Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2014 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Starosty Powiatu (...)

z udziałem J. P.

o orzeczenie przepadku rzeczy

na skutek apelacji uczestnika J. P.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 28 maja 2014 r., sygn. akt I Ns 349/14

postanawia: oddalić apelację i ustalić, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania odwoławczego związane z własnym udziałem w sprawie.

Sygn. akt II Ca 599/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. orzekł przepadek na rzecz Powiatu (...)samochodu osobowego marki „(...)", numer rejestracyjny (...), stanowiącego ostatnio własność uczestnika postępowania J. P.i zasądził od uczestnika postępowania J. P.na rzecz wnioskodawcy Starosty Powiatu (...)kwotę 160 (sto sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 września 2003 r. samochód osobowy marki „F. (...)" numer rejestracyjny (...), stanowiący własność J. P. został usunięty z ulicy (...) w S., zgodnie z dyspozycją numer (...) Komisariatu Policji w S..

Usunięty pojazd został umieszczony na parkingu strzeżonym w N..

Właściciel pojazdu J. P. został powiadomiony o usunięciu pojazdu i możliwości jego odbioru z parkingu strzeżonego.

Uczestnik postępowania pomimo otrzymania stosownych zawiadomień do chwili obecnej nie odebrał pojazdu stanowiącego jego własność.

Mając takie ustalenia Sąd Rejonowy zważył, iż złożony wniosek jest uzasadniony.

Stosownie do treści art. 130a ust. 10 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym" (t.j. Dz. U. Nr 2012, poz. 1137 z późn. zm.) starosta w stosunku do pojazdu usuniętego w przypadkach określonych w ust. 1 lub 2 występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie jego przepadku na rzecz powiatu, jeżeli prawidłowo powiadomiony właściciel nie odebrał pojazdu w terminie 3 miesięcy od daty usunięcia. Powiadomienie zawiera pouczenie o skutkach nieodebrania pojazdu.

W przedmiotowej sprawie uczestnik postępowania został powiadomiony zarówno o usunięciu pojazdu z drogi, jak i został wezwany do jego odbioru.

W tej sytuacji ponieważ zakreślony termin do jego odbioru upłynął J. P. bezskutecznie, należało orzec jak w punkcie pierwszym postanowienia.

O kosztach postępowania w przedmiotowej sprawie Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 3 k.p.c.

Apelacje od powyższego postanowienia w imieniu uczestnika złożył jego pełnomocnik zaskarżając postanowienie w całości.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie:

- art. 130a ust. 10 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2012r.. poz. 1137 z poźn. zm.) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i orzeczenie przepadku samochodu osobowego marki F. (...). nr rej. (...) na rzecz Powiatu (...), podczas gdy w niniejszej sprawie zastosowanie winien znaleźć art. 130a ust. 10 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2003 r.. Nr 58. poz. 515 z późn. zm). który to obowiązywał w momencie zatrzymania pojazdu marki F. (...), nr rej. (...) oraz umieszczenia go na parkingu strzeżonym

Powołując się na powyższy zarzut skarżący wnosił o - zmianę zaskarżonego postanowienia Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim I Wydział Cywilny i oddalenie wniosku w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie postanowienia Sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi apelacyjnej skarżący wskazał, iż w czasie zatrzymania w/w pojazdu w dniu 10 września 2003 roku obowiązywał art. 130a ust. 10 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2003 r. Nr 58 poz. 515 z późn. zm.) zgodnie z którym pojazd usunięty w trybie określonym w ust. 1 lub 2 i nieodebrany przez uprawnioną osobę w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia uznaje się za porzucony z zamiarem wyzbycia się. Pojazd ten przechodzi na rzecz Skarbu Państwa z mocy prawa.

Skarżący dowodzi , iż skoro pojazd już przeszedł z mocy prawa na Skarb Państwa w 2004r. ( z upływem 6 miesięcy od dnia zatrzymania) to brak podstaw do orzekania o jego przepadku na rzecz Powiatu.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik Powiatu wnosił o jej oddalenie jako bezzasadnej.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna albowiem postanowienie Sądu Rejonowego odpowiada prawu.

Jedyny zarzut apelacyjny sprowadza się w istocie do twierdzenia, iż nie można orzec przepadku na rzecz Powiatu pojazdu, który z mocy ustawy już uprzednio przeszedł na rzecz Skarbu Państwa. Rozumowanie takie nie uwzględnia jednak szczególnych okoliczności sprawy.

W niniejszej sprawie pojazd został bowiem zatrzymany w 2003r.. W chwili zatrzymania obowiązywał art. 130a ust.10 ustawy z 20 czerwca 1997r. prawo o ruchu drogowym zgodnie z którym pojazd usunięty w trybie w tym przepisie określonym i nie odebrany przez osobę uprawnioną w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia uznawany był za porzucony z zamiarem wyzbycia się. Pojazd ten przechodzi na rzecz Skarbu Państwa z mocy ustawy. W myśl §8 ust.1 rozporządzenia MSWiA z 2 sierpnia 2002r. . w sprawie usuwania pojazdów (Dz.U. nr 134 poz. 1133 ze zm.) o przejęciu własności pojazdów na rzecz Skarbu Państwa orzeka Naczelnik właściwego miejscowo Urzędu Skarbowego.

