KIO 257/14, KIO 263/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Rafał Komoń
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 257/14
Sygn. akt: KIO 263/14
WYROK
z dnia 28 lutego 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2014 r. w Warszawie odwołań wniesionych do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
A. w dniu 12 lutego 2014 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia:(1) DERSŁAW Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu,
(2) DGP Clean Partner Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3)
DGP DOZORBUD GRUPA POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w
Legnicy, (4) Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy
B. w dniu 13 lutego 2014 r. przez: wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością we
Wrocławiu, (2) Hospital Servis „Company” Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością Spółkę komandytową we Wrocławiu
w postępowaniu prowadzonym przez Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy
przy udziale:
A. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (1) Impel Cleaning
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2) Hospital Servis
„Company” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej we
Wrocławiu, zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt
KIO 257/14 po stronie zamawiającego
B. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Spółdzielni
Inwalidów Naprzód w Krakowie, (2) IZAN+ Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Krakowie, (3) Naprzód Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Krakowie zgłaszających przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt KIO 257/14 oraz KIO 263/14 po stronie zamawiającego
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:(1) DERSŁAW
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP Clean Partner
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP DOZORBUD
GRUPA POLSKA Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4)
Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Legnicy zgłaszających przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt KIO 263/14 po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala oba odwołania
2. kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia:(1) DERSŁAW Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2)
DGP Clean Partner Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP
DOZORBUD GRUPA POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4)
Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Legnicy i wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością we
Wrocławiu, (2) Hospital Servis „Company” Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółkę komandytową we Wrocławiu
i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 30 000 zł 00 gr
(słownie: trzydzieści tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:(1) DERSŁAW Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP Clean Partner Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP DOZORBUD GRUPA
POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4) Legnickie
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Legnicy (15 000 zł 00 gr) i wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2) Hospital Servis „Company”
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową we Wrocławiu
(15 000 zł 00 gr) tytułem wpisów od odwołań.
2.2. zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:(1)
DERSŁAW Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP Clean
Partner Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP
DOZORBUD GRUPA POLSKA Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w
Legnicy, (4) Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy na rzecz Wojewódzkiego Szpitala
Specjalistycznego w Legnicy kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysięcy sześćset
złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z
tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
2.3. zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
(1) Impel Cleaning Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2)
Hospital Servis „Company” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki
komandytowej we Wrocławiu na rzecz Wojewódzkiego Szpitala
Specjalistycznego w Legnicy kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysięcy sześćset
złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z
tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zmianami) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Legnicy.
………………………………
Sygn. akt: KIO 257/14
KIO 263/14
Uzasadnienie
Zamawiający – Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy – prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na świadczenie usług kompleksowego
utrzymania czystości oraz innych usług dla wojewódzkiego szpitala specjalistycznego w
Legnicy.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 907 ze zmianami),
zwanej dalej ustawą Pzp.
Sygn. akt: KIO 257/14
W dniu 12 lutego 2014 r. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia:(1) DERSŁAW Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP
Clean Partner Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP DOZORBUD
GRUPA POLSKA Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4) Legnickie
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w
Legnicy – dalej: odwołujący – wnieśli odwołanie wobec czynności zamawiającego,
polegającej na zaniechaniu przez zamawiającego odrzucenia oferty wybranego wykonawcy -
Konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w Krakowie, IZAN+ Sp. z o. o. w Krakowie,
Naprzód Sp. z o. o. w Krakowie, wobec czynności naruszenia zasad zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców oraz wobec czynności wadliwego
wyboru oferty najkorzystniejszej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w
trybie przetargu nieograniczonego na świadczenie usługi kompleksowego utrzymania
czystości oraz innych usług dla wojewódzkiego szpitala specjalistycznego w Legnicy.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp, poprzez naruszenie zasad zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców przy ocenie złożonych ofert i czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej;
2) art. 89 ust. 1 pkt 3 i 6 ustawy Pzp, w związku z art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustawy z dnia
11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm. dalej
ustawa o VAT) w związku z ustawą z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. z dnia 8 czerwca 1993 r.) poprzez zaniechanie odrzucenia przez
zamawiającego oferty wybranego wykonawcy - Konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów
Naprzód w Krakowie, IZAN+ Sp. z o.o., w Krakowie, Naprzód Sp. z o. o. w Krakowie,
3) art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy
SI Naprzód pomimo, że oferta zawierała rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia;
4) art. 91 ust 1 ustawy Pzp, poprzez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący wnieśli o:
1) nakazanie zamawiającemu uchylenia czynności wyboru oferty wykonawcy SI
Naprzód,
2) nakazanie zamawiającemu odrzucenia oferty Wykonawcy SI Naprzód na
podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3, 4 i 6 ustawy Pzp,
3) nakazanie zamawiającemu dokonania ponownej oceny ofert i wybór
najkorzystniejszej oferty spośród ofert ważnych.
W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że w dniu 03 lutego 2014 r. otrzymał
zawiadomienie o wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę SI
Naprzód. Odwołujący nie mogąc zgodzić się z takim rozstrzygnięciem postępowania przez
zamawiającego podkreślił, że:
Oferta wybranego wykonawcy: SI Naprzód, powinna zostać odrzucona na podstawie
przepisu art. 89 ust. 1 pkt. 3 i 6 ustawy Pzp w związku z ustawą o VAT oraz ustawą o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z formularzem ofertowym wybrany wykonawca
zaproponował wykonanie usługi będącej przedmiotem zamówienia w zakresie „współpracy
(współdziałania) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami” za 1 miesiąc
za cenę 264 000 zł netto, przy jednoczesnym zastosowaniu zwolnienia od podatku VAT. W
ocenie odwołującego złożenie oferty przez wykonawcę SI Naprzód, z ceną, która zawiera
zwolnienie od podatku VAT w powyższym zakresie, przesądza że oferta ta powinna być
odrzucona na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 i 6 ustawy Pzp, jako że zawiera błąd w
obliczeniu ceny nie podlegający poprawieniu oraz stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Dla
podkreślenia, jak zastosowanie niewłaściwej stawki podatku VAT, wpłynęło na kalkulację
ceny oferty, odwołujący wskazał, że w złożonej przez siebie ofercie, zaproponował
wykonanie usługi będącej przedmiotem zamówienia w zakresie „współpracy (współdziałania)
z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami” za 1 miesiąc za cenę 331
044,44 zł netto miesięcznie. Wykonawca w części A.4. druku oferty zastosował dwie stawki
podatku VAT tj. 23% oraz zw. Wykonawca zobligowany był w stosunku do czynności:
„pomoc przy zmianie bielizny pościelowej po wypisie, przeniesieniu na inny oddział”
zastosować stawkę podstawową VAT w wysokości 23%. W stosunku do pozostałych
czynności stanowiących czynności pomocnicze przy pacjentach wykonawca zastosował
zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustawy o podatku VAT, jako
usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i poprawie zdrowia świadczone na rzecz zakładów opieki zdrowotnej na ich
terenie. Odwołujący przy kalkulacji ceny oferty opierali się na posiadanej interpretacji
indywidualnej wydanej przez Izbę Skarbową, potwierdzającą prawidłowość powyższego
stanowiska. Odwołujący podkreślili, że z uwagi na fakt, iż w jednej pozycji formularza
ofertowego należało wycenić czynności pomocnicze przy pacjencie oraz czynności związane
z pacjentem, ale niepodlegające zwolnieniu należało zastosować dwie stawki podatku VAT.
Nie wszystkie czynności podlegające wycenie w tej pozycji formularza uprawniały
wykonawcę do zastosowania zwolnienia z VAT, dlatego też należało w stosunku do nich
zastosować podstawową stawkę w wysokości 23% VAT. Odnosząc się do zagadnienia
nieuczciwej konkurencji, odwołujący wskazali, że w jego opinii mimo tego, iż działanie
wykonawcy SI Naprzód, nie wypełnia wprost przesłanek żadnego ze stypizowanych czynów
nieuczciwej konkurencji, o których mowa w art. 5-17 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, to uzasadniona jest ich ocena w świetle unormowań art. 3 ust. 1 tej ustawy,
określającego uniwersalną postać czynu nieuczciwej konkurencji. W myśl art. 3 ust. 1 ww.
ustawy, czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Zdaniem
odwołującego, okolicznością przesądzającą o naganności postępowania Wykonawcy SI
Naprzód w stopniu uzasadniającym zastosowanie powołanego przepisu jest
„manipulowanie” ceną oferty, aby otrzymać przedmiotowe zamówienie. Ponieważ takie
działanie zagraża niewątpliwie interesom innych wykonawców, którzy prawidłowo
skalkulowali cenę realizacji zamówienia, a więc zgodnie z oczekiwaniami zamawiającego i
znaleźli się w gorszej sytuacji podczas dokonywania oceny ich ofert, niewątpliwym jest, że
działanie wykonawcy SI Naprzód, utrudniło im dostęp do rynku, mimo zaoferowania
wykonania usługi zgodnie z wymogami SIWZ. W ocenie odwołujących działanie wykonawcy
SI Naprzód, wypełnia znamiona czynu nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący podnieśli, że w brzmieniu obowiązującym od 2011 roku w art. 43 ust. 1
pkt 18a - 20 ustawy o VAT określono, jakie usługi związane z ochroną zdrowia korzystają ze
zwolnienia z VAT. I tak stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, zwalnia się
od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi
usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich
przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza. W 2011 r. ustawodawca
przy określaniu zakresu usług zwolnionych z odstąpił od identyfikowania tych usług za
pomocą klasyfikacji statystycznych. Ministerstwo Finansów podkreśla natomiast, że dla
stwierdzenia, czy dana usługa medyczna jest zwolniona z VAT, każdorazowo konieczna jest
ocena, czy celem tej usługi jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub
poprawa zdrowia. Powyższe zwolnienie odnosi się więc do usług w zakresie opieki
medycznej oraz dostawy towarów i usług świadczonych przez podmioty lecznicze ściśle z
tymi usługami związanych oraz świadczonych na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich
przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza (pkt 18a). Powyższe
przepisy stanowią implementację do polskiego porządku prawnego art. 132 Dyrektywy
2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości
dodanej (Dz. Urz. UE L 347).
Zgodnie zaś z ugruntowanym stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE,
zwolnienia zawarte w art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE Rady stanowią autonomiczne pojęcia
prawa wspólnotowego i mają na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu VAT w
poszczególnych państwach członkowskich. Oznacza to, że zakres przedmiotowy tych
zwolnień powinien być taki sam we wszystkich krajach członkowskich, zatem przy jego
definiowaniu nie jest zasadne odwoływanie się wyłącznie do ustawodawstwa krajowego,
ponieważ takie działania mogłyby prowadzić do rozbieżności w stosowaniu zwolnień w
poszczególnych państwach UE. Orzecznictwo Trybunału wskazuje, że pojęcia dotyczące
zwolnień należy interpretować w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa
od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona
odpłatnie przez podatnika. Jeśli chodzi w szczególności o zwolnienie przewidziane w art. 132
Dyrektywy, to z orzecznictwa wynika, że pojęcie „opieka medyczna” dotyczy świadczeń
medycznych, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub
zaburzeń zdrowia. Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia;
jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź
przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania.
