Dnia 5 czerwca 2013 roku
Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu, IX Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSR Jolanta Malik
Protokolant: Mirosław Jabłoński
po rozpoznaniu w dniu 5.06.2013 r. we W.
na rozprawie
sprawy z powództwa B. S.
przeciwko (...) SA z siedzibą w S.
o zapłatę
I. zasądza od strony pozwanej (...) SA z siedzibą w S. na rzecz powoda B. S. kwotę 14.050 zł (czternaście tysięcy pięćdziesiąt złotych) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi następująco:
- od kwoty 11.300 zł od dnia 30.03.2012 do dnia zapłaty,
- od kwoty 1630 zł od dnia 21.05.2012 do dnia zapłaty,
- od kwoty 1120 zł od dnia 17.09.2012 do dnia zapłaty,
II. dalej idące powództwo oddala
III. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 4137 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,
IV. nakazuje stronie pozwanej, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia kwotę 356,61 zł tytułem brakujących kosztów sądowych.
Sygn. akt IX C 683 / 12
Powód B. S. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 11.300 zł tytułem dopłaty do przyznanego dotychczas zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 24 marca 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 2.750 zł tytułem zwrotu poniesionych przez powoda kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi w sposób następujący:
- od kwoty 1.630 zł od dnia 17 maja 2012 r. do dnia zapłaty,
- od kwoty 1.120 zł od dnia wniesienia pozwu (tj. 12 lipca 2012 r.) do dnia zapłaty,
a nadto kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 4.800 zł oraz 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
W uzasadnieniu podał, że w dniu 7 lutego 2012 r. na skrzyżowaniu ulicy (...) z ulicą (...) we W. kierująca samochodem osobowym marki D. (...) nr rej (...), posiadająca polisę OC w pozwanym towarzystwie, wjechała w tył samochodu, kierowanego przez powoda. W szpitalu, gdzie powód zgłosił się bezpośrednio po zdarzeniu z powodu silnych dolegliwości bólowych głowy i szyi, zdiagnozowano skręcenie i naderwanie odcinka szyjnego kręgosłupa. Powodowi zalecono noszenia kołnierza ortopedycznego i kontynuowanie dalszego leczenia specjalistycznego. Dolegliwości bólowe karku i głowy się utrzymywały.
Pełnomocnik powoda pismem z dnia 22 lutego 2012 r. zgłosił pozwanemu szkodę i zażądał zadośćuczynienia w wysokości 15.000 zł. W odpowiedzi pozwane towarzystwo zaproponowało powodowi ugodę i wypłatę 4.000 zł, a następnie 5.000 zł, na co powód nie przystał i zaproponował ustalenie zadośćuczynienia na kwotę 13.500 zł. Na tę propozycję strona pozwana nie wyraziła zgodę i wypłaciła rzecz powoda 3.200 zł. Uznając taką wysokość zadośćuczynienia za nieadekwatne do odniesionych przez niego obrażeń, powód skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty zadośćuczynienia na poziomie 15.000 zł, a nadto 1.725,28 zł tytułem poniesionych przez niego kosztów leczenia oraz 23 zł tytułem kosztów uzyskania zaświadczenia z WRD KMP we W..
W odpowiedzi decyzją z dnia 25 kwietnia 2012 r. pozwane towarzystwo zmieniło dotychczasowe stanowisko i wypłaciło na rzecz powoda 500 zł tytułem zadośćuczynienia oraz dokonało częściowego zwrotu poniesionych przez niego kosztów w wysokości 118,28 zł w tym 95,28 zł, jako zwrot kosztów zakupu leków i kołnierza a także 23 zł tytułem zwrotu kosztów uzyskania zaświadczenia z WRDKMP we W..
Powód poniósł, że wypłacone na jego rzecz zadośćuczynienie jest nieadekwatne do faktycznych rozmiarów odniesionej szkody.
(k. 3-6)
W odpowiedzi strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej.
W uzasadnieniu przyznała, że jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku komunikacyjnego z dnia 7 lutego 2012 r. ponosi co do zasady odpowiedzialność za jego skutki.
