Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KIO 2191/13
KIO 2193/13

WYROK
z dnia 2 października 2013 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Małgorzata Rakowska



Protokolant: Rafał Komoń

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 września 2013 r. odwołań wniesionych do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej:

A. w dniu 12 września 2013 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia BUDIMEX S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Stawki 40,
01-040 Warszawa (lider); Ferrovial Agroman SA, Campo de las Naciones,
Ribera del Loira 42, 28042 Madrid - Hiszpania (partner) (sygn. akt KIO 2191/13)

B. w dniu 12 września 2013 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia INSO Sistemi per la Infrastrutture Sociali S.p.A., Viale
Giuseppe Mazzini n. 35, 50132 Firenze – Włochy (lider); UNIBEP S.A. z siedzibą
w Bielsku Podlaskim, ul. 3 Maja 19, 17-100 Bielsk Podlaski (partner)
reprezentowanych przez: radcę prawnego Martino B., radcę prawnego
Agnieszkę C., B. B. K. BBK Kancelarię Radców Prawnych i Adwokatów Sp. p.,
ul. Widok 8, 00-023 Warszawa (sygn. akt
KIO 2193/13)


w postępowaniu prowadzonym przez Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana
z Dukli, ul. dr K. Jaczewskiego 7, 20-090 Lublin

przy udziale:

1. wykonawcy Warbud S.A. z siedzibą w Warszawie, Al. Jerozolimskie 162 A,
02-342 Warszawa zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt KIO 2191/13 po stronie odwołującego

2. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia INSO Sistemi per
la Infrastrutture Sociali S.p.A., Viale Giuseppe Mazzini n. 35, 50132 Firenze –
Włochy (lider); UNIBEP S.A. z siedzibą w Bielsku Podlaskim, ul. 3 Maja 19,
17-100 Bielsk Podlaski (partner) reprezentowanych przez: radcę prawnego
Martino B., radcę prawnego Agnieszkę C., B. B. K. BBK Kancelarię Radców
Prawnych i Adwokatów Sp. p., ul. Widok 8,
00-023 Warszawa zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt KIO 2191/13 po stronie odwołującego

3. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia BUDIMEX S.A.
z siedzibą w Warszawie, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa (lider); Ferrovial
Agroman SA, Campo de las Naciones, Ribera del Loira 42, 28042 Madrid -
Hiszpania (partner) zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt KIO 2193/13 po stronie odwołującego

orzeka:

1. oddala oba odwołania


2. kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia BUDIMEX S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa
(lider); Ferrovial Agroman SA, Campo de las Naciones, Ribera del Loira 42, 28042
Madrid - Hiszpania (partner) (sygn. akt KIO 2191/13) i wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia INSO Sistemi per la Infrastrutture Sociali
S.p.A., Viale Giuseppe Mazzini n. 35, 50132 Firenze – Włochy (lider); UNIBEP S.A.
z siedzibą w Bielsku Podlaskim, ul. 3 Maja 19, 17-100 Bielsk Podlaski (partner)
reprezentowanych przez: radcę prawnego Martino B., radcę prawnego Agnieszkę C.,
B. B. K. BBK Kancelarię Radców Prawnych i Adwokatów Sp. p., ul. Widok 8, 00-023
Warszawa (sygn. akt KIO 2193/13) i:

2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 40 000 zł 00 gr
(słownie: czterdzieści tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia BUDIMEX S.A. z siedzibą
w Warszawie, ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa (lider); Ferrovial Agroman SA,
Campo de las Naciones, Ribera del Loira 42, 28042 Madrid – Hiszpania
(partner) (sygn. akt KIO 2191/13) i wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia INSO Sistemi per la Infrastrutture Sociali S.p.A., Viale
Giuseppe Mazzini n. 35, 50132 Firenze – Włochy (lider); UNIBEP S.A.
z siedzibą w Bielsku Podlaskim, ul. 3 Maja 19, 17-100 Bielsk Podlaski (partner)
reprezentowanych przez: radcę prawnego Martino B., radcę prawnego
Agnieszkę C., B. B. K. BBK Kancelarię Radców Prawnych i Adwokatów Sp. p.,
ul. Widok 8, 00-023 Warszawa (sygn. akt
KIO 2193/13) tytułem wpisów od odwołań.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Lublinie.


Przewodniczący: …………………………

Sygn. akt KIO 2191/13
KIO 2193/13
U z a s a d n i e n i e

Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli z siedzibą w Lublinie, zwane
dalej „zamawiającym”, działając na podstawie przepisów ustawy dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), zwanej
dalej „ustawą Pzp”, prowadzi, w trybie przetargu ograniczonego, postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na „Wykonanie robót budowlanych polegających na dokończeniu
zadania pn. Rozbudowa i Modernizacja Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 30 stycznia 2013 r., nr 2013/S 002-001846.

sygn. akt KIO 2191/13

W dniu 2 września 2013 r. (pismem z dnia 30 sierpnia 2013 r.) zamawiający
przekazał wykonawcom wspólnie ubiegającym się o udzielenie zamówienia Budimex S.A. z
siedzibą w Warszawie i Ferrovial Agroman SA z siedzibą w Hiszpanii, zwanym dalej
„odwołującym Budimex”, Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia, zwaną dalej
„SIWZ”.
W dniu 12 września 2013 r. (pismem z tej samej daty) odwołujący Budimex wniósł
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wpływ pisma do zamawiającego w dniu
12 września 2013 r.) wobec zapisów SIWZ, zarzucając zamawiającemu naruszenie:
1) art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, polegające na prowadzeniu postępowania w sposób
naruszający zasadę uczciwej konkurencji
2) art. 29 ust. 1 i ust 2 ustawy Pzp w zw. z art. 7 ust 1 ustawy Pzp przez opisanie
przedmiotu zamówienia w sposób, który może utrudniać uczciwą konkurencję, jak też
nieprecyzyjny i niejednoznaczny
3) art. 14 ustawy Pzp i art. 139 ust 2 ustawy Pzp w związku z art. 353(1) Kodeksu
cywilnego, oraz innych przepisów Kodeksu cywilnego przywołanych w treści
uzasadnienia przy poszczególnych zarzutach przez narzucenie niezgodnych z
prawem i dyskryminacyjnych dla wykonawcy warunków urnowy
Jednocześnie odwołujący Budimex wniósł o nakazanie zamawiającemu modyfikacji
zapisów SIWZ, w szczególności projektu umowy, w sposób określony dla poszczególnych
zarzutów w uzasadnieniu.
W uzasadnieniu odwołujący Budimex wskazał m.in.:

zarzut 1
W świetle § 4 ust. 3 (Prowadzenie robót) projektu umowy zamawiający próbuje nie
tylko przenieść odpowiedzialność za popełnione przez siebie błędy w zakresie zgodności i
kompletności dokumentacji projektowej, ale również próbuje przerzucić na wykonawców
obowiązek uzupełnienia opisu przedmiotu zamówienia poprzez przeprowadzenie na własny
koszt badań i analiz oraz inwentaryzacji, które powinny przecież stanowić część
dokumentacji, w oparciu o którą realizuje się zamówienie. Tymczasem wykonawca biorący
udział w postępowaniu przetargowym nie może ponosić odpowiedzialności finansowej za
braki występujące w dokumentacji. To projektant ponosi bowiem pełną odpowiedzialność za
stworzone przez siebie dzieło.
Reasumując odwołujący Budimex podniósł, iż podstawowym obowiązkiem
wykonawcy jest zobowiązany do realizacji zamówienia zgodnie z założeniami projektu.
Wykonawca jako profesjonalista jest zobowiązany zapoznać się z projektem oraz dochować
należytej staranności w zakresie wykonywania przez niego robót budowlanych oraz zwrócić
uwagę zamawiającemu na wady projektu, które ewentualnie dostrzeże realizując inwestycję.
Natomiast nie jest rolą wykonawcy analiza czynności zamawiającego (który przygotowuje
projekt stanowiący część dokumentacji przetargowej czy to sam czy za pomocą biura
projektowego), sprawdzając czy przypadkiem nie popełnił błędów przygotowując
dokumentacje przetargową jak również nie jest jego rolą dokonywanie analiz i badań
mających na celu uzupełnienie tej dokumentacji. Tym samym uchylenie się przez
zamawiającego od odpowiedzialności za wady i braki dokumentacji projektowej, jak również
przerzucenie na wykonawców obowiązku dokonania uzupełniających inwentaryzacji, analiz i
badań niezbędnych do realizacji przedmiotu zamówienia, jest sprzeczne z naturą stosunku i
jako takie stanowi postanowienie nieważne na podstawie przepisów k.c. Dlatego też
postanowienie to powinno być wykreślone.
zarzut 2
Odwołujący Budimex zakwestionował postanowienia zawarte w projekcie umowy - §
10 Wynagrodzenie i warunki płatności, ust. 5, zdanie 2, podnosząc m.in., iż zapis ten jest
wprost niezgodny z przepisami kodeksu cywilnego. Zanegował poprawność zapisów
dążących w istocie przejęcia długu od wykonawcy przez zamawiającego na podstawie
generalnej zgody wykonawcy bez możliwości na obecnym etapie skonkretyzowania
wierzytelności, której zgoda dotyczy, jej wymagalności i rozmiaru (przepisy art. 519 i nast.
k.c.), oraz przepisów o potrąceniu należności (art. 498 i nast. K.c.).
Zamawiający poprzez kwestionowany zapis w istocie próbuje doprowadzić do sytuacji, kiedy
zmniejsza należność wykonawcy przez ustalenia z osobą trzecią (tj. podwykonawcą), bez
wiedzy i zgody wykonawcy. Zamawiający dopuszcza zmniejszenie wynagrodzenia
wykonawcy bez porozumienia z nim, a więc w przypadku gdy nie ma wiedzy o tym, czy

wierzytelność zgłoszona przez podwykonawcę jest faktycznie należna i wymagalna.
Zamawiający ingeruje w wysokość wynagrodzenia przysługującego do wypłaty wykonawcy.
Jeżeli wykonawca nie przedstawia oświadczenia podwykonawców o zapłacie należności nie
musi być to zawsze związane z brakiem zapłaty bez przyczyny. Wykonawca może bowiem w
ramach stosunku prawnego z podwykonawcą odmówić zapłaty wynagrodzenia uznając że
świadczenie jest nienależne np. w przypadku braku wykonania prac przez wskazanego
podwykonawcę i wykonania ich samodzielnie przez wykonawcę.
W związku z powyższym wniósł o wykreślenie drugiego zdania kwestionowanego
zapisu projektu umowy.
zarzut 3
Odwołujący Budimex zakwestionował § 11 ust 1 projektu umowy, dotyczący cen
robót dodatkowych. Zamawiający poprzez ten zapis bezprawnie zobowiązuje wykonawcę do
przyjęcia cen sztywnych cen określonych (cen jednostkowych ustalonych na podstawie
średnich czynników cenotwórczych dla regionu lubelskiego, nie wyższych niż ustalonych w
zeszytach Sekocenbud na dzień rozpoczęcia robót dodatkowych). Tak ustalone przez
zamawiającego wynagrodzenie za roboty dodatkowe z całą stanowczością nie posiada
jakichkolwiek znamion negocjacji oraz w rażący sposób narusza obowiązek
przeprowadzenia z wykonawcą negocjacji w ramach zastosowania trybu zamówienia z
wolnej ręki .
Podobnie w przypadku cen na roboty zamienne - nie jest możliwe z góry uznanie
jakie roboty będą wykonywane a w związku z tym jaka będzie ich wycena.
Dlatego też zażądał wykreślenia postanowień dotyczących rozliczeń w zakresie robót
dodatkowych oraz robót zamiennych lub modyfikację postanowień dotyczącą robót
zamiennych w sposób zapewniających równość stron umowy.
zarzut 4
Odwołujący Budimex zakwestionował § 13 ust. 1 lit. h projektu umowy, w którym
zamawiający zastrzega prawo do odstąpienia od niej w przypadku, gdy w stosunku do
wykonawcy lub podwykonawców, przy pomocy których wykonuje przedmiot umowy złożony
został wniosek o wszczęcie postępowania upadłościowego lub układowego. Postanowienie
to godzi w zasadę trwałości stosunku prawnego w sposób rażący. Zamawiający próbuje
bowiem zastrzec prawo odstąpienia również w okolicznościach, na które wykonawca w
żaden sposób nie ma wpływu. Wykonawca bowiem nie ma żadnej możliwości kierowania
działaniami w prowadzeniu działalności gospodarczej przez podwykonawcę.
Prawo odstąpienia w przypadku, gdy zostanie złożony wniosek o wszczęcie
postępowania upadłościowego lub układowego w stosunku do podwykonawcy powoduje
stan niepewności prawnej, której w żaden sposób wykonawca nie może ograniczyć - nie ma
bowiem żądnego instrumentu aby zgłoszeniu takiego wniosku zapobiec. Obarczanie