Innymi słowy, aby podlegać zwolnieniu świadczenie powinno mieć cel terapeutyczny, tym
samym liczy się nie charakter usługi, ale jej cel. Ponadto z orzecznictwa Trybunału wynika, iż
pojęcia „opieka medyczna” i „działalność ściśle związana z opieką szpitalną i medyczną
(leczeniem szpitalnym i medycznym)”, należy interpretować w ten sam sposób w obu
przypadkach, ponieważ oba te przepisy mają na celu uregulowanie ogółu zwolnień z
opodatkowania świadczeń medycznych w ścisłym znaczeniu: które służą diagnozie, opiece
oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Świadczenie może być
uznane za pomocnicze względem świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi celu samego w
sobie, lecz środek służący jak najlepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego
usługodawcy. W odniesieniu do świadczeń medycznych Trybunał stwierdził, że zważywszy
na cel zwolnienia przewidzianego w art. 13 część A ust. 1 lit. b) Szóstej Dyrektywy, jedynie
świadczenie usług, które logicznie wpisują się w ramy dostarczania usług opieki szpitalnej i
medycznej i które w procesie świadczenia tych usług stanowią etap niezbędny, aby osiągnąć
cele terapeutyczne, którym te ostatnie służą, mogą stanowić „działalność ściśle (...)
związaną” w rozumieniu tego przepisu. Transport wewnątrzszpitalny jest usługą wchodzącą
w skład usługi w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego. Zakwalifikowanie więc usługi
transportu wewnątrzszpitalnego oraz pozostałych usług w zakresie czynności pomocniczych
i transportowych pacjenta, do usługi kompleksowej w zakresie opieki medycznej (ochrony
zdrowia ludzkiego) jest z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia uzasadnione i
nie powinno być sztucznie dzielone. Powyższe stanowisko podziela Sąd Najwyższy oraz
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
W ocenie odwołujących oferta SI Naprzód została przygotowana niezgodnie z
obowiązującymi przepisami podatkowymi. Zamawiający pismem z dnia 15 stycznia br.
wezwał na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, SI Naprzód do złożenia wyjaśnień
dotyczących treści złożonej oferty w kwestii dokonanej przez SI Naprzód, wyceny wartości
usługi wchodzącej w skład przedmiotu zamówienia, a wyszczególnionej w druku ofertowym
w pkt. I.A.4. tj. „współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie opieki nad
pacjentami”. Zamawiający, wymagał aby wyjaśnienia w powyższych sprawach nadesłać do
dnia 17.01.2014 r. za pośrednictwem faksu oraz pocztą do dnia 20.01.2014 r. na adres
zamawiającego. SI Naprzód odpowiadając na wezwanie zamawiającego do złożenia
wyjaśnień, w dniu 18 stycznia, a więc po upływie wyznaczonego przez zamawiającego
terminu, udzielił następującej odpowiedzi: „Pozycja A4 wykazana w formularzu ofertowym
wykonawcy obejmuje wszystkie usługi współdziałania z personelem medycznym w zakresie
opieki nad pacjentem, co zostało opisane przez zamawiającego w treści SIWZ”. W związku z
lakonicznym wyjaśnieniem, SI Naprzód tzn. powołaniem się na treść SIWZ, bez wskazania i
odniesienia się wprost do jej poszczególnych elementów, zamawiający działając na
podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp ponowił prośbę dotyczącą udzielenia pełnych wyjaśnień
- jaki zakres usług opisanych przez zamawiającego w SIWZ został wyceniony w druku
ofertowym w pkt. I.A.4. tj. „współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie
opieki nad pacjentami.” SI Naprzód, w odpowiedzi na pismo zamawiającego z dnia 23
stycznia 2014 roku, ponownie udzielił bardzo lakonicznej odpowiedzi, zgodnie z którą
wskazane przez Wykonawcę SI Naprzód czynności w formularzu ofertowym w pozycji A4, tj.
„współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami”,
obejmują, tak jak zostało to już wyjaśnione w piśmie SI Naprzód z dnia 16 stycznia 2014
roku - wszystkie usługi współdziałania z personelem medycznym w zakresie opieki nad
pacjentem, które zostały opisane przez zamawiającego w treści SIWZ. Przykładowo do
czynności tych należą: pomoc pielęgniarkom w przenoszeniu pacjentów oraz w odpowiednim
ułożeniu pacjenta w łóżku, pomoc pielęgniarkom w czynnościach wykonywanych przy
pacjentach pobudzonym i agresywnym, czy pomoc pielęgniarkom przy pacjentach w
zakresie przemieszczania się oraz pomoc w czynnościach pielęgnacyjnych wykonywanych
przy pacjencie. Zgodnie z oceną wykonawcy SI Naprzód, zakres tych czynności jest bardzo
szeroki i nie ma konieczności powielania ich w sytuacji, gdy zostały one wskazane przez
samego Zamawiającego w treści SIWZ.
Odwołujący, wskazuje, że wyjaśnienia służyć mają rozwianiu wątpliwości
zamawiającego, które wynikają zarówno z niejasnych lub sprzecznych ze sobą dokumentów
załączanych do oferty, jak i z samej treści oferty. W ocenie odwołującego, uprawnienie
zamawiającego, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, przeradza się wręcz w
obowiązek, gdy oferta zawiera postanowienia niejasne, sprzeczne lub gdy jej treści nie da
się jednoznacznie i stanowczo wywieść bez udziału wykonawcy. Brak udzielenia odpowiedzi
na zapytanie, złożone w trybie art. 87 ust. 1 Pzp, nie jest co prawda obwarowane
negatywnymi skutkami dla wykonawcy, z tym jednak zastrzeżeniem, iż bez wyjaśnień
zamawiający powinien dokonać oceny oferty w takim kształcie, w jakim została złożona i
zgodnie z rozumieniem jej treści przyjętym przez Zamawiającego i jego poglądem prawnym
(KIO 510/11). W ocenie odwołujących, wyjaśnienia pozwalają zamawiającemu upewnić się
co do słuszności swojej decyzji, umożliwiają wykonawcy przedstawienie swojego
stanowiska, oraz usprawniają procedurę przetargową. W ocenie odwołujących, przyjęcie
przez zamawiającego dwukrotnie złożonych przez SI Naprzód, w przedmiotowym
postępowaniu lakonicznych wyjaśnień pozostaje w kolizji z zasadą uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców (art. 7 ust. 1 ustawy Pzp). Wyjaśnienia wykonawcy SI
Naprzód były niewystarczające i w żaden sposób nie mogły rozwiać wątpliwości względem
oferty wykonawcy SI Naprzód, co powinno w ostateczności skutkować odrzuceniem oferty
tego wykonawcy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 oraz 6 ustawy Pzp. Odwołujący podkreślili,
że błąd dotyczący zastosowania właściwej stawki VAT jest błędem w obliczeniu ceny, który
nie podlega poprawieniu w trybie art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, jak i też w trybie art. 87 ust.
2 pkt 3 ustawy PZP.
W ocenie odwołujących oferta wybranego wykonawcy: SI Naprzód, powinna zostać
odrzucona na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy Pzp, ponieważ zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. W ocenie odwołujących, usługi
współpracy (współdziałania) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami,
wymienione zostały przez zamawiającego w załączniku nr 1 do umowy nr ……/DZ/14 w
punkcie VI. SZCZEGÓŁOWE OBOWIĄZKI DOTYCZĄCE ŚWIADCZENIA USŁUG W
OBIEKTACH, w sposób wyczerpujący.
Odwołujący zauważyli, że w odniesieniu do przedmiotu zamówienia, mają one
charakter marginalny. Zamawiający z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp dokonał
wyboru oferty wykonawcy SI Naprzód błędnie uznając iż jego oferta nie zawierała rażąco
niskiej ceny. Zamawiający wezwał wykonawcę SI Naprzód do złożenia wyjaśnień w celu
ustalenia, czy złożona przez niego oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Zamawiający wezwał do złożenia wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość cen wskazanych w następujących punktach
druku ofertowego: A.1. tj. „za usługę utrzymania czystości w obiektach zamawiającego” A.2.
tj. „za usługę utrzymania czystości terenów zewnętrznych zamawiającego” A.3. tj. „za
pozostałe usługi stanowiące przedmiot zamówienia”. Zamawiający w wezwaniu kierowanym
do wykonawcy SI Naprzód, wskazał iż z zapisów SIWZ jednoznacznie wynika, że głównym
przedmiotem zamówienia są usługi utrzymania czystości w obiektach zamawiającego,
utrzymania czystości terenów zewnętrznych oraz pozostałe usługi nie ujęte w powyżej
wymienionych. Zamawiający wskazał, że w złożonej przez wykonawcę SI Naprzód ofercie
cenowej głównym przedmiotem są usługi określane, jako współpraca (współdziałanie) z
personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami, gdyż wartość tych usług stanowi
około 81 % wartości złożonej oferty. Ponadto usługi te we wcześniejszej części odwołania,
zostały objęte stawką VAT zwolniony. Wykonawca SI Naprzód, w odpowiedzi na wezwanie
zamawiającego, udzielił bardzo ogólnikowych wyjaśnień, nie wskazując jakie obiektywne
czynniki mogły mieć wpływ na sposób kalkulacji ceny oferty przez tego wykonawcę.
Sygn. akt: KIO 263/14
W dniu 13 lutego 2014 r.: wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2)
Hospital Servis „Company” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową
we Wrocławiu, wnieśli odwołanie od czynności zamawiającemu zarzucając mu naruszenie
następujących przepisów:
1) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp poprzez naruszenie zasad zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców;
2) art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie jego zastosowania i
niewykluczenie z postępowania wykonawcy: Konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów
Naprzód w Krakowie, IZAN + Sp. z o. o., z siedzibą w Krakowie oraz Naprzód Sp. z o. o. z
siedzibą w Krakowie (dalej: konsorcjum Naprzód), mimo iż ww. wykonawca nie wykazał
spełniania warunków udziału w postępowaniu; ewentualnie
3) art. 26 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania wykonawcy konsorcjum
Naprzód, do złożenia dokumentów, o których mowa art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, mimo że ww.
wykonawca nie przedstawił dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
Postępowaniu;
4) § 3 ust 1 pkt 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w
sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form,
w jakich te dokumenty mogą być składane, poprzez wybór oferty nie zwierającej
wymaganego zaświadczenia,
5) z art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp poprzez wadliwe odrzucenie oferty odwołujących;
6) art. 91 ust 1 ustawy Pzp poprzez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej,
7) art. 92 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez nie wskazanie uzasadnienia faktycznego
odrzucenia oferty odwołujących,
8) art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.
li. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) poprzez wadliwą jego wykładnię
9) art. 44 ust 3 i 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U.
Nr 157, poz. 1240 ze zmianami) poprzez wydatkowanie środków publicznych w sposób
niezgodny z ustawą prawo zamówień publicznych i w efekcie w sposób zaprzeczający
zasadzie legitymizmu.
Odwołujący wnieśli w zakresie zadania nr 1 o:
1) uchylenie czynności wyboru, jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez
Konsorcjum Naprzód;
2) uchylenie czynności odrzucenia oferty odwołujących,
3) nakazanie zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert;
4) nakazanie zamawiającemu wykluczenia wykonawcy: Konsorcjum Naprzód, gdyż
nie wykazał spełniania warunku udziału w postępowaniu;
5) nakazanie zamawiającemu wyboru, jako najkorzystniejszej, niepodlegającej
odrzuceniu oferty złożonej przez wykonawcę niewykluczonego z udziału w postępowaniu tj.