Jednocześnie podniosła, że spełniła już swoje świadczenie odszkodowawcze oraz zakwestionowała wysokość dochodzonego przez powoda zadośćuczynienia, jako jej zdaniem nieadekwatnego do rozmiaru krzywdy i przekraczającego przeciętne wysokości zadośćuczynienia z art. 445 k.c. oraz podyktowana subiektywnymi odczuciami powoda. Wskazała, ze przyznając powodowi na etapie likwidacji szkody kwotę zadośćuczynienia w wysokości 3.700 zł, uwzględniła wykazany przez powoda stopień cierpień fizycznych i psychicznych, wiek oraz doznane obrażenia ciała i zarzuciła, że powód nie dowiódł zasadności przyznania wyższej kwoty zadośćuczynienia. Ponadto strona pozwana, powołując się na art. 361 § 1 k.c. zwróciła uwagę, że powód nie wykazał, aby podejmował działania w celu skorzystania z leczenia w ramach świadczeń NFZ, z którego winien skorzystać.
Ostatecznie strona pozwana zaproponowała zawarcie ugodę na kwotę 7.000,00 zł.
(k. 45-46)
W piśmie złożonym dnia 10 października 2012 r. powód wyraził gotowość zawarcia ugody, jednak na kwotę 13.000 zł tytułem zadośćuczynienia, tj. dopłaty 9.300 zł oraz 2.750 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, a więc łącznie na kwotę 12.050 zł oraz połowy poniesionych kosztów opłaty sądowej i kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 2.417 zł, przy zrzeczeniu się odsetek od dochodzonego roszczenia.
(k. 94-97)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 7 lutego 2012 r. na skrzyżowaniu ulicy (...) z ulicą (...) we W. kierująca samochodem osobowym marki D. (...) nr rej (...), posiadająca polisę OC w pozwanym (...) S.A. w S. (nr polisy (...)), nieudzieliła pierwszeństwa jadącemu samochodem osobowym marki V. (...)KE, w wyniku czego doszło do zderzenia bocznego pojazdów.
Dowód :
zaświadczenie(...)Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji we W., k. 10, 64.
pismo UFG dnia 9 lutego 2012 r., k. 11, 63.
W wyniku przedmiotowego zdarzenia powód doznał urazu głowy oraz urazu kończyny górnej i kręgosłupa
W 4 (...) Szpitalu (...) we W., gdzie powód zgłosił się w dzień wypadku z powodu dolegliwości bólowych głowy i karku oraz prawej kończyny górnej, stwierdzono uraz kręgosłupa C, zniesienie lordozy szyjnej oraz bólowe ograniczenie ruchomości. Stwierdzono skręcenie i naderwanie odcinka szyjnego kręgosłupa.
Powodowi zalecono noszenie kołnierza ortopedycznego Schanza przez okres 3 tygodni, leki Mydocalm i Poltram Combo oraz kontrolę w poradni ortopedycznej. Powód dostał ketonal.
Dowód :
karta informacyjna z dnia 7 lutego 2012 r., k. 12, 67;
zlecenie na wykonanie badania rtg kręgosłupa i klatki piersiowej, k. 13.
Pismem z dnia 22 lutego 2012 r., nadanym w dniu 23 lutego 2013 r., otrzymanym 28 lutego 2012 r., pełnomocnik powoda(...) Centrum (...)zgłosił przedmiotowa szkodę pozwanemu towarzystwu i wniósł o wypłatę 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz zwrot poniesionych kosztów uzyskania zaświadczenia WRDKMP we W.w kwocie 23 zł. Do pisma załączono dokumentację medyczną.
Dowód :
pismo z dnia 22 lutego 2012 r., k. 14, 60-62.
E-mailem z dnia 29 lutego 2012 r. strona pozwana potwierdziła zgłoszenie szkody i zaproponowała wypłatę na jego rzecz zadośćuczynienia w wysokości 4.000 zł.
Dowód :
e-mail z dnia 29 lutego 2012 r., k. 18.
W odpowiedzi pełnomocnik powoda wskazał, że zaproponowane przez pozwane towarzystwo zadośćuczynienie jest zbyt niskie i ponowił żądanie wypłaty 15.000 zł.
Dowód :
e-mail z dnia 21 marca 2012 r., k. 19.
E-mailem z dnia 22 marca 2012 r. strona pozwana zaproponowała ugodę i wypłatę 5.000 zł. Wskazał też, że w przypadku braku zgody powoda na taką kwotę, wydana zostanie decyzja uznaniowa, określająca kwotę niższą, niż wyżej wskazana.
