".
Oświadczenie takie nie zostało jednak złożone wraz z ofertą , a z zapisów SIWZ wynika , że
jest ono jednym z elementów służących potwierdzeniu spełnienia przez wykonawcę warunku
udziału w zakresie wiedzy i doświadczenia. Jego brak należało uznać za niewykazanie
spełnienia warunku udziału , co w konsekwencji winno skutkować wykluczeniem z przedmio-
towego postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt. 4 ustawy wykonawcy - ZOM N………..
K………… oraz uznaniem jego oferty za odrzuconą zgodnie z art. 24 ust. 4 ustawy.
Zaniechanie wykluczenia wykonawcy oraz nieuznanie jego oferty za odrzuconą stanowi
naruszenie przez Zamawiającego wymienionych w zdaniu poprzednim przepisów ustawy;
- Zamawiający określił dalsze wymogi i żądania , które winni spełnić wykonawcy polegający
na wiedzy i doświadczeniu innych podmiotów. Zgodnie z SIWZ , tom I, Rozdział 1 . Instrukcja
dla Wykonawców , w pkt 7.2 w sytuacji takiej (tzn. gdy wykonawca polega na wiedzy
i doświadczeniu innych podmiotów) Zamawiający, oprócz udowodnienia przez wykonawców,
iż będą oni dysponować wykazanymi zasobami , żądał (w celu oceny, czy wykonawca będzie
dysponował zasobami innych podmiotów w stopniu niezbędnym dla należytego wykonania
zamówienia oraz oceny, czy stosunek łączący wykonawcę z tymi podmiotami gwarantuje
rzeczywisty dostęp do ich zasobów) „ dokumentów dotyczących w szczególności: zakresu
dostępnych wykonawcy zasobów innego podmiotu, sposobu wykorzystania zasobów innego
podmiotu, przez wykonawcę, przy wykonywaniu zamówienia, charakteru stosunku, jaki
będzie łączył wykonawcę z innym podmiotem, zakresu i okresu udziału innego podmiotu przy

wykonywaniu zamówienia" . W ofercie wykonawcy - ZOM N………. K……… nie złożono
takich dokumentów. Także w zobowiązaniu przedsiębiorcy A…… K…….. do udostępnienia
zasobów nie zawarto niezbędnych informacji dotyczących powyższych zagadnień , przez co
Zamawiający nie mógł dokonać oceny, czy wykonawca - ZOM N………. K……….. będzie
dysponował zasobami podmiotu - przedsiębiorcy A………… K……….
w stopniu niezbędnym dla należytego wykonania zamówienia oraz oceny, czy stosunek
łączący wykonawcę z tym podmiotem gwarantuje rzeczywisty dostęp do jego zasobów;
- Wykazany brak dokumentów , czy też ewentualnie brak wymaganych informacji należało
uznać za niewykazanie spełnienia warunku udziału , co w konsekwencji winno skutkować
wykluczeniem z przedmiotowego postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt. 4 ustawy
wykonawcy - ZOM N……. K………… oraz uznaniem jego oferty za odrzuconą zgodnie z art.
24 ust. 4 ustawy. Zaniechanie wykluczenia wykonawcy oraz nieuznanie jego oferty za
odrzuconą stanowi naruszenie przez Zamawiającego wymienionych w zdaniu poprzednim
przepisów ustawy;
- Zamawiający, w stosunku do trzech ofert wszczął procedurę mającą ustalić, czy oferty te nie
zawierają rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. W tym celu, w trybie
art. 90 ust. 1 ustawy zwrócił się do wykonawców , w tym także do ZOM N……… K……….. o
udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny
oferty w przedmiotowym postępowaniu. Zgodnie z treścią wezwania, wątpliwości
Zamawiającego wzbudziła zaoferowana przez ZOM N……… K……… całkowita cena oferty.
W wyniku wezwania ZOM N……… K……… do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1
ustawy powstało domniemanie, iż cena oferty wykonawcy jest ceną rażąco niską.
Domniemanie to winien obalić wykonawca udzielając stosownych wyjaśnień na wezwanie.
Takie podejście potwierdza szerokie orzecznictwo, w tym wyrok KIO z dnia 10 listopada
2010 r. KIO 2338/10. Analizując treść wyjaśnień złożonych przez wykonawcę ZOM N……..
K……….. trudno doszukać się konkretnych okoliczności i czynników , a tym bardziej stopnia
w jakim wpłynęły one na obniżenie ceny , co pozwoliłoby obalić domniemanie ceny rażąco
niskiej.
Udzielone przez wykonawcę wyjaśnienia mają charakter ogólny , a przytoczenie kilku cen
rzekomo obowiązujących przy utrzymaniu dróg publicznych w żadnej mierze nie można
uznać za element wpływający na cenę zaoferowaną przez wykonawcę.
Z uwagi na ogólną i nie wnoszącą żadnych konkretów treść wyjaśnienia wykonawcy ZOM
N………. K……….. Zamawiający nie mógł i nie powinien był uznać, że cena oferty
wykonawcy nie jest ceną rażąco niską. Zgodnie bowiem z przepisem art. 90 ust. 2 ustawy,
złożone przez wykonawcę wyjaśnienia powinny wskazywać na obiektywne czynniki, które

pozwalają mu zaoferować cenę niższą niż konkurencja czy szacunki Zamawiającego.
Dodatkowo, wyjaśnienia dotyczące ceny oferty powinny wyraźnie wskazywać na argumenty
potwierdzające realność, opłacalność i rynkowość dokonanej wyceny. W swoich
wyjaśnieniach dotyczących rażąco niskiej ceny wykonawca musi wykazać, iż niski poziom
jego ceny jest uzasadniona względami obiektywnymi, które pozwalają na wykonanie
zamówienia bez poniesienia straty finansowej lub bez konieczności finansowania zamówienia
z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne. Wyjaśnienia złożone przez wykonawcę ZOM
N………. K………… nie dają podstaw do obalenia domniemania, że oferta tego wykonawcy
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający wyciągając
odmienne wnioski i uznając, że oferta ZOM N………. K……….. nie zawiera rażąco niskiej
ceny naruszył art. 90 ust. 3 ustawy, a w dalszej kolejności również art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy,
zgodnie z którym winien odrzucić taką ofertę.

Do postępowania odwoławczego przystąpił po stronie Zamawiającego wykonawca N……….
K………. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta
N………. K…………. w Starachowicach.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:


I. PODSTAWY DO ODRZUCENIA ODWOŁANIA

Ustalono, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, o których mowa w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W szczególności, takiego powodu nie stanowiło złożenie – na co powoływał się
Przystępujący, złożenie i podpisanie odwołania przez osobę, co do której złożone
pełnomocnictwo opisuje w pkt 4 następujący zakres umocowania: „występowanie we
wszelkich sprawach związanych z tym postępowaniem, w tym w zakresie wykorzystania
wszelkich środków ochrony prawnej, zgodnie z przepisami Prawa Zamówień Publicznych”.
Z treści wskazanego pełnomocnictwa, wynika zatem uprawnienie do wykorzystywania
wszelkich środków ochrony prawnej, a zatem wnoszenia tego środka, jakim jest niewątpliwie
odwołanie kierowane do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Opis zakresu umocowania we
wskazanym pełnomocnictwie nie pozostawia wątpliwości, że obejmuje ono podpisanie
i złożenie odwołania do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.