oferty odwołującego;
W uzasadnieniu odwołujący podnieśli, iż w dniu 2 lutego 2014 r.; na podstawie
przekazanego przez zamawiającego zawiadomienia, powzięli informację, że za
najkorzystniejszą w postępowaniu w zadaniu nr I uznano ofertę złożoną przez Konsorcjum
Naprzód i że oferta odwołującego została odrzucona na podstawie art. 89 ust 1 pkt 6 ustawy
Pzp, rzekomo zawierając błąd w obliczeniu ceny.. W ocenie odwołujących, działania
zamawiającego są nieprawidłowe. Uzasadniając odrzucenie oferty odwołujących,
zamawiający podał, iż nie wszystkie nie wszystkie czynności związane ze współpracą z
personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami mieszczą się wśród usług
podlegających zwolnieniu w zakresie podatku VAT. Zamawiający nie wskazał, które z
czynności wykazanych w- wyjaśnieniach odwołujących z dnia 17.01 br, są zdaniem
zamawiającego błędnie zakwalifikowane. Zaznaczył jedynie enigmatycznie, iż niektóre ze
wskazanych przez Konsorcjum czynności zdaniem Zamawiającego (nie wiadomo ile i które),
nie kwalifikują się do zastosowania zwolnienia. I dalej, powołując się na bliżej
niesprecyzowane interpretacje indywidualne Ministra Finansów, zamawiający podjął wywód
o celu zwolnienia. Tym samym rozstrzygnięcie zamawiającego nie daje szans na
merytoryczną polemikę, jako że jedynie zamawiającemu znane są zarzuty jakie postawił
wobec oferty odwołujących. W niniejszej sprawie bezsporne jest, iż wszyscy z wykonawców,
którzy złożyli oferty, zastosowali w odniesieniu do części usług stawię podatku VAT ,,zw”,
Jednakże tylko w odniesieniu do oferty odwołującego zamawiający uznał takie postępowanie
za wadliwie. Rodzi to uzasadnione podejrzenie, iż doszło do nierównego traktowania
wykonawców. Zamawiający nie zadał sobie trudu, aby wyjaśnić podstawy prawne jakie
spowodowały, iż odwołujący w swojej ofercie zastosował stawkę ”zw”. Nie zapytał nawet
odwołujących czy posiadają indywidualną interpretację Ministra Finansów, uzasadniającą ich
stanowisko - skoro jak wynika z decyzji zamawiającego jakimiś innymi decyzjami tegoż
organu się kierował podejmując swoją decyzję. Zamawiający nie wziął pod uwagę, iż
odwołujący składali swoją ofertę w konsorcjum, gdzie jeden z uczestników jest
niepublicznym zakładem opieki zdrowotnej, dla którego usług podstawową stawką podatku
VAT jest stawka „zw”. Brak wskazania w rozstrzygnięciu, które z czynności objętych
zwolnieniem zamawiający kwestionuje, nie pozwala na bardziej szczegółową polemikę z
zamawiającym. Odwołujący wskazali, że zgodnie z nowelizacją przepisów ustawy z dnia 11
marca 2004 roku o podatku od towarów' i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn, zm.) od dnia
1 stycznia 2011 r. zmienił się stan prawny w zakresie dopuszczalności stosowania przez
podatników zwolnienia z podatku VAT. Dotychczasowe (tj. obowiązujące do dnia 31.12.2010
r.) zwolnienie przedmiotowe usług wskazanych w załączniku nr 4 do ustawy przysługiwało
każdemu podmiotowi działającemu na rynku, niezależnie od jego statusu i formy
organizacyjnej. Aktualnie wyłącznie zakłady opieki zdrowotnej są uprawnione do stosowania
zwolnienia z podatku VAT w odniesieniu do usług w zakresie opieki medycznej, służących
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawcę
towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. Powyższe uprawnienie wynika
wprost z przepisów ustawy o VAT – art. 43 ust. 1 pkt. 18. Ustawodawca wyprowadził zatem
obligatoryjne kryterium podmiotowe w postaci obowiązku posiadania statusu zakładu opieki
zdrowotnej, którego spełnienie dopiero uzasadnia prawo do oferowania usług objętych
stawką podatku VAT w wysokości ,.zw”. Dla ustalenia, jaka stawka VAT będzie miała
zastosowanie w danym przypadku, istotny jest stan faktyczny konkretnego przypadku. Dla
wskazania powyższego ważny jest rzeczywisty opis przedmiotu zamówienia i świadczonej
usługi, jej treściowy zakres, a nie techniczny podział, bądź jego brak, w ramach
zastosowanego przez zamawiającego wypunktowania usług wchodzących w zakres
zamówienia. Odwołujący stwierdzili, że obowiązek ustalenia obowiązującej stawki podatku
od towarów i usług oraz ustalenia jego wartości spoczywa zawsze na wykonawcy -podatniku
zgodnie z art. 15 i 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz z §
5 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie
zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania
oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od
towarów' i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.).
W odniesieniu do oferty złożonej przez Konsorcjum Naprzód odwołujący wskazali,, iż
na stronie 73 oferty wykonawca ten złożył zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego dla
podmiotu Naprzód Sp, z o. o. z datą 29.04.2013 r. Wobec faktu, iż składanie ofert miało
miejsce w dniu 9 stycznia 2014 r., stwierdzić należy, iż na dzień złożenia ofert zaświadczenie
to było nieważne. W toku badania ofert zamawiający nie wezwał Konsorcjum Naprzód do
uzupełnienia tego dokumentu. Tym samym wybór oferty Konsorcjum Naprzód jest błędny,
gdyż zamawiający jest zobowiązany do wezwania tego wykonawcy do uzupełnienia
dokumentu lub gdy ma zastosowanie dyspozycja art. 26 ust 3 ustawy Pzp zdanie ostatnie.
Zamawiający wniósł o oddalenie obu odwołań.
Izba ustaliła, co następuje:
Szacunkowa wartość zamówienia wyniosła 12.837.381,55 zł
W formularzu ofertowym zamawiający podzielił przedmiot zamówienia w sposób
następujący:
A.1.za usługę utrzymania czystości w obiektach Zamawiającego……………….
………. zł netto* przy stawce VAT…….%
A.2. za usługę utrzymania czystości terenów zewnętrznych Zamawiającego
…………….. zł netto** przy stawce VAT…….%
A.3. za pozostałe usługi stanowiące przedmiot zamówienia ……………………………
zł netto z wyłączeniem usług, o których mowa w pkt A.1., A.2. i A.4., przy stawce VAT…….%
A.4. współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie opieki nad
pacjentami ……………………………. zł netto, przy stawce….......... VAT.
W postępowaniu złożono 3 oferty:
1) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Spółdzielni
Inwalidów Naprzód w Krakowie, (2) IZAN+ Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w Krakowie, (3) Naprzód Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie z
ceną 11.696.830,56 zł brutto
2) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:(1) DERSŁAW
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP Clean Partner Spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP DOZORBUD GRUPA
POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4) Legnickie
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Legnicy z ceną 12.639.486,24 zł brutto
3) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Impel Cleaning
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2) Hospital Servis
„Company” Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową we
Wrocławiu z ceną: 11.915.982,72 zł brutto
Konsorcjum Naprzód na stronie 73 oferty złożyło zaświadczenie z Krajowego Rejestru
Karnego dla podmiotu Naprzód Sp, z o. o. z datą 29.04.2013 r. Składanie ofert miało miejsce
w dniu 9 stycznia 2014 r. W toku badania ofert zamawiający nie wezwał Konsorcjum
Naprzód do uzupełnienia tego dokumentu.
Po wniesieniu odwołania Konsorcjum uzupełniło złożony dokument.
Pismem z dnia 15 stycznia 2014 roku zamawiający wezwał wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w Krakowie,
(2) IZAN+ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie, (3) Naprzód Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp do
złożenia wyjaśnień dotyczących treści złożonej oferty w kwestii dokonanej przez wykonawcę
wyceny wartości usługi wchodzącej w skład przedmiotu zamówienia, a wyszczególnionej w
druku ofertowym w pkt 1.A.4, tj. „współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w
zakresie opieki nad pacjentami”. Zamawiający poprosił o wyjaśnienie, jaki zakres usług
opisanych przez zamawiającego w SIWZ został objęty ceną określoną w przedmiotowej
części druku ofertowego.
W tym samym piśmie zamawiający wezwał wykonawców – na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp – w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia – do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość cen wskazanych w następujących punktach druku ofertowego:
a) 1.A.1, tj. za usługę utrzymania czystości w obiektach zamawiającego,
b) 1.A.2, tj. za usługę utrzymania czystości terenów zewnętrznych zamawiającego,
c) 1.A.3, tj. za pozostałe usługi stanowiące przedmiot zamówienia.
Zamawiający wskazał, iż z zapisów siwz jednoznacznie wynika, że głównym
przedmiotem zamówienia są usługi utrzymania czystości terenów zewnętrznych oraz
pozostałe usługi nie ujęte w powyżej wymienionych. Przygotowana oferta cenowa wskazuje,
iż głównym przedmiotem są usługi określane jako współpraca (współdziałanie) z personelem
medycznym w zakresie opieki nad pacjentami, gdyż ich wartość stanowi około 81% wartości
złożonej oferty.
W odpowiedzi z dnia 16 stycznia 2014 roku wykonawca wyjaśnił, że pozycja A4
wskazana w formularzu ofertowym wykonawcy obejmuje wszystkie usługi współdziałania z
personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentem, co zostało opisane przez
zamawiającego w treści SIWZ.
Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 przedstawił
zestawienie elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, wskazanych w punktach
A1, A2 oraz A3 druku ofertowego.
W dniu 23 stycznia 2014 roku zamawiający wystosował do wykonawcy pismo o treści:
„W związku z Państwa pismem z dnia 16-01.2014 r. i lakonicznym wyjaśnieniem, tzn.
powołaniem się na siwz bez wskazania i odniesienia się wprost do jej poszczególnych
elementów Wojewódzkich Szpital Specjalistyczny w Legnicy – działając na podstawie art. 87
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych ponawia prośbę dotyczącą pełnych wyjaśnień –
jaki zakres usług opisanych przez Zamawiającego w siwz został wyceniony w druku
ofertowym w pkt. 1.A..4, tj. współpraca (współdziałanie z personelem medycznym w zakresie
opieki nad pacjentami”.
Pismem z dnia 27 stycznia 2014 roku konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów
Naprzód w Krakowie, „Izan+” Sp. z o.o. oraz Naprzód Sp. z o.o. wyjaśnił, że wskazane przez
wykonawcę czynności w formularzu ofertowym w pozycji A4, tj. „współpraca (współdziałanie)
z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami” obejmują – tak jak to zostało
już wyjaśnione w piśmie wykonawcy z dnia 16 stycznia 2014 roku – wszystkie usługi
współdziałania z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentem, które zostały
przez zamawiającego opisane w treści SIWZ. Przykładowo do tych czynności należą: pomoc
pielęgniarkom w przenoszeniu pacjentów oraz w odpowiednim ułożeniu pacjenta w łóżku,
pomoc pielęgniarkom w czynnościach wykonywanych przy pacjencie pobudzonym i
agresywnym czy pomoc pielęgniarkom przy pacjentach w zakresie przemieszczania się oraz
pomoc w czynnościach pielęgnacyjnych wykonywanych przy pacjencie.
Wykonawca podkreślił, że zakres tych czynności jest bardzo szeroki i nie ma
konieczności powielania ich przez wykonawcę w sytuacji, gdy zostały one wskazane przez
samego zamawiającego w treści SIWZ.
Pismem z dnia 15 stycznia 2014 roku zamawiający wezwał konsorcjum z Impel
Cleaning Sp. z o.o. we Wrocławiu jako liderem do złożenia wyjaśnień dotyczących treści
złożonej oferty w kwestii dokonanej przez konsorcjum wyceny wartości usługi wchodzącej w
skład przedmiotu zamówienia, a wyszczególnionej w druku ofertowym w pkt. 1.A.4, tj
współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami.
Zamawiający poprosił o wyjaśnienie, jaki zakres usług opisanych przez zamawiającego w
SIWZ został objęty ceną określoną w przedmiotowej części druku ofertowego.
W odpowiedzi konsorcjum złożyło szczegółowy wykaz usług w zakresie wymaganym
przez zamawiającego.
Pismem z dnia 3 lutego 2014 roku zamawiający poinformował, że dokonał wyboru
oferty najkorzystniejszej w postępowaniu, tj. oferty złożonej przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Spółdzielni Inwalidów Naprzód w Krakowie,
(2) IZAN+ Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie, (3) Naprzód Spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie.
Jednocześnie poinformował, że odrzuca ofertę Impel Cleaning z uwagi na błąd w
obliczeniu ceny. Wykonawca wezwany do wyjaśnień dotyczących treści oferty w zakresie
wskazania zakresu objętego zwolnieniem z opłaty podatku VAT – „współpracy
(współdziałaniu) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami” wskazał, iż w
przedmiotowym zakresie mieszczą się czynności wskazane w Załączniku nr 1 do umowy nr
…../DZ/14 (stanowiącym integralną część SIWZ), m.in. czynności opisane w punkcie VI
SIWZ podpunkty 13, 21, 22, 23, 39 oraz inne wymienione w Załączniku G do umowy nr …/14
– wymienione w treści nadesłanych wyjaśnień. Pośród wymienionych przez wykonawcę
katalogu czynności zwolnionych od podatku VAT znajdują się te, które nie są objęte
zwolnieniem od podatku VAT. W ocenie zamawiającego (opartej na interpretacjach
indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów) jednoznacznie wynika, iż dla
zastosowania zwolnienia od podatku VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń. Ze
zwolnienia korzystają te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny
(leczniczy) bądź są ściśle związane z czynnościami o takim charakterze. Świadczenie, które
nie służy profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i nie jest z
nim ściśle związane nie może być objęte zwolnieniem podatkowym, a za takie niewątpliwie
należy uznać niektóre ze wskazanych przez wykonawcę czynności, w tym powyżej
wskazanych – wymienione przez niego jako czynności korzystające ze zwolnienia.
Izba zważyła, co następuje:
Oba odwołania nie podlegają uwzględnieniu.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że obydwaj odwołujący są uprawnieni do
wnoszenia środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Odnosząc się do zarzutów podniesionych przez wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia:(1) DERSŁAW Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w
Połańcu, (2) DGP Clean Partner Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3)
DGP DOZORBUD GRUPA POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy,
(4) Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Legnicy Izba stwierdziła, co następuje:
Izba uznała za bezpodstawny zarzut art. 89 ust. 1 pkt 3 i 6 ustawy Pzp, w związku z
art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.