Dowód :
e-mail z dnia 22 marca 2012 r., k. 20.
E-mailem z dnia 22 marca 2012 r. pełnomocnik powoda wyraził gotowość co do zawarcia ugody, jednak co do kwoty 13.500 zł
Dowód :
e-mail z dnia 22 marca 2012 r., k. 21.
Pismem z dnia 27 marca 2012 r. pozwane towarzystwo przyznało powodowi zadośćuczynienie w wysokości 3.200 zł.
Dowód :
pismo z dnia 27 marca 2012 r., k. 22, 57.
Kwota ta została powodowi wypłacona.
(bezsporne), a nadto:
Dowód :
polecenie wypłaty, k. 55.
Pismem z dnia 16 kwietnia 2012 r., nadanym tego samego dnia, otrzymanym przez stronę pozwaną 20 kwietnia 2012 r., pełnomocnik powoda wezwał stronę pozwaną do zapłaty kwot:
- 11.800 zł tytułem dopłaty do dotychczas przyznanego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 23 marca 2012r. do dnia zapłaty;
- 1.725,28 zł stanowiącej zwrot poniesionych kosztów leczenia powoda,
- 23 zł tytułem zwrotu kosztu uzyskania zaświadczenia o zdarzeniu drogowym z WRDKMP we W.wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 23 marca 2012 r. do dnia zapłaty w terminie 7 dni. Do wezwania załączył dokumentację medyczną oraz rachunku.
Dowód :
pismo z dnia 16 kwietnia 2012 r., k. 23-24, 70-72.
W/w kwoty zostały wypłacone.
(bezsporne), a nadto:
Dowód :
polecenie wypłaty, k. 56.
Pismem z dnia 25 kwietnia 2012 r. strona pozwana poinformowała powoda o przyznaniu mu zadośćuczynienia w łącznej wysokości 3.818,28 zł. Dopłata objęła 500 zł tytułem zadośćuczynienia, 95,28 zł tytułem zwrotu za zakup leków oraz kołnierza ortopedycznego zgodnie z przedstawionymi rachunkami i 23 zł tytułem zwrotu kosztów pozyskania notatki urzędowej Policji. Jednocześnie odmówienia pokrycia kosztów leczenia prywatnego, które mogło, jak stwierdzono, zostać zrealizowane w ramach NFZ, na podstawie art. 361 k.c.
Dowód :
pismo z dnia 25 kwietnia 2012 r., k. 35, 58-59.
* * *
Ponieważ dolegliwości bólowe głowy i karku po zdjęciu kołnierza ortopedycznego utrzymywały się, powód kontynuował leczenie u lekarza POZ i u ortopedy, konsultowany był przez neurologa, przebył również leczenie rehabilitacyjne.
16 lutego 2012 r. podczas konsultacji neurologicznej stwierdzono stan po wypadku komunikacyjnym, po skręceniu kręgosłupa szyjnego oraz wystąpienie zespołu korzeniowego szyjnego pourazowego, pourazowe bóle głowy. Zalecono noszenie kołnierza ortopedycznego przez 2 tygodnie, leczenie farmakologiczne, kontynuowanie leczenia.
21 lutego 2012 r. powód korzystał z konsultacji psychologicznej, gdzie stwierdzono, że przedmiotowy wypadek stał się źródłem zaburzeń funkcjonowania psychicznego w kierunku emocjonalno-poznawczym: nasilonego poczucia rozdrażnienia, długotrwale obniżonego nastroju, poczucia stałego napięcia emocjonalnego, trudności w koncentracji i zaburzeń pamięci krótkotrwałej, zaburzeń lękowych. Zalecono dalszą opiekę psychologiczną oraz – w razie nasilenia zaburzeń – konsultację psychiatryczną.
23 lutego 2012 r. podczas konsultacji ortopedycznej stwierdzono stan po skręceniu kręgosłupa szyjnego – zespół korzeniowy szyjny pourazowy. Zalecono kontrolne rtg i MRI kręgosłupa, kołnierz ortopedyczny, a nadto rehabilitację: terapię manualną, pole magnetyczne i krioterapię (10x).