Na marginesie dostrzeżenia wymaga, że pełnomocnictwo nie zostało wyłączone spod
ogólnych zasad właściwych dla oceny treści czynności prawnych, zgodnie zaś z treścią art.
65 § 1 Kc, oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na
okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone
zwyczaje, jednak taka potrzeba, wobec treści spornego pełnomocnictwa, w analizowanej
sprawie nie zachodzi.
Dostrzeżenia dalej wymaga, że brak odpowiedniego pełnomocnictwa do wniesienia
odwołania podlega konwalidacji – zgodnie z treścią art. 187 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych, jeżeli odwołanie nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek
niezachowania warunków formalnych, w szczególności, o których mowa w art. 180 ust. 3,
niezłożenia pełnomocnictwa lub nieuiszczenia wpisu, Prezes Izby wzywa odwołującego pod
rygorem zwrócenia odwołania do poprawienia lub uzupełnienia odwołania lub złożenia
dowodu uiszczenia wpisu w terminie 3 dni od dnia doręczenia wezwania. Mylne oznaczenie
odwołania lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania mu biegu i
rozpoznania przez Izbę. Jeżeli natomiast niezachowanie warunków formalnych lub
niezłożenie pełnomocnictwa zostanie stwierdzone przez skład orzekający Izby, przepisy ust.
1-6 stosuje się, z tym że kompetencje Prezesa Izby przysługują składowi orzekającemu Izby
(art. 187 ust. 7 ustawy). Zatem, nawet gdyby przyjąć, że sporne pełnomocnictwo nie
obejmuje umocowania do złożenia odwołania, podlegałoby ono w pierwszym rzędzie
uzupełnieniu przez Odwołującego.
W analizowanej sprawie z treści złożonego pełnomocnictwa wynika wola ustanowienia
pełnomocnika do złożenia odwołania. Z tego też względu niezasadnym okazał się wniosek
Przystępującego N………. K……….. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą
Zakład Oczyszczania Miasta N…….. K……… w Starachowicach o odrzucenie odwołania
nawiązujący do podstawy wynikającej z przepisu art. 189 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych, to jest wniesieniem odwołania przez podmiot nieuprawniony.
Stąd odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe "DROGPOL" spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Poraju oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowo -
Drogowe "URBIT" B………. B…….. w Lgocie Murowanej nie podlega odrzuceniu.

II. PRZESŁANKI MATERIALNOPRAWNE, W ROZUMIENIU ART. 179 UST. 1
USTAWY PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Ustalono, że wykonawcy wnoszący odwołanie posiadają interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych – w razie potwierdzenia stawianych zarzutów
i uwzględnienia odwołania, Odwołujący miałby szansę na uzyskanie zamówienia w tym
postępowaniu.

III. OCENA ZARZUTÓW PODNIESIONYCH W ODWOŁANIU

Podniesione w odwołaniu wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe "DROGPOL" spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w Poraju oraz Przedsiębiorstwa Produkcyjno – Usługowo – Handlowo - Drogowego "URBIT"
B…….. B………… w Lgocie Murowanej zarzuty znalazły potwierdzenie,
w związku z czym odwołanie podlegało uwzględnieniu.
Potwierdziły się, co do zasady, wszystkie zarzuty stawiane w odwołaniu.

[1] Znalazł potwierdzenie zarzut niewłaściwej oceny przez Zamawiającego w zakresie
uznania za spełniony w ofercie wykonawcy N…….. K………. prowadzącej działalność
gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N………… K………..
w Starachowicach warunku udziału w postępowaniu w zakresie dysponowania
osobami.

Zamawiający postawił w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ), w pkt 6.2.3.2)
B wymaganie, by wykonawca dysponował czterema osobami do kierowania ruchem:
„ B. osoby do kierowania ruchem

- wymagana liczba osób: 4
- minimalne kwalifikacje: wykonawca musi wykazać, że osoby proponowane do pełnienia tej
funkcji muszą posiadać ważne uprawnienia do kierowania ruchem wynikające z przepisów
rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 lipca 2010 roku
w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz.U. Nr 123 poz. 840) lub równoważne.".
Zamawiający w opracowanym przez siebie formularzu „Potencjał kadrowy” wprowadził
kolumny „Nazwisko i imię”, „Funkcja”, „Wykształcenie, uprawnienia”, „Doświadczenie”,
„Podstawa dysponowania osobami”, które wykonawca miał wypełnić odpowiednią treścią.
Przystępujący N……….. K………… prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N………. K………… w Starachowicach w złożonym w ofercie wykazie
osób - „Potencjał kadrowy”, w części odnoszącej się do osób dedykowanych do kierowania
ruchem, w kolumnie „Doświadczenie”, podał w odniesieniu da każdej z czterech osób
identyczny opis: „kierowanie ruchem”.
Zamawiający wezwał wykonawcę do uzupełnienia tego dokumentu, wyraźnie precyzując
dostrzeżone niedoskonałości tego dokumentu: „Zamawiający (…) wzywa do złożenia
w przedmiotowym postępowaniu następujących dokumentów i oświadczeń: 1) Wykazu osób
w zakresie niezbędnym do wykazania spełnienia warunku dysponowania osobami zdolnymi
do wykonania zamówienia którego opis został zamieszczony w pkt 6.2.3 ppkt 2) IDW,
uzupełnionego o informacje w zakresie osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu
zamówienia, legitymującymi uprawnieniami i doświadczeniem odpowiednim do funkcji, jaka
zostanie powierzona w odniesieniu do osoby proponowanej do pełnienia funkcji: b) osoby do
kierowania ruchem – wykonawca musi wykazać, że osoby proponowane do pełnienia tej
funkcji muszą posiadać ważne uprawnienia do kierowania ruchem wynikające
z przepisów rozporządzenia Ministra Spraw wewnętrznych i administracji z dnia 6 lipca
2010 roku w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz.U. Nr 123 poz. 840) lub
równoważne. Z treści przedłożonych dokumentów nie wynika spełnianie warunku
dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia – do kierowania ruchem.
Wykonawca nie wskazał, że wskazane osoby posiadają ważne uprawnienia, o których mowa
wyżej”.
Wykonawca N……….. K………. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N……….. K………… w Starachowicach w uzupełnionym Wykazie osób
podał te same osoby, zaś opis ich doświadczenia określił następująco: „zaświadczenie
ważne do dnia 11.02.2016 r.” (co do trzech osób) oraz „zaświadczenie ważne do dnia
21.01.2016 r.” (wobec jednej osoby).
Podkreślenia w pierwszym rzędzie wymaga zasada ogólna, wyrażona w ustawie, że to