U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm. dalej ustawa o VAT) w związku z ustawą z dnia 16 kwietnia
1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z dnia 8 czerwca 1993 r.) poprzez
zaniechanie odrzucenia przez zamawiającego oferty wybranego wykonawcy - Konsorcjum
firm: Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w Krakowie, IZAN+ Sp. z o.o., w Krakowie, Naprzód
Sp. z o. o. w Krakowie.
Izba zgadza się z odwołującymi, iż usługi polegające na zdejmowaniu bielizny
pościelowej, myciu i dezynfekcji łóżka po wypisie pacjenta, przygotowaniu łóżka dla
pacjenta, dezynfekcji , myciu i zmiany bielizny pościelowej nie są zwolnione z podatku VAT.
Wynika to z faktu, iż przedmiotowe usługi nie są usługami w zakresie opieki medycznej,
służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, ani też
ściśle z tymi usługami związane. Jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w
interpretacji indywidualnej z dnia 19 stycznia 2012 roku dla zastosowania zwolnienia od
podatku VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń. Ze zwolnienia generalnie korzystają
tylko te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny (leczniczy). Jeśli
chodzi zaś o pojęcie działalności „ściśle związanej” z „opieką szpitalną i medyczną” to nie
obejmuje ono świadczeń, które nie przedstawiają żadnego związku z opieką szpitalną nad
odbiorcami tych świadczeń ani z opieką medyczną świadczoną ewentualnie na ich rzecz.
Dyrektor Izby Skarbowej wskazał na szereg czynności związanych bezpośrednio z opieką
nad pacjentem, które korzystają ze zwolnienia z VAT oraz czynności, które takiemu
zwolnieniu nie podlegają, w tym: zdejmowanie bielizny pościelowej, mycie i dezynfekcja
łóżka po wypisie pacjenta, przygotowanie łóżka dla pacjenta (dezynfekcja, mycie, zmiana
bielizny pościelowej).
Niemniej jednak konsorcjum ze Spółdzielnią Inwalidów Naprzód w Krakowie jako
liderem nie wskazało jako zwolnione z VAT usług nie służących profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Konsorcjum w pismach z dnia 16 i 27 stycznia
2014 roku wskazało, że w formularzu ofertowym w pozycji A4 zostały wyszczególnione
wszystkie usługi współdziałania z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentem.
Wykonawca podał przykładowe czynności, to jest: pomoc pielęgniarkom przy przenoszeniu
pacjentów oraz w odpowiednim ułożeniu pacjenta na łóżku, pomoc pielęgniarkom w
czynnościach wykonywanych przy pacjentach pobudzonych i agresywnych, pomoc
pielęgniarkom przy pacjentach w zakresie przemieszczania się oraz pomoc w czynnościach
pielęgnacyjnych wykonywanych przy pacjencie.
Podany przez wykonawcę przykładowy katalog czynności nie zawiera ani jednej
czynności, która nie dotyczyłaby opieki nad pacjentem. Brak jest zatem podstaw do tego, by
oświadczenie wykonawcy interpretować rozszerzająco i stawiać tezę, iż wykonawca
pojęciem „współpraca z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentem” objął
również wszystkie usługi współdziałania z personelem medycznym. Taka argumentacja jest
nieuprawniona i nie wynika z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu, w tym w
szczególności z oferty konsorcjum oraz składanych przez niego wyjaśnień.
Izba uznała za niezasadny zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy SI Naprzód pomimo, że oferta zawierała rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy – Pzp zamawiający w celu ustalenia, czy oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zwraca się w formie
pisemnej do wykonawcy o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Analiza treści wskazanego przepisu
pozwala na wniosek, iż zamawiający jest obowiązany żądać od wykonawcy udzielenia
stosownych wyjaśnień każdorazowo, gdy tylko poweźmie wątpliwości co do zaoferowanej
ceny pod względem jej rażącego zaniżenia. Zamawiający obowiązany jest zbadać
zaoferowaną cenę w odniesieniu do danych, którymi dysponuje. Izba stoi na stanowisku, iż
punktem odniesienia dla zamawiającego powinna być ustalona przez niego wartość
zamówienia oraz ceny zaoferowane przez innych wykonawców, biorących udział w
postępowaniu.
A zatem, jeśli w trakcie oceny ofert zamawiający ma do czynienia z ofertą
zawierającą cenę odbiegającą w istotny sposób od wartości przedmiotu zamówienia oraz
innych ofert, w celu ustalenia, czy oferta zawiera cenę rażąco niską w stosunku do
przedmiotu zamówienia, obowiązany jest zwrócić się do wykonawcy o szczegółowe
wyjaśnienie powodów zaproponowania tak niskiej ceny.
W rozpoznawanym przypadku ceny złożonych ofert nie odbiegały od siebie w sposób
rażący i wynosiły: 11.696.830,56 zł brutto(cena w ofercie najkorzystniejszej), 12.639.486,24
zł brutto oraz 11.915.982,72 zł brutto. Szacunkowa wartość zamówienia wyniosła
12.837.381,55 zł. Zdaniem Izby jest to podstawą do przyjęcia, iż zaoferowana przez
konsorcjum SI Naprzód cena nie jest rażąco niska i zamawiający nie był w ogóle obowiązany
do prowadzenia postępowania wyjaśniającego na podstawie art. 90 ustawy Pzp. Dlatego też
Izba nie uznała za konieczne analizowanie wyjaśnień złożonych przez konsorcjum. Ponadto
należy podkreślić, że odwołujący nie przedstawili żadnych dowodów na poparcie stawianego
zarzutu poprzestając na ogólnych sformułowaniach, które nic nie wnoszą do sprawy.
Odnosząc się do odwołania wniesionego przez wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
we Wrocławiu, (2) Hospital Servis „Company” Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółkę komandytową we Wrocławiu, Izba stwierdziła, co następuje:
Izba co do zasady uznała za potwierdzony zarzut naruszenia:
- art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp poprzez wadliwe odrzucenie oferty odwołujących;
- art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. li. Nr 54,
poz. 535, z późn. zm.) poprzez wadliwą jego wykładnię.
Zamawiający w piśmie z dnia 3 lutego 2014 roku, informującym o wyborze oferty
najkorzystniejszej oraz o odrzuceniu oferty odwołujących wskazał, iż oferta odwołujących
zawiera błąd w obliczeniu ceny, ponieważ odwołujący wskazali jako czynności zwolnione z
podatku VAT te, które w istocie zwolnione nie są. W ocenie zamawiającego (opartej na
interpretacjach indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów) jednoznacznie wynika, iż
dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń. Ze
zwolnienia korzystają te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny
(leczniczy) bądź są ściśle związane z czynnościami o takim charakterze. Świadczenie, które
nie służy profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i nie jest z
nim ściśle związane nie może być objęte zwolnieniem podatkowym, a za takie niewątpliwie
należy uznać niektóre ze wskazanych przez wykonawcę czynności, w tym powyżej
wskazanych – wymienione przez niego jako czynności korzystające ze zwolnienia.
Odwołujący z kolei wywodzili, iż zgodnie z nowelizacją przepisów ustawy z dnia 11
marca 2004 roku o podatku od towarów' i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn, zm.) od dnia
1 stycznia 2011 r. zmienił się stan prawny w zakresie dopuszczalności stosowania przez
podatników zwolnienia z podatku VAT. Dotychczasowe (tj. obowiązujące do dnia 31.12.2010
r.) zwolnienie przedmiotowe usług wskazanych w załączniku nr 4 do ustawy przysługiwało
każdemu podmiotowi działającemu na rynku, niezależnie od jego statusu i formy
organizacyjnej. Aktualnie wyłącznie zakłady opieki zdrowotnej są uprawnione do stosowania
zwolnienia z podatku VAT w odniesieniu do usług w zakresie opieki medycznej, służących
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawcę
towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. Powyższe uprawnienie wynika
wprost z przepisów ustawy o VAT – art. 43 ust. 1 pkt. 18. Ustawodawca wyprowadził zatem
obligatoryjne kryterium podmiotowe w postaci obowiązku posiadania statusu zakładu opieki
zdrowotnej, którego spełnienie dopiero uzasadnia prawo do oferowania usług objętych
stawką podatku VAT w wysokości ,.zw”. Dla ustalenia, jaka stawka VAT będzie miała
zastosowanie w danym przypadku, istotny jest stan faktyczny konkretnego przypadku. Dla
wskazania powyższego ważny jest rzeczywisty opis przedmiotu zamówienia i świadczonej
usługi, jej treściowy zakres, a nie techniczny podział, bądź jego brak, w ramach
zastosowanego przez zamawiającego wypunktowania usług wchodzących w zakres
zamówienia. Odwołujący stwierdzili, że obowiązek ustalenia obowiązującej stawki podatku
od towarów i usług oraz ustalenia jego wartości spoczywa zawsze na wykonawcy -podatniku
zgodnie z art. 15 i 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz z §
5 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie
zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania
oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od
towarów' i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.).
Z powyższego wynika, iż zamawiający decyzję o odrzuceniu ofert odwołujących oparł
na przekonaniu, iż odwołujący bezpodstawnie zastosowali zwolnienie od podatku VAT,
oparte na kryterium przedmiotowym. Zamawiający w ogóle nie zbadał, czy istnieją inne
okoliczności uzasadniające zastosowanie takiego zwolnienia. Zamawiający w toku badania i
oceny ofert zwrócił się do odwołujących o wskazanie usług objętych przez wykonawcę ceną
w formularzu ofertowym 1.A.4 i taki wykaz otrzymał. Jeżeli otrzymane wyjaśnienia wzbudziły
wątpliwości zamawiającego co do zasadności zastosowanego zwolnienia, zamawiający
obowiązany był je wyjaśnić.
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia:
- art. 26 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania wykonawcy konsorcjum
Naprzód, do złożenia dokumentów, o których mowa art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, mimo że ww.
wykonawca nie przedstawił dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
postępowaniu;
- § 3 ust 1 pkt 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w
sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form,
w jakich te dokumenty mogą być składane, poprzez wybór oferty nie zwierającej
wymaganego zaświadczenia.
Istotnie Konsorcjum Naprzód złożył zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego dla
podmiotu Naprzód Sp. z o. o. z datą 29.04.2013 r. Wobec faktu, iż składanie ofert miało
miejsce w dniu 9 stycznia 2014 r., stwierdzić należy, iż na dzień złożenia ofert zaświadczenie
to było nieważne. W toku badania ofert zamawiający nie wezwał Konsorcjum Naprzód do
uzupełnienia tego dokumentu. Dokument ten został jednakże przez konsorcjum uzupełniony.
Izba nie uznała za zasadny zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie jego zastosowania i niewykluczenie z postępowania wykonawcy:
Konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w Krakowie, IZAN + Sp. z o. o., z siedzibą
w Krakowie oraz Naprzód Sp. z o. o. z siedzibą w Krakowie (dalej: konsorcjum Naprzód),
mimo iż ww. wykonawca nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Stosownie do art. 26 ust. 3 ustawy Pzp zamawiający w pierwszej kolejności obowiązany jest
wezwać wykonawcę, który w określonym terminie nie złożył wymaganych dokumentów, o
których mowa w art. 25 ust. 1, lub złożył dokumenty zawierające błędy do ich uzupełnienia.
W przypadku uzupełnienia dokumentu brak jest podstaw do wykluczenia wykonawcy
z powodu niespełniania przez niego warunków udziału w postępowaniu.
Izba nie uwzględniła zarzutu naruszenia art. 92 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez nie
wskazanie uzasadnienia faktycznego odrzucenia oferty odwołujących. W ocenie Izby
uzasadnienie przedstawione w piśmie z dnia 3 lutego 2014 roku czyni zadość wymogom
wskazanym w przywołanym przepisie.
Izba nie uwzględniła odwołania pomimo uznania za zasadne czterech zarzutów.
Stosownie do art. 192 ust. 2 ustawy Pzp Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi
naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia. Oferta odwołujących została sklasyfikowana na
drugim miejscu, zatem nie może zostać uznana za ofertę najkorzystniejszą. Ponieważ
ewentualne uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu dokonanie ponownej
oceny ofert doprowadziłoby do wyboru tego samego wykonawcy, stwierdzić należy, iż
naruszenie przez zamawiającego przepisu art. 91 ust. 1 ustawy Pzp nie miało wpływu na
wynik postępowania.
O kosztach postępowania Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp,
czyli stosownie do wyniku postępowania.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji.
