Sygn. I C 283/12
Dnia 18 kwietnia 2013 r.
Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
SSO Dorota Curzydło |
Protokolant: |
st. sekr. sądowy Beata Łukojko |
po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2013 r. w Słupsku na rozprawie
sprawy z powództwa J. W. (1)
przeciwko Kołu (...) w S.
o ustalenie
1. oddala powództwo;
2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
Na oryginale właściwy podpis.
Sygn. akt I C 283/12
Powód J. W. (1) domagał się ustalenia, że nie ustało jego członkostwo w Kole (...) w S.. W uzasadnieniu pozwu zaprzeczył prawdziwości części zarzutów, jakie mu postawiono a jakie stanowiły podstawę do wykluczenia z grona członków. Zarzucił, że rzeczywistą przyczyną wykluczenia go było to, że podjął działania mające na celu usunięcie nieprawidłowości, jakie wystąpiły w pozwanym K..
Pozwane Koło (...) w S. wniosło o oddalenie powództwa. Zarzuciło, że ustalenia faktyczne dokonane przez organy obu instancji w postępowaniu wewnątrzorganizacyjnym i wyrażona przez akt głosowania wola członków K. i (...) w S., jako organu odwoławczego wprost wskazują na to, iż uznano, że powód dopuścił się szeregu naruszeń zasad etyki i do tych jego zachowań przywiązywać należy znaczącą wagę, skoro za takie uznane zostało jego zachowanie przez kolegów – członków tego samego Koła (...). Zarzucił, że K. łowieckie funkcjonują w oparciu o reguły samorządu, a z istoty samorządu wynika uprawnienie członków do decydowania o sprawach samej organizacji i jej członków. Wskazało, że członkowie Zrzeszenia posiadają najlepszą wiedzę na temat zachowania i cech danej osoby, jak również zasad etyki. Zwyczajów i tradycji, jakie w ich gronie obowiązują.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód został przyjęty do Koła (...) w sierpniu 2009 r. Początkowo przez okres 7-8 miesięcy po przyjęciu do K. powód wykonywał szereg prac m.in. zaangażował się w kupno i remont przyczepy do przewozu myśliwych, użyczał własnego samochodu i aparatu do naganki, zbudował ambonę i pomagał finansowo.
W późniejszym okresie odmówił wożenia uczestników polowania dewizowego twierdzą, że K. ma na to pieniądze. Wymawiając się stanem zdrowia nie brał udziału w nagance oraz w liczeniu zwierzyny.
Dowód: zeznania świadków S. R. (1) e protokół z 11 grudnia 2012 r. 02:01:18, M. N. (1) k. 162 v., K. P. e protokół z 16 października 2012 r. 02:02:54 i 02:17:37, S. G. e protokół z 11 grudnia 2012 r. 01:18:39 , przesłuchanie za pozwanego S. H. e protokół (...) kutego 2013 r. 01:53:40,
W czasie szkolenia (...) z broni myśliwskiej w M. powód w obecności uczestników szkolenia zwrócił uwagę J. L., że nieprawidłowo prowadzi szkolenie. J. L. był na szkoleniu sędzią instruktorem, który w żaden sposób nie podlegał powodowi. Zachowanie powoda wywołało oburzenie pozostałych uczestników szkolenia.
Dowód: zeznania J. L. k. 161, G. S. k. 164 - 165
J. W. (1) wraz z F. L. mieli założyć nęcisko. Kiedy udali się na miejsce, które zostało uzgodnione okazało się, że nie mogą na to miejsce dojechać, gdyż teren jest rozmoknięty. Wysypali karmę w innym miejscu o czym zawiadomili łowczego.
Dowód: zeznania świadka F. L. (e protokół z dnia 16 października 2012 r. 01: 09: 55 – 01: 20: 00, przesłuchanie powoda e protokół z 5 lutego 2013 r. 01:03:54
Podczas jednego z Walnych Zgromadzeń doszło do gwałtownej wymiany zdań miedzy J. W. (1) a J. W. (2). Obaj rozmówcy wzajemnie się obrażali.
Dowód: zeznania świadków K. P. e-protokół z 6 października 2012 r. 02: 00: 52, M. W. (1) e protokół z 6 października 2012 r. 02:07:28
Powód wielokrotnie, w czasie polowań, zwracał uwagę innym myśliwym na konieczność zwolnienia zamka sztucera podczas przerw w polowaniu. Czynił to podchodząc do myśliwego i upominając go
Dowód: zeznania świadków M. S. k. 165, M. N. (1) k. 162 – 164, J. B. e protokół z dnia 11 grudnia 2012 r. 00:50:40, 00:58:42, S. R. (2) e protokół z 11 grudnia 2012 r. 01:25:49 , (...) W. e protokół z 11 grudnia 2012 r. 00:26:08
Na początku stycznia 2011 r. powód bez zezwolenia na odstrzał zwierzyny przebywał na łowisku w N. Obwód nr 48 i wyprosił z tego łowiska H. B. , który legalnie tam przebywał
Dowód: zeznani świadka H. B. k. 160 v.
