Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 15.09.2014 roku

Pozwem inicjującym postępowanie w przedmiotowej sprawie (k.1-6) strona powodowa (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. domagała się zasądzenia od pozwanego J. Ś. (2) następujących kwot:

1.  6.385,80 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 22.09.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

2.  7.332,61 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 25.09.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

3.  87.574,03 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 30.09.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

4.  90.114,72 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 06.10.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

5.  94.078,76 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 13.10.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

6.  95.479,49 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 21.10.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

7.  85.674,42 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 21.10.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

8.  84.850,32 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 19.10.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

9.  90.026,16 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 28.10.2012 do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

10.  79.822,08 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 07.11.2012 r do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

11.  83.492,40 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 12.12.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

12.  78.258,26 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 21.11.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

13.  52.845,72 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 28.11.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

14.  75.172,19 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 30.12.2012 r. od dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie (...) (...) wystawionej przez powoda,

15.  25.287,69 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 14.12.2012 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda,

16.  163.605,35 zł. wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia 13.01.2013 r. do dnia zapłaty, z tytułu niezrealizowanej płatności za kupiony towar na podstawie faktury VAT (...) wystawionej przez powoda.

oraz zasądzenia od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądanie strona powodowa podniosła, że współpracowała w zakresie handlu skórami bydlęcymi ze spółką (...) sp. z o.o., która zmieniła w dniu 13.05.2013 roku nazwę na (...) sp. z o.o. Ta spółka a zarazem dłużnik strony powodowej trudniła się garbarstwem, a do prowadzenia działalności w tym zakresie potrzebowała dostaw stałych skór bydlęcych. Po zmianach strukturalnych w spółce, nowi wspólnicy i członkowie zarządu kontynuowali współpracę ze stroną powodową w zakresie dostarczania skór. Z uwagi jednak na sytuację finansową spółki (...) strona powodowa domagała się ustanowienia zabezpieczania na spłatę dostarczonych skór. W dniu 1.06.2012 roku pozwany złożył pisemne oświadczenie o poręczeniu bieżących oraz przyszłych zobowiązań(...) do kwoty 1,2 mln zł oraz odsetek i kosztów ustawowych. Strona powodowa podniosła, że dłużnik nie spłacił swoich zobowiązań, a na dzień 3.08.2013 roku wymagalne roszczenie wobec (...) sp. z o.o. strony powodowej wynosiło 1.529.281,54 zł. Wszystkie te należności były przeterminowane ponad 30 dni od daty wymagalności. Strona powodowa znaczyła, że dochodzi od poręczyciela zapłaty 1,2 mln zł wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami poniesionymi z tytułu niezapłaconych należności z faktur: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...). Pomimo przesłania pisemnego wezwania do zapłaty na adres poręczyciela o zaleganiu z płatnościami przez dłużnika nie zostało ono zapłacone.

W odpowiedzi na pozew (k. 77-78) pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od strony powodowej na jego rzecz kosztów zastępstwa adwokackiego.

Zdaniem pozwanego powództwo jest niezasadne, gdyż poręcznie zostało już zrealizowane, gdyż strona powodowa od spółki (...)-dawna (...) sp. z o.o. zakupiła dużo więcej skór od daty wystawienia poręczenia, a jego realizacja poprzez stronę powodową związana jest tylko i wyłącznie z faktem, że dłużnik jest w takcie upadłości likwidacyjnej z możliwością zawarcia układu z wierzycielami. Pozwany podniósł też jako poręczyciel zarzut przysługujący dłużnikowi a dotyczący wadliwości dostarczonego przez stronę powodową surowca. Szereg dostaw skór według pozwanego była złej lub bardzo złej jakości. Część dostaw skór była zamrożona i zawierała dużo wody. Tą kwestię dłużnik reklamował w dniu 3.12.2013 roku w formie elektronicznej, a reklamacja ta została uwzględniona. Dłużnik doznał straty oczekując od strony powodowej towaru należytej jakości, a w dostawach otrzymywał towar z wadami.

