Sygn. akt III S 127/14
Dnia 5 sierpnia 2014 roku
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący – Sędzia SO Teresa Kołeczko - Wacławik
Sędziowie: SO Krystyna Hadryś
SO Anna Hajda (spr.)
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 sierpnia 2014 roku w Gliwicach
skargi M. Ć.
na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie I C 432/13 Sądu Rejonowego w Żorach
przy udziale Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Żorach
p o s t a n a w i a :
1 stwierdzić, że w sprawie I C 432/13 Sądu Rejonowego w Żorach nastąpiła przewlekłość postępowania;
2 przyznać skarżącej M. Ć. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Żorach sumę 2.000 zł (dwa tysiące złotych);
3 oddalić żądanie skargi w pozostałym zakresie;
4 zwrócić skarżącej M. Ć. 100 zł (sto złotych) opłaty;
5 zasądzić od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Żorach na rzecz skarżącej M. Ć. kwotę 120,00 ( sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
SSO Anna Hajda SSO Teresa Kołeczko - Wacławik SSO Krystyna Hadryś
Skarżąca M. Ć. domagała się stwierdzenia przewlekłości postępowania prowadzonego przed Sądem Rejonowym w Żorach, w sprawie oznaczonej sygn. akt I C 432/13, wydania Sądowi rozpoznającemu sprawę zaleceń niezwłocznego podjęcia sprawy, przyznania od Skarbu Państwa na rzecz skarżącej kwoty 20.000,00 złotych i zasądzenia od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Żorach na rzecz skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych
W uzasadnieniu skarżąca wskazała, że od momentu złożenia pozwu w sprawie nie zostały podjęte przez Sąd żadne czynności zmierzające do jej rozpoznania, nie wyznaczono terminu rozprawy, mimo, iż od daty złożenia pozwu minął ponad rok.
Zawiadomiony o toczącym się postępowaniu Prezes Sądu Rejonowego w Żorach zgłosił swój udział w postępowaniu, domagając się oddalenia skargi . W uzasadnieniu swojego stanowiska Prezes Sądu Rejonowego powoływał się na trudną sytuację kadrową sądu oraz nieobecność Sędziego referenta spowodowaną zwolnieniami lekarskimi.
Sąd Okręgowy ustalił co następuje:
Z akt sprawy Sądu Rejonowego w Żorach, oznaczonej sygn. I C 432/13 wynika, że w dniu 24 maja 2013 roku do tego Sądu wpłynął pozew M. Ć. skierowany przeciwko Prezydentowi Miasta Ż. o ustalenie. W dniu 27 maja 2013 roku sprawa została zarejestrowana w rep. C i zarządzono przedłożenie akt sędziemu referentowi. W dniu 3 czerwca 2013 roku akta zostały przedłożone sędziemu referentowi.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 1 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004 r., Nr 179, poz. 1843), strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w jej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne dla załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego. Zgodnie natomiast z ust. 2, dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty(…), uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.
Przedstawiony powyżej przebieg dotychczasowego postępowania w sprawie I C 432/13 prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Żorach uzasadnia twierdzenie, iż w sprawie doszło do przewlekłości postępowania w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu.
Odnosząc się do zarzutów skargi trzeba przyznać, że w sprawie nie podjęto żadnej czynności zmierzającej do jej rozpoznania, mimo upływu ponad rocznego okresu od daty wpływu pozwu.
W rezultacie należało uznać, iż postępowanie nosi cechy przewlekłości.
Stosownie do art. 12 ust. 4 powołanej ustawy, uwzględniając skargę, Sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika - od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2.000 złotych do 20.000 złotych. Zasądzając odpowiednią sumę pieniężną Sąd musi brać pod uwagę, czy wskutek przewlekłości postępowania strona doznała krzywdy niematerialnej. Możliwe są bowiem sytuacje, w których doszło do przewlekłości postępowania, lecz strona nie poniosła, bo obiektywnie nie mogła ponieść, żadnej szkody lub też poniesiona szkoda ma niewielkie rozmiary. Istotne pozostaje również, iż celem wspomnianej regulacji nie jest wyrównanie szkody majątkowej poniesionej przez skarżącego.
W konsekwencji Sąd stwierdzając, iż doszło do przewlekłości postępowania jednocześnie uznał, że brak jest okoliczności, które uzasadniałyby zasądzenie na rzecz skarżącej sumy pieniężnej w kwocie 20.000 zł. W rzeczywistości bowiem opóźnienie w dokonywaniu czynności procesowych przez Sąd Rejonowy nie pociągnęło za sobą dla skarżącej dolegliwości w takim rozmiarze, który uzasadniałby żądanie zasądzenia wskazanej sumy.
W rezultacie żądanie skarżącej uwzględniono w części, uznając kwotę 2.000 zł za odpowiednią w stosunku do wagi naruszeń szybkości postępowania, których dopuścił się Sąd Rejonowy.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843), uwzględniono skargę w zakresie żądania stwierdzenia przewlekłości, przyznając także skarżącej, w oparciu ust. 4 powołanego przepisu, kwotę odpowiednią ze względu na okoliczności sprawy. Natomiast w pozostałym zakresie oddalono skargę jako bezzasadną na mocy art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy. Oddalono także skargę w części obejmującej wniosek w przedmiocie wydania zaleceń Sądowi Rejonowemu, gdyż w tym zakresie żądanie nie zostało sprecyzowane. Rozstrzygnięcie o zwrocie skarżącej uiszczonej opłaty sądowej podjęto w oparciu o art. 17 ust. 3 cytowanej ustawy. O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono stosownie do treści § 18 ust 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2001 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
SSO Anna Hajda SSO Teresa Kołeczko – Wacławik SSO Krystyna Hadryś