odpowiedzialnością tak daleko idącą za działania innego podmiotu godzi w zasadę swobody
umów, gdyż sprzeczne jest z zasadami współżycia społecznego i z naturą stosunku
prawnego.
A ponadto wniosek o wszczęcie postępowania upadłościowego może być
nieuzasadniony, złożony przez osobę nieuprawnioną w okolicznościach, w jakich nie
zachodzi prawna podstawa do wszczęcia postępowania. W tej sytuacji prawo odstąpienia od
umowy należy uznać za nadużycie. Dlatego też zażądał wykreślenia kwestionowanego
zapisu.
zarzut 5
Odwołujący zakwestionował postanowienia dotyczące odstąpienia od umowy (§ 13
ust. 3 projektu umowy). Powyższe zapisy – w jego ocenie - nie mogą być uznane za zgodne
z prawem powszechnie obowiązującym zamawiający przewidział bowiem termin odstąpienia
z dniem złożenia informacji o przyczynach odstąpienia od umowy bez wyznaczenia
dodatkowego terminu wykonawcy na ewentualne usunięcie tych okoliczności.
Ponadto zamawiający - niezależnie od zawinienia wykonawcy, gdyż wśród
wskazanych przesłanek dostąpienia są również takie, które w żaden sposób nie mogą być
mu przypisane, gwarantuje sobie prawo zatrzymania płatności za wykonane prace aż do
czasu kompletnego wykonania prac przez innego wybranego przez zamawiającego
wykonawcę. Takie postanowienie w sposób rażący narusza przepisy prawa.
Zamawiający kumuluje więc wysokość odszkodowania w przypadku odstąpienia: po
pierwsze żąda zapłaty kary umownej, po drugie może dochodzić odszkodowania na
zasadach ogólnych do wysokości szkody, po trzecie zaś żąda pokrycia różnicy pomiędzy
wynagrodzeniem uzgodnionym przez zamawiającego z nowym wykonawcą, a
wynagrodzeniem przewidzianym w harmonogramie rzeczowo-finansowym dla zakresu robót
pozostałego do wykonania po odstąpieniu od umowy. Ta ostatnia konstrukcja może
prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia przez zamawiającego. Przy cenie ryczałtowej
nie jest możliwe uznanie, że poszczególne pozycje harmonogramu odpowiadają dokładnie
poniesionym nakładom - istnieje bowiem swoboda kształtowania takiego harmonogramu.
Ponadto wykonawca nie może ponosić odpowiedzialności za zmianę okoliczności np.
polegająca na zmianie dokumentacji projektowej w kolejnym postępowaniu i zwiększeniu z
tego tytułu kosztów. Nie może również odpowiadać za koszty innej - nieznanej mu firmy.
Zamawiającemu przysługuje zgodnie z prawem możliwość dochodzenia odszkodowania na
zasadach ogólnych - ten zapis zabezpiecza w sposób pełny interesy zamawiającego w
przypadku odstąpienia z winy wykonawcy. Dodatkowe płatności należy uznać za sprzeczne
z naturą stosunku prawnego i prowadzące do rażącego pokrzywdzenia jednej ze stron. W
związku z powyższym zgłaszam żądanie wykreślenia kwestionowanego zapisu.

zarzut 6
Odwołujący zakwestionował § 16 ust. 3 projektu umowy dotyczący terminów, a
mianowicie żądania świadczeń gwarancyjnych związanych z konstrukcją wykonywanych
obiektów budowlanych przez okres 40 lat. Żądanie to w sposób rażący narusza
postanowienia art. 353(1) k.c. Przepisy k.c. nie stanowią formalnej przeszkody dla
rozszerzenia rękojmi czy też ustanowienia gwarancji na okres dłuższy niż wskazany w wyżej
wymienionym przepisie. Jednakże nie można zignorować jego istnienia. Ustawodawca
wskazał wyraźnie na realny termin w jakim wykonawca budynku może być odpowiedzialny
za wady rzeczy w niej tkwiące. Termin wyznaczony przez zamawiającego stanowi ponad
1300% terminu ustawowego.
Nadto dodał, iż wykonawca przejmuje część prac wykonanych przez poprzedniego
wykonawcę, w tym konstrukcje jednego z budynków do wykonania. Tym samym żądanie w
powyższych okolicznościach ustanowienia gwarancji na okres 40 lat przekracza granice
zasady swobody umów, jest sprzeczne z naturą stosunku prawnego, jak też nierealne w
praktyce do wykonania i egzekwowania.
W związku z powyższym zażądał skrócenia okresu gwarancji na konstrukcje na okres
nie dłuższy niż 120 miesięcy.
zarzut 7
Odwołujący zakwestionował § 17 ust 1 lit a, b i c projektu umowy, dotyczące
obowiązku zapłaty kary umownej przez wykonawcę w przypadku opóźnienia - zarówno w
wykonaniu elementów Etapów, jak i wykonaniu Etapów, wreszcie też wykonania przedmiotu
umowy. Jednocześnie zwrócił uwagę na treść w § 4 ust 2 projektu umowy podnosząc, iż
zamawiający nakłada kary umowne za opóźnienia wielokrotnie - jeżeli opóźnienie wystąpi w
trakcie wykonywania elementu i wpłynie na opóźnienie etapu a następnie wykonania
przedmiotu umowy. W takim przypadku wykonawca będzie zobowiązany do zapłaty kary
umownej narastająco za każdy dzień opóźnienia dla elementu, następnie etapu, a następnie
całego przedmiotu umowy. Również wysokość kary za „to samo" opóźnienie będzie
narastająca - najpierw od wartości elementu, następnie etapu, wreszcie przedmiotu umowy.
Tak więc kary umowne zastrzeżone w taki sposób prowadzą do uzyskania nadmiernie
wysokiego odszkodowania przez zamawiającego. Zamawiający ustalając sposób naliczania
kar umownych pominął naturę stosunku prawnego, jaka łączyć ma strony oraz zignorował
zasady współżycia społecznego zakładające równoprawność stron zawieranej umowy, czym
naruszył dyspozycję art. 353(1) k.c. Ponadto kara umowna może być uznana za rażąco
wygórowaną zgodnie z art. 484 § 2 k.c.
A ponadto zamawiający nakłada kary umowne za opóźnienie - nie zaś za zwłokę, co
oznacza obowiązek zapłaty kary umownej również z przyczyn nie wywołanych działaniem
wykonawcy. Jednocześnie przedmiot umowy zakłada konieczność zapewnienia czasu na

przenosiny zamawiającego do obiektów ukończonych w Etapie I. Zamawiający wymaga
minimum 2 miesięcy przerwania prac na czas przenosin. Jednocześnie opóźnienie
zamawiającego i przedłużenie przerwy z przyczyn leżących po jego stronie nie zwalnia
wykonawcy z obowiązku zapłacenia kary umownej za opóźnienie. Jeżeli więc zamawiający
przyczynia się do powstania opóźnienia, konsekwencje finansowe w postaci kar umownych
ponosił będzie wykonawca. Również w tym przypadku uznać należy, że zamawiający
ustalając sposób naliczania kar umownych pominął naturę stosunku prawnego, jaka łączyć
ma strony oraz zignorował zasady współżycia społecznego zakładające równoprawność
stron zawieranej umowy, czym naruszył dyspozycję art. 353 (1) k.c.
W związku z powyższym odwołujący Budimex zażądał wykreślenia § 17 ust 1 lit a i b,
oraz zmiany polegającej na zastrzeżeniu kary umownej w przypadku wystąpienia zwłoki lub
alternatywnie w przypadku pozostawienia kary za opóźnienie, wprowadzenie zapisów, że do
dni opóźnienia nie wlicza się dni opóźnienia wynikłego z przyczyn leżących po stronie
zamawiającego.
Pismem z dnia 13 września 2013 r. zamawiający wezwał wykonawców do
przystąpienia do postępowania odwoławczego toczącego się w wyniku wniesienia
odwołania, przekazując jednocześnie kopię odwołania (przedmiotowe pismo wykonawca
Warbud S.A. z siedzibą w Warszawie, zwany dalej „wykonawcą Warbud” oraz wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia INSO Sistemi per la Infrastrutture Sociali
S.p.A. z siedzibą we Włoszech oraz UNIBEP S.A. z siedzibą w Bielsku Podlaskim, zwani
dalej „konsorcjum INSO”, otrzymali w tej samej dacie).
W dniu 16 września 2013 r. (pismem z tej samej daty) wykonawca Warbud przystąpił
do postępowania odwoławczego, po stronie odwołującego Budimex, przekazując kopie
przystąpienia odwołującemu i zamawiającemu.
W dniu 16 września 2013 r. (pismem z tej samej daty) konsorcjum INSO, przystąpiło
do postępowania odwoławczego, po stronie odwołującego Budimex, przekazując kopie
przystąpienia odwołującemu i zamawiającemu.

sygn. akt KIO 2193/13

W dniu 2 września 2013 r. (pismem z dnia 30 sierpnia 2013 r.) zamawiający
przekazał wykonawcom wspólnie ubiegającym się o udzielenie zamówienia INSO Sistemi
per la Infrastrutture Sociali S.p.A. z siedzibą we Włoszech oraz UNIBEP S.A. z siedzibą w
Bielsku Podlaskim, zwanym dalej „odwołującym INSO”, SIWZ.
W dniu 12 września 2013 r. (pismem z tej samej daty) odwołujący INSO wniósł
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wpływ pisma do zamawiającego w dniu

12 września 2013 r.) od treści SIWZ oraz treści wzoru umowy stanowiącej załącznik nr 5 do
SIWZ, zarzucając zamawiającemu naruszenie:
1) art. 29 ust. 1 i 2 oraz art. 31 ust. 1 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu oraz
warunków wykonania zamówienia w sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący,
który nie pozwala na sporządzenie rzetelnej oferty przez odwołującego INSO, a tym
samym utrudnia uczciwą konkurencję
2) art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z § 4 ust. 1 oraz ust. 3
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 roku w sprawie
szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych
wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno — użytkowego,
zwanego dalej „rozporządzeniem”, poprzez zaniechanie sporządzenia i przekazania
odwołującemu INSO przedmiaru robót, co powoduje opisanie przedmiotu oraz
warunków wykonania zamówienia w sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący,
który nie pozwala na sporządzenie rzetelnej oferty przez odwołującego INSO
3) art. 52 ust. 2 ustawy Pzp poprzez wyznaczenie ostatecznego terminu do złożenia
oferty w przetargu krótszego od ustawowo przyjętego minimalnego, 40 — dniowego
terminu do złożenia oferty od dnia przekazania zaproszenia do składania ofert
4) art. 29 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 52 ust. 2 ustawy Pzp poprzez wyznaczenie zbyt
krótkiego terminu do sporządzenia rzetelnej i prawidłowej oferty na podstawie
niejednoznacznego i niewyczerpującego opisu przedmiotu oraz warunków wykonania
zamówienia
5) art. 139 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 353 k.c. w zw. z art. 5 k.c. poprzez
sporządzenie wzoru umowy, tj. § 1 ust. 2.1, § 3 ust. 1 pkt 20), § 4 ust. 3, § 4 ust. 6 lit.
c) i d), § 4 ust. 8 lit. h), § 4 ust. 9, § 7 ust. 5, § 9 ust. 1, § 9 ust. 3, § 9 ust. 5 lit. c), § 10
ust. 5, § 12 ust. 3 pkt 4, § 13 ust. 1 lit. b), § 16 ust. 5 oraz § 17 ust. I oraz art. III ust.
2.1 SIWZ, w sposób sprzeczny z naturą stosunku, ustawą oraz zasadami współżycia
społecznego
6) art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 2) oraz 4) ustawy Pzp poprzez opisanie
przedmiotu oraz warunków wykonania zamówienia w sposób niejednoznaczny i
niewyczerpujący, który nie pozwala na sporządzenie rzetelnej oferty, a przez to
naraża odwołującego INSO na złożenie oferty, która nie odpowiada treści SIWZ albo
złożenie oferty zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia
7) art. 7 § 1 ustawy Pzp w zw. z art. 29 ust. 1 w zw. z art. 97 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp
poprzez naruszenie zasady równego traktowania wykonawców oraz zachowanie
uczciwej konkurencji polegające na opisaniu przedmiotu oraz warunków wykonania
zamówienia w sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący, który nie pozwala na