rzeczą wykonawcy jest wykazanie spełnienia warunków udziału w postępowaniu stawianych
przez Zamawiającego. Zamawiający nie jest obowiązany ani nawet uprawniony, w innym
aniżeli wyznaczony treścią art. 26 ust. 3 ustawy zakresie, do wydobywania od wykonawcy
oświadczeń czy dokumentów, jeśli ten nie wykazuje w tym zakresie inicjatywy i starania.
Zasadą jest bowiem, że wykonawca składa poprawną, kompletną, opatrzoną wszystkimi
wymaganymi w danym postępowaniu w SIWZ i ogłoszeniu dokumentami ofertę,
w ustalonym i nieprzywracanym terminie do składania ofert.
Przepis art. 26 ust. 2a ustawy stanowi bowiem, że wykonawca na żądanie zamawiającego
i w zakresie przez niego wskazanym jest zobowiązany wykazać odpowiednio, nie później niż
na dzień składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub składania ofert,
spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1, i brak podstaw do wykluczenia
z powodu niespełniania warunków, o których mowa w art. 24 ust. 1 oraz art. 50 ust. 1
ustawy, zgodnie z którym wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu
ograniczonym wykonawca składa oświadczenie o spełnieniu warunków udziału
w postępowaniu, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków, również te dokumenty. Oznacza to, że wszyscy wykonawcy na jednakowych
zasadach zobowiązani są wykazać spełnianie warunków udziału w postępowaniu na dzień
składania ofert, lub - w przypadku przetargu ograniczonego - na dzień składania wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Złożone przez wykonawców oświadczenia
i dokumenty na ten właśnie dzień powinny umożliwiać zamawiającemu weryfikację
podmiotów ubiegających się o uzyskanie zamówienia. Odstępstwo od tego wymogu
ustawowego godzi w zasadę równego traktowania wykonawców, gdyż wykonawca, który na
dzień składania ofert wykaże należytą staranność i przygotuje dokumenty w sposób
umożliwiający zamawiającemu jednoznaczne stwierdzenie, że spełnia on warunki udziału
w postępowaniu, musi konkurować z wykonawcą, który takiej staranności nie dochował
dopuszczając do braków w złożonych dokumentach lub składając dokumenty zawierające
błędy. Ustawodawca przewidział odstępstwo od zasady przedkładania kompletnych
i prawidłowych wniosków na dzień składania wniosków i umożliwił wykazanie spełniania
warunków w drodze instytucji uzupełnienia dokumentów, oświadczeń lub pełnomocnictw
w trybie art. 26 ust. 3 ustawy. Ratio legis przepisu art. 26 ust. 3 ustawy sprowadza się
bowiem do tego, aby formalizm postępowania o zamówienie publiczne nie pozbawiał
możliwości uzyskania zamówienia wykonawców, którzy przygotowali merytorycznie dobre
oferty i oferują korzystny bilans ceny i innych kryteriów, ale w wyniku niedopatrzenia,
przeoczenia czy zwykłej omyłki, nie wykazali spełniania warunków udziału w postępowaniu
na dzień składania wniosków lub ofert, ale na ten dzień faktycznie takie warunki spełniają.
Przepis art. 26 ust. 3 ustawy nie daje podstawy do wielokrotnego wzywania przez

zamawiającego do uzupełnienia dokumentów, nie może także służyć jako instrument
testowania zamawiającego, co do tego jakie dokumenty zamawiający uzna za spełniające
warunek. Zasadą jest równe traktowanie wykonawców i wykazanie spełniania warunków na
dzień składania ofert lub wniosków, zatem odstępstwo od tej zasady musi być wykładane
ściśle. Wykonawca który skorzystał z możliwości naprawienia błędów w złożonej ofercie,
będąc wezwanym do uzupełnienia dokumentu i uzupełnił niewłaściwy dokument, nie może
skorzystać z ponownej możliwości uzupełnienia oświadczeń i dokumentów. W razie przyjęcia
odmiennego stanowiska, że zamawiający jest obowiązany po raz kolejny wezwać
wykonawcę, który na wcześniejsze wezwanie nie uzupełnił dokumentu, albo wziąć pod
uwagę dokument złożony przez wykonawcę po terminie, zamawiający musiałby, przy
pasywnej postawie wykonawcy, stać się jego rzecznikiem.
Przenosząc powyższe rozważania natury ogólnej na grunt analizowanej sprawy,
stwierdzenia wymaga, że rzeczą wykonawcy było dokonanie takiego opisu i charakterystyki
posiadanych przez wskazane osoby zaświadczeń, by Zamawiający miał podstawę do
uznania, że wpisują się one w postawione w postępowaniu wymaganie. Nie sposób zgodzić
się, że zakres zaświadczeń – to, że są to zaświadczenia wydawane przez Dyrektora
Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego, albo że wydawane są one na podstawie
przepisów rozporządzenia Ministra Spraw wewnętrznych i administracji z dnia 6 lipca
2010 roku w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz.U. Nr 123 poz. 840), albo że dotyczą
one kierowania ruchem, może być domniemywany z samego faktu wskazania osób na
konkretne stanowiska, albo z tego, że podano je w celu wykazania spełnienia konkretnego
warunku udziału w postępowaniu. Z opisu w Wykazie osób, tak pierwotnie zamieszczonego
w ofercie, jak i tego, który Przystępujący złożył w uzupełnieniu dokumentów dowiadujemy się
jedynie tyle, że cztery wskazane osoby posiadają jakieś zaświadczenia. Jakie – tego nie
sposób dowiedzieć się z żadnego oświadczenia wykonawcy. Zamawiający uznając, że
wykonawca N………. K……….. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N……… K……….. w Starachowicach wykazał spełnienie warunku
udziału w postępowaniu dokonał bardzo życzliwej oceny złożonych dokumentów,
w rzeczywistości wydedukował jego spełnienie na podstawie tego, czego wykonawca nie
wyartykułował, na podstawie samego złożenia dokumentów celu wykazania spełnienia
stawianego warunku udziału w postepowaniu, w rzeczywistości za wykonawcę który
zaniechał staranności w opisie zawartym w Wykazie osób. Nie jest wystarczające dla
ustalenia, jakie uprawnienia posiadają wskazywane cztery osoby – jakie posiadają one
zaświadczenia, fakt, że podano je w celu wykazania konkretnego warunku udziału
w postępowaniu, w opisie którego scharakteryzowano te zaświadczenia, ani to, że wskazano
je na stanowiska do kierowania ruchem. To ze złożonego przez wykonawcę dokumentu