Podczas polowania zbiorowego w dniu 19 listopada 2011 r., kiedy powód przybył na polowanie, nie podał ręki prowadzącemu polowanie J. W. (2)
Dowód: zeznania świadków M. N. (1) k. 162, J. W. (2) e protokół z 5 lutego 2013 r. 00: 12: 11, przesłuchanie powoda e protokół z 5 lutego 2013 r. 01:14:31
W czasie tego samego polowania powód źle się poczuł i opuścił polowanie w czasie gdy ono trwało. O tym, że opuszcza polowanie zawiadomił M. N. (2) któremu przekazał kartę do polowania z prośbą by ten przekazał to prowadzącemu polowanie W..
O tym, że opuszcza polowanie powiedział głośno, tak iż słyszeli go znajdujący się na pobliskich stanowiskach myśliwi. M. N. (2) poinformował J. W. (2) o opuszczeniu polowania przez powoda.
Dowód: zeznania świadków R. M. e protokół z 16 października 2012 r. 01: 25:05, K. P. w e protokół (...):44:53 i 01:52”09, M. W. (2) 02:11:47, M. N. (1) k. 162, J. W. (2) e protokół z 5 lutego 2130 r. 00:44:45
Podczas Mistrzostw Polski w strzelaniu myśliwskim powód nie przywitał się z reprezentantem K. K. P., nie podał mu ręki.
Dowód: zeznania K. P. e protokół z 16 października 2012 01: 47:41
W czasie przestrzeliwania broni na strzelnicy w maju 2010 r. powód bezpodstawnie zarzucił, że J. W. (2) znajduje się pod wpływem alkoholu.
Dowód: zeznania M. N. (1) k. 162, G. S. k. 165, J. W. (2) e protokół 5 lutego 2013 r. 00:24:45, 00:38:21
Podczas zawodów (...) w M. , pozostali członkowie K. oświadczyli, że nie będą brali udziału z zawodach i dopiero po opuszczeniu zawodów przez powoda, wyszli z autobusu, którym przyjechali na zawody i wzięli w nich udział.
Dowód: zeznania G. S. k. 166, S. R. (1) 11 grudnia 2012 r. 01:34:46 i A. R. 11 grudnia 02:17: 19
W dniu 17 grudnia 2011 r. odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie (...) K. w S. . Podczas Zgromadzenia odczytano zarzuty stawiane powodowi. Powodowi umożliwiono zajęcie stanowiska co do stawianych mu zarzutów. Powód odpowiedź na zarzuty miał przygotowaną na piśmie, część odczytał sam a część została odczytana przez pana D..
Dowód: zeznania świadków G. S. k. 165, J. B. e protokół z 11 grudnia 2012 r. 00:55:14, S. G. e protokół z 11 grudnia 2012 r. 01:09:00, S. R. (1) e protokół z 11 grudnia 2012 r. , 01:25:49, J. W. (2) e protokół z 5 lutego 2013 r. 00:35:21
Na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu (...) K. w S. w S. w dniu 17 grudnia 2011 r. podjęta została uchwała nr 18 o wykluczeniu J. W. (1) członkostwa w K.. W uzasadnieniu uchwały wskazano, ze przyczyną wykluczenia jest rażące naruszenie zasad współżycia koleżeńskiego, dobrych obyczajów i zasad etyki poprzez
1. zakładanie nęciska z dowozem karmy wbrew woli gospodarza w łowisku C.,
2. obrażanie członków zarządu przez wypowiadanie niekulturalnych słów. K
3. nagminne i uporczywe zwracanie uwagi myśliwym dotyczącej zwalnianie zamka sztucera podczas przerw w polowaniach,
4. opryskliwe i nieetyczne zachowanie podczas polowania zbiorowego w dniu 19 listopada 2011r. w stosunku do prowadzącego polowanie kolegi J. W. (2) oraz opuszczenie polowania bez powiadomienia prowadzącego polowaniach,
5. niekoleżeńskie zachowanie się w stosunku do K.. K. P., reprezentanta okręgu (...) podczas Mistrzostw Polski w strzelaninach myśliwskich, które spowodowało zdenerwowanie zawodnika i jego słabszy wynik,
6. przebywanie w łowisku N. Obwód nr 48 bez zezwolenia na odstrzał zwierzyny oraz wyproszenie z tego łowiska Kolegi H. B., legalnie przebywającego na polowaniu w tym łowisku na początku stycznia 2011 r.