sporządzenie rzetelnej i prawidłowej oferty, co naraża postępowanie na ryzyko
unieważnienia z powodu niemożliwej do usunięcia wady uniemożliwiającej zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego
polegającego na złożeniu przez wykonawców nieporównywalnych ofert.
Jednocześnie odwołujący INSO wniósł o:
1) uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu usunięcie z SIWZ
oraz wzoru umowy zapisów niezgodnych z prawem, tj. m. in. § 1 ust. 2.1, § 3 ust. 1
pkt 20), § 4 ust. 3, § 4 ust. 6 lit. c) i d), § 4 ust. 8 lit. h), § 4 ust. 9, § 7 ust. 5, § 9 ust.
1, § 9 ust. 3, § 9 ust. 5 lit. c), § 10 ust. 5, § 12 ust. 4, § 13 ust. 1 lit. b), § 16 ust. 5
oraz § 17 ust. 1 wzoru umowy a także art. XI oraz art. III ust. 2.1 SIWZ
2) nakazanie zamawiającemu sporządzenia przedmiaru robót zgodnie z § 4 ust. 1
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 roku w sprawie
szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych
wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno — użytkowego,
zwanego dalej „Rozporządzeniem”
3) nakazanie zamawiającemu sprecyzowania we wzorze umowy, że wykonawca nie
ponosi odpowiedzialności za dotychczas wykonane roboty budowlane
4) nakazanie zamawiającemu przedłużenia terminu do składania ofert o 2 miesiące, tj.
do dnia 10 grudnia 2013 roku
5) zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego na rzecz odwołującego INSO
według norm prawem przepisanych.
W uzasadnieniu odwołujący INSO wskazał m.in.:
odnośnie zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 oraz art. 31 ust. 1 ustawy Pzp (zarzut 1)
Odwołujący INSO podniósł m.in., iż przedmiot zamówienia polega na dokończeniu
zadania pn.: „Rozbudowa i Modernizacja Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej” zlokalizowanej
w Lublinie przy ul. Jaczewskiego 7 za ceną stałą (ryczałtową) przez cały okres realizacji
przedmiotu zamówienia, która nie podlega jakimkolwiek zmianom. Dostarczona przez
zamawiającego dokumentacja nie zawiera przedmiaru robót, a przekazane dokumenty
inwentaryzacyjne są na tyle nieprecyzyjne i niekompletne, że nie pozwalają na sporządzenie
rzetelnej i kompletnej oferty wraz z jej prawidłową wyceną w przedmiotowym postępowaniu
przetargowym. Brak sporządzenia oraz przekazania mu przedmiaru robót, a jednocześnie
wyznaczenie przez zamawiającego ostatecznego terminu do złożenia ofert na dzień 10
października 2013 roku w obiektywny sposób uniemożliwiają odwołującemu INSO na
przygotowanie rzetelnej i prawidłowej oferty. Dokumenty przekazane przez zamawiającego,
w szczególności dokumenty inwentaryzacyjne sporządzone przez zamawiającego nie mogą
stanowić podstawy do sporządzenia rzetelnej i prawidłowej oferty i jej wyceny. Zamawiający
posiada pełną świadomość braków przekazanej dokumentacji z uwagi na fakt, że zgodnie z

treścią § 4 ust. 3 oraz § 4 ust. 6 lit. c) i d), § 9 ust. 1 wzoru umowy, zamawiający nakłada na
wykonawcę obowiązek sporządzenia własnej inwentaryzacji oraz badania dotychczas
wykonanych prac oraz ich jakości, a następnie dokonanie oceny ich przydatności na cele
wykonania przedmiotu umowy. Tym samym, zamawiający przekazał dokumenty
wykonawcom, które tylko teoretycznie pozwalają na sporządzenie rzetelnej i prawidłowej
oferty.
Nadto dodał, że w związku z faktem, że przedmiot zamówienia dotyczy dokończenia
robót budowlanych, zamawiający powinien w sposób jednoznaczny i nie budzący
wątpliwości wskazać, co zostało wykonane oraz w jakiej ilości i jakości. Natomiast
przekazana dokumentacja przetargowa pozostawia zbyt duże pole do indywidualnych ocen
przedmiotu zamówienia przez wykonawców, którzy de facto nie są w stanie jednoznacznie
stwierdzić, co zostało prawidłowo wykonane i jakie prace należy wykonać w celu
doprowadzenia dotychczasowych prac do stanu zgodnego z umową, w celu ich kontynuacji.
W związku z powyższym, może wyniknąć sytuacja, w której nie sposób będzie ocenić, na
jakiej podstawie i w oparciu, o jakie kryteria wykonawcy przygotowali swoje oferty, co tym
samym sprawi, ze te oferty nie będą możliwe do rzetelnego i zgodnego z ustawą
porównania.
odnośnie zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z § 4
ust. 1 i ust. 3 Rozporządzenia (zarzut 2)
Zamawiający, nie dołączając do dokumentacji przekazanej odwołującemu INSO
przedmiaru robót, naruszył powyższe przepisy, gdyż przepis § 4 ust. 3 Rozporządzenia nie
ma charakteru przepisu bezwzględnie obowiązującego. Dlatego też możliwość odstąpienia
przez zamawiającego od wymogu sporządzenia przedmiaru robót należy brać pod uwagę
jedynie w następstwie wszechstronnego zbadania wszelkich okoliczności sprawy. Powyższy
przepis rozporządzenia nie może jednak zwalniać zamawiającego z obowiązków
wynikających z art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy Pzp w przypadku, gdy
zaniechanie sporządzenia przedmiaru robót mogłoby skutkować zachwianiem zasady
uczciwej konkurencji lub skutkować opisaniem przedmiotu oraz warunków wykonania
zamówienia w sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący, który nie uwzględniałby
wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć wpływa na sporządzenie oferty.
W niniejszej sprawie mamy do czynienia z przetargiem o dokończenie robot.
Odwołujący INSO wskazuje, że w takiej sytuacji wykonawcy powinni posiadać jednoznaczne
informacje, jakie roboty zostały wykonane i jakie pozostały do wykonania. Te elementy nie
powinny podlegać ocenie wykonawców, ani nie powinny być podatne na ich odmienną
interpretacje czy ocenę. Przygotowanie oferty na dokończenie robot jest bardziej złożonym
procesem, niż przygotowanie oferty na wykonanie całości robot, ze względu właśnie na
występowanie dużo większej ilości niewiadomych. Poza tym wykonawca musi posiadać

rzetelną wiedzę na temat ilości oraz jakości robót dotychczas wykonanych oraz
pozostających do wykonania. W takim przypadku należy oczekiwać od zamawiającego
szczególnej staranności przy opisywaniu przedmiotu zamówienia, która powinna się
przejawiać w przygotowaniu i przekazaniu przedmiaru robot, jako jedynego dokumentu, który
w sposób jednoznaczny dla wszystkich wykonawców opisuje roboty podlegające ofercie.
Nadto dodał, iż na podstawie przekazanej dokumentacji SIWZ oraz dokonanej wizji
lokalnej nie sposób dokonać rzetelnej i prawidłowej oceny i weryfikacji stanu wykonania
dotychczasowych prac. Zdaniem odwołującego INSO, przedstawienie przez zamawiającego
przedmiaru robót, pozwoliłoby odwołującemu INSO na sporządzenie rzetelnej i prawidłowej
oferty, gdyż na dzień dzisiejszy z uwagi na brak w/w dokumentu oraz bardzo krótki okres do
złożenia oferty w celu uzyskania zamówienia na przedmiotowe w sprawie zadanie,
sporządzenie rzetelnej i prawidłowej oferty jest obiektywnie niemożliwe albo bardzo
utrudnione. Ponadto, z dokumentów przekazanych przez zamawiającego nie wynikają ilości
robót do wykonania, jak i ilość poszczególnych materiałów i urządzeń, które wykonawca
zobowiązany jest dostarczyć. Z tego względu, biorąc pod uwagę, że wykonawca nie jest w
stanie dokonać rzetelnej i prawidłowej weryfikacji stanu dotychczas wykonanych prac,
sporządzenie oferty w oparciu o przekazaną dokumentację obciążone jest ryzykiem
sporządzenia skrajnie różnych i nieporównywalnych ofert przez poszczególnych
wykonawców. Brak przedmiaru robót znacznie utrudni także podjęcie negocjacji z
potencjalnymi podwykonawcami, gdyż z uwagi na fakt, że zamówienie ma polegać w
szczególności na dokończeniu dotychczas wykonanego obiektu, potencjalni wykonawcy
domagają się przedstawienia przedmiaru robót, obejmującego szczegółowe wyliczenia ilości
prac i materiałów.
Z uwagi na powyższe, odwołujący INSO wniósł o nakazanie zamawiającemu
sporządzenia i przekazania odwołującemu INSO przedmiaru robót, a przez to opisanie
przedmiotu oraz warunków wykonania zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący,
który pozwoli na sporządzenie rzetelnej oferty przez odwołującego INSO.
odnośnie zarzutu naruszenia art. 52 ust. 2 oraz art. 29 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 52 ust. 2
ustawy Pzp (zarzut 3)
W niniejszej sprawie zamawiający ustalił ostateczny termin do składania ofert na
dzień 10 października 2013 roku. Jednocześnie zamawiający przekazał odwołującemu INSO
zaproszenie do złożenia oferty w dniu 2 września 2013 roku. Tym samym zamawiający
wyznaczył odwołującemu INSO termin do złożenia oferty krótszy od ustawowego terminu, a
więc niezgodny z art. 52 ust. 2 ustawy Pzp
Nadto podniósł, iż zamawiający naruszył art. 52 ust. 2 ustawy Pzp także z uwagi na
fakt, że określony w SIWZ termin składania ofert, nawet jeżeli przyjąć, że zamawiający
zachował 40 — dniowy ustawowy termin liczony od dnia przekazania zaproszenia do

złożenia ofert, jest w niniejszych okolicznościach sprawy zbyt krótki do sporządzenia
rzetelnej i prawidłowej oferty przez wykonawcę. Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z
kwestionowanymi przez odwołującego INSO zapisami SIWZ oraz wzoru umowy, wykonawca
jest zobowiązany do przeanalizowania dokumentacji projektowej oraz wzięcia
odpowiedzialności za dotychczas wykonane prace przez poprzedniego wykonawcę, w
terminie niecałych 40 dni. Jak wskazywano powyżej, przedmiotowe zamówienie nie dotyczy
jedynie budowy obiektu, ale przede wszystkim jego dokończenia. W takim wypadku,
wykonawca w celu sporządzenia rzetelnej i prawidłowej oferty nie tylko musi dokonać
wnikliwej analizy przedstawionej mu dokumentacji, ale także podjąć się merytorycznej
weryfikacji dotychczas wykonanych prac. Wskazane czynności są o wiele bardziej
czasochłonne. Podniósł także, że wykonawca sporządzając swoją ofertę nie może się
oprzeć na przedmiarze robót, który zdecydowanie usprawniłby dokonanie niezbędnych
wyliczeń oraz analiz.
Reasumując wniósł o nakazanie zamawiającemu przedłużenia terminu do składania
ofert o 2 miesiące tj. do dnia 10 grudnia 2013 roku.
odnośnie zarzutu naruszenia art. 139 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 5 k.c. w zw. z art. 353
k.c. (zarzut 4)
Odwołujący INSO podniósł, iż oprócz naruszeń ustawy prawo zamówień publicznych,
zapisy przekazanego przez zamawiającego wzoru umowy, stanowiącego załącznik nr 5 do
SIWZ są niezgodne z zasadami współżycia społecznego i w znaczący sposób ograniczają
równość stron umowy. Poza tym, zapisy wzoru umowy naruszają nie tylko przepisy kodeksu
cywilnego, ale także art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, gdyż przedstawione poniżej zapisy umowy
wskazują na niejednoznaczny i niewyczerpujący opis przedmiotu zamówienia, co ma wpływ
na sporządzenie rzetelnej i prawidłowej oferty przez Odwołującego. Odwołujący wskazuje
następnie na konkretne zapisy projektu umowy, które zamawiający winien usunąć.
odnośnie zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 2) oraz 4) ustawy Pzp
(zarzut 5)
Opisanie przez zamawiającego opisu przedmiotu zamówienia jest niejednoznaczne i
nieprecyzyjne, co także może spowodować, że odwołujący INSO sporządzi ofertę, która nie
będzie odpowiadała treści SIWZ albo będzie zawierała rażąco niską cenę w stosunku do
wartości przedmiotu zamówienia. Przekazana przez zamawiającego dokumentacja, a w
szczególności brak przedmiarów nie pozwalają na dzień dzisiejszy na skonstruowanie
rzetelnej i prawidłowej oferty. Z treści wzoru umowy wyraźnie wynika, że zamawiający nie
dokonał rzetelnej i prawidłowej inwentaryzacji dotychczas wykonanych prac, gdyż wszelkim
ryzykiem z tym związanym został obciążony wykonawca. A ponadto bardzo krótki okres
wyznaczony do przygotowania i złożenia oferty, także uniemożliwia rzetelną weryfikację
dokumentacji zamawiającego. Z tego względu odwołujący INSO naraża się na złożenie

oferty nie odpowiadającej treści SIWZ albo złożenie oferty zawierającej rażąco niską ceną w
stosunku do przedmiotu zamówienia.
W przedmiotowym stanie faktycznym opisanie przedmiotu zamówienia w sposób
nieprecyzyjny i niejednoznaczny, a także braki w dokumentacji projektowej mogą prowadzić
do różnej interpretacji SIWZ oraz postanowień umowy, a w rezultacie do złożenia oferty
nierzetelnej, która nie odpowiada treści SIWZ albo złożeniu oferty zawierającej rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 w zw. z art. 29 ust. 1 w zw. z art. 97 ust. 1 pkt 7) ustawy
Pzp (zarzut 6)
Zamawiający stworzył ryzyko złożenia przez wykonawców ofert, które są
nieporównywalne pod względem rzetelności oraz prawidłowości sporządzenia i wyceny.
Nadto podniósł, że w tym przypadku zamawiający, na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy
Pzp będzie zobowiązany do unieważnienia postępowania o udzielenia zamówienia z uwagi
na obarczenie postępowania niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Pismem z dnia 13 września 2013 r. zamawiający wezwał wykonawców do
przystąpienia do postępowania odwoławczego toczącego się w wyniku wniesienia
odwołania, przekazując jednocześnie kopię odwołania (przedmiotowe pismo wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia Budimex S.A. z siedzibą w Warszawie i
Ferrovial Agroman SA z siedzibą w Hiszpanii, zwani dalej „konsorcjum Budimex”, otrzymali w
tej samej dacie).
W dniu 16 września 2013 r. (pismem z tej samej daty) konsorcjum Budimex
przystąpiło do postępowania odwoławczego, po stronie odwołującego INSO, przekazując
kopie przystąpienia odwołującemu i zamawiającemu.