powinno wynikać spełnienie warunku udziału w postępowaniu, w tym wypadku – zakres
posiadanych zaświadczeń. Te zaświadczenia, w jakikolwiek sposób (choćby poprzez
odesłanie do treści warunku) powinny być przez wykonawcę sprecyzowane.
Wezwanie do uzupełnienia było staranne i precyzyjne – czytelnie wskazywało dostrzeżone
przez Zamawiającego niedoskonałości złożonego dokumentu, zatem wykonawca w oparciu
o tak sformułowane wezwanie mógł i powinien odczytać, w jakim kierunku i zakresie powinna
nastąpić poprawa złożonego w ofercie dokumentu. Skoro tego nie uczynił – rzeczą
Zamawiającego było uznanie, że wykonawca nie wykazał spełnienia stawianego warunku
udziału w postępowaniu.
Wykonawca został przez Zamawiającego wezwany do uzupełnienia spornego dokumentu
i na to wezwanie odpowiedział. Zasadą jest jednokrotne wezwanie wykonawcy
z zastosowaniem dyspozycji art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych do
uzupełnienia dokumentów - przyjęcie że Zamawiający obowiązany obowiązany jest
ponownie zwrócić się do wykonawcy o uzupełnienie spornego dokumentu oznaczałoby
nałożenie na Zamawiającego obowiązku dbałości o interes wykonawcy, przy wyraźnym jego
zaniechaniu, co w okolicznościach sprawy można byłoby rozpatrywać w kategorii naruszenia
zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Zamawiający musiałby
stać się bowiem rzecznikiem jednego z wykonawców, wydobywając aż do skutku poprawny
dokument.
Powyższe determinuje wniosek, że wykonawca N………. K………. prowadząca działalność
gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N………. K………. w Starachowicach
podlega wykluczeniu z postępowania na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 4 ustawy Prawo
zamówień publicznych, co czyni stawiany w odwołaniu zarzut – zasadnym.

[2] Potwierdził się zarzut w zakresie niewykazania przez wykonawcę N…………
K………… prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania
Miasta N………. K………. w Starachowicach spełnienia warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, z powodu niezłożenia
wymaganego oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu a także niewykazania, że
wykonawca dysponuje zasobami podmiotu trzeciego w stopniu niezbędnym dla
należytego wykonania zamówienia oraz oceny, czy stosunek łączący wykonawcę
z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów.

Zamawiający, zgodnie z przepisem § 1 ust. 6 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający

od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane, wprowadził
wymaganie złożenia przez wykonawcę, który polega na wiedzy i doświadczeniu innego
podmiotu w zakresie wiedzy i doświadczenia na podstawie art. 26 ust. 2 b ustawy Prawo
zamówień publicznych, złożenia dokumentów charakteryzujących relację z podmiotem
udostępniającym tego zasobu.
Zgodnie z przepisem § 1 ust. 6 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego
2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy,
oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane, jeżeli wykonawca, wykazując
spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy, polega na zasobach innych
podmiotów na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy, zamawiający, w celu oceny,
czy wykonawca będzie dysponował zasobami innych podmiotów w stopniu niezbędnym dla
należytego wykonania zamówienia oraz oceny, czy stosunek łączący wykonawcę z tymi
podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów, może żądać:
1) w przypadku warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy – dokumentów, o
których mowa w ust. 1 pkt 9–11, a także innych dokumentów, dotyczących sytuacji
ekonomicznej i finansowej, określonych w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia;
2) dokumentów dotyczących w szczególności:
a) zakresu dostępnych wykonawcy zasobów innego podmiotu,
b) sposobu wykorzystania zasobów innego podmiotu, przez wykonawcę, przy wykonywaniu
zamówienia,
c) charakteru stosunku, jaki będzie łączył wykonawcę z innym podmiotem,
d) zakresu i okresu udziału innego podmiotu przy wykonywaniu zamówienia.
W specyfikacji istotnych warunków zamówienia Zamawiający w tomie I, Rozdział 1.
Instrukcja dla Wykonawców, w pkt 7.3.9 zawarł także następujące wymaganie: „Jeżeli
Wykonawca wykazując spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp i
których opis sposobu oceny spełniania został zamieszczony w pkt 6.2 IDW, polega na
zasobach innych podmiotów na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, a
podmioty te będą brały udział w realizacji części zamówienia, Zamawiający żada w
odniesieniu do tych podmiotów ich oświadczenia i dokumentów wymienionych w akt 7.3.1 -
7.3.8 IDW."
Wykonawca N………… K…….. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N……… K………… w Starachowicach, w zakresie wiedzy
i doświadczenia korzystał z potencjału podmiotu trzeciego, składając zobowiązanie tego
podmiotu o treści:

„W związku z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego przez
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w Katowicach (…) „Prace drogowe
i utrzymaniowe związane z estetyką drogi na drogach krajowych na terenie
administrowanym przez Rejon GDDKiA w Zawierciu" (zwanym dalej zamówieniem) oraz
biorąc pod uwagę fakt, iż Zakład Oczyszczania Miasta Natalia Kosowska
w Starachowicach (…) (zwanym dalej Wykonawcą), ubiega się o udzielenie Zamówienia.
Działając w mieniu oraz na rzecz Udostępniającego, niniejszym zobowiązuję się wobec
Wykonawcy, iż w przypadku zawarcia przez Wykonawcę umowy z Zamawiającym w
przedmiocie Zamówienia (dalej Umowa), oddać Wykonawcy do dyspozycji niezbędne
zasoby na okres korzystania z nich przy wykonywaniu Zamówienia, przez cały okres
obowiązywania Umowy w celu jej prawidłowego wykonania przez Wykonawcę,
w szczególności zobowiązuję się oddać do dyspozycji Wykonawcy:
1. Wiedzę i doświadczenie, niezbędne do wykonania Zamówienia, poprzez udział
w wykonaniu odpowiedniej części Zamówienia (podwykonawstwo).
Szczegóły dotyczące współpracy pomiędzy Udostępniającym a Wykonawca zostaną
określone w odrębnej umowie.”
Wykonawca N………. K……….. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N……….. K………… w Starachowicach złożył w ofercie referencje
wystawione przez odbiorców usług na trzeci obejmujące sprzątanie pasa drogowego
i utrzymanie zieleni przydrożnej a także protokół odbioru robót w zakresie oczyszczania
dróg wojewódzkich w obszarach zabudowanych.
W formularzu ofertowym wykonawca N…….. K……….. prowadząca działalność
gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N……… K……….
w Starachowicach podał, że będzie korzystać z podwykonawców, podając następujący
zakres podwykonawstwa: koszenie traw, sprzątanie pasa drogowego, pielęgnacja zieleni.
Wykonawca złożył także dokumenty dotyczące podmiotu udostepniającego zasoby:
zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek, informację z Krajowego Rejestru,
oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu.
Wykonawca nie złożył oświadczenia podmiotu trzeciego o niepodleganiu wykluczeniu.
Zamawiający nie wyzwał Przystępującego do uzupełnienia oświadczenia podmiotu
trzeciego o niepodleganiu wykluczeniu, tłumacząc na rozprawie pozytywną ocenę
spełnienia przez Przystępującego warunków udziału w postępowaniu złożeniem
pozostałych dokumentów dotyczących podmiotu udostępniającego zasób, takich jak
zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek, informację z Krajowego Rejestru,
oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, które razem odczytywane

potwierdziły, w Jego ocenie, że wykonawca nie podlega wykluczeniu.