………………………………………
Sygn. akt: KIO 263/14
WYROK
z dnia 28 lutego 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2014 r. w Warszawie odwołań wniesionych do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
A. w dniu 12 lutego 2014 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia:(1) DERSŁAW Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu,
(2) DGP Clean Partner Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3)
DGP DOZORBUD GRUPA POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w
Legnicy, (4) Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy
B. w dniu 13 lutego 2014 r. przez: wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością we
Wrocławiu, (2) Hospital Servis „Company” Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością Spółkę komandytową we Wrocławiu
w postępowaniu prowadzonym przez Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy
przy udziale:
A. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (1) Impel Cleaning
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2) Hospital Servis
„Company” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej we
Wrocławiu, zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt
KIO 257/14 po stronie zamawiającego
B. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Spółdzielni
Inwalidów Naprzód w Krakowie, (2) IZAN+ Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Krakowie, (3) Naprzód Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Krakowie zgłaszających przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt KIO 257/14 oraz KIO 263/14 po stronie zamawiającego
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:(1) DERSŁAW
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP Clean Partner
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP DOZORBUD
GRUPA POLSKA Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4)
Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Legnicy zgłaszających przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt KIO 263/14 po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala oba odwołania
2. kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia:(1) DERSŁAW Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2)
DGP Clean Partner Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP
DOZORBUD GRUPA POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4)
Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Legnicy i wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością we
Wrocławiu, (2) Hospital Servis „Company” Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółkę komandytową we Wrocławiu
i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 30 000 zł 00 gr
(słownie: trzydzieści tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:(1) DERSŁAW Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP Clean Partner Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP DOZORBUD GRUPA
POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4) Legnickie
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Legnicy (15 000 zł 00 gr) i wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2) Hospital Servis „Company”
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową we Wrocławiu
(15 000 zł 00 gr) tytułem wpisów od odwołań.
2.2. zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:(1)
DERSŁAW Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP Clean
Partner Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP
DOZORBUD GRUPA POLSKA Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w
Legnicy, (4) Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy na rzecz Wojewódzkiego Szpitala
Specjalistycznego w Legnicy kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysięcy sześćset
złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z
tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
2.3. zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
(1) Impel Cleaning Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2)
Hospital Servis „Company” Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki
komandytowej we Wrocławiu na rzecz Wojewódzkiego Szpitala
Specjalistycznego w Legnicy kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysięcy sześćset
złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z
tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zmianami) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Legnicy.
………………………………
Sygn. akt: KIO 257/14
KIO 263/14
Uzasadnienie
Zamawiający – Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy – prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na świadczenie usług kompleksowego
utrzymania czystości oraz innych usług dla wojewódzkiego szpitala specjalistycznego w
Legnicy.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 907 ze zmianami),
zwanej dalej ustawą Pzp.
Sygn. akt: KIO 257/14
W dniu 12 lutego 2014 r. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia:(1) DERSŁAW Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP
Clean Partner Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP DOZORBUD
GRUPA POLSKA Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4) Legnickie
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w
Legnicy – dalej: odwołujący – wnieśli odwołanie wobec czynności zamawiającego,
polegającej na zaniechaniu przez zamawiającego odrzucenia oferty wybranego wykonawcy -
Konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w Krakowie, IZAN+ Sp. z o. o. w Krakowie,
Naprzód Sp. z o. o. w Krakowie, wobec czynności naruszenia zasad zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców oraz wobec czynności wadliwego
wyboru oferty najkorzystniejszej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w
trybie przetargu nieograniczonego na świadczenie usługi kompleksowego utrzymania
czystości oraz innych usług dla wojewódzkiego szpitala specjalistycznego w Legnicy.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp, poprzez naruszenie zasad zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców przy ocenie złożonych ofert i czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej;
2) art. 89 ust. 1 pkt 3 i 6 ustawy Pzp, w związku z art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustawy z dnia
11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm. dalej
ustawa o VAT) w związku z ustawą z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. z dnia 8 czerwca 1993 r.) poprzez zaniechanie odrzucenia przez
zamawiającego oferty wybranego wykonawcy - Konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów
Naprzód w Krakowie, IZAN+ Sp. z o.o., w Krakowie, Naprzód Sp. z o. o. w Krakowie,
3) art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy
SI Naprzód pomimo, że oferta zawierała rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia;
4) art. 91 ust 1 ustawy Pzp, poprzez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący wnieśli o:
1) nakazanie zamawiającemu uchylenia czynności wyboru oferty wykonawcy SI
Naprzód,
2) nakazanie zamawiającemu odrzucenia oferty Wykonawcy SI Naprzód na
podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3, 4 i 6 ustawy Pzp,
3) nakazanie zamawiającemu dokonania ponownej oceny ofert i wybór
najkorzystniejszej oferty spośród ofert ważnych.
W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że w dniu 03 lutego 2014 r. otrzymał
zawiadomienie o wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę SI
Naprzód. Odwołujący nie mogąc zgodzić się z takim rozstrzygnięciem postępowania przez
zamawiającego podkreślił, że:
Oferta wybranego wykonawcy: SI Naprzód, powinna zostać odrzucona na podstawie
przepisu art. 89 ust. 1 pkt. 3 i 6 ustawy Pzp w związku z ustawą o VAT oraz ustawą o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z formularzem ofertowym wybrany wykonawca
zaproponował wykonanie usługi będącej przedmiotem zamówienia w zakresie „współpracy
(współdziałania) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami” za 1 miesiąc
za cenę 264 000 zł netto, przy jednoczesnym zastosowaniu zwolnienia od podatku VAT. W
ocenie odwołującego złożenie oferty przez wykonawcę SI Naprzód, z ceną, która zawiera
zwolnienie od podatku VAT w powyższym zakresie, przesądza że oferta ta powinna być
odrzucona na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 i 6 ustawy Pzp, jako że zawiera błąd w
obliczeniu ceny nie podlegający poprawieniu oraz stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Dla
podkreślenia, jak zastosowanie niewłaściwej stawki podatku VAT, wpłynęło na kalkulację
ceny oferty, odwołujący wskazał, że w złożonej przez siebie ofercie, zaproponował
wykonanie usługi będącej przedmiotem zamówienia w zakresie „współpracy (współdziałania)
z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami” za 1 miesiąc za cenę 331
044,44 zł netto miesięcznie. Wykonawca w części A.4. druku oferty zastosował dwie stawki
podatku VAT tj. 23% oraz zw. Wykonawca zobligowany był w stosunku do czynności:
„pomoc przy zmianie bielizny pościelowej po wypisie, przeniesieniu na inny oddział”
zastosować stawkę podstawową VAT w wysokości 23%. W stosunku do pozostałych
czynności stanowiących czynności pomocnicze przy pacjentach wykonawca zastosował
zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustawy o podatku VAT, jako
usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i poprawie zdrowia świadczone na rzecz zakładów opieki zdrowotnej na ich
terenie. Odwołujący przy kalkulacji ceny oferty opierali się na posiadanej interpretacji
indywidualnej wydanej przez Izbę Skarbową, potwierdzającą prawidłowość powyższego
stanowiska. Odwołujący podkreślili, że z uwagi na fakt, iż w jednej pozycji formularza
ofertowego należało wycenić czynności pomocnicze przy pacjencie oraz czynności związane
z pacjentem, ale niepodlegające zwolnieniu należało zastosować dwie stawki podatku VAT.
Nie wszystkie czynności podlegające wycenie w tej pozycji formularza uprawniały
wykonawcę do zastosowania zwolnienia z VAT, dlatego też należało w stosunku do nich
zastosować podstawową stawkę w wysokości 23% VAT. Odnosząc się do zagadnienia
nieuczciwej konkurencji, odwołujący wskazali, że w jego opinii mimo tego, iż działanie
wykonawcy SI Naprzód, nie wypełnia wprost przesłanek żadnego ze stypizowanych czynów
nieuczciwej konkurencji, o których mowa w art. 5-17 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, to uzasadniona jest ich ocena w świetle unormowań art. 3 ust. 1 tej ustawy,
określającego uniwersalną postać czynu nieuczciwej konkurencji. W myśl art. 3 ust. 1 ww.
ustawy, czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Zdaniem
odwołującego, okolicznością przesądzającą o naganności postępowania Wykonawcy SI
Naprzód w stopniu uzasadniającym zastosowanie powołanego przepisu jest
„manipulowanie” ceną oferty, aby otrzymać przedmiotowe zamówienie. Ponieważ takie
działanie zagraża niewątpliwie interesom innych wykonawców, którzy prawidłowo
skalkulowali cenę realizacji zamówienia, a więc zgodnie z oczekiwaniami zamawiającego i
znaleźli się w gorszej sytuacji podczas dokonywania oceny ich ofert, niewątpliwym jest, że
działanie wykonawcy SI Naprzód, utrudniło im dostęp do rynku, mimo zaoferowania
wykonania usługi zgodnie z wymogami SIWZ. W ocenie odwołujących działanie wykonawcy
SI Naprzód, wypełnia znamiona czynu nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący podnieśli, że w brzmieniu obowiązującym od 2011 roku w art. 43 ust. 1
pkt 18a - 20 ustawy o VAT określono, jakie usługi związane z ochroną zdrowia korzystają ze
zwolnienia z VAT. I tak stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, zwalnia się
od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi
usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich
przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza. W 2011 r. ustawodawca
przy określaniu zakresu usług zwolnionych z odstąpił od identyfikowania tych usług za
pomocą klasyfikacji statystycznych. Ministerstwo Finansów podkreśla natomiast, że dla
stwierdzenia, czy dana usługa medyczna jest zwolniona z VAT, każdorazowo konieczna jest
ocena, czy celem tej usługi jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub
poprawa zdrowia. Powyższe zwolnienie odnosi się więc do usług w zakresie opieki
medycznej oraz dostawy towarów i usług świadczonych przez podmioty lecznicze ściśle z
tymi usługami związanych oraz świadczonych na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich
przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza (pkt 18a). Powyższe
przepisy stanowią implementację do polskiego porządku prawnego art. 132 Dyrektywy
2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości
dodanej (Dz. Urz. UE L 347).
Zgodnie zaś z ugruntowanym stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE,
zwolnienia zawarte w art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE Rady stanowią autonomiczne pojęcia
prawa wspólnotowego i mają na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu VAT w
poszczególnych państwach członkowskich. Oznacza to, że zakres przedmiotowy tych
zwolnień powinien być taki sam we wszystkich krajach członkowskich, zatem przy jego
definiowaniu nie jest zasadne odwoływanie się wyłącznie do ustawodawstwa krajowego,
ponieważ takie działania mogłyby prowadzić do rozbieżności w stosowaniu zwolnień w
poszczególnych państwach UE. Orzecznictwo Trybunału wskazuje, że pojęcia dotyczące
zwolnień należy interpretować w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa
od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona
odpłatnie przez podatnika. Jeśli chodzi w szczególności o zwolnienie przewidziane w art. 132
Dyrektywy, to z orzecznictwa wynika, że pojęcie „opieka medyczna” dotyczy świadczeń
medycznych, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub
zaburzeń zdrowia. Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia;
jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź
przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania.
