Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XII Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący- Sędzia: SO Janusz Beim

Sędzia: SO Bożena Cincio-Podbiera (spr.)

Sędzia: SR del. Kamila Wójcik

Protokolant: st.sekr.sądowy Ewa Janas

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2014 roku w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez stronę powodową

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie

z dnia 24 lutego 2014 roku, sygn. akt IV GC 2030/13/S

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz strony powodowej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś. kwotę 3.505,50 zł (trzy tysiące pięćset pięć złotych pięćdziesiąt groszy) z odsetkami ustawowymi od dnia 30 lipca 2013 roku do dnia zapłaty oraz koszty procesu w kwocie 793,00 zł (siedemset dziewięćdziesiąt trzy złote);

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej koszty postępowania apelacyjnego w kwocie 476,00 zł (czterysta siedemdziesiąt sześć złotych).

Sygn. akt XII Ga 350/14

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) spółka z o.o. w Ś. domagała się zasądzenia od (...) s.a w S.- obecnie - (...) Spółki Akcyjnej w S. kwoty 3 505,50 zł z należnościami ubocznymi tytułem pokrycia szkody wypadkowej, na która składał się koszt wynajęcia pojazdu zastępczego. Powódka wywiodła, iż w dniu 4 maja 2013 roku poszkodowana wynajęła auto zastępcze, natomiast dopiero w dniu 29 maja 2013 roku strona pozwana podjęła decyzję o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej. Stąd częściowa wypłata odszkodowania, tylko za 12 dniu najmu, była nieuzasadniona.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana wskazała, iż usprawiedliwiony czas najmu winien być ograniczony do dni 12, zarzuciła też zawyżenie dobowego kosztu najęcia pojazdu.

Pozostałe okoliczności sprawy nie były sporne.

Sąd Rejonowy w oparciu o dowody z dokumentów oraz przesłuchanie poszkodowanej ustalił, iż do zdarzenia doszło w dniu 3 maja 2013 roku, w dniu 9 maja dokonano powypadkowych oględzin pojazdu , w dniach 14 maja i 28 maja pozwany ubezpieczyciel sporządził kalkulację szkody, 29 maja zapadła decyzja o kwalifikacji szkody jako całkowitej, zaś w dniu 4 czerwca poszkodowana zwróciła najęty pojazd. W dacie 5 sierpnia 2013 roku strona pozwana podała, iż za okres najmu uznaje czas od wynajęcia pojazdu do dnia oględzin plus 7 dni na zagospodarowanie pozostałości. Ustalił też Sąd, że poszkodowana nie podejmowała naprawy czekając na decyzję ubezpieczyciela, a wynajęty pojazd zastępczy był jej niezbędny dla zwykłego funkcjonowania rodziny/m.in. odwożenie dziecka na zajęcia/.

Wyrokiem z dnia 24 lutego 2014 roku Sąd Rejonowy oddalił powództwo.

Sąd przyjął, że skoro naprawa miała wynosić 12 dni, jak uznał ubezpieczyciel, to dalsze koszty najmu nie mieszczą się w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Wprawdzie poszkodowana zeznała, że naprawa, po zdaniu najętego pojazdu, trwała od początku września do połowy listopada, niemniej zeznania te nie były wystraczające albowiem nie uprawdopodobniono trudności w uzyskaniu części zastępczych. Czas naprawy winien być zaś wykazany przez stronę powodową, co nie miało miejsca. Wskazał Sąd, że normalny związek przyczynowy między wypadkiem komunikacyjnym, a szkodą ogranicza się do czasu wyłączenia uszkodzonego samochodu z eksploatacji i równy jest usprawiedliwionemu czasowi wykonania naprawy. Zdaniem Sądu nie wykazano aby okres pomiędzy datą wynajęcia pojazdu/ 4 maja/, a datą zdania pojazdu/ 4 czerwca/ był normalny następstwem zdarzenia komunikacyjnego. Nadto, Sąd zauważył, iż usprawiedliwiony czas przetrzymywania samochodu bez podejmowania naprawy ogranicza się do okresu, w którym podjęcie naprawy było niemożliwe. Poszkodowana więc winna podjąć naprawę bez zwłoki, a nie uzależniać decyzję o naprawie od stanowiska ubezpieczyciela.