Biorąc pod uwagę okoliczności analizowanej sprawy, nie sposób było podzielić pozytywnej
oceny dokumentów złożonych przez N……. K……….. prowadzącą działalność
gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N…….. K………..
w Starachowicach. Bezspornie wykonawca ten nie złożył wymaganego oświadczenia
o niepodleganiu wykluczeniu, mimo, że było ono wymagane zgodnie z pkt 7.3.1 w związku
z pkt 7.3.9. Złożone inne dokumenty, także wymagane w postępowaniu nie mogą być
potraktowane jako substytucyjne wobec wymaganego oświadczenia, skoro Zamawiający
postawił wymaganie złożenia wszystkich dokumentów.
Tłumaczenie, jak czynił to na rozprawie Zamawiający, że na podstawie wszystkich
dokumentów, rozpatrywanych całościowo można wywieść wniosek, że wykonawca nie
podlega wykluczeniu i że wobec tego złożenie tego dokumentu nie było wymagane, nie
zasługuje na uwzględnienie. Stanowi ono bowiem polemikę z wyraźnym i jednoznacznym
brzmieniem SIWZ, gdzie postawiono wymaganie złożenia każdego z tych dokumentów:
nie tylko odpisu z właściwego rejestru lub CEIDG, zaświadczenia z ZUS i organu
podatkowego, informacji z KRK, ale także oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia.
Sprzeciwia się to także ustawie, która w art. 26 ust. 2 a przewiduje, że wykonawca na
żądanie zamawiającego i w zakresie przez niego wskazanym jest zobowiązany wykazać
odpowiednio, nie później niż na dzień składania wniosków o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu lub składania ofert, spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1,
i brak podstaw do wykluczenia z powodu niespełniania warunków, o których mowa w art.
24 ust. 1 oraz art. 50 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym wraz z wnioskiem o dopuszczenie do
udziału w przetargu ograniczonym wykonawca składa oświadczenie o spełnieniu
warunków udziału w postępowaniu, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków, również te dokumenty. Ustawa zatem odrębnie
traktuje dokumenty na potwierdzenie spełnienia warunków udziału w postępowaniu
i odrębnie – te, dotyczące braku podstaw do wykluczenia.
Stąd wnioskowanie na podstawie całokształtu złożonych przez wykonawcę dokumentów,
wbrew wyraźnym wymaganiom SIWZ, jakkolwiek stanowiło wyraz życzliwej postawy
wobec wykonawcy, nie znajdowało podstaw.
Potwierdziła się także niewłaściwa ocena przez Zamawiającego dokumentu, złożonego na
potwierdzenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu, w tym, uznania, że
wykonawca będzie dysponował zasobami innych podmiotów w stopniu niezbędnym dla
należytego wykonania zamówienia oraz w celu oceny, czy stosunek łączący wykonawcę

z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów. Złożone przez
wykonawcę N………… K……… prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N………. K……….. w Starachowicach zobowiązanie podmiotu
trzeciego wskazuje jedynie na przekazanie w sposób ogólny wiedzy i doświadczenia,
niezbędnych do wykonania Zamówienia, poprzez udział w wykonaniu odpowiedniej części
Zamówienia (podwykonawstwo). Nie dowiadujemy się z niego ani o zakresie tego
podwykonawstwa, ani o sposobie wykorzystania zasobów innego podmiotu przez
wykonawcę, przy wykonywaniu zamówienia. Postawienie - w razie korzystania
z potencjału podmiotu trzeciego - wymagania wykazania w dokumentach składanych
przez wykonawcę elementów, o których traktuje § 1 ust. 6 Rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane, zakresu dostępnych
wykonawcy zasobów innego podmiotu, sposobu wykorzystania zasobów innego podmiotu
przez wykonawcę przy wykonywaniu zamówienia, charakteru stosunku, jaki będzie łączył
wykonawcę z innym podmiotem, zakresu i okresu udziału innego podmiotu przy
wykonywaniu zamówienia, oznacza obowiązek konkretyzacji Zamawiającemu
udostępnianych zasobów, zaprezentowania, w jaki sposób zostaną one wykorzystane
w postępowaniu, w jakiej części podmiot trzeci (tutaj występując jako podwykonawca)
będzie realizował czynności na rzecz Zamawiającego. O ile zakres dostępnych
wykonawcy zasobów zdaje się wynikać z treści stawianego w danym postępowaniu
warunku udziału w postępowaniu, którego wykazaniu wykonawca zamierza sprostać
posługując się zasobem należącym do podmiotu trzeciego, to na podstawie składanego
w postępowaniu dokumentu powinno być wykazane, że wykonawca dysponuje tym
zasobem – przy wiedzy i doświadczeniu – że, jakkolwiek wykonawca samodzielnie nie
spełnia stawianego w postępowaniu warunku, nie jest w stanie pochwalić się samodzielnie
wykonanymi zadaniami, jakich wymaga w danym postępowaniu zamawiający, ale znajdzie
się w takiej relacji z podmiotem trzecim, że na jej podstawie będzie można uznać, że
wymagane wiedza i doświadczenie dla realizacji przedmiotu zamówienia posiada. Przepis
– a także za nim Zamawiający w analizowanym postępowaniu - wymaga podania
szczegółowych elementów tej relacji między wykonawcą a podmiotem trzecim, jaka
zwykle przybiera postać „zobowiązania podmiotu trzeciego”, to jest podania sposobu
wykorzystania zasobów innego podmiotu przez wykonawcę przy wykonywaniu
zamówienia, charakteru stosunku, jaki będzie łączył wykonawcę z innym podmiotem,
zakresu i okresu udziału innego podmiotu przy wykonywaniu zamówienia. Oznacza to
zatem tyle, że ten dokument, jaki jest składany w postępowaniu musi konkretyzować
relację między jego stronami – powinno z niego wynikać, w jakim zakresie podmiot