Pismem z dnia 23.12.2013 roku (k.118-123) strona powodowa podniosła, że pozwany nie dokonał na jej rzecz jakichkolwiek płatności z tytułu realizacji poręczenia. Skuteczność poręczenia uzależniona była od wskazania górnej granicy odpowiedzialności poręczenia. W tych granicach poręczyciel odpowiada też za należności uboczne. Pozwany nie wykonał zaciągniętego zobowiązania niezwłocznie i próbuje nieudolnie zwolnić się z zaciągniętego zobowiązania. Zarzut podniesiony przez pozwanego o wadliwości skór strona powodowa uznała za całkowicie niezasadny, podkreślając, że w treści łączącej stronę powodową z dłużnikiem umowy na dostawę skór, określono sposób reklamacji surowca. Reklamacje, na którą powołuje się pozwany, uwzględniono, dokonując korekty faktury nr (...), pomimo niedotrzymania terminu reklamacji z umowy. Za bezzasadne strona powodowa uznała również twierdzenia pozwanego o zastrzeżeniach dotyczących dostaw zrealizowanych w 2012 roku w postaci skór cięższych od oczekiwanych przez dłużnika w miesiącu listopadzie 2013 roku. Strona powodowa zaznaczyła również, że po zmianie stosunków własnościowych w (...) sp. z o.o. wystąpiły poważne problemy technologiczne przy produkcji skór. Przyczynami niskiej wydajności skór było nieprawidłowe za duże obcinanie skór surowych, wyborów gotowych. Ponadto po rozciągnięciu crast’ów były one zbyt długo przetrzymywane przed umieszczeniem w suszarce próżniowej, co powodowało ich kruszenie. Zdaniem strony powodowej to z tego powodu wydajność gotowych produktów dłużnika była bardzo niska.

Na rozprawie w dniu 15.09.2014 roku 208 pozwany wniósł o nieuznanie powództwa, gdyż jego zdaniem ono jest nieuzasadnione. Ponadto wierzytelność została zgłoszona do postępowania układowego, które się aktualnie toczy przed Sądem Rejonowym w R., a układ jeszcze nie został przyjęty.

Sąd dokonał następujących ustaleń faktycznych:

Strona powodowa (...) sp. z o.o. trudniąca się dostawą skór bydlęcych współpracowała ze spółką (...) sp. z o.o., trudniącą się garbarstwem i przetwarzaniem skór bydlęcych.

(dowód: odpisy KRS k. 10-23, zeznania świadka K. B. k. 181/2 0:7:36,)

W 2012 roku doszło do zmian właścicielskich w spółce (...) sp. z o.o. z uwagi na jej trudności finansowe. Udziały w tej spółce nabyli J. Ś. (1) i M. L.. Prezesem Zarządu został K. B., a J. Ś. (1) powołano na funkcję członka Zarządu. Nowi wspólnicy i członkowie Zarządu podjęli działania naprawcze w spółce (...), pozostając przy dotychczasowym profilu działania spółki. Po zmianach właścicielskich podjęto rozmowy z powodową spółką dotyczące dalszych dostaw skór bydlęcych. Strona powodowa rozważała bowiem zaprzestanie dostaw z uwagi na brak regulacji zobowiązań finansowych za dostarczony towar. Dłużnikowi zależało na regularnych dostawach skór, a strona powodowa była wiarygodnym i terminowym dostawcą. Regularne dostawy przekładały się na wydajność i sferę finansową. Strona powodowa wyraziła gotowość dalszych dostaw, uzależniając je jednak od udzielenia zabezpieczania wypłat za dostarczony surowiec, poprzez poręczenie własnym majątkiem na kwotę 1,2 mln zł.

(dowód: odpisy KRS k. 10-23, zeznania świadka K. B. k. 181/2 0:7:36, zeznania przedstawiciela strony powodowe W. W. k. 207 0:17:50, częściowo zeznania pozwanego J. Ś. (1) k. 207-208 0:36:25)

Członek Zarządu i jednocześnie wspólnik (...) sp. z o.o. J. Ś. (1) w dniu 1.06.2012 roku podpisał oświadczenie o poręczeniu za (...) sp. z o.o. długów istniejących i przyszłych, przesłane mu w przygotowanej formie przez przedstawicieli strony powodowej. Po podpisaniu poręczenia pozwany, kopię przesłał W. W. faksem oraz oryginał pocztą.

(dowód: oświadczenie poręczyciela k. 24, częściowo zeznania pozwanego J. Ś. (1) k. 207-208 0:36:25)

J. Ś. (1) oświadczał, że znał sytuację finansową spółki (...) sp. z o.o. i jej zadłużenie oraz potrzeby związane z dostawą skór bydlęcych od strony powodowej. Poręczył wszelkie zobowiązania (...) sp. z o.o. wobec strony powodowej z tytułu zakupu skór bydlęcych istniejące w chwili udzielenia poręczania oraz przyszłe do łącznej kwoty 1,2 mln zł oraz odsetki ustawowe i koszty poniesione przez (...) sp. z o.o. J. Ś. (1) zobowiązał się do wykonania obowiązków z poręczania niezwłocznie po zawiadomieniu go przez (...) sp. z o.o. o opóźnieniu lub zwłoce w płatnościach przekraczających termin 30 dni po dacie wymagalności zapłaty poprzez zapłatę sumy zadłużenia wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami poniesionymi przez stronę powodową.

(dowód: oświadczenie poręczyciela k. 24)

Oświadczenie o poręczeniu obejmowało kwotę należności głównej do 1,2 mln zł oraz niezależnie od tego odsetki ustawowe, liczone według dat wymagalności dla dłużnika określonych w fakturach i koszty poniesione przez (...) sp. z o.o., bez wskazania konkretnej sumy tych należności ubocznych, sposobu ich naliczania, terminu końcowego.

(dowód: zeznania przedstawiciela strony powodowe W. W. k. 207 0:17:50, częściowo zeznania pozwanego J. Ś. (1) k. 207-208 0:36:25)

Współpraca handlowa między spółką (...) trwała do końca 2012r roku, na podstawie umowy z dnia 11.09.2007 określającej warunki dostawy, terminy płatności, sposób reklamacji. (...) sp. z o.o. zobowiązywała się do składania u strony powodowej zamówień asortymentowo-ilościowych z każdorazowym uzgodnieniem terminu realizacji. Dokumentem sprzedaży strony umowy ustanowiły fakturę VAT. Zapłata za otrzymany towar następowała w ciągu 30 dni od daty odbioru dostawy. Odbiór ilościowy skór odbywał się przez (...) sp. z o.o. podczas rozładunku na rampie kupującego. W przypadku stwierdzania wad jakościowych towaru (...) sp. z o.o. miała zawiadomić stronę powodową niezwłocznie. Strona powodowa mogła dokonać oględzin towaru i zająć stanowisko w terminie 3 dni. Odbiór jakościowy odbywał się w siedzibie kupującego od dnia dostawy do momentu skierowania skóry do przerobu- par 6 ust 3 umowy.

(dowód: umowa z dnia 11.09.2007 roku k. 124-126, zeznania świadka B. W. k. 207 0:2:12, zeznania przedstawiciela strony powodowe W. W. k. 207 0:17:50)

Dostawy do spółki (...) skór bydlęcych przez stronę powodową odbywały się według zgłaszanych zamówień. (...) dostarczał spółce (...) skóry pochodzenia polskiego. Jako jeden z największych podmiotów skupujących skóry naturalne dbał o ich jakość, co z kolei przekładało się na renomę powodowej spółki oraz wysokość cen surowca. Skóry odbierali w siedzibie spółki (...) jej pracownicy. Najczęściej podczas odbioru surowca nie stwierdzano żadnych wad jakościowych. Zdarzały się jedynie rozbieżności związane z wagą towaru w związku z koniecznością jego przewożenia w pojemnikach z lodem tzw. skóry lodzone. W związku z tym faktem (...) sp. z o.o. dwukrotnie zwracała się do strony powodowej z reklamacją i prośbą o dokonanie korekty faktur z uwagi na błędny tonaż surowca. Te dwie reklamacje zostały przez stronę powodową uwzględnione przez skorygowanie wartości faktur.

(dowód: faktury korygujące oraz korespondencja internetowa k. 127-128, reklamacja k. 88-89, zeznania świadka K. B. k. 181/2 0:7:36, zeznania świadka G. Z. (1) k. 181/1 0:17:30, zeznania świadka J. K. k. 181-182 0:28:10, zeznania świadka B. W. k. 207 0:2:12, częściowo zeznania pozwanego J. Ś. (1) k. 207-208 0:36:25)

Sprawdzanie pod względem jakościowym skór odbywało się w (...) sp. z o.o. już po przerobieniu tych skór podczas ich sortowania. Ewentualnych ujawnionych wad w związku z procesem technologicznym garbowania skór dłużnik nie mógł stwierdzić wcześniej, tylko na etapie półfabrykatu lub gotowego produktu. Mimo to nie zmieniono umownego trybu reklamacyjnego. Do reklamowania jakości dostarczanego surowca spółka (...) sp. z o.o. nie wykorzystywała procedury wynikającej z umowy. Pracownica G. Z. (1) kontrująca jakość skór na etapie sortowania zauważone wady jakościowe zgłaszała Prezesowi Zarządu K. B., który ustnie zwracał się do strony powodowej. Nie sporządzano protokołów ilości wadliwych skór. Pracownicy strony powodowej przyjeżdżali do siedziby dłużnika i na miejscu dokonywali oględzin dostarczonego surowca. Zależało im bowiem na utrzymaniu odbiorcy surowca, dlatego reagowali na wszystkie zastrzeżenia. Podczas spotkań okazywało się jednak m.in., że część maszyn do przerobu i garbowania skór nie działa prawidłowo. Uszkodzona była maszyna do naciągania skór, co przekładało się na wydajność surowca. Strona powodowa i dłużnik toczyli dyskusje na temat wad jakościowych, a postulaty dłużnika były uwzględniane w kolejnych partiach dostaw, przy czym nie dochodziło do obniżenia ceny za dostarczony już towar o niższej jakości.

(dowód: zeznania świadka K. B. k. 181/2 0:7:36, zeznania świadka G. Z. (1) k. 181/1 0:17:30, zeznania świadka B. W. k. 207 0:2:12)

(...) sp. z o.o. kierowała pod adresem powodowej spółki głównie zarzuty o słabej wydajności dostarczanych skór, gdyż z nieprzetworzonego surowca uzyskiwano mniej gotowego materiału. Nowi udziałowcy i zarząd spółki (...) sp. z o.o. nie posiadali doświadczenia w tej branży i nie skalkulowali odpowiednio strat związanych ze słabszą wydajnością surowca. Dopiero w trakcie realizacji dostaw przez powodową spółkę w 2012 roku zrozumieli, że na każdej dostawie w związku ze słabszą wydajnością skór ponoszą straty, których spółka nie była w stanie pokryć z osiąganego dochodu.

(dowód: częściowo zeznania pozwanego J. Ś. (1) k. 207-208 0:36:25)

Prawnik spółki (...) sp. z o.o. zredagował pismo z daty 16.11.2012 roku kierowane do strony powodowej z zastrzeżeniami dotyczącymi niskiej wydajności skór lodzonych. W związku z brakiem zyskowności na tego typu skórach, spółka (...) pragnęła zmienić rodzaj dostaw na skóry solone, licząc na poprawę ich wydajności. Zaproponowano również, zakup skór u strony powodowej do kwoty 1,2 mln zł w związku z udzielonym poręczeniem. Po zakupie do tej kwoty zaproponowano ustalenie nowych postanowień umownych dotyczących dostaw skór, rodzaju i podpisanie stosownego porozumienia. Pismo to nie zostało doręczone stronie powodowej.

(dowód: zeznania przedstawiciela strony powodowe W. W. k. 207 0:17:50, częściowo zeznania pozwanego J. Ś. (1) k. 207-208 0:36:25)

Spółka (...) sp. z o.o. nie uregulowała wobec strony powodowej wszystkich należności wynikających z dokonanych dostaw udokumentowanych fakturami nr:

1.  (...) z dnia 8.08.2012 r. na kwotę 100 698,62 zł

2.  (...) z dnia 11.08.2012 r. na kwotę 102 070,03 zł

3.  (...) z dnia 16.08.2012 r. na kwotę 87 574,03 zł

4.  (...) z dnia 22.08.2012 r. na kwotę 90 114,72 zł

5.  (...) z dnia 29.08.2012 r. na kwotę 94 078,76 zł

6.  (...) z dnia 6.09.2012 r. na kwotę 85 674,42 zł

7.  (...) z dnia 6.09.2012 r. na kwotę 95 479,49 zł

8.  (...) z dnia 19.09.2012 r. na kwotę 84 850,32 zł

9.  (...) z dnia 28.09.2012 r. na kwotę 90 026,16 zł

10.  (...) z dnia 8.10.2012 r. na kwotę 79 822,08 zł

11.  (...) z dnia 12.10.2012 r. na kwotę 83 492,40 zł

12.  (...) z dnia 22.10.2012 r. na kwotę 78 258,26 zł

13.  (...) z dnia 29.10.2012 r. na kwotę 57.575,07 zł

14.  (...) z dnia 31.10. 2012 r. na kwotę 75 172,19 zł

15.  (...) z dnia 14.11.2012 r. na kwotę 25 287,69 zł

16.  (...) z dnia 14.11.2012 r. na kwotę 240 005,90 zł

Należności wynikające z faktur: (...), (...), (...) skorygowano w związku z wysokością ustanowionego poręczenia do 1,2ml zł. Z faktury nr (...) do zapłaty określono kwotę 6 385,80 zł, z faktury nr (...) kwotę 7 332,61 zł, z faktury nr (...) kwotę 163 605,90 zł. A fakturę numer (...) skorygowano po reklamacji (...) sp. z o.o. do kwoty 52.845,72 zł wynikającej z oblodzenia skór i wyższej wartości wagowej surowca. Należności z tych faktur (...) sp. z o.o. nie uregulowała przede wszystkim z uwagi na brak środków pieniężnych w spółce.

(dowód: faktury ze specyfikacjami towarowymi k.25-56, lista towarów nierozliczonych k. 60, reklamacja k. 88-89, zeznania świadka K. B. k. 181/2 0:7:36, częściowo zeznania pozwanego J. Ś. (1) k. 207-208 0:36:25)

W dniu 13.05.2013 roku spółka (...) sp. z o.o. zmieniała nazwę na (...) sp. z o.o. W dniu 27.08.2013 roku ogłoszono upadłość (...) sp. z o.o. z możliwością zawarcia układu. Spółka zaproponowała swoim wierzycielom obniżenie wymagalnych zobowiązań o 40%, zobowiązując się do spłaty 60%. Strona powodowa zgłosiła do postępowania układowego swoją wierzytelność wobec spółki (...) sp. z o.o. obecnie (...) sp. z o.o. opartą na zaległościach w zapłacie wyszczególnionych w pozwie faktur, za które do kwoty 1,2 mln zł poręczył pozwany. Wierzytelność tą przyjęto i umieszczono w wykazie wierzytelności w postępowaniu układowym.

(dowód: odpisy KRS k. 10-23 i k. 81-87, zeznania świadka K. B. k. 181/2 0:7:36, częściowo zeznania pozwanego J. Ś. (1) k. 207-208 0:36:25)

Pismem z dnia 5.07.2013 roku doręczonym pozwanemu w dniu 15.07.2013 roku strona powodowa zawiadamiała go o zadłużaniu w stosunku (...) sp. z o.o. spółki (...) sp. z o.o. na dzień 5.07.2013 rok na kwotę 1.529,281,54 zł. Strona powodowa z uwagi na treść oświadczania o poręczaniu ograniczyła swoje żądanie do kwoty 1,2 mln zł wyszczególniając faktury, terminy ich płatności i kwoty do zapłaty, wzywając pozwanego do niezwłocznej zapłaty na wskazane konto bankowe. Według prezesa (...) sp. z o.o. termin niezwłocznie oznaczał 7 dni, a według pozwanego 14-21 dni. Na pismo to pozwany nie odpowiedział.

(dowód: zawiadomienie poręczyciela k. 58-58, dowód odbioru k. 59, zeznania przedstawiciela strony powodowe W. W. k. 207 0:17:50, częściowo zeznania pozwanego J. Ś. (1) k. 207-208 0:36:25)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez stronę powodową, których wiarygodność i autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana przez pozwanego.

Zeznania świadków K. B., G. Z. (1) i J. K., Sąd uznał za wiarygodne i przekonujące. W/w osoby w sposób zbieżny opisywały procedurę przetwarzania skór w (...) sp. z o.o. oraz problemy jakościowe dostarczonego surowca oraz metody reklamacji.

Wiarygodnością Sąd obdarzył również zeznania świadka B. W., który brał dział w spotkaniach przedstawicieli spółki (...) w związku ze zgłaszanymi problemami jakościowymi skór. Świadek w sposób wiarygodny dla Sądu opisał również proces technologiczny uzyskiwania gotowego surowca, wskazując m.in. na pewne uszkodzenia maszyn w spółce (...) do obróbki skór, co miało wpływ na ich późniejszą wydajność.

Zeznania przedstawiciela strony powodowej W. W. Sąd uznał za wiarygodne i korespondujące z treścią dokumentów oraz zeznań przesłuchanych w sprawie świadków. Wiarygodnością Sąd obdarzył zeznania przedstawiciela strony powodowej na okoliczność braku doręczenia pisma pozwanego z dnia 16.11.2012 roku, w którym -według oświadczenia pozwanego wyrażonego na rozprawie w dniu 5.09.2014 roku (k. 207/2 0:35:00)- potwierdzono wysokość zobowiązania i zapewnienie spłaty na kwotę 1,2 mln zł oraz wypowiedziano w dalszej części oświadczenie z uwagi na niską wydajność skór. Na rozprawie w dniu 14.04.2014 roku zwrócono pismo pozwanego z dnia 31.03.2014 roku z załącznikami z uwagi na treść art. 207 par 3 i art. 7 kpc, a Sąd nie przyjął w poczet dowodów dokumentu składanego przez pozwanego na rozprawie w dniu 15.09.2014 roku na okoliczność zilustrowania wszystkich dostaw surowca od strony powodowej z wykazaniem straty na wydajności skór z załącznikiem w postaci pisma z dnia 16.11.2012 roku, uznając go za spóźniony.

Zeznania pozwanego Sąd podzielił jedynie częściowo. Pozwany zeznawał w sposób chaotyczny, eksponując okoliczności bezprzedmiotowe dla niniejszego postępowania. Niewiarygodnie podawał, że spółka (...) sp. z o.o. nie posiadła z (...) sp. z o.o. podpisanej żadnej umowy na dostawy skór, określającej m.in. sposób reklamacji. Wbrew twierdzeniom pozwanego z odpisów KRS działalność spółki (...) sp. z o.o. wynika, że nie została ona rozwiązana, a same zmiany osobowe udziałowców spółki oraz w zarządzie nie wpływały na zobowiązania, które łączyły tą spółkę w ramach umowy podpisanej w 2007 roku przez wcześniejszy zarząd, tym bardziej, że umowy tej nie rozwiązano. Ponadto z odpisu KRS wynika, że spółka (...) zmieniła nazwę na (...)dopiero w 2013 roku, chociaż już w 2012 roku doszło do zmian udziałowców oraz w zarządzie spółki.

Sąd oddalił wniosek pozwanego (k.77) o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu garbarstwa na okoliczność w jaki sposób ujawnione przez dłużnika (...) sp. z o.o. wady miały wpływ na jakość garbowanych skór oraz wartość jako surowca produktu finałowego. Przede wszystkim teza dowodowa nie została doprecyzowana. Nadto pozwany nie dostarczył żadnych materiałów, które mogłyby być podstawą oceny biegłego. Skóry dostarczone przez stronę powodową zostały przerobione i sprzedane. Spółka (...) nie dokumentowała wad dostarczonych skór. Nie reklamowała, poza dwoma przypadkami partii z uwagi na oblodzenie, dostarczanego surowca. Ponadto wszelkie ubytki i wady stwierdzała dopiero po zakończeniu obróbki. Nawet prezes zarządu spółki K. B. jako odpowiedzialny m.in. za reklamacje wadliwego surowca nie był w stanie podać w jakiej dostawie i jakie były wady skór dostarczonych przez stronę powodową. G. Z. (1) podkreślała również, że nie sporządzano żadnych protokołów ilości wadliwych jakościowo skór. Wobec powyższego pozwany nie wykazał w żaden sposób materii porównawczej dla biegłego z zakresu garbarstwa, dlatego ten wniosek dowodowy nie zasługiwał na uwzględnienie.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Zgodnie z art. 876. § 1 kc przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Oświadczenie poręczyciela powinno być pod rygorem nieważności złożone na piśmie- § 2. Według treści art. 878. § 1 kc można poręczyć za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej.

Jak wynika z ustaleń przedmiotowej sprawy pozwany co do zasady nie kwestionował złożonego przez siebie w formie pisemnej oświadczenia o poręczeniu, w którym zobowiązywał się do zapłaty sumy zadłużania wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami poniesionymi przez stronę powodową wynikających ze wszelkich zobowiązań (...) sp. z o.o. wobec (...) sp. z o.o. z tytułu zakupu surowych skór bydlęcych istniejących w chwili poręczenia oraz przyszłych do kwoty 1,2 mln zł, niezwłocznie po zawiadomieniu przez (...) sp. z o.o. o opóźnieniu w zwłoce w płatnościach przekraczających 30 dni po dacie wymagalności.

Do zawarcia umowy poręczenia stosuje się zasady ogólne, określone w art. 66-72 kc. Oświadczenie poręczyciela i wierzyciela nie muszą być złożone jednocześnie. Do zawarcia umowy poręczenia z reguły dochodzi, gdy wierzyciel przyjmuje oświadczenie poręczyciela. Oświadczenie wierzyciela może być złożone w dowolnej formie. Wystarczy, że wierzyciel w sposób dorozumiany wyrazi wolę zawarcia umowy poręczenia np. przyjmie pisemne oświadczenie poręczyciela. Z okoliczności przedmiotowej sprawy wynika, że pozwany podpisał oświadczenie o poręczeniu, które strona powodowa wcześniej mu przesłała, jako warunek dalszej współpracy. Strona powodowa przyjęła także przesłane i podpisane przez pozwanego poręczenie. Okoliczności te nie były kwestionowane przez strony.

Według treści art. 878. § 1 kc można poręczyć za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej. Długiem przyszłym będzie dług, który nie istnieje jeszcze w chwili zawarcia umowy poręczenia i gdy dłużnik główny nie jest zobowiązany do oznaczonego pod względem treści i przedmiotu świadczenia (wyrok SN z 19 września 2002 r., II CKN 1052/00, Pr. Bank. 2003, nr 6, s. 13). Pojęciem długu przyszłego obejmuje się również te sytuacje, gdy poręczyciel z góry wyraża zgodę na to, że czynność prawna dokonana między wierzycielem a dłużnikiem głównym może zwiększyć rozmiar jego zobowiązania (A. S., Poręczenie za dług przyszły, (...) 1996, nr 11, s. 7). Skuteczność poręczenia za dług przyszły jest uzależniona od wskazania górnej granicy odpowiedzialności poręczyciela. W tych granicach poręczyciel odpowiada również za należności uboczne (np. odsetki, koszty).

Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że poręczenie udzielone przez pozwanego jest tylko częściowo ważne, w zakresie, w którym strony określiły górną granicę jego odpowiedzialności za zobowiązania spółki (...) sp. z o.o. obecnie (...) sp. z o.o. z tytułu dostawy surowych skór bydlęcych do kwoty 1,2 mln zł. Do tej kwoty powództwo zostało uwzględnione. Pozwany bowiem poręczył za zobowiązania aktualne i przyszłe spółki (...) wobec (...) sp. z o.o. Wszystkie kwoty dochodzone w przedmiotowej sprawie, a określone w fakturach, są przeterminowane ponad 30 dni. Strona powodowa zgodnie z art. 880 kc zawiadomiła poręczyciela o zaległościach w zapłacie za dostarczony towar. Pozwany według treści poręczenia nie spełnił natomiast zobowiązania niezwłocznego uregulowania zaległości wymagalnych i przeterminowanych.

Zdaniem Sądu nie doszło jednak do ważnego poręczenia przez pozwanego za dług w zakresie zobowiązania określonego w oświadczaniu o poręczeniu jako „odsetki ustawowe i koszty poniesione przez (...) sp. z o.o.”. Te należności uboczne nie zostały bowiem określone w sposób precyzyjny, dający możliwość określenia ich konkretnej wartości, przez co poręczenie za dług w tym zakresie miało cechę nieustalonej wysokości. Podkreślania wymaga, że treść art. 878 § 1 k.c. nie daje podstaw do tego, aby ważność poręczenia za dług przyszły uzależniać od określenia tego długu w postaci wskazanej w poręczeniu kwoty. Przepis ten wymaga tylko, aby dług przyszły, za który się poręcza był określony. Dług będzie można zaś za taki uznać, gdy wykładnia oświadczenia woli poręczyciela, dokonana z uwzględnieniem zasad przewidzianych w art. 65 k.c., pozwala na jednoznaczne wskazanie jaki jest zakres długu, a tym samym zakres zobowiązania poręczyciela. Nie zawsze musi to być jednoznaczne ze wskazaniem wysokości świadczenia pieniężnego, gdyż w momencie poręczenia nie da się go precyzyjnie określić. (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2009 r. w sprawie V CSK 215/09, LEX nr 688050). Oceniając wolę stron w oparciu o wszystkie okoliczności sprawy i przy zastosowaniu zasad art. 65 § 2 k.c. nie można jednak określić dokładnie odnośnie odsetek ustawowych oraz kosztów jaki był zakres tego długu, a uzależnienie ważności poręczenia za dług przyszły od wskazania jego wysokości jest uzasadnione koniecznością zabezpieczenia osoby poręczającej przed odpowiedzialnością za nieskonkretyzowany dług przyszły, na którego powstanie i wysokość nie ma on żadnego wpływu. Zdaniem Sądu ta część postanowienia umowy poręczenia jest nieważna. Strony nie tylko nie wskazały wysokości kwoty odsetek i kosztów do której obowiązuje poręczenie ale i nie wskazały na inne parametry/np. ograniczenie czasowe/, które umożliwiałyby ustalenie wysokości tych świadczeń dodatkowych. W oświadczeniu o udzieleniu poręczenia zapisano jedynie kiedy najwcześniej wierzyciel powinien zawiadomić poręczyciela o braku zapłaty .Brak jest określenia kiedy najpóźniej takiego zawiadomienia powinien dokonać, a to nie pozostaje bez wpływu na kwotę odsetek, mogłoby się nawet zdarzyć, że byłaby ona wyższa niż zobowiązanie główne, a nie taka była istota poręczenia.

Z uwagi na powyższe Sąd oddalił żądnie strony powodowej dotyczące zasądzenia odsetek ustawowych od poszczególnych kwot określonych w fakturach za okres: po upływie terminu wymagalności zapłaty przez dłużnika, a upływem 14 dni od daty wezwania poręczyciela do zapłaty długu, za który poręczył.