7. nie wykonywanie zadań nałożonych przez gospodarza łowiska D.::
- brak uczestnictwa w dyżurach nocnych przy ochronie upraw rolnych przed dzikami,
- brak uczestnictwa w organizowaniu polowań dewizowych w nagonce lub innych czynnościach zgodnych z możliwościami zdrowotnymi Kolegi myśliwego ,
- brak udziału przy czynnościach związanych z inwentaryzacją stanu jeleni zleconej przez Nadleśnictwo Lasów Państwowych,
8. poczucie wyższości w stosunku do pozostałych kolegów myśliwych,
9. żądanie ciągłych pochwał za wykonywanie zadań statutowych lub innych obowiązujących : każdego członka K..
10. podczas organizowanych treningów (...), w których udział powód jako prowadzący, członkowie K. nie wyrażali chęci udziału z powodu nerwowej atmosfery wprowadzanej przez niego,
11. organizowanie spisków w celu popsucia dobrej opinii K. :
- namawianie członków K. do nie wyrażania zgody na wykluczenie jego z K.,
- oskarżanie członków Zarządu K. o ich nieudolność i nieuczciwość.
Od ww. uchwały powód odwołała się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w S. .
Uchwałą z dnia 2 marca 2012 r. Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w S. nie uwzględnił odwołania J. W. (1) . Na uchwałę tą J. W. (1) złożył skargę do Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego w W..
dowód: uchwała na k. 12 – 13 , dokumenty na k. 14 - 39
Powyższy stan faktyczny ustalił na podstawie zeznań świadków szczegółowo wymienionych w pierwszej części uzasadnienia. . Zeznaniom tym dał wiarę jako że są logiczne, spójne, wzajemnie się potwierdzają tworząc jednolitą całość. Zeznania tych świadków są też obiektywne. Świadkowie zeznając wskazywali nie tyko na te zachowania powoda które uważali za naganne a jeżeli byli świadkami innych zachowań np. dotyczących wykonywania prac przez powoda w początkowym okresie , również o nich zeznali.
W ocenie Sądu zeznania świadków D. W., P. K., A. R., M. C., T. D. i W. K. nie wniosły do sprawy niczego istotnego. D. W. nie był świadkiem zachowań zarzucanych powodowi i zeznał jedynie o konflikcie jaki istniał między jego ojcem a powodem. Również świadkowie P. K., A. R. , T. M. C. i W. K. nie byli świadkami ale tez nie polowali razem z powodem a ich zeznana w zasadzie stanowią opinie o powodzie jako instruktorze – opinie która nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.
Sąd nie dał natomiast wiary zeznaniom powoda w tej części w której twierdził, że wypowiadał niekulturalnych słów w stosunku do członków K., w której opisywał w jaki sposób i komu czynił uwagi na temat zabezpieczenia broni, przebiegu zdarzeń na strzelnicy w M. u wyproszeniu z łowiska H. B.. W tym bowiem zakresie zeznania jego są sprzeczne z pozostałym zebranym materiałem dowodowym.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 189 k.p.c. dopuszczalne jest powództwo o ustalenie przez sąd istnienia lub nie istnienia stosunku prawnego a jego dopuszczalność zależy od istnienia jednego tylko warunku - istnienia interesu prawnego w ustaleniu . Sąd rozpoznający sprawę podziela poglądy Sądu Najwyższego, że interes prawny jest obiektywną potrzebą uzyskania konkretnej ochrony, wywołaną rzeczywistym naruszeniem albo zagrożeniem sfery prawnej podmiotu prawa cywilnego (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2002 roku, sygn. IV CKN 769/00 i z dnia 15 października 2002 roku, sygn. II CKN 833/00) oraz, że interes ten istnieje zawsze już wtedy, gdy istnieje obiektywna niepewność co istnienia stosunku prawnego lub prawa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 2011 roku, sygn. III CSK 138/11). Niewątpliwie w sytuacji, gdy przepisy prawa nie przewidują możliwości odwołania się do Sądu od uchwały podjętej przez będące stowarzyszeniem koło łowieckie, po stronie powoda , który twierdzi iż nie było podstaw do wykluczenia go z koła , istnieje interes prawny w ustaleniu istnienia członkostwa.
Cywilnoprawny charakter stosunku członkostwa w stowarzyszeniu determinuje niedopuszczalność dowolności i całkowitej swobody w podejmowaniu przez organy stowarzyszenia decyzji o wykluczeniu członka. Tylko wtedy wykluczenie jest skuteczne prawnie , gdy nie jest niezgodnie z prawem, statutem i zasadami współżycia społecznego. Powyższe kryteria wyznaczają granice dopuszczalności ingerencji Sądu w decyzje organów stowarzyszenia dotyczące członkowstwa, które ma charakter dobrowolny i charakteryzuje się równością i wolnością podmiotów stosunku prawnego.