Innymi słowy, aby podlegać zwolnieniu świadczenie powinno mieć cel terapeutyczny, tym
samym liczy się nie charakter usługi, ale jej cel. Ponadto z orzecznictwa Trybunału wynika, iż
pojęcia „opieka medyczna” i „działalność ściśle związana z opieką szpitalną i medyczną
(leczeniem szpitalnym i medycznym)”, należy interpretować w ten sam sposób w obu
przypadkach, ponieważ oba te przepisy mają na celu uregulowanie ogółu zwolnień z
opodatkowania świadczeń medycznych w ścisłym znaczeniu: które służą diagnozie, opiece
oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Świadczenie może być
uznane za pomocnicze względem świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi celu samego w
sobie, lecz środek służący jak najlepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego
usługodawcy. W odniesieniu do świadczeń medycznych Trybunał stwierdził, że zważywszy
na cel zwolnienia przewidzianego w art. 13 część A ust. 1 lit. b) Szóstej Dyrektywy, jedynie
świadczenie usług, które logicznie wpisują się w ramy dostarczania usług opieki szpitalnej i
medycznej i które w procesie świadczenia tych usług stanowią etap niezbędny, aby osiągnąć
cele terapeutyczne, którym te ostatnie służą, mogą stanowić „działalność ściśle (...)
związaną” w rozumieniu tego przepisu. Transport wewnątrzszpitalny jest usługą wchodzącą
w skład usługi w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego. Zakwalifikowanie więc usługi
transportu wewnątrzszpitalnego oraz pozostałych usług w zakresie czynności pomocniczych
i transportowych pacjenta, do usługi kompleksowej w zakresie opieki medycznej (ochrony
zdrowia ludzkiego) jest z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia uzasadnione i
nie powinno być sztucznie dzielone. Powyższe stanowisko podziela Sąd Najwyższy oraz
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
W ocenie odwołujących oferta SI Naprzód została przygotowana niezgodnie z
obowiązującymi przepisami podatkowymi. Zamawiający pismem z dnia 15 stycznia br.
wezwał na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, SI Naprzód do złożenia wyjaśnień
dotyczących treści złożonej oferty w kwestii dokonanej przez SI Naprzód, wyceny wartości
usługi wchodzącej w skład przedmiotu zamówienia, a wyszczególnionej w druku ofertowym
w pkt. I.A.4. tj. „współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie opieki nad
pacjentami”. Zamawiający, wymagał aby wyjaśnienia w powyższych sprawach nadesłać do
dnia 17.01.2014 r. za pośrednictwem faksu oraz pocztą do dnia 20.01.2014 r. na adres
zamawiającego. SI Naprzód odpowiadając na wezwanie zamawiającego do złożenia
wyjaśnień, w dniu 18 stycznia, a więc po upływie wyznaczonego przez zamawiającego
terminu, udzielił następującej odpowiedzi: „Pozycja A4 wykazana w formularzu ofertowym
wykonawcy obejmuje wszystkie usługi współdziałania z personelem medycznym w zakresie
opieki nad pacjentem, co zostało opisane przez zamawiającego w treści SIWZ”. W związku z
lakonicznym wyjaśnieniem, SI Naprzód tzn. powołaniem się na treść SIWZ, bez wskazania i
odniesienia się wprost do jej poszczególnych elementów, zamawiający działając na
podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp ponowił prośbę dotyczącą udzielenia pełnych wyjaśnień
- jaki zakres usług opisanych przez zamawiającego w SIWZ został wyceniony w druku
ofertowym w pkt. I.A.4. tj. „współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie
opieki nad pacjentami.” SI Naprzód, w odpowiedzi na pismo zamawiającego z dnia 23
stycznia 2014 roku, ponownie udzielił bardzo lakonicznej odpowiedzi, zgodnie z którą
wskazane przez Wykonawcę SI Naprzód czynności w formularzu ofertowym w pozycji A4, tj.
„współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami”,
obejmują, tak jak zostało to już wyjaśnione w piśmie SI Naprzód z dnia 16 stycznia 2014
roku - wszystkie usługi współdziałania z personelem medycznym w zakresie opieki nad
pacjentem, które zostały opisane przez zamawiającego w treści SIWZ. Przykładowo do
czynności tych należą: pomoc pielęgniarkom w przenoszeniu pacjentów oraz w odpowiednim
ułożeniu pacjenta w łóżku, pomoc pielęgniarkom w czynnościach wykonywanych przy
pacjentach pobudzonym i agresywnym, czy pomoc pielęgniarkom przy pacjentach w
zakresie przemieszczania się oraz pomoc w czynnościach pielęgnacyjnych wykonywanych
przy pacjencie. Zgodnie z oceną wykonawcy SI Naprzód, zakres tych czynności jest bardzo
szeroki i nie ma konieczności powielania ich w sytuacji, gdy zostały one wskazane przez
samego Zamawiającego w treści SIWZ.
Odwołujący, wskazuje, że wyjaśnienia służyć mają rozwianiu wątpliwości
zamawiającego, które wynikają zarówno z niejasnych lub sprzecznych ze sobą dokumentów
załączanych do oferty, jak i z samej treści oferty. W ocenie odwołującego, uprawnienie
zamawiającego, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, przeradza się wręcz w
obowiązek, gdy oferta zawiera postanowienia niejasne, sprzeczne lub gdy jej treści nie da
się jednoznacznie i stanowczo wywieść bez udziału wykonawcy. Brak udzielenia odpowiedzi
na zapytanie, złożone w trybie art. 87 ust. 1 Pzp, nie jest co prawda obwarowane
negatywnymi skutkami dla wykonawcy, z tym jednak zastrzeżeniem, iż bez wyjaśnień
zamawiający powinien dokonać oceny oferty w takim kształcie, w jakim została złożona i
zgodnie z rozumieniem jej treści przyjętym przez Zamawiającego i jego poglądem prawnym
(KIO 510/11). W ocenie odwołujących, wyjaśnienia pozwalają zamawiającemu upewnić się
co do słuszności swojej decyzji, umożliwiają wykonawcy przedstawienie swojego
stanowiska, oraz usprawniają procedurę przetargową. W ocenie odwołujących, przyjęcie
przez zamawiającego dwukrotnie złożonych przez SI Naprzód, w przedmiotowym
postępowaniu lakonicznych wyjaśnień pozostaje w kolizji z zasadą uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców (art. 7 ust. 1 ustawy Pzp). Wyjaśnienia wykonawcy SI
Naprzód były niewystarczające i w żaden sposób nie mogły rozwiać wątpliwości względem
oferty wykonawcy SI Naprzód, co powinno w ostateczności skutkować odrzuceniem oferty
tego wykonawcy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 oraz 6 ustawy Pzp. Odwołujący podkreślili,
że błąd dotyczący zastosowania właściwej stawki VAT jest błędem w obliczeniu ceny, który
nie podlega poprawieniu w trybie art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, jak i też w trybie art. 87 ust.
2 pkt 3 ustawy PZP.
W ocenie odwołujących oferta wybranego wykonawcy: SI Naprzód, powinna zostać
odrzucona na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy Pzp, ponieważ zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. W ocenie odwołujących, usługi
współpracy (współdziałania) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami,
wymienione zostały przez zamawiającego w załączniku nr 1 do umowy nr ……/DZ/14 w
punkcie VI. SZCZEGÓŁOWE OBOWIĄZKI DOTYCZĄCE ŚWIADCZENIA USŁUG W
OBIEKTACH, w sposób wyczerpujący.
Odwołujący zauważyli, że w odniesieniu do przedmiotu zamówienia, mają one
charakter marginalny. Zamawiający z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp dokonał
wyboru oferty wykonawcy SI Naprzód błędnie uznając iż jego oferta nie zawierała rażąco
niskiej ceny. Zamawiający wezwał wykonawcę SI Naprzód do złożenia wyjaśnień w celu
ustalenia, czy złożona przez niego oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Zamawiający wezwał do złożenia wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość cen wskazanych w następujących punktach
druku ofertowego: A.1. tj. „za usługę utrzymania czystości w obiektach zamawiającego” A.2.
tj. „za usługę utrzymania czystości terenów zewnętrznych zamawiającego” A.3. tj. „za
pozostałe usługi stanowiące przedmiot zamówienia”. Zamawiający w wezwaniu kierowanym
do wykonawcy SI Naprzód, wskazał iż z zapisów SIWZ jednoznacznie wynika, że głównym
przedmiotem zamówienia są usługi utrzymania czystości w obiektach zamawiającego,
utrzymania czystości terenów zewnętrznych oraz pozostałe usługi nie ujęte w powyżej
wymienionych. Zamawiający wskazał, że w złożonej przez wykonawcę SI Naprzód ofercie
cenowej głównym przedmiotem są usługi określane, jako współpraca (współdziałanie) z
personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami, gdyż wartość tych usług stanowi
około 81 % wartości złożonej oferty. Ponadto usługi te we wcześniejszej części odwołania,
zostały objęte stawką VAT zwolniony. Wykonawca SI Naprzód, w odpowiedzi na wezwanie
zamawiającego, udzielił bardzo ogólnikowych wyjaśnień, nie wskazując jakie obiektywne
czynniki mogły mieć wpływ na sposób kalkulacji ceny oferty przez tego wykonawcę.
Sygn. akt: KIO 263/14
W dniu 13 lutego 2014 r.: wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2)
Hospital Servis „Company” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową
we Wrocławiu, wnieśli odwołanie od czynności zamawiającemu zarzucając mu naruszenie
następujących przepisów:
1) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp poprzez naruszenie zasad zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców;
2) art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie jego zastosowania i
niewykluczenie z postępowania wykonawcy: Konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów
Naprzód w Krakowie, IZAN + Sp. z o. o., z siedzibą w Krakowie oraz Naprzód Sp. z o. o. z
siedzibą w Krakowie (dalej: konsorcjum Naprzód), mimo iż ww. wykonawca nie wykazał
spełniania warunków udziału w postępowaniu; ewentualnie
3) art. 26 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania wykonawcy konsorcjum
Naprzód, do złożenia dokumentów, o których mowa art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, mimo że ww.
wykonawca nie przedstawił dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
Postępowaniu;
4) § 3 ust 1 pkt 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w
sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form,
w jakich te dokumenty mogą być składane, poprzez wybór oferty nie zwierającej
wymaganego zaświadczenia,
5) z art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp poprzez wadliwe odrzucenie oferty odwołujących;
6) art. 91 ust 1 ustawy Pzp poprzez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej,
7) art. 92 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez nie wskazanie uzasadnienia faktycznego
odrzucenia oferty odwołujących,
8) art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.
li. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) poprzez wadliwą jego wykładnię
9) art. 44 ust 3 i 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U.
Nr 157, poz. 1240 ze zmianami) poprzez wydatkowanie środków publicznych w sposób
niezgodny z ustawą prawo zamówień publicznych i w efekcie w sposób zaprzeczający
zasadzie legitymizmu.
Odwołujący wnieśli w zakresie zadania nr 1 o:
1) uchylenie czynności wyboru, jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez
Konsorcjum Naprzód;
2) uchylenie czynności odrzucenia oferty odwołujących,
3) nakazanie zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert;
4) nakazanie zamawiającemu wykluczenia wykonawcy: Konsorcjum Naprzód, gdyż
nie wykazał spełniania warunku udziału w postępowaniu;
5) nakazanie zamawiającemu wyboru, jako najkorzystniejszej, niepodlegającej
odrzuceniu oferty złożonej przez wykonawcę niewykluczonego z udziału w postępowaniu tj.