W okresie od 24 lutego 2012 r. do 8 marca 2012 r. powód poddany został w/w zabiegom rehabilitacyjnym z zakresu fizykoterapii i kinezyterapii po 10 wizyt każdy w (...) Sp. z o.o.. Po serii zabiegów stwierdzono poprawę w zakresie ruchomości kręgosłupa szyjnego, ustawanie parestezji w kończynie górnej prawej oraz ustanie wypadania przedmiotów z ręki, a także zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz nerwopochodnych bezpośrednio po zabiegach, które jednak wieczorem się nasilały i miały tendencje do nawrotów.
21 marca 2012 r. podczas konsultacji ortopedycznej stwierdzono stan po skręceniu kręgosłupa szyjnego – zespół korzeniowy szyjny pourazowy i bóle głowy. Zalecono wizytę kontrolną, MRI kręgosłupa szyjnego w przypadku utrzymujących się mrowień i drętwień oraz zabiegi rehabilitacyjne: terapię manualną, pole magnetyczne i krioterapię (10x).
21 marca 2012 r. podczas konsultacji neurologicznej stwierdzono stan po skręceniu kręgosłupa szyjnego – zespół korzeniowy szyjny pourazowy i bóle głowy. Zalecono zabiegi rehabilitacyjne: terapię manualną, tens i laset (10x).
W okresie od 22 marca 2012 r. do 9 kwietnia 2012 r. powód poddany został zabiegom rehabilitacyjnym z zakresu fizykoterapii i kinezyterapii po 10 wizyt każdy w (...) Sp. z o.o.. Po serii zabiegów stwierdzono poprawę w zakresie ruchomości kręgosłupa szyjnego, stwierdzono, że dolegliwości bólowe bezpośrednio po zabiegach ustają, jednak mają tendencje do nawrotów.
Po rehabilitacji bóle nieco ustały, ale nadal pojawiały się raz lub dwa razy w miesiącu.
20 czerwca 2012 r. podczas konsultacji ortopedycznej stwierdzono zespół szyjny pourazowy, utrzymujące się bóle, promieniujące wzdłuż całej kończyny górnej prawej. Zalecono zabiegi rehabilitacyjne: terapię manualną, pole magnetyczne i krioterapię (10x).
Dowód :
skierowanie do poradni specjalistycznej z lutego 2012 r., k. 16;
zaświadczenie lekarskie z dnia 8 lutego 2012 r., k. 16;
historia choroby z dnia 16 lutego 2012 r., k. 17;
historia choroby z dnia 23 lutego 2012 r., k. 25;
historia choroby z dnia 21 marca 2012 r., k. 26;
historia choroby z dnia 21 marca 2012 r., k. 27;
zaświadczenie z dnia 8 marca 2012 r., k. 28;
karta badania fizjoterapeutycznego, k. 29;
karta konsultacji psychologicznej, k. 21 lutego 2012 r., k. 30;
historia choroby z dnia 20 czerwca 2012 r., k. 36;
skierowanie z dnia 20 czerwca 2012 r., k. 37;
zaświadczenie z dnia 9 kwietnia 2012 r., k. 38.
W tytułu leczenia powód poniósł następujące wydatki:
- 120 zł + 120 zł – konsultacje neurologiczne
- 120 zł – konsultacje psychologiczna
- 150 zł + 120 zł + 120 zł – konsultacje ortopedyczne
- 1.000 zł + 1.000 zł – rehabilitacja,
łącznie: 2.750 zł.
Dowód :
rachunek nr (...), k. 31;
rachunek nr (...), k. 32;
rachunek nr (...), k. 32;
rachunek nr (...).2012, k. 33;
rachunek nr (...), k. 33;
faktura VAT nr (...), k. 34;
faktura VAT nr (...), k. 39;
rachunek nr (...), k. 40.
* * *
Powód ma 24 lata. Jest (...) Politechniki (...), gdzie studiuje technologię chemiczną. Jest praworęczny.
Do chwili wypadku był osobą zdrową. Ważył 105 kg. Regularnie chodził na siłownię i basem. Pracował dorywczo, rozwożąc pizzę.