udostępniający będzie uczestniczył w realizacji zamówienia, i nie chodzi tylko
o wskazanie, że będzie to podwykonawstwo, ale także o określenie jego zakresu -
czynności wykonywanych przez podmiot udostępniający zasoby w ramach zamówienia,
okresu tego świadczenia a także relacji, jaka łączy go z wykonawcą (co zdaje się
nawiązywać do ukształtowania albo przyrzeczenia na tym już etapie umowy o określonym
charakterze, wskazania charakteru tej umowy). Wszystkie te elementy, jakie ustawodawca
przewidział w przepisie § 1 ust. 6 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz
form, w jakich te dokumenty mogą być składane a Zamawiający w pkt 7.2 SIWZ, mają
służyć przekonaniu Zamawiającego, że na etapie składania oferty wykonawca znajduje się
w takiej sytuacji, że łączący go z innym podmiotem stosunek prawny (względnie,
przyjmująca określone ramy prawne zapowiedź tego stosunku, co mieści się w pojęciu
„charakteru stosunku, jaki będzie łączył wykonawcę z innym podmiotem”), pozwala na
stanowczą i jednoznaczną ocenę, że wykonawca będzie dysponował zasobami innych
podmiotów w stopniu niezbędnym dla należytego wykonania zamówienia oraz że
stosunek, który łączy wykonawcę z tym podmiotem gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich
zasobów. Te okoliczności winien wykazać wykonawca, za pomocą zobowiązania
podmiotu trzeciego, lub innego dokumentu, obrazującego wzajemną relację między tymi
podmiotami (przypomnienia wymaga, że zobowiązanie, o którym traktuje art. 26 ust. 2 b
ustawy jest jedynie przykładowym środkiem dla wykazania posiadania odpowiednich
zasobów podmiotu trzeciego). W świetle wskazanych przepisów a także wymagań
postawionych w analizowanym postępowaniu, szczegółowość i zakres informacyjny
składanego przez wykonawcę dokumentu musi pozwalać na stwierdzenie, jaki jest zakres
dostępnych wykonawcy zasobów innego podmiotu, jaki będzie sposób wykorzystania
zasobów innego podmiotu przez wykonawcę przy wykonywaniu zamówienia, charakter
stosunku, który będzie łączył wykonawcę z innym podmiotem, wreszcie, jaki jest zakres
i okres udziału innego podmiotu przy wykonywaniu zamówienia. Te elementy – zakreślone
przez przepisy i wymagane przez Zamawiającego wskazują, że składany w postępowaniu
dokument nie może mieć postaci ogólnej deklaracji, ale – jakkolwiek nie ma obowiązku, by
miał już postać umowy łączącej wykonawcę z podmiotem trzecim – by zawierał co
najmniej informacje i zobowiązania odnoszące się do zakresu i okresu udziału podmiotu
udostępniającego zasób w realizacji zamówienia, a także określał stosunek, jaki będzie
łączył wykonawcę z podmiotem trzecim. Powyższe skłania do przyjęcia, że zakres
wymaganych elementów składanego dokumentu powinien być bliski umowie między
wykonawcą a podmiotem trzecim – z całą bowiem pewnością dokument ten ma wyrażać
stosunek o charakterze zobowiązaniowym podmiotu udostępniającego zasób

a wykonawcą, który powołuje się w postępowaniu o zamówienie publiczne na taką relację.
Niezależnie zatem od jego formy, dla uznania za udowodnione dysponowania przez
wykonawcę danym zasobem należącym do podmiotu trzeciego, konieczne jest
przedstawienie Zamawiającemu dokumentu opisującego taką relację, zawierającego
wymagane przez przepis oraz SIWZ elementy.
„Zobowiązanie”, o którym w sposób przykładowy traktuje art. 26 ust. 2 b ustawy, odnosi
się do relacji dwustronnej, między wykonawcą a podmiotem trzecim; ma z niego wynikać,
że podmiot udostępniający znajduje się w takiej relacji prawnej, na podstawie której
wykonawca ubiegający się o zamówienie publiczne może posługiwać się jego zasobami
jak własnymi.
Złożone przez wykonawcę N………. K………… prowadzącą działalność gospodarczą pod
nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N……….. K…………. w Starachowicach
zobowiązanie podmiotu trzeciego nie pozwala na taką ocenę – poza ogólnym
wskazaniem, że przygotowano je dla przedmiotowego postępowania, i że na jego
podstawie udostępniono „wiedzę i doświadczenie niezbędne do wykonania Zamówienia,
poprzez udział
w wykonaniu odpowiedniej części Zamówienia (podwykonawstwo).” w szczególności nie
zawiera pozostałych wymaganych elementów – zakresu, w jakim wskazywane
podwykonawstwo ma nastąpić. Z treści tego dokumentu nie dowiadujemy się, w jakiej
części i zakresie podmiot udostępniający wiedzy i doświadczenia będzie podwykonawcą
Przystępującego.
Nie można przy tym tego zakresu domniemywać, jak uczynił to w przedmiotowym
postępowaniu Zamawiający, na podstawie zawartości formularza ofertowego, gdzie
wykonawca N……….. K………… prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N……….. K………… w Starachowicach podał, że będzie korzystać
z podwykonawców, podając następujący zakres podwykonawstwa: koszenie traw,
sprzątanie pasa drogowego, pielęgnacja zieleni.
Po pierwsze, wobec braku zakazu korzystania z podwykonawstwa, nie sposób
definitywnie wyłączyć sytuacji, że w postępowaniu wykonawca przewiduje innych
podwykonawców. Z formularza ofertowego nie wynika, że wskazywane podwykonawstwo
odnosi się do podmiotu udostępniającego zasób w postaci wiedzy i doświadczenia.
Pod drugie, zakres udziału podmiotu udostępniającego zasób w realizacji zamówienia
powinien wynikać z dokumentu pochodzącego od tego podmiotu, składanego w celu
wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu, bowiem tylko z niego wynikają
określone obowiązki tego podmiotu wobec wykonawcy, na podstawie których

Zamawiający mógłby ocenić realność udostępnienia zasobu. Nie może powyższego
zastąpić oświadczenie własne wykonawcy składane wobec zamawiającego, jakim jest
Formularz oferty – ten dokument kreuje bowiem określone zobowiązanie wykonawcy
wobec Zamawiającego, podczas gdy wykazanie, że wykonawca dysponuje określonymi
zasobami należącymi do podmiotu trzeciego musi nastąpić na podstawie dokumentu
opisującego relację między tymi podmiotami. Tylko bowiem dokument obrazujący
określone relacje między wykonawcą a podmiotem udostępniającym mu określone zasoby
pozwala na ocenę, że wykonawca znalazł się w konkretnej pozycji wobec innego
podmiotu, że ten podmiot jest w określonym zakresie i czasie zobowiązany wobec
wykonawcy do określonego świadczenia. Tylko zatem dokument pochodzący od tych
podmiotów pozwala na ocenę, czy udostępnienie zasobów ma charakter realnego.
Stąd pozytywną ocenę przez Zamawiającego dokumentu złożonego na potwierdzenie
spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia należało
uznać za nieuprawnioną.
W powyższym zakresie, w odniesieniu do oświadczenia podmiotu trzeciego
o niepodleganiu wykluczeniu a także zobowiązania podmiotu trzeciego, obowiązkiem
Zamawiającego było wezwanie, na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia
wskazanych dokumentów, co jednak na obecnym etapie – wobec potwierdzonego w pkt
[1] uzasadnienia skutku dalej idącego, w postaci obowiązku wykluczenia wykonawcy
N…………. K………. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N………. K………….. w Starachowicach – jest niecelowe.

[3] Także zarzut wskazujący na niewłaściwą ocenę wyjaśnień złożonych przez
wykonawcę N………. K…………. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą
Zakład Oczyszczania Miasta N……….. K………….. w Starachowicach na podstawie art.
90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych znalazł potwierdzenie.

Zamawiający po analizie złożonych ofert wezwał wykonawcę N……… K………. prowadzącą
działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N………. K………
w Starachowicach, do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (pismo
Zamawiającego z dnia 27 maja 2013 r. pkt III).