oferty odwołującego;
W uzasadnieniu odwołujący podnieśli, iż w dniu 2 lutego 2014 r.; na podstawie
przekazanego przez zamawiającego zawiadomienia, powzięli informację, że za
najkorzystniejszą w postępowaniu w zadaniu nr I uznano ofertę złożoną przez Konsorcjum
Naprzód i że oferta odwołującego została odrzucona na podstawie art. 89 ust 1 pkt 6 ustawy
Pzp, rzekomo zawierając błąd w obliczeniu ceny.. W ocenie odwołujących, działania
zamawiającego są nieprawidłowe. Uzasadniając odrzucenie oferty odwołujących,
zamawiający podał, iż nie wszystkie nie wszystkie czynności związane ze współpracą z
personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami mieszczą się wśród usług
podlegających zwolnieniu w zakresie podatku VAT. Zamawiający nie wskazał, które z
czynności wykazanych w- wyjaśnieniach odwołujących z dnia 17.01 br, są zdaniem
zamawiającego błędnie zakwalifikowane. Zaznaczył jedynie enigmatycznie, iż niektóre ze
wskazanych przez Konsorcjum czynności zdaniem Zamawiającego (nie wiadomo ile i które),
nie kwalifikują się do zastosowania zwolnienia. I dalej, powołując się na bliżej
niesprecyzowane interpretacje indywidualne Ministra Finansów, zamawiający podjął wywód
o celu zwolnienia. Tym samym rozstrzygnięcie zamawiającego nie daje szans na
merytoryczną polemikę, jako że jedynie zamawiającemu znane są zarzuty jakie postawił
wobec oferty odwołujących. W niniejszej sprawie bezsporne jest, iż wszyscy z wykonawców,
którzy złożyli oferty, zastosowali w odniesieniu do części usług stawię podatku VAT ,,zw”,
Jednakże tylko w odniesieniu do oferty odwołującego zamawiający uznał takie postępowanie
za wadliwie. Rodzi to uzasadnione podejrzenie, iż doszło do nierównego traktowania
wykonawców. Zamawiający nie zadał sobie trudu, aby wyjaśnić podstawy prawne jakie
spowodowały, iż odwołujący w swojej ofercie zastosował stawkę ”zw”. Nie zapytał nawet
odwołujących czy posiadają indywidualną interpretację Ministra Finansów, uzasadniającą ich
stanowisko - skoro jak wynika z decyzji zamawiającego jakimiś innymi decyzjami tegoż
organu się kierował podejmując swoją decyzję. Zamawiający nie wziął pod uwagę, iż
odwołujący składali swoją ofertę w konsorcjum, gdzie jeden z uczestników jest
niepublicznym zakładem opieki zdrowotnej, dla którego usług podstawową stawką podatku
VAT jest stawka „zw”. Brak wskazania w rozstrzygnięciu, które z czynności objętych
zwolnieniem zamawiający kwestionuje, nie pozwala na bardziej szczegółową polemikę z
zamawiającym. Odwołujący wskazali, że zgodnie z nowelizacją przepisów ustawy z dnia 11
marca 2004 roku o podatku od towarów' i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn, zm.) od dnia
1 stycznia 2011 r. zmienił się stan prawny w zakresie dopuszczalności stosowania przez
podatników zwolnienia z podatku VAT. Dotychczasowe (tj. obowiązujące do dnia 31.12.2010
r.) zwolnienie przedmiotowe usług wskazanych w załączniku nr 4 do ustawy przysługiwało
każdemu podmiotowi działającemu na rynku, niezależnie od jego statusu i formy
organizacyjnej. Aktualnie wyłącznie zakłady opieki zdrowotnej są uprawnione do stosowania
zwolnienia z podatku VAT w odniesieniu do usług w zakresie opieki medycznej, służących
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawcę
towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. Powyższe uprawnienie wynika
wprost z przepisów ustawy o VAT – art. 43 ust. 1 pkt. 18. Ustawodawca wyprowadził zatem
obligatoryjne kryterium podmiotowe w postaci obowiązku posiadania statusu zakładu opieki
zdrowotnej, którego spełnienie dopiero uzasadnia prawo do oferowania usług objętych
stawką podatku VAT w wysokości ,.zw”. Dla ustalenia, jaka stawka VAT będzie miała
zastosowanie w danym przypadku, istotny jest stan faktyczny konkretnego przypadku. Dla
wskazania powyższego ważny jest rzeczywisty opis przedmiotu zamówienia i świadczonej
usługi, jej treściowy zakres, a nie techniczny podział, bądź jego brak, w ramach
zastosowanego przez zamawiającego wypunktowania usług wchodzących w zakres
zamówienia. Odwołujący stwierdzili, że obowiązek ustalenia obowiązującej stawki podatku
od towarów i usług oraz ustalenia jego wartości spoczywa zawsze na wykonawcy -podatniku
zgodnie z art. 15 i 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz z §
5 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie
zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania
oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od
towarów' i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.).
W odniesieniu do oferty złożonej przez Konsorcjum Naprzód odwołujący wskazali,, iż
na stronie 73 oferty wykonawca ten złożył zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego dla
podmiotu Naprzód Sp, z o. o. z datą 29.04.2013 r. Wobec faktu, iż składanie ofert miało
miejsce w dniu 9 stycznia 2014 r., stwierdzić należy, iż na dzień złożenia ofert zaświadczenie
to było nieważne. W toku badania ofert zamawiający nie wezwał Konsorcjum Naprzód do
uzupełnienia tego dokumentu. Tym samym wybór oferty Konsorcjum Naprzód jest błędny,
gdyż zamawiający jest zobowiązany do wezwania tego wykonawcy do uzupełnienia
dokumentu lub gdy ma zastosowanie dyspozycja art. 26 ust 3 ustawy Pzp zdanie ostatnie.
Zamawiający wniósł o oddalenie obu odwołań.
Izba ustaliła, co następuje:
Szacunkowa wartość zamówienia wyniosła 12.837.381,55 zł
W formularzu ofertowym zamawiający podzielił przedmiot zamówienia w sposób
następujący:
A.1.za usługę utrzymania czystości w obiektach Zamawiającego……………….
………. zł netto* przy stawce VAT…….%
A.2. za usługę utrzymania czystości terenów zewnętrznych Zamawiającego
…………….. zł netto** przy stawce VAT…….%
A.3. za pozostałe usługi stanowiące przedmiot zamówienia ……………………………
zł netto z wyłączeniem usług, o których mowa w pkt A.1., A.2. i A.4., przy stawce VAT…….%
A.4. współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie opieki nad
pacjentami ……………………………. zł netto, przy stawce….......... VAT.
W postępowaniu złożono 3 oferty:
1) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Spółdzielni
Inwalidów Naprzód w Krakowie, (2) IZAN+ Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w Krakowie, (3) Naprzód Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie z
ceną 11.696.830,56 zł brutto
2) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:(1) DERSŁAW
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Połańcu, (2) DGP Clean Partner Spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3) DGP DOZORBUD GRUPA
POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (4) Legnickie
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Legnicy z ceną 12.639.486,24 zł brutto
3) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Impel Cleaning
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, (2) Hospital Servis
„Company” Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową we
Wrocławiu z ceną: 11.915.982,72 zł brutto
Konsorcjum Naprzód na stronie 73 oferty złożyło zaświadczenie z Krajowego Rejestru
Karnego dla podmiotu Naprzód Sp, z o. o. z datą 29.04.2013 r. Składanie ofert miało miejsce
w dniu 9 stycznia 2014 r. W toku badania ofert zamawiający nie wezwał Konsorcjum
Naprzód do uzupełnienia tego dokumentu.
Po wniesieniu odwołania Konsorcjum uzupełniło złożony dokument.
Pismem z dnia 15 stycznia 2014 roku zamawiający wezwał wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w Krakowie,
(2) IZAN+ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie, (3) Naprzód Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp do
złożenia wyjaśnień dotyczących treści złożonej oferty w kwestii dokonanej przez wykonawcę
wyceny wartości usługi wchodzącej w skład przedmiotu zamówienia, a wyszczególnionej w
druku ofertowym w pkt 1.A.4, tj. „współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w
zakresie opieki nad pacjentami”. Zamawiający poprosił o wyjaśnienie, jaki zakres usług
opisanych przez zamawiającego w SIWZ został objęty ceną określoną w przedmiotowej
części druku ofertowego.
W tym samym piśmie zamawiający wezwał wykonawców – na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp – w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia – do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość cen wskazanych w następujących punktach druku ofertowego:
a) 1.A.1, tj. za usługę utrzymania czystości w obiektach zamawiającego,
b) 1.A.2, tj. za usługę utrzymania czystości terenów zewnętrznych zamawiającego,
c) 1.A.3, tj. za pozostałe usługi stanowiące przedmiot zamówienia.
Zamawiający wskazał, iż z zapisów siwz jednoznacznie wynika, że głównym
przedmiotem zamówienia są usługi utrzymania czystości terenów zewnętrznych oraz
pozostałe usługi nie ujęte w powyżej wymienionych. Przygotowana oferta cenowa wskazuje,
iż głównym przedmiotem są usługi określane jako współpraca (współdziałanie) z personelem
medycznym w zakresie opieki nad pacjentami, gdyż ich wartość stanowi około 81% wartości
złożonej oferty.
W odpowiedzi z dnia 16 stycznia 2014 roku wykonawca wyjaśnił, że pozycja A4
wskazana w formularzu ofertowym wykonawcy obejmuje wszystkie usługi współdziałania z
personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentem, co zostało opisane przez
zamawiającego w treści SIWZ.
Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 przedstawił
zestawienie elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, wskazanych w punktach
A1, A2 oraz A3 druku ofertowego.
W dniu 23 stycznia 2014 roku zamawiający wystosował do wykonawcy pismo o treści:
„W związku z Państwa pismem z dnia 16-01.2014 r. i lakonicznym wyjaśnieniem, tzn.
powołaniem się na siwz bez wskazania i odniesienia się wprost do jej poszczególnych
elementów Wojewódzkich Szpital Specjalistyczny w Legnicy – działając na podstawie art. 87
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych ponawia prośbę dotyczącą pełnych wyjaśnień –
jaki zakres usług opisanych przez Zamawiającego w siwz został wyceniony w druku
ofertowym w pkt. 1.A..4, tj. współpraca (współdziałanie z personelem medycznym w zakresie
opieki nad pacjentami”.
Pismem z dnia 27 stycznia 2014 roku konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów
Naprzód w Krakowie, „Izan+” Sp. z o.o. oraz Naprzód Sp. z o.o. wyjaśnił, że wskazane przez
wykonawcę czynności w formularzu ofertowym w pozycji A4, tj. „współpraca (współdziałanie)
z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami” obejmują – tak jak to zostało
już wyjaśnione w piśmie wykonawcy z dnia 16 stycznia 2014 roku – wszystkie usługi
współdziałania z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentem, które zostały
przez zamawiającego opisane w treści SIWZ. Przykładowo do tych czynności należą: pomoc
pielęgniarkom w przenoszeniu pacjentów oraz w odpowiednim ułożeniu pacjenta w łóżku,
pomoc pielęgniarkom w czynnościach wykonywanych przy pacjencie pobudzonym i
agresywnym czy pomoc pielęgniarkom przy pacjentach w zakresie przemieszczania się oraz
pomoc w czynnościach pielęgnacyjnych wykonywanych przy pacjencie.
Wykonawca podkreślił, że zakres tych czynności jest bardzo szeroki i nie ma
konieczności powielania ich przez wykonawcę w sytuacji, gdy zostały one wskazane przez
samego zamawiającego w treści SIWZ.
Pismem z dnia 15 stycznia 2014 roku zamawiający wezwał konsorcjum z Impel
Cleaning Sp. z o.o. we Wrocławiu jako liderem do złożenia wyjaśnień dotyczących treści
złożonej oferty w kwestii dokonanej przez konsorcjum wyceny wartości usługi wchodzącej w
skład przedmiotu zamówienia, a wyszczególnionej w druku ofertowym w pkt. 1.A.4, tj
współpraca (współdziałanie) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami.
Zamawiający poprosił o wyjaśnienie, jaki zakres usług opisanych przez zamawiającego w
SIWZ został objęty ceną określoną w przedmiotowej części druku ofertowego.
W odpowiedzi konsorcjum złożyło szczegółowy wykaz usług w zakresie wymaganym
przez zamawiającego.
Pismem z dnia 3 lutego 2014 roku zamawiający poinformował, że dokonał wyboru
oferty najkorzystniejszej w postępowaniu, tj. oferty złożonej przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: (1) Spółdzielni Inwalidów Naprzód w Krakowie,
(2) IZAN+ Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie, (3) Naprzód Spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie.
Jednocześnie poinformował, że odrzuca ofertę Impel Cleaning z uwagi na błąd w
obliczeniu ceny. Wykonawca wezwany do wyjaśnień dotyczących treści oferty w zakresie
wskazania zakresu objętego zwolnieniem z opłaty podatku VAT – „współpracy
(współdziałaniu) z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentami” wskazał, iż w
przedmiotowym zakresie mieszczą się czynności wskazane w Załączniku nr 1 do umowy nr
…../DZ/14 (stanowiącym integralną część SIWZ), m.in. czynności opisane w punkcie VI
SIWZ podpunkty 13, 21, 22, 23, 39 oraz inne wymienione w Załączniku G do umowy nr …/14
– wymienione w treści nadesłanych wyjaśnień. Pośród wymienionych przez wykonawcę
katalogu czynności zwolnionych od podatku VAT znajdują się te, które nie są objęte
zwolnieniem od podatku VAT. W ocenie zamawiającego (opartej na interpretacjach
indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów) jednoznacznie wynika, iż dla
zastosowania zwolnienia od podatku VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń. Ze
zwolnienia korzystają te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny
(leczniczy) bądź są ściśle związane z czynnościami o takim charakterze. Świadczenie, które
nie służy profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i nie jest z
nim ściśle związane nie może być objęte zwolnieniem podatkowym, a za takie niewątpliwie
należy uznać niektóre ze wskazanych przez wykonawcę czynności, w tym powyżej
wskazanych – wymienione przez niego jako czynności korzystające ze zwolnienia.
Izba zważyła, co następuje:
Oba odwołania nie podlegają uwzględnieniu.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że obydwaj odwołujący są uprawnieni do
wnoszenia środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Odnosząc się do zarzutów podniesionych przez wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia:(1) DERSŁAW Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w
Połańcu, (2) DGP Clean Partner Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy, (3)
DGP DOZORBUD GRUPA POLSKA Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Legnicy,
(4) Legnickie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Legnicy Izba stwierdziła, co następuje:
Izba uznała za bezpodstawny zarzut art. 89 ust. 1 pkt 3 i 6 ustawy Pzp, w związku z
art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.