Zamawiający w dniu 24 września 2013 r. złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o oddalenie obu odwołań w całości jako bezzasadnych.


Zarządzeniem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 18 września 2013 r., na
podstawie art. 189 ust. 1 zdanie drugie ustawy Pzp, ww. odwołania zostały skierowane do
łącznego rozpoznania przez skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej wyznaczony do
sprawy o sygn. akt KIO 2191/13.

Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności treść SIWZ, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia i stanowiska stron oraz przystępujących złożone podczas rozprawy, skład
orzekający Izby zważył co następuje:


Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia żadnego z odwołań w związku z tym, iż nie
została wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne
rozpoznanie odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, jak również stwierdziła,
że wypełniono przesłanki istnienia interesu odwołującego Budimex i odwołującego INSO w
uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp.


Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby merytorycznie rozpoznał złożone
odwołania, uznając iż, odwołania nie zasługują na uwzględnienie.

Zarzut 1, 2, 6 i 7 (naruszenia: art. 29 ust. 1 i 2 oraz art. 31 ust. 1 ustawy Pzp
(zarzut 1), art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z § 4 ust. 1 oraz ust.
3 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 roku w sprawie
szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych
wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno — użytkowego
(zarzut 2), art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 2) oraz 4) ustawy Pzp (zarzut 6) i art.
7 w zw. z art. 29 ust. 1 w zw. z art. 97 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp (zarzut 7) podniesione
przez odwołującego INSO nie potwierdziły się.
Izba ustaliła, iż zamawiający w rozdziale III SIWZ „Opis przedmiotu zamówienia”
podał:
„1.Przedmiotem zamówienia jest: wykonanie robót budowlanych polegających na
dokończeniu zadania pn. „Rozbudowa i Modernizacja Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej”
zlokalizowanej w Lublinie przy ul. Jaczewskiego 7 wraz z dostawą i montażem
podstawowego wyposażenia szpitalnego COZL.
2.Zakres robót obejmuje w szczególności:
2.1.Zakończenie rozpoczętych i wykonanie nowych robót budowlanych dotyczących
modernizacji i rozbudowy Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jan z Dukli oraz
dostawa i montaż podstawowego wyposażenia szpitalnego COZL, na podstawie
dokumentacji projektowej, w skład której wchodzą Projekt Budowlany, Projekty
Wykonawcze (w tym projekty wyposażenia i aranżacji wnętrz oraz kolorystyki),

inwentaryzacje wykonane przez zamawiającego, inwentaryzacje geodezyjne
wykonanych elementów, ekspertyzy, tabele elementów scalonych.
2.2.Dostawę i montaż podstawowego wyposażenia szpitalnego COZL zgodnie z
„Zestawieniem wyposażenia” – stanowiącym załącznik nr 3 do SIWZ.
3.Wykonanie robót budowlanych następuje na podstawie dokumentacji projektowej, o której
mowa w pkt 2.1 oraz na podstawie prawomocnej decyzji udzielającej pozwolenia na
budowę/rozbiórki”.
Zgodnie z rozdziałem XII SIWZ „Sposób obliczenia ceny oferty”, pkt 2 – „cena podana
w ofercie jest ceną stałą (ryczałtową) w całym okresie realizacji przedmiotu zamówienia i nie
podlega jakimkolwiek zmianom”.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy Pzp zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na
roboty budowlane za pomocą dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej
wykonania i odbioru robót budowlanych. Natomiast szczegółowy zakres i formę
dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót, jak i programu
funkcjonalno – użytkowego normuje rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września
2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji
technicznej wykonania i odbioru robót oraz programu funkcjonalno – użytkowego (Dz. U. z
2004 r., Nr 202, poz. 2072). W myśl § 4 ust. 2 ww. rozporządzenia „dokumentacja
projektowa, służąca do opisu przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych, dla
których jest wymagane uzyskanie pozwolenia, składa się w szczególności z:
1. projektu budowlanego w zakresie uwzględniającym specyfikę robót budowlanych
2. projektów wykonawczych w zakresie o którym mowa w § 5
3. przedmiaru robót w zakresie, o którym mowa w § 6
4. informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, w przypadkach, gdy jej
opracowanie jest wymagane na podstawie odrębnych przepisów”.
Nadto § 4 ust. 3 przedmiotowego rozporządzenia stanowi, że „jeśli zamówienie na
roboty budowlane, o których mowa w ust. 1 i 2, jest udzielane w trybie zamówienia z wolnej
ręki lub w istotnych postanowieniach umowy przyjęto zasadę wynagrodzenia ryczałtowego,
dokumentacja projektowa może ni obejmować przedmiaru robót”. Oznacza to, że
zamawiający przeprowadzając postępowanie o zamówienie na roboty budowlane w sytuacji,
gdy przewiduje wynagrodzenie ryczałtowe a nie kosztorysowe może nie przekazywać
wykonawcy przedmiaru robót wraz z SIWZ. Przepis ten daje zamawiającemu taką
możliwość, pozostawiając mu jednocześnie decyzję co do tego czy sporządza i przekazuje
wykonawcy przedmiar robót, czy też nie, nie narzucając mu przy tym takiego rozwiązania.
Przy wynagrodzeniu ryczałtowym istotne jest bowiem całościowe wynagrodzenie
zaproponowane przez wykonawcę a nie jego poszczególne składniki. Zgodnie z art. 632 §1

k.c. „jeśli strony umówiły się o wynagrodzenie ryczałtowe, przyjmujący zamówienie nie może
żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie zawarcia umowy nie można było
przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac”. Tym samym w przypadkach zawierania umów o
wynagrodzenie ryczałtowe zmuszanie zamawiającego do przedłożenia wykonawcom
przedmiaru robót, a wykonawcy do określania cen jednostkowych robót nie ma podstaw.
Skoro zamawiający przyjął wynagrodzenie ryczałtowe to wykonawca zobowiązany jest
wykonać zamówienie nawet jeśli w przedmiarach lub w projekcie wystąpiły pewne
pominięcia i nieścisłości. Zgadzając się na wynagrodzenie ryczałtowe zamawiający, jak i
wykonawca muszą zdawać sobie sprawę, że w trakcie realizacji zamówienia oraz po jego
wykonaniu nie będzie można żądać podwyższenia ani też obniżenia wynagrodzenia. Ten
rodzaj rozliczenia zakłada bowiem pełen profesjonalizm po stronie wykonawcy, który
dysponując odpowiednią wiedzą i doświadczeniem może samodzielnie dokonać oceny
dokumentacji projektowej i stwierdzić, jakie prace będą konieczne lub mogą stać się
niezbędne do wykonania zamówienia. To wykonawca bazując na swoim doświadczeniu
powinien być w stanie ocenić skalę robót dodatkowych oraz potencjalne ryzyko związane z
wykonaniem zamówienia i odpowiednio wkalkulować je w cenę składanej oferty. Dlatego też
w takim właśnie stanie faktycznym, a więc przyjęcia wynagrodzenia ryczałtowego, nie można
zamawiającemu stawiać zarzutu, iż dokumentacja projektowa nie obejmuje przedmiaru
robót. Uzasadnieniem dla konieczności sporządzenia i przekazania wykonawcom
przedmiaru robót nie może być bowiem okoliczność, iż przedmiotem zamówienia jest
dokończenie określonego zadania, jego kontynuacja, co w niniejszym stanie faktycznym ma
miejsce i spowodowane jest tym, iż realizujący to zamówienie wykonawca zszedł z placu
budowy. Wykonawca ten wzniósł jedynie – jak podniósł to zamawiający – budynek nowego
pawilonu łóżkowego (budynek nr 4), który jest w stanie surowym otwartym. „Poza częścią
niedokończonych, ale zinwentaryzowanych przez zamawiającego (...) nie występują
elementy robót rozpoczętych a niezakończonych, które nie objęte byłyby dokumentacją lub
inwentaryzacją”. Wszystkie roboty pozostające do wykonania w tym budynku i w pozostałych
budynkach objętych przedmiotem zamówienia są opisane i ujęte w dokumentacji
projektowej. Zamawiający opisał bowiem przedmiot zamówienia na podstawie dokumentacji
projektowej, w skład której wchodzą Projekt Budowlany, Projekty Wykonawcze (w tym
projekty wyposażenia i aranżacji wnętrz oraz kolorystyki), inwentaryzacje wykonane przez
zamawiającego, inwentaryzacje geodezyjne wykonanych elementów, ekspertyzy, tabele
elementów scalonych. W dokumentacji tej (dokumentacji projektowej) nie występują również
braki, na które powołuje się odwołujący INSO, i które nie pozwalają wykonawcom na
sporządzenie konkurencyjnej oferty. Odnosząc się do tych braków stwierdzić należy co
następuje:

Dokumentacja przekazana wykonawcom w formie „PDF” stanowi pełne
odzwierciedlenie dokumentacji projektowej. Dokumentację projektową, a więc w wersji
papierowej – zgodnie z § 9 ust. 1 wzoru umowy – zamawiający zobowiązany jest przekazać
wykonawcy realizującemu inwestycje i – jak oświadczył na rozprawie – w terminie 3 dni od
daty zawarcia umowy przekaże ją wykonawcy.
Budynek nr 4, oceny stanu którego dokonanej przez rzeczoznawcę budowlanego w
zakresie stanu całej konstrukcji żelbetowej oraz wewnętrznych ścian murowanych żąda
obecnie odwołujący INSO, znajduje się w stanie surowym otwartym i został zrealizowany
zgodnie z dokumentacją projektową przez poprzedniego wykonawcę. Budynek ten został
odebrany przez inspektora nadzoru, a odpowiedni wpis zawarty jest w Dzienniku budowy.
Wykonawca, mając jakiekolwiek zastrzeżenia do projektu przed wykonaniem elementu,
którego zastrzeżenie dotyczy, ma możliwość zgłoszenia wad i braków stosownie do treści §
4 ust. 4 wzoru umowy. W takim przypadku zobowiązany będzie do zastosowania się w tym
(kwestionowanym) zakresie do wskazań Projektanta bądź Inspektora Nadzoru.
W skład dokumentacji przekazanej wykonawcom wchodzą inwentaryzacje wykonane
przez zamawiającego, które – jak podniósł zamawiający – są pełne i zawierają
inwentaryzację elementów faktycznie wykonanych, a nie rozpoczętych. Nie jest możliwe
zinwentaryzowanie pionów ścian, które nie są w pełni wykonane. Inwentaryzacja ścian
pionowych już z istoty swej dotyczy bowiem wyłącznie ścian zakończonych a więc
wykonanych w całości a nie w części. Elementów rozpoczętych wykonawca nie musi
uwzględniać w ofercie. To wyłącznie od woli wykonawcy zależy czy wykorzysta te elementy
(części wykonanych już ścian), czy też nie.
Dokumentacja powykonawcza dotyczy wyłącznie zakończonych i odebranych
elementów budynku nr 4, a nie całego budynku nr 4. Świadczy o tym chociażby powołany
przez odwołującego INSO załącznik nr 1.5. „Projekt Wykonawczy zrealizowanych elementów
w budynku nr 4”.
Dokumentacja wykonawcza oraz aneksy do tej dokumentacji zostały przekazane
wykonawcom.
W sporządzonej inwentaryzacji zamawiający podał jedynie „średnice i tonaż
zbrojenia, bez szczegółowego wykazu każdego pręta prostego i każdej figury
prefabrykowanej” z uwagi na ogólną ilość zbrojenia (9,5 ton) i zobowiązując wykonawcę aby
przed przystąpieniem do prac zbrojarskich wykonał własną inwentaryzację oraz badania
celem stwierdzenia, które i w jakiej ilości pręty zbrojeniowe będzie mógł on wykorzystać na
budowie, a które nie spełniają warunków do ich zamontowania. Wykonawcy nie są przy tym
zobowiązani do wyceny tego elementu i uwzględnienia go w swojej ofercie. Materiały
pozostawione na budowie przez poprzedniego wykonawcę podlegają bowiem zwrotowi, a w
przypadku ich ewentualnego wykorzystania zapłacie za ów materiał.