Wykonawca N…….. K………. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N………. K……….. w Starachowicach w złożonych wyjaśnieniach,
podał następujące okoliczności mające wpływ na wysokość ceny:
„wszystkie stawki netto podane w kosztorysie ofertowym są zgodne z obowiązującymi
stawkami wykonania usług utrzymaniowych dróg publicznych.
Startując w wielu przetargach na utrzymanie dróg (nawet o zwiększonym zakresie
zamówienia), stawki koszenia, zamiatania mechanicznego, utrzymania zieleni przydrożnej itp.
niejednokrotnie zbliżone są do stawek podanych przez naszą firmę.
Obecnie stawki obowiązujące przy utrzymaniu dróg publicznych:
- koszenie traw i chwastów przy drogach publicznych 0,5 – 0,9 zł zł za m2
- zamiatanie mechaniczne dróg ok 340 zł km co daje stawkę ok 0,18 zł za m2
- pielęgnacja drzew ok. 100 zł za sztukę (utrzymanie skrajni oraz usunięcie posuszu)
- wycinanie drzew-(obecnie większość Zamawiających stosuje sprzedaż drzew na pniu, więc
jedynym profitem z prac jest pozyskany materiał drzewny) od 100 do 200 zł za sztukę.

Startując w/w przetargu założyliśmy pracę nowych jednostek sprzętowych, co pozwoli na
bezawaryjną i nieprzerwaną pracę.
Dzięki zatrudnieniu podwykonawców będących w bliskiej odległości będziemy reagować na
każde wezwanie zamawiającego w czasie przewidzianym w SIWZ.
Istotnym elementem zamówienia jest fakt iż są to usługi, do wykonania w/w usług
niezbędne jest zaplecze sprzętowe (przewidziano zastosowanie nowego sprzętu),
wykonawca nie ponosi dodatkowych kosztów poza paliwami oraz drobnym sprzętem
potrzebnym do wykonania Zamówienia.
Zaskakującym jest fakt wysokiej wyceny kosztorysu inwestorskiego, należy zwrócić uwagę
na fakt że inni oferenci także złożyli oferty poniżej 50 % wartości zamówienia.”
Przechodząc do analizy zarzutów podniesionych w odwołaniu, dostrzeżenia wymaga, iż na
tym etapie ocenie nie podlega zasadność samego wezwania do wyjaśnienia elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny a jedynie ocena wyjaśnień złożonych przez
wykonawcę dokonana przez Zamawiającego.
Jak zwrócił uwagę Sąd Okręgowy w Rzeszowie w uzasadnieniu w uzasadnieniu wyroku
z dnia 18 kwietnia 2012 r. w spr. o sygn. I Ca 117/12: „(…) istnieje domniemanie
poprawności kalkulacji ceny zawartej w ofercie wykonawcy jak i domniemanie co do tego, że
nie ma ona charakteru ceny rażąco niskiej. W chwilą wezwania przez Zamawiającego
(skarżącego) wykonawcy (…) w trybie art. 90 ust. 1 u.p.z.p. w dniu 1.12.2011r. powyższe

domniemanie zostało obalone. Na wykonawcę (…) został przerzucony ciężar dowodu
wykazania, że skalkulował cenę w sposób rynkowy, (tak KIO 28.09.2011).”.
Zauważyć w tym miejscu należy zatem, że co do zasady istnieje domniemanie poprawności
kalkulacji ceny zawartej w złożonej ofercie jak i domniemanie co do tego, że nie ma ona
charakteru rażąco niskiej. To domniemanie zakłada, że oferty wskazują ceny za wykonanie
zamówienia skalkulowane w sposób rynkowy, obejmujące wszystkie koszty wykonania
zamówienia ponoszone przez wykonawcę a także pewien zysk. Jednakże, z momentem
powzięcia przez zamawiającego wątpliwości co do tego, czy w konkretnej sytuacji cena nie
ma charakteru rażąco niskiej, i wyrażenia tej wątpliwości w formie wezwania na podstawie
art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, powyższe domniemanie zostaje obalone
i to na wykonawcy spoczywa ciężar wykazania, że cenę skalkulowano w sposób rynkowy.
Rzeczą wykonawcy jest – w odpowiedzi na wezwanie wystosowane przez zamawiającego
na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych – udzielenie wyjaśnień
dotyczących okoliczności, które wpłynęły na wysokość zaoferowanej ceny, a brak tych
wyjaśnień czy też złożenie wyjaśnień nieprzekonujących, że cena w danej sytuacji nie ma
charakteru rażąco niskiej, skutkować winny odrzuceniem oferty na podstawie art. 90 ust. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych.
Przedstawione przez wezwanego wykonawcę wyjaśnienia podlegają – w myśl art. 90 ust. 2
ustawy Prawo zamówień publicznych - ocenie zamawiającego i jako takie winny być
poddane analizie zmierzającej do ustalenia, czy cena została skalkulowana poprawnie, czy
też nosi ona znamiona rażąco niskiej. Z tego względu dla zakwalifikowania oferty do
dalszego postępowania nie jest wystarczające złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, lecz
wyjaśnień, które będą odpowiednio umotywowane, przekonujące, że zaproponowana oferta
nie zawiera ceny rażąco niskiej (tak też: wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia
5 stycznia 2007r., sygn. akt V Ca 2214/06).
Powyższe determinuje wymóg, aby owe wyjaśnienia, o których mowa w art. 90 ust. 1 i 2
ustawy Prawo zamówień publicznych były wyczerpujące, miały charakter
skonkretyzowanych do sytuacji wykonawcy, odnosiły się do tych elementów kalkulacyjnych,
które miały wpływ na wielkość zawartej w ofercie ceny. Przepis art. 90 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych wyraźnie tutaj nawiązuje do elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny. W różnych sytuacjach, zależnie od przedmiotu zamówienia, czasu jego
trwania, konieczne jest zaangażowanie różnych środków produkcji, a tym samym inne
nakłady [elementy cenotwórcze] będą uwzględniane w kalkulacji ceny za wykonanie
zamówienia, niemniej jednak zawsze cena jest pochodną przynajmniej kilku kosztów, które
się na nią składają. Stąd wyjaśnienia dotyczące elementów oferty, które miały wpływ na