Na skutek wypadku powód odczuwa obecnie bóle i zawroty głowy, bóle karku i kręgosłupa szyjnego. Kręgosłup szyjny o spłyconej krzywiźnie, występuje bolesność uciskowa wyrostków kolczystych C3- Th2, ograniczenie ruchomości biernej i czynnej kręgosłupa (zgięcie 20°, wyprost 25°, zgięcie do boku w prawo 30°, w lewo 35°, rotacja w wyproście 50°). Wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych, objaw szczytowy dodatni. Występują nadto parastezje kończyn górnych, szczególnie prawej, w zakresie unerwienia przez nerw łokciowy (palców IV i V) – mrowienie i drętwienie całej kończyny, obniżenie czucia powierzchniowego. U powoda występuje ograniczenie ruchomości głowy w prawo. Podniesienie prawej ręki przychodzi mu z trudem. Ma miejsce także bolesność i ograniczenie ruchomości w barku prawym (bólowe ograniczenie ruchomości stawu ramiennego, wyprost 100 , zgięcie 20°, odwiedzenie 90°, przywiedzenie 20°, rotacja zewnętrzna 30°, wewnętrzna 60° – powód z trudem unosi bark) oraz niewielkie osłabienie siły mięśniowej ręki prawej, czucie dwupunktowe palców IV i V powyżej 2 mm.
Dolegliwości bólowe nasilają się u powoda szczególnie przy zmianach pogodowych, przy niewielkim wysiłku fizycznym i zmuszają go do przyjmowania leków przeciwbólowych. Uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi:
- w związku z zespołem nerwicowym pourazowym z pobolewaniami i zawrotami głowy – 1% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
- w związku z zespołem bólowym szyjnym korzeniowym pourazowym, z ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniową prawostronną – 5 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,
łącznie 6 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Dolegliwości bólowe w sposób zasadniczy utrudniają powodowi czynności życia codziennego (np. jedzenie, wiązanie butów). Z powodu dolegliwości bólowych oraz zgodnie z sugestią ortopedy i rehabilitanta, powód musiał zrezygnować z uprawiania sportów, w związku z czym jego waga wzrosła do 120 kg.
Odczuwane dolegliwości sprawiają powodowi trudności także na studiach. W okresie od 8 do 14 lutego 2012 r. przebywał na zwolnieniu. Nie zaliczył egzaminu, który miał mieć w dzień po zdarzeniu. Obecnie powód ma problemy z pisaniem długopisem, musi ograniczać udział w laboratoriach chemicznych – z uwagi na zaburzony chwyt w prawej ręce nie może uczestniczyć w ćwiczeniach ze szkodliwymi substancjami chemicznymi. Musiał zrezygnować z pracy dorywczej.
W przyszłości dla powoda wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego. Z powodu przebytego urazu mogą pojawić się w przyszłości dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego połączone ze wzmożonym napięciem mięśni karku ograniczające jego ruchomość.
Dowód :
opinia biegłych lekarzy sądowych z zakresu ortopedii i traumatologii oraz neurochirurgii, k. 116-118;
zaświadczenie lekarskie z 8 lutego 2012 r., k. 16;
przesłuchanie powoda, k. 111-112.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.
Bezsporne było w sprawie, że strona pozwana odpowiada z tytułu umowy OC sprawcy zdarzenia z dnia 7 lutego 2012 r.
Spór między stronami w toku postępowania koncentrował się zatem na wysokości zadośćuczynienia żądanego przez powoda, w szczególności stanowiącego sumę odpowiednią w stosunku do doznanej krzywdy, która to kwota, zdaniem strony pozwanej, odnośnie występujących u powódki dolegliwości była zawyżona. Ponadto strona pozwana wnosiła o oddalenie powództwa w zakresie zwrotu powódce kosztów leczenia.
Ocenie Sądu podlegała zatem okoliczność czy przyznane powódce przez stronę pozwaną zadośćuczynienie w łącznej kwocie 3700 zł odpowiadało rozmiarowi doznanej krzywdy, a ponadto, czy przysługiwał mu zwrot żądanych przez nią kosztów leczenia (2.750 zł).
Powód stał na stanowisku, że rozmiar doznanej przez nią krzywdy uzasadnia dopłatę kwoty 11.300,00 zł do zadośćuczynienia, a poniesione koszty leczenia – kwoty 2.750,00 zł tytułem odszkodowania. Łącznie zatem domagała się kwoty 14.050 zł.
