Sygn. akt: II AKa 20/00
Dnia 15 lutego 2000 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący |
SSA Barbara Misztalska |
Sędziowie |
SSA Wiesława Gawrońska (spr.) SSA Stanisław Raszka |
Protokolant |
Barbara Gawor |
przy udziale Prokuratora Prok. Okręg. del. Małgorzaty Siemińskiej
po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2000 roku
sprawy z wniosku J. S.
w przedmiocie odszkodowania i zadośćuczynienia
z powodu apelacji, wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach
z dnia 27 października 1999r. sygn. akt XVI1 Ko 204/99
II AKa 20/00
Sąd Okręgowy w Katowicach, wyrokiem z dnia 21 października 1999 r. zasądził na podstawie art. 8 ustęp 2 a i b ustawy z dnia 23.02.1991 r. /Dz. U. Nr 34 poz. 149 z późn. zm./ od Skarbu Państwa na rzecz J. S. kwotę 131.400 zł z ustawowymi odsetkami od daty prawomocności wyroku tytułem zadośćuczynienia za niesłuszne represjonowanie,
a w pozostałej części żądanie wnioskodawcy oddalił.
Wyrok ten zaskarżył Prokurator Okręgowy w Katowicach zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, polegający na niesłusznym uznaniu, iż wygórowana kwota 131.400 zł stanowi adekwatne zadośćuczynienie za doznane przez wnioskodawcę krzywdy w sytuacji, gdy ustalone na podstawie zebranych dowodów okoliczności wpływające na określenie wysokości tegoż zadośćuczynienia nie dawały podstaw do jego zasądzenia w tak zawyżonej wysokości.
W oparciu o ten zarzut prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kwoty 66.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane przez niego w wyniku niesłusznego represjonowania krzywdy moralne.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie. Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy uwzględnił wszystkie istotne czynniki wpływające na wysokość zasądzonego zadośćuczynienia za wyrządzoną wnioskodawcy krzywdę. Uwzględnione więc zostały w szczególności uciążliwości wiążące się z prowadzonym śledztwem, transportami i pobytem w łagrach M., D. oraz O.. W okresie 10 lat i 8 miesięcy
/w tym 37 miesięcy zesłania/ wnioskodawca wykonywał prace związane z budową dróg, przy wyrębie lasów oraz w kopalni kasyterytu w warunkach zagrażających jego zdrowiu i życiu, fizycznego i moralnego znęcania się nad nim i przy skrajnie ciężkich warunkach atmosferycznych. Wpłynęło to znacząco na stan jego zdrowia.
W czasie odbywania kary wnioskodawca chorował na dur brzuszny, szkorbut, zapalenie płuc oraz doznał odmrożenia palców rąk i nóg. Do Polski powrócił w stanie wymagającym natychmiastowego leczenia /gruźlica płuc oraz rozstrój nerwowy/. Ograniczało to możliwości jego zatrudnienia oraz zdobycia wykształcenia.
Oceniając wysokość zasądzonego na rzecz wnioskodawcy zadośćuczynienia nie można też pominąć faktu, że w okresie odbywania kary pozbawienia wolności pozbawiony on był możliwości wykonywania pracy zarobkowej, uzyskiwania wynagrodzenia i czynienia ewentualnych oszczędności.
Sąd Okręgowy co prawda zwrócił uwagę na brak podstaw do ustalenia i zasądzenia z tego tytułu odszkodowania, ale trafnie zaakcentował, że w takiej sytuacji pozbawienie wnioskodawcy prawa do zatrudnienia winno być uwzględnione jako element wyrządzonej mu krzywdy i podlegało zrekompensowaniu poprzez odpowiednie podwyższenie określonej kwoty zadośćuczynienia.
Przyjętą więc przez Sąd Okręgowy kwotę 1200 zł jako miernik zadośćuczynienia za
1 miesiąc pobytu w łagrze oceniać więc należy nie tylko przez pryzmat cierpień fizycznych
i moralnych wnioskodawcy ale także przez uszczerbek jego zdrowia, pozbawienie go prawa do zatrudnienia oraz niekorzystnego wpływu stanu jego zdrowia na zdobycie przez niego wykształcenia.
Powyższe okoliczności podważają zasadność twierdzeń apelacji i dlatego też Sąd Apelacyjny orzekł jak w części dyspozytywnej swojego wyroku.