Nieuprawniony jest także zarzut odwołującego INSO jakoby dokumentacja
budowlana i wykonawcza nie zawierała wykazów i zestawień materiałów z branż
elektrycznej, sanitarnej, wentylacyjnej, gazów medycznych i pozostałych technologicznych.
Zamawiający okazał bowiem - w trakcie rozprawy - miejsca, w których w dokumentacji
projektowej zawarte są rzekomo brakujące informacje dotyczące wyżej wskazanych branż.
W kontekście powyższego stwierdzić należy, że zamawiający nie naruszył także art.
29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp. Przepis ten nakłada na zamawiającego obowiązek opisania
przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie
dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniania wszystkich wymagań i okoliczności
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty. I w taki też sposób, sposób zgodny z treścią
tego artykułu, jak i z uwzględnieniem art. 31 ustawy Pzp, zamawiający dokonał opisu
przedmiotu tego zamówienia. Zamawiający dokonał bowiem tego na podstawie dokumentacji
projektowej, w skład której wchodzą Projekt Budowlany, Projekty Wykonawcze (w tym
projekty wyposażenia i aranżacji wnętrz oraz kolorystyki), inwentaryzacje wykonane przez
zamawiającego, inwentaryzacje geodezyjne wykonanych elementów, ekspertyzy, tabele
elementów scalonych. Dokumentacja ta, wbrew twierdzeniom odwołującego INSO, jest
jednoznaczna i pełna. Natomiast przygotowany przez zamawiającego wzór umowy pozwala
na zgłaszanie, oczywiście przy zachowaniu określonych procedur, wszelkiego rodzaju
zastrzeżeń wykonawcy do projektu, jak również daje wykonawcom możliwość dokonania
szeregu dodatkowych czynności, które pozwolą im na prawidłowe skalkulowanie oferty.
Określenie wysokich, ale możliwych do spełnienia wymagań przedmiotu zamówienia, które
pozostają w związku z samym zamówieniem (budowa szpitala) i celem, jaki poprzez dane
zamówienie zamierza osiągnąć zamawiający nie oznacza przy tym rezygnacji z realizacji
zasady uczciwej konkurencji. Tym samym stwierdzić należy, iż zarzuty podniesione przez
odwołującego INSO nie potwierdziły się.

Zarzut 3 i 4 (naruszenia art. 52 ust. 2 ustawy Pzp oraz art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art.
52 ust. 2 ustawy Pzp) podniesione przez odwołującego INSO nie potwierdziły się.
Izba ustaliła, iż zamawiający w SIWZ rozdział XI „Miejsce oraz termin składania i
otwarcia ofert” określił termin składania ofert „do dnia 10 października 2013 r., do godz.
9.00”.
Zamawiający pismem z dnia 30 sierpnia 2013 r. przekazał wykonawcom zaproszenie
do złożenia oferty.
Odwołujący INSO podniósł, iż zamawiający wyznaczył wykonawcom termin do
złożenia oferty krótszy od ustawowego terminu, a więc niezgodny z treścią art. 52 ust. 2
ustawy Pzp, dodając, że nawet gdyby przyjąć, że zamawiający zachował 40 – dniowy termin
liczony od dnia przekazania zaproszenia do złożenia oferty, to termin ten jest w niniejszych

okolicznościach sprawy zbyt krótki do sporządzenia rzetelnej i prawidłowej oferty przez
wykonawcę.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Zgodnie z treścią art. 52 ust. 2 ustawy Pzp „jeżeli wartość zamówienia jest równa lub
przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, termin
składania ofert nie może być krótszy niż 40 dni od dnia przekazania zaproszenia do
składania ofert”. Z powyższego przepisu niewątpliwie więc wynika, iż termin składania ofert
dla zamówień „europejskich” nie może być krótszy niż 40 dni, przy czym istotnym jest, iż
termin ten liczy się „od dnia przekazania zaproszenia do składania ofert”, co jednoznacznie
wynika z literalnej wykładni tego przepisu, a nie od „dnia otrzymania zaproszenia” przez
wykonawcę jak oczekuje tego odwołujący INSO. Tak więc dniem, od którego należy liczyć
początek biegu tego terminu jest dzień przekazania zaproszenia wykonawcom. Skoro więc
zamawiający przekazał wykonawcom, w tym także odwołującemu INSO, zaproszenie do
złożenia oferty dniu 30 sierpnia 2013 r., wyznaczając termin składania ofert na dzień 10
października 2013 r. oznacza to, że uczynił on zadość wymogom tego przepisu. Okoliczność
tę, a więc dochowanie ustawowego minimalnego 40-dniowego terminu (terminu od dnia
zaproszenia do złożenia oferty do dnia jej złożenia), przyznał na rozprawie także sam
odwołujący INSO, jednocześnie podnosząc, iż termin ten powinien być liczony od daty
otrzymania zaproszenia przez wykonawcę, jednak stanowisko to nie znajduje uzasadnienia
w świetle obowiązujących przepisów ustawy Pzp. Termin składania ofert dla zamówień
„europejskich” – zgodnie z przepisami ustawy Pzp - wynosi bowiem 40 dni, licząc od daty
wysłania zaproszenia do składania ofert. Dlatego też stwierdzić należy, iż zarzut ten nie
potwierdził się.
Ustalenie terminu na składanie ofert jest domeną zamawiającego a nie wykonawcy.
Tak więc jedynym ustawowym warunkiem dla oceny prawidłowości jego ustalenia jest
stwierdzenie czy nie jest on krótszy niż 40 dni od dnia przekazania zaproszenia do składania
ofert wykonawcom. Innych warunków w zakresie ustalania tego terminu ustawa nie
przewiduje. Tym samym nieuprawnionym jest jakiekolwiek uzależnianie określenia długości
tego terminu od innych okoliczności, w tym – tak jak ma to miejsce w niniejszym stanie
faktycznym - od sporządzenia i przekazania wykonawcom dokumentu (przedmiaru robót), do
którego sporządzenia i przekazania wykonawcom zamawiający nie jest zobowiązany w
przypadku ustalenia wynagrodzenia ryczałtowego. Dlatego też stwierdzić należy, iż zarzut te
także nie potwierdził się.

Zarzut 5 (naruszenia art. 139 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 353 k.c. w zw. z art. 5
k.c. poprzez sporządzenie wzoru umowy, tj. § 1 ust. 2.1, § 3 ust. 1 pkt 20), § 4 ust. 3, § 4
ust. 6 lit. c) i d), § 4 ust. 8 lit. h), § 4 ust. 9, § 7 ust. 5, § 9 ust. 1, § 9 ust. 3, § 9 ust. 5 lit.
c), § 10 ust. 5, § 12 ust. 3 pkt 4, § 13 ust. 1 lit. b), § 16 ust. 5 oraz § 17 ust. I oraz art. III
ust. 2.1 SIWZ, w sposób sprzeczny z naturą stosunku, ustawą oraz zasadami
współżycia społecznego) podniesione przez odwołującego INSO oraz zarzuty
kwestionujące treść wzoru umowy podniesione przez odwołującego Budimex nie
potwierdziły się.
Niewątpliwym jest, iż art. 353¹ k.c. zawiera zasadę swobody zawierania umów, która
polega na swobodzie kształtowania treści stosunku prawnego, jak i na swobodzie wyboru
kontrahenta czy też wyboru formy zawarcia umowy. Wyrazem swobody kontraktowania jest
także prawo do modyfikacji stosunku prawnego, a więc zdolność do dokonania zmiany lub
rozwiązania już istniejącej umowy. Niemniej jednak swoboda kontraktowania ulega
ograniczeniom, gdyż z uwagi na treść lub cel umowy nie mogą one sprzeciwiać się naturze
stosunku zobowiązaniowego, zasadom współżycia społecznego ani być sprzeczne z ustawą.
Nie jest więc możliwe takie ukształtowanie treści umowy, które prowadziłoby do naruszenia
bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa (przepisy o charakterze iuris cogentis
zarówno kodeksu cywilnego, jak i innych ustaw), czyli takich, które nie mogą być zmienione
lub wyłączone przez strony. Zasada swobody zawierania umów doznaje ograniczeń
wyłącznie w takim zakresie, jak wynika to przepisów prawa. Takie ograniczenia zawiera
ustawa Pzp.
Zamawiający – w myśl przepisów tej ustawy - ma bowiem prawo tak uregulować treść
umowy, aby możliwym było zrealizowanie zamówienia. Przedmiotowe ograniczenia
(ograniczenia z ustawy Pzp) dotyczą m.in. zakresu swobodnego wyboru kontrahenta, co do
zasady, zakazu dokonywania zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści
oferty, wprowadzenia ograniczeń co do terminu obowiązywania umowy, braku możliwości
wyboru formy zawieranej umowy. „Umowy zawierane w wyniku przeprowadzenia
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego mogą być więc uznane za sui generis
umowy adhezyjne. Wynika to jednak, co do zasady, nie z przewagi ekonomicznej jednej ze
stron umowy, co jest regułą w przypadku umów adhezyjnych, a z faktu, iż zamawiający
działa w interesie publicznym. Podobnie jak w przypadku umów adhezyjnych zamawiający
określa istotne warunki przyszłej umowy w sprawie zamówienia publicznego” (wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 czerwca 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 694/09).
Zamawiający jest bowiem podmiotem działającym w interesie publicznym, którego obciąża
ryzyko nieosiągnięcia celu danego postępowania i ryzyko to przewyższa normalne ryzyko
związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, które występuje, gdy umowę zawierają
dwaj przedsiębiorcy. Zamawiający może więc tym dodatkowym ryzykiem za należyte

wykonanie zamówienia obciążyć wykonawców, jednak tylko wtedy, gdy nie uchybi zasadzie
swobody umów (art. 3531 k.c.), a taka okoliczność w niniejszym stanie faktycznym nie
występuje. Wykonawca może bowiem z uwagi na treść SIWZ i projektu umowy nie ubiegać
się o przedmiotowe zamówienie, a tym samym nie złożyć oferty na warunkach ustalonych
przez zamawiającego, jak również może złożyć ofertę o cenie wyższej z uwagi na tę
zwiększoną odpowiedzialność. A ponieważ „wykonawca podejmuje decyzję o złożeniu
oferty, winien, uwzględniając ciężar narzucanych zobowiązań i wynikające z nich ryzyko,
odpowiednio zabezpieczyć swoje interesy, kalkulując cenę ofertową. Błędem jest
utożsamianie podziału ryzyk z naruszeniem zasady równości stron stosunku
zobowiązaniowego” (wyrok SO we Wrocławiu z 14 kwietnia 2008 r., X Ga 67/08).
Zakwestionowane przez odwołującego postanowienia SIWZ, jak i umowy Izba
oceniała pod kątem ich zgodności z przepisami stwierdzając, iż nie naruszają one
bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa.
Odnosząc się do poszczególnych zarzutów stwierdzić należy, iż:

Zarzut dot. naruszenia § 10 ust. 5 wzoru umowy (zarzut 2 uzasadnienia odwołania
odwołującego Budimex) (wspólny dla odwołującego Budimex i odwołującego INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 10 ust. 5 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„Wykonawca zobowiązuje się do składania Zamawiającemu na 7 dni przed upływem terminu
płatności faktury pisemnych oświadczeń Podwykonawców, złożonych przez osoby
upoważnione do działania w imieniu danego Podwykonawcy, według wzoru stanowiącego
załącznik nr 9 do Umowy, po otrzymaniu zapłaty za dotychczas wykonane prace i
wystawione faktury. W przypadku niedostarczenia przez wykonawcę powyższego
oświadczenia Zamawiający wstrzyma płatność faktury na rzecz Wykonawcy i może bez
udziału Wykonawcy podjąć z Podwykonawcami negocjacje w sprawie należnych im kwot,
pomniejszając w ten sposób swoje zobowiązania wobec Wykonawcy, na co Wykonawca
wyraża zgodę”.
Postanowienie to zakwestionowali obaj odwołujący.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Niewątpliwym jest, iż we wzorze umowy dotyczącym robót budowlanych,
a przedmiotem niniejszego postępowania są roboty budowlane, powinny się znaleźć
ustalenia w zakresie realizacji zamówienia przez podwykonawcę, w tym m.in. także kwestie
dotyczące wynagrodzenia podwykonawcy za prace powierzone mu w ramach
podwykonawstwa. Art. 647¹ k.c. wprowadza bowiem solidarną odpowiedzialność inwestora,
a więc zamawiającego i wykonawcy względem podwykonawcy w zakresie zapłaty należnego
mu wynagrodzenia. Podwykonawca może bowiem żądać zapłaty wynagrodzenia nie tylko od

wykonawcy, z którym zawarł umowę ale także od zamawiającego. Koniecznym jest więc
uregulowanie w treści umowy kwestii związanych z rozliczeniem płatności podwykonawców i
w takim właśnie przypadku dopuszczalne jest uregulowanie trybu realizacji płatności za
wykonane roboty. „Powinno ono przewidywać, że wykonawca będzie przedkładać
inwestorowi faktury własne wraz z załącznikami obejmującymi:
1) upoważnienie do zapłaty wynagrodzenia bezpośrednio na rzecz podwykonawców, w
części dla nich przypadającej, na zasadzie przekazu (art. 9211-9215 KC), zgodnie z
załączonymi ich fakturami
2) faktury podwykonawców i dalszych podwykonawców oraz ich oświadczenia, że zapłata
za te faktury wyczerpuje ich roszczenia z tytułu wykonanych robót
3) kopie upoważnień udzielonych przez wykonawcę (generalnego wykonawcę)
podwykonawcom (i odpowiednio dalszym podwykonawcom przez podwykonawców) do
odbioru należnych wynagrodzeń bezpośrednio od inwestora, na zasadzie przekazu (art.
9211-9215 KC)” (K. Pietrzykowski, Kodeks cywilny, Komentarz do art. 450 – 1088, Tom II.
2011).
Brak jest więc podstaw do kwestionowania § 10 ust. 5 wzoru umowy, tym bardziej że
przepis ten (art. 647¹ k.c.) miał na celu stworzenie ochrony prawnej podwykonawców na
wypadek braku zapłaty należnego im wynagrodzenia przez wykonawców, jak również miał
zapewnić ochronę inwestorów. Postanowienie to absolutnie nie narusza praw wykonawcy, w
tym przysługującego mu wynagrodzenia za realizację wykonanych przez niego prac. Ma
natomiast zapewnić kontrolę zamawiającego, ponoszącego wraz z wykonawcą
odpowiedzialność solidarną względem podwykonawcy w zakresie zapłaty należnego mu
wynagrodzenia, iż w przypadku należytego wykonania powierzonych mu prac otrzymał on
należne mu wynagrodzenie i nie będzie występował w tym zakresie z roszczeniem w
stosunku do zamawiającego. Postanowienie to przewiduje jedynie procedurę, która podaje,
że zamawiający do czasu wyjaśnienia wszelkich okoliczności związanych z regulowaniem
płatności przez wykonawcę na rzecz podwykonawcy, będzie mógł zatrzymać tę część
wynagrodzenia przysługującego wykonawcy. Tym samym brak jest podstaw do
kwestionowania powyższych postanowień.

Zarzut dot. naruszenia § 11 ust. 1 wzoru umowy (zarzut 3 uzasadnienia odwołania
podniesiony przez odwołującego Budimex)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 11 ust. 1 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„Roboty dodatkowe, o których mowa w art. 67 ust. 5 ustawy Pzp, czyli nie ujęte w
dokumentacji i nie wynikające z zastosowanej technologii, norm i przepisów technicznych,
które ewentualnie wystąpią w trakcie realizacji przedmiotu umowy i są konieczne do jej

wykonania, mogą zostać wykonane na podstawie odrębnego zlecenia, a ich rozliczenie
nastąpi według kosztorysu powykonawczego sporządzonego w oparciu o ceny jednostkowe,
ustalone na podstawie średnich czynników cenotwórczych dla regionu lubelskiego, nie
wyższych niż określonych w zeszytach Sekocenbudu na dzień rozpoczęcia robót
dodatkowych”.
Postanowienie to zakwestionował odwołujący Budimex.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Izba podzieliła stanowisko zamawiającego, uznając iż z treści kwestionowanego
paragrafu faktycznie wynika, że zamawiający poprzez ów zapis graniczył jedynie zakres
negocjacji, które obejmują nie tylko kwestie dotyczące ceny, ale i inne istotne elementy
umowy, w tym m.in. zakres prac i termin ich wykonania. Tak więc ustalił on w ten właśnie
sposób kryteria wyliczenia ceny oferty za te roboty, a nie – jak twierdzi odwołujący Budimex -
ceny sztywne, które należy uwzględnić w kalkulacji oferty za roboty dodatkowe i zamienne.
Niewątpliwym jest bowiem, iż roboty dodatkowe i roboty zamienne stanowią zawsze nowe
zamówienie i udzielane są w drodze odrębnego postępowania. Nie wyklucza to przy tym
możliwości ustalenia już na etapie wcześniejszego postępowania kryteriów, na podstawie
których prowadzone będzie postępowanie na roboty dodatkowe i zamienne. Tym samym
zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 13 ust. 1 lit. h) wzoru umowy (zarzut 4 uzasadnienia odwołania
podniesiony przez odwołującego Budimex)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 13 ust. 1 lit. h) wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„Zamawiającemu przysługuje prawo odstąpienia od umowy, jeżeli: (...)
h) w stosunku do Wykonawcy lub Podwykonawców, przy pomocy których wykonuje
przedmiot umowy złożony został wniosek o wszczęcie postępowania upadłościowego lub
układowego”.
Postanowienie to zakwestionował odwołujący Budimex.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Zakwestionowane przez odwołującego Budimex postanowienie jest jedną z
enumeratywnie wymienionych okoliczności zaistnienie, których przyznaje zamawiającemu
prawo do odstąpienia od umowy.
Wniosek o wszczęcie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli, a w
niektórych jedynie przypadkach - osoby trzecie, np. organ założycielski przedsiębiorstwa
państwowego, Komisja Nadzoru Bankowego. Zgłoszenie takiego wniosku nie jest jednak
jednoznaczne z ogłoszeniem upadłości. Postępowanie o ogłoszenie upadłości jest bowiem
wszczęte na skutek zgłoszenia wyłącznie przez podmiot uprawniony właściwie opłaconego i

pozbawionego braków formalnych wniosku o ogłoszenie upadłości. Tym samym wniosku o
zgłoszenie upadłości, wbrew twierdzeniom odwołującego Budimex, nie może zgłosić osoba
nieuprawniona, jak również wniosek taki nie może być „nieuzasadniony”. Obawy
odwołującego Budimex są więc w tym zakresie nieuzasadnione.
Niezależnie od powyższego wykonawca może tak ukształtować treść umowy z
podwykonawcą, przy pomocy którego wykonuje przedmiot zamówienia aby w przypadku
zaistnienia takiej okoliczności mógł on (wykonawca) także odstąpić od zawartej z tym
podwykonawcą umowy. Tym samym zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 13 ust. 3 wzoru umowy (zarzut 5 uzasadnienia odwołania
podniesiony przez odwołującego Budimex)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 13 ust. 3 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„Odstąpienie Zamawiającego od umowy z przyczyn zależnych od wykonawcy następuje z
chwilą pisemnego zawiadomienia Wykonawcy o przyczynie odstąpienia od umowy.
Odstąpienie od umowy z przyczyn, o których mowa w ust. 1 lit. b), d), e), f), g), h) może
nastąpić w terminie 3 miesięcy od zaistnienia okoliczności stanowiącej podstawę odstąpienia
od umowy. W takim przypadku:
a) zapłata za wykonane prace zostanie wstrzymana do czasu wykonania przedmiotu
umowy przez innego wykonawcę i zostanie uregulowana nie wcześniej niż po
odbiorze końcowym robót wykonanych przez innego wykonawcę, przy czym
Zamawiającemu przysługuje prawo do potrącenia z tej kwoty, wszystkich należności
Zamawiającego w stosunku do Wykonawcy”
Nadto zamawiający w § 13 ust. 5 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„W przypadku odstąpienia od umowy przez Zamawiającego z winy Wykonawcy:
a) wykonawca zapłaci Zamawiającemu karę umowną określoną w § 17 ust. 1 lit. e)
niniejszej umowy
b) niezależnie od kar umownych Wykonawca pokryje różnicę pomiędzy
wynagrodzeniem uzgodnionym przez Zamawiającego z nowym Wykonawcą, a
wynagrodzeniem ryczałtowym ustalonym w harmonogramie rzeczowo – finansowym,
dla pozostałego do wykonania po odstąpieniu od umowy, zakresu robót”.
Postanowienia te zakwestionował odwołujący Budimex.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Odwołujący Budimex wybiórczo czyta treść kwestionowanego wzoru umowy. § 13
ust. 2 wzoru umowy przewiduje bowiem, że odstąpienie od umowy jest poprzedzone
bezskutecznym upływem ostatecznego 14 dniowego terminu wyznaczonego wykonawcy

przez zamawiającego na zmianę sposobu wykonywania umowy lub zaprzestania jej
naruszeń. W treści wzoru umowy przewidziany jest więc dodatkowy termin dla wykonawcy
na ewentualne usunięcie okoliczności stanowiących podstawę odstąpienia od umowy.
Natomiast oczywistym jest, iż § 13 ust. 2 wzoru umowy nie ma zastosowania – jak słusznie
podniósł zamawiający – do sytuacji, w której odstąpienie nastąpiło z przyczyn leżących po
stronie zamawiającego, jak również niezależnych od wykonawcy.
Natomiast § 13 ust. 3 lit. b) wzoru umowy reguluje kwestie związane ze sposobem
ustalenia wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, przewidując w § 13 ust. 3 lit. a)
wzoru umowy możliwość wstrzymania wynagrodzenia przysługującego wykonawcy za
dotychczas wykonane prace do czasu wykonania przedmiotu umowy przez innego
wykonawcę i potrącenie zobowiązań wykonawcy z należnego mu wynagrodzenia. Powyższe
nie narusza przepisów prawa, gdyż wykonawca otrzyma wynagrodzenie za faktycznie
wykonane przez niego prace. Nie można też zakładać, że zamawiający nie będzie
podejmował działań mających na celu ukończenie inwestycji będącej przedmiotem
niniejszego zamówienia. Obecne działania zamawiającego, wszczęcie postępowania na
wyłonienie wykonawcy, który będzie kontynuował realizację przedmiotowej inwestycji,
świadczą już o tym, iż jest żywotnie zainteresowany tą inwestycję jak najszybciej zakończyć.
Odnośnie argumentów dotyczących kumulacji wysokości odszkodowania w
przypadku odstąpienia od umowy stwierdzić należy, iż w kwestionowanych postanowieniach
wzoru umowy zamawiający precyzuje jedynie sposób w jaki zostanie wyliczone
odszkodowanie przysługujące zamawiającemu i będzie to różnica pomiędzy
wynagrodzeniem należnym wykonawcy a wynagrodzeniem ustalonym z nowym wykonawcą.
Nie można więc tu mówić o bezpodstawnym wzbogaceniu zamawiającego. Postanowienia
umowne są bowiem w tym zakresie czytelne i spójne. Nie ma tu mowy o kumulacji
wysokości odszkodowania. Oczywistym jest, że wykonawca zapłaci wynikające z umowy
kary umowne, a ponadto poniesie koszt odszkodowania przysługującego zamawiającemu na
zasadach ogólnych i są to dwie różne rzeczy.
Wykonawca – zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 9 wzoru umowy – zobowiązany jest do
sporządzenia Harmonogramu Rzeczowo-Finansowego (HRF) w oparciu o tabele elementów
scalonych, stanowiącego po zaakceptowaniu przez zamawiającego, załącznik nr 3 do
umowy. Harmonogram ten mimo, iż co do zasady jest samodzielnie kształtowany przez
wykonawcę to jednak wymaga akceptacji zamawiającego. Tym samym odzwierciedla rodzaj
i wartość wykonanych robót. Dlatego też uznać należy, iż zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 16 ust. 3 wzoru umowy (zarzut 6 uzasadnienia odwołania
podniesiony przez odwołującego Budimex)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 16 ust. 3 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„Terminy gwarancji wynoszą:
- na szczelność dachu – 120 miesięcy
- na pozostałe roboty budowlane – 36 miesięcy (za wyjątkiem konstrukcji, dla której
gwarancja wynosi 480 miesięcy”.
Postanowienia dotyczące gwarancji konstrukcji zakwestionował odwołujący Budimex.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Niewątpliwym jest, iż kwestionowane postanowienie dotyczy terminów gwarancji, a
nie terminów rękojmi, dla której zamawiający pozostawił terminy ustawowe. Niewątpliwym
jest także, iż rękojmia i gwarancja są to dwie różne instytucje. Podstawową funkcją gwarancji
jest ochrona uprawnionego z tytułu gwarancji przed konsekwencjami „zepsucia się” lub
niewłaściwego funkcjonowania przedmiotu gwarancji, o ile pozostają one w związku jej
wadliwością. Gwarancja ma na celu odwrócenie skutków wadliwości przedmiotu gwarancji i
jest zapewnieniem prawidłowego funkcjonowania przedmiotu gwarancji przez określony w
niej czas. Tak więc obowiązki gwaranta powstają jeżeli wady ujawnią się w ciągu terminu
określonego w gwarancji, przy czym woli stron przepisy pozostawiają określenie jej terminu.
480 miesięczny termin gwarancji dla konstrukcji zamawiający przyjął w oparciu o aktualne
piśmiennictwo dotyczące trwałości obiektów budowlanych, w których dla szpitali o konstrukcji
masywnej przyjęto 100-120 lat gwarancji oraz norm trwałości poszczególnych elementów
(tabela TUiR „WARTA”). Ma to na celu zapewnienie odpowiedniego stanu technicznego
konstrukcji, która nie powinna zagrażać bezpieczeństwu substancji budynku. Wobec
powyższego przyjęty przez zamawiającego termin gwarancji nie jest wygórowany, tym
bardziej, że dla tego typu konstrukcji monolitycznych żelbetowych przyjmuje się, iż
gwarancja powinna być dożywotnia. Dlatego też Izba uznała, iż zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 17 ust. 1 wzoru umowy (zarzut 7 uzasadnienia odwołania
odwołującego Budimex) (wspólny dla odwołującego Budimex i odwołującego INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 17 ust. 1 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„1.Wykonawca zapłaci Zamawiającemu karę umowną:
a) za opóźnienie w terminie wykonania poszczególnych elementów ETAPÓW
określonych w załączniku nr 3 do umowy – karę w wysokości 0,1% ceny ustalonej dla
każdego elementu, za każdy dzień opóźnienia

b) za opóźnienie w terminie wykonania poszczególnych ETAPÓW określonych w
załączniku nr 3 do umowy – karę w wysokości 0,2% ceny ustalonej dla danego
ETAPU, za każdy dzień opóźnienia
c) za opóźnienie w terminie wykonania przedmiotu umowy – karę w wysokości 0,02%
wynagrodzenia, o którym mowa w § 10 ust. 1 niniejszej umowy, za każdy dzień
opóźnienia liczony po upływie terminu wykonania umowy, o którym mowa w § 9 ust.
2”
Postanowienia te zakwestionował odwołujący Budimex.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Zawarcie umowy zwykle niesie za sobą ryzyko wystąpienia szeregu okoliczności,
których następstwem może być jej niewykonanie. Zabezpieczeniem w takim właśnie
przypadku są kary umowne. Istotnym jest przy tym, aby kara umowna była adekwatna do
skutków powstałych w przypadku uchybienia w wykonaniu przedmiotu zamówienia. W
niniejszym stanie faktycznym mamy do czynienia z inwestycją, która ma być kontynuowana
przez wykonawcę wyłonionego w toku tego postępowania. Prace będą wykonywane w
oparciu o przyjęty Harmonogram Rzeczowo-Finansowy i w terminach przewidzianych na
oddawanie poszczególnych budynków do użytkowania. Dochowanie tych terminów jest więc
priorytetem dla zamawiającego. Kwestionowane postanowienia nie przewidują wielokrotnego
naliczania kar umownych, a jedynie mają służyć temu aby wykonawca w przypadku
opóźnienia wykonania czy to elementu ETAPU, czy też ETAPU podejmował działania aby
dany element nie spowodował opóźnienia ETAPU, a w konsekwencji realizacji całej
inwestycji. Kary umowne zastrzeżone przez zamawiającego nie pozostają w kolizji z zasadą
swobody umów. Kary umowne wiążą się bowiem z należytym wykonaniem zamówienia, tym
samym mają służyć zdyscyplinowaniu wykonawcy do prawidłowego wykonania umowy, a ich
wysokość w niniejszym stanie faktycznym nie jest – przy tak określonym przedmiocie
zamówienia – wygórowana. Zarzut ten więc nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 1 ust. 2.1 oraz § 12 ust. 3 pkt 4 i § 12 ust. 4 wzoru umowy
(podniesiony przez odwołującego INSO)
Izba ustaliła, iż w treści wzoru umowy – jak zresztą słusznie podniósł zamawiający –
§ 1 ust. 2.1 oraz § 12 ust. 3 pkt 4 nie występują.
Odwołujący INSO kwestionując § 12 ust. 4 wzoru umowy nie przedstawił żadnej
argumentacji wobec czego nie wiadomo jakie naruszenie odwołujący INSO w istocie
podnosi. Tym samym Izba uznała, iż zarzuty te nie potwierdziły się.

Zarzut dot. naruszenia § 3 ust.1 pkt 20 wzoru umowy (podniesiony przez odwołującego
INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 3 ust. 1 pkt 20 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
㤠3 [OBOWIAZKI WYKONAWCY]
1. W ramach [ETAPÓW I, II i III] Wykonawca zobowiązany jest w szczególności do:
(...)
20) dostarczenia w języku polskim instrukcji obsługi i eksploatacji: obiektów, sieci, instalacji
sprzętu oraz instrukcji stanowiskowych urządzeń, itp., a także innych wymaganych
prawem dokumentów eksploatacyjnych z kompletnym oznakowaniem obiektów,
urządzeń, stref i innych elementów instalacji wymagających oznakowania. Wykonawca
dokona również, w ramach ryczałtowego wynagrodzenia umownego, szkolenia personelu
Zamawiającego z zakresu wykonanego zadania w ilości, terminach i wymiarze, ustalonej
z Zamawiającym na etapie uruchomień urządzeń wymagających obsługi
(...)”.
Odwołujący INSO zakwestionował postanowienie „Wykonawca dokona również, w
ramach ryczałtowego wynagrodzenia umownego, szkolenia personelu Zamawiającego z
zakresu wykonanego zadania w ilości, terminach i wymiarze, ustalonej z Zamawiającym na
etapie uruchomień urządzeń wymagających obsługi”, podnosząc iż powyższe postanowienie
w zbyt uprzywilejowanej sytuacji stawia zamawiającego, gdyż wykonawca zobowiązany jest
do spełnienia obowiązków, które nie są w SIWZ sprecyzowane.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Kwestionowane postanowienie jest w istocie wyrwanym z kontekstu fragmentem
postanowienia zawartego w § 3 ust. 1 pkt 20 wzoru umowy dotyczącym obowiązku
przeszkolenia przez wykonawcę personelu zamawiającego w zakresie obsługi i eksploatacji
urządzeń wymagających takiej obsługi. Dokumentacja projektowa i treść SIWZ
jednoznacznie określają – wbrew twierdzeniom odwołującego INSO - zarówno jakie
urządzenia i w jakich terminach wykonawca zobowiązany jest zamawiającemu dostarczyć i
w to w tym właśnie zakresie wykonawca zobowiązany jest przeszkolić pracowników
zamawiającego. Powyższe nie narusza przepisów ustawy Pzp, jak i k.c. Dlatego też Izba
uznała, iż zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 2 ust. 1, § 4 ust. 3, § 4 ust. 6 lit. c) i d) oraz § 9 ust. 1 wzoru umowy
(podniesiony przez odwołującego INSO oraz w zakresie naruszenia § 4 ust. 3 wzoru umowy
przez odwołującego Budimex- zarzut 1 uzasadnienia odwołania tego wykonawcy)
Izba ustaliła, iż zamawiający we wzorze umowy zamieścił następujące postanowienia:
§ 2 ust. 1

„§ 2 [PODSTAWA WYKONANIA ROBÓT BUDOWLANYCH ]
1. Wykonawca wykona roboty budowlane na podstawie dokumentacji projektowej, w skład
której wchodzą Projekt Budowlany, Projekty Wykonawcze (w tym projekty wyposażenia i
aranżacji wnętrz oraz kolorystyki, specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót
budowlanych), inwentaryzacje wykonane przez Zamawiającego, inwentaryzacje geodezyjne
wykonanych elementów, tabele elementów scalonych oraz na podstawie ostatecznych
decyzji pozwolenia na budowę/rozbiórki – stanowiące załączniki do Umowy. Wykonawca
oświadcza, że zapoznał się z wymienionymi w zdaniu pierwszym dokumentami i nie zgłasza
do nich żadnych zastrzeżeń”.
§ 4 ust. 3
„§ 4 [PROWADZENIE ROBÓT]
(...)
3. Przed rozpoczęciem prac Wykonawca zweryfikuje dane wyjściowe, dokumentację
projektową i wykona na własny koszt wszelkie inwentaryzacje, badania i analizy
uzupełniające, niezbędne do zrealizowania przedmiotu umowy oraz uzgodni wszelkie
szczegóły dotyczące dokumentacji z przedstawicielami Zamawiającego. Wykonawca nie
może powoływać się na braki lub wady dokumentacji projektowej, które przy dołożeniu
należytej staranności mógł stwierdzić jako okoliczności wyłączające lub ograniczające
odpowiedzialność Wykonawcy z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania
zobowiązania.”.
§ 4 ust. 6 lit. c) i d)
„(...)
6. Przed przystąpieniem do właściwych robót budowlanych w budynku nr 4, Wykonawca:
(...)
c) własną inwentaryzację materiałów budowlanych wbudowanych i niewbudowanych,
pozostawionych przez poprzedniego wykonawcę na budowie oraz przedstawi
Zamawiającemu ocenę ich przydatności do dalszej eksploatacji. Po spisaniu protokołu z
Zamawiającym materiały nieprzydatne Wykonawca usunie z budowy na własny koszt,
d) w oparciu o dostarczoną przez Zamawiającego inwentaryzację, dokona na własny koszt
inwentaryzacji i oceny poprawności wykonania niezakończonych ścian murowanych oraz
wytypuje ściany do ewentualnych rozbiórek, napraw, wzmocnień i przedstawi wyniki oględzin
Zamawiającemu.”.
§ 9 ust. 1
㤠9 [TERMIN WYKONANIA PRZEDMIOTU UMOWY]
1. Zamawiający w terminie 3 dni od daty zawarcia niniejszej umowy dostarczy Wykonawcy
materiały i dokumenty niezbędne do wykonania przedmiotu umowy, a w szczególności:

- posiadane dokumentacje projektowe (w tym powykonawcze i archiwalne), w wersji
papierowej – w terminie przekazania placu budowy
- inwentaryzacje wykonanych elementów robót – do weryfikacji przez Wykonawcę
- wykaz urządzeń Zamawiającego do wykorzystania i zabudowy w ramach inwestycji.”.
Odwołujący INSO zakwestionował powyższe postanowienia.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Odnośnie naruszenia § 2 ust. 1 wzoru umowy stwierdzić należy, iż § ten
jednoznacznie wskazuje, że wykonawca zrealizuje przedmiot zamówienia na podstawie
dokumentacji projektowej, w skład której wchodzą określone dokumenty. Natomiast
wykonawca ma oświadczyć, że z tymi właśnie dokumentami wymienionymi w zdaniu
pierwszym tego § - u zapoznał się i nie zgłasza do nich żadnych zastrzeżeń. Zamawiający
nie wymaga przy tym od wykonawcy sprawdzenia i weryfikacji tych dokumentów, przy czym
jednocześnie nie ogranicza wykonawcom możliwości do zgłaszania uwag do treści tych
dokumentów na każdym etapie postępowania.
Odnośnie naruszenia § 4 ust. 3 i § 4 ust. 6 lit. c) i d) wzoru umowy stwierdzić należy,
iż istotnie przed przystąpieniem do realizacji zamówienia wykonawca zobowiązany jest do
weryfikacji danych wyjściowych i dokumentacji projektowej dostarczonej przez
zamawiającego. Tym niemniej dane wyjściowe, o których mowa w § 4 ust. 3 wzoru umowy –
jak podniósł zamawiający i co podziela Izba - to nie są dane wyjściowe do projektowania, ale
dokumenty, które zamawiający - zgodnie z treścią § 9 ust. 1 wzoru umowy - zobowiązany
jest dostarczyć wykonawcy. Wykonawcy mają bowiem dostęp do wszelkiej dokumentacji
postępowania. Również w § 4 ust. 6 lit. c) i d) wzoru umowy nie ma mowy o weryfikacji
dokumentacji projektowej. Weryfikacja dokumentacji projektowej była bowiem dokonana
przez zamawiającego, na co posiada on stosowne oświadczenia (dotyczące jej wykonania
zgodnie przepisami i normami oraz dotyczące tego, że jest ona wolna od wad i kompletna).
Natomiast wykonawca, będąc niewątpliwie profesjonalistą, powinien przed przystąpieniem
do prac przeanalizować dokumentację projektową co do możliwości należytego wykonania
zobowiązania w oparciu o otrzymaną dokumentację, a wszelkie wątpliwości lub zastrzeżenia
winien zgłosić zamawiającemu. Postanowienia te dają także wykonawcy możliwość
przeprowadzenia badań i analiz uzupełniających, przy czym niezbędnych do wykonania
przedmiotu umowy. Niezależnie od powyższego generalna zasada odpowiedzialności
wyrażona w art. 471 k.c. stanowi, iż za okoliczności niezależne od wykonawcy wykonawca
odpowiedzialności nie ponosi.
Odnośnie naruszenia § 9 ust. 1 wzoru umowy stwierdzić należy, iż to zamawiający – w
myśl tego przepisu – zobowiązany jest dostarczyć wykonawcy materiały i dokumenty
niezbędne do wykonania przedmiotu umowy a wymienione w jego treści. I w myśl tego

paragrafu dokumenty te, co konsekwentnie zamawiający podnosił na rozprawie, dostarczy
wybranemu wykonawcy.
Dlatego też Izba uznała, iż zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 4 ust. 8 lit. h) wzoru umowy (podniesiony przez odwołującego
INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 4 ust. 8 lit h) wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„§ 4 [PROWADZENIE ROBÓT]
(...)
8. W ramach umowy Wykonawca:
(...)
h) na podstawie zezwoleń (Decyzji) Wydziału Gospodarki Komunalnej i/lub Wydziału
Ochrony Środowiska UM Lublin, które Wykonawca uzyska w imieniu Zamawiającego
wykona niezbędne wycinki, prześwietlenia i przesadzenia istniejących drzew i
krzewów kolidujących z prowadzoną inwestycją.
(...)”.
Odwołujący INSO zakwestionował powyższe postanowienie, podnosząc iż powyższe
postanowienie narusza art. 29 ust. 1 ustawy Pzp oraz jest niezgodne z zasadami współżycia
społecznego.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Kwestionowane postanowienie jest jednoznaczne i wyraźnie wskazuje jakie
obowiązki ciążą na wykonawcy w trakcie realizacji zamówienia, w tym przypadku chodzi o
uzyskanie stosownych zezwoleń, a następnie dokonanie określonych czynności przez
wykonawcę w przypadku zaistnienia wskazanych w nim okoliczności („niezbędne wycinki,
prześwietlenia i przesadzenia istniejących drzew i krzewów kolidujących z prowadzoną
inwestycją”). Tak więc w przypadku zaistnienia takiej kolizji wykonawca zobowiązany będzie
podjąć określone czynności i nie oznacza to, iż zawsze będzie ponosił koszt tych czynności.
Jak bowiem podniósł zamawiający jeżeli kolizja wyniknie z błędu projektowego to
konsekwencje finansowe leżą po stronie zamawiającego, jeżeli natomiast kolizja
spowodowana będzie przez wykonawcę to obciąży to wykonawcę. Powyższe postanowienie
nie narusza więc ani treści art. 29 ust. 1 ustawy Pzp, ani też zasad współżycia społecznego.
Dlatego też Izba uznała, iż zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 4 ust. 9 wzoru umowy (podniesiony przez odwołującego INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 4 ust. 9 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:

„§ 4 [PROWADZENIE ROBÓT]
(...)
9. Wykonawca przejmie od Zamawiającego istniejące grodzice stalowe (Aarsleff) i ściankę
typu berlińskiego jako istniejące zabezpieczenie głębokich wykopów oraz uzyska na swój
koszt prolongatę terminu gwarancji bezpieczeństwa (Aarsleff i Stump-Hydrobudowa) na czas
wykonywania robót, dla których zabezpieczenie jest niezbędne.
(...)”.
Odwołujący INSO zakwestionował powyższe postanowienie, podnosząc iż powyższe
postanowienie narusza art. 29 ust. 1 ustawy Pzp oraz naturę stosunku prawnego łączącego
strony. Nadto dodał, iż nie jest możliwe oszacowanie prolongaty terminu gwarancji
bezpieczeństwa (Aarsleff i Stump-Hydrobudowa).
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Kwestionowane postanowienie nie narusza art. 29 ust. 1 ustawy Pzp, jak i natury
stosunku prawnego łączącego strony. Na etapie przygotowania oferty wykonawca ma
bowiem jedynie uwzględnić w cenie kalkulowanej oferty cenę przedłużenia ważności terminu
gwarancji bezpieczeństwa grodzic stalowych, ustaloną w oparciu o ofertę uzyskaną od ich
gwaranta. Natomiast nie jest zobowiązany na tym etapie postępowania (przygotowania
oferty) do faktycznego uzyskania już przedłużenia terminu gwarancji. Postanowienie to – jak
podniósł zamawiający – ma bowiem jedynie ograniczyć koszt inwestycji i spowodować, iż
wykonawca zamiast od początku budować system zabezpieczeń skorzysta z istniejących już
urządzeń zabezpieczających (grodzice, kotwy), tj. zabezpieczeń wzniesionych przez
poprzedniego wykonawcę. Tym samym Izba uznała, iż zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 7 ust. 5 wzoru umowy (podniesiony przez odwołującego INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 7 ust. 5 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„§ 7 [ODBIORY ROBÓT BUDOWLANYCH]
(...)
5. Zamawiający nie ma obowiązku przystąpienia do odbioru, jeżeli Wykonawca zgłosił do
odbioru roboty wykonane niezgodnie ze swym zobowiązaniem, a więc niezgodnie z treścią
umowy i zasadami wiedzy technicznej.
(...)”.
Odwołujący INSO zakwestionował powyższe postanowienie, podnosząc iż jest
niezgodne z zasadami współżycia społecznego, gdyż nie reguluje procedury oraz sposobu
weryfikacji robót zgłoszonych do odbioru, które zostały wykonane niezgodnie z
zobowiązaniem wykonawcy.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:

Oczywistym jest, iż wykonawca wykonuje roboty budowlane na podstawie
dokumentacji projektowej. Oczywistym jest także, iż wykonawca zobowiązuje się do
prowadzenia robót budowlanych zgodnie z zawartą umową, obowiązującymi przepisami
prawa oraz zasadami sztuki budowlanej, wiedzy technicznej, wskazówkami i zaleceniami
inspektorów nadzoru. Dlatego też wykonanie robót niezgodnie z dokumentacją projektową,
treścią zawartej umowy oraz zasadami wiedzy technicznej powoduje, iż roboty te są
wadliwe, a tym samym nie mogą być odebrane. Z tego tytułu nie można więc czynić zarzutu
zamawiającemu. Roboty budowlane muszą być bowiem wykonane w ściśle określony
sposób, sposób zgodny z określonymi dokumentami i obowiązującymi przepisami.
Natomiast procedurę i sposób weryfikacji robót zgłoszonych przez wykonawcę do odbioru
końcowego faktycznie zawiera § 18 i 19 wzoru umowy. Tym samym Izba uznała, iż zarzut
ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 9 ust. 3 wzoru umowy (podniesiony przez odwołującego INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 9 ust. 3 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
㤠9 [TERMIN WYKONANIA PRZEDMIOTU UMOWY]
(...)
3. Wykonawca oświadcza, że dokonał wizji lokalnej terenu budowy w zakresie
udostępnionym przez Zamawiającego, zapoznał się z projektem zagospodarowania terenu i
z warunkami realizacji inwestycji oraz zapoznał się ze stanem wykonanych elementów robót
budowlanych. Wykonawca nie zgłasza nieprawidłowości, które jego zdaniem mogłaby mieć
niekorzystny wpływ na jakość i terminowość wykonania przedmiotu umowy.
(...)”.
Odwołujący INSO zakwestionował powyższe postanowienie, podnosząc m.in. iż jest
niezgodne z naturą stosunku prawnego oraz narusza treść art. 29 ust. 1 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Oświadczenie to, co niewątpliwie wynika z treści kwestionowanego postanowienia,
stanowi jedynie potwierdzenie zgodności otrzymanej przez wykonawcę dokumentacji ze
stanem zastanym na budowie. Nie wymaga natomiast dokonania przez wykonawcę
sprawdzenia i weryfikacji dokumentacji projektowej. Treść wzoru umowy nie wyklucza przy
tym możliwości zgłaszania przez wykonawcę zastrzeżeń do projektu (np. § 4 ust. 4). Tym
samym Izba uznała, iż zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 9 ust. 5 lit. c) wzoru umowy (podniesiony przez odwołującego
INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 9 ust. 5 lit. c) wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
㤠9 [TERMIN WYKONANIA PRZEDMIOTU UMOWY]
(...)
5. Termin zakończenia umowy może ulec przesunięciu z powodu: (...)
c) z przyczyn leżących po stronie Zamawiającego, wyłącznie na wniosek Zamawiającego.
(...)”.
Odwołujący INSO zakwestionował powyższe postanowienie, podnosząc m.in. iż narusza
zasady współżycia społecznego oraz jest niezgodny z naturą stosunku prawnego łączącego
strony, gdyż przyznaje jednostronnie zamawiającemu prawo do zmiany terminu zakończenie
umowy.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Treść tego postanowienia należy interpretować w sposób ścisły i nie przypisywać mu
treści, które z niego nie wynikają. Przedmiotem zamówienia publicznego jest bowiem
wykonanie umowy w sposób i w terminie zgodnym z treścią dokumentacji postępowania, w
tym treścią umowy zawartej z wykonawcą wyłonionym w drodze postępowania o zamówienie
publiczne. Realizacja zamówienia winna więc nastąpić w terminie przewidzianym przez
zamawiającego w SIWZ. Zakazuje się bowiem istotnych zmian postanowień zawartej umowy
w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, a termin
wykonania to niewątpliwie istotny element umowy. Nie może więc nastąpić zmiana terminu
umowy na wniosek wykonawcy i to z przyczyn leżących po stronie wykonawcy. Dlatego też
Izba uznała, iż zarzut ten nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia § 13 ust. 1 lit. b) wzoru umowy (podniesiony przez odwołującego
INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 13 ust. 1 lit b) wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„§ 13 [ODSTĄPIENIE OD UMOWY]
1. Zamawiającemu przysługuje prawo do odstąpienia od umowy, jeżeli: (...)
b) w przypadku braku środków finansowych na realizację inwestycji,
(...)”.
Odwołujący INSO zakwestionował powyższe postanowienie, podnosząc m.in. iż jest
niezgodny z naturą stosunku prawnego łączącego strony, ale także pacta sunt servanda.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:

Umowa o roboty budowlane – jak słusznie podniósł zamawiający – należy do
kategorii umów wzajemnych. Umowa jest wzajemna, gdy obie strony umowy zobowiązują się
w taki sposób, że świadczenie jednej ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej. Tak więc
świadczenie wykonawcy polega na zrealizowaniu przedmiotu zamówienia, zaś
zamawiającego na zapłacie umówionego wynagrodzenia. Tym samym brak środków
finansowych będzie powodował, iż zamawiający nie będzie mógł wypełnić swojego
świadczenia, a skoro tak to zasadnym będzie odstąpienie od umowy. Tym samym Izba
uznała, iż zarzut ten nie potwierdził się.


Zarzut dot. naruszenia § 16 ust. 5 wzoru umowy (podniesiony przez odwołującego INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w § 16 ust. 5 wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„§ 16 [GWARANCJA I RĘKOJMIA] (...)
5. Jeżeli w okresie gwarancyjnym zostaną ujawnione wady i usterki, w tym również wady i
usterki elementów robót wykonanych przed przejęciem terenu budowy, Wykonawca jest
zobowiązany usunąć je na swój koszt, przy czym:
a) Zamawiający, niezwłocznie zawiadamia pisemnie Wykonawcę o zaistniałych wadach i
usterkach,
b) Wykonawca jest zobowiązany przystąpić do usunięcia wad i usterek nie później niż 3 dni
od daty otrzymania pisemnego zgłoszenia i powinien je usunąć w terminie 14 dni, chyba że
Zamawiający wyznaczy termin dłuższy.
(...)”.
Odwołujący INSO zakwestionował powyższe postanowienie, podnosząc m.in. iż jest
niezgodny z zasadami współżycia społecznego, gdyż zobowiązuje wykonawcę do udzielenia
gwarancji na roboty budowlane wykonane przed przejęciem terenu budowy
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Istotnie wykonawca zobowiązany jest do udzielenia gwarancji na roboty budowlane
wykonane przed przejęciem terenu budowlanego. Tym niemniej dotyczy ona wykonanego
przez poprzedniego wykonawcę zakresu robót, w tym budynku nr 4 znajdującego się w
stanie surowym otwartym, które to roboty zostały odebrane przez inspektorów nadzoru
budowlanego i do zabezpieczenia, których zobowiązany został wykonawca realizujący
przedmiotowe zamówienie. Wobec powyższego wykonawca będzie mógł także dokonać
wszelkich inwentaryzacji, badań i analiz uzupełniających, niezbędnych do zrealizowania
przedmiotu umowy, w tym także koniecznych do udzielenia gwarancji na przedmiot umowy.
Wykonawca kontynuujący budowę będzie bowiem „z uwagi na technologię robót, będzie w

nie, w mniejszy lub większy stopień ingerował”. Dlatego też stwierdzić należy, iż zarzut ten
nie potwierdził się.

Zarzut dot. naruszenia art. III ust. 2.1. SIWZ wzoru umowy (podniesiony przez odwołującego
INSO)
Izba ustaliła, iż zamawiający w art. III ust. 2.1.) wzoru umowy zamieścił następujące
postanowienie:
„III. Opis przedmiotu zamówienia
(...)
2. Zakres robót obejmuje w szczególności:
2.1. Zakończenie rozpoczętych i wykonanie nowych robót budowlanych dotyczących
modernizacji i rozbudowy Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli oraz
dostawa i montaż podstawowego wyposażenia szpitalnego COZL, na podstawie
dokumentacji projektowej, w skład której wchodzą Projekt Budowlany, Projekty Wykonawcze
(w tym projekty wyposażenia i aranżacji wnętrz oraz kolorystyki), inwentaryzacje wykonane
przez Zamawiającego, inwentaryzacje geodezyjne wykonanych elementów, ekspertyzy,
tabele elementów scalonych.
(...)”.
Odwołujący INSO wnosząc o jego wykreślenie faktycznie nie przedstawił żadnej
argumentacji wobec czego nie można odnieść się do argumentacji, której w istocie nie ma.
Tym samym Izba uznała, iż zarzut ten nie potwierdził się.

Izba w poczet materiału dowodowego zaliczyła dokumentację przedmiotowego
postępowania, a także dokumenty złożone na rozprawie przez strony oraz uczestnika
postępowania, uznając je za stanowisko je składających.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz
§ 5 ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym
i sposobu ich rozliczania (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), tj. stosownie do
wyniku postępowania.


Przewodniczący: …………………………