kalkulację ceny winny wskazywać i omawiać przynajmniej podstawowe elementy
cenotwórcze, jak przykładowo koszt pracowników, zaangażowania odpowiedniego sprzętu,
czy wreszcie marżę wykonawcy. W przeciwnym wypadku wyjaśnienia będą miały charakter
jedynie iluzorycznych i nie będą stanowiły wyjaśnienia elementów oferty, mających wpływ na
wysokość cen. Taką też argumentację wyraził Sąd Okręgowy w Rzeszowie w uzasadnieniu
w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. w spr. o sygn. I Ca 117/12.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt analizowanego stanu faktycznego, Krajowa Izba
Odwoławcza stwierdziła, że opisanych wyżej warunków nie spełniają wyjaśnienia, które
złożone zostały przez wykonawcę N……….. K………. prowadzącą działalność gospodarczą
pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N…….. K……….. w Starachowicach w niniejszym
postępowaniu.
Wyjaśnienia złożone przez Przystępującego należało uznać za nazbyt ogólne i nie
pozwalające na przesądzenie, czy cenę skalkulowano w sposób rynkowy i zgodny
z zasadami uczciwej konkurencji. Nie wynikają z nich szczegółowe koszty i nakłady
ponoszone przez wykonawcę w celu zrealizowania zamówienia. W istocie stanowią one
jedynie deklarację, potwierdzenie przez wykonawcę że cenę skalkulowano poprawnie i że
wykona za nią zamówienie.
Innymi słowy, na ich podstawie Zamawiający nie miał możliwości dokonania oceny, czy
zaoferowana cena jest właściwie skalkulowana, przez pryzmat obiektywnych czynników,
jakie przepis art. 90 ust. 2 ustawy wymienia, to jest czy zastosowano oszczędną metodę
wykonania zamówienia, rozwiązania techniczne optymalizujące wykonanie zamówienia, czy
zachodzą wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla
wykonawcy, mamy do czynienia z oryginalnym projektem wykonawcy lub wpływem pomocy
publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów, albo inne okoliczności, które
spowodowały, że dany wykonawca mógł cenę skalkulować na poziomie niższym, niż inni
wykonawcy.
Ponadto, dostrzeżenia wymaga, że wezwanie Zamawiającego, jakie zostało wystosowane
do wykonawcy N……… K……….. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Zakład
Oczyszczania Miasta N……….. K………. w Starachowicach nie tylko wskazywało podstawę
żądania tych wyjaśnień (art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych), ale także
czytelnie wskazywało, zakres oczekiwanej odpowiedzi. Zamawiający podał, że wyjaśnienia
maja dotyczyć elementów, mających wpływ na wysokość ceny oferty złożonej
w postępowaniu, takich jak zastosowanie oszczędnej metody wykonania zamówienia,
wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia
dostępne dla wykonawcy, oryginalność projektu wykonawcy lub wpływ pomocy publicznej

udzielonej na podstawie odrębnych przepisów, a także wszelkie inne czynniki wpływające na
wysokość oferty, jeśli są zgodne z prawem i nie zakłócają uczciwej konkurencji.
Zamawiający podał również, że: „wykonawca składając wyjaśnienia odnoszące się do ceny
swojej oferty, powinien wskazać, co spowodowało możliwość obniżenia ceny oraz w jakim
stopniu dzięki tym czynnikom cena została obniżona”. Tym samym Zamawiający dał czytelne
i klarowne wytyczne, że wyjaśnienia nie mogą mieć charakteru ogólnych deklaracji, ale mają
tłumaczyć wysokość zaoferowanej ceny.
Na podstawie wyjaśnień złożonych przez wykonawcę N…….. K……… prowadzącą
działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N……… K………..
w Starachowicach na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych nie
sposób ustalić jakiego rodzaju koszty i nakłady skalkulowano w cenie – a w konsekwencji –
czy cena ma charakter rynkowy. Dostrzeżenia przy tym wymaga, że w przedmiotowym
postępowaniu Zamawiający wymagał złożenia wraz z formularzem ofertowym kalkulacji ceny
– ta zaś zawierała już podane przez wykonawcę ceny jednostkowe np. za czyszczenie
nawierzchni drogowej, chodników, poboczy; utrzymanie zieleni przydrożnej, usunięcie
(wycinkę) drzew, mycie znaków pionowych, pachołków, ekranów akustycznych. Oznacza to
tyle, że jeśli już oferta, co do której Zamawiający dysponował kalkulacją ceny na pewnym
poziomie szczegółowości, wzbudziła wątpliwości Zamawiającego, które wyartykułował
w wezwaniu do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, złożone
przez wykonawcę wyjaśnienia nie powinny być na wyższym poziomie ogólności, niż sama
oferta i zawarte w niej kalkulacje. Podane w wyjaśnieniach stawki za koszenie trawy
zamiatanie mechaniczne, pielęgnację i wycinanie drzew, odnoszą się nie do kosztów
ponoszonych w związku z wykonaniem tych czynności, ale wskazują na stawki, jakie
w ocenie wykonawcy, są stosowane za tego typu czynności: wykonawca nie wskazał,
przykładowo, jaki jest koszt pracowników z tego tytułu, albo koszt zakupu usługi zewnętrznej
– jeśli korzysta z podwykonawstwa (na co by wskazywało oświadczenie zawarte
w formularzu ofertowym). Przywołane przez wykonawcę okoliczności, takie jak
dysponowanie nowym, bezawaryjnym sprzętem, bliskość podwykonawców, zdają się być
wspólnymi dla wszystkich wykonawców uczestniczących w postępowaniu. Fakt, że
wykonawca, dzięki zatrudnieniu podwykonawców, będących w bliskiej odległości będzie
reagować na każde wezwanie zamawiającego w czasie przewidzianym w SIWZ referuje
raczej do obowiązku nałożonego na każdego wykonawcę w takim samym zakresie,
a wynikającego z SIWZ czy zawartej umowy.
Finalnie uznano, że złożone przez N……… K……….. prowadzącą działalność gospodarczą
pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N………. K………… w Starachowicach wyjaśnienia
nie pozwalają na uznanie, że wykonawca ten – zgodnie z dyspozycją art. 90 ust. 1 ustawy

Prawo zamówień publicznych - wymienił elementy kalkulacyjne ceny i wykazał, że nie ma
ona charakteru rażąco niskiej. Tym samym, stawiany zarzut się potwierdził.

IV. ROZSTRZYGNIĘCIE O śĄDANIACH ODWOŁANIA:

Wskazane wyżej okoliczności przemawiają za uznaniem, że pozytywna ocena spełnienia
przez Przystępującego spełnienia warunków udziału w postępowaniu
była niewłaściwą. Powyższe decydowało o uwzględnieniu odwołania i nakazaniu dokonania
ponownego badania i oceny ofert, w zakresie, jaki wynika z uwzględnienia zarzutów
odwołania, oraz wykluczenia wykonawcy – N……… K………… prowadzącej działalność
gospodarczą pod nazwą Zakład Oczyszczania Miasta N………. K……… w Starachowicach
z postępowania oraz uznania oferty tego wykonawcy za odrzuconą.
Nie dopatrzono się podstaw do uwzględnienia innych żądań odwołania, w tym żądania
nakazania Zamawiającemu dokonania wyboru oferty złożonej przez Odwołującego jako
oferty najkorzystniejszej – żądanie to, jako pozostające bez bezpośredniego związku
z zarzutami odwołania odnosi się raczej do naturalnej konsekwencji działań Zamawiającego
wynikających z celu prowadzonego postępowania i Zamawiającemu zostało pozostawione.
Opisane wyżej naruszenia przepisów ustawy mogą mieć wpływ na wynik postępowania,
o którym mowa w art. 192 ust. 2 ustawy.

Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Prawo zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy
§ 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 1) i 2) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca
2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów
kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41 poz. 238).
Uwzględniono koszty wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego w wysokości
3.600,00 zł, na podstawie rachunku złożonego do akt sprawy, stosownie do brzmienia § 5
ust. 2 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 2 lit. b przywoływanego rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 15 marca 2010 r., ograniczając wysokość kosztów do kwoty 3.600,00 zł maksymalnie
dopuszczalnej w myśl przywołanego przepisu.

Przewodniczący: