Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2014 roku

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie V Wydział Karny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Anna Walenciak

Protokolant: Agnieszka Gutowska

po rozpoznaniu w dniach 9 grudnia 2014 r. i 12 grudnia 2014 r. roku na rozprawie

sprawy F. A. s. V. i M. urodzonego (...) w A. D. F.,

obwinionego o to, że:

w okresie od kwietnia 2012 r. do stycznia 2013 r. jako prezes zarządu spółki (...) sp. z o.o. nie dopełnił obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w przewidzianym przepisami terminie w łącznej kwocie 22.096,15zł. wraz z odsetkami liczonymi na dzień 5 czerwca 2013 r.,

tj. o czyn z art. 193 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164 poz. 1027 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o świadczeniach zdrowotnych, art. 98 ust. 1 pkt 1 a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 205 poz. 1585 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o sus, art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. nr 69 poz. 415 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o promocji zatrudnienia,

orzeka:

I.  obwinionego F. A. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w zw. z art. 9 § 1 kw w zw. z art. 24 § 1 i 3 kw wymierza mu karę grzywny w wysokości 3000 ( trzy tysiące) złotych,

II.  na podstawie art. 118 § l kpw w związku z art. 21 i 3 ust. l ustawy z dnia 23.06.1973r. (Dz.U. nr 49 póź. 223 ) o opłatach w sprawach karnych zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 300 ( trzysta) złotych tytułem opłaty oraz kwotę 100 (sto) złotych tytułem kosztów postępowania.

Sygn. akt V W 2650/13

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

F. A. występował jako prezes zarządu spółki (...) sp. z o. o. z siedzibą w W.. Z tytułu prowadzenia tej działalności w okresie od kwietnia 2012 r. do stycznia 2013 r. F. A. jako prezes spółki nie dopełnił obowiązku uiszczania należnych składek: na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w przewidzianym przepisami terminie w łącznej kwocie 22.096,15zł wraz z odsetkami liczonymi na dzień 5 czerwca 2013 r. F. A. ani też żadna z innych ustanowionych przez niego osób w imieniu spółki (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. nie podejmowała próby współpracy z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w postaci wystąpienia z propozycją umorzenia należności z tytułu składek bądź też rozłożenia ich na raty. Zadłużenie spółki (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie zostało spłacone.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: zeznań świadka A. K. /k. 105, 106/, zeznań świadka M. W. /k. 105-106, 120-121/, wykazu należności /k. 1-5/, notatki służbowej /k. 6/, danych o podmiocie /k. 26-27/, wydruku z KRS /k. 28-31/, danych osobo-poznawczych /k. 41, 51, 62, 78/ oraz raportów ZUS /k. 112-115/.

Obwiniony F. A. przed Sądem na rozprawie w dniu 9 grudnia 2014 roku oświadczył, iż nie zrozumiał treści wniosku o ukaranie. Przyznał, iż otrzymał dokumentację w języku włoskim, w którym włada. Potwierdził również, iż zrozumiał treść zarzutu. Odmówił on składania wyjaśnień, oświadczeń oraz odpowiedzi na zadawane mu w sprawie pytania, wskazując, że wcześniej musi porozmawiać z adwokatem. Jednocześnie obwiniony odmówił odpowiedzi na pytanie czy przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Obwiniony wniósł na rozprawie o przesunięcie rozprawy na inny termin. Zapytany dlaczego nie ustanowił obrońcy, obwiniony wskazał, iż nie mógł udać się do adwokata z dokumentami sporządzonymi w języku włoskim, gdyż nie otrzymał on dokumentów w języku polskim. Oświadczył on także, iż samodzielnie sporządził sprzeciw od wyroku nakazowego wydanego w niniejszej sprawie. Przyznał, iż dysponował odpisem wyroku sporządzonym w języku polskim. Podkreślił przy tym, iż chciałby uzyskać pomoc innej osoby, która posiadałaby informacje na temat sprawy i by go reprezentowała. Obwiniony podał również, że dokumenty dotyczące niniejszej sprawy uzyskał 7-10 dni przed rozprawą. Obwiniony oświadczył również, iż nie odpowie na kolejne pytania bez udziału obrońcy. /k. 104 wyjaśnienia obwinionego F. A. /. F. A. nie stawił się na kolejnym terminie rozprawie w dniu 12 grudnia 2014 roku pomimo prawidłowego zawiadomienia. Sąd uznając, iż osobisty udział obwinionego nie jest niezbędny, prowadził rozprawę w dalszym ciągu pomimo nieobecności obwinionego.

F. A. ma 53 lata. Jest żonaty, ma dwoje dzieci. Jest ochroniarzem. Obecnie nie pracuje, pozostaje na utrzymaniu żony. Nie był karany sądownie. Nie był leczony psychiatrycznie ani odwykowo. /k. 103 wyjaśnienia obwinionego F. A. /

Sąd zważył, co następuje:

Uwzględniając przeprowadzone i ujawnione w sprawie dowody, Sąd uznał, że wykazały one sprawstwo i winę F. A. w odniesieniu do przypisanego mu czynu.

Ustalając stan faktyczny, Sąd oparł się na materiale dowodowym w postaci zeznań świadków: pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych A. K. /k. 105, 106/ i M. W. /k. 105-106, 120-121/ oraz wykazu należności /k. 1-5/, notatki służbowej /k. 6/, danych o podmiocie /k. 26-27/, wydruku z KRS /k. 28-31/, danych osobo-poznawczych /k. 41, 51, 62, 78/ oraz raportów ZUS /k. 112-115/, które zostały uznane na rozprawie za ujawnione. Dokumenty te ze względu na swój charakter i rzeczowy walor nie budziły wątpliwości Sądu co do ich wiarygodności, pozostają zgodne z zeznaniami świadków. Żadna ze stron nie kwestionowała przy tym ich zgodności ze stanem faktycznym. W związku z powyższym uczynił je podstawą dokonanych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych.

Analizując osobowe źródła dowodowe Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych A. K. i M. W.. Zeznania świadków Sąd uznał za logiczne, spójne. Zeznania powołanych świadków, jak i dokumentacja pisemna sporządzona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przedstawiają zbieżne informacje na temat zaistnienia zaległości w płatności należnych składek przez spółkę (...) sp. z o. o. z siedzibą w W.. Świadkowie są obcymi osobami dla obwinionego, które wiadomości na temat sprawy powzięły wyłącznie w związku z wykonywanymi przez siebie obowiązkami zawodowymi, co dodatkowo pozwala wnioskować o wiarygodności świadków.

Na podstawie dołączonego do akt sprawy wykazu należności /k. 1-5/ Sąd ustalił wysokość zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (...) sp. z o. o. z siedzibą w W..

Z danych uzyskanych z Krajowego Rejestru Sądowego /k. 28-31/ dotyczących spółki (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. ustalono, iż w okresie wskazanym w zarzucie prezesem w/w spółki był obwiniony F. A..

Obwiniony F. A. na rozprawie sądowej w dniu 9 grudnia 2014 roku odmówił składania w sprawie wyjaśnień, oświadczeń oraz odpowiedzi na zadawane mu w sprawie pytania oraz odmówił on odpowiedzi na pytanie czy przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu, a także nie stawił się prawidłowo zawiadomiony na rozprawę w dniu 12 grudnia 2014 roku. Odnosząc się do deklarowanych przez obwinionego problemów związanych z ustanowieniem w sprawie obrońcy, brakiem tłumaczenia dokumentów związanych ze sprawą, a także podnoszoną przez obwinionego nieodpowiednią ilością czasu niezbędnego na odpowiednie przygotowanie się do sprawy wskazać należy, iż obwinionemu został skutecznie doręczony odpis wyroku nakazowego, o czym świadczy wniesiony przez obwinionego sprzeciw od wydanego w sprawie wyroku nakazowego k. 66, k. 69 a także przyznanie tych okoliczności przez obwinionego na rozprawie. Obwiniony miał również wystarczająco dużo czasu na ustanowienie obrońcy. Na rozprawę wyznaczoną na dzień 9 grudnia 2014 roku, obwiniony odebrał wezwanie w dniu 24.11.2014 r. k. 102. Został mu doręczony wraz z tłumaczeniem odpis wyroku nakazowego przetłumaczony na język włoski, (uprzednio został obwinionemu doręczony odpis wyroku nakazowego w języku polskim) odpis wniosku o ukaranie przetłumaczony na język włoski wraz z wezwaniem. Obwiniony w sprawie deklarował nieznajomość języka polskiego, językiem polskim jednakże posługiwał się rozmawiając z pracownikami Sądu (notatka urzędowa k. 116), a także w pismach procesowych (k. 66 i k. 124). Nadto pomimo prawidłowego zawiadomienia nie stawił się on na rozprawę w dniu 12 grudnia 2014 roku, także do tego terminu nie ustanowił dla siebie obrońcy. Sąd uznał za nielogiczne wyjaśnienia obwinionego w zakresie w jakim powoływał się, że nie mógł ustanowić obrońcy bo nie miał wyroku w języku polskim, po czym przyznał na rozprawie jednak, że otrzymał także wyrok w języku polskim. Doręczenia obwinionemu dokumentów w sprawie przedstawiają potwierdzenia i adnotacje w aktach sprawy. Od czasu otrzymania odpisu wyroku nakazowego w dniu 24.10.2014 r. (k. 69) i wniesienia sprzeciwu (w dniu 29.10.2014 r. 64) a także od otrzymania w dniu 24.11.2014 r. k. 102 wezwania na rozprawę wyznaczoną na 9.12.2014 r. obwiniony miał dostatecznie dużo czasu, by ustanowić dla sobie obrońcę, z możliwości takiej jednak nie skorzystał. W tych okoliczności, powoływanie się przez obwinionego na chęć ustanowienia obrońcy dopiero na rozprawie w dniu 9.12.2014 r. Sąd ocenił jako postawę zmierzającą jedynie do nieuzasadnionego przewleczenia postępowania, nie dającą podstawy do uznania za rzetelny, wniosku obwinionego, o odroczenie rozprawy.

Obwinionemu F. A. zarzucono popełnienie wykroczenia z:

- art. 193 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

- art. 98 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;

- art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Wykroczenie określone w art. 193 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych popełnia ten, kto nie odprowadza w terminie składek na ubezpieczenie zdrowotne. Wykroczenie określone w art. 98 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych popełnia z kolei ten, kto nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie. Natomiast odpowiedzialności wykroczeniowej określonej w art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy podlega ten, kto nie dopełnia obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy lub nie opłaca ich w przewidzianym przepisami terminie.

Obwiniony zgodnie z dyspozycją wyrażoną w art. 201 § 1 ksh i art. 204 ksh, jako prezes zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., zobowiązany był do reprezentowania spółki na zewnątrz oraz prowadzenia jej spraw. Prawo członka zarządu spółki obejmuje prawo do prowadzenia spraw spółki (czynności faktyczne) i jej reprezentowania (czynności prawne). Pojęcie reprezentacji określone w art. 204 ksh jest używane w sensie szerokim i obejmuje występowanie we wszystkich stosunkach prawnych, a zatem również tych publicznoprawnych. Należy również zważyć, iż zgodnie z § 2 niniejszego artykułu, prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich.

F. A. jako prezes (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. był zobowiązany do zajmowania się jej sprawami, w tym jej sprawami gospodarczymi i finansowymi. Ponadto zaznaczyć należy, iż okolicznością niebudzącą wątpliwości jest również to, że (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zobowiązana była do uiszczania: obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne, obowiązkowych składek na ubezpieczenia zdrowotne, obowiązkowych składek na Fundusz Pracy oraz obowiązkowych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wobec pracowników zatrudnionych w spółce. Nie budzi wątpliwości również fakt, iż za okres od kwietnia 2012 r. do stycznia 2013 roku, w którym obwiniony F. A. pełnił funkcję prezesa zarządu, powyższe zobowiązania nie zostały uregulowane.

Należy w tym miejscu również wskazać, iż bez znaczenia pozostaje fakt czy (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. w okresie wskazanym we wniosku o ukaranie posiadała środki finansowe na pokrycie zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynikających z obowiązkowych składek: na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenia zdrowotne, na Fundusz Pracy oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zatrudnionych w spółce pracowników. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, które Sąd w niniejszej sprawie podzielił, odnoszącym się do kwestii niewpłacania w terminie podatków, „podatnik nie może przerzucać na Skarb Państwa i pozostałych, regulujących terminowo podatki podatników, swoich niepowodzeń gospodarczych, i nie płacić w terminie swych zobowiązań podatkowych, tłumacząc się brakiem środków finansowych na wymagane podatki” (vide uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2003 r., sygn. I KZP 2/03, OSNKW 2003, nr 5-6, poz. 57). Powyższe można analogicznie odnieść do niniejszej sprawy i wskazać, iż przedsiębiorca zatrudniający pracowników nie może przerzucać na Skarb Państwa i pozostałych swoich niepowodzeń gospodarczych i nie płacić w terminie swych zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wynikających z obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenia zdrowotne, na Fundusz Pracy oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, tłumacząc się brakiem środków finansowych. Działalność gospodarcza winna być bowiem organizowana w ten sposób, aby zapewnić płatność podstawowych należności. Odwrotne rozumowanie prowadziłoby do bezpodstawnego zwalniania z odpowiedzialności osób odpowiedzialnych za zapłatę składek oraz pozbawiania pracowników ich podstawowych praw wynikających ze stosunku pracy.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, iż okoliczności sprawy i wina obwinionego nie budzą żadnych wątpliwości.

F. A. swoim zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona zarzucanego mu czynu opisanego we wniosku o ukaranie zabronionego z:

- art. 193 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, art. 98 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w ten sposób, że w okresie od kwietnia 2012 r. do stycznia 2013 r. jako prezes zarządu spółki (...) sp. z o.o. nie dopełnił obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w przewidzianym przepisami terminie w łącznej kwocie 22.096,15zł. wraz z odsetkami liczonymi na dzień 5 czerwca 2013 r.

Wymierzając karę Sąd kierował się dyrektywami przewidzianymi w art. 33 kw, jak i art. 9 § 1 kw.

Zgodnie z dyspozycją wyrażoną w art. 9 § 1 Kodeksu Wykroczeń, jeżeli czyn wyczerpuje znamiona wykroczeń określonych w dwóch lub więcej przepisach ustawy, stosuje się przepis przewidujący najsurowszą karę, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu środków karnych na podstawie innych naruszonych przepisów. Czyn określony w art. 193 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zagrożony jest karą grzywny. Wykroczenie z art. 98 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych zagrożone jest karą grzywny do 5000 złotych. Natomiast ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. penalizuje w art. 122 ust. 1 pkt 1 wykroczenie polegające na niedopełnieniu obowiązku opłacenia składek na Fundusz Pracy lub nieopłacaniu ich w przewidzianym terminie, grzywną nie niższą niż 3000 zł. Zgodnie więc z regułą wyrażoną w art. 9 § 1 Kodeksu wykroczeń jako podstawę wymiaru kary należało wskazać art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jako że przepis ten przewiduje karę najsurowszą.

Sąd kierując się przesłankami zawartymi w art. 33 kw i art. 9 § 1 kw, oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu, a także cele kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele, jakie ma ona osiągnąć w stosunku do ukaranego, wymierzył obwinionemu karę grzywny w kwocie 3000 złotych. Orzeczona kara grzywny w granicy dolnego ustawowego progu zagrożenia za to wykroczenie, w wymiarze 3000 złotych w ocenie Sądu będzie dostatecznie dolegliwa i skłoni obwinionego do zastanowienia sią nad swoim postępowaniem, uświadamiając konieczność przestrzegania porządku prawnego. W ocenie Sądu poprzez orzeczenie względem obwinionego wskazanej kary grzywny, zrealizowane zostaną cele prewencji indywidualnej, która ma na celu przede wszystkim powstrzymanie od tego typu zachowań w przyszłości, jak i prewencji generalnej, której zadaniem jest kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa i utrwalanie prawidłowych postaw wobec prawa.

Orzeczenie o zryczałtowanych wydatkach postępowania oraz o opłacie wydano na podstawie art. 118 § 1 kpw w zw. z § 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2001 roku w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia i art. 119 kpw w zw. z art. 3 ust. 1 i art. 21 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych. Sąd zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane koszty postępowania w wysokości 100 zł i wymierzył mu opłatę w wysokości 300 zł. (stanowiącej równowartość 10 % orzeczonej grzywny)