Bezspornym w sprawie jest, iż w stosunku do pojazdu będącego przedmiotem postępowania nie zapadła żadna decyzja w tym zakresie. Tymczasem wyrokiem z 03.06.2008r. w sprawie P 4/06 (OTK-A z 2008r. nr 5 poz. 76) Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją art. 130a ust.10 ustawy z 20.06.1997r. prawo o ruchu drogowym w zakresie, jakim dopuszczał on odjęcie prawa własności pojazdu bez prawomocnego orzeczenia sądu. Jednocześnie orzekł także o utracie mocy obowiązującej §8 ust.1 w/w rozporządzenia. Z chwilą wejścia w życie orzeczenia Trybunału (co nastąpiło 12 miesięcy od ogłoszenia orzeczenia w Dzienniku Ustaw) Naczelnicy Urzędów Skarbowych utracili prawo do wydawania decyzji o przejęciu własności pojazdu przez Skarb Państwa. W takiej sytuacji powstaje zagadnienie, co z pojazdami wobec których do chwili utraty mocy obowiązującej przez art. 130a ust.10 w/w ustawy nie wydano decyzji o przejęciu ich własności na rzecz Skarbu Państwa. Nie ulega wątpliwości, iż takowej decyzji wydać już nie można bowiem upadła ku temu podstawa. Rodzi się zatem kolejne pytanie, czy utrata mocy obowiązującej przepisu na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego uchyla skutki dotychczasowego przepisu jeżeli Trybunał jednocześnie orzekł, że zaskarżony przepis traci moc dopiero z upływem 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw?.

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z 23 czerwca 2005r. III CZP 35/05, (OSNIC z 2006r. nr 5 poz. 81) każdy wyrok Trybunału musi być rozpatrywany indywidualnie przy uwzględnieniu charakteru przepisu, którego niekonstytucyjność została stwierdzona. Sąd powinien w przypadku wątpliwości co do zasięgu czasowego orzeczenia poszukiwać odpowiedzi przede wszystkim w treści samego orzeczenia Trybunału i kierować się aksjologią konstytucyjną.

Skarżący przedstawia w apelacji pogląd, iż w dalszym ciągu (także po uchyleniu przez Trybunał Konstytucyjny przepisu art. 130a ust.10 cyt. ustawy i § 8 ust.1 w/w rozporządzenia ) nie odebranie w terminie 6 miesięcy pojazdu skutkuje przejściem własności na rzecz Skarbu Państwa z mocy ustawy, bowiem wyrok Trybunału nie może znieść tego, co już zaistniało.

Rozumowanie takie jest błędne i wypacza stanowisko zaprezentowane przez Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z 3 czerwca 2008r. .

W tym zakresie należy w pełni podzielić pogląd wyrażony w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 07.12.2011r. I OSK 27/11 (www.orzeczenia.nsa.gov.pl), iż orzeczenia Trybunału mają moc powszechnie obowiązująca, co oznacza, że wiążą wszystkich , przy czym w zakresie nie tylko objętym sentencją, ale też konkluzjami wynikającymi z uzasadnienia. Przyjęcie zasady automatyzmu w przejęciu prawa własności na rzecz Skarbu Państwa w wyniku niepodejmowania jakichkolwiek działań przez właściciela pojazdu w terminie 6 miesięcy od usunięcia go z drogi jest oczywiście chybione. Trybunał wskazuje , iż w jego ocenie należy w takiej sytuacji prowadzić kontradyktoryjne postępowanie sądowe pozwalające na ustalenie rzeczywistego zamiaru dotychczasowego właściciela i wydanie odpowiedniego orzeczenia.

W związku z tym ,iż do chwili wszczęcia niniejszego postępowania nie zapadło żadne rozstrzygnięcie( ani sądowe ani administracyjne) co do własności pojazdu to rozwiązania niniejszej sprawy należy poszukiwać w przepisach przejściowych ustawy z 22.07.2010r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych ustaw (Dz.U. nr 152 poz.1018), a zwłaszcza w art.12 ust.2 w zw. z art.11 zgodnie z którymi w przypadkach, w których termin do odebrania przez uprawnionego pojazdu usuniętego z drogi i umieszczonego na parkingu strzeżonym o którym mowa w art.130a ust.10 ustawy z 20.06.1997r. Prawo o ruchu drogowym w brzmieniu dotychczasowym upłynął przed dniem wejścia w życie ustawy z 22.07.2010r. i nie zostało wszczęte postępowanie w przedmiocie przejęcia własności pojazdu na rzecz Skarbu Państwa stosuje się odpowiednio art.11. Z kolei zgodnie z tym przepisem jednostka prowadząca parking strzeżony po upływie 6 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu powiadamia o jego nieodebraniu właściwego Starostę oraz podmiot, który wydał dyspozycje o usunięciu pojazdu. W myśl art.10 w/w ustawy Starosta może wystąpić do Sądu z wnioskiem o orzeczenie przepadku pojazdu, który został usunięty przed dniem wejścia w życie tej ustawy i do tego dnia nie został odebrany z parkingu strzeżonego przez uprawnioną osobę.

Skoro zatem w niniejszej sprawie w chwili wejścia w życie ustawy pojazd znajdował się na parkingu strzeżonym Starosta zyskał legitymacje do wystąpienia z wnioskiem o wydanie orzeczenia o jego przepadku na rzecz Powiatu. Sąd ustalił, iż uczestnik nie odebrał pojazdu pomimo prawidłowego zawiadomienia. W efekcie wniosek o orzeczenie przepadku pojazdu został słusznie uwzględniony.

Dlatego też na podstawie art. 385 k.p.c. należało apelację jako bezzasadną oddalić. O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 520 k.p.c.