Ustawowe odsetki Sąd zasądził od dnia 30.07.2013 roku. W tym zakresie pozwany odpowiada nie z umowy poręczenia ale za własne uchybienie w zapłacie po upływie 14 dni od wezwania go przez wierzyciela do zapłaty. Poręczyciel- pozwany dopuścił się zwłoki w spełnieniu świadczenia. Strona powodowa bowiem w piśmie z dnia 5.07.2013 roku (15.07.2013 roku data doręczenia) poinformowała pozwanego o zadłużeniu dłużnika oraz wezwała do zapłaty kwoty 1,2 mln zł wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi od należności cząstkowej od terminu wymagalności do dnia zapłaty niezwłocznie. Zasądzone w wyroku odsetki wynikają wyłączenie z nieterminowego spełnienia przez pozwanego zobowiązania wynikającego z wezwania do zapłaty opartego na umowie poręczania, chociaż wykraczają poza ustalony poręczaniem pułap odpowiedzialności. Wobec braku precyzyjnego określania przez stronę powodową w wezwaniu do zapłaty terminu, w którym ma nastąpić płatność, Sąd wypośrodkował w tym zakresie termin liczenia odsetek na 14 dni i przyznał odsetki ustawowe od dnia następnego po upływie tego terminu. Niewątpliwie termin „niezwłocznie” oznacza krótki termin płatności. W transakcjach handlowych praktykuje się od 7 do 21 dni na zapłatę wymagalnych roszczeń.

W ocenie Sądu nie doszło do odwołania umowy poręczenia, co w swoich zeznaniach sugerował pozwany. Według art. 878 § 2 kc bezterminowe poręczenie za dług przyszły może być przed powstaniem długu odwołane w każdym czasie. W piśmie, w którym powód odczytywał podczas składania swoich zeznań z listopada 2012 roku brak stwierdzania o odwołaniu poręczania. Dotyczyło ono głównie renegocjacji zasad dostaw i rodzaju skór surowych. Ponadto nie zostało przez pozwanego udowodnione, kto nadawał to pismo i czy faktycznie strona powodowa je otrzymała. Ponadto większość zobowiązań określonych w fakturach wymienionych w pozwie pochodzi sprzed 16.11.2012 roku, zatem w tej dacie już istniały.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut podniesiony przez pozwanego o złej jakości dostarczonego przez stronę powodową dłużnikowi surowca, a przez to poniesienie przez niego straty finansowej, gdyż dostarczony, a następnie przerobiony surowiec został zbyty po niższych cenach.

Na mocy art. 883. § 1 kc poręczyciel może podnieść przeciwko wierzycielowi wszelkie zarzuty, które przysługują dłużnikowi; w szczególności poręczyciel może potrącić wierzytelność przysługującą dłużnikowi względem wierzyciela. Poręczyciel nie traci powyższych zarzutów, chociażby dłużnik zrzekł się ich albo uznał roszczenie wierzyciela- § 2.

Pozwany podniósł zarzut złej jakości skór-małej wydajności dostarczanych dłużnikowi przez stronę powodową bezzasadnie w kontekście zobowiązań dotyczących reklamacji, wynikających z łączącej dłużnika i stronę powodową umowy. Dłużnik spółka (...), obecnie(...)nigdy nie korzystała z procedury reklamacji towaru u strony powodowej zgodnie z zapisami par 6 umowy z dnia 11.09.2007 roku. Tylko zgłoszona w sposób określony przez strony tej umowy reklamacja mogłaby wpływać na określone w fakturach wysokości zobowiązań do zapłaty. Dłużnik nie domagał się również zmiany postanowień w zakresie możliwości reklamacji surowca w związku z faktem, iż część wad jakościowych był możliwa do stwierdzania dopiero na etapie półfabrykatu lub gotowego surowca. Między spółkami (...) nie było zatem żadnego sporu w zakresie wysokości należności za dostarczony towar.

Przede wszystkim jednak pozwany nie wykazał zgodnie z ciężarem dowodowym wynikającym z art. 6 k.c., że strona powodowa faktycznie dostarczyła powodowi złej jakości surowiec, w jakiej ilości i jak przełożyło się to na uzyskane przychody i ewentualnie odnotowaną stratę. Same zeznania świadków tj. K. B. i G. Z. (2) potwierdziły jedynie okoliczność, że część skór dostarczona przez stronę powodową do (...) sp. z o.o. była niższej jakości. W siedzibie dłużnika nie sporządzano jednak żadnej specyfikacji gorszej jakości skór, ani protokołów ilościowych. Sprawy załatwiano ustanie z bieżącą weryfikacją przez stronę powodową w następnych dostawach.

W tym stanie rzeczy powództwo uwzględniono w części, czyli bez odsetek ustawowych za okres od określonych w fakturach terminów zapłaty do upływu 14 dni od daty wezwania pozwanego do zapłaty ,doręczonego pozwanemu 15 lipca 2014r.

O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 100 kpc, zasądzając od pozwanego na rzecz strony powodowej opłatę od pozwu w kwocie 60.000 zł oraz zmniejszając stosunkowo do kwoty 6.000 zł /z powodu oddalenia żądania zapłaty części odsetek/ koszty zastępstwa procesowego należne stronie powodowej.