W apelacji od tego wyroku strona powodowa zarzuciła Sądowi Rejonowemu naruszenie art.233 par. 1 kpc, art. 229kpc, art. 230 kpc w zw z art. 316 par. 1 kpc poprzez brak bezstronnego rozważenia zeznań świadka i danych zawartych w arkuszu naprawy oraz art. 822 par. 1 kc w zw z art. 361 par. 1 i 2 kc wobec nie uznania, że czas najmu pojazdu zastępczego pokrywał się z czasem koniecznym na przeprowadzenie likwidacji szkody całkowitej pojazdu i stanowił normalne następstwo zdarzenia. Zdaniem skarżącej Sąd pominął dowody z dokumentów, obrazujące przebieg postępowania likwidacyjnego, a oparł się wybiórczo na części zeznań poszkodowanej, nie biorąc pod uwagę tego, iż naprawa została wykonana po likwidacji szkody i zdaniu samochodu zastępczego. Pominął też Sąd okoliczność, iż szkoda miała charakter szkody całkowitej, jak i to, że dopiero 29 maja 2013 roku ubezpieczyciel podjął decyzję odnośnie charakteru szkody. Skarżąca wywiodła nadto, że przyjmując założenie ubezpieczyciela naprawa winna była się zakończyć 16 maja to jest z wyprzedzeniem do daty podjęcia decyzji w sprawie sposobu likwidacji szkody. Okresem objętym refundacji winien zaś pozostawać czas, w którym oczekiwano na spełnienie świadczenia refundacyjnego i za ten okres likwidacji szkody apelantka domaga się pokrycia kosztów najmu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja jest uzasadniona.

Wstępnie wskazać należy, iż czynnikiem determinującym rozważanie zasadności żądania strony powodowej pozostaje okoliczność w jakim czasie i z jakim skutkiem ubezpieczyciel likwidował szkodę. Szkoda bowiem ostatecznie okazała się szkodą całkowitą.

W tym zakresie wskazuje się, że zastąpienie rzeczy uszkodzonej rzeczą zastępczą pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą/ /wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11/. Związek ten trwa najdalej do czasu dokonania restytucji przez ubezpieczyciela czyli wypłaty odszkodowania/ tamże/. Wydatki konieczne potrzebne na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji wobec niemożności korzystania z pojazdu na skutek zniszczenia go w kolizji drogowej zawierają się w pojęciu pełnego odszkodowania, z tym że podlegają pokryciu tylko za okres pomiędzy dniem zniszczenia pojazdu, a dniem w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłużej jednak niż do dnia zapłaty odszkodowania/ tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 września 2004r., IV CK 672/03/.

W okolicznościach faktycznych nin. sprawy zwraca uwagę to, iż po pierwszych oględzinach przez ubezpieczyciela/9 maja/ i pierwszej kalkulacji/14 maja/ dopiero w dniu 28 maja doszło do ostatecznej kalkulacji szkody , przy czym szkoda została uznana za całkowitą. Jeśli więc naprawa miałaby się rozpocząć niezwłocznie czyli po pierwszych oględzinach pojazdu to /według stanowiska pozwanej/ okres naprawy 12 dni zakończyłby się w dniu 21 maja, kiedy to poszkodowana korzystała z pojazdu zastępczego już 18 dni. Zwraca uwagę i to, że wychodząc z tych założeń i przyjmując iż naprawa rozpoczęłaby się w dniu wynajmu /4 maja/ to winna zakończyć się 16 maja czyli w dwie doby po pierwszej kalkulacji wykonanej przez ubezpieczyciela. Powyższe wskazuje na niemiarodajność odnoszenia usprawiedliwionego czasu naprawy do przypadków gdy nastąpiła szkoda całkowita. Stąd też, jak wskazuje cytowane orzecznictwo, za czas miarodajny dla wynajęcia pojazdu zastępczego przyjmuje się czas aż do dnia restytucji czyli wypłaty odszkodowania. Sytuacja w razie szkody całkowitej jest wszak zgoła inna niż w razie szkody podlegającej naprawie . Poszkodowany może po decyzji ubezpieczyciela naprawić pojazd, choćby nie było to ekonomiczne lub z naprawy zrezygnować. Oczywiście w każdym przypadku decyzja taka może być podjęta dopiero po zapoznaniu się z decyzją ubezpieczyciela. Podobnie przedstawia się kwestia rozliczenia pozostałości. O pozostałościach bowiem można mówić jedynie w kontekście decyzji o szkodzie całkowitej czyli od chwili gdy taki sposób likwidacji szkody będzie przesądzony. Nie można też przy rozliczaniu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego obciążać poszkodowanego odpowiedzialnością za znaczną rozbieżność czasową pomiędzy kolejnymi kalkulacjami, podobnie jak odpowiedzialnością za konieczność dokonania drugiej kalkulacji.