W oparciu o treść art. 445 § 1 k.c., wedle którego sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia Sąd uznał, że rozmiar doznanej przez powódkę krzywdy uzasadnia żądaną przez nią kwotę. Zadośćuczynienie stanowi bowiem formę rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej, tj. krzywdy rozumianej jako ujemne przeżycia związane z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi pokrzywdzonego.
Strona pozwana nie kwestionowała ustaleń biegłych sądowych z zakresu chirurgii urazowo-ortopedycznej i neurologii.
W związku z tym Sąd dokonując ustaleń w zakresie rozmiarów krzywdy doznanej przez powoda oparł się na tejże opinii, jak również na złożonej do akt sprawy dokumentów: zaświadczeń, skierowań, kart choroby, wypisów, których moc dowodowa nie została skutecznie zakwestionowana w toku procesu oraz dowodzie z przesłuchania powoda. Jedynie
przedłożonej przez powoda opinii psychologicznej, która, jako opinia prywatna, potraktowana została jako stanowisko (twierdzenia) powoda w sprawie.
Strona pozwana w toku postępowania likwidacyjnego nie ustaliła jaki uszczerbek na zdrowiu odniósł powód. Z tych względów Sąd dopuścił dowód opinię biegłych sądowych na okoliczność ustalenia urazów doznanych przez powoda w wyniku wypadku w dniu 7 lutego 2012 r., procentowego uszczerbku na zdrowiu, wpływu tych urazów na stan zdrowia powoda bezpośrednio po wypadku i na przyszłość oraz na okoliczność czy może uprawiać jakiś sport.
Zgodnie z utrwaloną praktyką orzeczniczą wielkość zadośćuczynienia zależy od oceny całokształtu okoliczności, w tym rozmiaru doznanych cierpień, ich intensywności, trwałości czy nieodwracalnego charakteru. Przy ustalaniu rozmiaru cierpień i ujemnych doznań psychicznych powinny być przede wszystkim uwzględniane zobiektywizowane kryteria oceny, jednakże w relacji do indywidualnych okoliczności danego przypadku. Nie jest prawidłowe stosowanie automatyzmu w ustalaniu wielkości zadośćuczynienia w zależności od stopnia utraty zdrowia. Zarazem zaznaczyć należy, iż procentowo określony uszczerbek służy jedynie jako pomocniczy środek ustalania odpowiedniego zadośćuczynienia. Należne zaś poszkodowanemu zadośćuczynienie nie może być mechanicznie mierzone przy zastosowaniu stwierdzonego procentowo uszczerbku na zdrowiu (Wyr. SN z dn. 05.10.2005 r., I PK 47/05, M.P. Pr 2006/4 208).
Jak podkreśla się w orzecznictwie, przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę (art. 445§1 k.c.) należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (Wyr. SN z dn. 10.06.1999 r., II UKN 681/98, OSNAP 2000/16/626). Godzi się zauważyć, że pojęcie „sumy odpowiedniej” użyte w art. 445§1 k.c. w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny; wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty sumy symbolicznej, czy też określonej sztywnymi regułami, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość (Wyr. SN z dn. 28.09.2001 r., III CKN 427/00, LEX 52766). Zadośćuczynienie winno uwzględniać doznaną krzywdę poszkodowanego, na którą składają się cierpienia fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne polegające na ujemnych uczuciach przeżywanych bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zwłaszcza trwałymi lub nieodwracalnymi. Pamiętać należy, iż zadośćuczynienie nie jest karą, lecz sposobem naprawienia krzywdy. Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie cierpień. Przy ocenie więc „odpowiedniej sumy” należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności danego wypadku, mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy (Wyr. SN z dn. 03.02.2000 r., I CKN 969/98, LEX nr 50824). Krzywdą w rozumieniu art. 445 k.c. będzie z reguły trwałe kalectwo poszkodowanego powodujące cierpienie fizyczne oraz ograniczenie ruchów i wykonywanie czynności życia codziennego.