U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm. dalej ustawa o VAT) w związku z ustawą z dnia 16 kwietnia
1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z dnia 8 czerwca 1993 r.) poprzez
zaniechanie odrzucenia przez zamawiającego oferty wybranego wykonawcy - Konsorcjum
firm: Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w Krakowie, IZAN+ Sp. z o.o., w Krakowie, Naprzód
Sp. z o. o. w Krakowie.
Izba zgadza się z odwołującymi, iż usługi polegające na zdejmowaniu bielizny
pościelowej, myciu i dezynfekcji łóżka po wypisie pacjenta, przygotowaniu łóżka dla
pacjenta, dezynfekcji , myciu i zmiany bielizny pościelowej nie są zwolnione z podatku VAT.
Wynika to z faktu, iż przedmiotowe usługi nie są usługami w zakresie opieki medycznej,
służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, ani też
ściśle z tymi usługami związane. Jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w
interpretacji indywidualnej z dnia 19 stycznia 2012 roku dla zastosowania zwolnienia od
podatku VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń. Ze zwolnienia generalnie korzystają
tylko te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny (leczniczy). Jeśli
chodzi zaś o pojęcie działalności „ściśle związanej” z „opieką szpitalną i medyczną” to nie
obejmuje ono świadczeń, które nie przedstawiają żadnego związku z opieką szpitalną nad
odbiorcami tych świadczeń ani z opieką medyczną świadczoną ewentualnie na ich rzecz.
Dyrektor Izby Skarbowej wskazał na szereg czynności związanych bezpośrednio z opieką
nad pacjentem, które korzystają ze zwolnienia z VAT oraz czynności, które takiemu
zwolnieniu nie podlegają, w tym: zdejmowanie bielizny pościelowej, mycie i dezynfekcja
łóżka po wypisie pacjenta, przygotowanie łóżka dla pacjenta (dezynfekcja, mycie, zmiana
bielizny pościelowej).
Niemniej jednak konsorcjum ze Spółdzielnią Inwalidów Naprzód w Krakowie jako
liderem nie wskazało jako zwolnione z VAT usług nie służących profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Konsorcjum w pismach z dnia 16 i 27 stycznia
2014 roku wskazało, że w formularzu ofertowym w pozycji A4 zostały wyszczególnione
wszystkie usługi współdziałania z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentem.
Wykonawca podał przykładowe czynności, to jest: pomoc pielęgniarkom przy przenoszeniu
pacjentów oraz w odpowiednim ułożeniu pacjenta na łóżku, pomoc pielęgniarkom w
czynnościach wykonywanych przy pacjentach pobudzonych i agresywnych, pomoc
pielęgniarkom przy pacjentach w zakresie przemieszczania się oraz pomoc w czynnościach
pielęgnacyjnych wykonywanych przy pacjencie.
Podany przez wykonawcę przykładowy katalog czynności nie zawiera ani jednej
czynności, która nie dotyczyłaby opieki nad pacjentem. Brak jest zatem podstaw do tego, by
oświadczenie wykonawcy interpretować rozszerzająco i stawiać tezę, iż wykonawca
pojęciem „współpraca z personelem medycznym w zakresie opieki nad pacjentem” objął
również wszystkie usługi współdziałania z personelem medycznym. Taka argumentacja jest
nieuprawniona i nie wynika z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu, w tym w
szczególności z oferty konsorcjum oraz składanych przez niego wyjaśnień.
Izba uznała za niezasadny zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy SI Naprzód pomimo, że oferta zawierała rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy – Pzp zamawiający w celu ustalenia, czy oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zwraca się w formie
pisemnej do wykonawcy o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Analiza treści wskazanego przepisu
pozwala na wniosek, iż zamawiający jest obowiązany żądać od wykonawcy udzielenia
stosownych wyjaśnień każdorazowo, gdy tylko poweźmie wątpliwości co do zaoferowanej
ceny pod względem jej rażącego zaniżenia. Zamawiający obowiązany jest zbadać
zaoferowaną cenę w odniesieniu do danych, którymi dysponuje. Izba stoi na stanowisku, iż
punktem odniesienia dla zamawiającego powinna być ustalona przez niego wartość
zamówienia oraz ceny zaoferowane przez innych wykonawców, biorących udział w
postępowaniu.
A zatem, jeśli w trakcie oceny ofert zamawiający ma do czynienia z ofertą
zawierającą cenę odbiegającą w istotny sposób od wartości przedmiotu zamówienia oraz
innych ofert, w celu ustalenia, czy oferta zawiera cenę rażąco niską w stosunku do
przedmiotu zamówienia, obowiązany jest zwrócić się do wykonawcy o szczegółowe
wyjaśnienie powodów zaproponowania tak niskiej ceny.
W rozpoznawanym przypadku ceny złożonych ofert nie odbiegały od siebie w sposób
rażący i wynosiły: 11.696.830,56 zł brutto(cena w ofercie najkorzystniejszej), 12.639.486,24
zł brutto oraz 11.915.982,72 zł brutto. Szacunkowa wartość zamówienia wyniosła
12.837.381,55 zł. Zdaniem Izby jest to podstawą do przyjęcia, iż zaoferowana przez
konsorcjum SI Naprzód cena nie jest rażąco niska i zamawiający nie był w ogóle obowiązany
do prowadzenia postępowania wyjaśniającego na podstawie art. 90 ustawy Pzp. Dlatego też
Izba nie uznała za konieczne analizowanie wyjaśnień złożonych przez konsorcjum. Ponadto
należy podkreślić, że odwołujący nie przedstawili żadnych dowodów na poparcie stawianego
zarzutu poprzestając na ogólnych sformułowaniach, które nic nie wnoszą do sprawy.
Odnosząc się do odwołania wniesionego przez wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: (1) Impel Cleaning Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
we Wrocławiu, (2) Hospital Servis „Company” Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółkę komandytową we Wrocławiu, Izba stwierdziła, co następuje:
Izba co do zasady uznała za potwierdzony zarzut naruszenia:
- art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp poprzez wadliwe odrzucenie oferty odwołujących;
- art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. li. Nr 54,
poz. 535, z późn. zm.) poprzez wadliwą jego wykładnię.
Zamawiający w piśmie z dnia 3 lutego 2014 roku, informującym o wyborze oferty
najkorzystniejszej oraz o odrzuceniu oferty odwołujących wskazał, iż oferta odwołujących
zawiera błąd w obliczeniu ceny, ponieważ odwołujący wskazali jako czynności zwolnione z
podatku VAT te, które w istocie zwolnione nie są. W ocenie zamawiającego (opartej na
interpretacjach indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów) jednoznacznie wynika, iż
dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń. Ze
zwolnienia korzystają te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny
(leczniczy) bądź są ściśle związane z czynnościami o takim charakterze. Świadczenie, które
nie służy profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i nie jest z
nim ściśle związane nie może być objęte zwolnieniem podatkowym, a za takie niewątpliwie
należy uznać niektóre ze wskazanych przez wykonawcę czynności, w tym powyżej
wskazanych – wymienione przez niego jako czynności korzystające ze zwolnienia.
Odwołujący z kolei wywodzili, iż zgodnie z nowelizacją przepisów ustawy z dnia 11
marca 2004 roku o podatku od towarów' i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn, zm.) od dnia
1 stycznia 2011 r. zmienił się stan prawny w zakresie dopuszczalności stosowania przez
podatników zwolnienia z podatku VAT. Dotychczasowe (tj. obowiązujące do dnia 31.12.2010
r.) zwolnienie przedmiotowe usług wskazanych w załączniku nr 4 do ustawy przysługiwało
każdemu podmiotowi działającemu na rynku, niezależnie od jego statusu i formy
organizacyjnej. Aktualnie wyłącznie zakłady opieki zdrowotnej są uprawnione do stosowania
zwolnienia z podatku VAT w odniesieniu do usług w zakresie opieki medycznej, służących
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawcę
towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. Powyższe uprawnienie wynika
wprost z przepisów ustawy o VAT – art. 43 ust. 1 pkt. 18. Ustawodawca wyprowadził zatem
obligatoryjne kryterium podmiotowe w postaci obowiązku posiadania statusu zakładu opieki
zdrowotnej, którego spełnienie dopiero uzasadnia prawo do oferowania usług objętych
stawką podatku VAT w wysokości ,.zw”. Dla ustalenia, jaka stawka VAT będzie miała
zastosowanie w danym przypadku, istotny jest stan faktyczny konkretnego przypadku. Dla
wskazania powyższego ważny jest rzeczywisty opis przedmiotu zamówienia i świadczonej
usługi, jej treściowy zakres, a nie techniczny podział, bądź jego brak, w ramach
zastosowanego przez zamawiającego wypunktowania usług wchodzących w zakres
zamówienia. Odwołujący stwierdzili, że obowiązek ustalenia obowiązującej stawki podatku
od towarów i usług oraz ustalenia jego wartości spoczywa zawsze na wykonawcy -podatniku
zgodnie z art. 15 i 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz z §
5 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie
zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania
oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od
towarów' i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.).
Z powyższego wynika, iż zamawiający decyzję o odrzuceniu ofert odwołujących oparł
na przekonaniu, iż odwołujący bezpodstawnie zastosowali zwolnienie od podatku VAT,
oparte na kryterium przedmiotowym. Zamawiający w ogóle nie zbadał, czy istnieją inne
okoliczności uzasadniające zastosowanie takiego zwolnienia. Zamawiający w toku badania i
oceny ofert zwrócił się do odwołujących o wskazanie usług objętych przez wykonawcę ceną
w formularzu ofertowym 1.A.4 i taki wykaz otrzymał. Jeżeli otrzymane wyjaśnienia wzbudziły
wątpliwości zamawiającego co do zasadności zastosowanego zwolnienia, zamawiający
obowiązany był je wyjaśnić.
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia:
- art. 26 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania wykonawcy konsorcjum
Naprzód, do złożenia dokumentów, o których mowa art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, mimo że ww.
wykonawca nie przedstawił dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
postępowaniu;
- § 3 ust 1 pkt 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w
sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form,
w jakich te dokumenty mogą być składane, poprzez wybór oferty nie zwierającej
wymaganego zaświadczenia.
Istotnie Konsorcjum Naprzód złożył zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego dla
podmiotu Naprzód Sp. z o. o. z datą 29.04.2013 r. Wobec faktu, iż składanie ofert miało
miejsce w dniu 9 stycznia 2014 r., stwierdzić należy, iż na dzień złożenia ofert zaświadczenie
to było nieważne. W toku badania ofert zamawiający nie wezwał Konsorcjum Naprzód do
uzupełnienia tego dokumentu. Dokument ten został jednakże przez konsorcjum uzupełniony.
Izba nie uznała za zasadny zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie jego zastosowania i niewykluczenie z postępowania wykonawcy:
Konsorcjum firm: Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w Krakowie, IZAN + Sp. z o. o., z siedzibą
w Krakowie oraz Naprzód Sp. z o. o. z siedzibą w Krakowie (dalej: konsorcjum Naprzód),
mimo iż ww. wykonawca nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Stosownie do art. 26 ust. 3 ustawy Pzp zamawiający w pierwszej kolejności obowiązany jest
wezwać wykonawcę, który w określonym terminie nie złożył wymaganych dokumentów, o
których mowa w art. 25 ust. 1, lub złożył dokumenty zawierające błędy do ich uzupełnienia.
W przypadku uzupełnienia dokumentu brak jest podstaw do wykluczenia wykonawcy
z powodu niespełniania przez niego warunków udziału w postępowaniu.
Izba nie uwzględniła zarzutu naruszenia art. 92 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez nie
wskazanie uzasadnienia faktycznego odrzucenia oferty odwołujących. W ocenie Izby
uzasadnienie przedstawione w piśmie z dnia 3 lutego 2014 roku czyni zadość wymogom
wskazanym w przywołanym przepisie.
Izba nie uwzględniła odwołania pomimo uznania za zasadne czterech zarzutów.
Stosownie do art. 192 ust. 2 ustawy Pzp Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi
naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia. Oferta odwołujących została sklasyfikowana na
drugim miejscu, zatem nie może zostać uznana za ofertę najkorzystniejszą. Ponieważ
ewentualne uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu dokonanie ponownej
oceny ofert doprowadziłoby do wyboru tego samego wykonawcy, stwierdzić należy, iż
naruszenie przez zamawiającego przepisu art. 91 ust. 1 ustawy Pzp nie miało wpływu na
wynik postępowania.
O kosztach postępowania Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp,
czyli stosownie do wyniku postępowania.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji.
………………………………………