Inaczej mówiąc czynności ubezpieczyciela nie przerywają istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy szkodą, a faktem poniesienia kosztów najmu po dniu pierwszych oględzin pojazdu.

Wskazać należy, iż potrzeba wynajęcia pojazdu na okres do 4 czerwca wynikła właśnie ze sposobu likwidacji szkody przez ubezpieczyciela. Nie można przy tym zasadnie twierdzić, iż już w dniu 29 maja poszkodowana powzięła wiadomość o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej. Wszak treść decyzji ubezpieczyciela, dla wywołania skutków, musiała dotrzeć do strony poszkodowanej. Pozwany ubezpieczyciel zaś nie wykazał w jakiej dacie informacja ta dotarła do strony uprawnionej do odszkodowania. Zauważyć też należy, że przedłożona do akt dokumentacja szkodowa posiada braki albowiem wiele jej stron /korespondencja mailowa/ jest nieczytelnych. Twierdzenia pozwanej zawarte w sprzeciwie o zaniechaniu poszkodowanego i przyczynieniu się do przedłużenia okresu likwidacji szkody więc pozostają nieudowodnione. Nadto żadne działanie strony poszkodowanej nie tłumaczy potrzeby wykonania drugiej, „ostatecznej” kalkulacji. Jeśli zaś potrzeba ta wynikła z czynności naprawcy/ rozebranie pojazdu/, prowadzącej do ujawnienia dalszych uszkodzeń to nie jest to okoliczność, za którą konsekwencje winna ponieść poszkodowana, lecz zdarzenie pozostające w pełnym związku przyczynowym ze szkodą.

Za niezasadne przyjąć należy rozpatrywanie niezbędnego czasu naprawy pojazdu w kontekście szkody całkowitej i dalszego postępowania poszkodowanej, która ostatecznie zdecydowała się na naprawę po wypłacie odszkodowania. Nie na tym bowiem polega istota sprawy. Istota ta zasadza się wszak na ocenie czy czas najmu był usprawiedliwiony okolicznościami faktycznymi , pozostającymi w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. W ocenie Sądu Okręgowego cały okres najmu znajdował usprawiedliwienie , zaś okoliczności wskazujące na nielojalność stron czy przyczynienie się do rozmiaru okresu najmu nie zostały wykazane.

Nie wykazano też zawyżenia stawki najmu. Przedstawione przez pozwaną wydruki ofert dotyczą listopada 2013 roku czyli okresu o ok. pół roku późniejszego niż okres przedmiotowego najmu. Nie są więc miarodajne, a innych dowodów ubezpieczyciel, który zarzut ten podnosił nie zaoferował/ art. 6 kc/.

Mając to na uwadze na podstawie art. 386 par. 1 kpc orzeczono jak w sentencji, a to w oparciu o treść art. 805 kc i art. 481 par. 1 kc. Ubezpieczyciel obowiązany jest wszak do wypłaty odszkodowania w ciągu 30 dni od zgłoszenia szkody/ art. 14 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Szkodę zgłoszono 3 maja 2013roku, niemniej 22 lipca 2013 roku doręczono pozwanej fakturę, co uzasadnia zasądzenie odsetek ustawowych od dnia 30 lipca 2013r. do dnia zapłaty. O kosztach postępowania za obie instancje Sąd orzekł po myśli art. 89 kpc w zw z art. 108 par. 1 kpc.

Ref. I inst. SSR B. Zawierzyńska – Wach