W tak zakreślonych granicach Sąd badał legalność podjętej przez pozwane K. decyzji o wykluczeniu powoda . Zgodnie z § 44 ust. 1 Statutu (k. 192) wykluczenie członka koła może nastąpić w przypadku nieprzestrzegania prawa łowieckiego , statutu bądź uporczywego uchylania się od obowiązków należnych przez uprawnione organy koła a także gdy członek koła rażąco narusza zasady współżycia koleżeńskiego, dobre obyczaje bądź zasady etyki i tradycji łowieckiej .
W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie ulega wątpliwości, że powód naruszył prawo łowieckie . Zgodnie z § 41 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków wykonywania polowania i znakowania tusz (Dz. U. z 2005 r., Nr 61, poz. 548 ze zm.) uczestnik polowania , który zamierza opuścić polowanie przed jego zakończeniem , może to zrobić w przerwie między pędzeniami i po powiadomieniu prowadzącego polowanie. Zważywszy na rolę jaką pełni w czasie polowania zbiorowego prowadzący polowanie konieczne jest, zdaniem Sądu orzekającego w rozpoznawanej sprawie, powiadomienie prowadzącego polowanie osobiście. Niespornym w sprawie jest, że powód osobiście prowadzącego polowanie, którym w tym dniu był J. W. (2), nie zawiadomił. Powód naruszył także § 23 ust. 4 cytowanego rozporządzenia , przebywając na łowisku w N., na którym przebywał H. B., wpisany do książki ewidencji.
Nie ulega też wątpliwości, że powód odmówił brania udziału w liczeniu zwierzyny, w nagance oraz wożenia uczestników polowania dewizowego naruszając tym samym § 41 pkt 3 statutu.
Zasadny jest także zarzut naruszenia przez powoda zasad współżycia koleżeńskiego, dobrych obyczajów , zasady etyki i tradycji łowieckiej. Na pierwszy rzut oka , dla osoby nie będącej myśliwym stawiane powodowi zarzuty zdają się być błache. Oceny zachowań powoda dokonać należy jednak z uwzględnieniem szczególnych zasad etyki obowiązujących myśliwych, przede wszystkim zawartych w punkcie 17 Z. etyki , tradycji i zwyczajów łowieckich (k. 140) , który stanowi, że : „W stosunku do kolegów, członków naganki, gości i innych osób jest uprzejmy, lojalny i koleżeński. Cechuje go szacunek i życzliwość wobec kolegów oraz gotowość okazywania im pomocy. Przyczynia się do zachowania dobrej atmosfery podczas wspólnych imprez, taktownie odnosi się do współuczestników polowań.” Ocena przez pryzmat zasad etyki i tradycji łowieckiej odmowy przywitania się (podania reki) z prowadzącym polowanie J. W. (2) i z uczestnikiem zawodów K. P. powoduje, ze zachowanie takie traci błachy z pozoru charakter. Jest bowiem niczym innym jak zlekceważeniem tych osób. O braku szacunku dla pozostałych myśliwych świadczy też sposób w jaki powód upominał myśliwych o konieczności zwolnienia zamka sztucera podczas przerw w polowaniu. Nie były to bowiem uprzejme , życzliwe uwagi ale karcenie czym myśliwi mogli i czuli się dotknięci. Powyższe uwagi dotyczą także zachowania powoda wobec J. L. podczas szkolenia (...). O tym jaka wielką wagę dla myśliwych miały te z pozoru błache zachowania świadczy reakcje pozostałych członków koła, którzy byli oburzeni zachowaniem powoda , odmówili udziału w zawodach (...) dopóki na zawodach był powód i którzy (w przeważającej większości) opowiedzieli się za wykluczeniem powoda a koła.
Wskazać należy, że kwestia, iż Walne Zgromadzenie Koła (...) zastosowało wobec powoda najsurowszą sankcję w postaci wykluczenia powoda, jest wyłączona spod kontroli sądu. Rzeczą sądu jest jedynie sprawdzenie, czy postawiony członkowi zarzut, będący podstawą wykluczenia, jest zgodny z rzeczywistym stanem rzeczy i czy stanowi statutową przyczynę wykluczenia. W tym zakresie sąd podziela pogląd wyrażony przez 5ądu Apelacyjnego we W. Wyrok z dnia 14 listopada 2008 r. I ACa 906/08 (LEX nr 612295).
Wobec powyższego , uznając, że decyzja o wykluczeniu powoda nie jest sprzeczna z prawem i dobrymi obyczajami Sąd na podstawie art. 189 k.p.c. oddalił powództwo.
Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu Sąd zasądził od powoda jako strony przegrywającej na rzecz pozwanego poniesione przez pozwanego koszty procesu, na które składa się wynagrodzenie pełnomocnika obliczone zgodnie z § 11 pkt 21w. zw. z § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz. 1348 ze zm.)
Na oryginale właściwy podpis.