Z treści opinii biegłych wynika, że na skutek wypadku powód doznał urazu głowy oraz urazu kończyny górnej i kręgosłupa. W trakcie badania powoda stwierdzili, że u powoda wystąpiło ograniczenie ruchomości biernej i czynnej kręgosłupa oraz barku. Na skutek wypadku powód odczuwa bóle i zawroty głowy, bóle karku i kręgosłupa szyjnego, które zmuszają go do przyjmowania leków przeciwbólowych. Występują u niego nadto parastezje kończyn górnych, szczególnie prawej oraz osłabienie jej siły mięśniowej. W ocenie biegłych uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi w związku z zespołem nerwicowym pourazowym z pobolewaniami i zawrotami głowy – 1% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu oraz w związku z zespołem bólowym szyjnym korzeniowym pourazowym, z ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniową prawostronną – 5 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, czyli łącznie 6 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Wskazali, że dolegliwości bólowe, są tego rodzaju, że w sposób zasadniczy utrudniają powodowi czynności życia codziennego oraz zawodowego. Jeśli chodzi o rokowania co do zdrowia powoda na przyszłość orzekli, że w przyszłości dla powoda wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego, z powodu przebytego urazu mogą pojawić się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego połączone ze wzmożonym napięciem mięśni karku ograniczające jego ruchomość.
Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało ponadto, że powód przed wypadkiem był osobą zdrową. Regularnie chodził na siłownię i basem. Pracował dorywczo, rozwożąc pizzę. Po wypadku musiał z czynności tych zrezygnować, co potwierdziła pośrednio opinia biegłych, którzy podali, że dolegliwości bólowe nasilają się u powoda nie tylko zmianach pogodowych, ale i przy niewielkim nawet wysiłku fizycznym, a dodatkowo zeznania powoda, który wskazał, iż rezygnację z siłowni i basenu zasugerowali mu lekarze i rehabilitanci. Na skutek wypadku powód ma problemy na studiach: ma trudności z pisaniem, nie może uczestniczyć we wszystkich zajęciach (laboratoriach), opuścił jeden egzamin.
Strona pozwana podniosła, że roszczenie powoda jest bezpodstawne, jednakże w żaden sposób nie dowiodła słuszności tegoż twierdzenia.
Te wszystkie okoliczności, a to 6 % długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoda ustalony w oparciu o treść opinii biegłych sądowych z zakresu chirurgii urazowo-ortopedycznej oraz neurologii, a także dolegliwości bólowe, negatywny wpływ wypadku na życie codziennie i zawodowe powoda, który jest osoba młodą, Sąd brał pod uwagę przy ocenia rozmiaru doznanej przez niego krzywdy. Mając na względzie powyższe Sąd doszedł zatem do przekonania, że żądana przez niego kwota dopłaty do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie jest kwotą wygórowaną, lecz odpowiednią w rozumieniu art. 445 § 1 k.c., nawet jeśli skutki wypadku nie obejmują wszystkich zgłaszanych przez powoda dolegliwości.
W ocenie Sądu kwota 15.000 zł (3.700 zł wypłacone w toku postępowania likwidacyjnego + 11.300 zł objęte żądaniem pozwu) w pełni odpowiada rozmiarowi doznanej przez powoda krzywdy, tj. stopniowi cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywności, czasowi trwania oraz nieodwracalności następstw wypadku w postaci trwałego uszczerbku na zdrowi. Oczywiste jest, że doznany uraz wpłynął na życie powoda zarówno bezpośrednio po wypadku, kiedy dolegliwości bólowe był najintensywniejsze, jak i później.
Wobec powyższego Sąd w/w kwotę zasądził (pkt I sentencji wyroku).
Podniesiona przez powoda okoliczność poniesienia kosztów leczenia w kwocie 2.750 zł została udowodniona załączonymi do pozwu rachunkami i fakturami VAT. Na koszty te składały się koszty prywatnych konsultacji specjalistycznej oraz dwóch serii zabiegów rehabilitacyjnych. Powód leczył się tuż po wypadku w ramach NFZ, a następnie prywatnie. Wbrew zarzutowi strony pozwanej powód miał prawo z powodu utrzymujących się dolegliwości bólowych skonsultować czy prowadzone leczenie jest właściwe, a nadto odbyć zaleconą mu rehabilitację w niedługim czasie po urazie, nie czekając na wolne miejsca w ramach NFZ. Jak powszechnie wiadomo, czas oczekiwania, zwłaszcza w przypadku neurologa, ortopedy, czy też zabiegów rehabilitacyjnych, jest bardzo długi. Oczekiwanie na miejsce w ramach NFZ równałoby się niepodjęciu leczenia w porę, co mogłoby skutkować pogłębieniem niekorzystnych skutków zdrowotnych przedmiotowego wypadku. Wykazane przez powoda koszty leczenia były zatem uzasadnione i pozostawały w związku przyczynowym ze zdarzeniem. W ocenie Sądu koszty te mieszczą się w kategorii celowych i niezbędnych kosztów leczenia (art. 444 § 1 k.c) i roszczenie powoda było i w tym zakresie zasadne (pkt I sentencji wyroku). Nadto Sąd miał na względzie, iż zgodnie z art. 444 § 1 k.c „naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty”, jeżeli więc powód poniósł koszty pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem, strona pozwana winna mu je zwrócić, a powód nie ma obowiązku poszukiwania innego podmiotu (np. NFZ), który nie jest odpowiedzialny z jego szkodę, a który mógłby sfinansować jego leczenie ( „Przepis ten ani nie warunkuje uwzględnienia przewidzianego nim żądania od istnienia potencjalnej możliwości pokrycia kosztów leczenia ze środków publicznych, ani tym bardziej nie uzależnia jego uwzględnienia od wykazania przez poszkodowanego negatywnej okoliczności, a mianowicie, że koszty leczenia nie zostaną opłacone ze środków publicznych” (wyrok SN z z dnia 13 grudnia 2007 r. I CSK 384/07 LEX nr 351187)
Powód domagał się zasądzenia na jego rzecz ustawowych odsetek liczonych od kwoty 11.300 zł od dnia 24 marca 2012 r. do dnia zapłaty, a nadto odsetek od kwoty 1.630 zł od dnia 17 maja 2012 r. do dnia zapłaty i od kwoty 1.120 zł od dnia 12 lipca 2012 r. do dnia zapłaty. Odsetki powód naliczał zatem od dat wysłania wezwań do zapłaty co do poszczególnych kwot, a w przypadku kwoty 1.120 zł – od dnia wniesienia pozwu.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.
Z przedłożonych przez stronę pozwaną akt szkodowych wynika, że pismo ze zgłoszeniem szkody strona pozwana otrzymała 28 lutego 2012 (k. 60), a zatem termin zapłaty kwoty zadośćuczynienia upływał w dniu 29 marca 2012 r. Odsetki zostały zatem naliczone od dnia 30 marca 2012 r. Dalej należy wskazać, że wezwanie dot. kwoty 1.630 zł (potwierdzonej rachunkami – k. 31-34) strona pozwana otrzymała 20 kwietnia 2012 r. (k. 70). Mając na uwadze przywołany wyżej przepis Sąd zasądził od tej kwoty odsetki od dnia 21 maja 2012 r. (termin do zapłaty mijał 20 maja 2012 r.). Jeśli chodzi o kwotę 1.120 zł, odsetki należy liczyć uznając za dzień zgłoszenia szkody dzień doręczenia pozwu (a nie dzień jego złożenia), tj. 17 sierpnia 2012 r. + 30 dni – 16 września 2012 r. Odsetki zasadzono zatem od dnia 17 września 2012 r. Rozstrzygając powyższe Sąd miał na uwadze art.481 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 w/w ustawy z dnia 22 maja 2003 r. (pkt I sentencji wyroku).
W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu (pkt II sentencji wyroku).
O kosztach postępowania orzeczono w punkcie III i IV sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony – koszty procesu.
Strona powodowa poniosła koszty w łącznej kwocie 4.137 zł (703 zł tytułem opłaty sadowej, 2.400 tytułem kosztów zastępstwa procesowego, 34 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictw, 1.000 zł tytułem zaliczki na poczet opinii biegłych).
Ponadto brakujące koszty należne Skarbowi Państwa wyniosły 356,61 zł. Z tych względów Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 k.p.c. zasądził w punkcie IV sentencji wyroku od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa brakujące koszty sądowe w kwocie 356,61 zł tytułem pozostałych kosztów opinii biegłego.
Za niezasadne uznał Sąd żądanie zasądzenia na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 4.800 zł. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu zasądzając opłatę za czynności radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika, a także charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia – § 2. 1. W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie nie zaszły okoliczności uzasadniające podwyższenie stawki minimalnej, określonej w w/w rozporządzeniu.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono jak w sentencji.